Nederland vóór creatie van nieuw
internationaal reservebetaahniddel
Engeland en V.S.
huldigen ander
standpunt
Geen ontspanning
op arbeidsmarkt
Tóch incidenten
bij ontgroening
in Utrecht
R.E.M. vraagt de
kamerleden uitstel
„DE ZEVEN PROVINCIËN", EERSTE
GELEIDE-PROJECTIELENKRUISER
WOENSDAG 9 SEPTEMBER 1964
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
Dr. Holtrop op I.M.F.-vergadering in Tokio:
De president van de Nederland-
sche Bank, dr. M. W. Holtrop, heeft
gisteren in Tokio op de jaarverga
dering van het Internationale Mo
netaire Fonds verklaard dat Ne
derland voorstander is van ernsti
ge bestudering van wegen om een
nieuw internationaal reservebe
taalmiddel te creëren als middel
om de wens der meeste landen te
bevredigen voor wat hij noemde
„eigen reserves" in plaats van
„leen faciliteiten".
Met deze verklaring week dr. Holtrop af
van die van de Amerikaanse minister
van financiën, C. Douglas Dillon, welke
aan de Nederlandse verklaring was
voorafgegaan. Dillon had gezegd dat zijn
analyse betreffende de huidige monetai-
De werkgelegenheid zal dit jaar nog
belangrijk toenemen, waardoor de span
ning op de arbeidsmarkt zal voortduren.
De ontspanning die volgens berekenin
gen van het Centraal Planbureau tegen
het einde van het jaar zal optreden,
zal de situatie van de hogere arbeids
tekorten nog niet onmiddellijk verande
ren. De toeneming van de gemiddelde
arbeidsbezetting wordt voor 1964 bere
kend op 50.000 mannen en 27.000 vrou
wen.
Deze verwachting wordt uitgesproken
in de thans verschenen „arbeidsmarkt
beschrijving 1963", uitgegeven door de
directie voor arbeidsvoorziening van het
ministerie van sociale zaken en volks
gezondheid. De lichte ontspanning, wel
ke zich in de loop van 1962 om de ar
beidsmarkt ontwikkelde, heeft zich in
1963 niet doorgezet. Nadat de werkloos
heid in januari en februari 1963 onder
invloed van de strenge winter vrij hoog
was opgelopen, zette daarna een daling
in, waarbij al spoedig de ontspanning in
het voorgaande jaar ongedaan werd ge
maakt. Aan het einde van 1963 was de
werkloosheid lager en de openstaande
vraag naar arbeidskrachten hoger dan
ooit tevoren.
In het voorwoord bij de arbeidsmarktbe
schrijving herinnert de directeur-gene
raal voor de arbeidsvoorziening dr. ir.
D. R. Mansholt, aan de recente 'gebeur
tenissen aan het loonfront en aan
de aanvankelijk nogal sombere menin
gen t.a.v. dee repercussies van deze
loonontwlkekling. „Inmiddels worden
echter", aldus de heer Mansholt, „met
name de repercussies voor onze uitvoer
minder ernstig gezien. Ondanks de
prijsstijgingen handhaaft de uitvoer tot
dusver de opgaande lijn, zodat ook voor
de nabije toekomst wellicht geen terug
slag behoeft te worden gevreesd. In
hoeverre de huidige ontwikkeling zal lei
den tot toeneming van de werkloosheid,
zal voor een groot deel afhangen van de
vraag, of onze exportpositie tegen de
komende kostenontwikkeling bestand
zal blijken te zijn".
Winning uranium
uit zeewater
is mogelijk
De directeur van het Engelse atoom
centrum Harwell heeft op de confe
rentie over het vreedzaam gebruik
van atoomenergie in Genève meege
deeld, dat de Engelsen een manier
hebben gevonden om uranium uit zee
water te winnen.
De prijs waartegen dit uranium kan
worden gewonnen ligt tussen de 15 en
20 dollar per pond. Op het ogenblik
wordt uranium gewonnen tegen onge
veer 5 dollar per pond, maar de al
gemene verwachting is, dat deze prijs
zal stijgen met het uitputten van de
nu bestaande voorraden. Vooral de
kusten van Noorwegen en Japan zou
den zich lenen voor de winning van
uranium uit zeewater. Langs de kust
van Noorwegen spoelt jaarlijks 250.000
ton uranium, langs die van Japan
ongeveer een miljoen ton.
Hoewel het accent bij de meeste Utrecht
se studentenverenigingen tegenwoordig
ligt op kennismaking en informatie, zijn
toch enkele ontgroeningsincïdenten aan
het licht gekomen.
Een studente, die een groen op handen
en voeten op de grond liet zitten (als
een sfinx) en een mannelijke student,
die een aantal groenen op de grond
liet liggen met daar bovenop nog enkele
novieten, zijn door de Utrechtse studen
tenvereniging Unitas geschorst. Beide
incidenten worden niet gezien als een
exces, maar aangezien Unitas de ont
groening aan strenge regels heeft ge
bonden heeft de novitiaatscommissie ge
meend met een straf maatregel toch
paal en perk te moeten stellen aan elke
overschrijding van de grens der prin
cipes.
In onderzoek is voorts nog het gedrag
van twee tweedejaarsstudenten uit
Utrecht, die op straat een 17-jarlge
noviet zouden hebben aangehouden en
hebben meegenomen naar een huurka
mer van een van de studenten, waar ze
de jongen vier borrels te drinken zouden
hebben gegeven. Min of meer beschon
ken zouden de twee studenten het groen
daarna hebben afgeleverd bij de sociëteit
van Unitas. Er zou op de knaap vrijwel
geen pressie zijn uitgeoefend. In de
Utrechtse studentenwereld is men van
deze incidenten ernstig geschrokken.
Dr. Holtrop zei voorts: „Mijn regering
acht het gepast de bestudering van mo
gelijkheden ten aanzien van het toevoe
gen van een nieuwe „reserve-eenheid"
aan de thans in gebruik zijnde reserve
middelen ernstig voort te zetten, ten ein
de tegemoet te komen aan de rechtmatig
toenemende vraag om eigen reserves".
Deze opmerking wordt in Tokio uitge
legd als voortvloeiend uit de Nederlands-
Franse wens een nieuwe „eenheid" te
creëren via de bank voor internationale
schikkingen, een volledig Europese in
stelling, welke te Bazel is gevestigd.
Men meent hier dat de Frans-Neder
landse zienswijze gekant is tegen ge
bruik van het I.M.F. voor het nieuwe re
serve-middel, in de mening dat het fonds
wordt overheerst door de
re behoeften der wereld wees op de be
hoefte aan meer kredietfaciliteiten om
de overdracht van reserves tussen na-j
ties te vergemakkelijken tot dekking
van tijdelijke tekorten op de betalings
balans.
reserves
Verbeteren
Eigen
Dr. Holtrob zei te geloven dat de meeste,
naties de wens koesteren en die wens
waarschijnlijk nog lang zullen behouden
eigen reserves te bezitten waarover
zij vrij kunnen beschikken en welke on- Volgens de berichten uit Parijs wil
Het Brits-Amerikaanse standpunt
wordt duidelijk weergegeven in de
gistermorgen gehouden redevoering
van de. Amerikaanse minister van fi
nanciën, Douglas Dillon. Hij meende
dat het huidige monetaire systeem
goed functioneert en dat men zich
beter kan bezighouden met verbete
ring van het huidige systeem inplaats
van een geheel nieuw" op te zetten.
Het Wereldgebeuren
der vrijwel alle omstandigheden door
hun handelspartners zullen worden aan
vaard als een middel voor internationale
schikking, en welke niet belast worden
met terugbetalingsverplichtingen.
Studie voortzetten
Dr. Holtrop zei dat de Nederlandse
regering niet tevreden was met een
betalingssysteem dat de creatie van
fidueïaire reservemiddelen volledig
baseert op de financiering van beta
lingstekorten.
Hiermee werd gedoeld op het feit dat het
overgrote deel van de geldaanvoer der
wereld sedert de tweede wereldoorlog
haar oorsprong had in Amerikaanse be
talingstekorten. De internationale han
del wordt grotendeels in Amerikaanse
dollars uitgedrukt en het verluidt dat de
Frankrijk het huidige systeem vervan
gen door een volkomen nieuw. Het hui
dige systeem berust hoofdzakelijk op de
reserves van dollars en ponden sterling
voor de befinanciering van internatio
nale betalingen en handel.
De Fransen willen een gezamenlijk re
servefonds stichten, dat gesteund moet
worden door de belangrijkste valuta.
Landen zouden elkaar dan onderling in
elke munteenheid kunnen betalen.
Minister Dillon heeft gisteren verder
zijn afkeuring uitgesproken over de Eu
ropese landen, die voortdurend grotere
reserves van goud en buitenlandse de
viezen aanleggen. Zij zouden meer moe
ten uitlenen.
Afrika
Waarnemers op de vergaderingen van de
internationale financiële instellingen in
Tokio menen te weten dat de Afrikaan
se afgevaardigden het plan hebben vrij-
Nederlanders, en ook de Fransen, de dag twintig Afrikanen kandidaat te stel-
Gisferen heeft de vice-president van de
republiek Togo, Antione Idrissou Meat-
chi, in de bijeenkomst van het interna
tionale Monetaire Fonds verklaard dat
Afrika „ontegenzeggelijk te weinig is
vertegenwoordigd" in de besturen van
de internationale monetaire instellingen.
Bovendien zouden Afrikaanse technici in
groten getale moeten deelnemen aan de
technische functionering van de bestu
ren.
Hr. Ms. kruiser ,J)e Zeven Provin
ciën" heeft een gedaanteverwisse
ling ondergaan. Het schip is nu on
dermeer uitgerust met een lanceer-
installatie voor Terrier-raketten
(foto), die door Amerika is ge
schonken.
Een overzicht van de grote lucht
vaarttentoonstelling op Farnbo-
rough in Engeland, welke tot aan
staande zondag zal worden gehou
den.
„Ontwerp had Raad van State moeten passeren''
j - Nameas de N.V. Reclame Exploi-|van de kuststaat op. Aangezien het
debat in de Tweede Kamer na prins- „i,.,-l<lf. Iwestontwerp moet gelden voor vaste
jesdag ook het toekomstige radio- en tatie^ Maatschappij heeft installaties lijkt het erop. of de minis-
RADIO- EN TELEVISIE-
BELEIDAANDE ORDE
BIJ R.E.M.-DEBAT?
(Van onze Haagse redactie)
Naar wij vernemen zal bij het R.E.M.-
televisiebeleid aan de orde komen. In
verschillende fracties, ook bij hen die
stellig het ontwerp zullen aanvaarden,
bestaat de opvatting dat de overheid
niet moet volstaan met verbieden,
maar dat er ook iets positiefs gedaan
moet worden. In dit verband zou bij
bepaalde fracties de wens leven, dat
niet alleen de ministers Scholten en
Luns, die direct verantwoordelijk zijn
voor het wetsontwerp „installaties
Noordzee", het kamerdebat zouden
Üwoe
■ezig zou moeten zijn
onderwijs, kunsten en wetenschappen,
radio- en t.v.-beleid.
Bot, die in eerste instantie de ver
antwoordelijkheid draagt voor het
Intussen wordt, ook na het beraad,
dat gisteren in Den Haag over deze
zaak is gehouden, er niet aan getwij
feld dat het wetsontwerp door de ka
mer zal worden aangenomen. Die
twijfel is er ook niet wat betreft het
„Alles voor
Noorwegen"
\T an daag
ning C
arriveert ln Nederland
ning Olav V van Noorwegen
tn staatsbezoek van
aan koningin en prina. Ko:
die ln Zweden werd gebore
ln
Noorwegen een bijzonder grote popula
riteit Vooral door zijn rol tijdens de
tweede wereldoorlog hij koos toen hij
koning werd hetzelfde devies als zijn va
der: „Alles voor Noorwegen" heeft
h(j zich zeer bemind gemaakt bij de No
ren. Olav werd geboren op 2 Juli 1903
en kreeg bij zijn doop de namen Alexan
der Edward Christ laan Fredcrik mee,
maar toen hij kroonprins van Noorwe
gen werd in het Jaar 1905, kreeg hij zijn
huidige naam Olav.
Op een donkere en mistige november-
ochtend kwam hij, gezeten op zijn va
ders arm en gekleed in een hel wit pak
je voor het eerst in Noorwegen. HU was
toen twee jaar oud. Sedertdien heeft hij
met zijn volk meegeleefd in vreugde en
verdriet, in oorlog en vrede en hi tot op
heden, net als zijn vader was, een sym
bool van de Noorse eenheid, weinig han
gend aan weelde, klasse of politieke
strijd.
Als Noors kroonprins werd Olav bijna
opgevoed als elke gewone Jongen ln
Noorwegen, ofschoon de oude koning
Haakoa en de in Engeland geboren ko
ningin Maud dochter van koning Ed
ward de zesde steeds afstand be
waarden tot de vooraanstaande Noorse
middenklasse.
geerd commissaris mr. H. Minder-Ster van justitie zijn rechtsgronden
op aan de leden van de Staten-Ge- feite baseert op het verdrag inzake
I ,„,,„„„„,1,i„ het continentale plat, ook al geeft hij
neraal uitstel gevraagd voor de be- vool-( dat thans alle banden met dit
handeling van het wetsontwerp 'verdrag zijn losgesneden.
„installaties Noordzee". Hij meent,
dat aan ontwerp en behandeling
zeer ernstige bezwaren kleven in-'Na te hebben opgemerkt dat het be- de Noren, samen met andere kadet-
zake wetsvorming, rechtszekerheid'toog van de minister een discrimine- ten volgdehH de militaire icademieen
or, rend verschil te moeten maken tussen! slaagde ten slotte voor tweede luitenant,
en rechtsgelijkheid. I optreden tegen het t.v.-platform en Zijn opvoeding werd aan de universiteit
ftPPTl cfnrinp A 18 jongen ging Olav naar de mlddel-
uccn oiui u 15 I bare gebpoj te gainen mct de gCgoe-
toepassing verklaren bij algeme-
maatregel van bestuur van de te
legraaf- en telefoonwet op het Noord-
zee-eiland, waardoor de R.E.M.^uit-
zendingen onmogelijk zouden kunnen
worden gemaakt.
Wet houdt men het voor mogelijk, dat
de V.V.D .-fractie en ook een deel van
de C.H.U.-fractie zich tegen de goed
keuringswet van een dergelijke Al
gemene Maatregel van Bestuur zou
den verklaren.
K.R.O. WIL TELEVISIE
ZENDTIJD VAN V.V.D.
(Van onze Hilversumse radio- en
t.v.-redactie.)
De voorzitter van de K.R.O., mr. H. W.
van Doorn, heeft zich tot het Tweede
Kamerlid van de V.V.D., mevrouw H.
van Someren-Downer gewend met het
verzoek te bemiddelen voor zendtijd
•oor de K.R.O., in het politieke televisie
programma van de V.V.D. In deze zend
tijd wil de K.R.O. reageren op het po
litieke praatje, dat mevrouw Van So
meren vorige week besteed heeft aan
de R.E.M. en de televisie-reclame.
Bedenkelijk was, aldus de K.R.O., „dat
zij de omroepen in de schoenen schoof
geen concurrentie naast zich te willen
dulden. Bedenkelijk was evenzeer, dat
zij op een wijze, die zelfs „De Telegraaf"
haar moeilijk zou kunnen verbeteren, de
zogenaamde commerciële televisie bij
herhaling met het fraaie adjectief „on
afhankelijk" versierde (van wie alle
maal onafhankelijk, mevrouw) Beden
kelijk was ook, dat gesuggereerd werd
dat de regering slechts dan op V.V.D.-
steun tegen de R.E.M. mocht rekenen,
als zij alsnog als de weerlicht aan com
merciële exploitatie van televisie-recla
me zou meewerken. En dan zien we nog
maar af van haar suggestie dat de om
roepen de dienst uitmaken in het par
lement en daar regeringsvoorstellen
.verwerpen".
Mr. In 't Veld
uit Eerste Kamer
(Van onze parlementaire redacteur)
In de Eerste Kamer heeft de voorzit
ter mr. Jonkman gisteren meege
deeld, dat mr. J. in 't Veld van de
P.v.d.A. in een brief aan de Kamer
zijn ontslag als lid heeft aangevraagd
wegens zijn benoeming tot lid van de
Raad van State.
blik niet van een gewijzigd, maar
een nieuw wetsontwerp moet worden
gesproken. Dit bad eerst de Raad van
State moeten passeren. Titel, conside
rans en inhoud verschillen aanmerke
lijk met het eerste ontwerp.
De spoed, waarmee het ontwerp is in'
gediend, wordt in strijd geacht met de
voor de wetgever vereiste zorgvuldig
heid ten aanzien van de reebtszeker-
an de individu. De minister
trok voor de memorie van antwoord
twee maanden uit, doch gunt de Ka
mer drie*weken voor de behandeling
begint. De R.E.M. kreeg daardoor
maar veertien dagen voor verweer.
Deze termijn ontneemt de tegenpartij
een gelijke kans op verweer, zoals
bij processen gebruikelijk is,
Rechtsgevoel
De R.E.M. meent ook, dat het wets
ontwerp indruist tegen het rechtsge
voel van het Nederlandse volk. Be
streden wordt, dat de ministeriële ar
gumentatie inzake een rechtsvacuüm
juist is. Gesteld wordt, dat de juris
dictie over het t.v.-platform toebe
hoort aan de staat, waar de buiten
landse onderneming gevestigd is,
waarvan de aandelen in banden zijn
van de onderdanen van deze staat. 1
(De R.E.M. zegt geen eigenaresse van
het platform en de zenders te zijn,
doch het gebruik ervan in huur van
een buitenlandse onderneming te heb
ben). Ter adstructie van deze these
wordt een rapport terzake van de Bel
gische hoogleraar prof. H. Rolin bij
gevoegd. De buitenlandse eigenaar is
tegen onmogelijk maken van uitzen
dingen door een andere staat dan zijn
eigen staat op Lloyds condities voor
negen miljoen gulden verzekerd.
Mr. Minderop voert een reeks ar
gumenten aan tegen de ministeriële
rechtsgrond inzake een bestaand
rechtsvacuüm. De vlag van Veroni
ca is niet bewezen. Pleziervaartui
gen in volle zee, die niet bij erken
de zeil- of jachtverenigingen zijn
aangesloten, poolgebieden, zwem
mers buiten territoriale wateren
enz. zouden dan eveneens rechts-
vacua vormen.
uitermate zwak is. vraagt de
opsteller van het request zich af wel
ke rechtsgrond kan worden aange
voerd tegen zenders buiten de terri
toriale wateren. Voor hem staat het
vast, dat de R.E.M.-zender geen ra
dio- of televisieverkeer stoort, waar
door het optreden niet strafwaardig
is. De R.E.M. zal ook de omroepvere
nigingen geen strobreed in de weg
leggen.
Maatregelen
„Mr. Cap"
Geopponeerd wordt tegen het ge
maakt verschil in de jurisdictie tus
sen een drijvend platform, zoals de
Mr. Cap", en een eiland op vaste
poten. Als het booreiland de poten
neerlaat, is het een vast platform.
Met behoud van eigen nationaliteit
ordt het onder jurisdictie van de
kuststaat geplaatst.
Indien de „Mr. Cap" de werkzaamhe
den staakt, dan houdt de jurisdictie
BRITS-NEDERLANDSE RAKET VOOR MARINE
WEG BRIL. Jeanne Barnes ging zon
dag naar een verkoop van een land
huis. Zij legde haar bril op de schoor
steenmantel in de woonkamer om de
aangeboden zaken beter te kunnen
bekijken. Terwijl zij nog aan het kij
ken was werd haar bril verkocht voor
25 cent. „Het was een bril van 35
dollar," zei ze verontwaardigd.
Dit voorjaar om
raketten in V.S.
Na 25 jaar - in 1939 werd de
kiel gelegd voor li. M. S.
„De Zeven Provinciën" - zal deze
kruiser het eerste rakettenschip
van de Koninklijke Marine wor
den. Op het ogenblik vaart het
schip nog proef op de Noordzee,
maar het volgende voorjaar
worden in de Verenigde Staten
raketten geladen, die zowel een
conventionele als atoomkop op
zee-, land- of luchtdoelen kun
nen dragen over een afstand
van maximaal 70 km. De Hol-
land-Signaalfabrieken (voor het
radar- en vuurleidingssysteem)
en de Britse Vickers fabrieken
zijn thans bezig met de ontwik
keling van een Brits-Neder
landse raket, die in de zeventi
ger jaren de Nederlandse mari
neschepen van een doeltreffen
de geleide projectielenafweer
kunnen voorzien.
„De Zeven Provinciën" krijgt 40
Amerikaanse Terrier-raketten aan
boord, die zowel van conventionele
als nucleaire lading kunnen worden
voorzien Op het schip is thans een
laadruimte ondergebracht voor
atoomkoppen, die echter pas aan
boord worden genomen zodra de
Nederlandse regering en de Ameri
kaanse, aldus de commandant van
,De Zeven Provinciën" kapitein
ter zee Anton van de Moer broer
van de bekende actrice Ank dit
wenselijk achten. Met zijn raketten-
installatie zal de kruiser in de toe
komst de luchtsteun verzorgen van
smaldeel V en daarom in latere ja
ren de Karei Doorman vervangen,
die bestemd is voor de sloop.
Tot dusverre zjjn acht boosters
(branders) van de Terriers verscho
ten om het wapengeleidingssysteem
te testen. Binnenkort vertrekt de
kruiser naar Afrika (aanloophaven
Dakar) om de nieuwe luchtver-
versingsinstallatie, die aan boord is
geïnstalleerd, te beproeven. In maart
1965 gaat de reis naar de Verenigde
Staten voor het Iaden van de raket
ten. In het Caraïbische zeegebied
wordt vervolgens met „scherp" ge
schoten op lucht- en zeedoelen.
Cnmnnf dan ook eti» keer weer als het zwaï
computer geschut weerklinkt
Reparaties
Handje vol
Met een handvol andere Amerikaan
se bondgenoten (ojn. Italië en Ja
pan) bezit ons land thans een moder
ne raketten-kruiser. De installatie
van plm. 75 miljoen gulden werd
aangeboden door de Amerikaanse re
gering, terwijl de verbouwing en an
dere kosten, 50 miljoen gulden, be
taald werd door ons land zelf. Nadat
in '53 „De Zeven Provinciën gelijk
tijdig met het zusterschip De Ruyter
dat echter niet wordt gemoderniseerd
in dienst werd gesteld als kruiser,
bleek al binnen enkele jaren dat de
conventionele be-.vapening met zware
kanonnen en luchtdoelmitrailleurs
ten achter was gebleven bij de nieu
we ontwikeklingen. In 1962 werd dit
schip uit de vaart genomen en begon
bij de Rotterdamse Droogdok Maat
schappij de verbouwing.
Het achterschip werd ingrijpend ge
wijzigd en de vier zware kanonnen
van 15 cm moesten wijken voor de
Terrier-installatie. De raketten 8
meter lang, 1300 kg zwaar liggen
opgeborgen in twee enorme cilinders,
die als de platen in een juke box
voordraaien en de gewenste raket
naar boven schuiven, aan de rails
hangen en naar de lanceerinstallatie
op het achterdek schuiven. De raket -
tenwerper heeft twee armen om pro
jectielen te verschieten met een snel
heid van meer dan twee en een half
maal die van het geluid.
Tegelijk met de rakettenuitrusting
heeft Nederland van Amerika een
moderne vuurleidingsapparatuur ont
vangen, bestaande uit o.m. drie ra-
darinstallfttips. Zndra vanuit- de ge
vechtscentrale van het schip de doe
len worden doorgegeven naar de ge
leide wapens, tikt de zogenaamde
acquisitieradar hel doel op en zendt
de gegevens onderdeks waar ze via
computers worden verwerkt. Deze
zacht zoemende „breinen" bepalen
welk doel eerst wordt gekozen en
stoppen op het laatste moment als
de raket reeds in de installatie hangt
de doelgegeven» in de „herinnering"
van het projectiel.
Inmiddels is de volgradar aan het
doel vastgekleefd en de raket kan nu
op twee manieren z'n doel bereiken.
Het eenvoudigste, maar iets minder
perfecte systeem is het „bundel vol
gen". De raket volgt dan de straal
van de radar op het doek- Deze me
thode wordt op „De Zeven Provin
ciën" in principe gebruikt, als er in
de toekomst atoomladingen zijn. die
gericht worden op land- of zeedoelen
Kostbaar
Veel overredingskracht is nodig ge
weest om van de Amerikanen"" ook
het moderne „doelzoekende"-systeem
te krijgen. De raket ontvangt dan de
retourstraal van het doel terug via
een eigen antenne en ontvangtoestel
De trefzekerheid wordt zodoende
vrijwel honderd procent. Deze me
thode is voortreffelijk tegen super
sonische toestellen. Overigens is
schieten met de Terrier een zeer
kostbare geschiedenis: elk raket kost
80.000 dollar (bijna 300.000 gulden).
Dan zijn de nog op het schip geble
ven twee dubbeltorens van 15 cm en
een dubbeltoren van 57 mm goedko
per. Een 15 cm granaat kost
slechts" drie A vierhonderd gulden.
,|Weer een bromfiets", is het com
mentaar van de geschutsbemanning
Elektronisch heeft de kruiser er een
brok ingewikekld materieel bijgekre-
gen. Elke raket wordt vooraf getest
via computers die het projectiel voe
den met gegevens. Is er iets mis, dan
komt het antwoord „No go" plus
vermelding van de plaats waar het
defect zich bevindt. Echter geen re
paraties ter plaatse. „We schuiven er
gewoon een nieuw onderdeel in",
zegt de officier geleidewapens luite
nant ter zee le klasse H. P. Pröpper,
oudste zoon van de voormalige voor
zitter van de verenigde chefs van
staven luit.-admiraal b.d. Pröpper.
Hij heeft met een dertigtal officieren
en onderofficieren een speciale oplei
ding in de V.S. gevolgd om met het
Terrier-project arvaring op te doen.
Tijdens de verbouwing is ook een
luchtverversingsinstallatie in het
achterschip geïnstalleerd om de pro
jectielen plus de coputers op de ver
eiste temperatuur en vochtigheids
graad te houden. Air conditioning
voor het gehele schip was onmogelijk
omdat het geld ontbrak. Zo is ook uit
zuinigheidsoverwegingen slechts een
gedeeltelijke bescherming aange
bracht tegen radio-actieve neerslag.
Een sproei-installatie om het schip
schoon te spoelen, die oorspronkelijk
wel was gepland, werkt thans slechts
gedeeltelijk omdat de financiën ont
braken. Wel zijn schutsluizen ge
plaatst met doucheruimten voor het
ontsmetten van bemanningsleden.
Fregatten
Naar de huidige marine-opvattingen
vastgelegd in de defensienota, zal
,.De Zeven Provinciën" nog tot diep
in de jaren 70 mee kunnen. De Ka-
rel Doorman en de De Ruyter zullen
dan in de loop der tijd worden afge
voerd en plaats moeten maken voor
de zes moderne fregatten van de
Van Speyk-klasse, die thans in voor
bereiding zijn.
Daarnaast wordt een aantal maat
regelen gesuggereerd waaraan de
R.E.M. zich zou willen onderwer
pen zoals een onafhankelijke pro
grammaraad van maximaal zeven
personen, keuring van films door
de centrale en de r.-k.-commissie,
keuring van reclamespots, collec
tieve reclame voor winkeliers,
P.T.T.-toezicht op de zendinstalla-
ties en een tijdelijke bestem
mingsbelasting'' op inkomsten uit
televisie- en radioreclame ten be
hoeve van de Ned. Dagbladpers.
Kijk- en luistergelden zouden dan
integraal aan de omroepverenigin
gen blijven toevallen.
Mr. Minderop geeft ten slotte de vol
kenrechtelijke inzichten van prof. Ro
lin aan.
Deze meent, dat „op grond van het
verdrag inzake de territoriale zee en
de aansluitende zone de kuststaat al
leen en uitsluitend recht heeft om in
de aangrenzende zone, alwaar het t.v.
platform zich bevindt, toezicht uit te
oefenen om te voorkomen, dat inbreuk
wordt gemaakt op de fiscale-, douane
immigratie- of gezondheidsvoorschrif
ten welke binnen zijn gebied of territo
riale zee van kracht zijn. Het ligt voor
de hand," aldus prof. Rolin, „dat ook
wat betreft installaties, door parti
culieren opgericht en hen toebehoren
de, er geen redenen bestaan om ze
in volle zee aan het toezicht van hun
natuurlijke beschermer en normaal
gezagsorgaan te onttrekken n.l. de na
tionale regering van deze oprichters
of eigenaars".
slaat sportman, was een van de eerste
autosportliefhebbers in Noorwegen,
maar zijn grootste triomfen vierde hij
op zijn jacht in de wateren van de fjord
van Oslo. Dit alles vond zijn climax in
de gouden olympische medaille die hij
behaalde bij de olympische spelen in
Amsterdam in 1928.
Als koning is hij nog steeds een trouwe
zeiler en een van de eerste en de
laatste zeilers die in de fjord van Oslo
gezien wordt, is koning Olav. Talloze
prijzen heeft hij Inmiddels gewonnen en
groot is zijn ervaring als jachtschlpper.
Hij Is erevoorzitter van de Internatio
nale Jachtunie en is een regelmatig be
zoeker van de vergaderingen die deze
bond uitschrijft. Ook is hij bekend als
een expert op het gebied van de jacht
bouw en vrienden van de koning zeggen
dat hij een groot botenbouwer geweest
zou zijn als hij niet de koning van
Noorwegen was.
hebber en hij wordt meestal by de
belangrijkste sportevenementen ge
zien. Maar daarnaast is hij ook zeer ge
ïnteresseerd in de wetenschap en is hij
gewoonlijk aanwezig op de vergadering
van de Noorse academie voor weten
schappen. Zeer weinig is bekend van
's konings privé-Ieven, maar de Noren
zien hem graag als „een eenvoudig man
met eenvoudige gewoonten" een lief
hebber van geroosterd brood.
Toevallig is het bekend dat hij enige ja
ren geleden een voorliefde opgevat heeft
voor zalm en bergframbozen met slag
room. daar hij gedurende veertien dagen
twee keer per dag deze schotels liet op
dienen. Dit was tijdens zijn laatste grote
reis naar alle provincies en steden in
het uiterste noorden van Noorwegen.
De koning mengt zich nooit in politieke
twisten en spreekt zelden of nooit di
rect en persoonlijk tot zijn volk. Naast
buitengewone gelegenheden spreekt hij
slechts op oudejaarsavond via de radio
tot alle Noren thuis. In het buitenland
en op de zeven zeeën. Met zijn zoon
woont hij in het paleis dat in het cen
trum van Oslo staat, maar het Is bekend
dat hij liever verblijft op zijn privé-
1 and goed Skaugum. 25 kilometer ten
zuidoosten van de hoofdstad.
SENAAT ACHTER HOGERE
SCHADELOOSSTELLING
TWEEDE KAMERLEDEN
(Van onze parlementaire redacteur)
Met 61 tegen 8 stemmen Is gisteren in
de vergadering van de Eerste Kamer de
finitief de beslissing gevallen, dat de
schadeloosstelling van de leden der
Tweede Kamer, die thans 15.000 per
jaar bedraagt, met terugwerkende
kracht van 1 januari 1964 af zal zijn
vastgesteld op f17.500 per jaar en op| kanen te broeken Deze reis zou enige
- inc KMnKf ,oi I jaren later blrjken buitengewoon belang-
1 januari 196» gebracht zal worden op - njk te zjjn geweest toen tijdens de strijd
20.000 per jaar. De fractievoorzitters voor de bevrijding van Noorwegen van
zullen als extra-vergoeding ƒ1000 per de Duitse overheersing een beroep ge-
de Zweedse prinses Maertha
hem drie kinderen schonk. Zij heb
ben twee dochters, prinses Ragnhild en
prinses Astrid respectievelijk géboren in
1930 en 1932. en een zoon. die in 1937
geboren werd en de erfgenaam van de
Noorse kroon geworden" is. Sedert de
middeleeuwen is hij de eerste prins die
op Noorse bodem geboren werd.
Reeds vroeg nam Olav representatieve
verplichtingen van zijn vader over en
nam na zijn 18e jaar actief deel aan
staatszaken. In het jaar 1930 Het hij zijn
vrouw, toen nog kroonprinses, een reis
naar de Verenigde Staten maken om
daar de van oorsprong Noorse Ameri
can het tweede
maximum van
per lid van de fractie
lid af evenwel tot
10.000.
Tegen het wetsontwerp stemden de com
munisten en twee P.S.P.-ers. Namens
laatstgenoemde groep verkondigde de
heer Van Pelt dat de volksvertegen
woordiger een idealist moet zijn. Hij be
hoeft daarvoor geen honger te lijden,
maar met 15.000 per jaar is hij goed
betaald.
De heren prof. Troostwijk (p.v.d.a.),
Tjalma (a.r.), ir. Geuze (c.h.), mr. Van
Bij het uitbreken van de oorlog, op 9
april 1940, volgde Olav zijn vader de
oude koning Haakon, de regering én de
nationale vergadering die buiten Oslo
hun werk trachtten voort te zetten.
Hij en zijn vader vochten met hetgeen er
overgebleven was van het kleine Noor
se leger tegen de Duitse invallers. Na
twee maanden oorlog waren de koning
en de kroonprins gedwongen uit het
land te vluchten en een regering samen
te stellen in ballingschap in Londen. Ge
durende de gehele oorlog was Olav op-
Rifti 7wri)" van Pftit fns.n l en mr Perbev'elhebber van de Noorse strijd-
Van MauwenIfcvpV XdA M •ft,*
XïïS "Sil Oall om daar de rlrarttgfr" n,™
en voorbereidingen te treffen voor de
ieders instemming wegdroeg, maar
waarover toch enkele interessante op
merkingen werden gemaakt. Anders dan
in de Tweede Kamer, waar er bezwaren
tegen waren gerezen dat de Tweede-
Kamerleden zelf de hoogte van hun scha
deloosstelling vaststellen, vond men in
de Eerste Kamer, dat de leden der Twee
de Kamer over de schadeloosstelling die
nen mee te spreken. Zij beslissen trou
wens niet alleen. De Eerste Kamer en
daarna de koningin hebben het laatste
woord. De minister van binnenlandse
zaken mr. Toxopeus was het hiermee
eens.
Van verschillende zijden viel men de
bewindsman aan, omdat hij weigerde een
interpretatie te geven van de begrippen
fractie en fractievoorzitter. Men voorzag
namelijk de mogelijkheid, dat één of
meer leden uit een fractie kunnen tre
den. De voorzitter van de Tweede Ka
mer zal dan behoren te weten, wat
hem ten aanzien van de vergoeding aan
de fractievoorzitter te doen staat. De
minister zal derhalve richtlijnen moeten
geven.
Mr. Toxopeus ging er niet op in. omdat
richtlijnen zijnerzijds als bindend be
schouwd zouden kunnen worden, Hij had
ze dan meteen wel in het wetsontwerp
kunnen opnemen. Hij achtte de voorzit
ter van de Tweede Kamer volledig in
staat om de nodige beslissingen te ne
men.
Wat de reis- en verblijfkosten van de
leden der Tweede Kamer betreft, die
niet worden verhoogd, verlangden enkele
Kamerleden herziening. De minister zal
deze zaak later bezien.
overkomst van zijn vader die op de le
juni in Noorwegen terugkwam. Voor dit
alles had Olav deel genomen aan de be
vrijding van het noordelijk gedeelte van
Noorwegen.
KONING OLAV V
^.populaire vorst