MAKARI0S WEIGERT CONTINGENT TURKSE
TROEPEN OP CYPRUS TE LATEN AFLOSSEN
Bij bezoek koningin stuk Oosterscheldebrug
compleet
Druk van
V.S. op
Ankara?
Aardgas aangeboord op Ameland
Driemanschap regeert
over Zuid-Vietnam
Turkije wil maandag 250 militairen door anderen vervangen
j. w. rengelink bedankt AMX-Onbehagen
als programma-
commissaris n.t.s.
„Cleo" teisterde
Miami - schade
is groot
Albertstad door
Kongolese troepen
heroverd
207e jaargang - no. 202
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MI D DELBURG SE, VLI SSI NGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Directie: F van de Velde. F. B. den Boer en W. de Pagter. Hoofdredactie: W. Leertouwer c_
Walslraat 58-60. tel. 2356 (b g.g. red. 3508. adv. 3647/3643); Middelburg: Markt 51. tel. 3841 (b.g.g. red- 2078/ 3169, adv. 2375), Oor Gr. Markt 2
2911; Zierlkzee: red. tel. 2425. adm. tel. 2094 Adv. pr. 32 ct. p. mm. Min. p. adv. ƒ4,80. Ingei. med 3 x tarief. Kleine adv. (max. 8 regels) 32 ct. p. regel n
Vrijdag 28 aug. 1964
Mini atuur:
2 miljoenste
Pagina 2
TOESTAND „GEVAARLIJK EN KWETSBAAR"
De Cyprische regering heeft
Turkije medegedeeld dat zij niet
zal instemmen met de normale
halfjaarlijkse aflossing van 250
militairen van het ongeveer 650
man sterke Turkse contingent
op Cyprus. Deze aflossing zou
normaal maandag a.s. moeten
geschieden.
De Cyprische regering; baseert die op
de eenzijdige opzegging, in april jl., van
de overeenkomsten van Ziirich, waarin
de status van Cyprus werd geregeld.
Hierin werd Turkije het recht, gegeven
om 650 militairen op het eiland te
geren en Griekenland 950 man.
opzegging
aanvaarden. Zij verklaarde dat elke
aanval op het Turkse contingent zou
worden beschouwd als een aanval op
Turkije zelf.
De mededeling der Cyprische regering
aan Ankara over het weigeren van een
aflossing van Turkse militairen die
reeds verscheidene dagen geleden zou
zijn afgezonden, heeft geleid tot grote
activiteit onder de westerse diplomaten
in Nicosia.
Van welingelichte westerse diplomatie
ke zijde werd gisteravond verklaard dat
de toestand „gevaarlijk en kwestbaar"
is.
Van Cyprische regeringszijde werd
verklaard dat het „als gevolg van
de aanvallen die Turkse militaire
vliegtuigen drie weken geleden
Turkse troepen op het eiland toe te
laten". Hieraan werd toegevoegd,
dat de Cyprische regering bereid
was deze zaak voor het internatio
nale gerechtshof te brengen.
i Amerikaanse druk?
Van bepaalde westerse diplomatieke zn-
de werd in Nicosia verklaard dat de
Amerikaanse regering „geweldige
druk" in Ankara uitoefent om te voor
komen dat Turkije de aflossing toch,
en wel met geweld, laat uitvoeren, ter
wijl Britse diplomaten doende zijn deze
zaak met de regering-Mitkarios te be
handelen.
Van diplomatieke zijde werd nog te Ni
cosia vernomen, dat de Turkse eerste-
minister, generaal Inonu. thans als ge
volg van do geladen stemming in net
Turkse leger én bij de Turkse lucht
macht in een moeilijke positie verkeert.
Bovendien zijn de 250 militairen die
moeten worden afgelost, dienstplichti
gen. Indien zij langer onder de wape
nen worden gehouden zou dit in een
speciale wet door de Turkse volksverte
genwoordiging moeten worden goedge
keurd. Van dezelfde zijde wordt nog
vernomen dat deze diplomaten over in
lichtingen beschikken volgens welke
Turkije bereid is om de aflossing, indien
dit noodzakelijk zou zijn. volgende
week onder dekking van vloot- en
luchtmacht te doen geschieden.
Van welingelichte V.N.-zijde is nog
vernomen dat aan secretaris-gene
raal Thant een volledig rapport is
uitgebracht over liet standpunt van
president IHakarios met betrekking
tot een aflossing van een deel der
Turkse troepen op Cyprus.
Hieraan werd toegevoegd dat Thant
thans zijn „goede diensten" aan
Turkse regering en andere betrokkenen
heeft aangeboden, om de bedreiging van
de internationale vrede, die Cyprus op
levert, op te heffen. Thant heeft zjjr
aanbod reeds door daadwerkelijk optre
den doen volgen.
Bloembollen voor
Dalai Lama
•Jan Boon, de leider van de Neder
landse Himalay a-expeditie die
reeds geruime tijd in Nieuw Delhi
verblijft, heeft de Dalai Lama, de
geestelijke leider van de Tibela»
nen, een typisch Nederlands ca
deau aangeboden. Namens het Ne
derlands bloembollencomité heeft
de veelvoudige oud-skikampioen
de Dalai Lama een uitgebreide
sortering bloembollen overhan
digd.
De geestelijke leider heeft de Ne
derlandse cineast, die al vele jaren
in het Oostenrijkse wintersport
plaatsje Kitzbühel woont, verzocht
een kopie van diens kleurenfilm
„wij mogen Tibet niet vergeten"
af te staan.
Op verzoek van de Tibetaanse re
gering heeft de 53-jarige Neder
lander. die al driemaal naar het
Karakorumgebergte trok, voorts
rapport uitgebracht over de toe
standen waaronder de Tibetaanse
vluchtelingen in de Himalaya lo
ven. Boon heeft erop gewezen dat
de vluchtelingen het veelal erg
moeilijk hebben en dat de Tibe
taanse cultuur, die vooral etnolo
gisch van bijzondere waarde is,
in vele gevallen gevaar loopt.
D\
Felle brand in
strokartonfabriek
grote schade
De heer J. W. Rengelink heeft
bestuur van de N.T.S. meegedeeld, dat
hij zijn functie van programmacommis-
saris van de N.T.S. per I oktober wenst
neer te leggen.
Dit is het gevolg van een naar de me-
ning van dé heer Rengelink steeds gro-
i ter wordend verschil van inzicht tus-
sen de programmacommissaris enerzijds
I en enkele grote omroeporganisaties an
derzijds over de plaats en de organisatie
s Gisteravond omstreeks zes uur is een van de N.T.S., alsmede over de nood-
i felle brand ontstaan in het 30 meter ho-1 zaak van een grotere samenwerking op
ontstoffingsgebouw van de coöpera-1 het programmabeleid. De heer Renge-
tieve strokartonfabriek „De Eendracht"! link is met name van oordeel dat de
i Appingedam. Hoewej de brand in on- wijze^ waarop de programma'^ van de
geveer een uur tijds kon worden bedwon-
1 is (1<* s<"hade aan de machines en
f' aan het gebouw vrij groot. Voorlopig
jpSgBffil[5p||ipijPg§j schat men de schade op 250.000 gulden.
J»-, -''4" Over de oorzaak van de brand tast
N.T.S. thans worden voorbereid en uit
gevoerd, bij de toenemende zendtijd in
grijpend zou moeten worden gewijzigd.
De N.T.S. zou naar zijn oordeel in
ruimere mate over een eigen program-
Toen het eerste Amerikaanse koop
vaardijschip met atoomaandrijving
de „Savannah", in de haven van
Kopenhagen aankwam voor een of
ficieel bezoek aan Denemarken,
zorgden spuitende brandweerboten
v.oor een waardig welkom, dat aan
dergelijkegebeurtenissen in New
Vork deed denken. Het seinzal va
30 september tot 6 oktober een bt
zoek aan Rotterdam brengen e
daarna naar Antwerpen koersen.
het duister. Het bedrijf is tegen mastaf de beschikking moeten krijgen,
brand verzekerd. I Besprekingen, die naar aanleiding van
kü aa Ka het reeds enige maanden geleden aan-
De bedrijfsbrandweer.kreeg by de be- gekondlgde -Streden in de afgelopen
strijding van de brand assistentie van de tj-d zjjn gevoerd hebben de heer Renge-
uï o" jü
voorzorg werd ook nog de hu[p ingeroe
pen van de brandweer van de gemeente
Delfzijl. Deze rukte met twee spuiten en
Reservoir van geringe
omvang, aldus N.A.M.
Veld zal nog verder
worden uitgediept
N.A.M. had op
3000 meter diepte
succes
Op Ameland brandt sinds gisteren
een gasvlam. De directie van de
Nederlandse Aardoliemaat
schappij heeft bevestigd, dat de
N.A.M. gisteren op het eiland
Ameland gas heeft aangeboord,
op de boorlocatie van deze maat
schappij bij het dorp Hollum.
Hoewel het waarschijnlijk slechts een
reservoir betreft van geringe om
vang is de structuur, aldus de N.A.
M.-directie, van dien aard dat het
de moeite loont om het verder uit
te diepen.
"Het gas op Ameland bevindt zich op
een ladderwagen uit, doch bheoefde geen
dienst te doen.
Gezien de grote hoogte van het gebouw
kon men aanvankelijk weinig tégen de
vuurzee uitrichten, doch omstreeks - ------
kwart voor zeven slaagde men erin het PaJPna
grootste gevaar te bezweren en uitbrei
ding te voorkomen. Om zeven uur kon
het sein „brand meester" worden gege-
Tjjj. link niet de indruk gegeven, dat dit ver
langen binnen afzienbare tijd kan wor
den vervuld. Onder die omstandigheden
acht de heer Rengelink het niet mogelijk
de bijzondere verantwoordelijkheid, die
op hem als programmacommissaris rust,
langer te dragen.
wijzen wy naar
Cholera in Japan
Drieënnegentig mensen zijn in quaran
taine geplaatst nadat een inwoner van
Tsjiba, ten oosten van Tokio, aan cho
lera was overleden
van deze ziekte wai
regelen tegen chole
kio zyn verscherpt.
en een nieuw geval
ontdekt. De maat-
■a in Tsjiba en To-
GENERAALS KHANH, M1NH EN KHIEM
Bloedige tonelen
in Saigon
De militaire raad in Zuid-Vietnam
heeft gisteren besloten tot instel
ling van een driemanschap, dat de
regering over het land in handen
zal nemen. De raad besloot verder
zichzelf te ontbinden. De afgetre
den president Ngoeyen Khanh zal
deel uitmaken van het nieuwe drie
manschap.
In een officiële bekendmaking werden
dc leden in de volgende volgorde opge
somd; generaal Doeong Van Mink. oud
president. generaal Ngoeyen Khanh en
generaal Tran Thien Khiem, oud-minis
ter van defensie.
Congres
De leden van de militaire raad zullen te
rugkeren naar hun militaire posten. De
bestaande voorlopige regering zal aan
blijven en heeft tot taak binnen twee
maanden een nationaal congres bijeen
te roepen om een nieuw staatshoofd te
kiezen. Uit gewoonlijk goedingelichte
kring werd vernomen dat generaal
een diepte van Ongeveer 3000 meter.
De N A.M. begon eind januari van dit
jaar met boringen op Ameland. De
laatste dagen heerste er reeds grote;
spanning op de boorlocatie. waarl
ieder moment het aanboren van gas!
werd verwacht.
Ook bij Mobil?
Hoewel dit nog niet officieel is bevestigd
N.V.V. waarschuwt
tegen emigratie
naar Zuid-Afrika
Het N.V.V heeft in zijn bladen zijn 1
den gewaarschuwd tegen emigratie naar
erwikkelingen rond de AMX-
tanks van de landmacht geven de
burger een gevoel van onbeha
gen. Bij defensie is daar sneller sprake
van clan bij welk ander onderdeel ook
van het regeringsbeleid. Misschien uit
een gevoel van onmacht. De gemiddelde
Nederlander staat Immers dc laatste ja-
nogal vreemd tegenover het defen
siebeleid, vreemd ln die zin dat door al
lerlei specialisaties, internationale sa
menwerkingsvormen en koerswijzigin
gen in het beleid de oordeelsvorming
der evenwel heel zeker: de landsverde
diging kost veel geld. Maar voor het
overige laten de meesten in ons land de
defensiepolitiek maar zo'n beetje links
liggen. Een dergelijke situatie echter
schept voor allen, die direct-betrokken
zijn bij het defensiebeleid een grote ver
trouwenspositie. Het Nederlandse volk
rekent er immers op. dat zij geen mis
bruik zullen maken van de ondoorzich
tigheden. die het defensiebeleid tegen
woordig kenmerken, zelfs voor diegenen
die vrij nauwkeurig de regeringsstukken
over dit beleid en de kamerverslagen
volgen. Van politieke zijde en hier
bevinden zich de mensen die nog weer
beter in de defensi<ekeuken kunnen kij
ken wordt soms aangedrongen voor
al vertrouwen te hebben in het leger.
Onlangs kon men zulk een betoog nog
weer lezen in het orgaan van de V.V.D..
geschreven door senator Van Riel naar
aanleiding van felle C H.-kritiek op som
mige aspecten van de defensiepolitiek.
Maar dan opeens barst het bommetje
t om in toepasselijke termen te spreken i
en wordt door ditzelfde leger, waarin
men dan zoveel vertrouwen moet heb
ben, erkend dat voor bepaalde tanks een
rij- en schietverbod is opgelegd omdat
zich mankementen voordóen. Op zo'n
moment het kan niet anders is er
algemeen onbehagen.
niet alleen. Ook over centuriontanks
zijn de afgelopen maanden allerlei ge
ruchten naar bulten gekomen In een
vroegere periode is er de beruchte hel
menaffaire geweest om andere narighe
den in de personeelssector (inclusief het
jongste rapportje over de verhouding
militair-burgeremployé) maar buiten
beschouwing te laten. Al deze dingen nu
maken het voor de gemiddelde Neder
lander wel eens moeilijk het vertrouwen
op te brengen, dat van hem wordt ge
vraagd. En als er nu alleen maar tussen
hem en de landsverdediging een relatie
bestond via het belastingbiljet, dan zou
het onbehagen misschien nog niet zo
groot zijn. maar er is
een veel intensiever,
veel directer contact,
namelijk via de
dienstplicht. Wij ge-
volk niet al-
ftantlijK
gelden om de verdediging van het
land mogelijk te maken, wij stellen ook
de zonen van -dit land beschikbaar om
als soldaten te fungeren. Er ligt een
duidelijk verband tussen deze belde ele
menten: de jeugd van Nederland be
hoort tot het beste wat het bezit en
wanneer het land aan deze jeugd de ver-
Troepen van het Kongolese nationale le- plichting oplegt het te verdedigen, dan
ger hebben Albertstad heroverd, aldus fiit land er in de allereerste plaats
Z i voor moeten zorgen, dat zij de beschik-
De orkaan „Cleo", die veel schade heeft heef* ?e re&ennS ,n Leopoldstad giste- -;!ng over het beste materiaal dat
aangericht op een aantal Caraïhische ren bekendgemaakt. voor de situatie van dat gruwelijke
eilanden, is gisteren bij de kust van FIo-<De provinciale hoofdstad van noord-Ka- ogenblik gewenst is. Maar wanneer
rida aangekomen. Miami kreeg wind- I tanga is sinds het begin van deze maandWijkt, dat dit materiaal niet de volie
stoten van 185 kilometer per uur, zware handen van de opstandelingen ge-1 honderd procent haalt, aan kan men als
overstromingen te door-1 weest. De stad heeft' een strategische! ?ewone Nederlander slechts concluderen
staat vrijwel vast dat ook de Mobil I Zuid-Afrika. Aan deze waarschuwing
Oil. die op de Amelander Hon boort.1 ligt ten grondslag de Zuidafrikaanse
zeer binnenkort gas denkt aan te bo- apartheidspolitiek, die tot spanningen
ren. Op de oorocatie van Mobil Oil plaatsen brand. \ele winkelruiten sneu-
heerste gisteren koortsachtige acti-aan'eidm, heeft geDe\en en volgens het j ve]den waarvan dieven een gretig ge-
viteit en er werden in allerijl deskun-i N.V.V. vroeg of Iaat tot een explosie j pruik maakten De orkaan beweegt zich
digen naar het eiland overgevlogen, moet leiden. j nu langs de kust naar het noorden.
V 7, wcrat. ue ouctu nc.-ii. OTU ai.iai.csiJK.iic, -
staan. Grote schade was hiervan het ge- p03itje aan de westelijke oever van het dat het vertrouwen ten onrechte is ge-
ng gemaakt van meer van Tanganyika' geven. In eerste instantie is de veihg-
ziekenhuizen een] iheid in het geding van de jonge mensen
grote toeloop van mensen met lichte Intussen maakte de radio van Stanley-^ie met het materiaal moeten omgaan,
verwondingen. Istad, dat in handen van de opstandelin- j in breder opzicht is ons aller veiligheid
De stad kwam zonder licht te zitten. Ge-gen is. bekend dat de gehele plaatselijke!aarJ de orde. En m
broken stroomdraden stichtten op velerevolutionaire regering is vervangen we- woraen gespot.
gens ..het in gevaar brengen van de vei- p elukkig zijn we een democratisch
ligheid". Deze stad bevindt zich sinds 5 vj land. Dat wil zeggen, dat er ge-
augustus in handen van de rebellen.
met deze zaken kan
Khiem de wens had te kennen gegeven
president te worden met generaal Minh
als eerste-minister. Voorts zouden de
Amerikanen geen steun hebben willen
verlenen aan een bestuur, waarin gene
raal Khanh niet was vertegenwoordigd.
Toen echter donderdag betogingen
uitbraken ten gunste van generaal,
Khanh zouden de generaals Khiem.
en Minh er in toegestemd hebben met
Khanh samen te werken teneinde de;
Amerikaanse hulp niet verloren te l
doen gaan.
Slachtoffers
Het besluit werd aangekondigd terwijl
in de straten van Saigon zich bloedige
tonelen afspeelden, waarbij minstens zes
mensen werden gedood en velen gewond, i
Soldaten vuurden op een menigte van
ongeveer 3000 rooms-katholieken, die|
het militaire hoofdkwartier waar de'
junta vergaderde, wilden bestormen.
Vier mensen kwamen hierbij om en ze-I
ventien werden gewond. Later werden
twee jongeren gedood bij gevechten tus
sen rooms-katholieken en boeddhistische I
studenten.
Gisteravond demonstreerden nog duizen
den personen in het centrum van Saigon
en bij het hoofdkwartier van de generale
staf. Troepenversterkingen patrouilleer
den door verscheidene wijken om onge
regeldheden de kop in te drukken.
Wanneer koningin Juliana aan
staande woensdag een bezoek
brengt aan de Oostersehelde-
brug-in-aanbouw, kan zij mis
schien als eerste een stukje com
plete brug zien. De bouwers heb
ben het plan om ter gelegenheid
van het bezoek van de vorstin
een stuk brug van zo'n vijftig
meter volledig „in te spannen".
Met leuningen en schampban-
den. Er wordt hard voor ge
werkt, evenals er tot woensdag
hard gewerkt is om de oprit aan
de Noordbevelandse kant in or
de te maken en met klinkers te
bestraten. Het materiaal voor
de brugbouw hoeft nu niet meer
bij de oprit te worden opgetild,
maar kan per auto langs de weg
worden aangevoerd.
Koningin Juliana zal woensdag kun
nen constateren, dat er al duidelijk
lijn zit in het project: een kilome
ter ver steekt de brug nu de Oos-
terschelde in. Tien brugbogen ra
ken elkaar, de landhoofden aan
weerskanten zijn klaar, de gigan-
tenbok ,,Ir J. G. Snip" is bezig de
eenentwintigste pijler in de Oos-
tersclieldebodem le drijven en aan
de Schouwse kant wordt druk ge
werkt aan de kelders van de bascu-
lebrug. „Het loopt lekker vlot; de
arbeiders zijn helemaal ingespeeld
en de cadans zit erin", vertelde de
heer H. C. Geuze van pro vinciale
waterstaat, toen hij ons een over
zicht gaf van de stand van zaken
op het moment.
erenvijftig pijlers het is bekend
zullen de overspanningen schra
gen. Met behulp van de oranje
stalen montageligger zijn de men
sen van de „Combinatie Ooster
scheldebrug" bezig de elfde en
twaalfde boog aan te leggen; er is
de laatste tijd van week tot week
groei in de betonnen „blokken
doos", die van Noord-Beveland
naar Schouwen-Duiveland wordt
„uitgelegd". Of de brug met in-
eigende wegen zijn om te toetsen of het
vertrouwen dat Nederland in zijn leger
moet hebben, op dit ogenblik terecht
wordt gevraagd, en of diegenen, die zijn
belast met de uitvoering van de defen
siepolitiek dit vertrouwen niet hebben
geschaad. Wij willen een oordeel hier
over opschorten: onbehagen gevolgd op
een aantal recentelijk naar buiten getre
den verschijnselen, is een te smalle ba
sis voor kritiek. De volksvertegenwoor
diging in de eerste plaats heeft de
plicht na te gaan of er iets aan het de
fensiebeleid fof een deel daarvan)
schort. Maar mocht blijken, dat hier in
derdaad verantwoordelijkheden niet op
de juiste wijze zijn uitgeoefend, dan zal
het goed zijn te bedenken, dat zachte
heelmeesters in deze kwestie niet op hun
plaats zijn. Op dit moment willen wij
slechts een algemeen onbehagen signa
leren. er kan rond het Binnenhof alsnog
blijken laat ons het hopen dat er
geen reden is om het leger geen ver
trouwen meer te schenken.
gang van 1966 er helemaal com
pleet ligt? Zoals de zaken er nu
voorstaan denkt de pro vinciale
waterstaat ook nog één of twee
maanden van 1966 nodig te heb
ben om het karwei af te werken
Veel hangt uiteraard af van de
vraag: „Wat doet het weer?" Veel
wind in het najaar en een strenge
winter kunnen de brugbouwers nog
heel wat oponthoud geven.
Dit jaar zullen echter verschillende
onderdelen van het project hun be
slag krijgen. De basculebrug bij
voorbeeld, dicht bij de Schouwse
oever. Twee kelders daarvoor zijn
gestort. Het tweede tweetal, waar
aan nu gewerkt wordt, denkt men
over ongeveer twee maanden te
hebben opgetrokken. Daarna kun
nen de beide klappen van de brug
worden aangevoerd en gemonteerd.
Aan de Schouwse kant komt de
nieuwe weg van de brug naar de
A.M.X.-delegatie
in ons land
(Van onze Haagse redactie)
Een delegatie van Franse militaire en
burgerdeskundigen is in ons land aange
komen om de moeilijkheden rond de
A.M.X.-tanks te bespreken. Als ge
sprekspartners aan Nederlandse zijde
treden staf-officieren van de kwartier
meester-generaal en technische dienst
op.
Gezien de verwarde berichtgeving over
de aard van het euvel vestigt het mi
nisterie van defensie er de aandacht op,
dat het gebrek bestaat uit een scheur in
de holle stalen u-balk. waarmee de mo
tor van de elevatie-inrichting van het
kanon aan de binnenzijde van de koepel
is bevestigd.
Indertijd, zo vernemen wij. heeft Neder
land aan de Franse fabriek gevraagd of
de A.M.X.-13. die normaal met een 75
mm kanon is uitgerust, ook met het 105
mm kanon-van Brits fabrikaat kon
worden geleverd. De fabriek heeft toen
i..ja" gezegd en een proefexemplaar ge
fabriceerd. Dit voldeed aan de gestelde
eisen, waarop het contract werd afge
sloten. Volgens Nederlandse zijde maakt
het dus voor de garantiebepalingen geen
provinciale weg voor het einde
van dit jaar gereed En a-at de'v<**chu °f "u '5 mm 105
aansluiting op Noord-Beveland be- kanon op de tank is aangebracht.
treft: de aanleg van de weg wordt j
nog dit jaar aanbesteed Intus-|Een woordvoerder van het ministerie
sen is de ..Combinatie Ooster-lci?eld^ mede. dat het rij-en schietverbod
scheldebrug" ook begonnen met de betekent dat de tanks niet voor ge-
cpvange het Frans-Nederlandse onderzoek niet
(FOTO P.Z.C.) is afgesloten een open vraag.
