L
Europese lanceerbasis
in noorden van Zweden
in
Politiek
tropenparadijs Bali
GEMINI-ASTRONAUTEN ZULLEN
TIJDENS VLUCHT LUIK OPENEN
ANTILLIAANSE LUCHTVAARTMIJ.
BEGINT ZATERDAG HAAR WERK
SENORITAS
EXTRA
Russen weigeren
schuld aan V.N.
te betalen
Amerika is het
niet eens met
generaal Ailleret
Leiders Portugese
opstand berecht
Robert Kennedy
uitgesloten van
vice-nresidentschap
VRIJDAG 31 JULI 1964
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
a
RECHTSTREEKSE BUK IN DE RUIMTE
De twee Amerikaanse
astronauten die zijn
aangewezen voor
Amerika's langste
ruimtevlucht in een
baan rond de aarde
zullen als eerste ruim
tevaarders rechtstreeks
een blik kunnen wer
pen in het heelal.
Dit experiment vormt
een van de ruim 10 op
drachten die de ruimte
vaarders op hun vier
daagse ruimtereis zul
len uitvoeren.
Kenneth Kleinknecht
van het nationaal bu
reau voor de ruimte
vaart verklaarde op
een persconferentie,
dat de twee astronau
ten op een punt tijdens
de reis de druk zullen
opheffen in hun twee
persoons Gemini-ruim-
tecapsule om vervol
gens de luiken te ope
nen en vanuit de deur
opening een blik naar
buiten te werpen.
Op de 12 vorige Ame
rikaanse en Russische
bemande ruimtereizen
bleven de luiken te alle
tijde gesloten. De ope
ning van de luiken is
echter belangrijk voor
toekomstige 'ruimle-
projecten zoals het tot
stand brengen van een
verbinding tussen twee
of meer voorwerpen
voor de bouw van
ruimtestations die zich
in een baan rond de
aarde bevinden.
Volgens Kleinknecht
zullen de 2 astronauten
zich eveneens bezig
houden met de meting
van straling in de
ruimte en van het
magnetische veld van
de aarde, het nemen
van foto's en de bestu
dering van medische
aspecten zoals de me
ting van de hartslag.
Als alles goed gaat
zullen de astronauten
64 maal rond de aarde
wentelen.
Op de luchtmachtbasis
Edwards in Californië
is woensdag de para
chute die de veilige lan
ding op aarde van de
.Gemini" capsule mo
gelijk moet maken met
succes beproefd.
Een invlieger die van
uit een helicopter werd
neergelaten maakte een
geslaagde landing op
een tevoren vastgestel
de plaats. De parachu
te lijkt op een vlieger.
De bestuurbare para
chute moet de beman
ning van het ruimte
voertuig in staat stel
len een landing op het
land te maken. Tot nog
toe zijn de Amerikaan
se ruimtevaarders in
zee terecht gekomen.
EERSTE VLUCHT CURACAO-ARUBA
Drie toestellen
en 380 man
personeel
Zaterdag a.s. zal een vurige wens
van de Nederlandse Antillen ver
vuld zijn. Dan zal de eigen lucht
vaartmaatschappij haar werk be
ginnen met de eerste vlucht op de
lijn Cu ra.qa.o-Aruba.
De Antilliaanse luchtvaartmaatschappij
N.V., welker aandelen, zoals bekend is,
in handen zijn van de K.L.M., beschikt
thans over drie tweemotorlge Convair
340-toestellen, elk plaats biedend aa.n 46
passagiers. De A.L.M. heeft 380 perso
neelsleden, daarnaast, zijn van de K.L.M.
twintig man vliegend en eenzelfde aan
tal grondpersoneel in dienst, totdat de
A.L.M. eigen mensen voor deze functies
heeft. Twee in Nederland opgeleide An
tilliaanse vliegers zullen bij de A.L.M.
gaan werken. De A.L.M. mag van de
diensten en van personeel der K.L.M.
gebruik maken.
Op het kielvlak van de drie toestellen
zijn in blauw de letters A.L.M. aange
bracht in een witte cirkel. Daarboven
symboliseren zes sterren in blauw de
zes eilanden van de Nederlandse Antil
len. Het kielvlak vertoont verder hori
zontale banen in dezelfde kleuren als die
op de vliegtuigen van de K.L.M.
De directie van de A.L.M, wordt ge-
i vormd door de heren K. J. Rupplin
von Keffikon, oud-directeur van het
Westindisch bedrijf der K.L.M. en C.
O. Yrausquin, oud-hoofd van de
Niet directeur,
maar scheepswerf
failliet
Ten onrechte heeft de griffie van de
rechtbank te Haarlem woensdag mede
gedeeld dat de heer A. de Beer (Amster
dam) als directeur van de scheepswerf
De Beer failliet is verklaard.
luchtvaartdienst Nederlandse Antil
len.
De vliegtuigen van de A.L.M. gaan het
interinsulaire verkeer verzorgen en
daarnaast vluchten maken naar Mara-
caibo (Venezuela) en Barranquilla (Co
lombia). Er bestaan plannen het net uit
te breiden met aanvankelijk internatio
nale en later intercontinentale lijndien
sten, in samenwerking met de K.L.M.
De A.L.M. zal onder meer een bijdrage
moeten leveren aan een vergroting van
het toerisme.
Verstopte riolering
verdrijft zieken
uit legerplaats
e Haagse redactie).
In de legerplaats Grave (bij Nijmegen)
is do ziekenzaal gesloten, omdat vor-
stopping in de riolering tot een onge-
wenste hygiënische situatie heeft geleid.
De enkele zieke militairen, die in het
i zaaltje verpleegd werden, zijn voorlopig
overgebracht naar de ziekenzaal in 's-
Hertogenbosch. Zodra de loodgieters de
I afvoer hebben gerepareerd wordt de
ziekenafdeling van het 11e bataljon
Technische Dienst weer in gebruik ge-
nomen.
De geneeskundige afdeling in Grave ligt
in de omgeving van een keuken, de toï-
letten en een douchegebouw. Gezien de
grote hoeveelheden afvalwater die de
riolering krijgt te verwerken, had de
verstopping tot gevolg dat in de zieken-
i zaal een onwelriekende situatie ont-
I stond. Ook de zwermen vliegen en an-
der ongedierte werden steeds talrijker.
Toen de toestand onhoudbaar bleek en
i de verstopping niet spoedig kon worden
opgeheven, besloot de commandant tot
Prof. Brandsma
overleden
jj In het St.-Josephzïekenhuis in Eindho
ven is gistermorgen op 72-jarige leeftijd
•verleden prof. ir. \V. F. Brandsma. oud-
hoogleraar van de Technische Hogescho-
n in Delft en Eindhoven. Prof. Brands-
ïa woonde in Lieshout. Hij was ridder
i de Orde van de Nederlandse Leeuw.
Neem geen risico...verf met
De verf met flexabiliteif
'extra speling voor de doe-het-zelver
De handelsbesprekingen tussen
Nederland en Indonesië in het
presidentiële paleis Tarapaksi-
ring zijn gisteren in goede sfeer
en grote hitte voortgezet. De
delegatieleden, gekleed in spor
tieve overhemden, doen hun
uiterste best oude wonden te
helen. Een teken van deze bete
re verstandhouding is wellicht
het feit dat voor het eerst sinds
de soevereiniteitsoverdracht de
Nederlandse driekleur van het
paleis Tampaksiring waait.
Vandaag zal naar verwacht
wordt de Nederlandse delegatie
naar Djakarta terugkeren. Over
de eigenlijke vorderingen van
het gesprek is niets bekend ge
maakt.
Bij de foto's:
Boven: Minister Luns heeft voet ge
zet op Balt.
Van een lieftallige Balinese krijgt
hij een schaaltje fruit aangeboden.
Midden: Tientallen Balinese scho
nen verwelkomden minister Luns en
zijn echtgenote op het vliegveld van
Bali. Over een tapijt van bloemblaad
jes en beschut tegen de félle stralen
van de tropenzon door kolossale
pajongs, wandelde het gezelschap
naar gereedstaande auto's.
Onder: In de ochtend, van het vertrek
naar Bali werd van Djolcja uit nog
een onverwacht bezoek gebracht aan
de imposante Boroboedoer.
Het antwoord van Velasques
op de vraag naar een betere kleine sigaar
Het Wereldgebeuren
Moskou en de
gelovigen
Israël heeft glitteren In de Verenigde
Naties geprotesteerd tegen de beper-
Samengesteld uit 27 geselecteer
de overzeese tabakken. Heer
lijk licht van trek. 10,3 cm, dus
niet te lang, niet te kort, nèt
goed. De enige senoritas die zo'n kwaliteit voor
CC biedt!
Vraag R1BAS
WEER UIT LEEUWARDEN
ONTSNAPTE GEVANGENE
AANGEHOUDEN
Een van de drie gevangenen, die vrij'
dag uit de Leeuwarder strafgevange
nis ontsnapten, de Duitser Sigmon G.
is dinsdagmiddag in Nieuw Beerta
(Gr.) gegrepen. Zoals gemeld, werd
een van de drie inbrekers dezelfde
dag nog weer gearresteerd. Voort
vluchtig is nog de 45-jarige A. S.
De landbouwer O. C. Struif uit Nieuw
Beerta zag op zijn weiland een man
met een fiets, die zich daar verdacht
ophield. Hij waarschuwde de rijkspo
litie in Nieuweschans, die een wacht
meester op onderzoek uitstuurde.
Toen G. de politieman zag aankomen,
gooide hij zijn fiets, jas en schoenen
weg en nam de benen. De wachtmees
ter waarschuwde de Koninklijke Ma
rechaussee in Nieuweschans en de
rijkspolitie van de omliggende dorpen-
Er werd een klopjacht georganiseerd
en het lukte vrij spoedig de Duitser in
het nauw te drijven. De politie kreeg
hem te pakken in een haverveld in
Nieuw Beerta, waar hij zich verbor
gen hield. G., die indertijd betrokken
is geweest bij de schilderijendiefstal i.i
Aerdenhout, moest een straf van vijf
ar uitzitten.
Secretaris-generaal Thant van de Ver
enigde Naties heeft gisteren verklaard
dat de Russen weigeren hun schuld
aan de Verenigde Naties te voldoen
en dat de wereldorganisatie in een
kritische functionele toestand" ver
keert.
Thant zei dat de Russische premier,
Nikita Kroesjtsjew, het Russische
standpunt persoonlijk had toegelicht
tijdens een lang persoonlijk onderhoud,
op het Kremlin. Hij wees erop dat zijn
functie zeer veeleisend is doch zei nog
niet besloten te hebben of hij een
tweede amtbstermijn in 1966 zal na
streven.
Betreffende de Russische schuld aan
de Verenigde Naties aan bijdragen in
de kosten van de V.N.-operaties in
Kongo en 't Midden-Oosten, zei Thant
op een persconferentie ,,ik heb de
indruk dat de Russische regering niet
bereid is haar politiek te verande-
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft gisteren
de stelling van de Franse generaal
Charles Ailleret, dat een Russische
aanval op Europa direct met een
massale tegenaanval met kernwa
pens beantwoord dient te worden,
verworpen.
De woordvoerder van het State Depart
ment herhaalde de Amerikaanse opvat- j
ting dat de N.A.V.O. in staat moet zijn'
tot een „soepele tegenstoot" bij een com
munistische aanval in Europa en andere
delen van de wereld.
Generaal Ailleret, die voorzitter is van
het Franse comité van stafchefs, heeft
dit idee van een „soepele reactie" ver
worpen wegens de overmacht van de
Russen te land en in de lucht. De woord-1
voerder van het State Department legde i
er de nadruk op, dat de mening van de'
Amerikaanse regering gevormd is na
diepgaande studie.
RAKETTEN VOOR WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
Nog geen besluit
over vestiging
laboratorium
Een vertegenwoordiger van de Europese
Organisatie voor Wetenschappelijk On
derzoek van de Ruimte (E.S.R.O.) en de
Zweedse zaakgelastigde in Parijs heb
ben gisteren een overeenkomst gete
kend, waarbij de E.S.R.O. het recht ver
krijgt nabij Kiruna, in Noord-Zweden,
een basis in te richten voor het lanceren
van raketten voor wetenschappelijk
speurwerk. De E.S.R.O. zal in dit gebied
ook waarnemingsposten voor het volgen
der afgevuurde raketten en radiosta
tions mogen inrichten.
De E.S.R.O. zal jaarlijks ongeveer vijftig
raketten, die een grote hoogte zullen be
reiken, kunnen lanceren. De lanceringen
geschieden uitsluitend in het kader van
speurwerk voor vredesdoeleinden. Het
gebied, waar de basis komt, is voor acht
jaar aan de E.S.R.O. verpacht. Verlen
ging der overeenkomst is mogelijk. Het
akkoord bevat speciale veiligheidsvoor
zieningen. Er zijn ook bepalingen in op
genomen ter beveiliging van de belan
gen der plaatselijke bezitters van kud
den rendieren.
de conclusie dat niet gebouwd moest
worden op het polderterrein in Delft,
maar op zandgrond. Dit in verband met
de uiterste precisie die moet worden be
tracht bij toekomstige metingen in het
laboratorium. De Nederlandse regering
heeft toen een terrein aangeboden Sn
Noordwijk aan Zee. Er wordt een oploa-
sin gezocht voor de huisvesting van de
800 technici die in het laboratorium zul
len werken.
Geen beslissing
De buitengewone vergadering van de
Europese organisatie voor ruimteon
derzoek in Parijs heeft nog geen be
slissing genomen over de vestiging
van het Europese laboratorium voor
ruimteonderzoek in Noordwijk aan
Zee. De Nederlandse regering heeft
de Europese organisatie een terrein
in deze plaats aangeboden. De raad
heeft een beslissing opgeschort om
dat hij eerst nadere inlichtingen wil
hebben, zo verneemt het A.N.P. uit
Parys.
Het laboratorium zou eerst gevestigd
worden in Delft, maar een internatio
nale groep van deskundigen kwam tot
Een van de leiders van de Portugese
oppositie, Manuel Serra, is veroordeeld
tot tien jaar gevangenisstraf wegens
zijn aandeel in een aanval op een leger
kazerne in Beja. Zuidoost-Portugal, op
nieuwjaarsdag 1962.
De leider van de aanval, kapitein Joao
Maria Paulo Varela Gomes, werd ver
oordeeld tot zes jaar gevangenisstraf.
De andere medebeklaagden kregen ge
vangenisstraffen van drie jaar en min
der. Zeventien van de 82 beklaagden
werden vrijgesproken by gebrek aan
bewijs.
Degenen die werden veroordeeld werden
schuldig bevonden aan „aanval op een
legerkazerne in Beja en gewapende op
stand met het doel de regering omver te
werpen".
Allen werden vrijgesproken van de be
schuldiging te hebben gehandeld als lid
van de communistische partij of onder
leiding van deze partij.
Serra kreeg het langste vonnis omdat
hij reeds eerder was veroordeeld voor
samenzwering tegen de regering. Hij
was uit Portugal gevlucht doch clan
destien teruggekeerd om weer aan acties
deel te
Zeg het
met
bloemen
Maltezer meisjes
willen niet naar
Nederland
Nederlandse werkgevers hebben sinds
begin juni enkele honderden aanvragen
ingediend voor vrouwelijk personeel uit
Malta, maar de werving op dit Britse ei
land in de Middellandse Zee is geen suc
ces geworden. Geen van de Maltezer
schonen heeft gereageerd op adverten
ties die de Nederlandse overheid in over
leg met de plaatselijke autoriteiten heeft
geplaatst.
Er is op Malta een vrouwenoverschot en
vele jaren lang vertrekken tal van meis
jes naar elders om werk te vinden, De
voorkeur gaat kennelijk uit naar Engels
sprekende landen, zo meende men op
het ministerie van sociale zaken.
President Johnson heeft Robert F.
Kennedy, de minister van justitie,
Robert S. McNamara, de minister
van defensie en andere functionaris
sen met de rang van minister uitge
sloten van de kandidatuur voor het
vice-presidentschap bij de komende'
presidentsverkiezingen.
Hij heeft zulks ter kennis gebracht j
aan genoemde minister en aan Adlai
E. Stevenson, ambassadeur bij de]
V.N., Dean Rusk, minister van bui
tenlandse zaken, Orville Freeman,
minister van landbouw, en Sargent
Shriver, directeur van het vredes-
korps.
economise
V.N. zei de permanente gedelegeerde
van Israël bij het Europese hoofdkwar
tier van de V.N. in Geneve, dat Rusland
een openlijke anti-scmitlsche politiek
voert. Het is niet het eerste protest van
deze aard. dat tegen het antl-semltlame
In Rusland wordt ingediend. Vorig Jaar
beschuldigden Duitse Joden de Russen
van precies dezelfde euveldaden en kort
geleden werd h"*t rapport gepubliceerd
van de internationale commissie van
juristen, dat het antl-semttlsme in Rus
land eveneons nan de kaak stelde. De
Israëlische gedelegeerde ging zeer gede
tailleerd In op de omstandigheden waar
aan de joodse minderheid in de Sowjet-
Unie wordt blootgesteld. Hij betoogde
onder meer dat ziin rasgenoten ln Rus
land worden geïnooktrineerd en dat hun
betrekkingen met joden bulten het huid
worden gesaboteerd. De Israëlische af-
f«vaardigde gaf toe dat de Joden in de
owjet-Lfnic fysiek niet worden onder
worpen, „maar", zo vroeg hij zich af,
„is de campagne voor kunstmatige as
similatie, opgelegd door een sterk rege
ringsapparaat niet minstens zo erg:".
Daarna ging hij uitvoerig ln op recente
anti-scmitlsche publikatié» in Rusland
verschenen. Hij wees de Russische be
wering van de hand dat een kortgeleden
in de Oekraïne verschenen boek. dat
onder druk van de westelijke per» weer
werd ingterokken, een apart slaand
geval zoii zijn.
„Helaas verschijnen boeken van niet
minder giftig karakter bil duizenden in
Rusland verklaarde Moshe Bartur.
Hij noemde de titels van enige in 1962
en 1963 verschenen anti-Joodse boeken
die door de Russische uitgeverij van po
litieke literatuur waren gepubliceerd.
Uit een door een zekere Osipof geschre
ven boek „de eatechismls in zijn ware
gedaante", citeerde Bartur onder meer
de volgende veelzeggende zinsnede: „God
is voorstander van discriminatie Jegens
de Joden". De boeken die de Israëli
noemde hadden een oplage van 100.000
tot 200.000 exemplaren.
Maar het zijn niet alleen de joden die
ln Rusland in de verdrukking zijn
gekomen. Kroesjtsjew is nog vrij
beheerst waar het aanvallen op de ker
ken betreft. Zijn chef van de ideologi
sche afdeling en voorzitter van het cen
trale comité. Leonid Iljitsjew daarente
gen geeft de christenen nogal eens een
veeg uit de pan. In januari van dit jaar
verklaarde hij bijvoorbeeld dat de gods
dienst in Stallns tijd „lang niet altijd
even stevig was aangepakt Tezelfder
tijd deelde hij ter geruststelling van zijn
kameraden-communisten echter mee,
dat veel van de gunsten welke de kerk
in Rusland in Stalins tijd genoten had,
inmiddels ongedaan waren gemaakt.
Deze gunsten betroffen onder meer be
lastingfaciliteiten, hulp van de overheid
bij de ledenadministratie van de kerk
genootschappen, en een „ruim beleid"
ten aanzien van de bouw van nieuwe
kloosters en seminaries. Ook was in Sta
lins tijd het beleid ten aanzien van ker
kelijke publikatie8 zeer lankmoedig, al
dus Iljitsjew.
De voorzitter van de commissie voor
atheïsme van de partij in de Oekrairie
vertelde bij diezelfde gelegenheid dat
sinds 1962 150.000 personen In de Oe
kraïne speciale atheïstische leergangen
gevolgd hadden en dat een miljoen mid
delbare scholieren en studenten sinds
1958 de speciale cursussen op dit gebied
had gevolgd.
De ceremoniële registratie van pasgebo
ren kinderen heeft de kinderdoop in een
steeds groter aantal gezinnen geheel
vervangen, verklaarde een andere rap
porteur, die opmerkte dat de kinderen
bij hun registratie een speciaal medal-
jon kregen. Verder had men in de
Oekraine winter- en zomerfeesten, de
„dag van hamer en sikkel", en feestda
gen voor veeteelt, landbouw, het graan
en andere onderwerpen georganiseerd
ten einde de invloed van de kerkelijke
feestdagen te verminderen.
In het begin van dit jaar werd ln Rus
land zelfs een „instituut voor weten
schappelijk atheïsme gesticht, terwijl
tevens het vak „wetenschappelijk
atheïsme" werd ingevoerd op het les
rooster van alle middelbare scholen. Stu
denten moesten verplicht colleges in
„wetenschappelijk atheïsme" volgen.
Het besluit van het centraal comité
(lees Hjitsjew) om het atheïsme te pro
pageren was, zo luidde de toelichting,
gebaseerd op de noodzakelijkheid dat
„wijdverbreide religieuze geloven en
praktijken" met wortel en tak moeten
worden uitgeroeid.
De filmindustrie werd ingeschakeld en
er werden zelfs clubs gesticht om de jon
geren op het atheïstische pad te houden.
Zelfs de astronauten werden bij de cam
pagne ingeschakeld. Titof, die in de ogen
van de Russische jeugd een held is. deed
in het openbaar „voorstellen" om de
astronauten bij de atheïstische actie te
betrekken en een „speciale anti-religieu
ze proef in de ruimte" uit te voeren.
„Indien men de cosmos bestudeert en
steeds verder doordringt in de verbor
genheden van het heelal, blijft er op
aarde en in de hemel geen plaats over
voor God", zei de Russische ruimterei
ziger.
Toch ontkent Moskou officieel nog
steeds dat de joden en de christenen in
Rusland het slechter hebben dan de an
dere Russen en toch zijn er nog steeds
mensen in het westen, die zeggen dat te
geloven en die dit op congressen achter
het ijzeren gordijn betogen.