Indonesië wil speciale commissie schadeloosstelling laten oplossen KLANKBORD Te vroeg voor oordeel loonkostenstijging Het „geheim van de tophit" wordt onthuld Ook Indonesische claim aan de orde O DUIZENDEN MOETEN WACHTEN OP ANTENNE VOOR TWEEDE NET üfk '2 istsris Indonesië heeft interesse voor Fokker-Friendship Dr. De Groot houdt zich met smartlap bezig Overeenstemming over wereldomvattend verbindingsstelsel met satellieten ZATERDAG 25 JULI 1964 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Minister Chairul Saleh: (Van c Onmiddellijk na een vergadering van het Indonesische kabinet heeft de Indonesische minister Chairul Saleh gistermorgen te genover ons verklaard, dat Indo nesië tijdens de besprekingen met minister Luns zal trachten het de licate probleem van de schuldrege ling op te lossen door een voorstel tot instelling van een speciale tech nische commissie. De ministers Luns en Soebandrio zullen dan vol gende week kunnen volstaan met een vaststelling van de instructie en van de procedure van deze com missie. Chairul Saleh deelde voorts mede, dat in een regeling van wat hij noemde „de wederzijdse gevoelige kwestie van de schadeloosstellingen" mede ook aan de orde zou komen, wat Indonesië meent als claim op Nederland te kunnen doen gelden. Over de aard van die claim sprak hy zich niet uit. Aangezien van Nederlandse zyde vorige week werd ver wacht dat er uit de besprekingen tus sen Luns en Soebandrio al een overeen stemming moet kunnen voortvloeien over een begin van Indonesische aflos sing van erkende schulden wijst Chairul Saleh erop dat volgende week nog een flinke kloof overbrugd moet worden. Oplossing mogelijk Tijdens het gesprek met enkele Neder landse persvertegenwoordigers ver klaarde Saleh dat deze psychologische belemmering, die een vlotte afwerking nog in de weg staat met zo groots mo gelijke tact moet worden benaderd- Hij achtte een wederzijdse bevredigende op lossing mogelijk. Minister Chairul Saleh formuleerde als kabinetsopvatting na het beraad van gistermorgen, dat de samenwer king en de opbouw van de toekom stige relaties tussen Nederland en Indonesië als een geheel moeten wor den beschouwd, waarvan de kwestie van de compensatie een erkend be langrijk onderdeel Hij voegde er echter aan toe, dat ook de oplossing van het probleem gemakke lijk tot meningsverschil en een ernstige breuk kan leiden wanneer de oplossin gen worden beschouwd als een onafwijs bare voorwaarde voor opbouw en groei van de Nederlands-Indonesische verhou ding. H(j sprak de hoop uit dat het be zoek van minister Luns daarover tot overeenstemming zou leiden. Saleh zei, dat het tijdstip van het bezoek van mi nister Andriessen aan Indonesië werke lijk afhangt van de resultaten die minis ter Luns mee naar huis neemt. „Hij is echter op elk tijdstip van het jaar van harte welkom", zei verder de Indonesi sche minister. Saleh zei voorts.te.hopen dat de Nederlandse minister van finan ciën naar Indonesië zou komen, „om dat hij dan zeker tot andere denkbeel den over ons land zou komen dan mo gelijk is wanneer hij op geschreven rap porten zou afgaan". Prioriteiten Op de vraag welke speciale terreinen in aanmerking zouden komen voor het Nederlandse economische medewerking aan de ontwikkeling van Indonesië, gaf Saleh tot antwoord, dat de priori teiten die Indonesië daarbij laat gelden zuiver economisch en organisatorisch worden vastgesteld als in de Europese landen met gevestigde orde. „Wij zijn wel gedwongen tevens voor rang te geven aan projecten die mis schien minder noodzakelijk zijn maar die sociaal urgent kunnen zijn. Door een dergelijk beleid kunnen wij tot het be sluit komen geld te stoppen in een pro ject dat uit oogpunt van opbouw voor de nationale economie weinig winstge vend zal zijn, maar waarmee kan wor den voorkomen dat wij later veel grotere bedragen moeten besteden aan handha ving of herstel van rust en orde in dat gebied". Evenals prioriteiten aangevend voor mogeljjke Nederlands-Indonesische samenwerking noemde Saleh als eerste: de rehabilitatie en produktieverbeterin- gen van de landbouw die tot directe ver hoging van de exportproduktie kan lei den. Daarbij zijn vooral landbouwmachi nes van belang. In de tweede plaats noemde hij het transport en met name zee- en lucht transport. Vervolgens kwam Saleh aan rehabilitatie ën verbetering van de industrie. En in de vierde plaats eventuele hulpverlening bij projecten in het kader van het achtjarenplan, dat van 1961 tot en met 1968 loopt. Voorname onderdelen van belang voor de Nederlands-Indonesische menwerking noemde hij: havena leg, bouw van scheepswerven landbouwontwikkelingsprojecten dat achtjarenplan. „Production sharing" WANNEER je zo'n brekebeen in de economie bent als ik, dan begrijp je dikwijls niets van allerlei dingen die je vlak onder je ogen, in je naaste omgeving ziet geschieden of niet-geschieden. Ik heb gelezen dat op het ogenblik twee miljoen Nederlanders va kantie houden, twee volle weken lang. Als ik van dit aantal de vrouwen, de kinderen en de A.O.W.'ers aftrek blijven er, dunkt mij, toch wel op z'n minst een half miljoen mensen over die, normaliter, aan het produktiepro- ces deelnemen. Zodat nu vijfhonderdduizend Ne derlanders gedurende twee roeken aan het produktieproces onttrok ken worden zonder dat dit de da gelijkse gang van zaken in 't minst verstoort. Ineens staat er van alles stil dat normaliter draait, ineens doet een half mil joen mannen niet wat zij altijd plegen te doen en, behalve dat de hotels en de pensions vol zijn en dat er overal tenten en trai lers staan is daar niets van te merken. Iedereen die niet op va kantie is krijgt zijn dagelijkse hoeveelheid voer, geen mens die er één plak ontbijtkoek, één kalfs lapje of één bete broods door mist. Een half miljoen mensen heeft het werk erbij neergegooid en er is geen haan die er naar kraait. Alles gaat gewoon dóór. Als leek-in-economische zaken denk je: „hoe bestaat datf; hoe is dat mogelijk*wattisdaggek". En (als leek) ga je nog even ver der doorredenerenals dat nu eens niet vanwege de vakantie was, maar door ecu staking, een arbeidsconflict dat vijfhonderd duizend werkers het. bijltje, of de troffel, of de hamer, of de pen erbij hadden neergegooid dan zou het -effect totaal anders zijn geweest. Dan zou het arbeidspro ces ontwricht zijn, dan zou de na tionale economie op veleklippen tegelijk lopen; dan zou het leed niet te overzien zijn en aan zou den alle kranten met vette kop pen iedere dag al hun aandacht aan de situatie geven. Als leek denk je: hoe kén datf; vanwaar dat verschil f Want wat nu ook de oorzaak ervan is dat vijfhonderdduizend werkers hun werk niet doen en een nóg ont- hullender feit is het, dat alles ge woon dóórgaat, dat iedereen zijn boterhammetje met zijn glaasje melk, zijn piepers en zijn stukje vlees krijgt.. Ik vind dat mijn redenering klopt als een bus waar geen speld tus sen te krijgen is. Als ii het mij vraagt zou die va kantie ook een maand kunnen du ren, zonder dat dat merkzaar zou zijn. En natuurlijk komt het daar op den duur ook van. Onze grootvaders rilden bij de ge dachte aan een 48-urige werkweek En aan de mogelijkheid van va kantie dachten alleen enige uit zonderlijk verlichte geesten, Nou dan... ELIAS De nuttigste vorm van samenwerking is volgens Saleh een vorm van „produc- tlon sharing" waarbij buitenlandse bedrij ven met staats- of particuliere onderne mingen in Indonesië overeenkomsten kunnen sluiten waarbij het Nederlandse bedrijf de gehele opbouw van hun be drijf in Indonesië financiert en de Indo nesische onderneming, na gereedkoming een bepaald deel van de produktie Saleh noemt het 50% als een voor beeld in eigendom kan overnemen gedurende een overeengekomen aantal jaren. Bü zulke vormen van samenwerking kan de Nederlandse overheid kredietgeving van belang zijn zonder dat het risico dat de Nederlandse staat daarbij loopt groot hoeft te zijn, aldus Saleh. Prinsessen met vakantie De prinsessen Marrriet en Christina zullen vanmiddag van Socstcrberg per vliegtuig naar Rome vertrekken voor een va kantie bij hun ouders In het va kantieverblijf van het koninklijk gezin te Porto Ercole. Het Wereldgebeuren Experiment ver de groene heuvel» van Transkei is zojuist nog zwak en aarzelend een nieuwe wind gaan waaien. HIJ beroert het land en de meuten over de vele honderden kilometers van dit Htuk land dat In het oost el Ijk deel van Zuid-Afrik* is gelegen, tot aan de Indi sche Oceaan. Nu In de hoofdstad Umia- U de eerste wetgevende vergadering van «en in zekere mate zelfbèsturend Bantoegebied aan het werk Is gegaan, heeft de Unie welbewust een stuk poli tiek gerealiseerd waarvan de doeleinden wel op papier staan, maar waarvan af gewacht moet worden, hoe het uitpakt. Transkei is ongeveer zo groot ala Ne- derland heeft een bevolking van ander- Uit de strafgevangenis te Leeuwarden hJÜf naturellen en la altijd ~n zijn vrijdagmiddag drie gevangenen ont- reservaat geweest Het land snapt Een van hen. de 47-jarige M. b. b<.hoort r>n^r z„kerc voorwaarden in ei- Is Intussen weer gegrepen. I* bek an- g(.n<lom tw aan Afrikanen die voor za- deren, de 45-jarige A. S. en dc 37-jarlge van reglonaIe ,.n loka|e a.rd r>n-!«r- Duitser S. G.. zijn nog voortvluchtig. w0 2iJn' ,K. weWj>n en bepalingen Het drietal was werkzaam ln de kleer-1 v.in'hun ^amh0ofden. Er wonen ook en- DRIE GEVANGENEN TE LEEUWARDEN ONTSNAPT itoterlj óp de derde JggjgtJSAf I kefcddbartn Maitoafl» «ji itototol S.tJÏÏÏSS.'SStiïï zakenlteden. hebben zij kans gezien de tralies van een raam te verbuigen en zich rnet een touw laten zakken op het dak v aan de gevangenismuur ultge voormalige uitkilkpost. Vandaar zq de begane grond te bereiken. Sjoukje Dijkstra, gefotografeerd in de Valkenburgse Eurohal tijdens dc Nederlandse première van de nieu we .Jlolyday on Ice"-revue, waarin zij haar loopbaan als professional begonnen is. Gedurende de show kunnen de toeschouwers tweemaal van haar fantastische virtuositeit op het ijs genieten. Slot van pagina 1 te beschouwen. Het bepalen van de da tum van invoering zal onder meer ech ter afhankelijk moeten zijn van de bud gettaire politiek. Dit deel van de raad denkt hierbij aan een synchronisatie van de verhoging der uitkeringen met de volledige eerste tranche van de voorgestelde belasting verlaging. (Dit zijn de meningen van werknemers en werkgevers). Weer een ander deel van de raad is eveneens van oordeel dat voordelen zyn verbonden aan een synchronisatie, maar het acht een synchronisatie van de voor genomen maatregelen op I januari I960 ongewenst uit conjunctureel oogpunt. Wat de voornemens van het kabinet over de verhoging der A.O.W.- en A.W.WV-uitkeringen per 1 januari 1965 betreft, aanvaardt ook dit deel van de raad ze als een gegeven. Niet alleen wat de hoogte der uitkeringen en de wijze van financiering, maar ook wat de da tum van invoering aangaat. Eventuele wijzigingen moeten thans aan het oor deel van het kabinet en aan het gemeen overleg met de Staten-Generaal worden overgelaten. Dit deel acht een synchronisatie op 1 januari 1965 echter wel mogelijk met vermijding van conjuncturele nadelen. Daartoe zou de voorgenomen belasting verlaging dan zo moeten worden opge zet dat zij zou bijdragen tot het com penseren van de verzwaring van de premielast. Dat kan, naar dit deel van de raad meent, door het zwaartepunt te leggen bij de verhoging van de belas tingvrije voet en bij de vermindering van het progressie-effect voor de mid dengroepen. De verruiming van de bestedingen die een gevolg zullen zijn van een vervroeging van de belastingverla ging naar 1 januari 1965 zou moeten worden geneutraliseerd door een ver dere temporisering van bepaalde overheidsuitgaven van rijk en van lagere publieke lichamen, eventueel aangevuld met een verzwaring van de druk van bepaalde indirecte belas tingen. Aandeel in investeringen Een deel van de raad heeft er reeds thans de aandacht op gevestigd dat het gevaar van een voortgaande overbe- steding in 1965 geringer zal kunnen zijn naarmate de inkomensverbetering van de werknemers meer de vorm van het verlenen van een aandeel in de inves teringen kan krijgen. Dit dëel van de raad acht het overigens op dit moment inopportuun op de vraag in te gaan. of. en zo ja op welke wijze, in het thans geldende loonbeleid veran dering zou moeten worden gebracht. Dit deel van de raad wenst dus thans geen uitspraken te doen over de reële loon ontwikkeling in 1965. Een ander deel van dc raad verwacht niet dat oen reële verbetering van de looninkomens in 1965 tot stand kan wor den gebracht. Dit deel meent dat het denkbeeld van een werknemersaandeel in de investeringen geen oplossing kan bieden voor de te verwachten teruggang der investeringen in het bedrijfsleven. Weer een ander deel van de raad meent dat er voor 1965 geen ruimte overblijft voor een reële verbetering van de inko menspositie van de zelfstandigen en van de loontrekkenden. Op de Parijse velling, waar het rijksmuseum de Rembrandttekening „De zieke vrouw" verwierf, kocht de Amsterdamse kunsthandel Ber nard Houthakker een tweede Rem brandt, welke eveneens bijna zes tig jaar verborgen is geweest. Ver moedelijk is deze schets omstreeks 1640 gemaakt en telt zij bezoekers van de Amsterdamse beurs voor. Kind verdronken in vijver In de vyver van het W'ilhelminapark in Delfzyl is gistermorgen de tweejarige Jonny Nlenhuis verdronken. Het kind maakte met twee oudere zusjes van acht en vier jaar een wandeling door het park. Toen de beide meisjes naar de herten keken, moet het kind naar de vyver zyn gelopen en te water zijn geraakt. Toegeschoten hulp kwam te- laat. CENTRUM ANTENNE RESEARCH: Capaciteit van installateurs niet toereikend Ia het experiment met Transkei niet* anders dan een groot-formaat gropa- hoeveelheid werk verzet om Transkei te organiseren tot oen geheel nieuw f«mo- mr-en. En het equivalent van vele tien tallen miljoenen gulden* Lu ermee ge moeid geweest om het gebied admini stratief op eigen benen tc zetten. Umtata is van aanschijn veranderd. Ingrijpende verbouwingen hebben het tot een van de fraaiste parlements gebouwen in heel Afrika gemaakt. Maandenlang zijn honderden blanke ambtenaren uit Pretoria bezie eeweest om Inheemsen te trainen voor hun toe- msUUUteur» opdulkca viui "Je- komKlge ta>k ach2tlt a, ,wr lljkhefcl n« kin word», «nracht tot ZuW.A5nk, or.g.bnri* «inpik zij de service en garantie (kunnen) ge- ven voor goede OMviuigK en goede kwi- li. v. d i. «tuur heeft gekregen zijn: onderwijs, be- le?dnoui. juatltle - «r Tien- en wnnrschijnüjk wel hon- STn.^ SSSSXSS.'t^n (Wflrlm/enden kukers zuilen dit, ook van de R.E M. derdduizenden kijkers zullen dit OOK van ae n.r, «l de gedacht< geopperd een dergelijke ge- iaar en ook het volgend jaar ln het C.A.R. zijn verenigd de. Neder- dragslljn ook te volgen ten aanzien van i landse antennefal»rlkanten „Tewea" ln de protectoraten Basoetoland, Swaz>- maandenlang moeten wacnten Am(tterdami de „Wisa" in Arnhem en d<- land en BeetsjoeanaJan'! Maar Londen voor op hun daken de antennes „Measa" in Emmen. Gezamenlijk nemen heeft laten weten, dat het da-ar niet aan r»riïL-on Hie een woede ontvangst *U meer dan de helft van het Nederland- denkt. Deze drie gebieden zullen metier - pnjken, die een goeae onrv angst j marktaandeel voor hun rekening, tijd een „normale" onafhankelijkheid an de televisie-Uitzendingen Via Overigens wordt ongeveer 20 procent krijgen. Aan de andere kant is het HEVIGE STRIJD IN JEMEN s markt gebracht. RASSENKWESTIE BUITEN VERKIEZINGSSTRIJD IN VERENIGDE STATEN waarborgen. Er zuilen wel vol- bedrijven op doende antennes zijn, maar de ca- paciteit van de installateurs is niet toereikend om lange wachttijden Sanaa de repubü-l^ voorkomen. Dit geldt niet voor .lemen, zijn hevige kijkers, wier toestellen op een cen- gevechten uitgebroken waarbij tot dus-j t al antennesysteem zijn aange ver vele doden en gewonden zyn geval-I J len, zo maakte het internationale comité sloten. van het Rode Kruis gisteren bekend. j)eze overtuiging heeft het Centrum President Johnson van de Verenigde Sterke eenheden monarchisten zitten Antenne Research (C.A.R.) opgedaan Staten en de republikeinse pre-ddents- verschanst in de bijna ontoegankelijke jt Cjjfers en verwachtingen. Op rede- kandidaat Barry Gotdwater hebben gis- bergen m dit gebied. Het internationale ,jjke Jgronden kan volgens het C.A.R. teren op het Uitte Huis te Washington comité deelde verder mee dat het veld- „Jorde* aangenomen, dat in de laatste een kwartier lang met elkaar gesproken. 0CTnt. h"T hospitaal van het Rode Kruis, iets ten - maanden van dit iaar ruim een half Later werd bekendgemaakt dat de belde volkomen ondenkbaar, dat dr Verwoerd noorden van het strijdtoneel gelegen. Uj an,ennes voor Lopik-2 zullen politici waren overeengekomen de span- toestemmingzou geyentot het bestaan overvol is. Er bevinden zich ook gewon- l£ten worden bijgeplaatst Rekening ningen tussen de rassen niet in de kr-van een onafhanke:;jk Transkei aan zin de burgers. houdend met de vraag naar antennes mende verkiezingscampagnes te gebrul- Gewassen en waterputten zyn vernield ontvangst van de R.E.M -uitzendin- ken. en in het gebied heersen verscheidene becijferd, dat er tot maart besmettelijke ziekten. Twee Rode-Kruis- ™d 800.000 moeten artsen zyn uit Sanaa vertrokken om de Jj' u JiJf „„„laatst monarchistische stamleden medische j g p hulp te verlenen. ring elndgezag over Transkei loe te laten, evenmin als het dit zal doen ten aan zien van andere Eantoeataten. die nog volgen* het Transkei-procédé moeten worden gevormd. Pretoria heeft over zijn bedoelingen in deze richting nooit enJge twijfel laten bestaan. Men wil er een soort gemene best vormen van zelfbesturende stam gebieden. uiteraard onder de stevige soevereiniteit van de centrale regering. Bezien in het licht van de algemene viiandigheid in de wereld jegens Zuid- Afrika die wel eens zou kunnen leiden Oostduitsers toch naar de V.S. vitale oostkust. Daarom ook staan de politie en de veiligheidstroepen er onder het directe gezag van Pretoria De kust strook blijft daarom ook blank gebied, tenminste voor een vrij lange toekomst. Blanke „adviseurs" blijven in Umtata net zo lang een oogje ln het zeil houden tot dr. Verwoerd vindt, dat zij er ge mist kunnen worden. De Indonesische vice-minister-president voor economische zaken Chairul Saleh verklaarde ons gisteren dat Indonesië thans grote belangstelling heeft t de vervanging van zijn ongeveer Dakota- en Convaïrverkeersvliegtuigen door Kokker-Friendshiptoestellen. Hy sprak de hoop uit dat tydens de be sprekingen tussen K.L.M. en Garoeda Indonesian Airways, die volgende week in Den Haag beginnen, ook in de kwes tie van de aanschaffing van de Fokker- Friendship een beslissing zal vallen. Daarbij, aldus Saleh. zal het gaan om een aanlooporder voor de aankoop van drie toestellen. Hoewel er ook nog een Frans vliegtuig met korte start- en lan dingsmogelijkheden is bekeken, gaat onze voorkeur meer uit naar'de Friend ship, aldus Saleh. Volgens onze infor maties zal bij de kwestie van de finan ciering van deze Fokkers worden ge dacht aan mogclijlthcdcn waarbij het vliegtuig ten alle* tyde op vorderbaar blijft. Tydens de besprekingen tussen K.L.M. en Garoeda zal voorts worden gespro- ken over verregaande samenwerking tussen beide maatschappijen. Niet alleen i op de lyn Djakarta-Amsterdam, waar- op op Garoeda in de toekomst twee J diensten per week zal gaan uitvoeren, a Terwijl de besprekingen tussen K.L.M. I en Garoeda in Den Haag worden ge- J voerd zal de Indonesische minister Es- kander met minister Luna op Bali spre- y ken over Nederlandse verlangens zowel I bij een eventuele Fokkerbestelling als bij de financiering van de verlenging van de startbanen op het Djakataanse vliegveld Kemajoran. Wat maakt het populaire lied, de top-hit, de schlager of hoe men het ook noemen wil, eigen lijk zo geliefd? Dit is een van de belangrijkste vragen waar dr. Herman J. de Groot uit Utrecht zich sinds maanden mee bezighoudt. Onder supervisie van prof. dr. Groen man, voorzitter van de faculteit der sociale wetenschappen van de rijks universiteit in Utrecht, stelt hij een wetenschappelijk sociologisch onder zoek in naar het verschijnsel top-hit. De stichting voor Zuiver Weten schappelijk Onderzoek subsidieert dit ander-zoek en daarom is dr. De Groot, eigenlijk verbonden aan het sociolo gisch instituut van de Utrechtse uni versiteit, tijdelijk in dienst van de stichting Z.W.O. Het onderzoek, dat •n september van het vorig jaar of ficieel is gestart, zal in Me loop van 1965 worden afgesloten, maar heeft in het stadium" waarin het nu ver keert al een paar interessante con clusies opgeleverd. Het onderzoek heeft zich niet bezig gehouden met de melodie. Het is een sociologisch onderzoek dat zich niet interesseert voor de musicologische waarde van het populaire lied. Men heeft in het bijzonder de laatste hal ve eeuw onder de loep genomen. Bij het onderzoek zijn slechts enkele personen wat althans de uitvoe ring betreft betrokken. Men gaat te werk volgens de methode van in- houds-analyse. Er is dus geen leger tje van enqueteurs op weg om de goegemeente te ondervragen. Interviews In het hoogseizoen kunnen de installa teurs in ons land per maand 50.000 an tennes aanbrengen. Deze capaciteit kan I Het Oostduitse ministerie van volksge- wellicht worden opgevoerd tot 70.000 /ondheid heeft gisteravond meegedeeld, Hoe men ook over de beweegredenen v__._ door deskundig personeel van de bedrij- dat protest van Oostduitse geleer- Pretoria wil denken, het experiment met ven als extra-personeel voor het instal- dPn tot gevolg heeft gehad, dat Oost- Transkei is van grote betekenis in leren van t.v.-antennes op pad te sturen, duitse biochemici en vakcongres in de verhouding tussen de blanke minder- Een eenvoudig rekensommetje leer- New Vork kunnen bijwonen. Een u oord- he:d en <ic zwarte meerderheid in Zuid- de het C.A R., dat er meer dan zeven voerder van het ministerie zei dat het Afrika Men moet bedenken, dat verre maanden nodig zijn om een half mil- merendeel van de veertien af ges-aar- weg de meeste blanken nog altijd dc joen antennes "te installeren. Daar in digden naar het congres, dat \an 26 overtuiging zijn toegedaan dat een ne- de maand september naar wordt juli tot 1 augustus zal worden gchou- ger niet ln staat is leiding te geven aan verwacht, een vloedgolf van kijkers den, de verzekering had ontvangen dat een bevolkingsgroep die de sterkte van op de installateurs aanrolt om zo het Amerikaanse consulaat in West- »en stam te boven gaat. spoedig mogelijk een t.v.-antenne- Berlijn een visum zou verstrekken. Nu voor het eerst Afrikanen op be- tweede-net te krijgen, is het onont- Eerder op de dag had de leider van de «tuursniveau verantwoordelijkheid te koombaar dat wachttijden ontstaan.Oostduitse delegatie, prof. Kar! Loh- dragen hebben gekregen over hun eigen Het C.A.R. denkt, dat het aantal mann, op een persconferentie in Oost- j mensen en uit hun eigen midden mims- aanvragen een veelvoud zal zijn van Berlijn verklaard dat V.S. slechts aan ters en andere leidende ambtenaren ziin 70.000. I vier van de veertien afgevaardigden eeu voortgekomen, kan het niet anders of de if/ i i visum zouden geven. Prof Lohmann be- ogen van heel Zuid-Afrlka. blank cn Waarscnuwine vond zich onder degenen die geen inreis- zv.-art. zullen op hen gericht zijn. De 5 I vergunning kregen. Daarop besloot de in-doed van het experiment kan moei- Het C.A.R. waarschuwt tegen even- afvaardiging als geheel niet naar Ame- lijk overschat worden, vooral wanneer tuele verschijnselen, die dergelijke over- rika te gaan. De Oostduitse minister het een succes wordt Nog althd ziin er spanningen tussen vraag en mogelijk- van volksgezondheid. Sefrin, noemde blanke nationalisten die do heie Trans heid om er snel aan te kunnen voldoen toen het Amerikaanse optreden ln strijd kei-affaire zien als gekkenwerk dikwijls vergezellen: dat er bijvoorbeeldmet de belangen van de wetenschap. f>e grondwet van het gebied voorziet in een vertegenwoordigend lichaam van 109 leden, een kabinet van vtlf ministers en een voorzitter van de ministerraad. Bij de samenstelling van de algemene vergadering is zorgvuldig gestreefd naar het beschermen en versterken van de positie en de macht van de stamhoof den. In Pretoria meende men. dat men hiermee de machtige ondergrondse krachten van het Afrikaanse nationa lisme kon kanaliseren- Naast 45 leden die gekozen zijn op basis van a'gemeen stemrecht voor leder boven 21 iaar in clusief de vrouwen, zijn zestig stamhoof den als lid aangewezen plus de vier op perhoofden van heel het gebied. Daar mee is de dominerende positie van het stammenrechl ook in de '-olksvertegen- woordieing vast verankerd Naast d- vlag van de Unie wappert in Transkei thans de eigen vlag. Er is een ei o-en volkslied geknmen. OpmerkciiiVcr- wffs Is dit de vrïlheidszantr van alle Af rikanen in centraal en zuideüik Afrika: „Nkosi sikelei i-Afrika" God zegene Afrika. Eerste minister is het voornaamste I stamhoofd Kaiser Matanztma. Hij staat bekend als een knao advocaat met grote invloed en een goed stel hersens. Tot j dusver was hij voorzitter van de terri- toria'e raad in het gebied. Hii is voor- J stander van Verwoenl's oriva'ting van gescheiden ontwikkeling van blank en zwart, maar maakt er geen geheim van a dat naar ztin onvattingen de blanken reit Transkei zullen moeten verlaten. Het is voor niemand een geheim dat hij *1 door dc centrale regering voor ztin hui- I dige positie met zore- is ongeleid en ge- mached Hii heeft de meerderheid van l' de stamhoofden achter zich. Deze be- seffen heel goed dat hun gezag het best In Washington is op een conferentie van meer dan honderd vertegenwoordigers J van achttien landen definitieve overeenstemming bereikt over een wereldom- vattend commercieel verbindingsstelsel met satellieten. Het is de bedoeling dat de verbindingsdiensten medio of eind 1967 volledig werken na de voltooiing van experimenten met verschillende typen satellieten. J De betrokken landen zijn: Australië. België. Canada, Denemarken. Engeland, j Frankrijk. Ierland, Italië, Japan. Nederland. Noorwegen. Oostenrijk. Portu- gal, Spanje, de V.S., West-Duitsland. Zweden en Zwitserland. Andere landen J J kunnen zich later aansluiten. Een verrassing was dat het Vaticaan besloot J onmiddellijk aan het project deel te nemen. Z.W.O. SUBSIDIEERT SCHLAGER-ONDERZOEK Integendeel: er worden wel inter views afgenomen, maar dan zijn ar tiesten, componisten, tekstschrijvers, impressario's, managers en andere figuren uit de platenindustrie de an dere partij in de vraaggesprekken. De Utrechtse onderzoekers hebben een duizendtal liedjes gekozen, die het publiek de laatste halve eeuw met plezier heeft geneuried, gegalmd dan wel subtiel ten gehore heeft ge bracht. Men moest een keus doen uit een areaal van tienduizenden liedjes. Een commissie van experts, bestaan de uit vier Nederlanders (onder wie Hugo de Groot en Melle Weersma) en een Engelsman adviseerde de we tenschapsmensen by hun selectie. Van de duizend liedjes die men koos. bestaat een vijfde deel uit Neder landse succesnummers, al heeft men het wat ruim genomen. Zou men er van zijn uitgegaan dat én de melodie, én de tekst én de uitvoerende arties ten Nederlanders zouden moeten zijn. dan zou een groot deel van de uitver koren 200 moeten afvallen. Internationaal Naar het oordeel van dr. De Groot komt het Nederlandse populaire lied in vergelijking met de buitenlandse concurrentie niet zo best voor de dag. Niet alleen kwantitatief, maar ook wanneer het op de kwaliteit aankomt. Een bijzondere handicap voor de Nederlandse tekstschrijvers is dat men het hier moet opnemen tegen het beste van wat de uitheem se concurrentie heeft te bieden. VVy zijn een zeer internationaal georiën teerd volk en staan open voor elke buitenlandse in wat voor taal dan ook gezongen-topper. De meeste populaire songs doe men alle onvoorwaardelijk op de Ne derlandse markt op. Zij worden niet geweerd, zoals in het buitenland (Frankrijk, Engeland) vaak het ge val is. Een andere moeilijkheid waar mee de Nederlandse tekstdichter heeft te kampen is dat hij zich in het bijzonder vergeleken met zijn Angelsaksische collega niet kort en krachtig kan uitdrukken, ons taal eigen leent zich daar niet voor. Dr. De Groot: „Onze taal is wel mooi, maar niet pregnant". Een van zijn eerste conclusies was, nadat hij met zijn assistent de 1000 liedjes eens nader had bekeken, dat de onderwerpen in de loop van de laatste 50 jaar vrijwel dezelfde zijn gebleven. Men zingt over de liefde, de natuur, de dood. over God (uit een hang naar het mysterie), kortom over die dingen die steeds terugkeren in het dagelijkse leven. Een liedje moet, wil het populair worden, met één woord te begrijpen zijn. Zo gauw men moet gaan naden ken is het fout, dan wordt het caba ret. Het bewust luisteren moet niet nodig zijn, dat wordt al snel irritant aldus dr. De Groot. Een andere ge volgtrekking die men al heeft kunnen maken, is dat de Nederlandse teksten snel worden overtrokken, speciaal in het sentimentele vlak (de smartlap). Gezond Fel kant dr. De Groot zich tegen het wat hij noemt culturele gekanker op het populaire lied. Hy is van oordeel dat beweringen als zou van de top hit een slechte, invloed uitgaan, non sens zijn. „Het populaire lied is ge zond, het is simpel en mooi in zijn eenvoud". Een andere conclusie uit het onder zoek is. dat enkele decennia geleden een liedje vaak populair was bij twee. drie generaties tegelijk. Dat is veranderd. Dr. De Groot formuleert het aldus: „De mensen worden op dit terrein vroeger oud. in Engeland en Frankrijk speelt men al bewust op een koperspubllek van tien- tot twaalfjarigen, wij lopen in die din gen achter, maar ook bij ons ver schuiven die grenzen. De toppers van nu zijn vaak in zwang bij een grote groep van heel jeugdigen. De teksten van de liedjes worden erop afge stemd. Neem de Beatles, zij zingen teksten die eenvoudiger dan eenvou dig zijn, steeds weer herhaald. Zodat iedereen, ook de hele jonge kinderen het kunnen begrijpen". eediend is door met de autoriteiten in i Pretor:?, on goede voet te staan. I De Zuldafrikaan.se regering heeft het experiment welbewust aangepakt. Men I kan zich in Pretoria niet voorstellen. dat zii r.og terug zou kunnen Daarvoor zien teveel mensen toe op de verdere ontwikkeling van de d!ngen in T*«~t?ta I en Pretoria en op de groeiende nieu- we verhouding tussen beiden. I Boek Bij het onderzoek heeft men ook de mens achter het populaire lied, die zich beweegt in het wereldje van de hele lichte muze, waarin de top-hit wordt geboren en gelanceerd, willen belichten. Daartoe dienden talrijke vraaggesprekken met binnen- en buitenlandse befaamde zangers en zangeressen, tekstschryvers etc. Dit alles zal zyn neerslag vinden In een boek dat in de loop van het volgend jaar verschijnt. M6R MUTSAERTS !N I STERVENSGEVAAR I De toestand van mgr. W. Mutsaerts, J emeritus-bisschop van het bisdom Den 1 Bosch, die vorige maand zijn 75ste ver- l jaardag en zijn gouden priesterjubileum j heeft gevierd, is zorgwekkend gewor- l den. i De ziekte, waaraan de bejaarden mon- J seigneur Mutsaerts de afgelopen vijf l jaar heeft geleden, heeft thans een zo» I danig verloop, dat de behandelende ge- neesheer geen hoop op herstel meer - heeft kunnen geven. Reeds eerder is de emeritus-bisschop voorzien van de sac- ■mmmmmmmm" ramenten der ziekten.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1964 | | pagina 3