Gent der Artevelden herrezen
in historische Lakenhalle
Vermakelijkheidsbelasting op
vaartochten naar Deltawerken
Sport en wedstrijden
BlViiriitus Uncjuentum
Restanten kerk Hannekenskerke verdwijnen
BEVORDERDEN EN GESLAAGDEN
AAN DE H.T.S. VLISSINGEN
Nederland
veroverde
CentroDacup
Minister spreekt
zich niet uit
VLISSINGSE REDDINGSBRIGADE
VOOR DRENKELINGEN 40 JAAR
Overdekt zwembad
nodig voor training
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DINSDAG 21 JULI 1004
Gent heeft er sinds kort een toeristische attrac
tie bijeen „audio-visueel spel" in de Laken
halle. In deze historische Lakenhalle, met het
Belfort een van de meest imposante monumen
ten in het centrum van de stad, is het Gent, zo
als het er in de veertiende en vijftiende eeuw
moet hebben uitgezien, gereconstrueerd in een
vijf bij zes meter grote maquette. Het begrip
„audiovisueel" spel. waarmee de maquette is
geïntroduceerd, wekt eigenlijk we zullen niet
zeggen te hoge maai' andere verwachtingen.
In de Lakenhalle beluistert men rond de maquette
1 een twintig minuten durende bandopname, waarop
de historie van de stad der Artevelden in de middel
eeuwen wordt verteld. Boven de maquette hangt
een installatie, waaruit licht valt op de verschil
lende monumenten en delen van de stad, wanneer
deze tijdens de vertelling ter sprake komen. Wat niet
wegneemt, dat men respect en bewondering moet
hebben voor de wijze, waarop dit oude Gent in mi
niatuur is herbouwd, met zijn vijfduizend woningen,
patriciërshuizen, kapellen, kerken, burchten, kloos
ters, rivieren, bruggen, poorten en stadsmuren, al
les, voor zover verdwenen, gereconstrueerd aan de
hand van oude prenten, tekeningen en ander mate
riaal uit de oude archieven. Achter dit uit hout en
kurk in twee jaar tijds opgetrokken oude Gent
Een fragment van de maquette, zoals die in de Gentse
Lakenhalle te bezichtigen is.
staat de kunstschilder Alex Wouters, het hoofd van
het Tekenbureau van de stad. „Het aantal tekenin
gen, oude documenten en schetsen, ter documenta
tie verzameld, liep in de honderden", schrijft de
directeur van de Stedelijke Dienst Toerisme in een
toelichting op het spel. „De bouwer van de maquet
te moest in zich verenigen: zin voor architectuur
en voor geschiedenis en vooral kunstsmaak. Hij
moest zich in zekere zin de atmosfeer van de XlVde
eeuwse stad eigen maken en ten slotte zijn maquette
bouwen met het rotsvaste voornemen zo getrouw
mogelijk de stad van de XlVde eeuw weer te ge
ven."
T^en meubelmaker, een decorateur'en drie hulp-
L- krachten gaven in twee jaar tijds gestalte aan
dit voornemen. Met liefde voor detail verrees op
dertig vierkante meter het oude Gent met zijn mo
numenten, gebouwen en neringen, die getuigen van
de grote bloei, zoals de stad der Artevelden in de
middeleeuwen, politiek en economisch zo belangrijk
voor Gent de opkomst der lakennijverheid die
kende.
Wie het nieuwe Gent, met zijn honderdvijftigduizend
inwoners andermaal een bloeiende stad, bezoekt,
kan in de maquette de sfeer van het oude Gent te
rugvinden.
Kamperdijk kreeg
carterexplosie in
De Wielingen
Het 5290 ton metende motorschip .Kam
perdijk"' van de Holland Amerika Ljjn
heeft in de nacht van zondag op maan
dag een carterexplosio gehad, terwyl
het schip in De Wielingen voer. Hierbij
deden zich geen persoonlijke ongeluk
ken voor. De bemanning kon een brand,
na de ontploffing uitbrak, snel be
dwingen.
Het schip, dat niet meer kon varen,
heeft in afwachting van sleepboothulp
enige tijd voor anker gelegen. De sleep
boot „Scaldis" uit Vlissingen heeft het
schip naar de Noordzee gebracht, waar
de sleepboot „Clyde" van Leen Smit de
Kamperdijk heeft overgenomen om hem
naar het kruitelland bij Rotterdam te
brengen, waar een gedeelte van de la
ding munitie zal worden gelost. De
„Kamperdijk" was met deze munitie
onderweg van New York naar Terneu-
zen. Het staat nog niet vast op welke
werf het schip zal worden gerepareerd.
De schade aan de motor van de vijf jaar
oude „Kamperdijk" is vrij aanzienlijk.
Schorreblomrit
De vereniging voor vreemdelingenver
keer te Cadzand houdt vrijdag 24 juli,
evenals vorige jaren de traditionele
Schorrebloemrit, de 7e achtereenvolgen
de oriëntatierit voor auto's, motoren,
scooters en bromfietsen.
De start vindt plaats in café „De Com
merce" om 18 uur. Het eindpunt van
deze rit en de prijsuitreiking is in café
„Buitenlust".
van die jonge Edammer,
^belegen Goudse of oudeLeidse
Aan de h.t.s. te Vlissingen werden de
volgende leerlingen toegelaten of be
vorderd.
Van de schakelklas naar de eerste klas wer
den bevorderd: D. van Belzen, Middelburg;
W. L. Bil. Kerkwerve: J. H. Calbo, Temeu
zen; J. Gabiielse, Westkapelle: I. J, le Grand,
Oostburg; J. C. Katsman, Wolphaartsdijk;
A. de Kraker, Axel: M. Leijdens. Ellemeet;
H. de Schipper, Breskens; J. Simonse, West-
kapelle: F. J.. Slager, Haamstede: W. F.
Vreeke, Vlissingen.
Niet bevorderd 2 leerlingen.
Van klas W 1 naar klas W 2 werden be
vorderd: P. J. P- de Bakker, Kloosterzande;
P. A. de Bert, Vlissingen: H.A. Carpentier,
Goes; J. L. Hage. Zierilczee; J. P. Hooftman,
Breskens; A. Jobse, Middelburg; L. de Kam,
Westkapelle: R. A. van Kerkhoven. Kloos
terzande; J. Midavaine, Middelburg; G. F.
J de Punder. Kwadendammo; A W. J Riet
bergen. Vlissingen: J. M. van de Sande.
Westkapelle; J. J. Sturm. Middelburg; J A.
Weemaes, St.-Jansteen: J. J. Wouters, Rit-
Niet bevorderd 1 leerlingen
Herexamen 1 leerling.
Van klas W 2 naar klas W 3 werder. be
vorderd: L. H. E. M. van Beers. Vlissingen;
K. de Buck, Biggekerke: F M de Feijter.
Axel: J. W. de Feijter, id.; J. C de Groot,
Koewacht: A. D, van der Haar. Middelburg:
J. J. den Earner, Axel: A. H. Hoolhorst.
Oostburg; J. A. S. Kaashoek en J. de Kok.
Vlissingen; P. R. Leroux, Terncuzen: C. H
Anja Lepoutre, Tom Okker en Jan Ha-
jer hebben zondag in het Italiaanse Pes-
cara beslag gelegd op de Centropa Cup,
de inzet van een landentoernooi, waar
voor elk land twee heren en een dame
tot de leeftijd van 23 jaar mocht in-,
schrijven. In de bijna tropische hitte (35
graden) maakte de Nederlandse verte
genwoordiging een uitstekende indruk.
Onze landgenoten verzamelden elf pun
ten. Tsjechoslowakije bezette in het
klassement met acht punten de tweede
plaats, Duitsland werd met eveneens
acht punten derde. Tom Okker zege
vierde tweemaal in een finale. In het
herenenkelspel versloeg hij in de finale
de Italiaan Majoli en in het dubbelspel
bleeg hij met Jan Hajer de meerdere
van het Oostenrijkse duo Blanke-Paz-
derka.
De Nederlandse uitslagen luiden: enkel
spel: Okker versl. Varga (Hong.) 63,
63. Halve finale: Okker versl. Bolog
na (It. b) 6—4, 1—6, 6—3.
Finale: Okker versl. Majoli (It.) 63,
6—3.
Herendubbel: Okker/Hajer versl. Esco-
vito/Palieri (Tsj.) 6—4, 64. Halve fi
nales: Okker/Hajer versl. Holecek/Suk
(Tsj.) 60, 64. Finale: Okker/Hajer
versl. Blanke/Pazderka (Oost) 62,
Gemengd dubbel: Anja Lepoutre/Hajer
versl. Leyrer/Pazderka (Oost) 61,
60. Halve finale: Schildknecht/Ploetz
(Did.) versl. Lepoutre/Hajer 63, 64.
Damesenkel: Annemarie Studer (Zwi.)
versl. Anja Lepoutre 64, 62.
Eindstand: 1. Nederland IJ pnt.; 2.
Tsjechoslowakije 8; 3. Duitsland 8; 4.
Hongarije 4, 5. Italië a 4.
Mannanrt, Vlissingen: C. M. Martens, 's-
Heerenhoelc; 3. Meliefste, cn B. Nieuwen-
huizen. Middelburg: J. M. Rijk, Hansweert;
P. R. Schrier, Kruiningen: C. A. R Seij,
Axel; J. H. M. Smet. St.-Jansteen; C. P
Suurmond, Middelburg; H. Westerbeke,
Westkapelle,
Niet bevorderd: 9 leerlingen.
Herexamen 3 leerlingen.
Van klas W 3 naar klas W 4 werden bevor
derd: P. C. G. Beun, Cadzand; J. de Blauw,
Andrles-Brugge; T. J. van den Broeke,
Veere; P. C. Cruson, Breskens; A. G. den
Exter, Vlissingen; E. J. J. Fijma. Sluiskil;
F. K Hamelink. Zaamlsag; D. M. Hart.
Noordwelle; J. G. Haseslager, Koewacht;
A. J. Koops, Middelburg; J. Lipjes, Sluis
kil: G. R. van Marion. Vlissingen: M Mat-
thijsse. Souburg; A. M van de Plasse en
H. J. van de Plasse. Oostburg; P van Stee,
Vlissingen: I. P. de Winne, Retranchement;
W. Wondergem. Oostkapelle; M. Wijkhuijs,
Vlissingen.
Van klas E 1 naar klas E 2 werden be
vorderd: A. J. Dekker, Kapelle: H. van Dor-
molen, Papendrecht; H. J. Geernaart, Groe-
de; M J. Hoogstrate, Kapelle: T. Kerkhof.
Goes; A. J. Leijnse, Middelburg; G. Moer
land, Baarland; J. L M, Moorman, Kloetinge;
A. C Schlllemans, Vlissingen: R. C. Stae-
lens, Eede-Aardenburg; C. A. de Wilde.
Sluiskil
Niet bevorderd 3 leerlingen.
Herexamen 3 leerlingen.
Van klas E 2 naar klas E 3 werden bevor
derd: J. J. Bekenes. Kapelle; A. I. Bur
gers. Breskens: L. E. A. Catle. Temeuzen:
J. J. T. G. van Doorn. Vlissingen: P. A.
Geene. Temeuzen; G. J. Hoebeke, Vlissin-
M C. Janssen, Bergen op Zoom: L.
Kodde, Biggekerke: I Luteïjn. Zuidzande;
Mal j aars, Oostkapelle: W. M. Meijer.
Middelburg: R. Munikhof. Goes; E. J. Nijs-
Terneuz§n; J. Post, Vlissingen: N. J.
Slager, Haamslede; P. C. J. Vael en C. Ver
laan. Vlissingen.
Niet bevorderd 3 leerlingen.
Herexamen 3 leerlingen.
Van klas E 3 naar klas E 4 werden bevor
derd: J. G. den Exter. Vlissingen; A. P. S.
der Heijden. Axel: J. C. van Hoeve.
Zuidzande: C. Huygcn, SchoondQke; R. F.
Jongbloets, Middelburg: K. Kooger, Vlissin
gen: P. Matlhijsse. Souburg: M. Nijsse. Baar
land; A. J. Paardekoper. 's-Heer Hendriks
kinderen: J. Ultee. Middelburg: R. F. Was
senaar. Goes: T. J. O. de Wispelaere, Sluis:
T. E. Zoetewey, Yersoke.
Niet bevorderd 1 leerling.
Van klas Ww 1 naar klas Ww 2 werden be
vorderd: D. C. Bareman, Zaamslag; E O.
Calle, Temeuzen: R. D. Dankelman en
K. A. Delfsma, Middelburg; J. L. Goedbloed,
Spijkenisse; P Hengst. Wastkapelle; J. P.
Jansen, *s-GravenpoIder; W. J. Jansen.
Lindcnberg. F. C. Mol, Vlissingen; J,
Pleijte, Middelburg; W. Rietbergen, C. J.
L. Sanderse, J. M. Somers. Vlissingen; A.
Spruit, Nieuwdorp; A. H. Verharen en C.
Versluis, Vlissingen; W. M. Vinke, Bres-
C. Wondergem. Kapelle; M. L. Zan-
dee, Oudelande.
Niet bevorderd 3 leerlingen.
Herexamen 4 leerlingen.
Van klas Ww 2 naar klas Ww 3 werden be
vorderd: R. J. Aarnoudse, Anna Jacobapol-
der: W. Bosselaar, Wissenkerke; C. J. van
den Bos, Wolphaartsdijk: M. Huijsman.
Vlissingen: C. M. de Jager, Kapelle; J, H.
an Koeveringe, Kruiningen; A. de Koeyer,
i-Heer Arendslcerke; W. H. A. van Kruinin
gen, Middelburg; J. Llndenberg, Vlissingen;
an der Moer, Arnemulden; C. J Mom-
maas, Vlissingen: A. van Oorschot. Sluis;
Pieterse, Goes; P. Hoelse, Westkapelle;
Schreijenberg, Biggekerke; E. J. M. de
Smit, Sluiskil, M. P. Wilderom, Koudekerke;
L. J. Zietse, Vlissingen.
Niet bevorderd 3 leerlingen.
Herexamen 4 leerlingen.
Van klas Ww 3 naar klas Ww 4 werden be-
orderd; H. A. P. Barten, Vlissingen: J. P.
Bom, Yerseke; J. Consemulder, W. C Geuze,
Middelburg: P. J. L. M. van Hoek. Hooger-
heide: B. van JJere, Goes; F. Lous, West
kapelle. L. A Louws. St.-Laurens; F A.
Minderlioud. Middelburg: P. Nijsse. Wol
phaartsdijk; H G A. de Ru. J J. van Tui-
i, G- A. W. Waardenburg, Middelburg;
M. Wilderom. Koudekerke.
Niet bevorderd 3 leerlingen.
GEMEENTE HELLEVOETSLUIS:
(Van on
De minister
Haagse redactie)
an binnenlandse zaken,
mr. E. H. Toxopeus, wil zich niet
uitspreken over de vraag or het
juist is, c.q. aanvaardbaar, dat be
zoeken aan de Deltawerken als ver
maak worden aangemerkt. Wel is
de minister van mening, dat van een
winstobject in de gangbare zin
het woord in casu niet kan worden
gesproken. De minister zegt dit in
antwoord op schriftelijke vragen van
de heer Assniann (k.v.p.) in verband
met het besluit van de raad der ge
meente Hellevoetsluls tot hot heffen
van vermakelijkheidsbelasting op
vaartochten naar do Deltawerken.
De gemeente maakt hier slechts ge
bruik van haar wettelijke bevoegd-
Zeeuwse atleten op
wedstrijden van
Thor te Roosendaal
Vorige week kwamen diverse
Zeeuwse atleten uit op de door THOR in
Roosendaal georganiseerde avondwed
strijden. Door het gebrek aan juryleden
werden diverse nummers te laat afge
werkt, waaronder vooral de technische
nummers te lijden hadden. In totaal be
haalden de Zeeuwen niet minder dan 10
eerste plaatsen. Bij de dames zagen we
Ester Schot (Delta Sport) met een over
winning op het kogelstoten dames met
12,42 meter. De ploeg uit Zierikzee deed
het bijzonder goed. Bij de meisjes C won
mejuffrouw M. Sies het verspringen, bij
de dames D mejuffrouw J. Schot het
bij de meisjes zowel het verspringen
.4,77), het kogelstoten (10,29) als het
hoogspringen meisjes B won met 1,35.
De 100 meter meisjes A werd een over
winning voor Ineke ten Hacken (Zee
land Sport) in de aardige tijd van 13,9
see.
Mulder (Dvnamo) leverde een prachtig
revecht mét P. de Haas van Metro. Op
le enorme lange eindsprint van De Haas
had Mulder geen antwoord en hij werd
tweede in 8.42,8 min. Tijd van de win
naar 8 37 3.
De enige 'overwinning b(j de heren in de
A-klas kwam van de zijde van Rinus
Grootjans (Zeeland Sport) die een over
winning behaalde op het kogelstoten
met 13,45 meter, voor Schiffer, Roosen
daal met 13,03. De B-junior Jan v. d.
Dries (Zeeland Sport) ging met twee
overwinningen strijken. Hij won zowel
de 300 meter als de 100 meter junioren
in resp. 37.2 en 11,6 sec.
i deelnemende Zeeuwen behaalden
verder de volgende plaatsen: 100 m jon
gens B eerste serie: 4. W. Denekamp,
leeland Sport, 13,4 sec.; tweede serie:
4. C. van Bulck, Zeeland Sport, 13,6 sec.,
5. W. de Grave, Zeeland Sport, 13,7 sec.
Kogelstoten meisjes B: 5. M. Hoger-
heide. Delta Sport, 8,43. Hoogspringen
dames: 4. J. Schot, Delta Sport, 1,35 m.
300 meter jongens derde serie: 3. C. van
Bulck, Zeeland Sport., 41,9 sec., 4. W.
de Grave, Zeeland Sport, 42,9 sec. Ver
springen meisjes A: 3. I. ten Hacken,
Zeeland Sport, 4,18 meter. 3000 meter
heren A-B. 6. P. Tolhoek, B Dynamo,
9.36,9 min. 3000 meter heren C-D: 10.
C. Wurtz, D. Delta Sport, 10,20 min. Ko
gelstoten jongens B: 3. W. Denekamp,
'eeland Sport, 11,86 meter.
NIEUW EUROPEES RECORD
VOOR CHRISTINE CARON
De Francaise ,,Kiki" Christine Caron
verbeterde tijdens een landenwedstrijd
tegen Finland in Parijs, het Europese
record 200 meter rugslag. De Francaise
noteerde een tijd van 2 min. 29.6 sec.
waarmede zij het wereldrecord van de
Japanse Satako Tanaka (2.28.2) al
dicht benaderde. Het oude Europese re
cord stond sedert 8 september 1963 met
2 min. 32.1 sec. reeds op haar naam.
Motor-wereldtitels
voor Max Deubel
en Mike Hailwoord
De grote prijzen van Duitsland, dit
weekeinde voor ruim 200.000 toeschou
wers bij drukkende hitte op de Solitude-
ring gehouden, hebben de eerste motor
wereldkampioenen van 1964 opgeleverd.
De Britse miljonairszoon Mike Hailwood
boekte in de halve literklasse zijn vijfde
zege in successie waardoor het derde
wereldkampioenschap de MV Augusta-
rijder niet meer kan ontgaan.
Max Deubel, winnaar in Frankrijk en
België, prolongeerde bij de zijspannen
zijn titel eveneens. De tweede plaats
achter de Zwitser Scheidegger wa~
daarvoor al voldoende.
Frankrijk verslaat
Duitsland in halve
finale Daviscup
Zweden heeft West-Duitsland in de hal
ve finale voor de Davis Cup met 3 tegen
2 verslagen.
In de laatste wedstrijd sloeg Jan Erik
Lundquist de Duitser Wilhelm Bungert
36. 63, 86. 75. Daarvoor had de
Zweed Ulf Schmidt verrassend met 3—
6. 64. 61, 64 van de Duitser Chris
tian Kuhnke gewonnen.
Zweden zal nu uitkomen tegen Frank
rijk. De Europese finale wordt van 31
juli tot 3 augustus in Baastad gespeeld.
Fransen verbeterden
Euopees record
Een Frans estafette-atletiekteam be
staande uit Jean Louis Brugier, Paul
Genevay, Bernard Laidebeur en Joceleyn
Delecour verbeterde zaterdag in de lan
denwedstrijd tegen Italië het Europese
record 4 x 100 meter tot 39.2 sec. Het
oude record stond eveneens op ni
van Frankrijk met 39.3 sec. Het wereld
record staat op naam van Amerika met
39.1 sec. Deze prestatie, werd 15 juli 1961
in Moskou geleverd door Jones, Budd,
Frazier en Drayton.
Het Italiaanse team noteerde een tijd
van 39.3 sec., waarmee het oude record
werd geëgaliseerd.
heid tot belastingheffen. De bewinds-;
man kan dan ook het bevorderen
van onthouding van de goedkeuring
aan hot betreffende raadsbesluit niet
in overweging nemen.
De gemeenteraad van Hellevoetsluis had
de gemeentelijke verordening op de
heffing van belasting op vermake
lijkheden in die gemeente aangevuld
in dier voege, dat als vermakelijk
heden in de zin der verordening
worden aangemerkt de voor ont
spanning of vermaak georganiseer
de rondvaarten, welke geheel of
hoofdzakelijk binnen de gemeente
worden gehouden.
De minister is met Ged. Staten van
Zuid-Holland van oordeel, dat deze
aanvulling zich verdraagt met het
bepaalde in artikel 277, leter I der
gemeentewet, waar de gemeentebe
sturen de bevoegdheid wordt gege
ven een belasting te heffen op toneel
vertoningen en andere vermakelijk
heden.
In dit verband brengt de bewindsman
een arrest van de Hoge Raad van 11
maart 1959 onder de aandacht, waar
in ten aanzien van een bepaling van
gelijke strekking in de verordening
op de heffing van een belasting op
vermakelijkheden in de gemeente
Amsterdam wordt overwogen, dat
niet alle rondvaarten als vermake
lijkheden worden aangemerkt, /doch
enkel die, welke voor ontspanning of
vermaak worden georganiseerd en
dat voor ontspanning of vermaak
georganiseerde rondvaart is een ver
makelijkheid in de zin van genoem
de wetsbepaling.
De minister zegt, dat het hem bekend
is, dat het gemeentebestuur van Hel
levoetsluis de binnen die gemeente
georganiseerde rondvaarten met be
zoek aan de in het kader van de
Deltawerken aangelegde bouwput in
het Haringvliet als vermakelijkheden
in de zin der verordening zal aan
merken.
De (belasting)-rechter is aan deze in
terpretatie niet gebonden. Deze zal
in een eventuele beroepszaak ge
noemde rondvaarten zelfstandig kun
nen toetsen aan het begrip verma
kelijkheid, aldus de minister. Met
het ook op deze beroepsmogelijkheid
meent de minister zich van een oor
deel te dezer zake te moeten ont
houden.
Diploma-uitreiking
Aan de u.t.s. „Antonie Keldermans"
reikte burgemeester ir. L. A. H. Peters
de getuigschriften uit aan de leerlingen
die met goed gevolg deze opleiding had
den gevolgd.
Voor de afdeling werktuigbouwkunde
slaagde onder anderen: M. Cornelisse,
uit Tholen. Het diploma voor het theo
retisch examen werd uitgereikt in de af
deling elektriciteit aan J. Elenbaas uit
Tholen en A. Verjaal uit St.-Maartens-
dijk.
In d
(Thee
Bal, L. Berrevoets, P. Bout en S. Soo-
mers uit Tholen: J. van Doorn (met lof)
uit Scherpenisse; J. Rcmljn uit 's-Heer-
Arendskerke.
Auto verleende
geen vcxDrrang
Zaterdagavond had tè Bergen op Zoom
op de kruising NoordsingelWijngaard
straat een aanrijding plaats tussen een
die over de Noordsingel reed, geen voor
rang verleende aan J. S. Deze kwam
vanuit de Wijngaardstraat en reed de
Noordsingel op. De auto van G. werd
zwaar bescsadigd. C. G. bleek onder in
vloed van drank te verkeren zodat hij
niet in staat werd geacht de auto naar
behoren te besturen. Zijn rijbewijs werd
ingevorderd en tegen hem werd proces
verbaal opgemaakt.
Actief bij diverse manifestaties
De „Dr. A. Staverman brigade"
Vlissingen, vroeger geheten de „Vlis-
singse vrijwillige brigade tot redding
van drenkelingen" bestaat 40 jaar.
Deze brigade die aangesloten is bij
de „Koninklijke Nederlandse Bond tot
het redden van drenkelingen" is bij
diverse evenementen in of op het wa
ter aanwezig om in noodsituaties de
helpende hand te bieden. Zo zit in
ieder volgbootje bij de jaarlijkse
Scheldebekerzwemwedstrüd een lid
van de brigade, en waren op verzoek
van het comité „Vlissingse zomer-
show" 4 leden aanwezig op de Show
boat.
Deze brigade, die thans 50 leden telt,
van wie de helft dames, traint in de
periode van half mei tot half septem
ber iedere avond in de zwemschool in
het Kanaal door Walcheren. De heer
G. J. van Rooy, lid van het hoofdbe
stuur en secretaris van de Vlissing
se brigade tevens hoofd van de tech
nische leiding, vindt dit geen gunsti
ge toestand. „De situatie in dit zwem
bad is niet ideaal. Het is bijzonder
moeilijk er goed te oefenen, omdat
er zoveel stenen op de bodem liggen.
In noodsituaties zouden onze mensen
natuurlijk direct in zo'n water duiken,
hoe gevaarlijk het ook is. Maar bij
training wordt dat anders, als jc weet
dat er zoveel gevaarlijke rommel ligt.
Bovendien kunnen wij alleen maar
's zomers trainen, waarbij je dan re
gelmatig mensen moet missen, die
voor een examen zitten of die op
vakantie zijn. Andere brigades trai
nen uitsluitend 's winters in een over
dekt bad. Het is te hopen dat hier ook
zo gauw mogelijk een overdekt bad
komt. Maar daar is onze brigade hele
maal niet in gekend," zei de heer
Van Rooy.
i HieuMi
voot
i Heöetlann
De natuurlijke schoonkeidscrèm©
voor dag èn voor nacht
gevitamineerd met komkommersap
Ontdek de wonderbaarlijke werking van Divinitus
Unguentum. Vraag gratis monster bij Uw drogist.
T rainen
De leden van de brigade trainen
zich in het zwemmend redden en
het vervoeren van drenkelingen.
Er bestaan in totaal 10 diploma's,
die de leden kunnen behalen. De
vereniging had juist vorige week
een nieuwe duikpop gekocht voor
250, die, in het water gegooid ge
leidelijk volloopt, en dan dóór de
leden omhoog moet worden ge
haald.
Ook beschikt de brigade over twee
reddingsvletten met buitenboordmo
tor, waarvan er één is gestationeerd
op het Vlissingse badstrand en de
andere in de jachthaven ligt. Op ver
zoek van instanties houden leden van
de brigade soms toezicht bij zwem
wedstrijden. Voorts geven zij demon
straties in zwemmend redden en ne
men zij deel aan wedstrijden.
Ter viering van het 40-jarig jubileum
neemt de Vlissingse brigade in okto
ber deel aan districtswedstrijden in
Eindhoven. Andere plannen voor de
viering verkeren nog in een groeista-
dium.
De dragline-periode van de opgraving
naar restanten van de grote kerk te Han-
nekenswerve is afgesloten. Ongeveer een
honderdvijftig vrachtwagens puin werden
naar elders weggebracht o.m. om te dienen
voor een parkeerterrein bij een hotel aan
de Braakman.
In de cursusweek voor amateur-archeolo
gen van de Archeologische Werkgemeen
schap West-Nederland (A.W.W.N.) van
1825 juli a.s., mag deze opgraving als
studie-object dienen voor de amateur-ar
cheologen.
Ze zullen worden uitgerust met spade en krui
wagens en voorzichtig de laatste vijftien cen
timeter puin mogen weghalen die de vloer en de
grafzerken nog bedekken. Daarna de grafzerken
schoonborstelen, in tekening brengen en fotogra
feren. situatie-tekeningen en foto's maken, hope
lijk ook een overzichtfoto vanuit een naastby-
zijnde telefoonpaal, de grafzerken lichten en de
grond eronder onderzoeken of er mogeiyk nog
iets te vinden is.
Daarna, als de cursisten weg zijn, zullen alle res
tanten van de kerk die boven de grond uitsteken
worden afgebroken, waarna het terrein geheel
schoongemaakt en geëgaliseerd zal worden om
als grasland in gebruik te kunnen worden geno
men.
Wel wordt overwogen door afbakening van ste
nen de vorm van clc kerk voor zover die bekend
is geworden, vast te leggen.
Nu de dragline-periode achter de rug is, is er een
korte periode van rust ingetreden waarin de ba
lans kan worden opgemaakt betreffende het ge
vondene. Helaas is dit niet zoveel als men aan
vankelijk hoopte en vernachtte, maar toch zijn er
nog interessante zaken gevonden. De oorzaak
dat de vondsten niet zo overvloedig waren als
men had verwacht, is hoofdzakelijk toe te schrij
ven aan het feit hetwelk aan de achtergelaten
sporen duidelijk kon worden vastgesteld dat
de kerk de soldaten van Prins Maurits tijdelijk
als schans en militair steunpunt heeft gediend:
in de eerste plaats om de toevoer van levens
middelen voor de stad Sluis af te grendelen die
Prins Maurits tot overgave wilde dwingen en
wlke stad zich daardoor Inderdaad in augustus
1604 gewonnen moest geven zonder dat verdere
geweldpleging nodig was.
De soldaten hebben tijdens hun verblijf in de
kerk van de gelegenheid gebruik gemaakt
alle graven grondig te onderzoeken. Waarschijn
lijk is geen grafzerk op zijn plaats gebleven en
menige, mooie geglazuurde of natuurstenen gave
vloertegel van de kerk zal zijn ingeruild voor een
pint bier dat toentertijd eten en drinken tegelijk
was
Eén van de interessantste vondsten was een grat
waarin duidelijk het textiel aan het voeteneinde
van de dode op 'n hoop was gegooid. Een stuk van
het scapulier echter (het scapulier is het schou
derkleed dat door sommige orden op borst en rug
over het habijt wordt gedragen of als het een
leek betreft twee lapjes gewijde stof door linten
verbonden over borst en rug ónder de kleding)
was in half vergane toestand aan het hout van
de bodem van de doodkist blijven kleven. In dit
éénmans grafkeldertje werden veel beenderen
en restanten van drie doodshoofden aangetroffen.
Bij het zoeken naar waardevolle voorwerpen
werden kennelijk de afgezochte skeletten daarin
gedeponeerd. Dit grafkeldertje was bepleisterd en
zéker beschilderd, maar alles In zover vergane
toestand dat er niets meer uit op te maken viel
wat de schildering betrof.
Ook werd een brok grafzerk uangetroffen met
diepe insnijdingen voor metalen inleg met in
scriptie over de dode, meestal van koper, maar
soms ook van zilver en zelfs wel van goud. Welk
metaal het geweest moge zijn, in elk geval was
het eruit verdwenen.
Voel puin werd gevonden van bewerkte natuur
steen. Duidelijke bewijzen dat de kerk niet alleen
groot maar ook fraai geweest moet zijn. Bij het
balans opmaken van het gevondene kan als
resultaat vermeld worden:
restanten van de muren van het transept, dal
is de dwarsbeuk aan een kruiskerk;
de pijlers van de vieringtoren; de viering is de
vierkante ruimte tussen de presbyterie en het
schip van de kruiskerk;
restanten van de muren van het koor, de ruimte
waar zich het hoogaltaar bevindt en waar hel
breviergebed door de officianten gezonden wordt;
de restanten van dc muren van do aangebouwde
kapellen ter weerszijden, de Lieve Vrouwe Kapel
en de Sint-Nicolaas Kapel;
gedeelten van het driebeukige voorschip van de
restanten van een natuurstenen trap.
Wat de vorm en de her- en verbouwingen van
de kerk betreft zal er nog heel wat opgelost
moeten worden. De twee aangebouwde kapellen
namelijk steken ter weerszijden twee meter vóór
het koor uit. Iets wat wel ongewoon is bij de
kerkbouw.
In de Mariakapel aan de noordzijde, wat ook
ongewoon is, was nog een restant fundament van
het altaar aanwezig, maar het altaar in liet
koor was volkomen uitgebroken, waarschijnlijk
i.v.m. de hiervoor al genoemde redenen.
Wat de afmetingen betreft is de breedte van het
voorschip van de kerk 12 meter en van het
transept binnenwerks 18 meter. De lengte van de
kerk kon nog niet worden vastgesteld omdat de
fundamenten waarschijnlijk lopen onder het huis
van de heer De Bruyne. Er is uit schriftelijke
bronnen geen enkel gegeven bekend over vorm
en grootte der kerk. Alleen het graven van proef-
sleuven op het erf van de heer De Bruyne zou
dus misschien de oplossing kunnen brengen over
de westmuur van de kerk. Maar het is begrijpe
lijk dat hij daar bezwaar tegen heeft. Ook de be
staande autoweg maakt het waarschijnlijk onmo
gelijk dat nog iets van het westelijk deel dezer
kerk zal worden gevonden.
De allereerste kapel werd zo'n duizend jaar terug
gebouwd op een terp die zeker 3 meter boven
het toenmalige zeeniveau uitstak. Zelfs nu de
zee sindsdien is gestegen of de bodem gezakt of
beide, is het plaatselijk N.A.P. zelfs nog 2.35 m.
De plaats van de kerk was dus uitmuntend ge
kozen. Toch heeft deze alle rampen waaraan zij
heeft blootgestaan niet overleefd en nu gaan dan
de laatste restanten verdwijnen. Alleen dc rap
porten bij dc rijksdienst voor Oudheidkundig
Bodemonderzoek zullen nog van haar bestaan,
ééns, getuigen.
Na ingewonnen informaties bij de heer H. J. E.
van Beuningen (Van Beuningen Museum Rotter
dam) deskundige op het gebied van middeleeuws
aardewerk, en met medewerking van ds. W. M.
Bergsma, Waterlandkerkje, kon de tekst van het
baardmankruikje, hetwelk één der eerste dagen
van de opgraving gevonden werd, en dat tc
oordelen aan de vorm van de letters, pl.m. 1580
gedateerd wordt, vastgesteld worden als volgt:
DRINC UND ES GOT NIE VERGES
'Drink en eet, God niet vergeten).
HZ.
