Adres Kamers van Koophandel over
grensoponthoud bij het wegvervoer
Hevige gevechten in
zuiden van Celebes
Chinezen gaan door met
aanvallen op Russen
Ontwerp voor gebouw
van kerncentrale bij
Dodewaard bijna klaar
Militairen in opstand
Djakarta beveelt
grootscheepse actie
Datum huwelijk
prinses Irene
nog niet bekend
DIPLOMATIEKE
INCIDENTEN
IN MOSKOU
„Nederland niet
zonder opera"
NEDERLANDSE EN ENGELSE MARINE BESTUDEREN OP
OCEAAN DE OORLOGVOERING ONDER DE ZEESPIEGEL
Koningin door
fotografen
omsingeld
Han Mulder neemt
ontslag bij K.R.0.
ZATERDAG 11 APRIL 1964
PROVINCIALS ZBBUW8B OOÜRANT
Drietal voorstellen aan ministers
TOE-EN AFVOERWEGEN
EN OPSTELRUIMTEN ZIJN
VAAK TE KLEIN
Namens alle Kamers van Koop
handel in Nederland heeft de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken
voor Rotterdam aan de ministers
van financiën, van economische za
ken en van verkeer en waterstaat
een adres gericht met als onder
werp „grensoponthoud bij het weg
vervoer". In het adres wordt ge
zegd dat reeds jaren klachten bin
nen komen over het oponthoud bij
de grenzen dat het internationaal
wegvervoer ondervindt.
In het adres wordt verder herinnerd
de enquête die hierover in het najaar
van 1961 in samenwerking met de rege
ring is gehouden, en waarvan het resul
taat tot gevolg heeft gehad dat in tal
van Kamers van Koophandel in Neder
land, zowel in havensteden als in grens
gemeenten, een onderzoek naar de situ
atie is ingesteld. In het adres wordt ge
zegd dat de stagnatie in het goederen
verkeer bjj de grens niet alleen de weg-
vervoersondernemlngen regardeert maai
indirect het gehele bedrijfsleven.
vrijwel even lang aan de grens blijft als
wanneer de formaliteiten nog moeten
worden verricht. Ook vormen de slui
tingstijden van de doorlaatposten wel
eens een bezwaar.
Voorstellen
Om deze moeilijkheden op te vangen
wordt in het adres voorgesteld:
Onderhandelingen op hoog niveau
over het langs beide zijden van de ge
hele oost- en zuidgrens van ons land
uniformeren van de diensturen der dou
anekantoren en het afstemmen van de
bevoegdheden der verschillende douane-
Instanties, zodat aan beide zijden van de
grenzen zoveel mogelijk parallelle ope
ningstijden en afhandehngsprocedures
worden verkregen.
Het bij wijze van proef openstellen
gedurende dag en nacht van die grote
doorgangskantoren waar dat thans nog
niet het geval is en het openstellen van
6 uur tot 22 uur van enige kleinere kan
toren. uiteraard aan beide zijden van de
grenzen.
Het uitbreiden van de bevoegdheden
van de douanebeambten aan beide zij
den van de grenzen.
Geen verbetering
Het Internationale wegvervoer is sterk
gestegen maar van een verbetering van
de situatie bij de grensstations is nau
welijks sprake. Wel zijn vele incidentele
regelingen getroffen, er is met name
door de douaneambtenaren veel mede
werking verleend maar dit heeft niet
voldoende resultaat opgeleverd. De in
voering van de vijfdaagse werkweek en
een beperking van de toegestane rijtijd,
heeft het effect van een 'lang grensop
onthoud nog eens vergroot.
Wegen
Een onderzoek heeft tot de conclusie
geleid dat een groot gedeelte van het
langdurige grensoponthoud wordt
veroorzaakt door het feit dat de toe-
en afvoerwegen en vooral de opstel
ruimten bij de douanekantoren, zo
geringe afmetingen hebben, dat con
gesties vrijwel niet te vermijden zijn.
Zelfs wanneer de douaneformaliteiten
zijn verricht, hebben filevorming en
blokkering bij de doorlaatposten" zo'n
oponthoud tot gevolg dat de zending
Weinwurm levenslang
naar tuchthuis
De Weense „operamoordenaar", Josef
Weinwurm, die vorig jaar het Weense
balletleerlingetje Dagmar Fuhrich
vermoordde, is gisteren in Wenen con
form de eis tot levenslange opsluiting
in een tuchthuis veroordeeld.
De verdediger had de jury verzocht
nauwkeurig te overwegen of zij de
34-jarige Weinwurm naar een psy
chiatrische inrichting of naar
tuchthuis zou zenden.
Een militaire woordvoerder in de
Indonesische hoofdstad heeft gis
teren bekendgemaakt, dat in het
zuiden van Celebes hevige gevech
ten aan de gang zijn, waarbij In
donesische regeringsstrijdkrach
ten een gewapende opstand pogen
neer te slaan.
WANNEER de jongste Indone-
sisch-N ederlandse gebeurte
nissen mij iets hebben geleerd,
dan is dot dat de diplomatie een
verrukkelijk ambacht is, dat al
leen door brave borsten kan wor
den beoefend onder' de wapen
spreuk: „Bijna alle menselijks is
mij vreemd". Dit wil zeggen dat
de super jongens van Whitehall,
Quay d'Orsay, Witte Huis, Doiv-
ning Street, Plein, en hoe al deze
heilige plaatsen meer mogen he
ten, gespeend moeten zijn van
vele, niet zo beste menselijke sen
timenten zoals daar zijn wraak
zucht, wantrouwen, achterdocht,
ongeloof in andermans goede be
doelingen, halsstarrigheid, het in
nemen van een koppig ponteneur
enzovoort; allemaal kwaaie eigen
schappen die de gewone burger
nog wel eens parten spelen in zijn
verhouding tot zijn medeburgers,
doch waarvan de dubbelblanke di
plomaat gevrijwaard is: met be
wonderenswaardige soepelheid,
drukt hij de hand van wie hij te
voren te vuur en te zwaard heeft
bestreden en in even bewonderens
waardige zielegrootheid en harte
lust legt hij zich zonder één
maal om te zien in wrok neer
bij de actuele situatie: glad, soe
pel en vol mensenmin, een situa
tie die hij, om vijf minuten vóór
twaalf nog, als de minst-gewen
ste, heeft trachten te voorkomen.
Wanneer je zelf niet geheel vrij
bent van de benepen eigenschap
pen die ik zoéven opsomde, kun je
niet anders dan hen, die deze
eigenschappen te enen male niet
blijken te bezitten, uit 't diepst
van je gemoed bewonderen en uit
volle borst toejuichen.
Wat ik van de diplomatie ook zo
ontroerend-mooi vind is, dat. zij de
standpunten van voormalige te
genstanders, standpunten die zij
kort, geleden als te enen male on-
aardvaardbaar of zelfs als dode
lijk-gevaarlijk voor land en volk-
heeft gedoodverfd, plotseling zelf
gaat innemen met volle overtui
ging en overgave. Zij zou hoogst
verwonderd uit haar onschuldig-
blauwe ogen kijken, wanneer nu
iemand haar vorig standpunt
kicam verdedigen.
Daarvoor is een groots karakter
nodig niet alleen, doch ook een
uiterst snel reagerende intelligen
tie.
Maar het allermooiste, het. aller-
ontroerendstc van dit. alles vind
He, dat de h.h. diplomaten geen
ogenblik denken (iets wat de niet
zo hoog-morele kleinburger wél
zou doen): dat hij ineens zo vrien
delijk doet, daar heeft hij natuur
lijk wat mee vóór; misschien
denkt hij wel dat zijn land er voor
deel bij kan hebben vuig, mate
rieel voordeel wanneer hij nu
plotseling zo flierefluiterig vrien
delijk doet.
Het is een argeloos bedrijf, de di
plomatie, slechts weggelegd voor
de puurste padvinders met de zui
verste zielen.
ELIAS
Een woordvoerder van prinses
Irene en de heer H. de Bourbon-
Parma heeft gisteren in Parijs
meegedeeld dat zij de datum en de
plaats van hun voorgenomen hu
welijk nog niet hebben vastgesteld.
De markies De Valous, die ook al eerder
voordvoerder is opgetreden zei, „dat
is voorbarig", toen hij commentaar gaf
op berichten uit Den Haag dat het hu
welijk in Rome zou plaatsvinden voordat
op 3 mei het jaarlijkse Carlistencongres
in Pamplona in Spanje zal worden ge
houden.
„Zij hebben nog geen beslissing geno
men noch over de datum, noch over
de plaats", aldus de markies.
De prinses („la princesse terrible", zoals
de populaire Parijse pers haar noemt)
heelt gisteren een wandeling gemaakt
en wat gewinkeld. Haar verloofde is gis
teren van een bezoek van een dag aan
Madrid in de Franse hoofdstad terugge
keerd.
In de Franse kranten werd het vermoe
den uitgesproken, dat Hugues de Bour
bon tijdens zijn korte bezoek aan Span
je heeft getracht het Spaanse staats
burgerschap te verkrijgen.
Intussen heeft de toekomstige bruid een
bruidstoilet bekeken. Prinses Irene be
zocht de elegante salon van de mode
ontwerper Pierre Balmain om zijn col
lectie voor de tweede keer te bewonde
ren.
Niemand van het personeel van Balmain
wilde zeggen of zij ook enige be
stelling had gedaan, maar leden van de
Bourbon-Parmakring wezen erop, dat
het winkelen van de prinses in verband
stond met haar uitzet, waaronder ook
een bruidsjapon.
Mag men de „Paris-Presse" van gis
teravond geloven dan heeft paus Pau-
lus VI via de pauselijke nuntius in
Parijs laten protesteren bij prins Xa-
vier, de vader van Hugues omdat de
audiëntie enkele dagen geleden van
het verloofde paar, zonder voorken
nis is -geschied van het Nederlandse
Koninklijke Huis. Nog steeds volgens
genoemd avondblad heeft kardinaal
Alfrink die de audiëntie had voorbe
reid op verzoek van prins Xavier, bij
het Vaticaan zijn verontschuldigingen
ingediend wijl hij zich verantwoorde
lijk acht voor dit nieuwe incident.
Onze Haagse redactie tekent hierbij
Bij navraag, naar aanleiding van het
geen „Paris Presse" publiceerde,
deelde het secretariaat van het aarts
bisdom te Utrecht ons desgevraagd
mede: „dat kardinaal Alfrink in het
geheel niet betrokken is geweest bij
de audiëntie van prinses Irene en haar
verloofde bij de paus en dat het ook
niet nodig is, dat de kardinaal bij het
regelen van audiënties bij de paus
wordt betrokken", verder commen
taar werd overbodig geacht.
Over prinses Irene zelf schreef „Paris
Presse" dat zij bijzonder nerveus ge
worden is. Er moet zelfs een eerste
meningsverschil zijn uitgebroken tus
sen haar en prins Hugues kort voor
Hugues vertrek naar Madrid. Buiten
haar medeweten zijn allerlei maatre
gelen genomen waarvoor zij niet in
de laatste plaats prins Hugues ver
antwoordelijk stelt. „Tijdens zijn ver
blijf in Madrid heeft Hugues niet al
leen de Spaanse nationaliteit voor zich
zelf bepleit maar ook voor prinses
Irene".
Drielingzusters
stapten tegelijk in
het huwelijksbootje
Gistermorgen heeft de burge
meester van Reusel, de heer C.
A. A. van Beek, de drieling-zus
ters Adriana, Henrica en Petro-
nella Lauwens oud 23 jaar, in
het huwelijk verbonden.
Adriana trouwde met Petrus
Schoofs uit Bladel, Henrica
kreeg Arnold van den Oetelaar
uit Veldhoven tot man en Petro-
nella kreeg Albert van Baelen
uit Poederlee (België) tot le
vensgezel. Nadat de formalitei
ten waren vervuld, werden de
drie bruidsparen toegesproken
door de burgemeester, die aan
de moeder van de bruiden na
mens de gemeente bloemen aan
bood.
In de parochiekerk van Reusel
werd het kerkelijk huwelijk vol
trokken door pastoor Van Mier-
op. De belangstelling bij deze
plechtigheid was bijzonder
groot.
De meisjes Lauwens komen uit
een gezin van dertien kinderen.
De Indonesische woordvoerder, kolonel
Ibnoe Soebroto, heeft verder meege
deeld, dat Indonesische militaire vlieg
tuigen de opstandelingen, ongeveer 3000
man sterk, bestoken. De strijd speelt
zich voornamelijk af In de buurt van de
plaats Pinrang, ten noorden van Ma
kassar, die een bevolking heeft van 8000
zielen.
Hinderlaag
Het Wereldgebeuren
Einde van een
tijdperk
De Amerikaanse ambassade te Mooknu 1 onafh.ini
heeft gisteravond onthuld dat ci-n haa*-1 a zlë zijn de
"g opgerichte „volksrechtbuiik" de A me- :«n ::i de r
rikminse ambassadeleden een valse ver- 'diskrediet ge'
klaring heeft willen laten ondertckc- De nieuwe regerli
nen, waarin zij toegeven zich op ver- degelitk en p.'v
boden gebied te hebben begeven. zel'-nc)
Dit incident had op 17 maart te Tuk
plaats, zo wordt uit Amerikaans?
oassadekringen vernomen.
heel .W!b-
lltiekc opportunisme eist, dat dit toen
niet officieel wordt erkend. Bunna. Kon-
landen
la. Soedan
verklaard
t zuidelijk
verklaard
Geërgerde .,a en Soedan zijn
Russische burgers naman overste Edgar waar situatie het ;>I<
Smith en kapitein Edmund 2veti.ua In hoeft zélfs officieel de
een park dat gren.vl«- aan een militair aan mlBsle en zending
vliegveld, gevangen. De»e burgers richt-1 df,?.| van het land vort
ten ter plaatse een „volksrechtbank" op. i voor blanke geestelijke:..
De beide Amerikanen weigerden iets Soedan is een Arabwhc staat en wordt
te tekenen en bleven vasthouden aan hun I geregc-rd door moslem». In het zuiden
verklaringen dat zij onschuldig waren. liggen echter drie provincies waar de
Na 20 minuten werden zij door de me-1 bevolking voor h'-t overgrote deel uit
nigte vrijgelaten e.u kondi-n zij naar Mos- neger» bestaat, die óf animistisch zijn of
kou vertrekken. Volgens de Amerikaan- tol het christendom bekeerd. Ten tijde
se ambassade had het er alle schijn 1 van het Engelse graag bezaten deze
van dat de actie» van de Russischeprovincie» een zekere mate van zelfbe-
burgers „geïnspireerd" waren. stuur, die zij
Het andere incident had op 14 februari van de republi
te Leningrad plaats, toen een Russische
auto met opzet, een wagen van de A
rikaanse ambassade de weg afdrong. De
vier Amerikaanse militairen behoren tot
de staf van de militaire attaché te
Moskou. Zij mogen als straf de k<
de 90 dagen Moskou niet verlaten.
Een dergelijke straf maatregel heefi vol
gens de Amerikanen geen precedent Sn
de diplomatieke wereld. Lt. Bracken, die
betrokken is geweest bij het incident
te Leningrad, is gisteren naar Kopen
hagen vertrokken."
Hel Amerikaanse ministerie van defen
sie maakte later op de avond bekend
dat de Verenigde Staten ,.een passende
vergeldingsmaatregel" hebben genomen.
De woordvoerder wilde geen nadere bij
zonderheden verstrekken.
Een jongen in Mexicaans en een
meisje in Volendams kostuum bie-
den H.M. de Koningin en H.K.H.
Prinses Beatrix bloemen aan tij- I
dens het bezoek aan een kinderte
huis in Mexico City.
De gevechten zijn zondag begonnen
nadat 2 Indonesische officieren en
enkele manschappen in een hinder
laag waren gevallen en gedood. On
middellijk waren versterkingen naar
de plaats van de overval gezonden.
Kolonel Soebroto verklaarde ook dat de
in opstand gekomen militairen onder be
vel stonden van een zekere luitenant-
Kolonel jSSÏÏt> bevelhebber van het «SS
vergezeld door een aantal militairen,
op weg naar luitenant-kolonel Mattola,
om met hem over de veiligheid in Zuid-
Celebes te spreken. Mattola liet toen zijn
kolonel en de hem vergezellende mili
tairen in een hinderlaag lopen. Joesoef j i~nd"gëstaite
wist ongedeerd te ontkomen.
j De wethouder voor kunstzaken van de
0V€r§QV61 gemeente Amsterdam, mr. R. van den
leven in Nederland. Indien de huidige
Nederlandse Opera geliquideerd zou
worden, zal de staatssecretaris op kor
te termijn deskundig advies vragen over
de vorm waarin aan de opera iri Neder-
vorden gegeven.
Het officiële Indonesische persbureau
„Antara" meldde gisteren dat ongeveer
630 militairen, die onder bevel van lui
tenant-kolonel Mattola stonden, gevan
gen zyn genomen of zich hebben overge
geven. Anderen, die nog op vrije voeten
zijn, zouden te kennen hebben gegeven
zich ook te willen overgeven.
Bergh, verklaarde naar aanleiding hier
van dat hij het standpunt
secretaris ten volle deelt.
Prins Norodom Sihanoek. het staatshoofd
van Cambodja, brengt van 24 tot 26 juni een
officieel bezoek aan Frankrijk. Hij is hier
toe uitgenodigd door president de Gaulle.
NIEUW ARTIKEL IN DE CHINESE PERS
Nog geen reactie op
beschuldigingen
van Soeslow
die de Chinese communisten hebben ge
geven over de in Boedapest gehouden
bijeenkomst der (communistische) „in
ternationale vereniging van de democra
tische rechtsgeleerden".
In de Chinese pers is gisteren een
lang en in krachtige bewoordingen
Van Chinese zijde wordt nog steeds het
stilzwijgen bewaard over het krachtige
t uj antwoord, dat de Sowiet-Unie, na een
O es tel d artikel^ gepubliceerd, waar- langdurige periode van stilzwijgen, heeft
in de Sowjet-Unie ervan wordt be
schuldigd dat zij in februari jl.
heeft gepoogd een scheuring te
weeg te brengen in de toen op com
munistisch initiatief, in Boedapest
gehouden bijeenkomst der interna
tionale studentenunie.
Dit is het eerste Chinese verslag van
het stormachtige verloop der toen ge
houden bijeenkomsten. Het was in de
zelfde toon gesteld als de scherp anti-
Russische verslagen van de conferentie,
die vertegenwoordigers van Afrikaanse
en Aziatische landen kortgeleden te Al
giers hebben gehouden en van de in
overeenkomstigè stijl gestelde berichten,
Stilzwijgen
gegeven op die aanhoudende Chinese be
schuldigingen aan het adres
Kremlin.
Buitenlanders, die kortgeleden met
Chinese gezagsdragers hebben ge
sproken, hebben de indruk dat de
Chinese communistische partij geen
haast maakt met het beantwoorden
van de beschuldigingen die de voor
naamste Sowjet-Russische theoreti
cus en partijsecretaris Soeslow veer
tien februari jl. aan het adres van
Peking heeft geuit.
„Waarom zouden wij ons haasten? Wij
moeten nog twee artikelen publiceren,
als antwoord op de open brief, die de
Russische communistische partij in juli
1963 het licht heeft doen zien", aldus
deze Chinese functionarissen.
BINNENKORT BEGINNEN MET GRONDWERK
„Gevecht" om de
vergunningen nog
in volle gang
•an 18 miljoen gulden. De totale kosten
zijn begroot op circa 90 miljoen gulden.
Dat Is ongeveer twee keer zo duur als
een conventionele centrale zou kosten
met een zelfde vermogen, namelijk 50
megawatt. In vergelijking met andere
atoomkrachtinstallaties is' dat een vrij
geringe capaciteit. Het gaat er de S.E.B.
dan ook niet om veel elektriciteit te
produceren. Veel belangrijker wordt het
Op de tekentafels de NV. Sa-
T»_ I. i iT r aan mla-
(Van een onzer redacteuren)
stand komen
behou
den. Van cile belofte is natuurlijk weinig
terecht gekomen en dat had revoltes tot
gevolg. In 1955. 1959 en 1962 kwam dc
massa in opstand en deze revoluties kon
den slechts door een optreden val
eger, dat
'ërgleten,
de grote stammen in Zuid-Soedan, die
bij de relletjes een rol speelde was die
der Dlnka's. een negervolk, dat de rnera-
te revolutionairen heeft voortgebracht.
Deze. Dinka's hebben het voortdurend
aan de stok met de Islamletischc heer
sers. Enige tijd geleden deed zich een in
cident voor toen een Arabische instruc
teur een van zijn Dlnkalecrlingen een
slaaf noemde. Alle leerlingen gingen on-
middelljk in staking. De overheid noem
de de staking echter een subversieve ac
tie en gaf <!■- schuld aan de invloed van
de blanke missionarissen.
De Dlnka's hebben alle kennis welke
zij bezitten, tc danken aan de mis
sionarissen en de zendelingen. Als
zij zich opstandig tonen, neemt dc rege
ring onmiddellijk aan, dat zij door de
blanken zijn opgestookt. Deze veronder
stelling wordt trouwens In de hand ge
werkt door de gewoonte van missie en
zending om op te komen voor de minder
heden in het land waar zij werkzaam
zijn. Die gewoonte alleen ai heeft tot
allerlei moeilijkheden geleld. In Soedan
kwamen daar de politieke problemen nog
bij.
De negers In het zuidelijk deel van Soe
dan hebben meer op met de blanken dan
met de Arabieren aan wie zij bij overle
vering onaangename herinneringen be
waren. Het scheldwoord „slaaf", dat de
Arabische instructeur zijn negerleerling
naar het hoofd wierp, heeft in dit deel
van Afrika wel degelijk betekenis. Het
is nog niet zo heel fur.g geleden, dat nc-
werden weggevoerd naar de Arabische
landen in het Midden-Oosten en de rap
porten van de Verenigde Naties bewijzen
dat slaven karavanen ook in deze tijd nog
voorkomen.
De Arabieren hebben daardoor in Zuid-
-n, 1 - TT i'rencu UC IWUW LUS OOK UB tr.xuion.KLic, -
menwerkende Elektnciteits Be- In de reactor zal een uitgebreid instru- regering geeft derhalve graag
drijven op het Kematerrein in Arn-Imentarium worden geplaatst, zodat de.f3e en zending de schuld voor haar slech-
u," (technici straks ook gegevens hopen te ^reputatie en de "hw'jzm? van
hem is het definitieve ontwerp bij-verkrijgen over de best.- vorm vn'n toe-
na voltooid voor een gebouw, waar- Pas?ing van. splijtstof. Hiermee wijkt de-
in de eerate kernenergiecentrale "r™'vt"a"elijk tj™
Italië, twee in Duitsland.
van ons land zal worden gehuiS'
vest nabij Dodewaard aan de
Waal.
het enorme programma van eisen waar
aan deze constructie zal moeten voldoen,
om er de benodigde vergunningen voor
te kunnen krijgen. De besprekingen ver
lopen uiterst moeizaam en kosten veel
tijd, vooral ook doordat er nog al wat
verzet moet worden overwonnen. Die
discussies staan steeds in verband met
de hinderwetbeperking, waarby o.m. als
„tegenspelers" fungeren: de arbeids
inspectie, de gezondheidsraad, het na
tionale plan, rijkswaterstaat.
Volgende maand hoopt men gereed te
zijn met de verwerking van alle voor
schriften tot een bruikbare conceptie:
uitwendig ligt die thans in grote lijnen
al wel vast (zie tekening). Binnenkort
zal men dan ook al kunnen beginnen met
de uitvoering van het grondwerk voor
deze eerste kerncentrale.
Pas aan het eind van dit jaar
„op zijn vroegst" zal opdracht
kunnen worden gegeven voor de
bouw van de benodigde installaties,
die zijn ontworpen door de Ameri
kaanse onderneming General Elec
tric.
De Nederlandse industriële groep Ne-
ratoom voelt zich op dit punt, zwak
gezegd, gepasseerd. Weliswaar zullen
„zoveel mogelijk onderdelen voor de
kerncentrale in eigen land worden ver
vaardigd", maar men betreurt toch wel
niet de kans te hebben gekregen juist
ook ervaring in het ontwerpen op te
doen. Dergelijke mogelijkheden doen zich
namelijk bij ons zo hoogst zelden voor.
Ruby krijgt een
nieuw proces
De advocaat van Jack Ruby, Phil Bur
leson, heeft bij rechter Brown in Dallas
een verzoek om een nieuw proces inge
diend.
Het verzoek om een nieuw proces is
slechts een formaliteit: een dergelijk
verzoek is tot nu toe altijd ingewilligd.
alle
zendelingen en missionarissen uit de
zuidelijke provincies Boven-Nijl. Bahr el
Subsidie
Euratom heeft indertijd besloten de
bouw van de Nederlandse kernenergie
centrale te subsidiëren met een bedrag
Project „Navado"ook van belang voor wetenschap
„Snellius" verricht
oceanografisch
onderzoek
Hr. Ms. hydrografisch opne-
mingsvaartuig „Snellius" zal in
november van dit jaar Neder
land verlaten om in de Atlanti
sche Oceaan oceanografisch on
derzoek te verrichten. De
staatssecretaris voor defensie
(marine), schout-bij-nacht A.
van Es, heeft dezer dagen be
sloten dat de Koninklijke Mari
ne zal deelnemen aan dit door
Groot-Brittannië opgezette pro
ject dat de codenaam „Navado"
draagt. Behalve Groot-Brittan
nië en Nederland zijn ook de
Verenigde Staten bij het project
betrokken, zij het in mindere
mate.
De chef van dc hydrografische dienst
van de Koninklijke Marine, kapitein-
ter-zee ir. YV. Langeraar, heeft mee
gedeeld dat het hier om een militair
project gaat waarvoor echter ook van
de zijde van de wetenschap grote be
langstelling bestaat. Het militaire
doel is gegevens te verzamelen die
kunnen leiden tot verbetering van de
bestaande detectie- en aanvalsmidde
len en eventueel het vinden van nieu
we methoden in de oorlogsvoering
onder de zeespiegel, hetgeen op de
Atlantische Oceaan neerkomt op de
onderzeebootoorlog.
De „Snellius" zal tussen 22 graden
noorderbreedte en 55 graden noorder
breedte metingen verrichten, deels
stomend, deels stilliggend. Het schip
zal daartoe de oceaan in oost-west en
in west-oost richting oversteken in
evenwijdige lijnen die onderling drie
graden uit elkaar liggen en te begin
nen met de 22ste parallel op 'het
noordelijk halfrond, ongeveer van het
zuiden van Rio de Oro tot Cuba. On
der het onderzoek vallen niet de con
tinentale plateaus. De laatste breed
tegraad waar langs de „Snellius" me
tingen zal verrichten, is de 55ste, tus
sen het noorden van Ierland en Ca-
Wetenschap
Een groot aantal gegevens die men
met <ie „Snellius" gaat verzamelen,
zijn voor de militairen niet van be
lang maar wel voor de wetenschap.
De belangstelling van de zijde van de
wetenschap blykt uit het feit dat de
technische hogeschool een gravimeter
ter beschikking heeft gesteld voor de
zwaartekrachtmetingen die een zeer
belangryk deel van het onderzoek
zullen uitmaken.
Ook is verzocht om medewerking van
het Koninklijk Nederlands Meteorolo
gisch Instituut in De Bilt voor aard-
veldmeganisme en zeewateronder-
zoek, het Nederlands Instituut voor
Onderzoek der Zee in Den Helder en
het rijksinstituut voor visserijonder-
zoek te IJmuiden voor zeewateronder-
zoek, het Shellaboratorium te Rijs
wijk voor bodemmonsters en het
fysische laboratorium der R..V.O.-
T.N.O. in Den Haag voor algemene
fysische aangelegenheden. Zes niet-
militaire wetenschapsmensen zullen
met de „Snellius" meegaan op deze
ongeveer tien maanden durende ope
ratie, te weten dx-ie Nederlanders,
twee Britten en een Amerikaan.
De metingen tijdens het varen betref
fen de tempei-atuur van het water
tot een diepte van 900 voet. de zwaar
tekracht, het magnetisch veld en de
geografie van de bodem. Seismische
bodemonderzoek zal zowel tijdens het
varen als het stil liggen worden ver
richt. Tijdens elke stop die 12 tot
16 uur duurt, zullen bodemmonsters
worden getrokken, bodemfoto's wor
den gemaakt, de waterhelderheid
worden onderzocht en de tempera
tuur en het zoutgehalte van het wa
ter tot op de bodem worden gemeten
Handboeken en atlassen
De kosten van deze operatie bedra
gen iets meer dan 200.000 gulden, dat
Is het bedrag dat door de deelneming
aan het project extra zal moeten wor
den uitgegeven, aldus kapitein-ter
zee Langeraar. Het grootste deel daar
van zijn de kosten van het installe
ren van de apparatuur aan boord van
het schip.
De verwerking van de gegevens zal
een paar jaar" vergen. De resultaten
zullen worden neergelegd in handboe
ken en atlassen. Dit zal naar aange
nomen wordt, in Groot-Brittannië ge
schieden.
De goede sfeer, die zo tekenend
is voor het bezoek dat koningin
Juliana, prins Bernhard en prinses
Beatrix aan Mexico brengen,
dreigde even te worden verstoord,
toen de koningin gisterochtend,
bij een bezoek aan de piramiden
van Teotihuaean, te midden van
een grote groep fotografen en te
levisieoperateurs stond, de handen
in wanhoop omhoog geheven.
De kranten in de Mexicaanse
hoofdstad, die gehele met foto's
verluchte pagina's aan het be
zoek wijden, waren ongetwijfeld
van plan ook zaterdag weer eens
goed uit te pakken. Het gevolg
van die activiteit was echter dat
de koningin ieder uitzicht werd
ontnomen door tientallen ijverige
fotografen, die natuurlijk met de
beste bedoelingen waren bezield.
Prins Bernhard, die achter was
gebleven, voegde zich snel bij zijn
echtgenote die bezig was de came
ramensen te overreden haar een
beetje ter wille te zijn, omdat ook
zij wel iets van de overblijfselen
uit het Mexicaanse verleden wil
de zien. Men kwam tot een com
promis en de koninklijke familie
stelde zich met mevrouw Lopez
Mateos en haar dochter bij een
piramide op. De fotografen kon
den toen hun gang gaan. Zou de
koningin toen geweten hebben
dat zij over meer energie beschik
te dan haar „plaaggeesten", dan
had zij haar verzoek achterwege
kunnen laten. Toen koningin Ju
liana namleijk onvermoeibaar pi
ramide na piramide bekeek, daar
bij trap-op, trap-af klauterend, lie
ten journalisten en fotografen
haar al spoedig alleen met een
deskundig gevolg, dat bestond uit
de Mexicaanse minister van on
derwijs en de directeur van het
nationale instituut voor antropo
logie en historie.
Een andere reden is, dat de regering
tracht de drie zuidelijke provincies
geheel van de buitenwereld te Isole
ren. Pogingen om de opstandige bewe
ging onder de negerstammen met geweld
te onderdrukken hebben tot dusver geen
succes gehad. De regering van Soedan
zou nu graag wat drastischer willen op
treden. maar zij kan daarbij moeilijk pot
tenkijkers gebruiken.
Een aanwijzing voor deze veronderstel
ling is ook het'reisverbod, dat in de drie
zuidelijke provincies van kracht is. Nie
mand mag naar het zuiden zonder spe
ciale toestemming van de regering in
Karthoem. Ook heeft de moslem-over-
heid buitenlandse zakenlieden aangezegd
8 te verdwijnen. Als er straks geen buiten-
5 landers meer in Zuid-Soedan over zijn
J kan Karthoem doen wat het wil. want
j van de Verenigde Naties behoeft Soedan
5; niets te vrezen. „Inmenging in binnen
landse aangelegenheden" is een graag
51 gebruikte term. die al bij voorbaat elke
j bemoeienis met de onderdrukking in
5 Zuid-Soedan besluit.
5 In de afgelopen jaren hebben de opstan-
dige Dinga's trouwens al verscheidene
5 pogingen gedaan om de Verenigde Na-
j'ties voor hun zaak te interesseren,
8 Vluchtelingen stichtten in naburige lan-
8 den een organisatie onder de naam „Na-
tionaal-Afrikaanse Unie voor het geslo-
51 ten zuidelijk deel van de Soedan". De lei-
v der van deze organisatie, de vroegere re-
5! gerings-commissarls William Deng heeft
8; herhaalde malen de Verenigde Naties om
51 inmenging verzoeht en om een volks
stemming onder toezicht van de V.N.
2 Geen van beide verzoeken werd ingewll-
k ligd. YVat de rol van de missie en de
8 zending in Soedan betrc-ft. merkte de
5 premier van Oeganda, Sir Milton Obote,
een gematigde, het westen goed gezinde
g staatschef onlangs tegenover een corres-
g pondent van The New York Times op:
8 „Missionarissen vergeten wel eens de
5! scheiding tussen kerk en staat. Vaak
g1 willen zij een stem in regeringszaken en
g soms steunen zij openlijk een verkie-
8 zingskandidaat. Zendelingen en missio-
5 narissen hebben veel goed werk gedaan,
j maar hun tijd is voorbij".
NASLEEP VERONICA-GRAP
MILTON OBOTE
goed werk gedaan,
maar nu verdwijnen
per. Hoewel Han Mulder in de Veronica-
affaire slechts een bescheiden, niet-or-
ganisatorische rol heeft gespeeld, was
hem door de leiding van de i.v.-sectie
Van onze radm- en televisieredaeteur). van zijn omroepvereniging bijzonder
•Brand- kwalijk genomen dat hij mee was ge-
1 j me. en-ertocht, ondanks het
--- dat hem dringend was aangeraden
denen ontslag gevraagd. Het is hem ver-zuiks nlei !e doen. Har. Mulder is de
leend, aldus de korte mededeling, welke enige geweest, <i:e van tevoren had ge-
de K.R.O. gistermiddag liet uitgaan. zegd wat hij van plan was te doen De
De mededeling zegt niet dat Han Mul- anderen hadden een dag vrijaf genomen,
der ontslagen zou zijn, wanneer hij niet Hun omroepen ervoeren eerst tijdens de
zelf om ontslag had gevraagd. De re-1 vaartocht naar Veronica, waarom die
den is zijn medewerking aan het ente- vrije dag was gevraagd.
van het radiosehip Y'eronïca op II Nog zou Har. Mulder er met een berls-
I Han Mulder, redacteur
I punt", het actualiteitenprogramma van gaan
b K.R.O.-t.v., heeft om persoonlijke re- feit c
april jl.
Aanvankelijk heette het dat Han Mul
der er met een berisping was afgeko
men. Zoals bekend zijn de organisato
ren van de grap. Fred Oster en Bob
Rooyens van de A.V.R.O., er begin de
ze week eveneens met een berisping
afgekomen. De voorlopige schorsing van
de V.P.R.O.-medewerkers. Almer Tjep-
kema en Huub de \rries, werd daarop
ingetrokken en ook deze beide jonge
t.v.-figuren kregen een berisping.
Bij de K.R.O. zat het kwaad eenter die-
pning zijn afgekomen en, zoals g„
zegd, ln het begin leek het ook daarop
wanneer de zaak niet in handen was
gegeven van het K.R.O.-bestuur. Zo
doende kwam Han Mulder tegenover
K.R.O.-voorzitter mr. Van Doorn te
staan, die woedend was. Het heeft te
maken met diens positie als Lid van de
Tweede-Kamerfractie van de K.V.P,
Fractievoorzitter Schmelzer heeft kort
geleden op een K.R.O.-vergadering ge
zegd dat Veronica klaarblijkelijk een
noodzakelijk kwaad is.
