Z.L.M.-nota over
landbouw - recreatie
Wolkammers niét naar het Zuid-Sloe
maar wél naar Verviers in België
Dochter-N.V. opgericht
voor industriewater
Z.L.M.: ?Er moeten meer
recreatiegebieden ooen
Experimenteel strandhoofd op
het badstrand te Vlissingen
BILT
ONTWERP STUDIEDIENST RIJKSWATERSTAAT
Zelfde model had in
Oostkapelle succes
Geen vertraging
bij afsluiting
Haringvliet
verwacht
Samenstellers
Z.L.M.-nota
„Economisch onmogelijk geworden door
veranderde condities in Nederland"
ALMANAK
Axel en Hulst
stemden tegen
Fonds vormen voor
de schadeposten
s
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VRIJDAG 10 APRIL 1964
Op het badstrand te Vlissingen, recht tegenover
de Leeuwentrap, is dezer dagen een vreemd
bouwsel verschenen van stalen buizen, behan
gen met zogenaamde „torpedonetten" bestaande
uit in elkaar gevlochten ringen van staaldraad.
Het bouwsel is ongeveer manshoog en loopt
vanaf de hoogwaterlijn ongeveer 80 meter de
Het gaat hier om een strandhoofd, een experimenteel
model, ontworpen door de studiedienst van het arron
dissement Vlissingen van rijkswaterstaat. De bedoeling
van het „kunsthoofd" is, de doorstroomsnelheid van het
water te verminderen, zodat de in het water zwevende
zanddeeltjes kunnen neerslaan. Zandaanwinst is dus het
gevolg.
Dat het principe van dit hoofd goed is, bewijst het
feit, dat het eerste exemplaar, dat ongeveer een half
jaar geleden werd opgesteld op het strand van Oost-
Dit is echter niet de bedoeling, want het bijzondere van
het ontwerp is juist, dat het hele bouwsel weer gemak
kelijk afgebroken kan worden, wanneer het niveau van
het zand omhoog gekomen is. Dan kan het naar verkie
zing verwijderd worden, of op de zelfde plaats weer op
gesteld om opnieuw over de volle oppervlakte effectief
te zijn.
Elegant en sterk f 1,95
(Van onze Haagse redactie)
B\j de Deltadienst van de rijkswater
staat wordt thans koortsachtig gewerkt
een nieuwe programmering van de
werkzaamheden by de afsluiting van
het Haringvliet. Deze is nodig gebleken
nadat werd geconstateerd, dat in de zo
genaamde lagerstoelen, waarin de af-
sluitschuiveu moeten worden gemon
teerd, gietfouten voorkwamen waardoor
zjj onbruikbaar zjjn. Door een nieuw
programma van werkzaamheden op te
stellen verwacht men, dat by de afslui
ting van het Haringvliet In zijn geheel
geen vertraging zal optreden.
Hoe groot de schade is, is nog niet be
kend. Van de zijde van het ministerie
van verkeer en waterstaat wordt mede
gedeeld, dat de gebreken niet zonder
meer aan onachtzaamheid van de Bel
gische leverancier kunnen worden toe
geschreven. De waterstaat heeft tot nu
toe niet anders dan gunstige ervarin
gen met deze gieterij opgedaan en voors
hands wordt aangenomen dat men te
doen heeft met de nu en dan bij giet
werk optredende onaangename verras
singen. De gietstukken worden naar de
fabrikant teruggezonden en zullen op
nieuw worden gemaakt. De schade die
hieruit voortvloeit is door verzekering
gedekt.
De nota „Landbouw en Recrea
tie" van de Z.L.M. is een over
zichtelijk en goed gedocumen
teerd stuk werk, waaraan een
groep van twaalf medewerkers
heel wat uurtjes hebben besteed.
Verschillende instanties en des
kundigen in en buiten Zeeland
hebben voor de samenstellers
onder voorzitterschap van de
heer H. J. v. d. Zande materiaal
aangedragen. Van de commissie
maakten deel uit: mevrouw J.
W. van Gorsel-van Westen, mej.
A. v. d. Leeden en de heren I.
de Bruijne, M. C. J. Kosten, S.
de Visser, F. Dees, W. Fase, J.
Markusse, C. P. J. van Iwaar-
den, ir. J. Prins (secretaris) en
dr. C. de Galan als adviseur.
De nota is aan Gedeputeerde
Staten van Zeeland aangeboden
en ook toegezonden aan de le
den van provinciale staten, ver
schillende provinciale instellin
gen en diensten, een aantal lan
delijke organen zoals het Kon.
Nederlands Landbouw Comité,
het landbouwschap en de Cen
trale Cultuurtechnische com
missie.
Openbare verkoping
Notaris R. Batten te Middelburg heeft in
restaurant „Tramzicht" te Domburg
publiek verkocht het huis met erf. Sta
tionsstraat 13. Het huis werd gekocht
door mevrouw D. Klindert-de Groot
voor 23.550.
slot van pagina 1
ring in de interpretatie van de
ontwikkelingswet, waardoor dit
tot de mogelijkheden zou gaan be
horen.
in ruilverkavelingen zou deze ver
andering van interpretatie onge
wenste gevolgen kunnen hebben
voor de omvang van de aan open
bare lichamen toe te wijzen op
pervlakte.
een te gedetailleerde bepaling van
de bestemming ten aanzien van de
recreatie in de planologische re
gelingen wijst de Z.L.M.-commis-
de landbouw dient beter betrok
ken in het overleg over planolo
gische regelingen, met name ten
aanzien van uitbreidingsplannen
en structuurplannen.
Opmerkingen, die stuk voor stuk
niets aan duidelijkheid te wensen
overlaten. En voordat de commissie
aan het eind van het rapport „Land
bouw en Recreatie" tot deze samen
vatting komt. heeft zij alle facetten
met uitvoerige en gedocumenteerde
motiveringen uitgewerkt.
De nota begint met een uiteenzetting
van de ontwikkeling van het toerisme
in Zeeland in haar algemeenheid, de
verwachte groei en een overzicht
van de overheidsmaatregelen op dit
terrein.
In defensief
Een saillante vergelijking: in 1960
beliep de totale bruto-opbrengst van
het toerisme in Zeeland rond 45
miljoen: de omzet van de Zeeuwse
tuinbouwveilingen in 1962 omvatte
ongeveer een bedrag van 40 mil
joen.
Resultaat
Over het resultaat, dat van dit tweede experimentele
strandhoofd verwacht wordt, valt nog weinig te zeggen.
Het succes hangt namelijk grotendeels af van de plaat
selijke omstandigheden, die de richting, snelheid en het
karakter van de stromingen in sterke mate beïnvloeden.
Volgens de studiedienst van de rijkswaterstaat zijn de
omstandigheden aan het Vlissingse strand iets minder
gunstig dan in Oostkapelle, maar men verwacht het
samenstel van gegalvaniseerde buizei en netten over
een paar weken iets omhoog te kunnen halen.
Men hoopt dat ef in mei, wanneer het kunsthoofd weg
gehaald wordt omdat dan het badseizoen weer een aan
vang neemt, van een flinke zandaanwinst gesproken
zal kunnen worden.
(Foto P.Z.C.)
GEEN DONDERSLAG BI] HELDERE HEMEL
Attractie
Man gewond bij val in put
Bij werkzaamheden op het terrein van
de buitenhaven te Vlissingen is de
Vlissinger V. D. donderdagmorgen ge
wond bij een val in een put. D. was
omstreeks half negen opmetingen aan
het verrichten bij de kademuur. Hij
deed een misstap en maakte een val
van drie meter in een put, die een
diepte heeft van zeven meter. Hij
werd met een heupfractuur overge
bracht naar het Bethesdaziekenhuis.
Spaarnieuws
kwartaal 1964 ingelegd ƒ819.054,60 en
terugbetaald 576.451.47. Er werden 87
nieuwe boekjes uitgegeven.
Z-eeuwse
Slag
Als U het gelooft is uif goed voor
U, maar om nu naast een café
te iponen dat is ook niet alles.
In Vlissingen kan een heel gezin
daar over meepraten en reken
maar, dat het er over praat.
Het gezinshoofd had zeer on
langs besioten in het offensief
te 'gaan, toen keer op keer om
klokke twaalf de rust en bezon
kenheid van z'n straatje door al
lerlei lallend gepeupel werd ver
trapt, als de laatste gasten zich
wat begonnen te vertreden. Toen
ze zich bovendien, aan de voet van
zijn gevel zeer honds gedroegen,
was de maat vol Hij snelde naar
buiten, met zijn agressieve kreet
jes uitstotende echtgenote in het
kielzog, bereid om hem in elke ac
tie bij te staan.
En zo ontstond al spoedig een
kleine veldslag, een weinig even
wichtige strijd, want de cafébe
zoekers, hoe onvast ook ter been,
waren numeriek niet weg te
cijferen. Maar toen ook de zoon,
evenals zijn ouders in nachtge
waad, zich in het krijgsgewoel
storttekreeg het offensief een
nieuwe impuls. Op het moment,
dat de dochter met de klassieke
deegrail de deur uitstormde, had
het gezin zelfs al enige successen
gehoekt.
De verschijning tan de dochter
deed de deur dicht. Althans, zij
dééd de deur dicht. Met een klap
viel ie in het slot. En nu hadden
zc wel kunnen zingen en is er
dan geen timmerman die deze
sleutel maken kan waar vind
je op dit uur zo gauw een tim
merman.
Het was een morele klap: aan
overhaast terugtrekken viel niet
meer te denken. Trouwens, de po
litie begon juist het. straatje
schoon te vegen. En het ontbrak
er nog maar aan, dat de winnen
de partij mee moest naar 't bu
reau om daar eens in alle rust uit
een te zetten, hoe ze daar als vier
verlate carnavalsvierders in het
straatje kwamen.
Ze vonden een goed onderkomen
voor de nacht.
In het café.
Besluit waterleidingmij. „Zeeuwsch-Vlaanderen"
gerekend op subsidiëring door het mi
terie van economische zaken. Tijdeni
discussies werden ook bog klachten ge
uit over de soms slechte kwaliteit van
het drinkwater, met name in het weste-
ltfk deel van Zeeuwsch-Vlaanderen.
Komen de 25 jaar
Voorts zyn in deze belangrijke verga
dering de plannen aan de orde gesteld,
welke zoals reeds eerder gemeld, zyn
gericht op de watervoorziening
Zeeuwsch-Vlaanderen gedurende de ko
mende 25 jaar. Daarbij is rekening ge
houden met een stijging van het water
gebruik in Zeeuwsch-Vlaanderen tot 30
miljoen kubieke meter in 1990.
De aandeelhouders (gemeentelijke
vertegenwoordigers) van de N.V.
waterleidingmij „Zeeuwsch-Vlaan
deren") hebben donderdagmiddag
in Terneuzen met grote meerder
heid besloten over te gaan tot de
oprichting van een dochtermaat
schappij. Zoals wij zaterdag 21
maart jl. reeds uitvoerig hebben
gemeld, betreft het hier een nieu
we N.V., die zich geheel zelfstan
dig zal wijden aan de winning en
distributie van water ten behoeve
van de industrie. De oorspronke
lijke waterleidingmaatschappij zal
zich blijven belasten met de ver
zorging van het drinkwater voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Tegen de oprichting van de nieuwe doch
termaatschappij verklaarden zich d«
vertegenwoordigers van de gemeenten
Axel en Hulst. Zij waren van mening,
dat de tijdens de vergadering gegeven
toelichting enige nadere studie en beraad
behoefde, alvorens zij over dit verstrek
kende voorstel konden beschikken.
Die toelichtingen waren tevoren gegeven
door de adviseur van de waterleiding
maatschappij, prof. mr. Van der Grin
ten, nadat de voorzitter van de raad van
commissarissen, de heer J. Mijs, had ge
zegd het te betreuren, dat de voorstellen
reeds volledig in de Provinciale Zeeuw
se Courant waren gepubliceerd. Uiter
aard werd over deze belangrijke aange
legenheid geruime tijd van gedachten
gewisseld. Met name over de bevoegd
heden van de raad van commissarissen
in de twee N.V.'s de honorering van
commissarissen, directie- en personeels- grondruil aangaan. Het gaal om twee
DE BESLISSING is gevallen: de
„wolkammers" komen niet naar
het Zuid-Sloe. Om dat bekend te
maken gaven de Woolcombers Ltd.
in Bradford (Engeland) en de
Hart-organisatie in Amsterdam
gisteren een gemeenschappelijk
communiqué uit. Daarin wordt
meegedeeld:
„De Woolcombers Ltd. en de
Hart-organisatie maken bekend,
dat zij gezamenlijk een bod heb
ben gedaan op de wolkammerij,
de machines en de gebouwen,
die thans het eigendom zijn van
de firma Hazeur-Gerard Fils te
Verviers in België. Dit bod
aanvaard en de details van deze
transactie worden thans verder
uitgewerkt. Deze transactie
vond plaats, nadat adviezen wa
ren ingewonnen bij Lazard
Brothers en Co Ltd. in Londen.
Het is de bedoeling.van de Wool
combers en de Hart-organisatie
de bestaande faciliteiten bij de
firma Hazeur-Gerard Fils ver
der te ontwikkelen via een pro
gramma van modernisering en
uitbreiding. De meerderheid van
het thans reeds aanwezige per
soneel zal aan 't bedrijf verbon
den blijven. De verwerving van
het bedrijf der firma Hazeur-
Gerard Fils werd verkozen bo
ven het stichten van een nieuwe
wolkammerij in Vlissingen-
Oost. Deze vestiging was on
danks de gewaardeerde mede
werking van de Nederlandse
autoriteiten economisch on
mogelijk geworden door de ver
anderde condities in Neder
land".
Overigens noemde de heer Verburg deze
wolkammerij „industrieel genomen niet
zo interessant". Er is namelijk weinig
geschoold personeel voor nodig. „Ver
fijnde" vakmensen komen er dus niet
bij. Ook is het afgeleverde produkt niet
van een duizelingwekkend hogere waar
de dan de aangevoerde grondstoffen,
zoals dat bijvoorbeeld wel met een be
drijf als D.O.W.-chemical in Terneuzen
het geval is.
Niettemin betreurt drs. Verburg het
wegblijven van de wolkammers ten zeer
ste. De grote attractie van dit bedrijf
voor Vlissingen was namelijk, dat dit
het begin had kunnen zijn van een com
plex: een wolstapel, een vaste scheep
vaartlijn, stuwadoors, samenwerking
met de N.V. Koninklijke .Maatschappij
„De Schelde", bijvoorbeeld in verband
met het „knippen en scheren" van de
schepen, enzovoort. De directeur van
het E.T.I. meent dan ook, dat het
het Zuid-Sloe in deze richting gezocht
moet worden: vestiging van een groepje
van „aan elkaar klevende" bedrijven,
bedrijven dus die elkaar nodig hebben:
fabrieken, scheepvaartlijnen, stuwa
doors, opslagbedrijven.
In het communiqué wordt gesteld, dat
vestiging in het Zuid-Sloe economisch
onmogelijk was geworden door de ver
anderde condities m Nederland. Drs.
Verburg wees er op, dat hier gedoeld
wordt op de grote loonsverhogingen in
Nederland. „Het doorwerken van deze
loonsverhogingen in de bouw en de ex
ploitatierekening hebben ons de das
omgedaan", aldus de heer Verburg.
Vestiging in Verviers is voor het bedrijf
ongetwijfeld goedkoper, omdat hier be
gonnen kan worden in een bestaand ge
bouw met reeds aanwezige machines.
Bovendien is het „klimaat" wellicht be
ter: de arbeiders in Verviers zijn inge
speeld op deze industrie en velen ken
nen het vak van vader op zoon, aldus
drs Verburg.
Ook voor mr. B. Kolff, burgemeester van
Vlissingen, kwam het bericht niet als
een verrassing. De teleurstelling was er
echter niet minder om: „Jammer, het
zou zo'n prettige gangmaker zijn ge
weest', meende hij, daarbij doelend op
andere bedrijven en instellingen, die
zich als gevolg van vestiging van de
wolkammers ook hadden kunnen aan
melden.
„De rijksgoedkeuring voor dit bedrijf
hadden we in feite al in ons bezit",
vertelde burgemeester Vermet van
's-Heer-Arendskerke ons nog, op
wiens grondgebied dit bedrijf zou
komen. Hij wees er op, dat de con
tacten aanvankelijk nogal positief
waren geweest. Zo was hem destijds
gevraagd vijftien intelligente jonge
mannen aan te trekken, die dan in
Amerika voor dit bedrijf opgeleic
zouden worden. „Het gaat nu dus niet
d„or, maar industrie móeten we krij
gen, anders trekken er nog meer
jonge mensen uit Zeeland weg",
besloot deze eerste burger.
„Heel jammer", zei ook burgemeester
mr. J. Drijber van Middelburg, „maar
gelukkig heeft de staatssecretaris van
economische zaken, drs. Bakker, al bij
voorbaat een pleister op de wonde ge
daan door in feite mee te delen, dat het
Zuid-Sloe kernfaciliteiten zal krijgen.
De concurrentiekracht is daarmee veel
groter geworden", aldus de heer Drij
ber.
Hy is er van overtuigd, dat het ministe
rie van economische zaken, het provin
ciaal bestuur, de beheersvorm en de
omliggende steden met deze kernfaeili-
teiten in de hand gemakkelijker bedrij
ven aan kunnen trekken. „Zie maar hoe
het met Terneuzen gaat en dat zal
ook hier wel Inkken", zo besloot
Dryber optimistisch.
ADVIES IN NOTA:
M endenkt deze plannen te realiseren
door drastische uitbreiding van het
spaarbekkenplan tot vier bassins en een
jaarproduktie tot 16 miljoen kubieke
meter en door aanvoer van water uit
Noord-Brabant, waar momenteel een
onderzoek wordt Ingesteld naar water-
winplaatsen. Om bouw en aanleg van
deze werken ononderbroken voortgang
te kunnen doen vinden, werd een bedrag Als een donderslag by heldere hemel
uitgetrokken van 15 miljoen gulden. Ver-'is dit voor het toekomstige havenschap
wacht wordt, dat een deel van de nieuweZuid-Sloe negatieve bericht zeker niet
Tot zover het communiqué van
de Woolcombers Ltd. en de
Hart-organisatie.
transportleiding nog
den aanbesteed.
dit jaar kan wor-
woording v
GRONDRUIL VOOR
SPORTTERREIN BIJ
R.-K. H.B.S. GOES
gekomen. „Al enige tyd geleden rook
ik, dat het mis ging", vertelde ons by
voorbeeld jhr. mr. A. F. C. de Casem-
broot, commissaris der koningin in Zee
land. Met enige teleurstelling voegde
hy er aan toe: „Op 27 september van het
vorige jaar, bij het bezoek van de ka
merleden, heeft men het my zelf be
kend laten tnaken, dat de Woolcombers
zich in Zeeland zouden vestigen. En nu
komen ze dus niet. dammer!". Overi-
jgens bleef de commissaris optimistisch:
Om bij de nieuwe r.-k, h.b.s. te Goes aan ..Er zjjn nog meer liefhebbers. Als
de Fruitlaan de aanleg van een sport-twintig komen informeren blyven
terrein mogelijk te maken, wil de ge-misschien twee over",
meente Goes met de stichting voor r.-k.
voorbereidend hoger en middelbaar on
derwijs in het dekenaat Middelburg
grondruil aangaan. Het gaat om twee,
leden van de twee N.V.'s en'de verant-' stukken grond respectievelijk ten zuid-1
de gemeenten met betrek-oosten en ten zuidwesten van de school
'000 vierkante meter. De
door de gemeente over te diagen grond:
ten zuidwesten van de school kanj
onmiddellijk in gebruik worden geno
men, zo schrijven b. en w. van Goes bij
dit voorstel. Daardoor zal het mogelijk1,
zijn om spoedig tot de aanleg van een
sportterrein over te gaan.
.Drs. M. C. Verburg, directeur van het
pe raad krijgt ook een voorstel te be- E X1 voor „ee, er ons ln dit
handelen om voor het natuurkunde-veband OD dat -
dens of in het broedseizoen bezocht
worden onder leiding van goede gast
heren". Van de beherende instanties
hebben zij begrepen, dat het met de
schade, door sommige toeristen toe
gebracht erg meevalt. Op Texel re
deneert men: mag men voor 1 pet.
wangedragende toeristen de overige
j:gen? In
king tot het garanderen van eventuele
geldleningen. De antwoorden hierop kon
den de meeste aandeelhouders wel be
vredigen.
De verschillende functies ln de twee
N.V.'s moeten worden gezien als en
kele functies, zodat er van een dub
bele honorering geen sprake zal zijn.
Zelfs niet van een anderhalve, zo
werd er aan toegevoegd. De oor- j nancieien om voor net natuurkunae-1 verbad 0p> dat een bedrijf als de
spronkeltjke waterleidingmaatschap- lokaal van de r.-k ulo uiGoes mede- wolkammers in een ontwikkelingskern
pij zal in het maatschappelijk kapi-1 I Wi '.licht 400.000 of 500.000 gulden pre-
taal van de docbter_N.V. deel»™™l« »perin,eiiteeiwfeI^rten^S6^stoelen.jmie kan kr!)glm. 1[aar „gerekend
Verviers heeft het gewonnen, omdat
het bedrijf zich daar goedkoper kon
vestigen in een bestaande fabriek, zo
meende de heer De Casembroot Na
drukkelijk stelde hij, dat het niet ver
kiezen van het Zuid-Sloe beslist niet
aan de toegezegde faciliteiten bij ves
tiging in Vlissingen-Oost heeft ge
legen. „Bij het toezeggen van de fa
ciliteiten zijn we tot het uiterste van
wat mogelijk was gedaan", aldus de
commissaris der kóningin.
cio cu ou Stoelen.van kriiuwi
honderd aandelen van duizend Deze:set^ zullen een^ bedrag jan1 «00 i jaarba|is '(tegen vijf procent)
r. linmt nfcr nr> hnntrstens 25 00(1 «rul-
De Zeeuwse Landbouw Maatschap
pij is in haar nota over „Land
bouw en Recreatie" met een vin
dingrijke oplossing voor de dag
gekomen om meer Zeeuwse re-i
creatiegebicden open te stellen;
dan tot nu toe het geval is.
„Wanneer daartegen bezwaren,
mochten bestaan omdat vernie
lingen en beschadigingen veel
geld kosten, vorm dan een fonds
om die op te vangen", is het ad
vies. De commissie, die de nota
heeft geproduceerd, legt name
lijk de cijfers op tafel, waaruit
blijkt, dat Zeeland het slechtst
uit de bus komt met het open
stellen van recreatiegebieden.
Tot voor kort was maar 31,2
procent van de in totaal 3220
hectare aan recreatiegebied voor
het publiek vrij of beperkt toe
gankelijk.
De Z.L.M. schopt daar nogal tegenaan. Vandaar het pleidooi
gulden. Maar de gemeenten zullen12apd®%^d®anecfoese™k de^ een'vö-Ikomt n<^r °P hoogstens 25.000 gul-
niet garant ,zijn voor leningen van g^udtn voorstel-l^n per jaar. „En dan te weten", zo
len tot uitgifte van grond in erfpacht vertelde burgemeester D. M. Vermet
tot uitgifte van grond en gebouwen van s-Heer-Arendskerke ons, „dat dit
de nieuwe N.V.
De industriewatervoorziening zal moe- e0
ten worden gedekt uit de contracten met i de voormalige ambachtsschool bearyr dij
de waterafnemende industrieën, terwijl i aan de fa. Oostêrbaan en Le Cointre eerste opzet zes
voorts bij nodige investeringen wordt'N.V. behandelen.
Vooral omdat zij kan aantonen, datj
het elders in het land hiermee veel
beter is gesteld. „Kijk eens naar
Texel, daar komt men zoveel moge
lijk tegemoet aan de wensen van de,
gasten. Een toegangsverbod is op dit
eiland een uitzondering. Bossen en
duinen zijn vrij te betreden. De vo-
gelbrocdplaatsen kunnen zelfs tij-1
De commissie vindt dat hier met name
voor de overheid heel wat te doen is.
In Zeeland is immers ongeveer tach
tig procent van het eigendom van
recreatiegebieden in handen van de
overheidslichamen. In principe moet
een gemakkelijke oplossing mogelijk
zijn. Nu moet men niet denken, dat
de Z.L.M. geen begrip heeft voor
de moeilijkheden die zich kunnen
voordoen wanneer sommige recrea
tiegebieden worden opengesteld.
Vooral voor enkele waterstaatsob-
jecten. Maar nogmaals zegt de Z.L.
M.: toch dient een algeheel toegangs
verbod slechts bij uiterste noodzaak
te worden uitgevaardigd,
et is de commissie ook niet duidelijk,
waarom gebieden van natuurweten
schappelijke aard altijd voor het pu
bliek afgesloten zijn. Juist voor de
toerist zijn dit vaak aantrekkelijke
gebieden. Dat de fauna zich snel aan
past aan de mens en de moderne
verkeersmiddelen wordt onder andere
ln gebieden als Texel en het Naar-
dermeer wel bewezen, vindt de Z.L.M.
het vormen
schadefonds. Men ziet hier
met name een taak voor de pro\
ciale en gemeentelijke overheden.
Z.L.M. heeft nog een suggestie: het
is misschien mogelijk dat ook de
Incoret, waarop voor aanlegkosten
van verschillende voorzieningen een
beroep kan worden gedaan, in een
dergelyk fonds wil bijdragen.
Voor de agrariërs is het een nood
zaak de bestemming van gronden in
streek- en uitbreidingsplannen nauw
keurig te volgen om te kunnen bepa
len of een recreatieve ontwikkeling
hier of daar mogelyk is. „De gevol
gen en de problemen van het toeris
me voor de grondgebruikers zijn voor
een groot deel afhankelijk van de
planologische bestemming van de
grond. De landbouw is van praktisch
alleenheerser op het gebied van het
grondgebruik in de strijd om het be
houd van haar bestaansbron in het
defensief gedrongen".
Als een vaststaand gegeven wordt
in de nota gesteld, dat de landbouw
overtuigd is van de noodzaak van het
afstaan van landbouwgronden voor
industrie, woningbouw cn verkeers
wegen. Daarnaast kan worden opge
merkt, dat ook voorzieningen voor
recreatie en toerisme in landbouw-
kringen steeds meer worden geac
cepteerd. Er worden voorbeelden ge
noemd: het toerisme maakt een toe
nemend gebruik van de zogenaamde
niet-plan-wegen; bij de uitvoering
van ruilverkavelingen gaat men
steeds meer dénken aan ook niet-
landbouwkundige projecten, die in
het kader van deze reconstructie
kunnen worden aangepakt: de toerist
is „medegebruiker" van de (zeewe-
rende) dijken geworden. Maar by dit
alles wil de landbouw toch niet lijd
zaam toezien. In de nota wordt er
een duidelijke mening over weer
gegeven.
De beheerders van de niet-plan-we-
gen zijn attent op de ontwikkeling
en proberen door verbeteringen het
toerisme tegemoet te komen. Dat de
lasten daarvan niet op de schouders
van de ingelanden komen is al er
kend van overheidswege. Maar, waar
blijft de definitieve wettelijke rege
ling?, vraagt de commissie.
In het kader van de ruilverkaveling
ziet de Z.L.M.-nota voor het
toerisme drie mogelijkheden: grotere
omvang en zwaardere constructie
van landbouwwegen; een recreatie
bestemming aan percelen, die ge
meenten en andere overheidsinstan
ties op de vrye markt aankopen;
uitvoering van het landschapsplan.
De commissie laat een scherp protest
horen tegen de handelwijze niet be
trekking tot de natuurgebieden in liet
verband van de ruilverkaveling. On
democratisch wordt genoemd het feit,
dat tegen de beslissingen over de
aanwijzing daarvan op eenzijdige
gronden van de natuurwetenschappe
lijke commissie geen effectief beroep
mogelijk is. De commissie van Z.L.M.
kan niet dulden, dat op particulier
eigendom door de aanwyzing tot na
tuurgebied zonder meer een servituut
wordt opgelegd.
Bovendien heeft men bezwaar tegen
de extra kosten, die voor de belang
hebbenden in het herverkavelingsblók
ontstaan door de uitvoering van bij
zondere werken voor zo'n natuurge
bied.
Ook over de dijkrecrcatie worden nog
enkele opmerkingen gemaakt: dé
veiligheid moet voorop staan: alleen
op speciale punten zou dïjkrecreatïe
toegestaan kunnen worden; die moge
lijkheden zouden via VW bekend
gemaakt moeten worden; de kosten
ervan kunnen niet ten laste van de
waterschappen komen. Vanuit agra
risch standpunt wil de nota nog eens
wijzen op de invloed, die de agrari
sche vertegenwoordigers in verschil
lende colleges kunnen uitoefenen als
het gaat om het vaststellen van pla
nologische maatregelen. De nota pleit
verder voor een globale en niet te
zeer gedetailleerde bestemming van
recreatief belangrijke gronden zoals
thans in de bestaande plannen het
geval is. Men wenst geen beknotting
van de individuele vrijheid op dit
punt. „De verwachting bestaat, dat
de ontwikkeling hierdoor zelfs wordt
geremd". Bovendien achten de sa
menstellers van de nota het onbillijk,
dat iemand die reeds een aanzet voor
een recreatiebedrijf heeft en plannen
tot verdere uitbreiding plotseling zijn
weg ziet belemmerd door een be
stemmingsplan met andere mogelijk
heden. Een concreet voorbeeld - de
situatie bij de „Banjaard" op Noord-
Beveland - illustreert deze stelling.
Nee, om chaotische en landschappe
lijk onaantrekkelijke situaties te
voorkomen ziet men liever goede
verordeningen gehanteerd.
Onzekerheid
Verder wordt nog een grote mate
van onzekerheid gesignaleerd over de
uiteindelijke regeling van de bestem
ming van vele gronden. „Het gevaar
bestaat dat bepaalde plannen wor
den afgewezen op grond van regelin
gen die niet zijn goedgekeurd en mis
schien nooit goedkeuring krijgen.
Een verdubbeling van net verblijf-
toerisme in Zeeland zal voor de tuin
bouw het effect hebben van een grote
vraagtoeneming hebben: voor Wal
cheren wordt die vergroting van de
vraag naar tuinbouwprodukten ge
schat op 20 Drocent. Voor Zeeuwsch-
Vlaanderen op 10 procent. Voor
Schouwen-Duiveland zelfs op 40 pro
cent. Zo ontstaat dus ruimte voor
uitbreiding van de tuinbouw, waarbij
men in het oog moet houden de ver
binding tot andere produktiegebieden
en een produktie gericht om in de
maanden juli en augustus op de
markt te komen. Ook voor de zuivél-
sector ziet de nota gunstige gevolgen
van het toerisme.
Duidelijk wordt ten slotte in de nota
nog gewezen or> de mogelijkheden
voor de individuele landbouwers, tuin
ders en hun kinderen in de toeristi
sche ontwikkeling. Voorlichting acht
men om verschillende redenen ge
wenst En daaraan ontbreekt het in
de nota niet.
Advertentie)
OLIFANT OP TAFEL
Voor de een 'n jonge, voor de ander een
oude, maar voor allemaal een echte,
eerlijke Olifant-borrel op tafel. Dat is
echt genieten. Genieten van Olifant-je
never uit Schiedam. Daarom: wees ge
zellig en pak ook 'n Olifantje. Proost
VERWACHT...
MEER BEWOLKING
Tijdelijk meer bewolking: met slechts
enkele verspreid voorkomende buien.
Meest matige wind, aanvankelijk zuid
westelijk, later ruimend naar west tot
noordwest. In het algemeen iets la
gere temperaturen.
ZON EN MAAN
11 april
Zon op 05.53 onder 19.31
Maan op 06.01 onder 18.06