PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VERDERE MECHANISATIE VAN
VITRITE FABRIEK MIDDELBURG
OVEREENKOMST NEDERLAND-INDONESIË
Technische
samen
werking
Porto Alegre valt in
handen van rebellen
Reisbeperkingen voor
Oostduitsers verzacht
RESULTATEN VAN OVERLEG LUNS-SOEBANDRIO
commissie voor referendum op Nieuw-Guinea
commissie voor kwestie schadeclaims
Nieuwe regering in Brazilië
Goulart heeft
tegenstand
opgegeven
DRIEHONDERD BELGISCHE ARTSEN
„ONBEREIKBAAR" IN VALKENBURG
Iliploniiial
Drie vakbonden
willen vermogens-
aanwasdeling
„Malenkow leeft"
Produktiecapaciteit groter; transport beter
NIEUWBOUW IS
THANS GEREED
207e jaargang - no. 79
WAARIN OPGENOMEN DE MI DDELBU RG SE, VLISSIN GSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Directie; F. van de Velde, F. B. den Boer e
Wolstraat 5R-60. tel. 2355 (b.g.g. red 3508,
2911; Zierikzee: red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
de Pagter. Hoofdredactie. W. Leertouwer en G. A. de Kok. Abonnementsprijs 75 cent per week, ƒ9,75 per kw., franco per post ƒ10,- p. kw. LoMe nummers 15 cl ll VUm r .•••i
3647'3643Middelburg: Markt 51. tel. 3841 «b.g.g red. 2078'3169. adv. 2375»; Goes: Gr. Markt 2. tel. 6140 (b.g.g, red 7853. adv. 52)8;, Oost burglel 2395. Tementen Arsenaalstraat 2 tel
v. pr. 32 cl. p. mm. Min. p. adv. ƒ4,80 Ingez. med. 3 x tarief. Kleine adv. (max. 8 regels) 32 ct. p. regel (min 1.60i. ..Brieven bur. van dit nl»d" 25 cl meer. Giro ï5flSXi P.Z O., Mlddrlourr
Vrijdag 3 april 1964
Rainier in
de boot
Pagina 2
(Van onze Haagse redactie)
Minister Luns heeft de uitnodi
ging om een tegenbezoek aan In
donesië te brengen van harte
aanvaard. Hoewel een definitie
ve datum nog niet is afgespro
ken, wordt verwacht dat de reis
in juni óf juli gemaakt zal wor
den. Na afloop van de eerste be
sprekingen, die gisteren tussen
minister Luns en zijn Indonesi
sche ambtgenoot dr. Soebandrio
gevoerd zijn, spraken beide be
windslieden van „een bijzonder
prettig gesprek, dat tot bevredi
gende resultaten heeft geleid".
Het bezoek zal vanmiddag worden
besloten met de ondertekening van
een overeenkomst voor technische
samenwerking, waarin is vastge
legd dat beide landen elkaar weder
zijds zullen steunen door uitwisse
ling van deskundigen, verlenen
van studiebeurzen, opleidingen
e.d. Tn het communiqué dat van
middag wordt opgesteld zal o.m.
de instelling van een Nederlands-
Indonesische commissie worden be
kendgemaakt, die zich ingevol
ge het V.N.-akkoord gaat
bezighouden met de volksstem
ming op Nieuw-Guinea.
Ook financiële vraagstukken zijn be
sproken. Een gemengde commissie zal
de kwestie van de particuliere- en de
kwestie van de particuliere- en de
staatsclaims gaan hestnderen en te
zijner tijd voorstellen doen op welke
wijze de schadeclaims geregeld kun
nen worden.
Economische vraagstukken zijn giste
ren niet aan de orde geweest, maar
in delegatiekringen verwacht men wel
dat in de toekomst ook de contacten
op handelsgebied worden versterkt en
uitgebreid. Op het ministerie van Eco
nomische Zaken vinden op Indone
sisch verzoek volgende week be
sprekingen plaats tussen regeringsde
legaties. Aan Indonesische zijde ne
men daaraan deel: kolonel Joesoef,
stafchef voor de ontwikkeling van de
grensgebieden en de pas benoemde
ambassadeur in Tokio Harsono Rek-
soatmodjo. Beiden maakten deel uit
van de handelsmissie die ons land
eind vorig jaar bezocht. Dat uit deze
besprekingen directe resultaten voort
vloeien neemt men in Den Haag niet
aan. De aangekondigde komst naar
ons land van Chairoel Saleh, derde
vice-premier van Indonesië, wordt in
dit opzicht van meer betekenis ge
acht.
Braziliaanse opstandelingen heb
ben gisteren het laatste bastion
van president Joao Goulart, de ha
venstad Porto Alegre in de zuide
lijke staat Rio Grande do Sul, be
zet en alle weerstand gebroken,
Dit is gisterenavond door het mi
nisterie van oorlog bekendge
maakt.
De tweede dag van het bezoek
werd gisteravond afgesloten met
een druk bezochte ontvangst, die
minister Soebandrio aan zijn Ne
derlandse relaties had aangeboden.
De belangstelling voor deze re
ceptie in kasteel Oud-Wassenaar
was overweldigend: vrijwel alle
Nederlandse ministers waren c
wezig, evenals de in Den Haag ge
accrediteerde ambassadeurs en di
plomatieke vertegenwoordigers.
Tot de vele honderden gasten be
hoorden o.m. de fractieleiders van
Tweede en Eerste Kamer, leden
van de Raad van State en verte
genwoordigers uit het bedrijfsleven,
zoals Verolme en Sidney van den
Bergh.
Dit is een archieffoto van Ranieri Maz-
zili, voorzitter van het nationale congres
in Brazilië, die volgens berichten uit
Brasilia is beëdigd als president. Hij
volgt Joao Goulart op.
Het ministerie maakte geen melding van
het lot van Goulart of van zijn huidige
verblijfplaats en evenmin van dat van
zijn zwager Leonel Brizola, een federaal
parlementslid. In politieke kringen in
Rio werd evenwel gezegd dat beiden uit
Porto Alegre zijn gevlucht met onbe
kende bestemming. Volgens eerdere be
richten zou Goulart van plan zijn in het
nabije Uruguay politiek asiel te vragen.
Volgens het radio station van Porto
Alegre liep de bevolking van de stad
nadat de ommezwaai van haar gar
nizoen naar de opstandelingen een
fe.it was geworden, uit om „de demo
cratische overwinning" te vieren
Nieuw kabinet
In Brasilia is de nieuwe president, Ranie
ri Mazzili, intussen begonnen een nieu
we regering samen te stellen. Hoewel
Goulart tot dusverre heeft volgehouden
dat hij nog steeds president is, heeft de
nieuwe tijdelijke president reeds een
nieuw militair kabinet gevormd. Hij be
noemde Francisco Assis Correa Melo
tot minister voor de luchtvaart, generaal
Arturo Costa Silva tot minister van
oorlog en admiraal Augusto Rademacker
tot minister van marine.
Boodschap
Eerder op de dag had Goulart een bood
schap tot het Braziliaanse volk gericht
waarin hij zei zonder onderbreking te
zullen blijven strijden voor de verdedi
ging van het volk.
Gulf Oil vraagt
concessie Fries
Waddengebied
Gulf Oil (Nederland) N.V. te Rotter
dam, heeft een concessieaanvrage inge
volge de mijnwet 1810 bij Gedeputeerde
Staten van Friesland ingediend. Het ge
bied, waarvoor de aanvrage geldt, om
vat de eilanden Vlieland, Terschelling,
Ameland en Schiermonnikoog met de
Waddenzee tot aan de vaste wal van
Friesland.
Aan de conferentietaf el: linies de
Indonesische minister van buiten
landse zaken dr. Soebandrio,
rechts minister mr. J. M. A. II.
VLIEGTUIG MET
PRESIDENT VAN
GUINEE ZOEK
De verkeerstoren van het vliegveld
van Conakry, de hoofdstad van
Guinee, heeft bekendgemaakt dat
een vliegtuig met president Sekou
Toure aan boord al drie uur te laat
is op een vlucht van Tunis naar
Conakry. De verkeerstoren heeft
het radiocontact met het vliegtuig
verloren.
Sekrou Toure had Tunis om negen uur
gistermorgen Nederlandse tijd in zijn
speciale vliegtuig verlaten na een statie-
bezoek van vier dagen. De Tunesische
president Habib Boerguiba en andere
hoge autoriteiten waren ten afscheid op
het vliegveld aanwezig. Volgens ver-
keersautoriteiten op het vliegveld Dar-
el-Beida van Algiers was er normaal
radio contact met het vliegtuig tot 11.50
uur Nederlandse tijd toen het toestel
overging van Algerijns naar Ma
rokkaans luchtruim. Het speciale toe
stel van Sekou Toure is een Russische
11-18 Turboprop die een bemanning heeft
van vijf personen en tussen de 84 en 111
passagiers kan vervoeren.
STAKING HEEFT RUSTIG VERLOOP
tact met het ..stakingshoofdkwartier" te
Brussel. Onder de „onbereikbaren" Is
ook de secretaris van de artsenkamer
In Brussel een
tekort aan bedden
In Valkensburgse hotels en pen
sions hebben gisteren meer dan
driehonderd Belgische artsen voor
namelijk uit de provincie Luik hun
intrek genomen. Zij zijn er „onbe
reikbaar" voor hun patiënten, in
het kader van het huidige artsen
conflict met de Belgische regering.
De artsen zitten in Valkenburg niet vol
komen geïsoleerd. Velen zrjn vergezeld
van hun vrouwen en kinderen, en ma
ken het zich gezien de omstandigheden
zo prettig mogelijk. Over het geschil
zelf zijn zij van uur tot uur op de hoog
te door een regelmatig telefonisch con-
De heer Block deelde mede. dat In
Aken en omliggende gebieden onge
veer duizend Belgische artsen ver-
loeven, de meerderheid echter ver
blijft in het hertogdom Luxemburg,
aldus de heer Block. Van de circa
9000 artsen en specialisten is slechts
tien procent op instructie van de
centrale artsenkamer in België ach
tergebleven voor behandeling der
noodgevallen
De drie vakcentrales zullen bin
nenkort een rapport publiceren
waarin zij vermogensaanwasdeling
of investeringsloon als effectief be-
zitsvormingsbeleid bepleiten. De
vakbeweging meent, dat de arbei
ders recht hebben op een deel van
de winsten die voor interne finan
ciering van de bedrijven worden
gebruikt.
Als de structuur van de onderneming dit
niet mocht toelaten, moet de oplossing
worden gevonden in de vorm van inves
teringsloon. Dit heeft de secretaris van
het Nederlands Katholiek Vakverbond
en tevens vice-voorzitter van de K.V.P.,
de heer F. G. van der Gun, op een gister
avond in Utrecht gehouden bijeenkomst
van de Utrechtse afdeling van jongeren
organisatie van de K.V.P. meegedeeld.
De heer Van der Gun. die ook over de t
loon- en prijssituatie sprak, is van oor-|
deel dat een rechtvaardige verdeling van
het nationale inkomen alleen mogelijk is
door een effectief bezitsvormingsbeleid,
waardoor de schokken van de laatste
loonontwikkeling mede kunnen worden
opgevangen. Gezien de ontwikkelingen!
in het verleden en de uitwerking van de]
laatste loonoperatie moet volgens de
heer Van der Gun op het loonfront voor
zichtigheid worden betracht.
„Geen slavernij"
„Wij staken met een bloedend hart,
maar wat ons betreft, mag het zo lang
duren als minister Theo Lefevre wil".
Wij laten ons door de minister niet ln
slavernij brengen", aldus secretaris
Block.
Hij vatte de bezwaren tegen de rege
ringsplannen Bamen als: een inbreuk op
het ambtsgeheim, een te grote bemoei
zucht der ziekenfondsen en een bedrei
ging van het vrije beroep.
„Bovendien wil ons de regering twee-
soortige patiënten opdringen, de eerste
die wij normaal en behoorlijk mogen be
handelen, en de tweede die wij als
tweederangs moeten afwerken"
„Wij hebben na twee jaar vergeefse
strijd ten einde raad naar het wapen
van de staking moeten grijpen Het
ongerief dat wij door onze afwezig
heid onze patiënten thans moeten be
zorgen weegt niet op tegen de over
heidsdwingelandij die hen in de toe
komst te wachten zou kunnen staan'
Rustig verloop
Overigens heeft de artsenstaking in
België tot dusverre een rustig verloop
In Wallonië hebben arbeiders in enkele
plaatsen tegen de staking van de ge
neesheren gedemonstreerd, echter zon
der dat het tot incidenten kwam. De
door de nationale federatie van ge
neesheren ingestelde wachtdiensten blij
ken volgens in Brussel ontvangen be
richten over het algemeen te functione
ren en van ernstigé gevolgen voor zie
ken als gevolg van de staking is tot dus
verre geen melding gemaakt.
Bedden tekort
Alleen de noodmaatregelen voor Brussel
zouden niet voldoende zijn. Het Belgi
sche leger heeft 200 bedden beschikbaar
gesteld om het tekort in de ziekenhui
zen aan te vullen. De ziekenhuizen zijn
er-vol als gevolg van 1 t feit. dat door
de staking vele patiënten moeten wor
den opgenomen die onder normale om
standigheden thuis zouden worden ver
pleegd.
„Het is mij een
groot genoegen'
Premier Holyoake van Nieuw-Zee-
land heeft gisteren in een nieuw
universiteitsgebouw in Dunedin
een wel heel bijzondere plaquette
onthuld.
Alle aanwezigen volgden met gro
te aandacht de handelingen van
de premier toen hij het koord pak
te en onder het uitspreken van de
woorden „het is mij een groot ge
noegen" het gordijn van de pla
quette opentrok om een blonde
schoonheid in bikini te onthullen
Zorgvuldig verwijderde premier
Holyoake de plaat, die op de bron
zen plaquette was bevestigd en
stak haar in zijn zak terwijl hij
waardig zei: „ik neem aan dat ik
dit als aandenken mag houden".
GEALLIEERD VISUMBUREAU
De Indonesische minister van buiten
landse zaken, de heer Soebandrio,
is een beminnelijk en bekwaam di
plomaat. HIJ beschikt over een zo grote
persoonlijke charme, dat sommige mi
nisters van buitenlandse zaken hem die
eigenschap wel zullen benijden. Zijn
echtgenote verwierf bekendheid als een
vrouw v;in bijzondere eruditie, ook al
dreef politieke felheid haar soms tot
uitlatingen, die een enkele maal onjuist
waren legenover Nederland Hei ligt
voor de hand. dat zo'n
echtpaar in Neder
land op prettige wij-
(ze wordt ontvangen,
vooral wanneer dat
echtpaar komt om de
betere verstandhouding luwi-n jveocr-
land cn Indonesië te symboliseren. Wan
neer echter een Inoones.sche woord
voerder ln Den Haag verklaart, dat de
ontvangst verrassend warm was, dan U
dat nel" Iets te ver geschoten. Zeker, er
was vriendelijkheid <-n er was belang
stelling van de publiciteitsmedia, die uit
gebreid de heer Soebandrio aan het
woord hebben gelaten, maar er was ook
een duidelijk afwachtende houding.
En juist omdat de heer Soebandrio zo
weloverwogen en nuchter sprak over
een bezoek van president Soekarno
aan Nederland, en omdat hij wilde na
gaan of het volk van Indonesië en het
volk van Nederland reeds rilp zijn voor
zo'n bezoek, zegt die afwachtende hou
ding wel iets. Wij geloven dat de grote
meerderheid van het Nederlandse volk
weinig geïnteresseerd is ln Indonesië.
Die meerderheid voelt bepaald geen ran
cune over oude conflicten, maar zij weet
niet hoe dit Indonesië anno 1964 staat
tegenover de Nederlanders en zij ziet
niet op welke ..gemeenschappelijke voe
dingsbodem" de culturele, commerciële,
f inanciële en andere contacten nu direct
al tot een aanmerkelijke bloei kunnen
geraken. Er zullen dus van Indonesische
zijde bepaalde aanwijzingen moeten ko
men en dan pas kan blijken of na het
sympathieke bezoek van net echtpaar
Soebandrio de tijd rijp is voor gesta
dige uitbreiding van de goede relaties of
dat deze relaties voorlopig slechts be
scheiden „kasplantjes" moeten blijven,
die ln leven worden gehouden door
..mensen van zeer goede wil", maar die
voorlopig niet zullen uitschieten tot ei
kebomen en waringins. Wij verwachten
overigens wel, dat de heer Soekarno
binnen afzienbare tijd een bezoek aan
Nederland zal brengen en wij zouden
het bijzonder prettig vinden wanneer het
Indonesische staatshoofd bijvoorbeeld
H.K.H. Prinses Beatrix zou ontvangen
in Indonesië, maar het kan bepaald gëen
kwaad als men nog eens enige tijd de
..rijpheid" bestudeert van de verhouding
tussen de beide volkeren. De bedachtza
me terughoudendheid, die tot dusverre
zowel door de Indonesiërs als de Neder
landers werd betracht, heeft goed ge
werkt Wij moeten nu niet ineens ..ver
rassend warm" doen zoals een Indone
sische woordvoerder suggereerde en
evenmin verrassend koud Wij moeten
bedachtzaam en nuchter blijven. Dat
biedt de beste kansen voor het opbou
wen van waarlijk goede relaties tussen
Nederland en Indonesië.
Voorwaarde: geen
politieke activiteit
tijdens reis
De Verenigde Staten, Groot-Brit-
tannië en Frankrijk hebben beslo
ten de drastische reisbeperkingen
voor Oostduitsers, die zij na de
bouw van de muur in Berlijn als
represaillemaatregel hadden opge
legd, te verzachten. Op enkele uit
zonderingen na hebben de gealli
eerde autoriteiten in West-Beriijn
tot dusver Oostduitsers visa voor
bezoeken aan westelijke landen ge-
weigerd.
Naar het geallieerde visumburcau gis
teren in Berlijn bekendmaakte zal het
nu weer aan Oostduitse burgers die
naar N.A.V.O.-landen willen reizen de
benodigde papieren verstrekken, op
voorwaarde dat de betrokkenen zich
van politieke activiteit in de te bezoe
ken landen onthouden. Daarop zal
nauwlettend worden toegezien.
De verzachtende bepalingen hebben
een voorlopig karakter. Rekening zal
worden gehouden met de ervaringen
die de N.A.V.O.-landen met de Oost
duitse bezoekers opdoen. De drie wes
telijke mogendheden zijn er door hun
bondgenoten van in kennis gesteld, dat
deze hun houding aan de nieuwe rege-
zullen aanpassen,
ele N.A.V.O.-landen hebben zich
de laatste tijd uitgesproken voor al
thans een gedeeltelijke opheffing van
de reisbeperkingen, in het bijzonder
Voor kunstenaars, wetenschapsmen-
en sportlieden.
zegt radio Moskou
Radio Moskon heeft gisteren het jaren
lange stilzwijgen rond de in ongenade
gevallen premier Georgi Malenkow ver
broken door te melden dat hij in leven is.
Malenkow werd in '57 door een verwar
de manoeuvre van premier Kroesjtsjew,
in de bekende „anti-partij" zaak, uit het
leidende communistische partijpresidium
gestoten. Twee jaar daarvoor werd hij
gedwongen in het openbaar te verklaren
dat hij niet in staat was als premier te
regeren en werd toen gedegradeerd tot
minister van hydro-elektrische kracht
centrales Later werd hij uitgezonden
naar centraal Azië waar hij tot direc
teur van de ..Oest-Kamenogorsk"
krachtcentrale werd benoemd. Geruch
ten deden de ronde dat Malenkow, nu 62
jaar oud, zou zijn gestorven. Sindsdien
heeft men hem uit het oog verloren. Wel
ingelichte zegslieden verklaarden giste
ren dat hij al die tijd in een pension in
de buitenwijken van Moskou heeft ge
woond.
De machinefabriek van de N.V.
Vitrite Fabriek te Middelburg,
waar de in het eigen bureau ont
wikkelde nieuive machines ver
vaardigd worden.
Foto P.Z.C.)
Goede sfeer
Volgens de talrijke Indonesische diplo
maten die bij deze ontvangst aanwezig-
waren uil verschillende Westeuropese
landen waren ambassadeurs overgeko
men) was minister Soebandrio bijzonder
sterk getroffen door de vriendschappe
lijke sfeer waarin hij is ontvangen. Een
sfeer, die hartelijker was zo heeft hij
zich in intieme kring laten ontvallen
dan hij in zijn hart had durven hopen.
Dat de betrekkingen zo goed waren, had
hem eigenlijk overrompeld en ontroerd.
Ook mevrouw Soebandrio, die gisteren
in haar functie van plaatsvervangend
minister van volksgezondheid bezoeken
bracht aan het Rijksinstituut voor de
Volksgezondheid in Bilthoven en aan de
Johannastichting (Open het Dorp) in
Arnhem, zei ons gisteravond onder de
indruk te zijn van deze „geweldige ont
vangst".
Rotterdam
voor een "rondvaart, door de havens. De
invitatie is uitgegaan van burgemees
ter Van Waisum, die gehoord had. dat
De Vitrite Fabriek N.V. te Middel
burg heeft in de afgelopen drie
jaar zowel in- als uitwendig een
grote verandering ondergaan door
de bouw van een nieuwe bedrijfs
ruimte van ruim 5000 vierkante
meter en van een 30 meter hoge to
ren voor de voorbereiding van op
slag en menging van glasgrond
stoffen, alsmede door een aanpas-
van de oude be-
De uitvoering van de nieuw- en ver
bouwplannen betekende voor de
Vitrite Fabriek:
Een betere opeenvolging van de
verschillende produktiefasen;
Een sterk verbeterd intern
transport
Een vergroting van de produk
tiecapaciteit;
Een intensievere mechanisatie
van het gehele nroduktieproces.
Vijf tienvoud
De vraag naar lampvoeten de
Middelburgse onderneming exporteert
naar dertig landen in de wereld
bouw waren noodzakelijk gewor
den door de met name sinds lie
De Middelburgse onderneming mag
zich hiermee beschouwen als de be
langrijkste producent van lampvoe
ten in Europa, terwijl het produktie-
niveau dat van de grootste Ameri
kaanse lampvoetfabrieken dicht na
dert. Steeg de produktie in de reeds
genoemde periode to het vijftienvou-
dige, het aantal werknemers, thans
op 650 te stellen, werd slechts ander
half maal zo groot. Wel een bewijs
dus van de sterk doorgevoerde mecha
nisatie.
Ir. J. P. Berdenis van Berlekom, de
technisch directeur van de Vitrite-
Fabriek, en ir. G. Kranen, adjunct
directeur, hebben ons een aantal bij
zonderheden verteld over de thans bij
na gerealiseerde plannen en de gevol
gen daarvan voor de onderneming.
Moeilijkheden
(Zie slot pag. 2 kot. 5