wil je een stuk ZELANDICA NOG MAAR TIEN MONARCHIEËN Aristo Nieuwe zeesleper voor Bureau Wijsmuller Grootste luchtvaartmaatschappij ter wereld heet AERO FLOT STILBÉPAN VIER PROTESTANT VIER ROOMS-KATHOLIEK EEN ANGLIKAANS EEN GRIEKS-KATHOLIEK TAXI-CHAUFFEURS VAN LONDEN MAKEN HARDE LEERSCHOOL DOOR deze haarcream geeft geen kalkroos In Duitsland nog 500 processen tegen nazi-misdadigers WOENSDAG 11 MAART 1964 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT (Van een medewerker). T~)e verloving van prinses Irene met don Carlos-Hugo van Bour- bon-Parina heeft tot onmiddellijk gevolg gehad dat de wijd vertakte stambomen der Bourbons wederom in liet volle licht kwa men te staan. Velen gingen zich verdiepen in de genealogie der re gerende Europese dynastieën en in die van de vorstenhuizen welke sedert 1918 hun troon moesten prijsgeven. Er zijn thans nog slechts 10 monarchieën in Europa; in het begni van deze eeuw waren het er tweeëntwintig. ment in zijn tegenwoordige overleve ring is. Deze vorm aldus de kei zer zal zich door navorsingen en opgravingen stellig wijzigen, maar: „nimmer is de godsdienst het resul taat der wetenschap geweest, doch een uitvloeisel des harten en van de betrekking van de mens tot God" Het keizerlijke artikel trok sterk de aandacht, het werd hier en daar ge loofd en geprezen, maar elders hef tig afgekeurd. Tal van vorstenhuizen uit voorma lige monarchieën staan met „ex" in de kronieken geboekstaafd. Het zijn de Hohenzollerns (Pruisen) met de. 18 onttroonde dynastieën van de des tijds tot het Duitse keizerrijk beho rende koninkrijkjes, hertog- en vor stendommetjes; voorts de Romanovs (Rusland), het Huis Savoje (Italië), de Habsburgers (Oostenrijk), de Bourbons (Spanje), de Karageorge- witsj (Joegoslavië), de Saksen-Co- burgs (Bulgarije), de Hohenzollern- Sigmaringens (Roemenië), het Huis van Zog I (Albanië), en het Huis Pe- trovisj Niegoch (Montenegro). Mis schien zouden de Braganza's (Portu gal) die reeds in 1910 hun troon ver loren, er nog kunnen worden bijge teld. Van de tien overgebleven thans re gerende vorstenhuizen belijden vier de rooms-katholieke godsdienst (Bel gië, Luxemburg, Monaco en Liech tenstein) terwijl het Griekse konings huis (Sleeswijk-Holstein-Gluecksburg) tot de Grieks-orthodoxe en het Britse (Windsor) tot de Anglicaanse kerk behoren. Van oorsprong was de Griekse dynastie, die uit de Deense is voortgekomen Luthers; zij nam de Grieks-orthodoxe godsdienst aan toen de Deense prins Vilhelm in 1863 tot de Griekse troon werd geroepen en onder de naam George I, koning der Hellenen zijn regering aanvaard de. Rekent men de Anglicaanse kerk niet tot het protestantisme ofschoon zij er verwant mee is, dan telt Euro pa thans vier regerende protestantse vorstenhuizen (Zweden Noorwegen, Denemarken en Nederland), evange- lisch-luthers en Ned. hervormd. Het aantal mannelijke leden dezer dy nastieën is vrij gering, dat der vrou welijke overheerst in sterke mate zo dat het voor deze laatsten niet ge makkelijk zal zijn althans wat de godsdienst betreft een gelijkge richte levenspartner te vinden. Ver- scheidenen hebben die reeds ge vonden doch buiten de kring der „royalty". In Midden-Europa echter,, in het voormalige Duitse Keizerrijk, leiden tal van leden der in 1918 onttroonde dynastieën een onopvallend, soms zelfs een verborgen bestaan. Voor de tot volwassenheid gekomen genera tie, welke de machtspositie, die de vorige tot aan de eerste wereldoor log innam nimmer heeft mede-be leefd, is het misschien een geluk dat zij deze goede „oude tijd" niet heeft gekend toen haar voorvaders, het zij op patriarchale, het zij of feodale wij ze de staatjes bestuurden, welke deel uitmaakten van het eens zo machtige keizerrijk van Wilhelm II met wie zij herhaaldelijk overhoop lagen! Twee der toen in het Duitse staats verband levende koninkrijken (Beie ren en Wuerttemberg) waren rooms- katholiek, terwijl in het koninkrijk Saksen het vorstenhuis katholiek was, doch het volk voor een groot deel tot de Lutherse kerk behoorde, Maar de schier ontelbare kleine hertog- en vorstendommetjes waren in hoofd zaak luthers en lieten zich gedwee door de autoritair aangelegde „Kei zer van Potsdam" ringeloren. „Wie geen braaf christen is, is geen braaf man en geen Pruisisch soldaat", placht Wilhelm meermalen te zeggen; hij was een man met een rusteloze geestelijke belangstelling, godvruchtig en sterk geïnteresseerd in religieuze aangelegenheden. Ver maard is geworden zijn polemiek met de theoloog-historicus prof Delitzsch in 1903. Deze had in een bijeenkomst teq paleize zijn godsdienstige inzichten ontwikkeld. De keizer had zich in de daarop volgende gedachtenwisseling afzijdig gehouden, waaruit men op maakte dat hij het niet eens was met de geleerde uiteenzetting. Kort daar op verscheen in het Leipziger tijd schrift, „Der Grenzboten", een stu die van de keizer, onder de titel „Ba- bel und Bibel", waarin hij Delitzschs denkbeelden bestreed. Zijn conclusie was dat wij, mensen, om de enige God te belijden, een vorm nodig heb ben, die tot dusver het Oude Testa- Zaterdag is op de Noordzee voor IJmuiden de proefvaart gehou den van de nieuwe zeesleper „Jacob van Heemskerk" van N.V. Bureau Wijsmuller. De nieuwe sleper behoort met zijn 7375 I.P.K. tot de vijf sterksten ter wereld. Het schip werd gebouwd bij de scheepswerf Jonkers en Stans te Hendrik Ido Ambacht, is 52,80 meter lang, 10 meter breed, meet 659 ton bruto en is berekend op een bemaning van 36 koppen. De „Jacob van Heemskerck" kan 32.000 mijl varen zonder brandstof te hoeven innemen. Het eerste werk van de sleper zal zijn een reis met baggermateriaal van Southampton naar Gothenburg. Daarna is hel schip aangewezen voor het transport van het eerste kraaneiland van Schiedam naar IJmuiden Deze kraaneilanden zullen, zoals bekend, worden gebruikt bij de werken ter vergroting van de IJmuidense havenmond. UW zijn zij De zonen en dochtcren van de voor malige regeerders dier kleine Duitse staten hebben zich voor het meren deel een plaats veroverd in het ge wone maatschappelijke leven of zij hebben een universitaire studie on dernomen. De Huizen Baden, Hessen, Slees- wijk-Holstein met zijn vertakkingen (Holstein-Oldenburg, Holstein-Sonder- burg, Holstein-Gottrop), voorts Lippe met Lippe-Biesterfeld, Lippe-Weissen- feld en Schaumburg-Lippe, Mecklen- burg-Schwerin en Mecklenburg-Stre- litz en dan nog Saksen-Weimar- Eisenach, Saksen-Coburg-Gotha en Saksen-Meiningen, tenslotte Reuss, von Wied en Waldeck (Pyrmont) er zouden er nog veel meer zijn op te noemen zijn alle luthers (evange lisch). Hun territoir is ten dele opgegaan in de Westduitse Bondsrepubliek, ten dele gelijkgeschakeld in de z.g. Oostduitse Democratische Repu bliek. Maar hun namen leven voort in de geschiedenis, niet slechts in die van het Duitse Rijk maar te vens in de Europese historie, om dat tal van hun regeerders in de loop der tijden daarin een belang rijke rol hebben gespeeld. Om nog te zwijgen van de vele prinsen en prinsessen, die deze staatjes en landjes aan de tronen der grote vorstenhuizen hebben afgestaan. SPAAR DE KLEINTJES TOT ZE GROOT ZIJN LANDBOUWSCHAP HEEFT WENSEN TEN AANZIEN VAN DE PACHTPRIJZEN Het landbouwschap wenst een verhoging van de hoogst toelaatbare pachtprijzen voor landbouwbedrüfsgcbouwcn die wat inrichting en outillage betreft, beant woorden aan de eisen vas de moderne bedrijfsvoering. Verder meent het dat aan de grondkamers de bevoegdheid moet worden gegeven, voor door de ver pachter in overeenstemming met de pachter aangebracht of aan te brengen bijzondere voorzieningen in de gebou wen een pachtprijs\-erhoging toe te staan ten bedrage van een redelijk per centage van het door de verpachter ge- investeerde kapitaal. Het heeft deze wensen vorige week in zijn maandelijkse onderhoud met de mi nister van landbouw geuit. De minister zegde toe, dat het landbouwschap over deze aangelegenheid binnenkort nader zal worden gehoord. Het landbouwschap wees in het gesprek met de minister ook op zijn wensen ten aanzien van fiscale maatregelen ten behoeve van de verbete ring der bedrijfsgebouwen, met name wat betreft vervroegde afschrijving en investeringsaftrek. De minister deelde hierop mee, dat een interdepartementale werkgroep thans eventuele fiscale maat regelen terzake bestudeert. Het landbouwschap bracht ook nog eens zijn standpunt naar voren, dat het no dig is in de prijzen van de produkten rekening te houden met de kosten voor de aanpassing van de bedrijfsgebouwen aan de moderne eisen. Vorig jaar heeft een werkgroep onder leiding van ir. S. Herweijer in opdracht van het landbouwschap een rapport uitgebracht over bedrijfsgebouwen. Groei, groei spaartegoed. De rente helpt u goed. Want uw spaargeld is goed voor alles. Ga naar de spaarbank waar men u óók gaarne van dienst is met andere bankzaken, zoals rekening-courant, deviezen voor uw reizen, kredieten, hypotheken en bemiddeling in effectenzaken.Meer dan 1000 banken en bijkantoren. De spaarbanken met volledige bankservice. AANGESLOTEN BIJ DE COÖPERATIEVE CENTRALE RAIFFEISEN-BANK TE UTRECHT Unieke service voor weinig geld Ritprijzen zijn verhoogd (Van ccn correspondent) De 7000 taxi's van de Britse hoofdstad gaan hun tarieven verhogen. Dat wil zeggen: het ministerie van binnenlandse za ken verhoogt ze en de taxi eigenaren moeten daarmee in stemmen, of zij willen of niet. Zij willen dat al enkele jaren en de thans opgelegde prijsverho ging van ongeveer 25 procent lijkt hen, met het oog op de snel gestegen bedrijfskosten, zelfs te gering. Tot nu toe betaalde men een shil ling en negen pence voor de eerste 1056 yards (een yard is 91 centime ter). In de toekomst gaat deze af stand twee shilling kosten (een gul den ongeveer), dat wil zeggen drie stuivers meer dan vooreen. Voor een drie kilometer lange rit door de Londense binnenstad zal men in dej toekomst iets minder dan een rijks daalder betalen, hetgeen gezien I ook de vele opstoppingen en de tijd. die de rit hierdoor in beslag neemt minder is dan in vele andere wereld steden en zelfs kleine stadjes en dorpen elders. Goedkoop zijn de Londense taxi's in elk geval, indien men bedenkt wat een service de chauffeurs bieden Wat overal elders in Europa gebeu ren kan, namelijk dat de chauffeur zelf de weg nauwelijks kent, dat hij belangrijke gebouwen en instellingen niet weet te vinden, is in Londen uitgesloten. Vele continentale taxi chauffeurs maken de indruk van amateurs in vergelijking met hun Londense collega's. Geen wonder is dat overigens: zij moeten hier een harde school door lopen, voor zij een vergunning als taxichauffeur krijgen om maar niet te spreken van de bijzonder strenge eisen, die aan de wagens zelf worden gesteld. Ongeveer tien maanden duurt de opleiding van een Londense taxi chauffeur, indien hij althans de nor male weg volgt en zich laat opleiden bij de bevoegde rijschool van de oud st rijders-organisatie British Legion. Gedurende de tijd van de opleiding krijgt hij aan regeringssteun acht pond per week tachtig gulden. In de Legion-school wordt de kan didaten een blauw boek overhandigd, dat de routes bevat voor 450 ver schillende taxiritten door de zes- rnijls zone van de Londense binnen stad. Niet alleen de vele verwarren de namen van straten en pleinen van de Britse hoofdstad zijn hierin opge nomen, doch ook alle belangrijke in stellingen, ambassades, ministeries en gebouwen van toeristisch belang. De theoretische kennis is echter niet voldoende. Per fiets en brom fiets moet elke kandidaat kris-kras door Londen rijden om dat. wat hij in het „blauwboek" heeft gelezen met eigen ogen te aanschouwen. Veel nieuwe lijnen in eigen land Hugo van die lekkere, pittige goudse of leïdse boeren- Gaan de Russen spoedig vliegen op New York? (Van een medewerker) Jarenlang eiste de Franse na tionale luchtvaartmaatschap pij „Air France" de eer voor zich op de grootste luchtvaartmaat schappij ter wereld te zijn. Sedert echter talrijke lijnen naar en in de voormalige Franse koloniën in Afrika wegvielen, nam het totale lijnennet van 240.000 mijl af tot nog slechts 175.000 mijl. Dat is welis- (en maakt uw haar niet vet) „Boos" kan kalkroos zijn. Ga over op Stilbépan haarcream en (kalk)roos verdwijnt on middellijk. Tube v.a. fl.10. Pot v.a. f 1.50. DAGRA N.V. DIEMEN waar ook nu nog aanzienlijk meer dan dat van „Pan American" 70.000 mijl of de grootste natio nale maatschappij van de Verenig de Staten „United Airlines" met 18.000 mijl, doch tegenover de machtig uitgroeiende Russische na tionale maatschappij „Aeroflot" be gint dc Franse maatschappij in het niet te zinken. Naast een interna tionaal net ter lengte van ongeveer 62.000 mijl beschikt „Aeroflot" over een binnenlands lijnennet van tegen de 250.000 mijl! Wanneer thans „Aeroflot" opnieuw onderwerp van gesprek is, dan is dit vooral, omdat een verbinding met New York thans tot de waarschijn lijkheden is gaan behoren. Reeds kan men in de V.S. stemmen horen, die het tot stand komen van luchtver keer tussen de V.S. en de Sowjet- Unie in het komende voorjaar waar schijnlijk achten, vooropgesteld, dat het politieke klimaat niet plotseling verslechtert. 35 miljoen passagiers Wanneer men zo weinig hoort over deze grootste luchtvaartmaatschappij ter wereld, dan komt dat stellig ook omdat zij geen lid is van de interna tionale organisatie van luchtvaart maatschappijen IATA en voorts om dat zij haar verbindingen met het westen eerst thans aan het opbouwen is. De grootste activiteiten van „Aero flot" liggen in het. binnenlandse ver keer. Daarvan getuigen niet alleen de nieuwe lijnen en nieuwe vliegvel- den, die in dit enorme land elk jaar worden geopend, daarvan getuigen in het bijzonder ook de passagierscij- fers: van ongeveer 27 miljoen passa giers in 1962 is het aantal vervoerde personen in het afgelopen jaar geste gen tot 35 miljoen. Ter vergelijking: in 1962 heeft de grootste Amerikaanse maatschappij, die deelneemt aan het internationale verkeer, P.A.A., bijna 4,5 miljoen passagiers vervoerd en de grootste maatschappij in het Amerikaanse binnenlandse vervoer ongeveer 12,8 miljoen. Daarbij komt, dat .Aeroflot" met zekere trots beweert, als eerste lucht vaartmaatschappij in het lijnverkeer een straalvliegtuig gebruikt te heb ben namelijk dc TU-104, die twee jaar voor de Boeing „707" kwam en tegelijkertijd het grootste ver keersvliegtuig ter wereld in dienst te hebben, namelijk de gigantische TU-114, die tot 220 passagiers ver voeren kan. Ondanks de enorme vooruitgang; van de laatste jaren en ondanks de voortdurende bevordering van he: luchtverkeer door de staat kent ook „Aeroflot" zijn moeilijkheden, waar onder het voor het westen zo actuele probleem van de overcapaciteit. Daaraan is niet alleen de geforceer de uitbreiding van het vliegtuigen park de schuld doch in belangrijke mate ook de geringe punctualiteit der vluchten, die in de Russische dagbla den steeds weer bekritiseerd wordt. Hierdoor zijn de Russische lucht havens steeds weer overvuld met wachtende passagiers. Een zeer on voldoende informatie van het publiek versterkt bovendien nog de zekerheid, wanneer en of een bepaalde vlucht doorgaat. - Amerikaanse publicisten hebben er op gewezen, dat in het binenlandse Russische verkeer vaak vluchten plaatsvinden die niet begeleid zijn door een stewardess of steward. Op de internationale lijnen, die ..Aero flot" in groeiend aantal opent, is ech ter het peil van de verzorging zonder meer te vergelijken met dat der wes telijke maatschappijen. Een zekere mate van onzekerheid geldt nog steeds de vraag van de vliegveiligheid: Volgens inlichtingen in het westen zou ..Aeroflot" slechts dan melding maken van een ongeval, wanneer er een buitenlander aan boord van het betrokken vliegtuig was, terwijl daarentegen ongevallen en incidenten, waarbij uitsluitend Russen betrokken waren zonder meer aan de publiciteit worden onttrokken. 0 In West-Berlijn ls een „Duits Instituut voor ontwikkelingspolitiek" in het leven ge roepen. De stichtingsactie werd ondertekend door de Westduitse minister voor economi sche samenwerking, Walter Scheel, en de Westberlijnse senator van economische za ken, professor Karl Schiller. In dit instituut zullen wetenschappelijk geschoolde vakmen sen een speciale opleiding van een Jaar krij gen voor belangrijke projecten in het raam van de Westduitse ontwikkelingshulp. De theoretische vorming zal worden gevolgd door een verblijf in de ontwikkelingslanden. Vraag uw woninginrichter. Wyers afd. decorstoffen. in West-Duitsland nog wel een vijfhon derd processen wegens nazimisdaden worden gevoerd. Dit heeft de voormalige hondsprocureur-generaal Max Uuede, die thans als christen-democraat zitting heeft In de Bondsdag, verklaard in een radio vraag gesprek met de Westduitse minister van justitie, Ewald Bucher, en diens collega uit de deelstaat Hessen, Lauritz Lauritzen. Alle drie waren het er over eens, dat deze processen niet alleen uit een oogpunt van recht, maar ook moreel noodzakelijk zijn. Op een bijeenkomst die in het weekeinde in het slot Dhaun bij Kreuznach werden gehouden, betoogde de procureur-gene raal van Hessen, Fritz Bauer, dat het ook in de tijd van Hitier mogelijk was te weigeren bevelen op te volgen. Uit de SS- en politiearchieven uit die tjjd is duidelijk gebleken, dat er niemand veroordeeld of terechtgesteld is omdat hij zich tegen de misdaden in de concen tratiekampen heeft verzet of geweigerd heeft te gehoorzamen aan bevelen om aan deze misdaden mee te doen. Avonturiertje uit Muiden terecht fagmorgen de ouderlijke wo ning had veriaten, en waarnaar de poli tie uit verscheidene gemeenten enige dagen heeft gezocht, is terecht. De jon gen had geld van huis meegenomen en was naar Weesp vertrokken, waar hij hel geld hoofdzakelijk uitgaf aan pata tes frites. De politie zocht, daar de voor liefde voor patates frites van de jongen bekend was, voornamelijk deze zaken af. Hij werd gezien bij een patates-frites- zaak, maar zodra de jongen de politie auto zag, was hij weer verdwenen. Een ouder zusje zag hem eens in de omge ving van station Weesp lop^n, toen zij in een autobus zat. Zij waarschuwde snel de chauffeur van de bus, die stopte, maar de kleine avonturier had het ge vaar gezien en was alweer verdwenen, 's Nachts keerde hij telkens naar Mui den terug en sliep hij in een geparkeerde auto. Dit hield hij vol tot zaterdag, toen een inwoner van Muiden hem in de Lin- naeusstraat zag lopen. De man nam de 'ragen mee naar het politiebureau in de .innaeusstraat, waar de politie van Mui den gewaarschuwd werd. De jongen had niet veel geld meer over. Hij had zich flink tegoed gedaan aan zijn lievelings- kost. Tussen Zuid-Beveland en het eiland Borssele stroomde in de middeleeuwen de Zwake. De ze stroom werd gemeenschappelijk bezeten door de ambachtsheren van beide zijden. ,Jn de stroom- of vaargeul was vanouds de grens ge fixeerd, ook nadat de stroom zich bij voortgaan de bedijking wijzigde." ldus kunnen wij lezen in de inleiding van de inventaris van het archief van het waterschap Nisse-Stelle 1803-1959 van de hand van de heer W. L. A. Roessingh. Met verblijdende regelmaat zet de archivaris van het waterschap De Brede Watering van Zuid- Beveland fcijn inventarisatiewerk voort Zodoende konden weer een zevental inventarissen aan de openbaarheid worden prijsgegeven. Bij de voortgaande inpolderingen in het Zwake in de 15e eeuw stond men voor de keuze „ófwel een klein poldertje indijken to: aan de door de oorspronkelijke plaats der stroomgeul bepaalde limietschei ding, ófwel het totaal der voor bedijking rijpe schorgronden te be- versen," In het geval van de Stellepolder kwam dit laatste tot uiting in een gedeelte Baarland-Stelle en een gedeelte Nisse-Stelle, ook wel Vrouwe-Stelle genoemd. In de inleiding komt tevens naar voren, dat het ambachtsheerlijk gezag in deze streken diep wortel had gescho ten. Tot 1874 werden de waterschapsrekeningen afgehoord in presen tie van de ambachtsheer van.Nisse. In de inleiding van de inventaris van de Karelpolder wordt de eigen aardige figuur beschreven, dat bij de concessie tot bedijking in 1877 als voorwaarde was gesteld, dat de polder geen aanspraak op cala- miteusverklaring kon maken. De polder is niet voor overstromingen gespaard gebleven. In 1906 en 1911 vond inundatie plaats, maar bij de stormvloed van 7 april 1943 was de schade aan de polderdijk zo groot, dat de kosten van herstel niet door de polder alleen gedragen konden worden. Het was niet eenvoudig een basis voor financiering te scheppen door middel van subsidies, irfaarbij de financiële draag kracht van de polder niet overschreden werd. \Jan de inventarissen van de Oostpolder, oudtijds Piermanpolder genoemd, en van de Stroodorpepolder valt niet veel te zeggen. Van de Oost-Bevelandpolder is het bekend, dat deze zwaar van oever- en dijkvallen te lijden heeft gehad. De grote dijkval van 1943 in de Wilhelminapolder bracht ook het poldertje Oost-Beveland in moeilijkheden Terloops zij opgemerkt, dat de Duitsers aan geen dijk val geloofden. Hier was sabotage in het spel! De polder De Perponcher, zo geheten naar de familie, die o.m. de heerlijkheid Sabbinge bezat, werd in de jaren 1846-1847 achterin de sinds 3809 afgedamde Schengen bewesten de sluitdijken van de Goessche polder en de Wilhelminapolder aangewonnen. De inleidin gen van zowel de inventaris van de calamiteuze Oost-Bevelandpol der als van die van de polder De Perponcher, bevatten veel wetens waardigs. Ten slotte vermelden wij nog de inventaris van de Kreek- rakpolder, die in 1923 door de Staat der Nederlanden werd ingedijkt.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1964 | | pagina 9