Kosten levensonderhoud 0,36 pet
hoger door de E.E.G.-graanprijs
Levensmiddelen
pakket wordt
1.20 pet. duurder
BUSRAMP IN
BRAZILIË:
35 DODEN
Met loonsverhogingen
5 miljard gemoeid
Produktschap neemt
aardappelen uit
de markt
V
K.V.P. wil mening
A.R.P. en C.H.U. weten
Prinses Irene
niet herdoopt
OP DE SCHAATS
Werkloosheid bedreigt mannen van Pitcairn
Wie heelt voor
hen een schoener?
VRIJDAG 14 FEBRUARI 1964
PROVINCIALE Z E E W 8 B COURANT
In Nederland de grootste prijsstijgingen verwacht
De E.E.G.-eommissie verwacht,
dat de algemene kosten van le
vensonderhoud in Nederland met
0,36 procent zullen stijgen door in
voering van de gemeenschappelij
ke graanprijs volgens het plan-
Mansholt en dat de index van de
kosten van het levensmiddelen
pakket een stijging van 1,20 pro
cent zal vertonen. Het brood wordt
3 tot 4 procent duurder, varkens
vlees 6,8 procent, eieren 7 procent
en gevogelte 3,8 procent. Deze
prijsstijgingen zijn aanzienlijk ho
ger dan die welke in andere ge-
meenschapslanden worden ver
vracht.
Dit blijkt uit een studie die de E.K.G.-
eommissie heeft laten maken met het
oog op de discussie in de E.E.G.-minis-
terraad over de nadelige gevolgen voor
de consumenten in de gemeenschap
van een Europese graanprijs, die het
midden houdt tussen het hoge Duitse
en het luge Nederlandse prijspeil.
Overzicht
Een overzicht van de verwachte wijzi
gingen in de consumentenprijzen en de
indexcijfers van de E.E.G.-landen (ver
geleken met het prijspeil van 1962-1963)
ziet er als volgt uit:
brood: Nederland 3 tot 4 pet.; België
4- 1,5 tot 2 pet.; Duitsland 1,5 tot 2
pet.; Frankrijk 1 tot 1,5 pet.; Italië
2,5 tot 3 pet.; varkensvlees resp. 4-
6,8; 4- 3,45,7; 3,0; 0,1; eieren
4- 7,0; 3,5; 4,6; 2,7; -f 3,6; ge
vogelte; -I- 3,8; 4- 1,6: 2,9; 1,0;
4- 2,0; alg. prijsindex: 4- 0.36; 4- 0.05;
Duitsland "geen opgaaf; 4- 0,19: 0,11;
index leverismiddelenprijzen: -f 1.20; -f
0,14; Duitsland geen opgaaf; 0,44;
4- 0.14.
Het rapport tekent hierbij aan, dat de
stijging van de varkensvleesprijzen
in Nederland aanzienlijk verzacht
zullen worden, doordat zij zal san
vallen met een dieptepunt dat in
1964 in de pryseyelus van dit pro-
Op tie weg tussen Rio de .Janeiro
en Sao Paulo is een bus van de rïj-
baan geraakt en in een waterreser
voir gereden. Bij het ongeluk zijn
35 inzittenden om liet leven ge
komen. Slechts één persoon heeft
het ongeluk overleefd.
HET ZOU een ideale situatie
zijn wanneer alleen reis-
bureaudirecteuren het in de we
reld voor het zeggen hadden,
want dat zijn, stuk voor stuk,
hoogst-idealistischc en gevoelige
mannen die de hele wereld als 'n
paradijs zien en die er zonder
twijfel nooit toe zouden komen
om door staatsgrepen, revoluties
of oorlogen dit. paradijs met bloed,
zweet en tranen te doordrenken.
Met het oog op mijn vakantiebe
steding heb ik de afgelopen n-eek
tientallen en tientallen vouivbla-
den en boekjes van reisbureaus
gelezen en bekeken en ik ben tot
de verheugende conclusie gekomen
dat er niet één plek op aarde is
waar geen heerlijk klimaat heerst,
waar het niet rustig is, waar de
natuur niet wonderschoon en de
meisjes niet mooi zijn. Alle water
der wereld is blauw, alle hotels
zijn voortreffelijk en alle hoteliers
zitten te popelen om U (tegen
zeer redelijke vergoeding) alle
weldaden die men een beminde
gast kan bewijzen aan deze gast
kwijt te raken. En overal zitten
allemaal schattige dames in bad
pak op U en mij te wachten.
Alle omgevingen zijn mooi.
Alle eten is van allereerste orde.
Alle schepen zijn comfortabel.
Alle treinen zijn comfortabel.
Alle vliegtuigen zijn comfortabel.
Alle stranden zijn iwt-en-goud,
breed en, eeuwig zoning.
Alle hotels zijn pas geheel geres
taureerd uitsluitend met de be
doeling U naar behoren te mo
gen herbergen en verzorgen.
Alle bevolkingen zijn vriendelijk.
Alle plaatsen bieden alle f moder
negemakken, die U en mij kun
nen dienen en de hele xcereld is lu
xueus opdat wij ons kunnen baden
in de weelde waarin wij. van huis
uit, gewend zijn ons te baden.
En alles is zó berekend dat het
door iedereen gemakkelijk betaal
baar ts.
Bovendien is alles, behalve lu
xueus modern en uitermate billijk,
óók nog gezond
En alle prettige plaatsen zijn ge
makkelijk bereikbaar.
Niet dat ilc daar ooit aan getwij
feld heb. maar bij de bestudering
van de reisbureaudingetjes wordt
het toch zwart op wit en gestaafd
door foto's in twaalf kleurendruk,
heel helder en duidelijk bevestigd
dat onze aarde een verrukkelijk
bolletje is.
Als haar volken geleid werden
door reisbureaudirecteuren her
zeg ik) zon er nog minder reden
zijn aan (leze zalige waarheid te
twijfelen dan nn reeds het geval
Als liet overal zo heerlijk is, waar
om zou ik mijn heerlijke woon
plaats dan verlaten T Oost-west-
thuis-hest.
Als U die folders over Nederland
ziet wilt U niet eens meer naar
het buitenland.
ELIAS
dukt kan worden verwacht. Boven
dien kunnen de Nederlandse boeren
Frans voedergraan kopen op gun
stiger voorwaarden dan de invoer uit
derde landen waarmee in deze studie
is gerekend.
Boeren
Voor de Nederlandse boerenstand
wacht de K.E.G.-comniissie een netto-
inkomensstijging van 27,5 miljoen gul
den: hogere prijzen voor granen en ver-
edelingsprodukten zullen in totaal 212
miljoen gulden kannen opleveren, doch
daartegenover staan meer uitgaven tot
een totaal van 184,5 miljoen gulden door
prijsstijging van ingevoerde voedergra-
nen en andere hogere kosten.
De studie komt voorts tot de conslusie.
dat de Europese graanprijs geen grote
gevolgen zal hebben voor de buitenland
se handel. Voor de gemeenschap als ge
heel, die overigens voor dc meeste land-
bouwprodukten een stadium van zelf
voorziening heeft bereikt, zal de Europe
se prijs nauwelijks een stimulering voor
de produktie betekenen. De behoefte aan
granen neemt toe en de E.E.G.-commis-
sle gelooft zelfs, dat haar aanvankelijke
raming van een netto-invoerbehoefte
van circa tien miljoen ton graan in 1970
aan de voorzichtige kant is
Slot van pagina 1)
loonpauzc zou de werknemers getroffen
hebben, die nog geen goedgekeurd nieuw
contract hebben.
Bouwlonen
In feite voltrekt zich de loonoperatle
tussen I januari en 1 april 1964, zodat
we, aldus de bewindsman, nog zes we
ken voor de boeg hebben. Daarna kan
het effect van de loon- en prijsbewe
ging beter worden overzien en zal de
regering opnieuw aan de S E.R. een
advies vragen, waarbij de gehele dan
bestaande economische situatie en de te
verwachten ontwikkeling in aanmerking
zal worden genomen. Dr. Veldkamp liet
zich niet verleiden zijn mening te geven
over de thans afgesloten ca.o. voor de
bouwnijverheid, omdat deze ter beoor
deling bij de Stichting van den Arbeid
ligt.
Prijsmaatregelen
Minister Andriessen van economische
zaken betoogde o.a. dat de winsten
sterk onder druk komen, maar dat
daartegenover het werknemersaan
deel in het nationale produkt aan
zienlijk stijgt er komen enkele
punten bij waardoor betere in
komensverhoudingen en een beter
klimaat ontstaan. Terloops deelde hij
mee, dat het bouwvolume in de
industrie dat voor 1964 geraamd
is op 570 miljoen gulden, bereikt zal
worden. Wel wordt wat in uitvoe
ring is gematigd, maar er is zoveel
in uitvoering, dat het volle bedrag
kan worden gerealiseerd.
Op de prijzen wordt een intensief toe
zicht uitgeoefend. Daaraan werken mee
250 mensen van de economische con
trole dienst. 100 van de algemene in
spectie dienst van de landbouw en 150
van het directoraat generaal van han
del en nijverheid. Bovendien voert de
minister prijsgesprekken als een onder
neming een verhoging overweegt en als
een onderneming de prijzen reeds heeft
verhoogd. Er zijn verscheidene artikHIFn"
in prijs verhoogd, maar veel is ook in
prijs gelijk gebleven. Dat laatste deel
maakt eerder 80 procent dan 60 procent
uit. Van de kruideniersartlkelenlijst van
10.000 stuks gingen 1000 stuks of 10
procent omhoog. Dit betreft dan ook alle
artikelen die in een groot modern levens-
middelenbedrijf te koop zijn. Let men
alleen op kruidenierswaren in engere
zin, dan .steeg 18 procent van de artike
len in prijs.
Men ducht nadeel van de prijsbepalingen
voor de middenstand. De minister deelde
mee, dat besprekingen met de midden
stand gevoerd zijn. Dit bevolkingsdeel
geniet ook voordelen van het prijsbeleid,
bijvoorbeeld bij de besteding van het
eigen inkomen. Voorts wordt bij de
hogere reële koopkracht meer besteed,
dat wil zeggen, dat vele branches van
de middenstand op hogere omzetten kun
nen rekenen.
niet te hoog zijn. Zeer binnenkort
zal het produktschap voor aardappe
len voor een overleg worden uitge
nodigd.
De onzekerheid op de bouwmarkt dient
te verdwijnen, zo betoogde drs. Bogaers
en onmiddellijk voegde hij eraan toe,'dat
ze sedert een aantal uren ts verdwenen,
doordat de regering met de ondernemers
tot overeenstemming is gekomen over de
opneming van de verrekeningsclausule
in de bouwcontracten. Er zijn tevens
afspraken gemaakt over het tijdig af
leveren van de werken. Dat zal de pro
duktie ten goede komen. In de contrac
ten, die een looptijd hebben van meer
dan twee en een half jaar kan de risico
clausule worden opgenomen.
De Kamer verwierp ten slotte een motie
van de communistische heer Jager,
waarin de. regering in overweging ge
geven wordt geen gebruik te maken van
haar bevoegdheid tot onverbindendver-
klaring van collectieve arbeidscontrac
ten in de bouwnijverheid, wanneer het
op 12 februari ji. tussen vakverenigin
gen en ondernemingsorganisaties bereik
te akkoord door de by het N.V.V., het
N.K.V. en het C.N.V. aangesloten bouw-
honden zou worden geratificeerd en door
de Stichting van dpn Arbeid zou wor
den goedgekeurd. .Alleen de C.P.N. en
de B.S.P. stemden voor.
Aardappelen
Met de landbouw vindt overleg plaats
over de vraag, of de geldmarges voor
de groot- en kleinhandel in aard
appelen, gelet op de inkoopsprijzen,
Dr. Werner Hey de
dood in cel
Het produktschap voor aardappelen
heeft besloten 25.000 ton Bintje-con-,
sumptieaardappelen van kleigrond aan
te kopen tegen een pry's van 8 per
honderd kg, exportkwaliteit in de sor
tering 40 tot 55 mm. of grover af pro-
duktiegcbicd.
Deze maatregel wordt genomen om een
verder inzakken van de telersprijzen te
gen te gaan nu de export te beperkt is.
hetgeen volgens het produktschap voor
namelijk wordt veroorzaakt door het
grote aanbod van Franse aardappelen
tegen zeer lage prijzen
De door het produktschap aan te kopen
aardappelen zullen voor veevoeder wor
den bestemd
De aardappelsituatie is onlangs in het
landbouwschap ter sprake geweest. De
voorzitter van de hoofdafdeling akker
bouw van dit schap, de heer Muntinga,
zegde loen toe pogingen te zullen doen
opdat het produktschap het hem voor
marktordeningsdoelcinden beschikbaar
staande bedrag van vier miljoen gulden
geheel of gedeeltelijk zal gebruiken om
de moeilijkheden te verlichten. Het pro
duktschap heeft nu dus twee miljoen
beschikbaar gesteld.
INSTALLATIE RAAD VOOR
DE LUCHTVERONTREINIGING
Dc staatssecretaris van sociale zaken en
olksgezondheid, dr. A. J. li. Bartels,
heeft gistermiddag in dc vergaderzaal
hel ministerie in Den Haag de raad
- de luchtverontreiniging geïnstal
leerd.
Een jaar geleden is de commissie inzake
de luchtverontreiniging geïnstalleerd. In
de plaats van deze commissie treedt nu
de bij de wet ingestelde raad voor de
luchtverontreiniging. De commissieleden
zijn op een enkele aanvulling en wijzi
ging na, thans ook allen lid van de raad.
Voorzitter van de nu opgeheven com
missie was mr. Ch. A. J. M. van Rooy,
thans commissaris der koningin in Lim- j
burg. De oud-minister van defensie, ir.
S. H. Visser is tot voorzitter van de raad
benoemd.
In zijn korte toespraak zei de staatsse- i
cretaris dat de luchtverontreiniging een
vraagstuk is waar velen in ons land met
bezorgdheid tegenaan zien.
,.U coördineert in uw raad het weten
schappelijk speurwerk dat op het gebied
van de luchtverontreiniging wordt ver
richt. Dit wetenschappelijk en ingewik
keld speurwerk is thans de kern van het
vraagstuk", aldus dr. Bartels.
RISICOCLAUSULE
IS WEER
VAN KRACHT
Het ministerie van volkshuisvesting
heeft de volgende toelichting op de gis
termiddag door de minister in de Twee
de Kamer bekendgemaakte wederinvoe
ring van de risicoclausule verstrekt.
Voor werken welke na de nieuwe c-a.o.
(één maart 1964) worden aanbesteed,
contractuele looptijd hebben van
dan een jaar, aan geen rislco-
elausuie worden aanvaard. Voor werken
welke na de nieuwe cao. (één maart
1964) worden aanbesteed en die volgens
het op zulk een werk van toepassing
zijnde contract een looptijd hebben van
meer dan tweeëneenhalf Jaar kan een
rlsicoberekeningsclausule ln het con
tract worden opgenomen.
Daarbij zullen wijzigingen die plaats
vinden binnen een jaar na de prijsaan-
bieding uitgesloten zijn.
Voor werken welke na de nieuwe c.a o.
(één maart 1964) worden aanbesteed en
die overeenkomstig de bepalingen
van het contract een looptijd hebben
van meer dan oen jaar en minder dan
tweeëeneenhalf jaar, zal ad hoe door
de betrokken minister na overleg met
het ministerie van economische zaken
worden beslist of een rislco-bereke-
ningsclausule kan worden opgenomen.
Richtsnoer voor een redelijke beoorde
ling hiervan zal met name zijn het prijs
verschil tussen enerszljds een contract
zonder en anderzijds een contract met
risicoclausule. Als bijzonder punt bij de
aanvaarding van risicoregelingen in
aannemingsovereenkomsten geldt dat
aan de gereedkomingstermijn en de'boe
teregeling voor te late oplevering zoals
deze is omschreven in net „algemeen
voorschrift voor de uitvoering en het
onderhoud van werken onder beheer van
het departement van waterstaat" stren-
§er de hand zal moeten worden gehou-
en dan in de laatste jaren gebruikelijk
Is geworden
Wijziging in de prijzen van materialen
uiteraard beperkt tot de wettelijk
toegestane zijn voor zover het betreft
contracten waarop een risicoregeling
van toepassing is altijd berekenbaar ge
weest. De mogelijkheid tot hel opnemen
van een verrekeningsmogelijkheid blijft
bestaan. In dit verband zal ten behoeve
van bedrijven die zelf materialen ver
vaardigen in een eigen fabriek een clau
sule worden opgesteld, waarin de mo
gelijkheid is opgenomen de stijging van
de prijzen van die materialen te bere
kenen alsof zij door derden waren ver
vaardigd.
T.V. NOORDZEE
GAAT DOOR
(Van onze radio- en t.v.-redactie)
„We gaan door met T.V.-Noordzee, on
danks het feit dat minister Bot gezegd
heeft dat gezocht wordt naar maatrege
len om op te treden tegen het kunst
matige eiland", aldus de heer P. Bran
dei, directeur van de N.V. Reclame Ex
ploitatie Maatschappij, de K.E.M.
Er is rekening mee gehouden dat de
regering eventueel stappen tegen T.V.
Noordzee zou ondernemen, maar vol
gens de heer Brandei kan de overheid
niets uitrichten. Dat zou bij het maken
van de plannen uit en te na bekend zijn.
„Over drie weken begint de aanleg van
het eiland"
Op 28 februari houdt de heer Brandei
tijdens een Junch in het Hiltonhotel in
Amsterdam een toespraak tot de leden
van het genootschap voor reclame. Hij
wilde niet zeggen of hij dan zal mee
delen wie de financiers zijn van het pro
ject T V.-Noordzee en op welk kanaal
de zender gaat werken.
Het Wereldgebeuren
50 jaar vechten
tegen de bierkaai
V
&n het leriH
I.R.A.)
leger van Ierland w
weinig meer over H
gesteld, he'. wordt i
een schand vlek op d
leger, dat 50 Jaar g
richt en e n o-v-
spec id bij de strijd
lifkheld van de Iers*
De I.R.A is. Mnd* h
xtjn activiteiten d
staakt, ln verval gei
nog slechts uit een
HIJ
gen. die mo. .r «o-.. IWRSf
Op 26 febr 1962. las het verbaasde Ierse
volk in z(Jn kranten, dat het onvermijde
lijke w.ts gebeurd, de IRA was opge
heven. hij nad de wapens opgeborgen en
zich teruggetrokken van de grens mot
Noord-Ierland (Uister)
In dit grensgebied is de I R A na dc on-
afhankelijkheid von Eire in 1922. nog 30
Jaar actief geweest, omdat men zien er
niet bij kon neerleggen dat zes noorde-
t Ieren k
Rooms-katholiek op de troon
(Van onze parlementaire redacteur)
De weigering van de -Tweede-
Kamerleden Smallenbroek (a.r.)
en Beernink (c.h.) om antwoord
te geven op de vraag van de so
cialistische fractieleider dr. Von
deling. of zij zouden instemmen
met een rooms-katholiek op de
Nederlandse troon, zal naar het
zich laat aanzien dinsdag in de
Eerste Kamer een vervolg hebben.
Dr. Vondeling had de vraag dinsdag in
de Tweede Kamer tijdens het grote de
bat over de verloving van prinses Irene
gesteld. In de Eerste Kamer komt dins
dag de begroting van algemene zaken
aan de orde, waarbij men blijkbaar op
de zaak wil terugkomen. Vooral in de
kring van de fractie van de K.V P. zou
men willen aandringen op een openlijk
kleur bekennen van de Antirevolutio
naire en de Christelijk Historische Par
tij
Dr. Werner Heydc (61). een vroegere
nazi-psychiater die over vijf dagen te
recht zou staan op beschuldiging van
moord op 100.000 met gebreken behepte
Duitsers en joden, heeft zich gisteren
•erhangen in een gevangenis te Butz-
bach, nabij Frankfort.
Heydes beweerde assistent, Friedrich
Tillmann (60). die samen met de vroe
gere nazi-psychiater en twee anderen
te Limburg zou terechtstaan, viel nog
geen etmaal tevoren dood uit een kan
toorgebouw te Keulen
De twee nog in leven zijnde beschuldig
den zijn Gerhard Bohnc (61) en dr.
Hans Hefelmann (5S). Bohne, die onder
borgtocht was vrijgelaten is er vandoor
gegaan en zou in Buenos Aires zijn.
Hefelmann is ziek en bevindt zich te
München.
De personen die van Heyde zouden heb
ben geleerd mensen die in Auschwitz
werkzaam zijn geweest staan thans in
Frankfort terecht. Zij hebben verklaard
„medische adviezen van een deskundige"
te hebben opgevolgd bij de selectie dei-
gevangenen voor slavenarbeid en voor de
gaskamers.
Heyde. die na de oorlog door de Ame
rikanen werd vastgehouden, slaagde
erin te vluchten en oefende 12 jaar lans
praktijk uit onder een andere naam. Hij
werkte zich op tot medisch adviseur van
de rechtbanken in Sleeswijk-Holstein en
zijn identiteit werd pas in 1959 ontdekt.
Onbehagen
Er leeft namelijk een onbehagen bij het
rooms-katholieke volksdeel over de niet
openlijk uitgesproken tegenzin bij de
protestants-chrlstelijken om wanneer dat
ooit mocht voorkomen hun goedkeuring
te hechten of hun instemming te be-
tuigen met een rooms-katholiek vorst
op de Nederlandse troon.
De heren Smallenbroek en Beernink
hebben een antwoord op de vraag van de
heer Vondeling ontweken, zo neemt men
in Den Haag aan, omdat zij bij een be
vestigend antwoord in conflict gekomen
zouden zijn met een groot deel van hun
volgelingen en bij een ontkennend ant
woord met hun regeringspartner de
K.V.P.
Niet herdoopt
Het rooms-kalholieke dagblad De Volks
krant meldde gisteren met betrekking
lot de geloofsovergang van prinses
Irene, dat de prinses niet is herdoopt.
Het blad schreef hierover onder meer:
Prinses Irene is bij haar overgang naar
de katholieke kerk niet herdoopt Haar
doopsel, in 194U in de huiskapel van
Buckingham Palace door dominee Van
Dorp van de Nederlands hervormde ge-
gemente te Londen toegediend, is door
de katnolieke kerk als geldig erkend.
Aldus wordt uit welingelichte kringen
vernomen.
Op verzoek van de prinses zijn bij ge
legenheid van haar overgang naar de
katholieke kerk slechts aanvullende ce
remoniën verricht. Dit geschiedde op
donderdag 9 januari door kardinaal Al-
frink in diens huiskapel aan de Malie
baan te Utrecht De prinses legde toen
ook de geloofsbelijdenis af.
Desgevraagd erkennen betrouwbare
zegslieden dat prins Bemhard bij
het besluit \an prinses Irene zonder
twyfel een bemiddelénde rol heeft
land. De Sinn Fein („Alle* voor ons")
mi echter de enigs- politieke groepering
ln het Ierse parlement, die op liet stand
punt stond dat Ulster gewapenderhand
moest worden veroverd. De I R.A. vorm
de de „sterke arm" van de Sinn Feln.
De Ierse regering heeft altijd op het
standpunt gestaan dat Engeland, dat
woordelijk is, de e-nheid lumen Eire en
Ulster zal moeten bewerkstelligen
De Britse regering daarentegen staat op
het standpunt dat het Ulster economisch
en militair za! blijven steunen tot
„noord" en „zuid" het over een samen
gaan eens zijn geworden
Ulster, met als hoofdstad Belfast, is
voornamelijk protestant, Eire is echter
voor 95 percent rooms-katholiek. Ver
der Is Ulster. Industrieel gezien, veel
verder ontwikkeld dan het vrij arme
Eire. Dit is voor de Engelsen de voor
naamste reden geweest voor de afschei
ding van de zes noordelijke provincies
en is voor menig nationalist is- he Ier
en welke Ier Is dat niet een doorn in
het oog.
Omstreeks het begin van deze eeuw.
toen het Ierse nationalisme een
nieuwe poging waagde om het Britse
bestuur over Ierland, dat dateerde van
1172, omver te werpen, werd de Sinn
Fein opgericht. ZIJ omvatte allo nationa
listische stromingen van die tijd.
De I.R.A., beslaande uit 3000 man. be
gon aanvallen te ondernemen op de Brit
se bezettingsmacht, die Ix-stond uit
60 000 militairen en 15-000 politieman
nen.
Na Jaren van zeer verbitterde gevechten
werd ln 1922 besloten een onafhankelijk
Ierse staat, bestaande uit 32 van de 38
provincies op te nemen in het Britse
Gemenebest
Deze beslissing leidde tot een breuk in
de I.R.A. en tot een burgeroorlog tussen
voorstanders van de overeenkomst me*.
Engeland onder leiding van Michael Col
lins en tegenstanders'er van onder lei
ding van Eamon de Valera
De groep onder leiding van Collins won
len slotte de atrljd en richtte de „Ierse
Vrijstraat" op onder bittere verwensin
gen van de kameraden waarmee zij sa
men voor de vrijheid van hun land had
den gevochten. Onder deze opposanten
bevond zich ook De Valera, die een
voorstander was van een Ierse -nheids-
staat. inclusief de zes noordelijke pro
testantse provincies.
In 1928 zwaaide De Valera om naar de
groep van Collins en zwoer de eed van
trouw. Weer zes Jaar later richtte hij de
„Fianna Fail" partij op en werd eerste
minister.
Voorlopig kan De Valera op de stilzwij
gende steun van de LR.A. rekenen en hij
begon vele symbolische banden met En-
geiand te verbreken, zoals b.v. de eed
van trouw aan de Britse kroon.
Maar toen bleek dat De Valera niets
moest hebben van een poging om het
land gewapenderhand te herenigen, her
vatte de I.R.A. zijn activoteiten. De Va
lera besloot hierop de I.R.A. buiten de
wet te stellen. Dit leidde tot onnoemlijk
vele aanvallen van de IRA. in het
grensgebied van Ulster en Eire.
Gedurende de tweede wereldoorlog zette
De Valera 200 leden van de I.R.A. ge-
gespeeld.
Carlistenbijeenkomst
ln ae nieuwe tjsrevue van Maxi en Ernst
Bayer, die momenteel Hamburg is te
zien, haalt Desmond Scott. een huzaren
stukje uit. Zijn vrouw gaat op het ijs
zitten met een appel op het hoofd. Des-
mond Scott komt met een grote snel
heid aanrijden, springt op en splijt met
de schaats de appel van het hoofd.
Het persbureau A.F.P. berichtte giste
ren over prinses Irene, dat zij volgens
traditionalistische kringen in Pamplona
zal deelnemen aan de Carlistenbijeen
komst, die in mei in Montejurra in Na-
varra zal worden gehouden.
Volgens deze kringen zal prinses Irene
dan de witte baskenbaret van de ..Mar
garitas" (Carlistische vrouwen) dragen.
Haar verloofde, don Carlos de Bourbon-
Parma, zal. getooid met de rode baret
in de hoop enige militaire steun voor
hun aanval op Ulster te verkrijgen.
In 1956 begon de I.R.A.-campagne die
1 vijf jaar duurde. Bruggen, douanekan
toren en kazernes werden opgeblazen en
met bommen en geweervuur bestookt.
Met deze acties heeft de I.R.A. zijn eigen
graf gegraven.
Het definitieve einde kwam na een af
schuwelijke aanslag, waarbij een politie
man met zijn meisje doorzeefd met ko
gels langs de grens werd aangetrof
fen. Dit was te veel voor het Ierse volk.
De I.R.A gaf de aanslag toe. onder het
voorwendsel dat de betreffende politie
man een spion zou zijn geweest. De pu
blieke op:.-..e richtte zich nu definitief
tegen de Sinn Fein, die de laatste jaren
toch al zeer veel van haar aanhang had
verloren. De Sinn Fein werd uit het
parlement verwijderd.
Hierop kondigde de LR.A. officieel aan
zijn acties te staken. Het leger gaf in
zijn afscheidsboodschap toe dat in een
land dat zijn uiterste best doet om zich
I te industrialiseren en lonkt naar het lid
maatschap van de Eu remark t. er geen
plaats meer is voor het geweld van een
fanatieke groep als de I.R.A.
SOUVENIRMAKERS WILLEN NIEUWE MARKTEN VEROVEREN
Afstammelingen van de mannen
die de beroemde muiterij op de
Bounty pleegden hebben zich tot
de Verenigde Staten gewend
voor een schip dat zij brood
nodig hebben om in hun levens
onderhoud te voorzien.
De 83 bewoners van het eiland Pit
cairn willen dit schip gebruiken om
de souvenirs die zij vervaardigen,
hun voornaamste geldelijke bron van
inkomsten, elders aan de man te
brengen.
Op 27 januari vergaderde de eiland-
commissie van Pitcairn, dat een Brit
se kolonie is, met enkele oudere lei
ders en met drie leden van het Ame
rikaanse congres, die het denkbeeld
toejuichten eraan mee te werken dat
de eilandbewoners zichzelf zullen
kunnen helpen.
„De bewoners van Pitcairn gaan een
crisis tegemoet als het aantal sche
pen dat het eiland aandoet steeds
minder wordt", zo meent de eiland-
Geen markt meer
Pitcairn ligt halverwege Australië
en Amerika op de route van Panama
naar Nieuw-Zeeïand en Australië.
Parkin Christian, een voormalige be
stuurder van Pitcairn, vertelde dat de
eilandbewoners hun souvenirs, meest
houtsnijwerk, aan de passagiers van
de passerende schepen verkochten.
Nu er steeds minler schepen komen
is de noodzaak ontstaan nieuwe
markten te zoeken.
Twee van de congresleden zeiden dat
zij zouden uitkijken naar iemand die
de mamnen van Pitcairn een schoe
ner zou willen geven.
De derde meende dat op Pitcairn
wellicht een taak zou zijn weggelegd
voor het Amerikaanse vredescorps.
De Amerikanen zijn al behulpzaam
geweest de eilandbewoners een cur
sus te geven in navigatie.
Eén keer per jaar moeten zy de zee
op om op een klein eilandje, dat 120
myl van Pitcairn verwijderd ligt het
wynrode hout te halen dat zij ge
bruiken voor de vervaardiging van
hun souvenirs.
„De afstammelingen van de Bouniy-
muiters zijn uitstekende zeelieden,
maar zij weten niets of slechts wei
nig van navigatie", aldus een uit
spraak van de „National Geographic
Society" „Enkele malen zijn zij er
niet in geslaagd het eiland Hender
son. waar zij hun hout halen, te
vinden".
De „Society" deelde mee dat enkele
belangstellende Amerikanen gezorgd
hebben dal de eilandbewoners een
schriftelijke cursus in navigatie kre
gen. Voorts heeft men hen een sex
tant cadeau
Souvenirs
„Zij sterven niet uit zij verdwij
nen", zei Christian (79). Een ople
ving van de souvenirhandel zal mis
schien hulp kunnen bieden. Alle man
nen op Pitcairn zijn uitstekende hout
bewerkers. Uit het hout var. het
eiland Henderson. Pitcairn zelf is al
volledig ontbast, maken zij vliegen
de vissen, schildpadden, vogels en
wandelstokken.
Op een vraag of Pitcairn onafhanke-
!:jk wenste te worden zei Christian:
„Da", zijn wij al. niemand bekom
mert zich om ons".
Christian is een afstammeling van
Fletcher Christian, een van de ne
gen zeemannen die met 19 Polyne
siërs Ln 1789 Tahiti verlieten om zich
op Pitcairn te vestigf
DE VALERA
..I.R.A. was uit de tijd...
Vlag gehesen
Volgens de „Society" is de bevolking
van Pitcairn vorig jaar gegroeid tot
boven de 150.
Toen één van de Britse bestuurs
ambtenaren eens een regeling wilde
doorvoeren die Parkin Christian niet
beviel zei hij tegen de Brit: „Het
eiland is van mij. Mijn grootvader
heeft er indertijd Be vlag gehesen".
N.D.P. keurt c.a.o.
journalisten goed
In een buitengewone algemene leden
vergadering van de vereniging „De Ne
derlandse Dagbladpers", de organisatie
van de dagbladondernemingen, is gis
teren het onderhandelingsresultaat in
zake de c.a.o. voor dagbladjournalisten
voor 1964 met meerderheid van stem
men goedgekeurd.
Een niet onaanzienlijke minderheid van
de dagbladondernemingen stemde te
gen. De nieuwe c.a.o.. die za! gelden
tot 31 ctecember 1964. v. as reeds in de
kringraden der journalistenorganisaties
goedgekeurd Zij zal nu ter goedkeuring
worden voorgelegd aan de bevoegde in-
stanties in Den Haag.
