PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ONRUST IN OOST- EN MIDDEN-AFRIKA
Britten ontwapenden
muiters in Oeganda,
Kenia en Tanganjika
De Gaulle zendt een
afgezant naar Formosa
Westduits initiatief
voor politieke unie
St-Philipslands watertoren voortaan niet
meer „op een droogje"
m
TERREUR IN KONGOLESE PROVINCIE KWILOE:
Blanken geëvacueerd; terroristen bezetten plaats Idiofa
Toestand bij
Zanzibar kan
pevaarliik worden"
Antwoord Engelse
eerste minister
aan Kroesitsiew
Flinke
opknapbeurt
laatste van reeks
voorzieningen
207e jaargang - no. 22
WAARIN OPGENOMEN DE M IDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 27 januari 1964
Werf voor
Peking
Pagina 2
s bastei rioordredaclle
inementsprljs 75 cent per
2911 Zierlluee
15 ct. Bureau» Vllwlniien
brienaaUtraat 2. teL
J p 7, C. MtddcUfirc
Britse mariniers hebben zaterdag in drie bliksemacties de muiten
de troepen in Tanganjika, Kenia en Oeganda ontwapend en de
rust in de drie staten hersteld. Het ingrijpen van de Britten ge
schiedde op verzoek van de respectieve regeringen.
In Kongo neemt de terreur, die benden in de provincie Kwiloe
uitoefenen een grotere omvang aan. In de nacht van zaterdag op
zondag hebben de terroristen de plaats Idiofa ten oosten van Kik
wit bezet. In Mangoendoe, tussen Kikwit en Idiofa, zou een Ame
rikaanse zendelinge zijn vermoord.
vluchten voor de Kongolese terroristen.
De meeste vluchtelingen zijn missiona
rissen.
Twee afdelingen van in totaal 350 man
van het Kongolese leger opereren thans
in Kwiloe. Volgens de regering hebben
zQ reeds tweehonderd bendeleden ge
dood en vijfhonderd gevangenen ge
maakt.
De leider van het verzet is de 34-ja-
rige Pierre Moelcle, die in de eerste
Kongolese regering van Patrice Loe-
moemba minister van onderwijs was.
Later werd hij vertegenwoordiger in
Cairo van Antoine Gizenga, het hoofd
van de afgescheiden regering in
Stanleystad. Toen deze opzij werd
Zeshonderd Britse mariniers
zaterdagmorgen deel aan de actie
Tanganjika. De legerplaatsen van het
eerste bataljon fuseliers van Tangaji-
ka in Collto by Dar-es-Salaam werden
zonder verliezen aan Britse zjjde bezet.
Bij de actie zouden drie Afrikanen om
het leven zijn gekomen.
De mariniers waren 's morgens vroeg
aan land gezet met helikopters van
vliegdekschip Centaur. De operatie
in korte tijd voltooid. Enkele honderden
Afrikaanse militairen vluchtten met
medeneming van hun wapens de bossen
Kenia
Ook in Kenia verliep de ontwapening
van de muiters vlot.
In Lanet, 130 km van Narobi, hadden
rebellerende militairen zich meester ge
maakt van de wapenmagazijnen. Daarbij
kwam het tot een treffen met bewa
kers als gevolg waarvan een Afrikaan
werd gedood. Een tweede muiterij deed
zich voor in de kazerne in Langata. dat
op enkele kilometers van Nairobi ligt.
Hier weigerden achthonderd Afrikaanse
militairen de bevelen van hun Britse of
ficieren op te volgen.
Toen aangevoerde Britse versterkin
gen in Lanet aankwamen, werden de
muiters zonder noemenswaardig ver
zet ontwapend. De Britten hadden
strenge opdracht geen wapengeweld
te gebruiken zolang zij niet werden
aangevallen. President Jomo Kenyat-
ta bedreigde in een radiotoespraak
de rebellen met strenge straffen.
Oeganda
In Oeganda, waar zich soortgelijke inci
denten afspeelden, ontwapenden Britse
militairen op verzoek van de regering
opstandige Oegandese soldaten.
De moeilijkheden in deze drie Afrikaan
se staten schijnen voornamelijk te wij
len te zijn aan ontevredenheid onder de
militairen over soldij en promotiekan-
Kongo
In Kongo zijn zaterdag ongeveer zeven
tig blanken uit de provincie Kwiloe naar
Leopoldstad geëvacueerd Zij moesten
SOWJET-UN1E:
liet Sowjet-ministerie van buitenlandse
zaken heeft gisteren in een door radio-
Moskou uitgezonden verklaring gezegd
dal de militaire voorbereidingen die be
paalde westelijke mogendheden jegens
de volksrepubliek Zanzibar treffen" een
gevaarlijke toestand in dit deel van de
wereld kunnen veroorzaken.
„Elke daad van geweld die jegens de
soevereine en onafhankelijke staat Zan
zibar wordt gepleegd door hen die hun
voormalige koloniaie voorrechten niet
willen opgeven, zou een daad van wille
keur zijn. vol gevaarlijke gevolgen", al
dus de verklaring die een antwoord
vormt op vragen van Russische persver
tegenwoordigers over berichten dat Zan
zibar door buitenlandse inmenging zou
worden bedreigd.
Zoals oekend is bij de opstand van 12
januari het bewind van de sultan van
Zanzibar omver geworpen en vervan
gen dooi een ..volksrepubliek"
- --- y™-
KONPi
gezet en Gizenga in handen van de
centrale regering viel, week. Moeleie
naar Peking uit. Het uitbreken van
terreurdaden in westelijk Kwiloe viel
samen met zijn terugkeer uit China
in juli vorig jaar.
Volgens goedingelichte kringen heeft
Moeleie tweeduizend volgelingen bijeen-
getrommeld. Zij zijn primitief bewa
pend, met kapmessen, speren en ouder
wetse geweren. Er zijn geen tekenen die
op hulp van het buitenland wjjzen.
Libië
Vrijdag en zaterdag zijn in Tripoli (Li
bië) demonstraties gehouden ten gunste
van de aftredende regering van Mo-
hieddin Fekimi. In de stad werden au
to's omvergeworpen, en werden stenen
geworpen naar politie en militairen. De
demonstranten werden 2aterdag met
traangas uiteengedreven. De winkels
bleven dicht, de politie schijnt de toe
stand in handen te hebben. In de stad
is het rustig.
DE FRANSE ERKENNING VAN PEKING
President Johnson:
„bezorgdheid"
De Franse president, generaal de
Gaulle, heeft generaal Zinovi Pech-
koff, voormalig Frans ambassa
deur in China, met eén geheime op
dracht naar generaal Tsjiang Kai-
Sjek, de leider van de uationalis-
tisch-Chinese regering van Formo
sa, gezonden, aldus is in officiële
kringen te Parijs vernomen.
Generaal Pechkoff zal naar verluidt
maarschalk Tsjiang Kai-Sjek op de
hoogte brengen van het Franse plan om
het bewind van Peking te erkennen.
Pechkoff. thans tachtig jaar oud en Rus
van geboorte, was een der eerste Franse
officieren die zich in 1940 achter de
Gaulle schaarden. Hij is ambassadeur in
Tsjoeng-King, de Chinese hoofdstad ten-
tijde van de oorlog tegen Japan, ge
weest en daarna ambassadeur in Japan.
In welingelichte kringen wordt nog na
der gepreciseerd dat Pechkoff maar
schalk Tsjiang Kai-Sjek moet duidelijk
Veertien Noorse
vissers verdronken
Bij een scheepsongeluk voor de Noorse
kust bij Hammerfest zijn gistermorgen
veertien vissers verdronken. De Noorse
treiler „Nysjoe". aan boord waarvan de
ers zich bevonden, kwam in een
dichte sneeuwstorm in aanvaring met het
Oostduitse vrachtschip „Trattendorf". De
treiler, die in tweeën brak, zonk onmid
dellijk.
maken dat de aanstaande erkenning van
Peking de Franse betrekkingen met Tai-
peh niet behoeft te vertroebelen. De
Franse regering zou hopen dat Tsjang
niet tot verbreking van die betrekkingen
overgaat.
President Johnson heeft zaterdag op
een onverwachte persconferentie ge
zegd. dat ..in de gehele wereld veel
bezorgdheid" is gewekt door het
Franse besluit communistisch-China
te erkennen.
Hij zei dat Amerika Fraijkrijk op de
hoogte heeft gebracht van de gevolgen
die net Franse besluit, naar Amerlka's
mening, zal hebben voor het westelijk
bondgenootschap, maar weigerde te zeg
gen, wat die gevolgen naar zijn mening
zullen zijn. Hij merkte slechts op, dat de
erkenning van Peking een zaak is waar
over Parijs ten slotte te beslissen heeft.
Echo-satelliet
gelanceerd
De ballonsatelliet Echo-2 is zater
dagmiddag van de luchtmachtba
sis Vandenberg gelanceerd en in
een baan om de aarde gekomen.
Amerikanen en Russen zullen
door middel van de kunstmaan
verbindlngsproeven doen.
De afstand tot de aarde varieert
van ruim dertienhonderd kilome
ter tot duizend kilometer. De om
looptijd van de Echo-2 bedraagt
109 minuten. Een woordvoerder
van het Amerikaanse bureau voor
ruimtevaart verklaarde dat men
volkomen tevreden was.
De lancering van de 42 meter
hoge ballon, toen nog opgevou
wen in de neuskegel van de reus
achtige Thor-Agena-aandrijfraket
verliep uitstekend. Eenmaal in de
ruimte gekomen blies de ballon
zichzelf "op. Onmiddellijk berichtte
het waarnemingsstation in Preto
ria dat men via de in de raket ge
monteerde televisiecamera beelden
van het luchtvullingsproces had
opgevangen. Dc uit plastic en zeer
dunne aluminiumplaal vervaar
digde ballon moet radio- en beeld
signalen weerkaatsen waardoor
directe communicatie over grote
afstanden mogelijk wordt. Zijn
kleinere voorganger, Echo-1, die
een soortgelijke taak vervulde,
draait nog steeds om onze aard
bol. Door botsingen met meteorie
ten heeft de ballon echter de vorm
en het uiterlijk van een oude lek-
getrapte voetbal gekregen.
Jongen zakte door
ijs en verdronk
In Bolsward is zaterdagmiddag weer een
jongetje door het ijs gezakt en verdron
ken. Het was de 8-jarige A Velting, een
neefje van de vorige week verdronken
A. Dijkstra Het kind probeerde met een
vriendje het ijs van de stadsgracht. Een
voorbijganger waarschuwde de jongens.
Het vriendje ging naar de wal. maar de
kleine A. Velting probeerde toch de
gracht over te steken, waarbij hij door
het ijs zakte en verdween in de diepte.
Britse mariniers gaan in volledige
bepakking in Aden aan boord van
het vliegdekschip „Centaur", dat
door de Britse regering naar Dar-
Es-Salaam is gezonden. Zaterdag
toerden zij met helikopters aan land
gezet en begonnen een bliksemactie
tegen muitende troepen in Tan
ganjika.
V.S. WAGEN SCHOT OP DE MAAN
De Verenigde Staten zullen deze week opnieuw een poging de
zesde ondernemen om nauwkeurige beelden te krijgen van de
oppervlakte van de maan. Donderdag zal een „Ranger" toestel
worden gelanceerd met behulp van een Atlas-Agena raket.
Het 315 kg wegende, drie meter lange ruimtevaartuig met 4 li meter
lange vleugels die de zonnepanelen vormen heeft zes televisiecamera's aan
boord. In tegenstelling tot de vorige „Rangers" bevat dit toestel geen
andere wetenschappelijke instrumenten.
Als alles volgens plan verloopt moet het op de naar ons toegekeerde kant
van dc maan te pletter slaan met een snelheid van 9650 km/h. De laatste
tien minuten van de vlucht, te beginnen op een afstand van 1450 km van
de maan, moeien echter ruim 3000 opnamen worden gemaakt en doorge
zonden naar de aarde. Twee camera's zijn voorzien van groothoeklenzen,
de andere vier van telelenzen.
„Naessens' serum
is nutteloos"
Na een eerste onderzoek van het door de
bioloog Gaston Naessens als „laatste
redmiddel" gebruikte serum tegen leu
kemie heeft dr. Rene Denoix, directeur
van het centrum voor kankerbestrijding
„Gustave", meegedeeld dat dit middel
nutteloos is.
Naessens heeft verscheidene vergissin
gen gemaakt bij de identificering van
micro-organismen in het bloed van lij
ders aan leukemie, verklaarde de profes
sor. Voorts is het een misvatting te ge
loven dat de behandelingsresultaten,
welke door deze verkeerde identificaties
vermoed werden, op welke manier ook
van invloed waren op kanker of leuke
mie, aldus prof. Denoix.
Bondskanselier Erhard
Frankrijk zou
overleg willen
hervatten
De Westduitse bondskanselier Er-
hard zal, na contact te hebben op
genomen met de leiders van de vijf
andere E.E.G.-landen, ccn nieuw
initiatief nemen voor de politieke
eenwording van Europa. Erhard.
die gisteren voor een bezoek van
drie dagen naar Italië is vertrok
ken, zei dit zaterdag in een toe
spraak tot het partijbestuur van
de Westduitse Christen-Democra
tische Partij.
De Britse eerste minister Sir Ale
Douglas-Ilome heeft vrijdag j.l. rij
antwoord op Kroesjtsjews nota van 31
december 1963, waarin de Sowjetrussi-
sclie premier het sluiten voorstelt van
een internationale overeenkomst, welke
zou moeten voorzien in een vreedzame
regeling van territoriale geschillen, te
Moskou doen overhandigen. De inhoud
ervan is zaterdag bekendgemaakt.
Sir Alec zegt hierin dat het een grond
beginsel der Britse buitenlandse poli
tiek is. dat internationale geschillen op
vreedzame wijze moeten worden gere
geld. Hij vervolgt: „Mijn regering zal
gaarne 'overwegen of het mogelijk is
vorderingen te maken volgens de door
U voorgestelde richtlijnen. Doch elke
overeenkomst moet een afdoend wer
kend en bindend instrument zijn en zij
moet tevens voorzieningen bevatten, die
uitvoering ervan waarborgen"
De Britse premier deed een beroep op
Kroesjtsjew om ..traan mede te werken
ós" dc- Verenigde Naties meer geschikt
"orden gemaakt voor de vervulling van
kaar taak als vredebewaardster".
Douglas-Home wees er in zijn antwoord
0n dat in dc Sowjetrussische nota ..een
8; ntal onjuiste voorstellingen wordt ge
geven m» de politiek, die Engeland en
2|J<i bondgenoten in het verleden hebben
gevoerd en thans volgen".
BRABANTSE MAATSCHAPPIJ VERGAT „STAARTJE" NIET
Fan onder tot boven staat de ica- 2
tertoren van Sint-Philipsland sinds
enkele maanden in een houten har-
nas. Het bouwsel ondergaat een
grondige restauratie om weer vijf-
>ig jaar .mee te kunnrn"
i Foto P.Z.C.!
(Van een onzer verslaggevers)
DE WATERTOREN van Sint-
Philipsland, de bijna 28 meter
hoge wachter bij de entree naar
het dorp op Zeelands kleinste
schiereiland, staat al enkele
maanden in een houten harnas.
De N.V. Waterleidingmaat
schappij „Noord-West-Brabant"
heeft die stellage er rond ge
plaatst en er bijna zestigduizend
gulden tegenaan gegooid. Voor
een grondige restauratie van
het stompe bouwsel. En het zal
er fleuriger, lichter en wat meer
getroomlijnd onder vandaan ko
men. Ramen worden dichtge
metseld, sier-metselwerk verwij
derd en een pleisterlaag krijgt
glans met een vlies kristal-ce-
ment-graniet. Met dit karwei
wordt een serie voorzieningen
afgesloten, di" voor do
verantie aan .r e'ijks zes
honderd afnemers
groot belang is.
Tot anderhalf jaar geleden heeft het
met Noord-Brabant vergroeide schier
eiland nogal eens aan de druk op de
kraan gevoeld, dat het in de „staart"
van het ieidingenpatroon van de in
Oudenbosch gevestigde waterleiding
maatschappij lag. Vooral op zomer
se dagen, die met een piek in de ver-
bruiksgrafieken stonden geregistreerd,
leverde de afgelegen positie ten op
zichte van de bronnen in Seppe de
gemeente Sint Philip»land nog wel
eens moeilijkheden op. Dan kwam
het voor, dat de cilindertoren te
Steenbergen soms plotseling finaal
leeg was. En ai draaiden de pompen
daar dan op hun volle capaciteit van
1150 kubieke meter per uur, de
aangevoerde hoeveelheden waren in
korte tijd „verslonden". Voor Sint-
Philipsland en zijn toren was er dan
niet veel anders over dan dat men
af en toe op een droogje kwam te
zitten.
Op het ogenblik is van dat alles geen
sprake meer. Het hoofd van de tech
nische dienst van de waterleiding
maatschappij „Noord-West Brabant",
ir. J. v. d. Horst en een van zijn me
dewerkers, de heer L. M. M. Lem-
mens, hebben ons uitgelegd wat er in
de afgelopen periode allemaal is ge
daan om de bewoners van Steenber
gen en omstreken en mét hen de af
nemers in Sint-Philipsland en Anna-
Jacobapolder voortaan van een onge
stoorde waterleverantie te verzekeren
Daarvoor heeft men ons meegenomen
naar het hypermoderne pompstation
in de bossen van Seppe, even achter
Roosendaal. De ..waterfabriek", die
bij niet minder dan 74.132 verbruikers
voor een constante druk in de buizen
zorgt. Van het land van Heusden en
Altena tot de noordoostpunt van Zee
land dus
Dc meeste kernen in dat wijde gebied
zijr. via het bijna 2100 kilomeier lan
ge buizennet langs twee kanten be
reikbaar. Alleen voor Sint-Philips
land zou een dergelijke voorziening
oneconomisch zijn Over lange af
standen zouden dan twee hoofdleidin
gen binnen kort bereik ongeveer pa
rallel moeten lopen.
300
mm
Toch heeft men thans een systeem
opgebouwd in de waterlevering naar
dit „staartje" waarmee flink de
zweep achter de doorstroming is ge
zet In het afgelopen najaar is een
nieuwe hoofdleiding tussen Kruisland
en Steenbergen in bedrijf gekomen.
Een buis van 300 mm doorsnee, die
de verbinding van 175 mm. tussen
beide plaatsen vervangen heeft. Wan
neer de technische dienst van de
maatschappij U er dan bij vertelt, da',
het effect hiervan voor de snelheid
van levering ongeveer kwadratisch
moet worden gezien, dan kan Sint-
Philipsland gerust zijn! Belangrijk
is ook de hulp van twee zogenaamde
„opjagers" onderweg. Bij de „Zwarte
•Ruiter" onder het dorp De Heen is
een dergelijke tussenschakel in be
drijf En sinds enige tijd draait in
Oud-Gastel ook zo'n pomp Zodra de
stand in de watertoren van Steenber
gen en in de toren aan de rijksweg
bij Sint-Philipsland begint te zakken
(Zie stol pag 2 kol. 6)
„Sedert de vorming van de kolen- en
■«taalgemeenschap en de Europese Eco
nomische Gemeenschap is de politieke
wil verstorven. Voor de technocratische
instellingen hebben wij een organisatie
nodig die de Europese politieke wil vorm
geeft", aldus de bondskanselier.
Nadat Erhard Rome heeft bezocht wil
hij in contact treden met de Beneiuxsta-
ten en na znn ontmoeting met president
de Gaulle, die volgende maand plaats
vindt. wil hij zijn nieuwe initiatief van
stapel doen lopen.
De Gaulle
In Franse regeringskringen werd in
middels vernomen, dat president de
Gaulle vrijdag op zijn persconferentie
een nieuw en krachtig beroep zal
doen om te komen tot de politieke
eenwording van Europa. De zegslie
den voegden hier echter aan toe dat
de president in feite echter iedere
hoop op vooruitgang in de nabije toe
komst heeft opgegeven.
Franse zegslieden verklaarden dat de
Gaulle vrijdag eraan zal herinneren dat
Frankrijk in 1962 zijn bondgenoten het
zogeheten „plan Fouchet" aanbood, dat
de politieke eenwording van Europa be
oogt. Ook zal hij een beschouwing geven
van de economische ontwikkeling in de
E.E.G. In dit verband verwacht men dat
hij vrijdag opnieuw zal voorstellen de
besprekingen over de politieke eenma
king van Europa te hervatten, al zal hij
een dergelijk voorstel niet doen zonder
tegenvoorstellen te vragen voor het
..plan Fouchet".
Kind omgekomen
bij brand
Bij een uitslaande brand aan het Deli-
plein te Groningen is gistermiddag het
tvvee-en-een-half jarig jongetje Ido van
het gezin Piersma om het leven geko
men. Het gelukte een buur* rouw een
vierjarig meisje naar buiten te brengen.
De inmiddels gealarmeerde brandweer
baande zich een weg naar het slaap
vertrek dat boven de hrandende woon
kamer was gelegen waaruit een één-
jaar oude baby bijtijds naar buiten kon
worden gebracht. Op onverklaarbare
wijze heeft op een onbewaakt ogenblik
even voordat de brandweer arriveerde
echter het twce-en-een-ha'.f-jarig jon
getje, dat aanvankelijk buiten speelde,
kans gezien naar binnen te komen Toen
de brandweer doordrong in de in lich
terlaaie staande woonkamer-keuken,
werd het ontzielde lichaampje aange
troffen. De brand, die vrij snel met
drie miststralen was geblust, is waar-
schijnlijk ontstaan doordat kinderen met
vuur hebben gespeeld. De oorzaak wordt
onderzocht. Op het moment van de
'brand waren de ouders niet thuis.