REBELLEN NEMEN
DE MACHT OVER
OP ZANZIBAR
Republiek
uitgeroepen
Maatregelen tegen roken
sigaretten gewettigd
Scheldeloodsen contra „hobby" binnenschippers
Sultan en eerste minister gevlucht
Ook Duits rapport
over het roken
Toestand in Panama
blijft zeer gespannen
Seinvlaggen
soms niet te
onderscheiden
207e jaargang - no. 10
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE. GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Directie: F. »en de Velde, P. B. den Boer en W. de Pagter Hoofdredactie: W. Leertouwer en O. A de Kok. Abonnementsprijs 76 oent per weck, 9.75 per kw.; franco per post 10,— p. kw. Losse nummers 16 ct. Bureaus Vll&slngen:
Walstraat 68-60, teL 2353 <b g.g red. 3508 adv. 3647/3643); Middelburg: Markt 51. tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes: Gr. Markt 2. te! 6140 (b.g.g. red. 7e53. adv, 5213); OosUjurg: tel. 2395; Terneuier.: Aramaalatraat 2. lel.
2911. Zierltaee red. tel. 2425 adm tel. 2094. Adv. pr. 32 ct. p. mm. Min. p. adv. 4.80. Inges med. »x tarief. Kleine adv (max. 8 regels) 32 ct p. regel fmin. 1.60). ..Brieven bur. van dit blad" 25 ct- meer. Giro 359300 P.Z.C.. Midlelburg.
Maandag 13 januari 1964
Gladheid
eist tol
Pagina 2
Op de foto: sjeik Mohammed Sjamte,
eerste minister van Zanzibar, die samen
met de sultan na de staatsgreep is ge
vlucht en thans op een schip voor de
kust van het eiland verblijft.
Op het eiland Zanzibar voor de Afrikaanse oostkust is gisteren de
republiek uitgeroepen, nadat 600 opstandelingen de macht van de re
gering hadden overgenomen.
Er is een nieuwe regering gevormd, bestaande uit leden van de Afri
kaanse Sjirazi-partij en de linkse Oemma-partij. Aan het hoofd van
de nieuwe regering staat sjeik Obeid Karoeme, die tevens president
van de nieuwe republiek Zanzibar is. Sjeik Abdoel Rachman Baboe, de
leider van de Oemma-partij is minister van buitenlandse zaken en
defensie. De Oemma-partij is vorige week door de omver geworpen
regering, die onder Arabische leiding stond, verboden.
Op schip
De sultan van Zanzibar, Sejjid Jam-
sjid Ben Abdoellah Ben Chalifa en zijn
eerste minister sjeik Mohammed Sjam
te, zijn gisteren van het eiland gevlucht.
Zij bevonden zich gisteravond aan boord
van een schip voor de kust.
Veel bloed is er bij de opstand niet
vergoten. De opstandelingen braken
het verzet van de politie" snel. Vasf
staat, dat drie politiemannen het le
ven hebben gelaten. De toestand was
gisteravond nog vrij verward. i
Op sommige plaatsen zou nog wor
den geschoten,
e commissaris van politie verklaarde,
dat de opstandelingen twee arsenalen
hadden overvallen en alle wapens mee
genomen. Vervolgens maakte zij zich
meester van de politiebureaus, de open
bare gebouwen en het vliegveld. Op het
eiland Zanzibar, dat een maand geleden
onafhankelijk werd. wonen 300.000 men
sen van wie 500 Europeanen.
AMERIKAANSE DESKUNDIGEN
„Groot gevaar voor
de gezondheid"
Een Amerikaanse commissie van
deskundigen is van oordeel dat
„het roken van sigaretten een der
mate groot gevaar voor de gezond
heid inhoudt, dat het het nemen
van passende bestrijdingsmaatre
gelen wettigt".
Dr. Luther L. Terry, „surgeon general"
van de Verenigde Staten, die de com
missie heeft gevormd om de gevolgen
van roken voor de gezondheid te bestu
deren, verklaarde tegenover journalis
ten: „Ik kan de commissie verzekeren
dat wij spoedig stappen zullen doen om
vast te stellen welke maatregelen de
openbare gezondheidsdienst dient te ne
men".
De commissie noch dr. Terry gingen op
de aard van de eventueel te nemen
maatregelen in.
Hoger sterftecijfer
De commissie kwam tot de conclusie
dat het roken van sigaretten in verband
staat met een hoger sterftecijfer bij een
aantal ziekten.
„Gezien de voortdurende en toenemende
bewijzen uit vele bronnen", aldus het
rapport van de commissie, „is de com
missie van oordeel dat het roken van
sigaretten in aanzienlijke mate bij
draagt tot de dood als gevolg van be
paalde ziekten en het sterftecijfer in
het algemeen" „In vergelijking met het
roken van sigaretten bleek het sigaar-
en pijproken van weinig betekenis"
van sigaretten en longkanker bij
mannen. De gevolgen van het roken
van sigaretten overtreffen verre alle
andere factoren. De gegevens die be
trekking hebben op vrouwen, hoewel
minder uitgebreid, wijzen in dezelf
de richting.
Voor sigarettenrokers is het risico
op longkanker negen tot tien maal
groter dan voor niet-rokers. Voor
zware rokers is dat zelfs het twin
tigvoudige.
De dodelijke afloop bij aandoeningen
van de hartkransslagader een van
de voornaamste doodsoorzaken in de
V.S. was bij sigarettenrokers 70 pro
cent hoger, dan bij anderen.
Causaal verband
Schepen en vlaggen vormen een
vertrouwd beeld op de Zeeuwse
wateren. Soms ook voeren de bin-
nenvaartuigen en andere kleine
schenen zoveel reclamevlaggcn
dat de seinvlaggen niet meer wor-
den opgemerkt.
1 (Foto P.Z.C.)
Bijzonder hoog
Het rapport zegt voorts dat uit de ge
combineerde rapporten blijkt dat het
sterftecijfer van sigarettenrokers in ver
houding tot niet-rokers bijzonder hoog
is: voor longkanker 10.8 tegen een niet-
roker, bronchitis en emphysema 6.1,
kanker 4.1, kanker aan de slokdarm
kanker 4.1, kanker aa nde slokdarm
maagzweer 2.8 en de groep van
andere bloedziekten 2.6. Voor ziekte aan
de hartskransslagader is de verhou
ding 1.7.
De commissie doet geen uitspraak ov<
de gevolgen van het roken van filter
sigaretten, omdat zij niet over voldoen
de materiaal op dat gebied beschikt.
Dr. Terry weigerde antwoord te geven
op een vraag of het rapport het offi
ciële standpunt van de Amerikaanse ge
zondheidsdienst weergaf.
Rcflclies
De Amerikaanse tabaksindustrie zei
zaterdag in een verklaring dat het
rapport „niet het laatste hoofdstuk"
is „Er moet over dit onderwerp nog
heel veel meer bekend worden",
dus de verklaring.
De (lrie grote Amerikaanse televisie
maatschappijen „National Boadcasting
Compagny", „Columbia Broadcasting
System" en „American Broadcasting
Company", maakten bekend dat zij hun
reelameovereenkomsten zullen herzien.
Zij zullen de bijeenkomst van het bu
reau dat belast is met de bestudering
van de „publiciteitscode" deze maand
bijwonen.
Oorlogsschip
Het Britse oorlogsschip „Owen" heeft
opdracht gekregen naar Zanzibar te va
ren om zonodig Britse onderdanen te
evacueren. Het schip werd gisteravond
nog in Zanzibar verwacht. De bevel
voerende officier mag alleen tussenbei
de komen als het gaal. om de verdedi
ging van Britten.
De Britse hoge commissaris in Zanzi
bar heeft de Engelsen in het land de
raad gegeven thuis te blijven. Deson
danks is hij niet van mening, dat het
op het ogenblik noodzakelijk i* tot eva
cuatie van Engelsen over te gaan.
>5'
Pro-Chinees'
De leider van de Oemma-partij, die zich
Mohammed Baboe noemt, is vakbonds
leider en onderwijzer geweest. In het
voorjaar van 1963 trad hij af als se
cretaris-generaal van de nationalisti
sche partij die de invloedrijke Arabische
minderheid vertegenwoordigt. Hij vorm
de toen een uiterst linkse partij, die
zich als eerste oei een hervorming van
het grondbezit stelde. Wegens zijn ac
ties tegen het grootgrondbezit was hij
eerder door de Britten tot vijftien maan
den gevangenisstraf veroordeeld. Hem
was toen „oproerige activiteit" ten laste
gelegd.
ï)e laatste tijd heeft Baboe veel ge
reisd, waarbij by o.a. Engeland, enige
Afrikaanse landen en communistisch-
China bezocht. Hy staat bekend om zijn
„pro-Chinese" sympathieën. Een tijd
was h(j vertegenwoordiger van het
persbureau Nleuw-China in Zanzibar.
Kort voor bet uitbreken van de revolu
tie zou hy vla Tangaujika uit Peking
naar zjjn land zyn teruggekeerd.
DRONKEN AUTOMOBILIST
RIJDT 2 MENSEN DOOD
Een dronken automobilist heeft gister
avond In Den Burg op het eiland Texel
het echtpaar Barhorst-Bos aangereden
dat op weg was naar de kerk. De 67-
jarige heer Barhorst werd twintig meter
meegesleurd en was op slag dood. Zijn j
even oude vrouw werd ernstig gewond.
Zjj werd met een extra ingezette boot
naar Den Helder gebracht, waar zij ech-
ter kort na aankomst in het ziekenhuis
overleed.
Daarmee was aan de tragedie nog geen
einde gekomen, want na de aanrijding
was de auto tegen het huis van de we-1
duwe Witte-Bakker gebotst. De dronken
automobilist ging de woning van de
vrouw binnen. Zij schrok zo hevig, dat
zij een beroerte kreeg. De ruim 60-jarige
weduwe is enige uren later overleden.
De automobilist, de 43-jarige vrijgezel
H. J. J. zou een aantal cafés op het
eiland hebben bezocht. De politie heeft
hem ter plaatse gearresteerd.
FIDEL CASTRO
NAAR MOSKOU
De persafdeling van het ministerie van
buitenlandse zaken in Moskou heeft mee
gedeeld dat de Cubaanse premier Fidel
Castro vanochtend per vliegtuig in de
Russische hoofdstad wordt verwacht.
De Cubaanse premier brengt een offi
cieel bezoek aan de Sowjet-Unie.
I'rof. dr. Reinhold Poche van de medi
sche academie in Hamburg heeft be
kendgemaakt, dat over enkele weken
een Duits rapport zal verschijnen over
de samenhang tussen het roken en de
gezondheid.
De Duitse onderzoekingen, die vijf jaar
lang door de vereniging van Rijnland-
Westfaalse pathologen zijn verricht,
komen, in tegenstelling tot de Britse en
de jongste Amerikaanse speurarbeid,
tot de conclusie, dat voor het ontstaan
van longkanker niet zozeer het roken
van sigaretten dan wel de uitlaatgas
sen van motorrijtuigen en verdere ver
ontreiniging van de lucht door fabrie
ken van belang zijn. Niettemin zijn ook
de Duitse onderzoekers tot de slotsom
gekomen, dat de kans op een langer le
ven voor zware sigarettenrokers af
neemt, doordal de kans op vooral hart
en vaatziekten toeneemt. Professor
Poche is daarentegen van oordeel, dat
het roken van sigaretten voor het ont
staan van longkanker nagenoeg zonder
betekenis is. Uit de onderzoekingen van
de laatste jaren is volgens hem geble
ken, dat vooral automobilisten en in
dustrie-arbeiders. die het meest aan
luchtverontreiniging zijn blootgesteld,
vaak longkanker krijgen.
w
Nieuw Oostduits
voorstel voor
passen
Oost-Duitsland is bereid toe te
staan dat Westberlijners wegens
„dringende familie-aangelegenhe
den" bezoeken afleggen in Oost-
Berlijn. Dit is zaterdag bekendge
maakt door het Oostduitse pers
bureau „A.D.N." en in de Oostber-
lijnse dagbladen.
Een woordvoerder van het Westberlyn-
se stadsbestuur bevestigde het later,
maar voegde er aan toe dat geen uit
gewerkte voorstellen waren ontvangen
van de Oostduitse regeringsonderliande-
laar, Erieh Wendt.
Prinses Irene brengt een maand
vakantie door in Spanje als gaste
van de Nederlandse ambassadeur
in Madrid. Zaterdag bracht zij een
bezoek aan het ÖTiëntepaleis, een
museum in de Spaanse hoofdstad.
Op de foto prinses Irene met mevr.
Pan Panhuijs. echtgenote van de
Nederlandse ambassadeur in Ma
drid en de curator ran het mu-
Panamese studenten lopen met
een spandoek, waarop te lezen
staat panama is geen protecto
raat van de V S., maar een vrij
land". Op de voorgrond politie
mannen.
Ongeregeldheden in
Calcutta - meer
dan 100 doden
Weer ongeregeldheden in Colon
V.S. zullen zich
niet terugtrekken
uit kanaalzone
De nieuwe onlusten die in de nacht
van zaterdag op zondag zowel in
Panama-stad als in Colon, aan de
Atlantische kust, zijn uitgebroken,
hebben drie doden geëist en een
aantal gewonden.
Meer dan 30.000 moslims uit India heb
ben in vier dagen de grens met Oost-
Pakistan overschreden nadat in Calcut
ta ongeregeldheden tussen moslims en
Hindoes waren begonnen, zo blykt uit
berichten die in Dacca bekend zijn ge
worden.
Volgens deze, overigens onbevestigde,
berichten zouden meer dan 100 mensen
om het leven 7.ijn gekomen en nog eens
een paar honderd gewond zijn geraakt
bij de schermutselingen in Calcutta en
Bengalen.
De regering van Oost-Pakistan heeft bij
de regering van West-Bengalen krachtig
geprotesteerd tegen de wanordelijkheden.
Volgens ui Dacca ontvangen meldingen
zou de politie in Calcutta meer dan 10
maal hel vuur hebben geopend op de be
togende menigten. Ook wordt gemeld
dat er een avondklok is ingesteld in Cal- _yt^M
cutta en bijna alle steden die tussen Cal- heeft gezonden is gebleken, dat vrijdag
cutta en de grens van Oost-Pakistan bij de ongeregeldheden ook liet stadskan-
hg?!P Deze maatregelen zouden zijn ge- toor van de r.l.M. aldaar grondig is
volgd door hev.ge vuurgevechten. Hui- j vernield. Of het ook is uitgebrand, 7.0als
zen en wmkels van moslims zouden zyn ,het kantoor van Pan American .Airways,
geplunderd en beschoten. ls njet bekend.
K.L.M.-kantoor
werd bij relletjes
vernield
Volgens niet-bevestigde berichten zon
den twee Amerikaanse militairen wan
Portoricaanse afkomst doodgeschoten
zijn toen zij op het punt stonden, naar
de zijde van de Panamese betogers over
te lopen.
De ongeregeldheden in Colon ontstonden
toen zaterdagavond schoten werden ge
wisseld tussen Panamese schutters en
Amerikaanse militairen. De betogers
wierpen ook „Molotow-cocktatls" naar
een hotel.
Gisteravond heerste er weer rust in
Panama-stad. waar leden van de Pa
namese nationale garde thans de
Amerikaanse militairen hebben ver»
vangen bij het patrouilleren op som
mige punten aan de grens tussen Pa
nama en de kanaalzone.
Panamese vlag
Op aanraden van de speciale afgezant
an president Johnson, Thomas Mann,
hebben de Amerikanen nog een gebaar
tegenover de Panamezen gemaakt: van
de openbare gebouwen in de Panama
kanaalzone moeten voortaan naast de
Amerikaanse vlag de Panamese uitge
stoken worden. Deze maatregel geldt
ook voor het Amerikaanse lyceum in
Balboa, waar de Amerikaanse scholie
ren donderdag het incident veroorzaakt
hebben, dat liet sein was voor het be-
van de onlusten.
Intussen beraadslaagden vertegenwoor
digers van de O.A.S. (Organisatie van
Amerikaanse Staten) met president Ro-
bert F. Chiari van Panama over de
middelen om aan de ernstige crisis tus
sen zijn land en de V.S. een einde te
maken.
Chiari verklaarde dat de V.S. de vier
Panamese eisen eerst moest inwilligen
alvorens besprekingen kunnen aanvan
gen.
De eisen zijn schadevergoeding voor de
relletjes, het hijsen van de Panamese
vlag naast de Amerikaanse in de gehele
zone van het Panamakanaal, verwijde
ring van alle wegbarricades tussen de
zone en Panama-stad en terugtrekking
van Amerikaanse legertroepen uit de
zonegrens.
Veiligheidsraad
Overeenkomstig een in de nacht van
vrijdag op zaterdag door de Veiligheids
raad genomen besluit, heeft de voorzit
ter van deze raad zaterdag in gelijk
luidende boodschappen aan de Panamese
en Amerikaanse ministers van buiten
landse zaken gevraagd „de onder hun
bevel staande militairen de uiterste ma
tiging op te leggen en de burgerbevol
king te beschermen".
MET BIER- EN LIMONADERECLAMES IN TOP...
„Zeg het met vlaggen," is te
genwoordig het motto van tal
van binnenschippers, die hun
vaartuigen hebben opgetuigd
met soms tientallen vlaggen en
wimpels als geldt het een ver
siering voor een feest op het wa
ter. Van de rijk gepavoiseerde
schepen wapperen bij voorkeur
reclamevlaggen van olie- en
benzinemaatschappijen, van
brouwerijen en fabrieken van
frisdranken. Deze rage onder de
schippers werkt het onderschei
den van seinvlaggen bepaald
niet in de hand, de loodsen op
de Westersehelde kunnen er
over meespreken.
Herhaalde malen al hebben de Schel
deloodsen hun chef, de directeur van
het loodswezen in het zesde district,
kolonel J. A. van Beusekom, verzocht
pogingen in het werk te stellen het
voeren van allerlei vlaggen en wim
pels door binnenschepen, en andere
voertuigen, zoals bokken, sleepboten
en vissersschepen te doen ver
minderen. „Het is eigenlyk een zaak
van minimaal belang. Voor zover mjj
bekend zyn er nog geen ongelukken
gebeurd als gevolg hiervan, maar
voorkomen ls beter dan genezen", zei
ons de heer Van Beusekom. Daarom
ook heeft hij de aandacht van het
schlppersweekblad „Schuttevaer" op
deze kwestie gevestigd.
Waarom het maken van reclame voor
frisdranken, oliesoorten enz door bin
nenvaartuigen gevaar kan opleveren
voor de scheepvaart? Het kan voor
komen, dat een schipper met een vlag
wil seinen. Bijvoorbeeld met een ro
de vlag hetgeen betekent: „Voor
zichtig voorbij varen." Het is dan
het belang van de betrokken schip
per. dat ae loods van een zeeschip,
dat met een snelheid van meer dan 15
knopen de Schelde op- of afvaart, het
sein opmerkt. Maar het herkennen
van het sein is juist bijzonder moei
lijk als de vlag temidden van andere
vlaggen hangt, die vaak nog min of
meer dezelfde kleur hebben. In zo'n
geval kan men het de lo"-'-en niet
euvel duiden, dat zij niets zien en het
schip op snelheid houden, met moge
lijk alle nare gevolgen van dien voor
het betrokken binnenschip.
Lichten goed
Het is eigenlijk een vreemde zaak
met de vlaggenrage onder de schip
pers. Geen enkele schipper haalt he:
in zyn hoofd 's nachts extra lichten
te voeren, omdat hij wel weet. dat
niets gevaarlijker is. Trouwens, het
is ook verboden. Maar het voeren
van vlaggen en wimpels is voor de
meeste schippers een doodgewone
zaak. In elk geval is er geen enkel
artikel in het binnenaanvaringsregle-
ment, dat daar iets over zegt. For
meel zijn de schippers dus in hun
recht, als ze hun vaartuig met bier
limonade- en oliereclames uitrusten,
maar geheel zonder gevaar is hun
hobby niet. Wat zou er van terecht
komen, zo zei ons de heer Van Beuse
kom, als ook de zeeschepen in het
wilde weg reclamevlaggen gingen
voeren. Elk schip, dat Vlissingen pas
seert geeft met vlaggen een drie let-
tersein. De man aan de wal, die de
seinen moet „vertalen", zou bepaald
tn moeilijkheden komen als er nog
tientallen andere vlaggen en vlagge
tjes vanaf het schip woeien.
Ter vergroting van de veiligheid op
het water willen de loodsen op de
Westerscheide alle reclamevlaggen
van de binnenvaartuigen en andere
schepen weren. Ais het aan hen lag
zouden binnenschippers kunnen vol
staan met alleen de natievlag en de
nodige seinvlaggen.
Als hobby is het voeren van reclame
vlaggen geen succes...
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken. Dean Rusk, heeft gisteren
in een televisievraaggesprek verklaard,
dat er geen sprake van is dat de V.S.
de zone van het Panamakanaal ontrui
men. Trouwens, geen enkele verant
woordelijke Panamese leider had hier
om gevraagd.
I)e minister was van oordeel, (lat com
munistische elementen deel hadden ge
nomen aan de eerste incidenten en dat
premier Castro van Cuba een directe
verantwoordelijkheid voor het gebeuren
heeft.
V.V.D. streeft naar
breder draagvlak
De Volksparty voor Vrijheid en Demo
cratie streeft naar een groter en breder
uitgangspunt. Naast het werk van een
aantal nieuwe studiecommissies zal
van het hoofdbestuur uit nauwer con
tact met afdelingen en leden worden op
genomen om zich vertrouwd te maken
met de denkbeelden, die in de partij-
geledingen leven. Gestreefd wordt naar
een volledig twee-riebtingverkeer. De wil
van de leden moet tot de politieke vorm
geving bijdragen.
Dit verklaarde rnr. H. van Riel. hoofd
bestuurslid van de V.V.D. en fractie
leider in de Eerste Kamer, zaterdag
avond tijdens een partijvergadering in
Zwljndrecht.
Hij zei voorts, dat alle moeilijkheden
eensgezindheid tussen hoofdbestuur, mi
nisters en kamerfracties. Dit bleek ook
tijdens een zaterdagmorgen gehouden
bestuursvergadering, waaraan ook prof.
dr. P J. Oud heeft deelgenomen."Mr.
Van Riel zei. dat de tijd van kritiek
en meningsverschillen voor bij is. Er
is nu alle gelegenheid voor construc
tieve medewerking uit alle partijkrin
gen.