PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
V.S. WIJZEN RUSSISCH VOORSTEL AF
President Johnson acht zienswijze
jet-regering
van
Sowj<
niet objectief genoeg
Boze vissers dreigen
met „echte" staking
Kanaal Terneuzen-Gent wordt elke dag stukje
breder en dieper
Igfpf
KROESJTSJEW„Geen geweld bij territoriale geschillen
Ultimatum loopt maandag af
Vergadering van
erkende bonden
liep leeg
RIJKSBEMIDDELAARS ONGERUST
OVER DE LOONONTWIKKELING
Zeg maar ja
legen de
provincie
Nederlandsche
bank verhoogt
disconto
President Johnson
wil bezuinigen
op ruimtevaart
207e jaargang - no. 3
Zaterdag 4 januari 1964
Plan voor toeristisch
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN centrum in Hulst
Directie: F. v
Walstraat 58-
2911: Zlerlkzee: red. tel. 2425, adm. tel. 2094. Adv. pr. 32 ct.' p.
de Velde, P. B. den Boer en W. de Pagter. Hootdredactle: W. Leertouwer en G. A. de Koir. Abonnementsprijs 75 cent per week. 9.75 per kw.; Jranco per post 10,— p. kw Loue nummer» :s ct. Bureau»: VlLiunger.:
ïr ium JÜÏÏ8'..ad*" 3617/3^3'. Middelburg: Markt 51. tel. 3841 (b ?.g. red. .2078/3169. adv. 2375>; Goes. Gr. Markt 2. tel. 6140 'b.ï.v red. 7M3. adv 5213): Oov tb org: tel. 2395: Terneuren: AnenaatMraal 2.
- 'anet. Kleine adv /ma*. 8 regels» 32 ct p. regel (min. 1.60). .Brieven bur. van dit blad" 25 cL meer. Giro 3T
Min. p. adv. 4,80. Ingez. i
0 P.Z.C.. Middelburg.
Grote orde
j Vrijdagmiddag is brand uitgebro-
i ken in een iconing boven een kle-
dingmagazijn op de Amsterdamse
Nieuwen dijk. De beide verdiepingen
boven de winkel brandden geheel
uit; de winkelinventaris liep ernsti
ge waterschade op. Een beeld tij
dens het blussingswerlc.
Premier Kroesjtsjew van de
Sowjet-Unie heeft in een giste
ren gepubliceerd beroep op re
geringshoofden gepleit voor een
uit vier punten bestaande over
eenkomst op grond waarvan
het gebruik om territoriale of
grensgeschillen op te lossen zal
worden verboden.
Het 4000 woorden tellende be
roep was gedateerd op 31 de
cember 1963 en de boodschap
was tijdens de laatste 48 uur
overhandigd. Het Amerikaanse
ihinisterie van buitenlandse za
ken heeft verklaard dat Kroesj
tsjew het probleem der territo
riale geschillen niet objectief
stelt en dat zijn voorstel daar
om een teleurstellend antwoord
kan worden genoemd op presi
dent Johnsons oproep om de
vrede nader te brengen.
In de verklaring, die door een
woordvoerder van het ministe
rie werd voorgelezen, wordt ver
der gezegd, dat de V.S. de bood
schap echter nauwkeurig zullen
bestuderen, te zamen met hun
bondgenoten, om na te gaan of
er stappen kunnen worden ge
daan die kunnen bijdragen tot
een vermindering van de span
ningen in de wereld.
In officiële Amerikaanse kringen
zegt men dat het woord ..objectief"
in de Amerikaanse reactie is gebruikt
om aan te duiden dat Kroesjtsjew in
zijn boodschap slechts zijn eigen ver
sie heeft gegeven van de manier
waarop territoriale geschillen in de
wereld dienen te worden opgelost.
Kroesjtsjew stelde de wereldleiders
voor:
Een internationale overeenkomst
te sluiten waarin de verschillende
regeringen het gebruik van geweld
om territoriale en grensgeschillen op
te lossen zouden verwerpen.
O Plechtig te beloven geen geweld
te gebruiken om wijziging te brengen
in bestaande grenzen.
Te verklaren dat verschillen in
sociale stelsels, de afwezigheid van
diplomatieke betrekkingen en een
situatie waarin landen elkaar niet
erkennen geen enkele mogendheid
mogen dienen tot reden om de gren
zen van een ander land te schenden.
De oplossing van grensgeschillen
door vreedzame middelen en conform
Kroesjtsjew is van mening dat een
akkoord, zoals door hem voorge
steld, grote orde zou brengen in
de internationale zaken en het vin
den van oplossingen voor andere
essentiële problemen zou verge
makkelijken. Afgezien van het
ontwapeningsvraagstuk moet men
ook zijn inspanning vergroten om
haarden van spanning en acute
wrijvingen in de betrekkingen
tussen de staten uit de weg te
ruimen. De gevaarlijke wrijvin
gen ontstaan het meest door ge-
biedsaanspraken en grensgeschil
len, aldus de Sowjet-premier.
sen staten van dezelfde aard zijn. Als
voorbeeld noemt hij Taiwan For
mosa). Dit eiland maakt sinds oude
tijden deel uit van de Chinese staat.
Er moet een einde komen aan de on
wettige bezetting van Taiwan door
Amerikaanse militairen. Het eiland
is een onvervreemdbaar deel van de
vrijde staten op hun gebied dat nog
onder het koloniale juk zucht zijn on
miskenbaar rechtvaardig. Voorts
moeten alle militaire bases op buiten
lands grongebied worden opgeruimd.
Geen geweld
De gebiedsaanspraken van de
„wraakzoekende kringen" van be
paalde staten die de aanvallers in de
tweede wereldoorlog waren moeten
worden afgewezen als onverenigbaar
niet de belangen van de vrede, omdat
er uit deze aanspraken slechts een
nieuwe wereldoorlog kan ontstaan.
De Sowjet-premier merkt nog op dat
men moet afzien van geweld bij de
regeling van de kwestie der hereni
ging van staten als Korea, Vietnam
cn Duitsland.
„Barnum and Bailey komt"
is de titel van een reportage
in het P.Z.C.-zaterdagnum-
mer, een reportage over het
grootste circus van de Ver
enigde Staten, dat in een tijd
van tanende circusglorie de
traditie van anderhalve eeuw
Amerikaans stuntwerk hoog
houdt. Op pagina 11. Voorts
op
Pag. 2. Zoeken naar overlevenden
festaakt en hulde voor Wemel-
inges adjudant L. de Best.
Pag. 3. S.E.R.-voorzitter over
loonvorming.
Pag. 5. Kerkdiensten.
Pag. 7: Sammy wil naar Durban
en verhoging premie vrijwillige
ziekenfondsverzekering.
En in het
zaterdag hu mmer
Pag. 11: Barman and Bailey komt
en Reiger als eerste dwars over
Afrika", een herinnering aan de
gedenkwaardige K.L.M.-vlucht
van een kwart eeuw geleden;
Pag. 12: Letterkundige kroniek.
„Uniek systeem van kunstsprei
ding" en „Tover van Toon Her
mans";
Pag. 13: Onze. Gast", waarin dit
maal een Zeeuwse Wener, Paul
van Beleen, aan het woord is,
„Modernste toneel ter wereld" en
..Honte-bolwerk in Zeeland" over
de Middelburgse roeivereniging
van die naam;
Pag. 1!,. De kerken en de maat
schappij met een artikel over het
Chanoekafeest bij de joden, „Zen
ding staak vooi jonge Fries in
Afrika", de reis van paus Paulus
naar het Heilige Land en „Stem
men uit de Kerken" over de Hu-
genotententoonstelling in Delft;
Pag. 15: „Tijdperk van de Stenen-
brug" een wandeling rond de Goe-
se binnenhaven „Razend geheim"
over nieuwe ontwikkelingen bij de
Duitse spoorwegen en ile puzzel-
Pag. 17„Zeven dagen televisie'
met Greta Keller is terug" en
„Prof. J. Pen als radioman"
Pag. 10: Financieel nieuws, strips
en feuilleton.
De situatie in de visserijwereld is
gisteren verscherpt, nadat de niet
J erkende bedrijfsorganisatie voor
j zeevarenden tijdens een druk be
zochte vergadering een ultimatum
I heeft gesteld aan de rederijen:
I wanneer zij vóór maandagochtend
8 uur niet hebben toegezegd de
eisen van de ontevreden vissers te
zullen bespreken, zal een defini
tieve staking worden uitgeschre
ven.
Deze uitspraak werd gedaan, nadat
eerst de drie erkende vakbonden hadden
getracht een vergadering te beleggen.
Toen leden van deze vakbonden echter
eisten, dat ook een 400-tal niet-leden
die buiten stonden werden toegelaten,
weigerden de besturen dit. Daarop
stroomde de zaal leeg.
Op de vergadering van de niet-erken-
de bond werd het consigne gegeven,
dat ook voor maandagmorgen niet
mag worden uitgevaren, zolang de
bereidverklaring van de reders er
nog niet is. Bij de Scheveningse haven
zou de afgelopen nacht gepost wor
den. De bezwaren van de bedrijfs
organisatie voor zeevarenden zijn
thans niet meer gericht tegen de
IJmuidense rederijen. Op trawlers
van deze rederijen mag wel worden
uitgevaren.
Eisen
De eisen werden opgesomd door de heer
C. Blok, voorzitter van de commissie,
die in de donderdag gehouden vergade
ring van de bedrtffsorganisatie voor zee
varenden is gevormd. Deze eisen zijn:
een vaste gage van 400 per maand.
(Aanvankelijk was ƒ300 geëist, in de
vergadering van gisteren werd dit echter
verhoogd). Per man een aandeel van
één proeent in de besomming voor verse
haring en van 1 3 procent voor zoute
haring: 54 vakantiegeld per maand
van vakantiebonnen: vergoeding voor de
zondagen en het instellen van minimum
prijzen voor de vangst.
BRIEF AAN STICHTING VAN DEN ARBEID
Het college van rijksbemiddelaars vreest, dat de lonen dit jaar meer
zullen stijgen dan met gemiddeld 10 procent, het percentage dat is
genoemd in het jongste loonakkoord.
Overschrijding van
gemiddelde van
10 pet. gevreesd
Een aantal kranten in de wandeling
meestal „landelijke bladen" ge
noemd heeft uitvoerige besprekingen
gewijd aan de galapremière van Sonne-
velds one man-show ln Amsterdam, al
dus de indruk wekkend alsof Sonneveld
na maanden van voorbereiding eindelijk
een eerste voorstelling kon geven. Een
merkwaardig misverstand. Weliswaar Ls
de show van Sonneveld voor Amster
dam nieuw, maar niet voor diverse
plaatsen buiten de hoofdstad. Met an
dere woorden: Amsterdam komt ln dit
omzicht achteraan. Om een voorbeeld
uit eigen omgeving van een eerdere
In een brief aan de Stichting van den
Arbeia, waarin het college aan zijn on
gerustheid uiting geeft, wordt gezegd,
dat de IU procent niet als een" norm
wordt beschouwd, maar als een mini
mum. Gewezen wordt op een aantal
nieuwe cao.'s, waarbij de loonkosten
stijgen met 15 tot 20 procent.
Met name worden in de brief genoemd
de c.a.o.'s voor de houtbewerl
autobuschauffeurs en de A.K U. Om het
percentage van 10 procent te kunnen
overschrijden, beroept men zich op de
iVoor de Algemene Kunstkring
Sonneveld onlangs dezelfde avond ge
geven, een optreden dat uitvoerig ln de
P.Z.C. is besproken. Hoe komt nu het
het eigenlijk eerst op
Gevaar
Door deze gang van zaken bestaat
het gevaar, aldus het college van
rijksbemiddelaars, dat de loonontwik
keling niet blijft binnen de grenzen
van het accoord, die door de regering
aanvaardbaar z(jn geacht. Volgens
het college is het denkbaar, dat bij
zondere invloeden een rol hebben ge
speeld bij de contracten, die het op
het oog heeft. Maar het vraagt zich
Rijksbemiddelaars hebben daarom het
loonbureau van de Stichting van den
Arbeid opdracht gegeven na te gaan in
welke bedrijfstakken op grond van de
ontwikkeling in het verleden een beroep
op achterstand verwacht kan worden en
waar dit beroep gegrond kan worden
geacht.
Het college heeft becijferd, dat bij de
huidige stand van zaken en bij de voor
zichtige veronderstelling, dat in het
bouwbedrijf de loonkostenstijging 16
procent zal bedragen, dat dan al 1 mil
joen werknemers, dat is 40 procent van
het totaal, meer dan 12 procent loons
verhoging zal krijgen.
Daar boven op komt nog de mogelijkheid
om per onderneming van de overeenge
komen lonen naar boven af te wijken.
Het college wijst erop, dat alleen de mo
gelijkheid daartoe is geschapen, maar
dat er nu ook al het voorstel i.s om in
een bepaalde bedrijfstak voor alle onder
nemingen verplicht een afwijking van
vier procent naar boven voor te schrij-
födlltllj K
Senator Goldwater
aspirant-kandidaat
Ultimatum J De Amorikaanse senator Barry Gold)
Toen het ultimatum werd voorgesteld, ter heeft gisteren officieel aangekon-
staken velen, doch lang niet alle aan wc- digd, dat hij ernaar wil streven om door
zigen hun hand op om hun instemming de republikeinse partij kandidaat
te kennen te geven. Slechts één der aan- worden gesteld voor de presidentsver-
wezigen stak zijn hand op toen gevraagd I kiezïngen van dit najaar. Hij deed zijn
werd wie tegen was. In eerste instantie mededeling voor zijn huis in I'hoenix,
had een der vissers een ultimatum van Arizona, aan het eind van een besloten
24 uur voorgesteld. Het bestuur wilde vergadering met dertig vooraanstaande
de reders echter wat meer tyd geven. republikeinen in zijn staat.
K.L.M.-COMMISSARISSEN
EIND 1963 AFGETREDEN
De K.L.M. heeft bevestigd, dat dr. ir.
F. Q. den Hollander en ir. P. Tromp op
31 december j.l. hun lidmaatschap van
de raad van commissarissen van de K.
L..M. hebben beëindigd.
DOOR VIER GROTE ZUIGERS
Rustig winterweer
(Van onze weerkundige
medewerker.)
De hogedrukgebieden schijnen dit
jaar grote plannen te hebben,
want deze eerste week van het
nieuwe jaar geeft een zeer stabiel
en omvangrijk hogedrukgebied te
zien, dat vrijwel geheel Europa
beslaat. Het brengt een rustig en
droog weekeinde met zonnige pe
rioden en slechts wat lichte vorst.
Mistgebieden boven Noord-Frank
rijk. die vrijdag de temperatuur
in Parijs om het vriespunt hiel
den. komen wat dichterbij. In ge
bieden waar het overdag zonnig
is, mag van fraai winterweer wor
den gesproken. De sneeuwkans
blijft in geheel Europa vrij klein,
hetgeen voor de wintersport in het
Alpengebied een grotere teleur
stelling zal zijn dan voor ons
verstand ln de wereld als zou in
I Amsterdam de première zijn gegaan
Wij geloven dat hier sprake is van
een vreemde bewustzijnsvernau
wing bij velen in en rond Amsterdam.
Zij leidt ertoe dat men deze plaats ver
eenzelvigt met Nederland: pas als er
iets zien in het kleine wereldje van de
hoofdstad afspeelt, acht men het van
voldoende nationaal niveau om er aan
dacht aan te besteden, pas dan ook kan
men (in het geval van theatervoorstel
lingen) spreken over een „première".
Een soort stedelijke vorm van kleine
mannetjes-provincialisme. Soms is deze
afwijking besmettelijk, zodat ook kun
stenaars er onder gaan lijden: Wim
Sonneveld bijvoorbeeld was er bijna aan
bezweken. Nadat namelijk zijn optreden
in Middelburg was bepaald, stelde hij
via zijn Impresario de voorwaarde, dat
bij zijn optreden geen
pers aanwezig zou
mogen zijn. Nee. dat
bleef voorbehouden
voor Amsterdam,
voor de „echte" pre
mière. Toen men ons van deze voor
waarde op de hoogte bracht hebben wij
echter de impresario meegedeeld vol
strekt geen rekening te zullen houden
met deze els. Première of geen pre
mière. Amsterdam of geen Amsterdam:
het optreden van Sonneveld behoorde in
ons blad te worden besproken. Wij voe
len er niets voor om Zeeland (of welke
andere provincie ook) te beschouwen
als een soort (voor de pers afgesloten)
proefterrein ten behoeve van 'een Am
sterdamse galapremière. Om pater Ve-
nantius te variëren: „Zeg maar ja tegen
de provincie, meneer Sonneveld". Het
geen hij overigens gedaan heeft, want
de voorwaarde werd ingetrokken. Deze
cabaretier is een te charmante en te
intelligente man om niet in te zien dat
het provincie-proefstomen toch eigenlijk
niet door de beugel kan. En daarom
werd zijn Middelburgse optreden een
„gewone" voorstelling, zonder enige be
perking.
Niettemin ls thans in landelijke bladen
de indruk gewekt, dat meneer 'Son
neveld nu pas première heeft gegeven,
terwijl het ln werkelijkheid al om de
zoveelste voorstelling ging. Nogmaals,
het is een voorbeeld provincialisme in
een grotere stad. Overigens zijn er in
Amsterdam gelukkig ook mensen, die
van dit verschijnsel helemaal geen last
hebben. Ruim een maand geleden had
één onzer redacteuren een vraaggesprek
met Anton Kersjes en uit diens mond
tekende hij toen de volgende uitspraak
op: ..Een provincie is geen proefkonijn.
Als ik een concert geef kunnen de men
sen een volwaardig concert verwachten.
Dit in tegenstelling tot vele cabaret- en
variétégezelschappèn, die hun program
ma eerst in de provincie gaan uitpro
beren" Een svmpathieke. maar vooral
iuiste uitspraak: de rest van Nederland
is geen proefkonijn voor Amsterdam.
De Nederlandsche Bank heeft het
officiële wisseldisconto met ingang1
van maandag 6 januari verhoogd
met een half procent en daarmee
gebracht van drie en een half op
vier procent.
President Johnson heeft bekendgemaakt
dat hij overweegt de programma's voor
het kern- en ruimteonderzoek met ver
scheidene honderden miljoenen dollar in
te krimpen.
Het Amerikaanse plan om tegen 1970
een mens op de maan te laten landen,
zal niet worden opgegeven.
De Amerikaanse president zei de be
groting voor het belastingjaar 1964
1965 op omstreeks 100 miljard dollar
te willen houden.
Hij maakte bekend, dat de begroting
voor de landbouw zal worden verlaagd.
De president zal de begroting later in
januari naar het congres zenden.
Rondweg om Sluiskil
in april open
Als een stel onverzadigbare
slokoppen liggen halverwege
het kanaalgedeelte Terneuzen-
Sluiskil vier reusachtige cutter
zuigers, die met hun enorme
happen de vaarweg van en naar
Gent dagelijks een stukje bre
der en dieper maken. Het zijn
de „Ammerstol", „Brakman",
„Kampen" en de tijdelijk in Bel
gië geleende „Arlesienne", die
in opdracht van rijkswaterstaat
door de bekende Nederlandse
aannemingsmaatschappij Zanen
Verstoep zijn ingezet om de fei
telijke verbreding en verdieping
van het kanaal uit te voeren.
Een spectaculair karwei, dat na
jarenlange, doch hoogst belang
rijke voorbereidingen, nu eerst
goed zichtbaar wordt door het
zuig- en graafwerk van de cut
ters.
Met machtige, lange zwaaien ma
noeuvreren zij door de nu nog vrij
ondiepe vakken, welke hun zijn toe
gewezen. Voor het oog gaat het alle
maal maar erg langzaam, maar bij
elke zwaai, die de kolossale zuigers
maken, nemen zij een forse snee
grond mee van respectabele dikte.
Van het grondverzet ziet men overi
gens heel weinig, omdat de bagger
specie in decimeters dikke pijpen
wordt geperst en er eerst geruime
tijd later uitkomt in de acht kilome
ter verderop gelegen Braakman of in
de circa vjjf kilometer verderop gele
gen Braakman of in de circa vijf ki
lometer naar het noordoosten gelegen
Serlippenspolder.
Toch vordert dit graaf- en zuigwerk
minder snel dan men zich aanvanke
lijk had voorgesteld. Op het eerste
gezicht lijkt net vrij simpel om een
kanaal van 67 op 150 meter breedte
te brengen en tegelijkertijd te verdie
pen van 8.75 tot 12.50 meter. Maar in
de praktijk valt dat toch wel tegen.
Ondanks het feit. dat de uitvoerders
modern, fors en degelijk materieel ter
beschikking staat. Aanvankelijk wer
den de zuigers in een betrekkelijk
klein werkvak gevaren, waarna zij
zich verder gravend, in diverse rich
tingen begonnen te manoeuvreren.
Elk van de zuigers is op een aantal
zestig a zeventig centimeters dikke
pijpen-op-drijvers aangesloten om de
specie te kunnen afvoeren. Een inge
wikkeld karwei dat veel ruimte
vraagt, waarover de vier zuigers nu
na enkele maanden graven nog
niet in voldoende mate beschikken.
De methode van werken wordt daar
door nogal bemoeilijkt, zodat nog
steeds wordt gezocht en getast naar
het juiste systeem.
Evenals destijds in de bouwputten
voor de twee nieuwe sluizen, heeft
men ook nu bij de verdiepings- en
verbredingswerken te kampen met de
restanten van een oud bos op enkele
meters diepte. Een feit. waarvan men
overigens door grondonderzoek reeds
op de hoogte was. Niettemin stag
neert het de werkzaamheden, zodat
de resultaten tot nu toe beneden de
verwachtingen zijn gebleven. Toch
neemt men aan, dat het hele bestek,
waarvoor 36 maanden zijn uitgetrok
ken, en waaronder ook deze werk
zaamheden vallen, binnen de gestelde
tijd kunnen worden uitgevoerd.
De kanaalverbreding en -verdieping
bij Temeuzen begint langzamer-
hand enige „vorm" aan te nemen. I
Hier ziet men een van de cutter-
zuigers aan het tcerk.
Foto P.Z.C I
Capaciteit k
X fl!
Men
verkt trouwens ook nog lang
niet op volle toeren. Het zuigerper-
soneel komt van elders, zodat men
het werk pas maandag tegen de mid
dag kan beginnen. In de loop van vrjj-
Zie slot pag. 2 kol. 1
