HERKENNING EN MYSTERIE
(Lees verder volgende
pagina links boven)
ALS vanavond de oliebollen op tafel verschijnen en de jaaroverzich
ten uit radio en televisie rollen is er misschien ook nog een momen
tje, waarop U terugdenkt aan de eigen omzwervingen door het jaar.
En die zullen dan voor een belangrijk deel binnen de provinciegrenzen
van Zeeland liggen. U hebt Zeeland weer een jaartje gezien. Van
Nieuw-Namen tot Westerschouwen, van Sluis tot Sint-Philipsland.
Maar hebt IJ altijd goed gekeken? Hebt U de plaatsen in uw geheugen
geprentwaar U vaak of maar een enkel ^eerfy'e kwam? Zou U die
herkennenals we die hier op foto's aan U presenteerden?
Met die vragen in het achterhoofd zijn onze fotografen op pad gegaan. Ze hebben
wat onbekende, maar toch zo karakteristieke hoekjes van Zeeland in de lens van
hun toestel gepakt. Het werd een bescheiden album. Een album van „zoekpren-
ten" En toen die uit de donkere kamer kwam, zijn we ermee op stap gegaan Naar
mannen, waarvan we mochten verwachten dat ze Zeeland op het duimpje kennen.
Ze hebben onze zoekprenten bekeken. Ze hebben verrast ja" geroepen of soms
diep gezucht, als het geheugen hen in de steek liet. Ze hebben ook eerlijk bekend,
dat ze ,,er nooit uitgekomen zouden zijn", toen we ten lange leste het antwoord
lispelden.
De foto's uit ons „oudejaars-album", een steekproef uit „een-jaartje-Zeeland",
zijn op deze pagina's afgedrukt Bekijk ze eens goed, voordat U de „ontmaskering"
op de volgende pagina leest. Probeer eens of U zich kunt meten met onze zes
slachtoffers, zij zijn (in volgorde van hun „treffers"):
Zoekplaten
van Zeeland
Jan Traas (38) uit Middelburg, districtsin
specteur voor een verzekeringsmaatschap
pij, is onze man geworden! In een record-
tempo van tien minuten en met een haast
feilloos gemak heeft hij op vijf kilome
tertjes na alle zes platen van ons
oudejaars-album uit de anonimiteit ge
haald. Maar om dat te presteren krast Jan
Traas dan ook iedere week achthonderd
kilometer door de provincie. Tien jaar ge
leden is hij ermee begonnen. Hij kwam uit
Rotterdam. „Mijn ouders zijn Zeeuwen, de
naam liegt er niet om", zal hij vertellen als
U hem ontmoet.
Jan Traas begon op de bromfiets. Door de
Bevelanden. Hij woonde acht jaar lang in
Goes en verhuisde toen naar Middelburg.
Hij kent Zeeland als de polissen, waarmee hij
dagelijks te maken heeft. De wielen van zijn
auto draaien ieder jaar zo'n slordige 40.000
kilometer over de Zeeuwse wegen. Er zijn dan
ook binnen de grenzen van deze provincie maar
weinig weggetjes, die Jan Traas niet heeft „ge
nomen". Vaak rijdt hij „binnendoor" en dat
juist heeft hem niet veel moeilijkheden gegeven,
onze zes foto's „thuis te brengen". Soms dacht
Jan Traas eerst hardop wel eens een verkeerde
naam, maar dan corrigeerde hij zich onmiddel
lijk. Het bospaadje: „Oostkapelle, Renesse. Nee,
dat kan niet, daar zijn geen paddestoelen: het
moet Valkenisse zijn! Het koepeltje in twee
seconden gelocaliseerd tot Scharendijke. De
molen met de boot op het droge op de voor
grond: „Beveland. Heinkenszand misschien
Nee, het is de molen van Dorst in Eindewege
bij 's-Heer Arendskerke". Het haventje met de
vissersboot: „Bij de schorren tussen Zandvliet
en Rilland-Bath". De silo: Ja dat is Axelse
Sassing, De binnendoor weg, dan kom je er
langs". De achterkant van het hotel: „Je zou
zeggen Zeeuws-Vlaanderen, maar dat klopt niet
met het torentje. Het moet Tholen zijn. Sint-
Annaland soms?" Hier zat Jan Traaser een dik
ke vijf kilometer naast. Het was onze beste
klank Hij ontmaskerde de „geheime prenten"
van Zeeland met de ervaring van een man, die
dag in dag uit op de weg zit. Iemand, die zijn
ogen goed open heeft voor de omgeving. Jan
Traas kan men in Zeeland om een boodschap
sturen.
„Ik ben dol op zulke dingenMet oog
voor details als een spitsvondige detective
heeft de commissaris der koningin, jhr. mr.
A. F. C. de Casembroot in ons zoekprenten-
album gebladerd. We hadden niet anders
verwacht: Zeelands eerste magistraat kent
zijn provincie tot in de hoekjes, waar me
nig ander maar wat gaat gissen. Uit de be
strating, de beplanting, uit een verscholen
karaktertrekje heeft hij de door onze foto
grafen vastgelegde plekjes weten te locali-
seren.
En hij gaf het zomaar niet op. Jhr. De Ca
sembroot begon af en toe diep te graven
in zijn herinneringen. Hij speelde het spel
letje voortreffelijk mee. Wel tien keer be
zwoer hij het ons: „U mag niks zeggen.."
Vier van de zes zoekplaten wist hij binnen
twintig minuten thuis te brengen. Zijn
„hobby": interesse in bruggen, wegen en
wegverhardingen, kwamen hem goed van pas bij
het „identificeren" van het paadje van Valke
nisse. „Berkenbosch, Oostkapelle" was zijn
eerste reactie, maar onmiddellijk volgde de
rectificatie. „Nee dat kan niet. Daar is wel een
fietspad, maar dat is geasfalteerd. „Tot op de
meter nauwkeurig wist de commissaris ons te
vertellen: het tegelpad met de afsplitsing naar
Biggekerke te Valkenisse. Een blik van nauwe
lijks twee seconden leverde het antwoord op
de tweede foto: het koepeltje van Repart bij
Scharendijke. De foto van de molen te 's-Heer
Arendskerke bleef ook in het Middelburgse
Provinciehuis „in de mist hangen". De commis
saris bekende eerlijk dat hij van molens maar
weinig weet en dat het tenslotte een gok moest
worden. Hij kwam niet verder dan „ergens op
Noord- of Zuid-Beveland". Maar zelfs de bij
de meeste anderen van de ondervraagden als
„strikfoto" te boek staande opname van het
haventje van Woensdrecht was voor jhr. De
Casembroot nog niet genoeg gecamoufleerd.
„Ik ben er één keer geweest, daar aan de
Noord-Kil", wist hij zich te herinneren. De
letters RL waren al dadelijk een aanwijzing
geweest: Rilland. Zelfs dit uiterste puntje van
Zeeland was de commissaris niet geheim. Een
duik van dertien jaar in het geheugen leverde
de herkenning van de achterkant van het hotel
„Hof van Holland" in Oud-Vossemeer. „Ik heb
daar in 1950 met iemand staan praten. Ja, ja ik
weet het nog precies". Alleen nog bij de silo in
Axelse Sassing liet de commissaris het zitten.
Hij liet in gedachten alle „witte torens" van de
landbouwcoöperaties in Zeeland de revue pas
seren. „Die boten misleiden me: het zal wel
Zierikzee zijn". Dat was de plank mis. Maar het
waren er vier van de zes, die werden ont
maskerd in de kamer van jhr. De Casembroot,
We hadden hem toch nog onderschat.
Jan Traas, districtsinspecteur van „Amstleven"-verzekerings maatschappij, wonende te
Middelburg. Hij herkende er vijf (en de zesde bijna).
Jhr. mr. A. F. C. de Casembroot, Commissaris der Koningin in Zeeland te Middelburg.
Bracht er vier „thuis".
J. M. A. C. van Dongen, lid van het college van Gedeputeerde Staten van Zeeland,
te Aardenburg. Kwam tot twee herkenningen.
Piet Blaauw, tandarts te Middelburg, voorzitter van de stedelijke V.V.V. Twee plaatsen
herkend.
Ir. J. D. Dorst, directeur Keuringsdienst Zeeland van de N.A.K. te Goes. Twee goede
antwoorden.
Piet van Beveren, oud-stadsarchivaris van Zierikzee. Eén „zoekplaat" onthuld.
