Alg gaf nare smaak aan het
Middelburgse leidingwater
Nu ook Sabinvaccin op
Tholen tegen de polio
Zeeland: wij betalen te
veel aan veer Zijpe
Geen tegenslagen bouw
Oosterscheldebrug
Niet alleen Zeeland een
tekort op begroting
BILT
Schip zinkend na
aanvaring in haven
van Wemeldinge
ALMANAK
G.S.: NADER BERADEN OVER DE
SUBSIDIE STICHTING ZEELAND
G.S.; rekening
van 32 mille
Belgisch motorschip
vast en weer vlot
Temporisering van
overheidsuitgaven
wordt betreurd
VERWACHT...
BINNEN 4 OF 5
DAGEN WEER
NORMAAL WATER
VEEL ERGER
Vertrek
LABORANTEN ER BIJ
NIET SCHADELIJK
Commissaris der koningin
bespreekt situatie met
colleges van b. en w.
Eruit
Worm houden
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
BIJ BELGIË: G.S.
NIET VERANTWOORDELIJK
TRANSPORT GASKETELS
VLAARDINGEN-HULST
MET LANGE OMWEG
PRAKTISCHE BEZWAREN
TEGEN AUTOMATISCHE
VERHOGING
STRENGE WINTER IS DUUR
Sporthal
VERZORGINGSPEIL NOG GOED
GEEN SCHADELIJKE GEVOLGEN
Zeeuwse
Op suikerklontjes
Antwoorden op vragen
Veiling Kapelle
éénmaal per week
Veer Kruiningen
Veer Vlissingen
Laatste bijeenkomst
cursus volksonderwijs
Oosterscheldebrug
Mosselverwatering
Deltaschade
Industrieën
Aardgas
Oud-pastoor Kossen
overleden (56)
Vaste verbinding
Sloegebied
Samenvoeging
Concentratie
bedrijven
Sociale subsidies
a
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 5 DECEMBER 1968
Van komkommers tot rotte vis....
Zo vonden vele Middelburgers
de smaakvariatie van het water,
dat zij de laatste dagen uit hun
huiskranen „opgediend" kregen.
Het was in elk geval voor velen
een weinig appetijtelijke smaak,
die veroorzaakt is door een
soort alg, een minuscuul plant
je, dat zich in soms grote, soms
kleine hoeveelheden ophoudt in
het oude kanaal in het water
wingebied Oranjezon van de ge
meente Middelburg. Aldus is
proefondervindelijk vastgesteld
in het waterleidingslaborato
rium Zuid in Breda.
De directeur van gemeentebedrij
ven Middelburg, ir. O. S. Hooge-
werff, gelooft evenwel, dat het
leed van deze nare watersmaak
binnen drie tot vijf dagen gele
den zal zijn. Het oude waterwin-
kanaal is namelijk buiten ge
bruik gesteld, zodat nu via het
onlangs in gebruik genomen
nieuwe kanaal en met medewer
king van de waterleidingmaat
schappij Midden-Zeeland Mid
delburg van water wordt voor
zien.
Dit gemengde water komt in de appa
ratuur, waarin evenwel nog de nare
smaak van het tot nu toe gebruikte
water aanwezig is. Het zit in de fil
ters, de waterkelders en in het bui
zennet. „Het neemt dus even tijd in
beslag, voordat die nare smaak ver
dreven is", verzekerde de heer Hoo-
gewerff, die niet op de dag kon
schatten hoe lang dat duren zal.
„Een dag of vier, vijf", veronderstel
de de directeur van gemeentebedrij
ven.
Reeds enkele weken geleden proefde
een groep Middelburgers een soort
komkommersmaak in hun leidingwa
ter, maar het kwam kort geleden
weer terug. Veel erger, verzekerden
ons een fiks aantal Middelburgse
huisvrouwen via de redactietelefoon.
De een had weer de komkommers er
in geproefd, anderen meenden, dat de
smaak wat weg had van rotte vis-
In de monding van de buitenhaven te
Wemeldinge ontstond een aanvaring tus
sen het Nederlandse motortankschip
„Alpherat' en het Belgische motorschip
„St. Rita", waarbij het laatste vaartuig
ernstige averij opliep en in zinkende toe
stand kwam te verkeren.
De 370 ton metende met plaatijzer gela
den „St. Rita" op weg van België
naar Duitsland verliet de haven juist
op het moment dat de 750 ton metende
„Alpherat" met een lading stookolie
vanaf de Oosterschelde de haven binnen
voer.
De vaartuigen liepen met de voorstevens
op elkaar in waardoor het voorschip van
de St. Rita" zo zwaar beschadigd werd
dat het schip in zinkende toestand
kwam te verkeren.
Door de ijlings te hulp gekomen pomp-
boot „Adja" kon de zinkende „St.-Rita"
boven water worden gehouden. Daarna
kon in allerhaast een reddingskleed voor
het ontstane lek worden aangebracht.
De „Alpherat" bleef onbeschadigd en
kon de reis van Rotterdam naar Ant
werpen voortzetten.
De „St. Rita" ligt momenteel met de
pompboot „Adja" langszij in de buiten
haven te Wemeldinge waar de lading
plaatijzer zal worden overgeslagen in
een ander vaartuig.
Al wat in het schoentje vanmor
gen!
Nou, er zijn anders al heel wat
eerbare huisvaders, die, nu „het
speelgoed voor vader en zoon", de
elektrische trein, in het welvaarts-
vaste Nederland voor brede lagen
bereikbaar is geworden, graag
wat in hun schoentje zouden wil
len vinden.
Er zijn al gezinnen, die een loon-
ronde, een verloren bonusje vieren
met de aanschaf van een perso-
nenrijtuigje, een wisseltje of een
wagenstelletje.
In Vlissingen kennen we een man,
die het direct groot opzette: van
de kinderbijslag een fijn detail
voorzag hij zich van een vol
dragen emplacement, compleet
met verlichting en de vernuftigste
schakelsysteem en.
Alleen met de installatie zat het
wat tegen de bedrading ver
toonde enkele manco's, die de trei
nen een vlotte loop voorlopig ont
hielden.
Maandenlang worstelde hij met de
schema's vruchteloos, de man
had eenvoudig vergeten dat het
groeien naar grotere verbanden
een rijpingsproces vraagt, dat dit
schoksgewijze geen kans van sla
gen hesft, tot een volslagen derail
lering moet leiden.
Via een kleine annonce ontdeea
hij zich van het spul maar hij
verzuimde zijn kennissen van de
nieuwe ontwikkelingen op de
hoogte te stellen.
Prompt kreeg hij gisteren van een
relatie een wagontje in zijn
schoen.
,J)a's nou jammer", begon hij be
drukt, „ze zijn weg".
„Waarom heb je dat nou ge
daan!"
„Ach, ik dacht, een trein moet
toch eens vertrekken".
jes, en de grootste groep veronder
stelde dat er nu toch wel een walvis
in de Middelburgse watertoren moest
rondzwemmen, want het water
smaakte naar levertraan
Het vreemde daarbij was, dat een deel
van de bevolking de nare smaak wel
proefde, een ander deel echter niet.
Maar de groep, die het wel proefde,
bespeurde de nare smaak niet alleen
in het water, maar ook in de thee,
in de koffie enz. In enkele gezinnen
wilden de kinderen 's morgens zelfs
de tanden niet meer poetsen met dat
nare water, in andere gezinnen nam
men voor de reiniging van het gebit
zijn toevlucht tot mineraalwater.
Gemeentebedrijven Middelburg heeft nu
gisteren enkele Middelburgse water
monsters naar het waterleidinglabo-
ratorium Zuid in Breda opgestuurd.
De eerste onderzoeker proefde de
nare smaak niet. De laboratorium
directie besloot toen een forse groep
laboranten aan te laten rukken en
die ontdekte gezamenlijk de nare
smaak wel. Een soort komkommer-
smaak met levertraan, meenden de
laboranten.
Het water werd snel onderzocht en zo
ontdekte men de algjes, die het leed
moesten veroorzaken. De heer Hoo-
gewerff verzekerde ons, dat deze
soort alg op ongeregelde tijden wel
eens in het water van een wingebied
kan voorkomen. Thans vond men de
algjes in het monster van het water
uit het ongeveer veertig jaar oude
kanaal, waarin ze echter nog nooit
voorgekomen zijn.
Aan de hand van de resultaten van het
onderzoek werd het oude kanaal bui
ten gebruik gesteld en met de hulp
van de waterleidingmij Midden-Zee
land de watervoorziening toch verze
kerd. Het oude kanaal levert onge
veer twee derde deel voor het Middel
burgse waterverbruik.
Uit het onderzoek in Breda werd voorts
duidelijk, dat het water met de nare
smaak niet schadelijk is voor de ge
zondheid. Het is bacteriologisch en
chemisch volkomen bruikbaar en het
is nog volledig te betitelen als drink
water, aldus verklaarde de directeur
van gemeentebedrijven.
De alg kan sluimerend aanwezig zijn
geweest in het kanaal of kan er ook
ingewaaid zijn. Het kan ontstaan zijn
door de invloed van temperatuur
schommelingen en het is ook moge
lijk, dat het binnenkort weer ergens
anders voorkomt, het kan tien jaar
duren voordat men het weer merkt
of het kan nooit meer terugkeren.
Momenteel is een bestrijding haast
niet mogelijk, vertelde ons de heer
Hoogewerff, men zou de smaak van
het water er alleen maar viezer mee
maken.
Het Bredase laboratorium onderzoekt
thans het ontstaan van de alg en wat
er eventueel tegen gedaan kan wor
den.
De aanval op de poliomyelitis tot nu
toe tot acht slachtoffertjes beperkt ge
bleven op het eiland Tholen wordt
met onverminderde kracht voortgezet.
In verschillende plaatsen zijn vele kin
deren tegen de kinderverlamming inge
ënt en dit aantal neemt steeds toe, ook
onder de kinderen uit die gezinnen, waar
de ouders eerst principiële bezwaren
hadden tegen preventieve geneeskundi
ge maatregelen. Vanmorgen donder
dag zal jhr. mr. A. F. C. de Casem-
broot, commissaris der koningin in de
provincie Zeeland met de colleges van
b. en w. uit de Thoolse gemeenten en
met de heer S. Lelie, waarnemend in
specteur van de volksgezondheid in
Zeeland, in het Thoolse gemeentehuis om
elf uur bespreken welke maatregelen
nog moeten worden genomen in verband
met de polio-epidemie.
Van medische zijde wordt niet alleen
het Salk-vaccin bij het inentingspro
ces ingezet. Over een paar dagen zul
len de kleuters, kinderen en volwas
senen ook kennis kunnen maken
uiteraard nog steeds uit vrije wil
met de immunisatiemethode van Sa-
bin. Hierbij wordt de entstof niet
door middel van een inspuiting toe
gediend, maar door de mond ingeno
men: als druppels op bijvoorbeeld een
suikerklontje.
Dit preparaat wordt ingenomen onge
acht het feit of men is ingeënt of niet.
Dit Sabin-vaccin, waarvan de afleve
ring vanuit de voorraden bij het rijks
instituut voor de volksgezondheid in
Bilthoven woensdag is begonnen, heeft
als taak te zorgen, dat men geen dra
ger van het virus van de kinderverlam
ming wordt. Dit geldt overigens één
bepaald type van de kinderverlamming.
„We moeten er hier de zaak uit zien
te krijgen, en dat in het belang van de
hele mensheid". Dat zei ons gisteravond
een (vermoeide) arts L. D. A. Looysen
uit Tholen. Vermoeid van de vele inen
tingen en andere besognes rond de kin
derverlammingsepidemie, die in Tholen
ontstond.
Gisteren werden in de gemeente Tholen
weer 87 kinderen ingeënt, onder wie
leerlingen van de school van de gere
formeerde gemeente en van de openba
re lagere school. „Men gaat inzien, dat
men de jeugd beter kan laten vacci
neren". aldus dokter Looysen. Hoop
volle berichten dus uit Tholen, waar
overigens nog lang niet alle 520 in aan
merking komende kinderen zijn gevac
cineerd.
„We gaan dóór met het inenten",
aldus dokter Looysen, die verwacht
te, dat nu het weer is omgeslagen
het klimaat een gunstige factor
wordt in de bestrijding van de polio.
„De warme novembermaand was ge
schikt voor de ontwikkeling van de
kinderverlamming. Nu het kouder
wordt, betekent dat een gunstige
ontwikkeling".
Gisteren zijn in Tholen ook het perso
neel en de leerlingen van de landbouw-
huishoudschool van de Z.L.M. uit voor
zorg ingeënt. Vandaag begint in het
Groene-Kruisgebouw de uitreiking van
tabletten met het Sabinvaccin. In Tho
len zijn nog steeds zes poliopatiënten,
waarvan er drie thuis zijn. De andere
drie zijn in het ziekenhuis te Bergen op
Zoom opgenomen. Ze verkeren niet in
levensgevaar. „Hun toestand is niet ver
anderd, maar matig", aldus dokter Looy
sen.
In Stavenisse, waarvan één jeugdige in
woner met kinderverlamming is opgeno
men in het Bergen op Zoomse gasthuis
waar van een tweede kind nog steeds
niet zeker is of het polio heeft, wil dok
ter H. Zoeteman „de zaak warm hou
den". „We willen de zaak afdammen en
als het Sabinmii.del er eenmaal is, gaat
dat er misschien beter in". Overigens
toonde deze arts zich niet ontevreden
over de bereikte resultaten. Er is weer
een circulaire uitgegaan en nu kwamen
ook kinderen uit oud-gereformeerde ge
zinnen naar de plaats van inenting. En
volgende week dinsdag, of woensdag ko
men de suikerklontjes met het Sabin
middel. „Misschien komen we tot 50 pro
cent van de schoolgaande jeugd; een
paar weken terug was het nog maar 20
procent. Er moeten nu nog omstreeks
200 van de 330 kinderen worden inge
ënt.
Dokter R. C. Renes van Oud-Vosse-
meer kon woensdag 10 kinderen in
enten van ouders, die tot op heden
gewetensbezwaren hadden.
Deze ouders zijn lid van de christe
lijke gereformeerde kerk. Het was
het resultaat van een intensief huis
bezoek door deze arts.
Ook in St. Annaland werd een circulai
re verspreid, waarin de bevolking werd
aangeraden behalve de kinderen te la
ten inenten hen ook het Sabinpreparaat
toe te dienen. Vandaag om vier uur
is er nog gelegenheid tot vaccineren.
Het Sabinpreparaat wordt zaterdag van
10 tot 12 en van 1 tot 7 uur uitgereikt
in het wijkgebouw van het Groene Kruis.
„St. Maartensdijk heeft", aldus de huis
arts J. M. v. d. Bel, „altijd een vrij aar
dige immuniteit gehad. Deze dokter ziet
de toestand in zijn gemeente dan ook
beslist niet somber in. Wanneer hier met
de uitreiking van de Sabindruppels kan
worden begonnen is nog niet bekend. In
St. Maartensdijk zijn geen poliogevallen
geconstateerd. Evenmin „waarschijnlij
ke" gevallen. Ook in Scherpenisse is de
toestand op het poliofront onveranderd
rustig. Dinsdag is er gevaccineerd en
volgende week maandag en dinsdag zal
men met de uitreiking van het Sabin-
middel beginnen.
j Vele statenleden betreuren het, dat
in een televisie-uitzending over Z.-
Vlaanderen de uitspraak is gedaan,
dat Zeeuwsch-Vlaanderen eigenlijk
bij België zou moeten behoren. „In i
hoeverre zijn Gedeputeerde Staten J
I verantwoordelijk voor deze uitzen-
ding?", zo vragen zij. Verzocht S
1 wordt te bevorderen, dat wanneer
1 medewerking wordt verleend aan
j een bepaalde uitzending, invloed op
het uitgezondene wordt verkregen,
j G.S. antwoorden in hun memorie
j van antwoord bij de provinciale be-
groting, dat ook zij de uitspraak be-
j treuren, dat Zeeuwsch-Vlaanderen
eigenlijk bij België zou moeten be- J
horen. Voor deze uitspraak dragen
zij echter geen enkele verantwoor- i
delijkheid, zo zeggen G.S. zelf, om-
dat de uitzending volledig door en
voor rekening van een der omroep-
j organisaties is verzorgd. Het komt j
j Gedeputeerde Staten overigens be- j
j zwaarlijk voor het verstrekken van
j inlichtingen afhankelijk te gaan j
stellen van invloed op de inhoud van
j uitzendingen en reportages.
Na een nogal lastig transport is dins
dagavond in Hulst het eerste van een
tweetal nieuwe hogedrukketels voor het
gemeentelijk gasbedrijf gearriveerd. De
ze ketels leeg, die elk een gewicht heb
ben van 14.200 kiolgram, zijn vervaar
digd in Vlaardingen. De firma Stoof uit
Breda zorgt voor het vervoer.
Dat is geen eenvoudig karwei, omdat
de auto's met de ruim 18 meter lange
en ruim twee meter brede ketels niet
met veerboten over de Westerschelde
mochten worden vervoerd.
Ook kreeg het vervoersbedrijf geen toe
stemming om gebruik te maken van de
Antwerpse tunnel. Zelfs in het Bel
gische Temse achtte men het te riskant
om het zware transport over de Schelde-
brug te laten rijden, zodat de eerste
auto met tank helemaal moest omrijden
via de brug te Dendermonde ten zuiden
van de lijn Gent-AntwerpenHet trans
port van Vlaardingen naar Hulst duur
de twee dagen. Vrijdagmorgen wordt
het tweede transport in Hulst verwacht.
De tanks zijn bestemd voor uitbreiding
van het gemeentelijk gasbedrijf Hulst.
Met de nieuwe ketels zal de dagvoor-
raad gas uitgebreid worden van 1100
tot 3000 m3.
Gedeputeerde Staten van Zeeland zijn
bet met het dagelijks bestuur van het
Opbouworgaan stichting Zeeland eens,
dat de door dat bestuur bepleite subsidie
regeling, krachtens welke de subsidie
automatisch zal worden verhoogd wan
neer de salarislasten stijgen, een psycho
logisch voordeel zou betekenen. De prak
tische verwezenlijking van een derge
lijke regeling stuit naar de mening van
G.S. echter op grote moeilijkheden, voor
al omdat de subsidiale kosten waarin het
rijk een bepaalde procentuele bijdrage
verleent niet alle lasten omvatten. Zou
de provincie een regeling willen treffen
overeenkomende met die van 't rijk, dan
zou dit betekenen, dat de provincie een
niet onaanzienlijk hoger subsidiepercen
tage zou moeten vaststellen dan het rijk,
dat bovendien voortdurend aan veran
dering onderhevig zou zijn. Praktisch
en psychologisch zou dit dan geen voor
deel betekenen. G.S. wensen zich over
deze kwestie nog nader te beraden. Dit
delen G.S. mede op vragen over het
voorstel tot verhoging van de subsidie
aan het provinciaal opbouworgaan stich
ting Zeeland.
„Indien het opbouworgaan nieuwe taken
tot zich trekt is dit een gevolg van het
Met ingang van volgende week zal er
in de veiling te Kapelle-Biezelinge tot
nader order nog eenmaal per week vei
ling houden. Dit zal zijn op woensdag
middag. Deze verdere inkrimping is
een gevolg van het dalen der aanvoer.
De veerdiensten zijn vanzelfspre
kend weer een belangrijk hoofd
stuk in de memorie van antwoord
van Gedeputeerde Staten bij de
provinciale begroting voor 1964.
Met name wordt aandacht besteed
aan de provinciale bijdrage in de
kosten van de veerdienst Zijpe-
Anna Jacobapolder gedurende de
wintermaanden. Is dat noodzake
lijk?, zo werd door statenleden tij
dens het begrotingsonderzoek in de
afdelingen gevraagd.
G.S. wijzen er op, dat in de afgelopen
strenge winter de dienst Zijpe-Anna-
Jacobapolder met behulp van sleepboten
en ijsbrekers gaande gehouden moest
worden. De hoofdingenieur-directeur van
de rijkswaterstaat heeft voorgesteld,
dat 50 procent van de daaraan verbon
den kosten ten laste van het rijk, 40
procent ten laste van de provincie en
10 procent ten laste van de omliggende
gemeenten zouden worden gebracht.
G.S. zijn er volkomen van overtuigd,
dat het gaande houden van deze veer
dienst ook een provinciaal belang is.
Maar zij hebben bezwaar tegen de
hoogte van de provinciale bijdrage.
Zy zijn van oordeel, dat een bijdrage
van 20 procent in deze kosten in
overeenstemming is met het provin
ciaal belang. Zp hebben de hoofdin
genieur-directeur van rijkswaterstaat
dan ook verzocht te willen bevorde
ren, dat de bijdrage van het rijk op
70 procent wordt vastgesteld. Als
over deze materie een beslissing is
genomen, zullen G.S. een voorstel tot
wijziging van de begroting voor 1963
in de staten aanhangig maken.
De R.T.M., die dit veer exploiteert, heeft
G.S. inmiddels een nota van 32.436
40 procent van de gemaakte kosten
toegezonden. In verband met de moei
lijke liquiditeitspositie van deze naam
loze vennootschap hebben Gedeputeerde
Staten besloten dit bedrag betaalbaar
te stellen, vooruitlopend op een door de
staten te nemen beslissing. De R.T.M.
heeft toegezegd om, mochten de staten
niet bereid zijn het bedrag geheel of
gedeeltelijk beschikbaar te stellen, het
eventueel teveel betaalde terug te be
talen.
Nog meer aandacht werd door de sta
tenleden gevraagd voor het veer Krui-
ningen-Perkpolder. „Het vervoer op dit
veer loopt volkomen vast", zo werd ge
steld. Gedeputeerden vragen zich af in
welk opzicht meer aandacht aan dit
probleem kan worden besteed. De ha
vens, die te klein zijn, vormen het knel
punt. Daarbij is de provincie afhankelijk
van de medewerking van rijkswater
staat. Het plan is met de begroting van
deze havens in 1964 te beginnen, maar
het zal nog wel tot 1966 duren eer
deze havens gereed zijn. Tegelijk hopen
G.S. dan het schip, dat thans ontworpen
wordt, in de vaart te kunnen brengen.
Het enige dat voor 1966 nog mogelijk
is, is de capaciteit van de „Koningin
Julana" te vergroten door dit schip
te verlengen. Deze verbouwing kan nog
voor de zomer van 1964 gerealiseerd
worden.
Gevraagd werd ook de halfuursdiensten
voor het veer Vlissingen-Breskens in de
dienstregeling op te nemen. Voor een
uitbreiding van deze dienstregeling is
echter de goedkeuring van de minister
nodig, welke goedkeuring slechts ver
leend wordt indien op overtuigende wij
ze de noodzaak daarvan wordt aange
toond. Bij Vlissingen-Breskens zal dit
moeilijk gaan, omdat de perioden, waar
in deze extra-vaarten worden gemaakt,
niet ieder jaar precies hetzelfde zijn.
Bovendien moeten de vaarten, als zij
in de dienstregeling zijn opgenomen, ge
maakt worden, ook wanneer daaraan op
grond van het vervoersaanbod geen
behoefte bestaat.
Wel zijn G.S. voornemens op de dienst
Zierikzee-Kats op zondag een vaart in
te lassen. Ook zal machtiging aan de
minister worden gevraagd voor uitbrei
ding van de zondagsdienst op het veer
Vlissingen-Breskens en Kruiningen-
Perkpolder.
zich geroepen voelen te voorzien in be
hoeften welke ontstaan door de ontwik
keling van de provincie en de zich wij
zigende maatschappelijke omstandighe
den", aldus G.S. in antwoord op een
vraag waarom het opbouworgaan tel
kens opnieuw tracht taken tot zich te
trekken welke reeds door anderen wor
den verricht, mede gelet op zijn finan
ciële positie. G.S. zeggen over dit punt
voorts, dat zij gaarne vermeld hadden
gezien welke van de taken reeds door
anderen worden verricht. „Daarbij dient
te worden bedacht, dat één bepaalde
zaak verschillende aspecten heeft", aldus
G.S., die als typerend voorbeeld het plat
telandsbeleid noemen. „Daaraan kunnen
dus zowel het opbouworgaan als het
E.T.I. te pas komen", aldus het college,
dat zegt zich er wel van bewust te zijn,
dat deze ontwikkeling in het oog gehou
den moet worden.
„De verhoging van de provinciale
subsidie aan de Zeeuwse Muziekstich-
ting moet worden gezien tegen de
achtergrond van de verhoging van
andere subsidies en met name de
rijkssubsidies. Het rijk heeft ovér
1962 en 1963 extra subsidies toege
kend van respectievelijk 1000 en
2500 ter bestrijding van de hogere
salarislasten".
„Een en ander betekent, dat de rijkssub
sidie aan dit provinciaal museum over
beide jaren is gestegen boven de provin
ciale. Voorts moet worden vermeld, dat
de Vereniging Rembrandt zich bereid
heeft verklaard, ter tegemoetkoming in
de kosten van aankoop van twee zilve
ren plaquettes een bijdrage van 2500
te verlenen". Dit delen G.S. mee in ant
woord op een opmerking in het alge
meen verslag van de afdelingen van de
provinciale staten betreffende het voor
stel van G.S. tot verhoging van de sub
sidie aan de Zeeuwse Museumstichting.
In het verslag wordt gezegd, dat vele
leden liever hadden gezien, dat de sub
sidie met hec oog op de financiële toe
stand van de provincie op het oude be
drag gehandhaafd was gebleven.
Het Belgische motorschip „Grace-Dieu"
geladen met cokes op weg van Duits
land naar Temse strandde woensdag
avond in de Witte" Tonnenvlije ter hoog
te van Stavenisse. Door passerende
sleepboten werd het gestrande vaartuig
vlotgesleept en naar Wemeldinge ge
bracht. Daar bemerkte men, dat de „Gra
ce-Dieu" vrij ernstige lekkage had opge
lopen en hulp van pompboten nodig had.
De pompboten Adja en Zeewolf verleen
den assistentie De lading van de „Grace-
Dieu zal vermoedelijk in Wemeldinge
moeten worden overgeslagen.
Dezer dagen is in Goes de laatste cur
susdag gehouden voor de bestuursleden
van Volksonderwijs. Op deze laatste bij
eenkomst werd vooral de Mammoetwet
besproken, met de problemen voor het
basisonderwijs en de brugklas, die de
moeilijkheden van het huidige toela
tingsexamen ten dele moet onder
vangen.
Aan het eind van deze kadercursus kon
de federatievoorzitter, de heer M. A.
Hage, tot zijn genoegen vaststellen, dat
de belangstelling zeer bevredigend was
geweest en dat de docenten, de heren
Van Zoest, Strabbing en Ridderbos, on
getwijfeld in belangrijke mate tot het
succes hebben bijgedragen.
Op een vraag of de gemeente Vlissin
gen niet te excentrisch is gelegen voor
de vestiging van een sporthal, zeggen
G S. deze zienswijze niet te kunnen (le
ien. Naar de mening van G.S. bestaat
de mogelijkheid, dat in de toekomst ook
voor andere plaatsen in Zeeland ten be
hoeve van een sporthal financiële hulp
wordt verleend.
Gedeputeerde Staten zullen ae subsidie
aanvrage van de organen van samenwIr
king voor het maatschappelijk werk nog
maals bezien en hun definitief stand
punt nader aan de staten berichten. Dit
deelt het college mee in antwoord op
vragen over de subsidiëring van de orga
nen.
In aanmerking nemende, dat de exploi
tatie van de beschuttende werkplaatsen
ten dele een batig saldo of een beschei
den tekort oplevert, ach'/m G.S. geen re-
dep aanwezig om hun voorstel tot intrek
king van het besluit tot subsidiëring van
de stichting federatie van beschuttende
werkplaatsen in Zeeland te wijzigen. Dit
deelt het college mee op vragen over
deze kwestie.
Uit een antwoord op vragen over de
subsidiëring van cultureel werk blijkt,
dat de kostenfactor bij het aantrekken
van Nederlandse gezelschappen niet we
zenlijk wordt beïnvloed door de reis,
die deze gezelschappen naar Zeeland en
daarbij eventueel naar Zeeuwsch-Vlaan
deren moeten maken. De reiskosten zijn
verdisconteerd in de uitkoopsom, welke
voor een voorstelling in Zeeuwsch-
Vlaanderen niet hoger ligt dan voor een
voorstelling elders in Zeeland.
Slot van pagina 1
het tijdig gereed komen van de nieu
we brug bij Heinenoord. Zou deze
brug niet tijdig genoeg gereed ko
men, dan zal een verkeersopstopping
ontstaan, die een rem betekent voor
het verkeer over de Oosterschelde
brug en de Haringvlietbrug en daar
mee ook voor de ontwikkeling van
de streek. G.S. houden er ernstig re
kening mee, dat de nieuwe brug over
de Oude Maas niet voor 1968 gereed
zal zijn. Deze gehele gang van zaken
verontrust Gedeputeerde Staten in
hoge mate.
Bij de bouw van de brug over de Ooster
schelde hebben zich uiteraard, zo zeg
gen G.S., zowel bij de fabricage als bij
het plaatsen van de voorgefabriceerde
onderdelen bepaalde moeilijkheden voor
gedaan, die door ervaring zijn en zullen
worden overwonnen. Uitzonderlijk is de
ze gang van zaken niet.
Door een verkeerde manipulatie van een
der arbeiders, tegen de gegeven instruc
ties in, ontstond een onderdruk in een
der palen, als gevolg waarvan de paal
met de daarop rustende caisson onge
veer 20 centimeter wegzakte. Onmiddel
lijk zijn maatregelen getroffen om de
oorspronkelijke toestand te herstellen,
Dit herstel zal binnenkort gereed komen.
In de afdelingen was gevraagd voor
wiens rekening de gevolgen van de aan
gekondigde loonsverhoging komen bij ,de
brugbouw. In dit verband wijzen G.S. op
een artikel uit de overeenkomst, die ge
sloten is met de aannemers: „Op wijzi
gingen in lonen en/of sociale lasten zal
geen verrekening plaatsvinden". Dit ri
sico is dus voor de aannemer.
Zoals bekend zal een proef voor de mos
selverwatering gehouden worden bij Zu
richeroord in het Waddengebied. G.S. wij
zen er op, dat de minister heeft ver
klaard, dat de keuze van een plaats voor
deze proeven geenszins vooruitloopt op
de beslissing waar later een definitieve
verwaterplaats zal worden ingericht.
Voorts wijzen G.S. er op dat er met de
minister overleg is over de mogelijkheid
in Zeeland een tweede proef te nemen
naast die in de Waddenzee.
G.S. zijn ten aanzien van een bespoedi
ging van de uitkering ex artikel 8 van
de Deltawet (Deltaschade) aan betrok
kenen diligent. Waar mogelijk wordt op
deze bespoediging aangedrongen. De re
sultaten zijn tot op heden echter teleur
stellend.
In verband met de grote investeringen,
die met name de waterleidingbedrijven
zullen moeten doen voor de nieuwe in
dustrieën, zullen G.S. waar nodig trach
ten steun van rijkswege te verkrijgen,
onder meer uit gelden voor de infra
structuur. Nieuwe behoeften aan water
dienen geval voor geval op haar finan
ciële en technische mogelijkheden te
worden bezien.
Voor de bestudering van nieuwe mo
gelijkheden van waterwinning binnen
de provincie hebben G.S. een commis
sie ingesteld, die binnenkort met de
werkzaamheden kan beginnen. Mo
menteel worden basisgegevens voor
deze studie verzameld en verwerkt,
De winning van oppervlaktewater in
andere gebieden dan Zeeuwsch-
Vlaanderen vindt nog niet plaats. De
wenselijkheid en mogelijkheid zal
ook in deze commissie worden onder
zocht.
Hoever staat het met het overleg inzake
de aardgasvoorziening Er is zowel in
provinciaal als in landelijk verband over
leg. Gedeputeerde Staten hebben op 19
november een eerste oriënterende be
spreking gehad met de gemeentebestu
ren in deze provincie, die een gasbedrijf
In het ziekenhuis „Charitas" in Roosen
daal is in de nacht van dinsdag op
woensdag rector J. N. Knossen gestor
ven, die van 22 januari 1955 tot 29
januari 1962 pastoor is geweest in Vlis
singen. De overledene kreeg ongeveer
vier weken geleden een hartaanval,
waarvan hij vrijwel geheel hersteld
scheen, zodat zijn dood toch nog vrij
onverwacht kwam. In het ziekenhuis
in Roosendaal, waar hij sinds januari
1962 rector was, werd hem het heilig
Oliesel toegediend.
Rector Kossen werd geboren op 26
februari 1907 in Tuitjenhorn en ontving
de priesterwijding op 30 mei 1931 te
Haarlem. Hierna was hij achtereenvol
gens kapelaan in Den Haag, Alphen aan
de Rijn, Heemstede en Dordrecht totdat
hij pastoor werd in Vlissingen.
Niet alleen de provincie Zeeland heeft
ernstig rekening te houden met een te
kort op de provinciale begroting voor
1964. Dat blijkt uit de memorie van ant
woord van G.S. bij deze begroting. Tij
dens het onderzoek in afdelingen hadden
verschillende statenleden het tekort van
f 210.000 teleurstellend genoemd. Hoe is
het in de andere provincies?, wilden zij
weten. Uit het staatje, dat G.S. ver
strekte, bleek dat Friesland een tekort
heeft van 300.000, Limburg van
100.000 en Utrecht zelfs van 1.088.029
Uit dit staatje bleek ook, dat de alge
mene reserve van de andere provincies
in het algemeen hoger ligt dan die van
Zeeland. Voor Zeeland is het 1.450.000,
voor Overijsel 1.360.000, voor Drente
2.235.000, voor Limburg 400.000,
voor Zuid-Holland 700.000, voor Noord-
Holland ruim 14 miljoen en Noord-Bra
bant spant de kroon met ruim 25,5 mil
joen. Ook ten aanzien van de bijzondere
reserves behoort Zeeland 2.285.000)
tot de minst „rijke" provincies. Fries
land 1.294.000) en Noord-Holland
1.827.000) hebben minder, maar de
andere provincies steken er met bedra
gen van 11 tot 21 miljoen ver boven
uit.
G.S. geven toe, dat het tekort van
210.000 inderdaad nog aanzienlijk
zal worden overschreden door de te
verwachten loonsverhogingen. Het
bedrag van 100.000 onvoorzien, dat
hiervoor reeds is uitgetrokken, zal
zelfs niet voldoende zijn. Voor dek
king zal een verder beroep gedaan
moeten worden op de algemene re
serves.
Een verhoging van het uitkeringsper
centage uit het provinciefonds is volgens
G.S. noodzakelijk. Van de zijde van de
provincie is de minister van binnenland
se zaken verschillende malen gewezen
op de onhoudbare toestand. Binnenkort
zullen de provinciale besturen zich in in
terprovinciaal verband beraden over de
maatregelen, die genomen zullen moe
ten worden om verbetering te brengen
in de financiële positie van de provin
cies. Deze maatregelen zullen ter ken
nis van de regering worden gebracht.
Verschillende statenleden spraken de
vrees uit, dat de financiële positie van
de provincie nu reeds nadelige gevolgen
heeft voor het verzorgingspeil. Inder
daad, zo zeggen G.S., werkt het tekort
niet stimulerend, maar men kan niet
zeggen, dat het financiële tekort zich nu
reeds nadelig doet gevoelen op het ver
zorgingspeil.
Gedeputeerde Staten betreuren, dat ook
de werken ter bevordering van de in
dustrialisatie onder de temporisering
van de overheidsuitgaven vallen. Over
de omvang en objecten een enkele
uitzondering daargelaten die in Zee
land daarvoor in aanmerking komen,
zijn G.S. nog niet ingelicht.
exploiteren, alsmede met het bestuur
van de N.V. G.M.Z. Het ging hier met
name om de vraag op welke wijze de
distributie van aardgas zal kunnen
plaatshebben.
G.S. zien een vaste oeververbinding over
de Westerschelde dus beslist als de enige
oplossing voor het vervoersprobleem.
Kunnen G.S. nadere mededelingen doen
over de studie te dien aanzien! In ant
woord hierop wordt verwezen naar een
uitvoerige studie, die onlangs is uitge
bracht door het E.T.I. In deze studie
wordt in het bijzonder aan de verkeers-
economische aspecten, waaronder de
rentabiliteit van deze verbinding, aan
dacht besteed.
Met name werden vele vragen gesteld
over de problemen rond het Sloegebied.
Desgevraagd menen G.S., dat het inder
daad bij belanghebbenden voldoende be
kend is, dat zij zich ter zake van vesti
ging in het Zuid-Sloegebied kunnen
wenden tot de provinciale griffie en het
E.T.I. Bovendien wordt van de zijde van
het E.T.I. voortdurend de aandacht van
de industriëlen gevestigd op de vesti
gingsmogelijkheden. Een door het E.T.I.
samengestelde brochure zal binnenkort
verschijnen.
Opnieuw werd aangedrongen op nadere
mededelingen over bedryven, die zich wil
len vestigen in het Sloegebied. G.S. wij
zen er echter op, dat de bedrijven, die
plannen hebben geen ruchtbaarheid aan
hun interesse willen geven. Uit concur-
rentie-overweging wordt dit verzoek ge
daan en G.S. achten dit begrijpelijk.
Met klem werd vooral aangedrongen op
het spoedig gereedkomen van de aan
sluitende wegen naar het Sloegebied.
Daarbij wordt er op gewezen, dat de
N.V. Koninklijke Maatschappij De
Schelde voornemens is haar bedrijf in
het Zuid-Sloe al in het tweede kwartaal
van 1964 in gebruik te nemen. Ook G.S.
zijn doordrongen van de noodzaak van
spoed bij deze wegenaanleg. Naar ver
wachting zal de westelijke ontsluitings-
weg naar het Sloe (naar Vlissingen) in
1964 gereed komen. Met de verwer
ving van gronden voor de oostelijke ont-
sluitingsweg (naar Nieuwdorp) is een
begin gemaakt. Het streven is ook met
de aanleg van deze weg op korte ter
mijn te beginnen. De verbinding Mid-
delburg-Nieuwland-Sloe hebben G.S. ge
noemd in de aan de minister van econo
mische zaken gezonden nota inzake de
in de komende vier jaar uit te voeren in
frastructuurwerken ter bevordering van
de industrialisatie. Zij hebben er daarbij
op gewezen, dat deze weg een onmisbare
schakel in de verbindingen naar het
Sloe vormt.
G.S. antwoordden ontkennend op de
vraag of het streven naar grotere een
heden voor wat betreft gemeenten en
waterschappen voor de provinciale fi
nanciën consequenties met zich mee zal
brengen. G.S. wijzen er nog weer eens
op, dat aan de belangrijke functie, die
in ons ons staatsbestel aan de gemeen
ten is toegekend, slechts reële inhoud
kan worden gegeven door gemeenten,
die over voldoende bestuurskracht be
schikken.
Weliswaar schieten kleine gemeenten
vaak niet in kracht te kort, maar het is
de vraag of zq met de geringe financiële
draagkracht en het gebrek aan outillage
en specialisme oplossing kunnen bren
gen voor de problemen, die voortvloeien
uit een dynamische ontwikkeling. Daar
enboven telt Zeeland in vergelijking met
de andere provincies een uitzonderlijk
hoog aantal kleine gemeenten: 32 ge
meenten hebben minder dan 1500 en 19
gemeenten zelfs minder dan 1000 inwo
ners. Dit heeft G.S. er toe geleid de sa
menvoeging van gemeenten in deze pro
vincie te bevorderen.
In het algemeen wordt bij het voorberei
den van de herindelingsplannen reke
ning gehouden met de politieke en gods
dienstige gezindheid van de bevolking.
Handhaving van de politieke status quo
kan evenwel in bepaalde gevallen een
doelmatige bestuurlijke indeling in de
weg staan. In zulke gevallen kan afwij
king van bovenbedoeld beginsel niet
steeds worden vermeden.
In welke orde van grootte wordt ge
dacht bij het streven naar de concentra
tie van waterleidings- en gasbedrijven?
zo werd ook gevraagd. Gelet op de geo
grafische gesteldheid van de provincie,
alsmede op de zich in het bijzonder in
Midden-Zeeland manifesterende onder
linge afhankelijkheid van de daar werk
zame waterleidingbedrijven, streven
G.S. in eerste aanleg naar een concen
tratie in dit gebied.
Overigens is het aan te bevelen in ver
band met deze concentratie te denken
dit omdat de behoefte aan zoet water
steeds stijgt en de noodzaak om deze
behoefte zo efficiënt mogelijk te bevre
digen.
G.S. zijn voornemens om bepaalde sub
sidies in de sociaal-maatschappelijke
sfeer, benevens enkele verzorgingen op
het gebied van de volksgezondheid te
verminderen en over te dragen aan de
gemeenten. Enkele statenleden vrezen,
dat de activiteiten op deze gebieden dan
niet meer tot volle ontplooiing zullen
komen. Met name vraagt men zich af
of het voor de gemeenten niet een te
zware belasting zal worden.
G.S. kunnen thans nog niet beoordelen
in hoeverre de hier geuite vrees werke
lijkheid zal worden. Dit zal voor een
groot gedeelte, zo voor het ge
heel, afhangen van de bereidheid van
de gemeentebesturen om deze taken
over te nemen. G.S. wijzen er op, dat na
verloop van drie jaar voor dit werk een
tegemoetkoming verkregen kan worden
uit het gemeentefonds. Zij verwachten
dan ook niet, dat op de duur een te zwa
re belasting op de gemeenten zal druk
ken. i
Naar de aanvankelijke verwachting zal
een aantal gemeentebesturen wel bereid
zijn voor deze onderdelen hun subsidie
te verhogen. G.S. overwegen in de loop
van volgend jaar hierover contact op te
nemen met de afdeling Zeeland van de
Vereniging van Nederlandse Gemeenten.
DROOG WEER,
Droog weer met weinig bewolking, maar
in het noorden van het land binnendrij-
vende wolkenvelden. Zwakke tot matige
wind tussen oost en noordoost. Middag-
temperaturen oplopend tot enkele gra
den boven het vriespunt.
ZON EN MAAN.
6 december
Zon op 8.31 onder 16.30
Maan op 22.48 onder 13.10
