ERNSTIGE FINANCIËLE CRISIS BIJ DEFENSIE
Plannen van Visser
waren „wensdromen"
Lee Harvey Oswald had
geen enkele helper
Chef Generale Staf
vraagt ontslag na
geschil met minister
„Luchtspoor" Grevelingendam experimenteert
NOG GEEN
KRACHTPROEF
IN BRUSSEL
Thiilen
Vandaag...
MINISTER DE JONG VRAAGT KAMER HAEF JAAR
DE TIJD OM MOEILJKHEDEN OP TE LOSSEN
V.S. zullen een
nieuwe Syncom
lanceren
Conclusie van F.B.I.
Ook Ruby was
niet bij een
comblot betrokken
Lt.-gencraal
Van den Wall Bake
oneens met beleid
Polio in Enchede
Generaal Braun
vroeg ook ontslag
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zeeland beregoed
voor Beervogels
Visser zondebok
Verdichtingen
Organisatie
Staf van Kennedy
blijft onder
Johnson dienen
Persconferentie
Standpunt
„AANGEKLEDE" GONDELS GLIJDEN HEEN EN WEER
„Piloten" komen
in opleiding...
Lange dagen...
206e jaargang - no. 285
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Directle; F. van de Velde, F. B. den Boer en W. de Pagter. Hoofdredactie: W. Leertouwer en G. A. de Kok Abonnementsprijs 67 cent per week, ƒ8,70 per kw.franco per post '8,95ip. kw. Losse emmers15 ct. Btei'
Walstraat 58-60. tel. 2355 (b.g.g. red. 3508, adv. 3647/3643); Middelburg: Markt 51, tel. 3841 (b.g.g red 2078/3169. adv. 2375); Goes: Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853. adv 5213); Oostburg. tel2395 T.erneu:~S,^0o' pz C Middelburg'
2911, Zierikzee: red. tel. 2425, adm. tel. 2094. Adv.pr. 30 ct. p. mm. Min. p. adv. ƒ4,50. Ingez. med. 3 x tarief. Kleine adv. (max. 8 regels) 30 ct. p. regel (min. ƒ1.50). Brieven bur. van dit blad 25 ct. meer. Giro 359300 P.Z.C., Midde 0
Woensdag 4 dec. 1963
Pagina 7
(Van onze Haagse redactie).
De minister van defensie De Jong heeft gisteren de Tweede Kamer
medegedeeld, dat hij een nieuw plan moet maken voor de opzet
van de defensie. In zijn memorie van antwoord heeft minister De
Jong de onder verantwoordelijkheid van zijn voorganger aan het
Centraal Plan Bureau overgelegde plannen voor de jaren 1963-
1967 bestempeld als een „wensdroom". De huidige bewindsman
verklaart zich genoodzaakt te zien nieuwe plannen te maken, die
de exploitatiekosten van de strijdkrachten in sterke mate zullen
drukken. Met de herziening van die plannen is hij echter pas be
gonnen. De minister vraagt de Kamer zes maanden tijd om met
afgeronde nieuwe plannen ter tafel te mogen komen.
In Washington heeft de Amerikaan-
se president Lyndon B. Johnson de J
Fermirprijs voor atoomonderzoek J
uitgereikt aan de beroemde atoom-
geleerde Robert Oppenheimer, de J
vader van de atoombom. Foto: een J
beeld van de plechtigheid, Oppen-
heinier kreeg een oorkonde met een j
citaat uit een rede van Kennedy 5
en een bedrag van vijftigduizend X
dollar.
Op dezelfde dag waarop deze me
dedelingen aan de Tweede Kamer
werden gedaan, heeft de chef van
de generale staf, tevens bevelheb
ber der landstrijdkrachten, luite
nant-generaal A. V. van den Wall
Bake zijn ontslag aangeboden.
In zijn memorie van antwoord stelt mi
nister De Jong onomwonden, dat hij zich
voor ernstige financiële problemen ge
steld ziet. Als gevolg van de enorme
investeringen in o.m. A.M.X.-materiaal,
Starfighters en geleide projectielen zul
len de uitgaven in 1964 en 1965 zo hoog
oplopen, dat „belangrijke besnoeiingen"
dringend noodzakelijk zijn. De minister
spreekt van een „zorgelijke" situatie en
overweegt op korte termijn het mes te
zetten in de exploitatiesector.
Voorlopig is de situatie zodanig, dat in
enkele sectoren geen nieuwe investerin
gen meer kunnen worden gedaan, terwijl
ook de gelden voor 1965 voor een aan
zienlijk deel moeten worden aangewend
voor de betaling van reeds thans ge
sloten contracten. De bezuinigingen die
de minister zich voorstelt betreffen
voornamelijk de personeelssterkte. Over
eventuele maatregelen vindt reeds over
leg plaats met de minister van finan
ciën.
gen voor in de investeringssector vóór 1
januari 1964 aangegaane verplichtin
gen (miljoenen gulden):
Koninklijke Marine 110
Koninklijke Landmacht 228
Koninklijke Luchtmacht 269
Totaal
607 miljoen
Als voornaamste oorzaak van de hui
dige crisis beschouwt minister De
Jong de belangrijke verplichtingen,
die door zijn voorganger minister
Visser zijn aangegaan. „Het aan
gaan van deze verplichtingen is ech
ter niet gepaard gegaan met gelijk
tijdige besnoeiingen in de stijgende
exploitatiesector", aldus de heer De
Jong. Dit verzuim wijt hij aan zijn
voorganger, die bij het afsluiten der
contracten anticipeerde op een aan
zienlijke verhoging van het uitga
venplafond na de kabinetswisseling.
Dit is niet gebeurd.
Minister De Jong herinnert er aan, dat
een dergelijke te hoog gespannen ver
wachting ook tot uitdrukking komt in
een rapport van het Centraal Plan Bu
reau, dat bij de kabinetsformatie zo'n
belangrijke rol heeft gespeeld. Daarin
staat: „Van militaire zijde wordt een
verhoging van de defensie-uitgaven naar
voren gebracht. Voorlopig is hier een
bedrag van 650 miljoen 'per jaar aan
genomen". Bij een onderzoek is het
minister De Jong gebleken, dat dit cij
fer inderdaad van zijn ministerie afkom
stig is. Maar hij zegt thans met nadruk,
dat hij in het licht van de totale finan-
cieel-economische situatie een dergelijk
bedrag, oplopend tot 650 miljoen in '67,
als een pure „wensdroom" beschouwt.
Uit de miljoenennota is reeds bekend,
dat bij de kabinetsformatie andere prio
riteiten naar voren kwamen en er daar
om voor de defensie slechts een geringe
verhoging beschikbaar werd gesteld.
Ook thans is een verhoging van dit pla
fond niet te verwachten De stijging
voor de volgende jaren maakt onder
werp van bespreking uit, aldus de mi
nister.
In het volgende overzicht geeft de mi
nister de laatst beschikbare prognose
betreffende in 1964 vervallende betalin-
Het is de vraag, aldus de minister,
of de voor deze uitgaven benodigde
kasgelden binnen het plafond voor
1964 volledig gedekt kunnen worden.
Hoewel hij de situatie „bijzonder be
zwaarlijk" acht en op korte termijn
géén oplossing ziet, wenst minister
De Jong in ieder geval de plannen
voor de modernisering van de para
te troepen van de landmacht binnen
de komende twee jaren af te ronden.
„Deze afronding zal zodanig zijn dat
deze eenheden een volledig rende
ment kunnen afwerpen. Hiertoe en
voorts voor de uitvoering van de ver
dere plannen zullen belangrijke be
perkingen in de exploitatiesector
moeten worden aanvaard".
In de memorie van antwoord wordt ook
een uiteenzetting gegeven van de nieu
(Zie slot pag. 3 kol. 5)
Het Amerikaanse bureau voor
ruimtevaart heeft het voornemen
bekendgemaakt om volgend jaar
april, mei of juni een nieuwe ver
bindingssatelliet te lanceren, de
Syncom-3. Het is de bedoeling
dat deze satelliet ten opzichte van
de aarde op dezelfde plaats blijft,
35.50 km boven de Stille Oceaan,
zodat voortdurend draadloos ver
keer mogelijk is tussen Noord-
Amerika en grote delen van Azië.
In een rapport van de Amerikaanse
Tederale recherche (F.B.I.) wordt ge
concludeerd dat Lee Harvey Oswald
als eenling de moord op president
Kennedy heeft gepleegd, zo is giste
ren door regeringswoordvoerders in
Washington meegedeeld.
Volgens het rapport werd de president
door twee kogels getroffen, waarvan een
dodelijk is geweest.
Het rapport zal naar wordt verwacht
worden overhandigd aan de minister van
justitie Robert F. Kennedy. Tegen het
eind van de week zal het naar het Witte
Huis worden gezonden waar het zal wor
den bestudeerd door een uit zeven leden
bestaande commissie, die door president
Johnson is benoemd. De commissie staat
onder leiding van de opperste rechter in
de Verenigde Staten Earl Warren.
Zegslieden verklaarden dat zowel Os
wald als Ruby, die eerstgenoemde
neerschoot, zelfstandig te werk zijn
gegaan en geen deel uitmaakten van
een samenzwering.
Volgens de F.B.I. heeft Oswald geen
hulp gehad bij het inrichten van zijn hin
derlaag op de zesde verdieping van een
magazijn voor schoolboeken. Hij zou al
leen zijn geweest toen hij vanuit het
raam een geweer op de presidentiële
stoet richtte en drie schoten afvuurde
op de wagen van de president. Het eer
ste en derde schot raakten de president,
terwijl de gouverneur van Texas, John
Connally door het tweede schot werd
getroffen.
Uit een onderzoek is gebleken dat alle
drie de schoten afkomstig waren van
het geweer dat in het gebouw werd ge
vonden.
Op de oostkop van de Grevelingen
dam hangen op het ogenblik 4 mo
tor gondels aan de monorailvan
de kabelbaan. Momenteel wordt
weer hardop over de sluiting ge
sproken, nadat drie maanden lang
een domper op het werk heeft ge
legen. (Foto P.Z.C.)
(Van onze Haagse redactie).
Na een langdurige bespreking met
de minister van defensie en de
staatssecretaris voor de land
macht, heeft de chef van de gene
rale staf, tevens bevelhebber van
de landstrijdkrachten lt.-generaal
A. V. van den Wall Bake, besloten
ontslag te vragen uit beide func
ties. In een communiqué dat mi
nister De Jong gistermiddag heeft
laten oubliceren is meegedeeld, dat
generaal Van den Wall Bake als
gevolg van het benoemingsbeleid
van de minister de aan zijn functie
van bevelhebber landstrijdkrach
ten verbonden verantwoordelijk
heden niet langer kan dragen.
Minister De Jong heeft voorts in zijn
communiqué medegedeeld, dat hij de
koningin zal adviseren gunstig op het
verzoek te adviseren.
Het is voor het eerst na de oorlog, dat
een chef van de generale staf wegens
een conflict met de minister van defen
sie zijn ontslag uit zijn functie verzoekt.
Voor het laatst is zoiets gebeurd tijdens
de mobilisatie van 1939-1940 toen ge
neraal Reinders wegens een conflict met
de minister van defensie, Dyxhoorn, af
trad. Wel is eveneens wegens een con
flict tussen regering en chef generale
staf in 1951 ontslag verleend aan dl
C.G.S., generaal mr. H. J. Krtils, echter
niet op diens initiatief, maar op initia
tief van de regering.
In politieke kringen wordt dan ook ver
wacht dat deze opzienbarende ontslag
aanvrage vlak voor het debat over de
defensiebegroting, dat volgende week in
de Tweede Kamer aan de orde komt,
voor minister De Jong zeer moeilijke
ogenblikken met zich mee zal brengen.
Hoewel lt.-generaal Van den Wall Bake
vorig jaar op de vingers werd getikt
wegens een pleitverbod dat hij een offi-
De ministeraad van de Europese Eco
nomische Gemeenschap heeft gisteren in
Brussel de krachtproef over de tarief
onderhandelingen met de Verenigde
Staten voorlopig uitgesteld tot 18 de
cember.
Na een bijeenkomst, waarop duidelijk de
tegenstellingen tussen Frankrijk en zijn
partnerlanden in de E.E.G. tot uiting
kwamen, is gisteravond de Europese
commissie opgedragen een ontwerp-
mandaat op te stellen, op basis waarvan
de gemeenschap in Genève in de Kenne-
dyronde voor internationale tariefverla
gingen gaat onderhandelen.
Frankrijk? partners, van wie gisteren
vooral de Duitse bondsrepubliek en Ne
derland de woordvoerders waren, verlan
gen dat deze onderhandelingen over het I
verlagen van de douanetarieven in we-I
reldverband het „open karakter" van de
E E.G. zullen demonstreren. Het goed
keuren van een machtiging tot onder-
hanaelen, die dit mogelijk moet maken,
is een voorwaarde voor de aanvaarding
van een drietal marktorganisaties, die
door Frankrijk worden geëist ter afron
ding van het gemeenschappelijke land
bouwbeleid.
In Enschede is bij een meisje van zeven
jaar kinderverlamming geconstateerd.
Er zijn verlammingen opgetreden. Het
meisje was niet tegen polio ingeënt.
Op last van de gemeentelijke geneeskun
dige en gezondheidsdienst is zij in een
barak van Ziekenzorg opgenomen. In
verband met dit g-eval gaat de gemeen
telijke geneeskundige en gezondheids
dienst binnenkort de gelegenheid open
stellen tot inenting tegen polio.
De woordvoerder en secretaris voor
perszaken van het Witte Huis, Pierre
Salinger, heeft verklaard dat Kennedy's
gehele staf van speciale raadgevers
heeft besloten zijn werk voor onbepaal
de tijd onder president Johnson voort
te zetten. Onder hen bevindt zich Salin
ger zelf.
De staf heeft vanaf Kennedy's verkie
zingsoverwinning, in 1960, voor de over
leden president gewerkt.
(Van onze Haagse redactie)
Uit goed ingelichte bron vernamen wij
gisteravond, dat ook de plaatsvervan
gend kwartiermeester-generaal, gene-
raal-majoor Braun ontslag uit de dienst
heeft gevraagd omdat hij het niet eens
is met het reorganisatie- en benoemings
beleid van minister De Jong en staats
secretaris Haex.
Met de mogelijkheid dat ook de tech
nische leider van de dienst van de
K.M.G., generaal-majoor Adank ontslag
zal verzoeken wordt ernstig rekening
gehouden. Van de zijde van het depar
tement ontkende men ons gisteravond
echter met zekere heftigheid, dat de ont
slagaanvrage van generaal Braun iets
te maken zou hebben met het verzoek
om ontslag van lt.-generaal Van den
Wall BakeT Als reden werd echter aan
gevoerd, dat generaal Braun, de com
merciële leider van de dienst van de
kwartiermeester-generaal materieel-
kwesties), zich gepasseerd zou hebben
gevoeld door de benoeming van de Ne
derlandse territoriale bevelhebber lt.-
generaal Agasi tot kwartiermeester-ge
neraal, als opvolger van lt.-generaal
Van den Berge, die eerder deze maand
ontslag nam, om een functie bij Phi
lips te aanvaarden.
Dit is de chef van de generale staf, be
velhebber der landstrijdkrachten, luite
nant-generaal A. V. van den Wall Bake,
die verzocht heeft van zijn functies te
worden ontheven.
cier had opgelegd, genoot hij in Kamer
kringen eer. zeer groot vertrouwen.
Anderhalf uur nadat zijn departe
ment het bericht over de ontslag
aanvrage van de chef van de gene
rale staf had bekendgemaakt, heb
ben minister De Jong en staatssecre
taris J. C. E. Haex tijdens een pers
conferentie een toelichting op de ge
beurtenissen gegeven.
Beide bewindslieden zeiden het
besluit tot aftreden van de C.G.S.
die zij een uitzonderlijk bekwaam
functionaris noemden, uitermate te
betreuren. Minister De Jong zei dat
eigenlijk niet van een conflict, maar
van een verschil van inzicht moet
worden gesproken. Dit verschil van
inzicht aldus minister De Jong werd
veroorzaakt door het feit, dat de
nieuwe departementale leiding met
zich mee moest brengen, dat een
aantal bevoegdheden op personeels-
en materieelgebied aan de bevoegd
heid van de C.G.S.-B.L.S. moest wor
den onttrokken.
Daarover nader gevraagd zei de minis
ter, dat de met de titel opper-officier
personeel nieuw opgetreden departe-
ments-functionaris in het vervolg de
voordracht zal doen tot benoeming van
de commandanten van onderdelen, waar
over de C.G.S. in zijn functie van bevel
hebber landstrijdkrachten het bevel zal
voeren. Hetzelfde geldt in overeenkom
stige gevallen voor de materieel-inde-
ling bij die onderdelen waarvoor niet
meer de B.L.S. maar de kwartiermees
ter-generaal de beslissende aanbevelin
gen aan minister en staatssecretaris zal
doen.
De inentingskwestie Tholen houdt de
gemoederen bezig. Een moeilijke
aangelegenheid: er is hier sprake van
een instelling bij een deel der bevolking,
waarop anderen weinig of geen vat
hebben. Deze groep, die beginselvast de
preventieve inenting afwijst, is op het
stuk van geloofszaken en daarom
gaat het hier niet of slechts ten dele
toegankelijk voor de argumentatie van
anderen. In wat anderen zeggen is im
mers de Waarheid niet vervat, maar
wordt integendeel gepoogd voorbij te
zien aan de „diepe verlorenheid in mis
daad en zonde" van de mens. Daarom
gaapt er een grote kloof tussen de „rek-
kelijken" en de „preciezen", om een be
kend beeld uit de vaderlandse geschiede
nis te gebruiken. De rekkelijken en
daarmee bedoelen we nu maar allen, die
anders denken dan de hier aan de orde
zijnde groep kunnen praten wat ze
willen, hun betogen hebben voor hun
opponenten weinig of geen waarde.
Daardoor is de dialoog uiterst moei
lijk, zo niet onmogelijk.
Uit deze situatie laat zich ook de star
heid of zo men liever wil: de on
veranderlijkheid van deze groep ver
klaren. Er moge zich op het kerkelijk
erf in Nederland veel wijzigen en dat
gebeurt ook niet alzo bij deze
uiterst orthodox-dogmatische groeperin
gen. Weliswaar zijn ook hier kerkscheu
ringen voorgekomen,
maar daarbij gaat het
om geschilpunten, die
voor de buitenstaan
der moeilijk zijn te
begrijpen. In levens
stijl en leer maken echter de leden van
deze (meestal kleine) kerkgemeenschap
pen en richtingsgroeperingen naar bui
ten een vrij homogene indruk. De ver
anderingen, die elders optreden men
denke aan de Hervormde Kerk, aan de
Gereformeerde Kerken, de verhouding
tot de wereldraad en tot Rome zijn
voor deze constant-denkende en -optre
dende groep zonder meer een gruwel,
zijn zelfs zonde.
Deze achtergrond van in zichzelf-
gekeerde gemeenschappen met stren
ge opvattingen inzake leer en leven moet
men niet uit het oog verliezen bij het
in ogenschouw nemen van de Thoolse
kwestie. In de snel-veranderende sa
menleving van tegenwoordig doen zich
conflictmogelijkheden (intern of met de
maatschappij) uiteraard eerder voor dan
vroeger. Deze inentingsaangelegenheid
is er met name een voorbeeld van. Plot
seling staan nu de schijnwerpers van
de moderne publiciteit gericht op een
gemeenschap, die gewoonlijk allerminst
opvalt, plotseling ook worden harde
woorden gesproken aan het adres van
de leden dezer gemeenschap. Vaak zon
der begrip, vaak ook ongenuanceerd.
Om misverstanden te voorkomen: wij
keuren de houding van de ouders, die
weigeren hun kinderen te laten inenten,
zonder voorbehoud af. Maar het is ons
te eenvoudig deze zaak af te doen met
een achteloos schouderophalen en met
opmerkingen als „bekrompen overtui
ging" en andere misprijzende woorden.
Diegenen, die besloten niet tot inenting
over te gaan, staan in vele gevallen
voor een niet gering gewetensconflict,
waarvan de buitenstaander geen begrip
heeft, waaraan hij evenmin deel heeft.
Op zijn minst kan men trachten voor een
dergelijk conflict enig begrip op te bren
gen.
Zonder ons nu in theologische discus
sies te willen mengen (en min of
meer in tegenspraak tot hetgeen wij
hierboven schreven over het gesprek tus
sen „rekkelijken" en „preciesen") zou
den wij toch over de hoofden van de
ouders heen een ernstig beroep willen
doen op diegenen, die bekleed zijn met
geestelijk gezag over hen, die tot dusver
weigerden hun kinderen te laten inenten.
Wij willen geen tittel of jota afdoen van
hun geloof inzake Gods Almacht (zoals
zondag 10 van de Heidelbergse Catechis
mus hun leert), maar wel vragen of zij
óók hun persoonlijke verantwoordelijk
heid jegens de naaste willen erkennen.
Oók dat is een christelijke plicht, het
tweede gebod zelfs, aan het eerste gelijk.
Die persoonlijke verantwoordelijkheid
dwingt soms om het concreet te stel
len tot de keuze tussen een gezond,
gaaf of een zwaar gehandicapt kind.
Bij dit alles is ten slotte ook nog de
overheid in het geding: de openba
re gezondheidszorg. In Nederland be
staat een ruime opvatting met betrek
king tot de vaccinatie: men is hier niet
voor dwang. Maar als nu zou blijken dat
deze vrijheid gevaren voor een samen
leving met zich meebrengt, dan is de
tijd gekomen zich te bezinnen op de
vraag in hoeverre aan deze vrijheid in
bepaalde gevallen bij de wet omschreven
beperkingen moeten worden opgelegd.
Generaal Van den Wall Bake, die op
het standpunt staat, dat dit kan bete
kenen, dat de bevelhebber landstrijd
krachten dan eenheden in het veld zal
moeten brengen, die hij noch wat hun
leiding betreft, noch wat hun uitrus
ting betreft voor hun taak berekend
acht, heeft gemeend, dat hij onder die
omstandigheden de verantwoordelijk
heid niet meer kan aanvaarden.
is het 400 jaar geleden, dat I
het Concilie van Trente werd ge- j
sloten.
HET BEGINT nu dan toch ein
delijk op een „luchtspoorbe-
drijf" te lijken, daar op de zo
genaamde Oostkop van het Del
tawerk de Grevelingendam, Er
hangen op het ogenblik vier
autobusachtige, rode gondels
aan de monorail van de kabel
baan, de vijfde krijgt binnen
kort zijn wielstellen op het dak
en de zesde is van Frankrijk on
derweg naar Bruinisse. Boven
dien zien de mannen van de Del
tadienst en de aannemerscombi
natie Dijkbouw weer wat meer
perspectief in de sluitperiode
van het ruim 1200 meter brede
stroomgat, nu bekend is dat de
nieuw armdikke kabel, de
vervanger van het „draadje"
tussen Duiveland en Flakkee,
dat in augustus plotseling knap
te, in januari op het werk zal
arriveren. Er is een andere
spanmethode uitgedacht 0111 de
kabels zo strak te trekken, dat
de gondels erover kunnen rij
den. Kortom, een nieuwe perio
de van volop actie, van specta
culaire stukjes waterbouw staat
weer voor de deur.
Daaraan vooraf gaat een tijdje va:
monteren, experimenteren en instru
eren. En in dit geval ook nog van
rangeren. Wie in deze eerste dagen
van een nieuwe winter een kijkje
gaat nemen op de kille kop van de
dam kan zich een indruk vormen,
hoe 't zal worden. Een tiental meters
boven zijn hoofd ziet hij de vier rode
gondels hangen. Twee ervan zijn al
„voor gebruik gereed. Plotseling
slaat soms de gondelier de 310 ton
pk zware motor in de „zweefkist"
aan. Even later ziet men dan het
rode monster met op de zijwanden
de bordjes „Neyrpic - Grenoble" over
de railbaan schuiven. Onder zijn buik
schuift het stalen net eigen ge
wicht: twee ton! voor de lading
stortsteen, die in het water van het
sluitgat gestrooid moet worden, mee.
Het is alsof er een bommenwerpen
„overkomt".
Zo worden er proefvluchtjes ge
maakt. Over het gemeniede stuk vas
te baan boven het ruime werkterrein
met de duizenden tonnen voorraad
steen. Om een beetje „in te spelen"
hebben de eerste gondelier en zijn
staf op de grond al een vrachtje in
het net geladen, opgehesen en daar
na leeggekapt. Maar dat is natuurlijk
„kinderwerk" bij de behendigheid, die
straks van de „piloot" wordt ver
wacht, als hij wiegend schuivend aan
de 90 mm dikke kabel boven de
„watermuil" in de Grevelingendam
hangt. Want dan heeft hij te maken
met „springneigingen" van de gon
del, zodra een deel van de lading in
de diepte tuimelt....
Maar voor men in dat stadium van
het experiment komt, moet er toch
nog heel wat gebeuren. Moeten op
nieuw de twee kabels van wal naar
wal, tussen de portalen van de drie
stakerige torens door op de zoge
naamde werkspanning van 300 ton
zijn gebracht. En wanneer het zover
is, verwacht de Deltadienst ook alle
twaalf gondels uit Frankrijk „bin
nen" te hebben. Thans komen ze met
een tempo van twee stuks per maand
van de fabriek.
Er zullen veertig „gondeliers" nodig
zijn wanneer de sluitingsoperatie
van het stroomgat begint. Vier ploe
gen van tien. Want in de ongeveer
twee maanden, die voor deze geleide
lijke methode van dichting op papier
zijn uitgetrokken zal er bijna conti
nudienst worden gedraaid. Lange da
gen zullen er dan boven het laatste
stuk open water tussen Zeelands
noordelijkste en Zuid-Hollands zui
delijkste in beide gevallen tevens
laatste eiland worden gemaakt.
Van 's morgens vier uur tot midder
nacht....
Die „dienstregeling" van de kabel
baan heeft de Deltadienst en de
aannemer bij het ontwerpen al heel
wat hoofdbrekens gekost. Tien gon-
Zie slot pag. 2 kol. 6)