„Het dier
als motief in de antieke kunst"
Nieuwe Prisma-pockets
KINDERBOEKEN
'n klasse apart
zuivere zachte
Amerikaanse
sigaretten voor
De gestolen plot
Topconferentie
CERTINA
CERTINA
De fatale polis
De Maupassant
/J fes
Semi-permanente
tentoonstelling
Zoolog. museum
JOOD TWAALF HOOG-
UITSTEKEND WERK VAN
URSULA CURTISS
VAN SCHENDEL
DETECTIVES
ONTSNAPTE GEVANGENE
Als een meisje
Ronnie heet
MOORD- EN OORLOGSVERHALEN
Juwelen
DE BOEKENPLANK
BARBARA
NU IN CELLOFAAN VERPAKT
DONDERDAG 28 NOVEMBER 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
De zalen van het Zoölogisch mu
seum in de Plantage Midden
laan te Amsterdam vertoonden
ditmaal een geheel andere aan
blik. Voorheen het dier zelf dat
alle aandacht opeiste, hetzij in
opgezette vorm, in diaroma
of op foto's afgebeeld in z'n na
tuurlijke omgeving, nu een uit
gezochte verzameling van voor
werpen, alle op de een of andere
wijze bij het dier betrokken, en
tot zover dus geheel in het zo
ologisch vlak.
Aan de andere kant zijn de voor
werpen op zichzelf voor het overgro
te deel ontstaan in nauwe samenhang
met het leven van de mens in al zijn
facetten en zelfs in allerlei tijdper
ken van de geschiedenis der antie
ke wereld. Het dier heeft er dus me
nigmaal een functie, die weinig meer
te maken heeft met zijn natuurlijke
voorkomen in de betrokken gebieden;
slechts in bepaalde gevallen is de
weergave er van geschikt tot bestu
dering op zoölogische kenmerken; in
't kort: het betreedt het terrein van
de kunst.
Een zeer wijd gebied overigens, waar
op het uiterlijk van het dier als 't wa
re opnieuw wordt geboetseerd door de
menselijke geest, telkens weer anders
naar gelang van de aard Van de
waarnemer en diens interesse in de
soort, z'n karakter en levenswijze.
Maar tevens en niet het minst ver
vormd met betrekking tot de oor
zaak van de belangstelling van de
kunstenaar. Zal het voorwerp dienen
tot uitbeelding van diep-religieuze ge
voelens (dierverering)moet het een
sieraad (of een onderdeel er van)
worden bestemd voor een vrouw of
aangewend tot verhoging van de
waarde van een druk-gehanteerd ge
bruiksvoorwerp ten dienste van le
ven of dood Is het de bedoeling, dat
er magisch kracht van zal uitgaan
ten opzichte van goede resultaten op
de jacht of moet het als amulet die
nen tot afwering van boze geesten?
Zal de edele het dragen op of aan
zijn uitrusting of moet het onderdeel
worden van een versiering van het
gebit van zijn paard?
In al deze gevallen en vele hon
derden andere zal het dier herscha
pen worden tot vormen, die als t wa
re doordrenkt zijn met de geestes-
visie van de kunstenaar. Uit ait oog
punt gezien kan het vreemd schijnen
deze tentoonstelling van diermotieven
uit de antieke kunst aan te treffen
in een museum, gewijd aan de zoölo
gische wetenschap.
De onmiddellijke omgeving, de dicht
bevolkte tuinen van Artis beheerd en
geleid door een genootschap, dat als
motto koos: Natura artis magistra
(de natuur is de leermeesteres der
kunst) neemt al veel van het vreem
de weg. Het is voor de zoöloog be
langrijk, wat de mens in het dier zag
(en nog ziet). De kunstenaar, die
het dier als onderwerp kiest, vindt
de zoöloog als een (andersgeaarde)
„broeder" naast zich. Zelfs als dier
kundige pur-sang is hij toch ook
mens en hem interesseert speciaal de
rol, die het dier in de oudheid in de
samenleving speelde, zelfs al ver
vormden antieke kunstenaars het
uiterlijk tot schier onherkenbaar toe.
Want ondanks het feit, dat een kun
stenaar een Nijlkarper omschiep in
een schenkkan van grof roodbruin
aardewerk (Cat. no 2) kan de zo
oioog (en alleen hij) de juist be
wondering hebben voor de sublieme
Advertentie
GOES
C. Harinck
L. Vorststraat 35
MIDDELBURG
Fa. N. Th. de Jong Zn.,
St. Pieterstraat 11
VLISSINGEN
Fa. v. d. Hemel, Kleine Markt 9
J. de Voogd, Scheldestraat 15
TERNEUZEN
Horlogerie Dingemanse,
Axelsestraat 46
OOSTBURG
J. v. d. Plassche,
Burg. Erasmusstraat 4
Andrew Garve, 45-jarige succesvol
le Engelse detectiveschrijver, wiens
werkelijke naam Paul Winterton is,
toont zich in „De gestolen plot"
(Prismapocket) een waar meester in
het uitdenken en uitwerken van een
spannende geschiedenis. Ditmaal
speelt zijn verhaal zich af in de
wereld van schrijvers, beroeps en
amateurs, en in de wereld van de
dagbladpers.
Peter Rennie, verslaggever van een
Engelse krant, blijkt na een ont
moeting met een charmante jonge
dame, de kans van zijn leven te
krijgen voor een goed „verhaal",
dat handelt over naspeuringen naar
de moordenaar van een amateur-
detectiveschrijver-zonder-vrees. De
vader van zijn charmante ontmoe
ting is op merkwaardige wijze in de
gevangenis terecht gekomen, be
schuldigd van deze moord. Iedereen
is ervan overtuigd, dat hij inderdaad
de dader is behalve zijn eigen
dochter, die rotsvast van het tegen
deel overtuigd is. Om die dochter
te winnen begint Rennie alle mo
gelijke nasporingen te doen. Steeds
weer heeft hij een dood spoor te
pakken, maar altijd weer is er de
dochter van de onschuldig gevan
gengezette detectiveschrijver John
Galloway, die voor hem een be
wuste uitdaging vormt.
Garve heeft een prettige stijl van
schrijven en slaagt erin de span
ning langzaamaan op te voeren tot
een climax. Het boek heeft een hap
py-end, maar gelukkig laat hij de
gedachten daarover aan de lezer.
O.S.S.117. Een begrip voor vele de-
tectiveverhalenverslinders. Deze
stoutmoedige avonturier is in het
boekje „Topconferentie" verwikkeld
in een avontuur, waarbij een top
conferentie tussen de grote mogend
heden op de achtergrond staat.
Het boek geeft ons een beeld, of
het een juist is, laten wij in het
midden, van het doen en laten ach
ter de schermen van zo'n conferen
tie. Dat daar veel ongure diploma
ten en keiharde gangsters lopen
verhoogt alleen maar de spanning
van dit verhaal. Jean Bruce, de
geestelijke vader van O.S.S.117,
weet de lezer in een wurgende
greep te nemen en menigeen is dan
ook blij, dat de held van het ver
haal aan het einde van de „story"
in de armen van de mooiste vrouw
van New York belandt, waar weer
mee is aangetoond, dat de deugd
héél goed beloond wordt.
Uitgeverij Gottmer in Haarlem, die
zich speciaal heeft toegelegd op jon
gens- en meisjesboeken in pocket-
uitgave is nu verschenen met „Als
een meisje Ronnie heet" door Kiithe
van Roeder Gnadeberg in de verta
ling van H. M. A. Ludolph- van
Everdingen.
Ronnie, een meisje van veertien
jaar gaat geld verdienen omdat haar
vader in een Sanatorium is opgeno
men. In een hotel wordt een piccolo
gevraagd en Ronnie verkleedt zich
als jongen om dit baantje te be
machtigen. Dat dit voor de nodige
vaak kolderieke verwikkelingen
zorgt, is te begrijpen.
Alles loopt natuurlijk goed af en de
meisjes van 12-16 jaar, voor wie dit
boek geschreven is, kunnen het
boek dan ook met een zucht van
verlichting neerleggen, maar niet
voordat zij van de ene schaterlach
in de andere zijn gevallen.
Een Certina dameshorloge
is een kostbaar bezit
elegant en betrouwbaar
Schenk haar de weelde van
een Certina
weergave van ogen, kieuwen en bek,
die het inspirerende dier uitnemend
kenschetsen.
Hier ontmoeten zoöloog en kunste
naar elkaar. Het reliëf van dorsende
ezels (no. 6) evenals de schenkkan
tot de Egyptische cultuur behorend,
is een voorbeeld van diep-beleefde
waarneming. Heel anders is het met
de drie paarden (no. 138), die voor
komen op het deksel van een ronde
toiletdoos uit de geometrische, Griek
se) periode. Hier is (als in de moder
ne kunst) het paard een idee. Tot
een driegroep gevormd spreekt het
krachtig door de grote eenvoud der
gereduceerde contouren.
Cyril Hare is het pseudoniem van
de in 1959 overleden Londense rech
ter A. Clark. Zijn ervaringen als
rechter inspireerden hem tot het
schrijven van een tiental detectives,
waarin hij afwisselend de jurist
Francis Pettigrew en de inspecteur
Mallet laat opdraven.
Het boek „De fatale polis" is er een
van de laatste categorie. Mallet ont
moet in een plattelandshotelletje
een oude heer. De volgende ochtend
is het mannetje dood. Moord? Zelf
moord? De justitie denkt het laat
ste en sluit het onderzoek. De we
duwe denkt het eerste en zij weet
Mallet te overtuigen. Deze neemt
het onderzoek ter hand en brengt
het tot een bevredigende oplossing.
Een knappe, spitse detective met
een verteltrant, die alleen aan de
Engelsen schijnt toe te behoren.
In hoofdzaak bevat de expositie klei
ne, gemakkelijk te vervoeren objec
ten, waaronder juwelen van geringe
omvang maar verrassend gevoelig
uitgevoerd ais bijv. het wilde zwijn en
het stiertje (103 a en c). Noemen wij
uit de honderden voorwerpen bijv.
ook nog de Ibis op voetstuk (no 25)
in vreemde techniek of de overdre
ven kracht van het bronzen hert
uit Noordwest-Iran (plm. 3000 jaar
oud), slechts 8 cm. hoog. Veel kan
men ook genieten van de munten
en zegels, waarop zeer fijn en uiterst
karakteristiek diverse diersoorten als
in 't volle leven zijn gegrepen (num
mers rond 300). Een uitvoerige, fraai
uitgevoerde catalogus die men moei
lijk kan missen) geeft alle mogelijke
inlichtingen over de tentoongestelde
voorwerpen, die kort-beschreven in
de vitrines zijn ondergebracht en be
horen tot de antieke culturen van
Europa, Azië en Noord-Afrika.
Een belangrijke tentoonstelling, die
nog ongetwijfeld veel bezoekers zal
trekken, omdat ze niet alleen het dier
als motief in de antieke kunst naar
voren schuift, maar ons ook het dier
(het wildlevende, zowel als het huis
dier) laat zien in de rol, die het
speelde in de antieke vormen van
samenleving, d.i. in nauw verband
met het leven en de geschiedenis van
de mens.
De uitgeverij „Het Spectrum" gaf
weer een aantal nieuwe Prisma's
uit. „Dood twaalf hoog" is de ti
tel van een criminele roman, die
Ursula Curtiss schreef. Een voor
treffelijk boekje over een jonge
vrouw, die weigert te geloven dat
haar man zelfmoord heeft ge
pleegd. Zij gaat op eigen houtje
aan het speuren en ontdekt daar
bij een aantal vreemde feiten.
De Schot Angus MacLeod tekende
voor „Moord aan de waterkant".
Een gehate rentmeester wordt ver
moord, een aantal onbetrouwbare
stropers heeft geen of een slecht
alibi. Een hele kluif voor een ge
pensioneerde inspecteur van Scot
land Yard, die al zijn scherpzinnig
heid nodig heeft om de dader te
kunnen aanhouden.
In „Dood in dwangbuis" heeft een
moordenaar het voorzien op het le
ven van enkele patiënten in een ex
clusieve kliniek. Hij vindt echter
Peter Duluth, die zich zo langzamer
hand enige faam heeft verworven
Een van de meest kostelijke kin
derboeken, die we de laatste tijd
in handen hebben gehad is Twee
gouden Dolfijnen van Elisabeth Be-
resford. Het is in de eerste plaats
een kostelijk verhaal van drie kin
deren en een toverdolfijn, die de kin
deren verrukkelijke avonturen laat
beleven als hij hen op zoek stuurt
naar zijn neef, de geheimzinnige
Grote Gouden Dolfijn. De waarde
van dit boek schuilt in de uitsteken
de verteltrant, in een subtiele humor
én in* voortreffelije vondsten, die
overigens niet alleen kinderen zul
len waarderen. Ook volwassenen
zullen dit boekje, dat is bestemd
voor meisjes en jongens van acht tot
twaalf jaar, zeer waarderen om de
bovengenoemde hoedanigheden. Het
is een uitgave van de Arbeiderspers
in Amsterdam.
Michael Bond is de geestelijke vader
van de beer Paddington. De familie
Brown heeft deze beer eens ge
vonden op het Paddingtonstation en
het dier in huis opgenomen. Het
kreeg de naam van het station, waar
het was gevonden. Met de beer Pad
dington heeft de familie zich echter
nogal wat problemen op de hals ge
haald, waarover Bond heeft geschre
ven in een aantal boekjes. Het laat
ste boekje is Paddington brengt uit
komst. In een verteltrant, waarin
met name Engelse schrijvers groot
zijn, krijgen we weer een aantal ver
halen van de beer voorgeschoteld,
die oud en jong aan het lachen zal
brengen. Paddington gaat mee naar
een deftig restaurant, hij tuimelt
overboord tijdens een picknick op de
rivier, hij veroorzaakt een enorm
tumult in een wasserij maar hij zorgt
ook voor zijn huisgenoten als ze al
len ziek in bed liggen. Ook dit ver
haal voor kinderen van zeven jaar
en ouder is een uitgave van de Ar
beiderspers in Amsterdam.
Voor dezelfde leeftijdsgroep als de
beide voorgaande boeken is Het
vliegende ledikant, geschreven door
Mary Norton, ook een Engelse
schrijfster. 'Drie kinderen, Carrie,
Charles en Paul maken tijdens een
logeerpartij kennis met juffrouw
Prijs. En juffrouw Prijs rijdt op een
bezemsteel. Ze studeert namelijk
voor heks. Eén van haar geheimpjes
leert ze de kinderen, die nu met hun
betoverde ledikant spannende
reizen kunnen maken. Ze komen dan
een keer in grote moeilijkheden als
ze op een eiland van menseneters
terechtkomen, maar dan brengt de
bezemsteel met de toverkunst van
juffrouw Prijs uitkomst. Een leuk
verhaal, dat zodanig is verteld, dat
het niet griezelig is voor kinderen.
H. ten Brinks Uitgeversmij. in Am-
sterdam-Meppel gaf het uit.
Twee boeken voor meisjes van veer
tien jaar en ouder kwamen van uit
geverij Helmond in Helmond. Jose
phine Lem schreef Amor in de Dui
ventil, een pretentieloos, maar wel
aardig verhaaltje over een pension,
dat beheerd wordt door „Oma" met
assistentie van haar charmant
kleindochtertje Pam. Er heerst eni
ge rivaliteit tussen een paar bewoon
sters, die pittig beschreven wordt en
daartussendoor loopt de draad van
de romance van Pam met haar cor
respondentievriend. Er hoort een
happy-end bij zo'n verhaal: dat is er
dan ook.
Loes in het Paradijs is geschreven
door G. Reinshagen. Het paradijs is
een hotel met omgeving in een bos,
waar Loes haar vakantie mag door
brengen met een bevriend schilder,
haar vriendin en een pleegzoon van
de schilder. Ze leert in deze vakantie
meer dan alleen tekenen en boetse
ren.
Anna van Gogh-Kaulbach is de
schrijfster van Willy's offer, dat een
roman moet zijn voor de jonge
vrouw. Het verhaal rond de hoofd
persoon Willy is dat zeker niet. Wil
ly kan op school niet leren, zij krijgt
bijlessen van een leraar, die later
als speurder, tegenover zich. Pa
trick Quentin is de schrijver van
het boekje.
Twee mysterieuze moorden in een
skilift, zes verdachten; ziedaar het
probleem, waarvoor hoofdinspecteur
Henry Tibbett van Scotland Yard
komt te staan, wanneer hij voor
een „rustige" ski-vakantie naar de
Dolomieten gaat. „Moord in de ski
lift" is de titel van dit voortreffe
lijke boekje van Patricia Moyes.
Ook Ngaio Marsh zorgde weer voor
een nieuwe detective. „Dood in rok"
is de titel van het boekje, waarin
de bekende inspecteur Alleyn de
jacht opent op een chanteur die
opereert in Londense society-krin-
gen. Als er bovendien nog een
moord wordt gepleegd stijgt de
spanning ten top. Een onverwachte
ontknoping.
De bekende Engelse schrijver An
drew Garve schreef „Lijk om lijk".
Een voortreffelijk boekje waarin
een echtpaar onder tragische om
standigheden om het leven komt.
De schuld wordt geworpen op de
omgekomen vrouw, maar een jonge
Engelse diplomaat en zijn vrouw
zijn het daarmee niet eens.
Kwam mevr. Easterberg om het le
ven door een slag met een pook of
stikte zij in een kussen? Voorna
melijk om deze vraag gaat het in
Michael Underwoods „Pook of kus
sen?", waarin een rijke dame wordt
vermoord en een onschuldige voor
deze moord dreigt te moeten boeten.
Ook hier een zeer onverwachte ont
knoping.
In „Helden zijn dun gezaaid" be
schrijft Derek Monsey de ervarin
gen die hij tijdens de oorlog opdeed
in Italië na te zijn ontsnapt uit een
krijgsgevangenkamp. Een verhaal
over verraad, vriendschap en grote
ontberingen.
„Het fatale commando" van Peter
Bryant is een bijzonder spannend
en ook actueel boekje. Hoofdperso
nen zijn de bemanningsleden van
een Amerikaanse atoombommen
werper, die van een generaal op
dracht krijgen Rusland aan te val
len. De generaal is echter geestelijk
gestoord en een afschuwelijke ramp
bedreigt de wereld. Peter Bryant
Iaat ons de tocht van de bommen
werper naar Rusland meemaken en
gunt ons tevens een blik in het Pen
tagon en het Witte Huis, waar hoge
officieren samen met de president
proberen een catastrofe te voorko
men.
trouwt met Willy's moeder. Bij de
geboorte van een zoontje sterft de
moeder van Willy, die zelf inmid
dels, dankzij haar tweede vader, haar
geluk gevonden heeft in de teken
studie. Ze offert haar baan op om
voor het kindje te zorgen, maar al
haar moeite wordt beloond als ze
ten slotte de man vindt met wie ze
gaat trouwen. Een simpel verhaal
dus, geschikt voor jonge meisjes,
maar zo nu en dan wordt een vol
wassen probleemstelling aangeroerd.
We kunnen niet helemaal verrukt
zijn van dit boek, dat een uitgave is
van H. Meulenhoff in Amsterdam.
Een spannend jongensverhaal is De
bende van de Radaustraat van L. H.
Evers, uitgegeven door de Arbeiders
pers in Amsterdam. Anton komt in
de Radaustraat te wonen, waar hij
wordt opgenomen in het ploegje
jongens, dat de Bende van de Ra
daustraat heet. Ze raken verwikkeld
in een bankroof, maar dit avontuur
betekent ook de rehabilitatie van
Antons vader, die ervan wordt be-
schuldigd in de oorlog een parachu- O An en
tist te hebben doodgeschoten. De
leider van de bankroof is de bewuste
parachutist en hij zuivert de vader
van alle blaam.
De witte bungalow van Aimée Som-
merfelt is een vervolg op het koste
lijke De weg naar Agra. Ook dit
nieuwe boek is bijzonder boeiend ge
schreven. Laloe, een jongetje in In
dia, krijgt het aanbod te gaan stu
deren op een internaat voor dokter.
Hij kan echter thuis niet gemist
worden. Zijn vriendje gaat in zijn
plaats. Een knap boek, dat echter
niet of nauwelijks zonder het vorige
gelezen kan worden. (Uitgave H. P.
Leopolds Uitgeversmij.).
In de Maraboepocketserie van Bru-
na in Utrecht verscheen van John
Masefield het boekje De redding van
de Vliegende Engel, het spectaculai
re verhaal van de schipbreuk van
een zeilschip. Een 17-jarige stuur
mansleerling neemt de plaats in
van de gezagvoerder en hij weet het
zwaar geteisterde schip zowaar in
veilige haven te brengen.
Bij de uitgeverij H. Meulenhoff te
Amsterdam verscheen in de Fla
mingoreeks het vijfde bundeltje
verhalen van Guy de Maupassant.
Negentien frivole verhalen bevat
„Adam en zijn rib", dat evenals
„Vrouwen", „Mannen", „Rokken en
broeken" en „Hij en Zij" als hoofd
motief de beroemde Franse liefde
heeft. Leuke ontspanningslectuur.
Van de Nederlandse schrijver Ar
thur van Schendel (1874-1946) ver
scheen bij de uitgeverij J. M. Meu
lenhoff te Amsterdam een bundel
verhalen, dat z'n titel ontleende aan
het eerste verhaal „Angiolino en de
lente", waarvan Van Schendel met
vaardige schrijvershand een hart-
veroverende vertelkunst tentoon
spreidt.
In de accoladereeks verschenen bij
A. W. Sijthoff te Leiden enige tijd
geleden enkele detectives. Van de
bekende Martin Mons, pseudoniem
voor twee oude dametjes te Arn
hem, „De nerveuze moordenaar",
waarin hoofdinspecteur Perquin
met de lezer het raadsel rond een
dood vrouwenlichaam probeert op
te lossen.
Ontsnappingspogingen van Duitse
officieren in Engelse krijgsgevan
genkampen staat er te lezen op de
achterflap van het boek „De ont
snapte gevangene" van de Duitse
ex-marine-officier F. Wentzel. De
schrijver, die zelf in Engeland en in
Amerika in gevangenschap heeft ge
zeten, verhaalt in dit boek de ge
schiedenis van een Duits officier
Von Werra, die kans zag te ont
vluchten en via Amerika, China en
Rusland Duitsland weer te berei
ken.
Het nut van een dergelijk boek lijkt
ons betrekkelijk. Het verscheen in
de Maraboe-pocketserie van Bruna
in Utrecht.
De Duitse Ellen Schöler schreef
„Barbara", dat als ondertitel mee
kreeg „roman van een jong huwe
lijk". Barbara is de jonge, spontane
vrouw van een wat oudere chemi
cus, Michael. Op de zaak, waar hij
werkt, heeft hij contact met een
dertigjarige vrouw, die de kinder
lijkheid van Barbara benadrukt,
omdat zijzelf nogal gecharmeerd is
van Michael. Op een dienstreis naar
Amerika wordt de zaak op de spits
gedreven. Maar natuurlijk vindt
Michael het ware geluk bij zijn jon
ge vrouw. Het is een nogal duf ver
haal, dat bovendien weinig boeiend
is verteld. „Barbara" is een uitgave
van Callenbach in Nijkerk.
Op een Brits marinestation te
Portsmouth is een proef genomen
met een nieuwe glasfiber-redding
boot, welke speciaal ontworpen is
voor de bemanningen van tan
kers. De boot is niet alleen brand
vrij, doch zo goed geïsoleerd, dat
de inzittenden door een laaiende
vlammenzee kunnen varen zonder
gevaar te lopen. Bij deze proef
waren er slechts instrumenten aan
boord, doch de resultaten waren
van dien aarddat er de volgende
maal mensen aan boord zullen
zijn. Er is in totaal ruimte voor
Jf8 man aan boord, die, behalve de
normale reddingsmiddelen een die
selmotor aan 22 pk tot hun be
schikking hebben.
Op de foto: de nieuice redding
boot in een vlammenzee welke
veroorzaakt werd door ruim 3000
liter brandstof. Na acht minuten
bleek de huid van de boot gebla
kerd doch verder volkomen in tact
te zijn.
Advertentie
Advertentie
O
tri
o
w
25