Harderwijks oude
dubbelkerk dient
als opslagplaats
Leger beproeft uitrustingstukken
TWINTIG JAAR GELEDEN
HET DRAMA VAN KATYN
De Brandy van
de Burgemeester
Entstof uit planten, pollen
en uit de stofzuigerinhoud
Door Russen
begaan?
Gratis Prodent tandenborstel bij 2 familietuben
PRODENT TANDPASTA die u toch nodig hebt
Burgemeester van
Egmond-Binnen in
ongelijk gesteld
Bakfiets en bord
Protest
NEDERLANDS-PORTUGESE
OVEREENKOMST
Rusland koopt in
Indonesië rubber
Afslachting van 10.000 Polen
"Un grand vieux supérieur!"
WAARHEID
GENEGEERD
Militairen in de
toekomst te velde
in het bad
Nieuwe artikelen
Ook Belgen
Veldkeuken
Veldflessenveldkeuken, was- en badinstallatie
DONDERDAG 28 NOVEMBER 1963
PROVINCIAL^ Z B B V W S B C O V R A N T
15
De president van de rechtbank te Alk
maar, mr. J. N. Alblas, heeft gistermor
gen, uitspraak doende in een kort ge
ding, de burgemeester van Egmond-Bin
nen, de heer A. Bakker, in het ongelijk
gesteld.
Inzet van het kort geding tussen het
Duitse echtpaar W. F. S.-H. contra de
burgemeester van Egmond-Binnen was
de huisvesting van het Duitse echtpaar.
Dit echtpaar, waai-van de man 78 en de
vrouw 74 jaar is, had zijn huishouden
in West-Berlijn opgebroken. Het kwam
in september 1962 naar Nederland om
zich hier bij zijn enige dochter, die in
Egmond aan Zee woont, te voegen.
Het echtpaar nam zijn intrek in een pen
de minister van justitie een verblijfs
vergunning op voorwaarde, dat binnen
een redelijke termijn op een behoorlijke
wijze in zijn huisvesting werd voorzien.
Het echtpaar naar zijn intrek in een pen
sion in Egmond aan den Hoef. waarvan
de eigenaar zich bereid verklaarde de
man en vrouw blijvend te verzorgen.
De burgemeester van Egmond-Binnen
meende echter dat niet aan" de voorwaar
de van de minister werd voldaan. Hij wei
gerde het echtpaar een verblijfsvergun
ning te verstrekken. In het door het
echtpaar aangespannen kort geding ver
klaarde hij, dat voor een verblijf in een
pension nooit een vergunning wordt ge
geven, omdat het niet als blijvend kan
worden aangemerkt.
De termijn waarbinnen het echtpaar op
geoorloofde wijze gehuisvest diende te
worden, had de burgemeester op 30 ok
tober gesteld. In zijn vonnis zei de pre
sident, dat dit in strijd was met de be
doeling van de minister, die de procu
reur-generaal had aangewezen om deze
termijn te bepalen.
De president noemde de door de burge
meester aangevoerde argumenten niet
deugdelijk. Hij gelastte hem zijn maat
regelen op te schorten totdat geen enkel
rechtsmiddel meer openstaat tegen de
beslissing, dat het echtpaar niet op ge
oorloofde wijze in zijn huisvesting voor
ziet.
0 De Tsjechische politie heeft acht studen
ten uit Mali gearresteerd nadat zij een eind
gemaakt had aan een gevecht in een bar in
Praag. De negers kregen een pak slaag van
Tsjechische studenten nadat een van hei;
een Tsjechisch meisje ten dans gevraagd
had. De negers werden de volgende dag vrij
gelaten.
(Van een onzer redacteuren)
jVTiet alleen in rooms-katholieke kringen, maar ook bij anderen is
bezwaar gemaakt tegen het verhuren van het fraaie dubbel-
kerkje aan het Kloosterplein aan een handelaar in meubilair. De
huurder heeft de kerk met zijn fraaie kruisgewelven en kleurige
gebrandschilderde ramen omgedoopt in het Verkooplokaal d'olde
karke". De kerk is inmiddels volgestouwd met allerlei meubilair,
bekleding, vloerbedekking, schilderijen en gebruiksvoorwerpen.
„Vrij entree" vermeldt het
bord aan de ingang van de kerk
en wie zich binnen waagt,
schrikt onwillekeurig van de
rommelige aanblik die in geen
enkel opzicht herinnert aan de
sfeer, die een kerk eigen behoort
te zijn.
Hoewel het uiterlijk van 't eeuwen
oude kerkje vrijwel ongeschonden is
gebleven, illustreren de aanwezigheid
van een bakfiets en een ontsierend
bord tegen de gevel, dat in de kerk
'n verkooplokaal is gevestigd. Slechts
een smal pad voorkomt, dat men
struikelt over de hoog opgetaste meu
bels, bedden en allerlei andere koop
waar, die onwillekeurig herinneren
aan de tempel, waarin de tollenaren
hun handelswaar aanprezen. In de
voormalige sacristie is de rommelige
indruk belangrijk groter. Een slordig
bureau, wat oude stoelen en tafels,
hebben de eeuwenoude sfeer radicaal
de nek omgedraaid.
Het is triest, dat de pastoor van Har
derwijk geen andere bestemming voor
dit kerkje heeft kunnen vinden. Een
museum of 'n andere meer aange
paste oplossing zou nog enigszins in
de lijn der verwachtingen hebben ge
legen. Maar deze commerciële be
stemming met zijn ontsierende inboe
dels heeft deze eerbiedwaardige kerk
zo ontstellend ontsierd, dat een groot
deel van de Harderwijkse bevolking
terecht protest heeft aangetekend.
Of dit protest tot het gewenste resul
taat zal leiden, valt te bezien.
De koopman zou de kerk voor
ten minste tien jaar hebben af
gehuurd. Wat na die tien jaar
van het aantrekkelijke kerkge
bouw is overgebleven, kan men
slechts gissen.
Het fraaie kerkje in Harder-
derwijk, nu gebruikt als ver
kooplokaal.
In het Portugese ministerie van buiten
landse zaken in Lissabon hebben de
Portugese minister van buitenlandse za
ken, dr. Alberto Franco Nogueira, en
de Nederlandse ambassadeur in Portu
gal. dr. R. Flaes, maandag een over
eenkomst gesloten die het Portugese
arbeidskrachten toestaat naar Neder
land te gaan.
Krachtens de overeenkomst, kan de Por
tugese emigratieraad verzoeken om
Portugese mankracht uit Nederland,
overwegen en inwilligen.
Blijkens een bericht van „Tass" heeft
de Sowjet-L'nie een overeenkomst gete
kend voor de aankoop van rubber in
(Advertentie)
VRAAG UW SLIJTER
Jules Le Maire Fils Amsterdam/Jarnac.
opend, per saldo kwamen daar vele
schurken aan de galg, maar over
Katyn werd er gezwegen.
En ligt het nu wel op het culturele
niveau van de twintigste eeuw om
zulk een question brülante in de
doofpot te doen? Dan blijken we
toch werkelijk bedreigd te worden
door het grote gevaar der apathie.
De PoOlse generaal W. Anders,
schrijft in zijn boek „Army in
Exile": „Voor mij. die een heel jaar
lang, zonder enig resultaat, de Sow-
jetautoriteiten heb verzocht om in
lichtingen over een paar duizend
onzer krijgsgevangenen, voorname
lijk officieren uit de kampen van
Kozielsk, Starobielsk en Ostasch-
kow, is het duidelijk geworden, dat
de Duitsers ditmaal de waarheid
hebben gezegd."
Uit bq de vermoorden gevonden no
tities, kranten, winterkleding en
verklaringen van getuigen, bleek,
dat de executies plaats hebben ge
had in de loop van de maanden
maart en april 1940. De Russen ble
ven 't antwoord niet schuldig. Toen
zij in september 1943, dit grondge
bied weer konden betreden, hebben
zij er een commissie heengezonden
bestaande uit Sowjetburgers. Het
communiqué van deze commissie
meldde het tegendeel. Namelijk, dat
deze moord door de Duitsers was be
gaan in de zomer van 1941.
Een ieder zal zich onwillekeurig de
vraag stellen: wanneer de Russen
werkelijk onschuldig zijn, waarom
heben ze dan nooit een neutrale
commissie toestemming verleend om
onderzoekingen ter plaatse te ver
richten? Dat zij dit niet deden, dat
deze moord plaats had in 1940 (dus
toen de Russen baas waren in deze
omgeving), dat de Poolse officieren
in Russische gevangenschap waren
en de Poolse autoriteiten nooit een
antwoord kregen op vragen naar
het lot van de 10.000 in Rusland
vermiste officieren, dat de zaak Ka
tyn, aangezien de Russen er bij wa
ren tijdens de processen te Neuren
berg werd genegeerd (want: „Nemo
iudex in causa sua") is wel een dui
delijk bewijs, dat de Russen deze
verschrikkelijke moord hebben be
gaan.
Katyn is een grief in het hart van
het Poolse volk. Ongeveer 4500
Poolse officieren zijn aan deze ver
schrikkelijke afslachting ten offer
gevallen. Ten gevolge van het zeer
overhaast gesloten Ribbentrob-Molo-
tovpact, zijn deze officieren in sep
tember 1939 in handen van de Sow-
jets gevallen.
Neurenberg negeerde deze mis
daad. De jaren gingen voorbij
en zij raakte in het vergeetboek, tot
dat in 1950 de voormalige Ameri
kaanse ambassadeur te Warschau,
Bliss Lane het waagde om Katyn
weer aan de orde te stellen. Hij po
neerde de stelling, dat de Duitsers
onschuldig zijn aan deze afslachting
en... daarbij bleef het. Moet deze
stilte ongerept blijven?
Een nieuw licht op het drama van
Katyn wierpen de verklaringen van
de gevluchte Sowjetoffieier B. Ols-
zansky, gepubliceerd in de Russi
sche emigrantenbladen, zoals de
„Czassovvoj" in België, de „Socialis-
ticzesky Westnik" in de Verenigde
Staten en „Bjuletin ligi borjby za
narodnuju swobodu" in West-Duits-
land.
Olszansky was bevriend met prof.
Burdenko, die de voorzitter was van
de Sowjetcommissie, belast met het
onderzoek van de graven in het bos
van Katyn. Samen met de andere
leden van de commissie tekende ht|
het communiqué, waarin werd ge
zegd, dat deze moord door de Duit
sers was begaan in de zomer van
1941.
Kort voor zijn dood zou prof. Bur
denko echter aan Olszansky, die
hem vroeg naar zijn werkelijke me
ning over Katyn, het volgende heb
ben verklaard:
„Er zijn al meer Katyns geweest en
er zouden er nog meer aan het licht
komen dan wij vermoeden, indien
we hier en daar in ons moederland
Rusland gingen graven. Wij konden
niet anders doen dan de Duitse be
kendmaking volledig tegenspreken.
Zoals je weet, ben ik op persoonlijk
bevel van Stalin naar de massagra
ven gaan kijken en heb een onder
zoek ingesteld. De graven waren
vier jaar oud. De moord had plaats
in 1940 en is begaan door onze
N.K.V.D.-mannen".
BILLY STRENK
Volgende maand zullen ruim 500
Nederlandse soldaten bij oefe
ningen te velde drinken uit een
polyaethyleen veldfles. Als ze
op dat moment koude handen
hebben, kunnen ze zich troosten
met de gedachte dat in 1964
iedere militair een paar over
handschoenen verstrekt zal
krijgen.
Hebben ze behoefte aan een bad, dan
zit er wellicht iets opwekkends in de
gedachte dat de intendance hen mo
gelijk in de toekomst zal aanbieden
te velde gebruik te maken van de se-
mi-mobiele „Isny" badinstallatie,
waarin 12 man tegelijk warm kunnen
douchen. Terwijl ze dat bad nemen
laten ze misschien en passant even
hun door het uitoefenen van het
krijgsbedrijf vuil geworden kleding
wassen en drogen in de mobiele „tap
per" wasinstallatie, waarna ze bij
een splinternieuwe mobiele veldkeu
ken van Duitse makelij de warme
hap halen.
Of het leger al deze artikelen inder
daad zal aanschaffen is nog niet ze
ker. Wel is het een feit, dat de inten
dance in haar streven om door een
voortdurende verbetering van de uit
rusting de soldaat het uitvoeren van
zijn taak te vergemakkelijken
de markt verkent en nieuwe ar
tikelen beproeft of laat ontwikkelen.
Zo neemt men proeven met een nieuw
soort gevechtskleding zo is er een
gevechtslaars in ontwikkeling met
een aangevuleaniceerd rubber onder
werk die beter waterdicht, lichter,
soepeler en eenvoudiger van con
structie is dan de huidige en zo ont
wikkelde men een „three-compart-
ment-overhandschoen" die iedere mi
litair volgend jaar krijgt en die bij
voorbeeld speciale handschoenen voor
chauffeurs overbodig maakt.
Zo begon men twee jaar geleden ook
met de ontwikkeling van een polyae
thyleen veldfles die lager in gewicht,
minder kwetsbaar en goedkoper is
dan de aluminium veldfles. Voor die
plastic veldfles hebben de Belgen
ook belangstelling. Daardoor komt
'net dat men vorige maand ruim 1000
proefexemplaren heeft laten maken
die gelijkelijk verdeeld over het
Belgische en Nederlandse leger
een troepenbeproeving van zes maan
den zullen ondergaan.
overigens 12.000 mark kost en waar
van er 70 nodig zouden zijn aan
te schaffen. De mobiele wasinstallatie
(die 53.000 mark kost) kan met vier
man in 15 minuten in bedrijfspositie
worden gebracht en door twee man
in bedrijf worden gehouden. Er wordt
thans beproefd in hoeverre het mo
gelijk is om in deze installatie ook
kleding te reinigen die met zgn.
a.b.c.-strijdmiddelen is besmet.
Wie in het westen er van hoorde, ge
loofde er niet al te veel van. In die
tijd waren we afgestompt, vervuld
van eigen leed en nood. We waren er
aan toe, graag en grif te geloven,
dat de Duitsers (zoals de Russen
overigens vandaag nog beweren) die
misdaad zelf hadden begaan en dat
het rapport van de medici uit tal
van landen, die er door de Duitsers
heen werden gebracht, corrupt
moest heten. Waarom niet? Wij
waren murw. Maar dat mogen we
niet blijven!
Per saldo kwam de dag van de wa
penstilstand, per saldo werd te
Neurenberg 'n hooggerechtshof ge-
De uitrustingsstukken van een gro
ter formaat waar de intendance met
belangstelling naar kijkt zijn bijvoor
beeld een mobiele veldkeuken, een
was- en een badinstallatie en een
verwarmingsinstallatie voor tenten.
Aan de bevelhebber van de landstrijd
krachten is in overweging gegeven
een prototype van de keuken die
Deze vier foto's zijn enkele dagen
geleden genomen door een came
ra, welke in een grote „Titan II"
raket was gemonteerd en welke
in werking trad, op het moment
dat de eerste trap uitgebrand was
en de tweede trap zich ontstak.
We zien, hoe de eerste trap uit
brandt (links boven), waarop de
tweede trap ontsteekt (l. onder),
de huls van de eerste trap wordt
door de geweldige druk van de
tweedetrapsvlam gedeeltelijk ver
nield (r. boven) en valt een se
conde later, wentelend door de
ruimte naar de diepte van de At
lantische Oceaan (r. onder) op al
le vier de fotos is de aarde met
de wolkendekdeken duidelijk
zichtbaar.
(Van een speciale
correspondente
Wat zoudt U zeggen,
wanneer op een mor
gen iemand bij U aan
belde en vroeg: „Zoudt
U mij uw stof willen
verkopen?" Mogelijk
zoudt U proberen infor
maties in te winnen
naar de eventuele ont
snapping van een ver
pleegde uit een psy
chiatrische inrichting
in de omgeving. Hoe
onwaarschijnlijk het
ook moge klinken, er
zijn werkelijk enkele
gelukkige Londense
huisvrouwen, die zaken
kunnen doen met de in
houd van hun stofzui
ger. De mysterieuze
koper is Benèards, het
grootste en modernste
centrum ter wereld
voor onderzoek en be
strijding van allergiën.
Huishoudelijk stof is
slechts een van de hon
derden produkten,
waaruit hier de vaccins
worden samengesteld,
die over de gehele we
reld worden verzonden.
Bencards kan véél ge
bruiken: van planten
en pollen via schelvis
en oesters, nikkel en
goud, tomaten en ha
ringen, varkenskotelet
en geitehaar tot specia
le soorten onkruid.
STERIEL
Natuurlijk moet dit zo
uiteenlopende ruwe
materiaal in een voor
entstoffen geschikte
vorm worden gebracht.
Vóór alles moet het ab
soluut steriel worden
gemaakt: zelfs het
huishoudstof, hoe on
mogelijk dat ook moge
lijken. Hiertoe wordt
eerst een stofconcen-
traat gemaakt, waar
uit men vervolgens de
bacterieën uitfiltreert.
Daarbij gebruikt men
filters van bijzondere
constructie en centrifu
ges.
Een veel moeilijker
probleem vormt het
steriel houden van de
eenmaal steriele pro
dukten. Om dit te
waarborgen, moet de
farmaceut, die de ent
stof vervaardigt de
ze moet voor elke pa
tiënt individueel wor
den bereid onder
worpen worden aan de
strengste isolerings
voorschriften. Dit werk
wordt gewoonlijk door
vrouwelijke farmaceu
ten verricht en met
handschoenen aan en
een masker voor zit
deze ongenaakbare jon
ge vrouw als een godin
in haar heiligdom, een
soort glazen vesting.
De enige verbinding
met de buitenwereld is
een kleine opening in
de wand, die slechts
geopend wordt, wan
neer een batterij nieu
we flesjes wordt aan
gevoerd. Telkens als
dit geschiedt wordt de
gehele cabine met een
bacterieëndodende op
lossing bespoten.
BANAAN
Observeert men de far-
maceute bij haar werk,
dan kan men een ogen
blik vergeten, dat men
in een der modernste
laboratoria ter wereld
is. Zij zou best bezig
kunnen zijn met de be
reiding van een ge
heimzinnige liefdes
drank. Men neme een
banaan, opgelost mui-
zenhaar, wat mosterd
en een margriet en een
of twee gedroogde wes
pen. Simsalabim de
entstof is klaar!
Nu ja, zo snel gaat het
ook weer niet alle
stoffen moeten uit hun
flesjes worden gehaald
met een pipet, die
slechts eenmaal mag
worden gebruikt en
voor het volgend ge
bruik moet worden ge
steriliseerd. En zelfs de
eenmaal samengestelde
entstof moet nog een
lange weg afleggen,
voor hij het laborato
rium verlaat.
De behandeling van al
lergieën met desensibi-
liserende entstoffen
was enigszins omstre
den. Aanvankelijk was
zij niet zo succesvol als
men gehoopt had.
Thans echter bereikt
men met de entstoffen
uitstekende resultaten.
Een onderzoek van een
groot aantal personen,
die altijd aan hooi
koorts leden, toonde
aan, dat 82% van hen
na de behandeling van
deze onaangename
ziekte geen last meer
had. Soortgelijke resul
taten werden bij ast
ma en migraine ge
boekt.
REACTIES
Intussen heeft de te
genwoordige behande
ling ook een nadeel: er
zijn talloze injecties no
dig voor het lichaam
immuun is. Thans is
men in het laborato
rium van Bencards
echter ook bezig me
thoden te ontwikkelen
waarbij op den duur
nog slechts een of twee
injecties nodig zullen
zijn. Men werkt name
lijk aan een entstof, die
de vorm heeft van een
emulsie, welke slechts
langzaam door het
lichaam wordt opgeno
men. De eerste resul
taten waren zeer uit
eenlopend. Een aantal
patiënten vertoonde
zeer heftige reacties.
Maar sindsdien heeft
men weer aanzienlijke
vooruitgangen gemaakt
en een gerechtvaardig
de hoop bestaat, dat de
nieuwe methode al
spoedig de huidige kan
vervangen.
Met slechts enkele in
jecties van hooikoorts
bevrijd te kunnen wor
den is een aantrekkelij
ke gedachte voor de ve
len, die aan deze, elk
jaar terugkerende
kwaal lijden.
A dvertentie)
De oorlog liep weliswaar reeds ja
ren geleden ten einde, maar wat
hij inhield aan ten hemel schreiend
kwaad op ondenkbare schaal, is
geestelijk nog lang niet verwerkt.
Dit is o.a. ook met het drama van
Katyn het geval. Herinnert U zich
het nog Met schrik worden we ons
bewust, dat oude verhaal al haast te
zijn vergeten. Katyn was in 1943 een
stunt van de Duitsers. Op 12 april
1943, bracht de Duitse radio een of
ficieel communiqué over de ontdek
king van massagraven van circa
10.000 Poolse officieren in het bos
van Katyn. In een opengemaakt
graf van ca. 28 x 16 m, lagen lijken
in twaalf lagen opgestapeld, met de
gezichten naar beneden en op de rug
gebonden handen. De dood werd in
alle gevallen veroorzaakt door scho
ten in de nek.
Indonesië gedurende 1964. Hierover
meldt de „Financial Times" nader dat,
hoewel het bericht niet geheel onver
wacht kwam en slechts een lichte da
ling van de rubberprijs in Malakka heeft
teweeggebracht, het waarschijnlijk de
nerveuze ondertoon van de rubbermarkt
zal accentueren.
1 Waar vroeger de kerkbanken assortiment van bankstellen en 1
5 stonden, vertoont zich nu een stoelen.
*<WVWMWWMWWWWIWWWVWWMWWftWWtfWWWWMVWWWWWWWWWWVWWWWWWVWWWWWWWVWVVVWVWW
De uitwerking van de overeenkomst op
lange termijn zal echter afhangen van
de hoeveelheid rubber die Rusland zal
aankopen. In feite heeft Indonesië reeds
rubber naar Rusland in de afgelopen vijf
jaar verscheept in ruil voor kredieten
en hulp. In Singapore heeft men niet
de indruk, dat Rusland hiermee een eind
heeft gemaakt aan de rubberaankopen
in Maleisië. De aankopen in Indonesië
zouden er slechts op duiden, dat hei
aankoopprogram in Maleisië voor dit
jaar is afgewerkt. Ook is het mogelijk
dat Rusland, door de graanaankopen in
het buitenland, krap zit in de deviezen.