DE GIEREN KOMEN
Reeds de oude Egyptenaren
droegen de HANDSCHOEN
Paraplu vermoedelijk
van Chinese kom af
Gorsselse boeren klagen over
schadelijke boomplanting
Geef uw soep de volle kracht van
sappig, mager rundvlees; met Liebig!
SA/VW1Y wil naar Durban (XVII)
In de middeleeuwen een uitdaging
MET NOTEN EN GOUD
GEVULD
Kerkelijke ondersckeiding
Tekenen van keizerlijke gunst
Engeland krijgt
geen ombudsman
ENGELS EREDOCTORAAT
VOOR MEJ. KLOMPÉ
Symbool van macht en \racht
TWEEDUIZEND
JAAR OUD
MAAR VERLOREN PROCES
Op een halve meter
Waardevermindering
Een nieuw proces
In cassatie
Een proces
ANNEKE GRÖNLOH NAAR
EURO-SONGFESTIVAL
Begroting P.T.T.
goedgekeurd
Indonesiërs schoten
Brits vliegtuig neer
DONDERDAG 28 NOVEMBER 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
18
De Italiaan was woedend toen hij bij de wagen terug
kwam en ontdekte wat Sammy had gedaan. Hij
stormde rechtstreeks het struikgewas in en tegen de
tijd, dat het tot hem doordrong, dat hij moest proberen
de jongen te vinden door zijn spoor te volgen, maakten
de vele sporen, die hij er zelf doorheen gevlochten had
hem dat onmogelijk. Hij zweette en was moe.
Nadat hij een uur lang tevergeefs naar Sammy had ge
zocht, besloot hij terug te gaan naar de Land Rover en
uit te rusten. Hij veegde zijn voorhoofd af en hijgde
onder een hemel, die uit gepolijst metaal scheen te be
staan. De hitte was tastbaar, was een alles doordrin
gende, bijna geurende realiteit overal rondom hem heen.
Wacht maar tot die kleine duvel de hitte ging voelen:
dat zou hem wel tot nadenken brengen en dan zou hij
wel gauw terug komen naar de Land Rover. Predappio
ging even zitten, want hij beefde van de inspanning, de
diarree en zijn woede over Sammy. Hoe kon hij zoiets
doen tegenover zijn vriend, zijn redder?
Ergens, niet zo ver weg, riep een vogel met een door-
dringend metalig geluid en het gezoem van de insekten
vermengde zich met de hitte en het kloppen van zijn
polsen. Een bruine hagedis schoot tegen een boomstam
op toen Predappio zwaar overeind krabbelde; zijn voe
ten waren stuk en voelden akelig aan. Predappio luis
terde; de vogel had zijn spektakel gestaakt, maar be
gon weer zodra hij had ontdekt in welke richting de
man begon te lopen. Hij ging door het gras en huiverde
even: toen hij daarstraks had rondgerend zonder op
te letten waar hij liep, had hij zijn benen opengehaald
aan doorns. Het ging nu pas pijn doen en was erg hin
derlijk mét het ongemak van zijn zere voeten. Hij had
dorst en dacht met aangename verwachting aan het
water in de Land Rover. Hij sjokte verder. De zon stond
bijna recht boven zijn hoofd en het zweet begon hem
weer te kwellen. Het droop kriebelend door zijn wenk
brauwen in zijn ogen en trok wolken vliegen aau, die
op zijn gezicht gingen zitten, zodat hij ze voortdurend
weg moest jagen, waarbij hij tegelijkertijd het zweet
afveegde. Maar ogenblikkelijk waren zweet en vliegen
er weer, zodat zijn handen voortdurend om zijn hoofd
sloegen.
Sammy!", riep hij nog eens, hees en zonder hoop.
Niets, zelfs geen echo. Nou, laat die klein aap
naar de maan lopen, laat hem in zijn eigen sop
gaarkoken, dacht Predappio. Nu naar de Land Rover.
Hij kon niet ver meer zijn.
Hij liep een minuut of tien door en bleef toen verward
staan. Volgens zijn berekening moest hij nu de weg
kunnen zien. Het was vreemd, werkelijk vreemd. Hij
keek om zich heen, dacht dat hij de vorm van een boom
herkende en liep er weifelend naar toe. Maar hij be
sefte al gauw dat de wens de vader der gedachte was:
hij had veel te druk en wraakgierig naar Sammy lopen
zoeken om enige aandacht aan de vorm van bomen te
besteden.
Hij probeerde na te gaan hoe hij was gelopen, maar hij
kon zich onmogelijk alle veranderingen van richting
herinneren, die hij had gemaakt bij zijn amateuristische
pogingen om het struikgewas af te zoeken naar de jon
gen. De vliegen kwelden hem onophoudelijk en verhin
derden hem om geconcentreerd te denken. Zijn mond
was kurkdroog, maar toch stak hij een pijp op en blies
rookwolken rond zijn hoofd. De meeste vliegen werden
hierdoor weggejaagd en tijdens deze onderbreking
kwam hij tot de slotsom, dat het het beste was om in
steeds wijder wordende kringen te lopen. De weg kon
niet zover af zijn, dat hij er op een gegeven moment
niet op zou stuiten als hij deze methode volgde net
zogoed als de steeds groter wordende kringen van een
Alleen bij de kapotte Land Rover voelt Predap
pio zich uiterst verlaten.
in een vijver gegooide steen vroeger of later de oevers
bereiken. De gedachte aan water deed hem haastig
verder gaan.
Zijn tabakszak was leeg, maar hij had een nieuw lucht
dicht afgesloten blikje in zijn zak. Hij maakte het blikje
open, vulde de tabakszak, stopte zijn pijp opnieuw, stak
hem aan en liep verder terwijl hij het blikje weggooide.
Drie kwartier later staarde hij naar het glimmende
blikje, dat in het gras lag op de plek waar hij het had
neergeworpen. Predappio voelde een steek van angst
in zijn toch al misselijke maag.
Hij keek opnieuw naar de hemel. De zon scheen nu
over zijn rechter schouder en verder boven zich
zag hij, als stippen afstekend tegen het blauw, de rond
cirkelende vormen van vogels. Gieren, dacht hij. Vanaf
die hoogte konden ze de Land Rover zien; misschien
konden ze zelfs Sammy zien. Hij tandenknartste. Als
hij dat kleine kreng te pakken kreeg, dan zouden er
geen verhaaltjes helpen over Mahmoed en de grote,
lange zweep.
Predappio stopte en keek weer naar de lucht, en het
drong tot hem door wat de aanwezigheid van de gieren
betekende. Hij schudde zijn hoofd als een bokser, die
een harde slag te incasseren had en staarde in wezen
loze angst naar de grond, naar de bomen, overal heen,
maar niet meer naar de lucht. De gieren wachtten op
hem.
Hij had eens met een blanke jager gesproken, die hem
had geboeid met verhalen over het opsporen van ge
wonde en gevaarlijke dieren in dik kreupelhout.
„Je kunt vaak wel zo ongeveer bepalen waar ze zijn
door naar de vogels te kijken", had de jager gezegd.
„De gieren. Ze zijn heel nuttig als je toevallig laat op
de dag een dier hebt gewond en je de volgende morgen
de achtervolging moet inzetten. De gieren zullen je wel
vertellen waar hij zo ongeveer zit. Ze weten het. Het
zelfde geldt voor een mens, die in de wildernis de weg
kwijt raakt. Daar boven wachten ze al op hem, nog
voordat hij weet dat hij verdwaald is. Dat is een feit".
(wordt vervolgd)
Advertentie
(Van een medewerker)
|n het graf van de Egyptische
koning uit de oudheid Toet
Ank Amon is kortgeleden een
aantal handschoenen gevonden,
die men gevoegelijk de oudste
ons bekende exemplaren van dit
kledingstuk mag noemen. Zij
hebben een „heel moderne"
vorm, zijn gemaakt uit bonte
linnen weefsels, doch hebben in-
plaats van de moderne druk
knoop als sluiting smalle band
jes, die de handschoen rond de
pols vasthouden. Deze hand
schoenen bevinden zich thans in
het museum te Cairo en zijn de
eerste uit liet bezit van een Fa
rao, die tot nu toe werden ont
dekt.
Reeds in de oudheid werden hand
schoenen gedragen. Homerus laat in
de Odyssee de slaven van de oude
Laertes met handschoenen aan in de
tuin werken. De oude Egyptenaren
brachten lange handschoenen aan
hun koning als schatting en de Per
zen waren reeds in staat vingerhand
schoenen uit kostbaar bont te ver
vaardigen. Zogenaamde „vingerlin-
gen" trokken de Grieken en Romei
nen tijdens de maaltijd aan.
Of de handschoen ook bij de oude
volken in onze streken in gebruil
was, weten we niet precies. Het i-
echter niet uitgesloten, dat zij tijden:
de jacht in de ruwe wintertijd dikke
lederen wanten droegen. Van de
Scandinaviërs en de Germanen in de
periode der volksverhuizingen van de
Franken en andere volken weten we
zeker, dat zij handschoenen gebruik
ten.
Reeds in de zesde eeuw behoorden
handschoenen tot de tekenen van
waardigheid der bisschoppen. Zij
waren wit en op de rug van de hand
was een kruis in goud- en edelsteen
borduursel aangebracht. Was de
handschoen aanvankelijk slechts een
beschermende bekleding, al gauw
werd hij gebruikt als versiersel.
Hoe onontbeerlijk de handschoen
voor de ridder was in de strijd, be
wijzen de vaak zeer kunstzinnig uit
gevoerde metalen handschoenen be
horende tot oude wapenrustingen.
Een belangrijke symbolische beteke
nis had de handschoen in de Middel
eeuwen. De ridder wierp de vijand,
die hij een tweegevecht aanzegde de
handschoen voor de voeten. Werd de
ze door de ander opgeraapt, dan be
tekende dit dat hij de uitdaging aan
nam. Evenals in de oudheid werden
ook in de middeleeuwen handschoe
nen voor het voldoen van een schat
ting of als symbolische schenking
gebruikt.
Natuurlijk had de handschoen des
keizers of konings een bij
zondere waarde en was hij
het teken van macht. Wanneer
de keizer steden het markt- of
muntrecht of andere rechten ver
leende, liet hij deze een handschoen
toekomen. Daarom voeren ook ver
schillende steden een handschoen in
hun wapen. Voor niets werden na
tuurlijk dergelijke gunsten niet ver
leend zij moesten veeleer met rij
ke geschenken aan geld en kostbare
waren gekocht worden. Hiertoe be
hoorden vrijwel altijd handschoenen
en peper.
Goethe bericht over het zogenaamde
Pepergerecht in Frankfurt, een
oeroud gebruik, waarbij de afgevaar
digden van Worms, Neurenberg en
Bamberg door de overhandiging van
geschenken van de schout, vertegen
woordiger van de keizer, tolvrijheid
kochten.
Kenmerkend voor de belangrijkheid
van het kledingstuk is ook een heel
oud recht in Duitsland, waarbij het
een reiziger was toegestaan onder
weg zoveel noten te plukken als een
handschoen bevatten kon. Hij maak
te zich daarbij niet schuldig aan
houtstroperij en behoefde ook niet
voor de noten te betalen.
In Engeland placht men vroeger
smeekschriften vergezeld te doen
gaan van versierde handschoenen.
Daar deze niet zelden gevuld waren
met goud, werd het rechters bij de
wet verboden op hun rechterstoel
handschoenen te dragen. Ook pries
ters, die een kind doopten, werd vaak
een paar handschoenen ten geschen
ke gegeven waarmee men vermoede
lijk de geestelijke verwantschap wil
de aanduiden, die de kerk aan do
per, dopeling en peet toedacht.
En ten slotte kent men nog heden
ten dage het „trouwen met de
handschoen" waarbij ook, zij het
alleen nog in de benaming, de
handschoen een symbool is voor een
verbintenis.
De Britse minister van binnenlandse
zaken Henry Brooke is tegen het aan
stellen van een „ombudsman", een func
tionaris die evenals in de Scandinavische
landen onder meer tot taak zou hebben
klachten tegen de politie te behandelen.
Volgens de minister zou het moreel van
de politie te lijden hebben, als een agent
behalve door zijn eigen chefs nog door
een andere instantie ter verantwoording
zou kunnen worden geroepen voor zijn
optreden.
De universiteit van Leeds heeft een ere
doctoraat in de rechtswetenschappen toe
gekend aan mejuffrouw dr. M. A. M.
Klompé, de vroegere minister van maat
schappelijk werk, thans lid van de Twee
de Kamer voor de K.V.P. Het eredocto
raat zal op 14 mei aan mejuffrouw
Klompé worden uitgereikt.
Alléén Liebig tabletten zijn bereid uit sappig,
mager rundvlees van AA kwaliteit - volgens het
originele Liebig recept. Voor een heerlijke,
goudgele vleesbouillon. Vol en krachtig, met
peterselie en 9 andere geurige zomerkruiden.
Tracteer uw gezin op extra krachtige soep: neem
er een paar in huis! 35 ct per dubbel tablet.
LIEBIG PRODUCTEN héérlijk voor de fijne keuken
(Van een medewerker)
7oals een oude legende weet te
vertellen, moet het rond
tweeduizend jaar geleden Li-
Yung, een Chinese timmerman
geweest zijn, die de eerste para
plu in elkaar knutselde. Ten be
hoeve van zijn vrouw begon hij
een groot dak te bouwen, dat
haar tegen de regen moest be
schermen. Maar verdrietig
klaagde zij, dat zo'n dak alleen
maar zin had, als zij het buiten
overal, bij regen en bij zon, mee
Gemeente plantte bomen op halve meter van scheidslijn
He Amerikaanse eiken, die de
gemeente Gorssel langs de
openbare weg op nauwelijks een
halve meter van de scheidslijn
van mijn erf plantte, een kleine
dertig jaar geleden, zijn nu flin
ke bomen geworden. Het staat
wel mooi langs die weg, althans
de vreemdeling geniet er mis
schien van, maar wij hebben er
in al die jaren schade door gele
den. De bomen staan tekort bij
onze gronden. Ze trekken water
weg en kunstmest. De strook
grond langs de afscheiding,
waar de bomen staan, geeft een
duidelijk waarneembare lagere
opbrengst dan de rest van de
grond".
Dit vertelde boer Brinks, wonende
aan de Elfuursweg in de gemeente
Gorssel.
Is de gemeente buiten haar boekje
gegaan, heeft het zin schadevergoe
ding te eisen? Het zijn vragen die al
jaren aan de orde zijn, waar al pro
cessen over zijn gevoerd en die nog
steeds in de belangstelling blijken te
staan.
Het was in de jaren omstreeks 1934/
'35, dat de gemeente Gorssel in het
bezit kwam van een aantal jonge
boompjes, Amerikaanse eiken. Zij
werden geplant langs de Elfuursweg,
de Dommerholtsweg en de Huzaren-
laan.
De boompjes kwamen te staan op
een halve meter van de aangrenzen
de landerijen. Dit was op geringere
afstand dan het Burgerlijk Wetboek
voorschrijft. Deze wet bepaalt name
lijk, dat geen bomen mogen worden
geplant binnen twee meter van de
scheidslijn van aangrenzende erven.
De betrokkenen hadden hierop al
eens geattendeerd, maar de boompjes
bleven staan.
Toen in 1952 op een bijeenkomst voor
de afdeling van de Geldersehe Mij.
van Landbouw, waar de burgemees
ter een lezing hield, de vraag werd
aangesneden of de gemeente meer
rechten had bij het planten van bo
men dan een particulier, kwam de
zaak aan het rollen.
Het boekhoudbureau van de Gelder
sehe Mij. nam de kwestie ter hand.
Het bleek, dat in totaal 34 boeren, al-
thans eigenaren van gronden, bij deze
bomenplanterij betrokken waren.
Vier mensen in het bijzonder voelden
zich gedupeerd. Boer Brinks bleek
zelfs aan drie kanten (Elfuursweg,
Dommerholtsweg en Huzarenlaan
met totaal een lengte van 943 meter,
ingesloten te zijn met de op een halve
meter van de scheidslijn geplante bo
men. Ook de boeren Klein Nulend,
Makking en Pasman hadden belang
rijke stukken; de anderen minder of
maar enkele tientallen meters.
bomen te laten verdwijnen, geen eis
tot schadevergoeding dus. Het hof
stelde de boeren echter in het onge
lijk waar het het kardinale punt be
trof: verwijdering van de bomen.
Wel benoemde het hof een taxatie-
commissie. De deskundigen die daar
in zitting hadden rekenden uit, dat er
schade was ontstaan door het planten
van de bomen op zo'n geringe afstand
van de erfscheiding. Deze schade ont
stond o.a. doordat de wortels verder
in de grond doordrongen en de bla
derkroon zich verder boven het land
uitstrekte.
Boer Brinks wees er ons op, dat in
zijn weiland de wortels tot meer dan
10 meter van de scheiding zijn door
gedrongen. De haarwortels, die het
voedsel opnemen, komen nog wel
verder.
„Toen ik op deze gronden nog bieten
en knollen verbouwde was de op
brengst in de strook langs de afschei
ding beduidend lager. Mijn negen
bunder had maar een waarde voor
acht, meende hij. Nu heb ik er overal
weiland van gemaakt. Maar de waar
de van het gras is op de bewuste
strook ook zichtbaar minder. De bo
men gebruiken de meststoffen", al
dus de boer.
De taxatiecommissie heeft de schade
berekend op 5 per jaar voor een
strook van 100 meter lengte en 1 me
ter breedte. Dat is dus niet veel.
Het gerechtshof erkende, dat er
schade geleden is, maar het meende
dat daarmee de vordering om de bo
men te rooien nog niet gemotiveerd
was. Het hof was van oordeel, dat
een gemeente niet aan burenrecht is
gebonden, zoals een particulier.
Wanneer de gemeente zegt in het be
lang van de aankleding van de weg
bomen te gaan planten, mag de ge
meente dat doen.
Een belangrijke uitspraak in dit pro
ces was bovendien, dat een gemeente
weg als erf moet worden beschouwd.
De boeren hadden daarmee het pro
ces verloren. Zij moesten ook de kos
ten van de tegenpartij betalen. Het
landbouwschap Is hun hierin bijge
sprongen.
Intussen is de vraag opgeworpen of
men niet verder moet gaan procede
ren omdat het hof erkend heeft dat
er schade was. Zo'n proces voor scha
devergoeding achtte men zelfs in het
belang van de gehele landbouw.
Men is nu in het stadium gekomen
waarin men zich de vraag stelt of
men moet doorgaan met procederen.
Er bestaat op dit punt enige aarze
ling omdat men bang is, dat men op
nieuw voor hoge kosten komt te
staan. Eerst wil men zekerheid heb
ben of organisaties in andere provin
cies, die dezelfde problemen hebben,
geldelijke steun willen verlenen voor
de procesvoering.
Heeft het proces kans van slagen?
Deskundigen van het landbouw
schap menen, dat er een redelijke
kans op succes bestaat. Maar weegt
de winst die de boeren dan zouden
krijgen op tegen de kosten van het
proces
Of een uitspraak betekenis heeft voor
andere dergelijke gevallen hangt
weer van feitelijke omstandigheden
af. Gezien het beperkte belang van de
landbouw bij een nieuw proces is bij
officiële instanties dan ook een aar
zeling te bespeuren.
Men besloot toen in cassatie te gaan
bij de Hoge Raad, temeer omdat toch
gebleken was uit de uitspraak van
het hof, dat er schade was.
Voor dit proces besloot het Land
bouwschap gelden te verschaffen, zo
als meer gebeurt voor landbouwproef-
processeri.
De zaak kwam dus voor de Hoge
Raad. Dit college besliste, dat de be
palingen van het burenrecht buiten
toepassing moeten blijven, als die
toepassing onverenigbaar is met het
openbaar belang. Met andere woor
den: de gemeente doet in het open
baar belang bomen planten. Zij is zelf
gerechtigd te beoordelen welke voor
zieningen in het openbaar belang ge
troffen mogen worden. Het openbaar
belang kan meebrengen, dat de ge
meente de bepalingen van het bu
renrecht naast zich neer mag leggen.
Men vond het de moeite waard hier
over een proces te beginnen, temeer
omdat een uitspraak voor tal van
dergelijke gevallen in het gehele land
van belang kon zijn.
De zaak kwam voor het gerechtshof
in Arnhem.
Men diende een vordering in om de
(Advertentie)
(Van onze r.t.v.-redactie)
De N.T.S. heeft besloten Anneke Grön-
loh af te vaardigen naar het Eurovisie
Songfestival 1964. Het wordt op 31
maart gehouden in Kopenhagen. Het is
het negende. Op het vorige, te Londen,
werd Nederland vertegenwoordigd door
Annie Palmen, die „De speeldoos" zong.
De N.T.S. heeft de bij de Buma aange
sloten tekstdichters en componisten uit
genodigd ten behoeve van Anneke voor
31 december een liedje van maximaal
drie minuten in te zenden. Een niet bij
name genoemde jury zal drie van de
inzendingen uitkiezen. Op 24 februari
1964 maken elf provinciale jury's tijdens
een t.v.-uitzending de uiteindelijke keu-
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft dinsdag zonder
hoofdelijke stemming de begrotingen
van de P.T.T. en van het staatsvissers-
havenbedrijf in IJmuiden voor 1964
goedgekeurd, nadat daaraan een discus
sie over de begroting van de P.T.T. was
voorafgegaan, waaraan de heren Ver-
mooten (p.v.d.a.), Visser (v.v.d.), Aan-
tjes (a.r.), Assmann (k.v.p.) en Tolman
(c.h.) deelnamen.
De minister van verkeer en waterstaat
mr. Van Aartsen bekende in zijn ant
woord, dat de lange wachtlijst van onge
veer 100.000 mensen, die op een tele
foonaansluiting wachten, de regering en
de P.T.T. veel zorgen baart. Het inlopen
van de achterstand is een kwestie van
financiën, maar tevens een kwestie van
de physieke beperktheid van de P.T.T.
door het tekort aan voldoende mensen.
De minister heeft aan de directie van de
P.T.T. een rapport gevraagd, waarin zij
uiteenzet welke mogelijkheden zij tot
het inlopen van de achterstand in de ko
mende jaren ziet. Er zal dan kunnen
worden vastgesteld hoeveel geld elk jaar
nodig is en wat materieel kan worden
afgewerkt. Dat geldt ook voor de ge
bouwensector.
Op een vraag naar de eventuele ophef
fing van de draadomroep antwoordde
mr. Van Aartsen, dat hij eerst meer wil
weten over de draadtelevisie alvorens
een beslissing te nemen over de liquida
tie van de draadomroep.
Volgens het Indonesische persbureau
Antara is boven het dorp Sanggau een
Brits vliegtuig neergeschoten, dat het
Indonesische luchtruim schond.
Sanggau ligt in Borneo, 80 km van de
zuidelijke grens van Serawak. Antara
meldde niet hoe het vliegtuig is neer
gehaald en wat voor type het was.
De Indonesische commandant in West-
Borneo, kolonel Riakoedoe, verklaarde
toen Antara zich met hem over het in
cident in verbinding stelde, dat zijn
troepen opdracht hebben elk buitenlands
vliegtuig dat boven Indonesisch gebied
komt, neer te schieten, maar dat hij nog
geen officieel rapport over het incident
had ontvangen.
0 De Japanse maatschappij „Sjibaoera Elec
tric" heeft een radartoestel vervaardigd vol
gens een nieuw systeem met kleuren. Mo
gelijk betekent dit een revolutionaire ont
wikkeling op het gebied van de controle van
lucht- en scheepsverkeer en dat van de
meteorologie, daar de objecten aan de kleur
waarin ze op het scherm verschijnen te her
kennen en veel gemakkelijker te volgen zijn.
WWWWWWWWVWWiAn/WVWVWWWMWWWWWWWWA
De bekende zanger Paul Anka is
dinsdagochtend met zijn echtgenote
uit Parijs op Schiphol aangekomen
(foto). Via Rotterdam reist het
echtpaar met de (Nieuw Amster
dam" naar de Verenigde Staten
voor een vakantieverblijf aldaar.
kon dragen. Opnieuw ging Li-
Yung aan het werk om de wens
van zijn vrouw te vervullen en
haar dat dak te verschaffen,
waaruit in de loop der tijden pa
raplu en parasol voortkwamen.
Intussen kan aan dit verhaal niet
veel meer dan legendarische waarde
worden toegeschreven, want ook bij
de Babyloniërs nog eerder dus
kende men blijkbaar een soort regen-
of zonnescherm: Hammoerabi zou bij
voorbeeld de schone koningin Semi-
ramis genaderd zijn onder een
scherm, gevlochten uit bloemen en
bloesemtakken.
In het oude China was de paraplu het
symbool van macht en kracht. El
ders echter beschermde hij ook allen,
die over macht beschikten. Zo vinden
wij op een reliëf de Egyptische ko
ning Echnaton terug, die een scherm
laat glijden over het hoofd van zijn
gade Nefertete.
Ook bij de Grieken speelt het regen
scherm reeds een belangrijke rol. Zo
ontdekte Socrates op een wandeling
met een vriend en leerling een para
plu en bracht hem als kleine attentie
voor zijn Xantippe mee om daarmee
een van haar spreekwoordelijke boze
buien te bezweren.
Aristofanes spotte in een van zijn
werken over een burger, dat diens
oren zo groot en uitstaand waren als
een zonnescherm en ook weer samen
klapten. Daardoor weten we met ze
kerheid, dat de paraplu reeds in die
dagen opvouwbaar was.
Van het eerste beschuttende trans
portabele regendak tot die dagen had
de paraplu reeds ettelijke wijzigingen
ondergaan. Zo moet Roxane, de beeld
schone gemalin van Alexander de
Grote zich tegen de verzengende zon
nestralen beschermd hebben met een
scherm uit fijne, kostbare stoffen. In
haar tijd had de paraplu de vorm van
een sierlijke kleine kegel. Een van
deze kostbare parapluutjes heeft
ook de intelligente Cleopatra ge
bruikt. Zij was het ook, die de para
plu of parasol een betere vorm gaf,
hem wat hoger en breder maakte en
de buitenrand voorzag van een ge
schubde volant.
In de achtste eeuw wekte de kerk het
regen- of zonnescherm tot nieuw le
ven: als teken van diens waardigheid
werd het voor de paus uitgedragen.
Hoog stonden koningen en keizers in
de gunst van de paus genoteerd, wan
neer zij van hem als huldeblijk een
paraplu ten geschenke kregen.
Doch pas aan het Franse hof zou het
regenscherm zijn grote tijd beleven.
Zo placht de schone Diane de Poitiers
de geliefde van de koning, bij regen
en zonneschijn onder de bescherming
van paraplu, respectievelijk parasol,
in het park van Versailles te wande
len. En in 1607 werd de Dauphin, de
latere Lodewijk XIII, bij een officiële
ontvangst in het park tegen het felle
zonlicht beschermd door een enorme
parasol.
En dan begint ook eigenlijk de ge
schiedenis van de paraplu. De zware
buizen werden vervangen door lich
tere baleinen, het dak werd vriende
lijker en sierlijker gevormd. Wat
bleef was het zware overtrek van
wasdoek en daarmee dus een aanzien
lijk gewicht. Mettertijd wende het
„gewone volk" er aan, de dames en
heren van de „Grote Wereld" te zien
wandelen met een zonne-of regen
scherm.
In de schaduw van de grote Zonneko
ning raakte het regenscherm weer in
het vergeetboek. Maar plotseling
dook het ook weer op en werd nu po
pulair. De Franse paraplumaker Ma-
rits kwam op de gedachte, het in
het midden omkiapbaar te maken en
van lichtere stoffen te voorzien. En nu
werd het al spoedig in de bagage van
alle reizende gezeten burgers en „ho
ge" heren en dames gevonden. En het
duurde ook niet lang, of het werd bij
elke gelegenheid op straat gedragen.
In Engeland intussen had men meer
moeite te wennen aan dit nieuwe ge
bruiksvoorwerp en het zou daar nog
lang duren voor men afstand deed
van het onhandige, loodzware was
doeken monster, dat de Fransen al
lang vervangen hadden door iets veel
luchtigers.
Pas toen de satiricus Daniel Defoe
zijn Robinson Crusoe had geschreven
en daarin zijn held een onder moeilij
ke omstandigheden in elkaar geknut
seld en met dierenvellen bespannen
regendak laten torsen, begon het ge
bruik van paraplu's in te burgeren en
dit gebruik is men, nu juist in Enge
land, tot op de huidige dag trouw
gebleven.
In Duitsland kwam de ontwikkeling
weer wat eerder en zo adverteerde
bijvoorbeeld in 1753 een aanzienlijke
dame. dat zij „haar groene, met kant
bezette parasol had verloren en de
vinder royaal zou belonen".
De belangrijkste ontwikkeling sinds
die dagen is echter geweest, dat men
de paraplu steeds lichter ging ma
ken, steeds sierlijker ook tot wat hij
op de dag van heden voor de vrouw
is: een elegant, silhouet en charme
onderstrepend accessoire van de gel
dende mode.
