PUZZEL- rubriek ANTWOORD DE VAL VAN WINDENBURG véél vlees... héél goed! BURGEMEESTER DEMPTE SLOTGRACHT MET AUTO zaterdagnummer I op de vraag: Wat at de fam. Levenslust op 15 oktober? Zaterdag 16 not). 1963 De prijzen voor de wekelijkse puzzel zijn ditmaal als volgt toegekend: le prijs, waardebon van 5,mevrouw J. v. d. Have-van Hekke, Spruitstraat 29, Yerseke; tweede tot en met vierde prijs, waardebon van 2,50, de heer J. Fondse, Simon Lindhoutstraat 30, Tholen, me juffrouw C. Leijs, Oostelijke Kanaalweg 6, Wemeldinge en de heer M. Smoorenburg, Ridderstraat 63, Sluis. Met nadruk willen wij de inzenders er nog eens op wijzen om bij inzen ding per brief er toch vooral voor te zorgen dat naam en adres ook op de oplossing zelf voorkomen en niet alleen op de enveloppe. Deze enve- loppes worden weggegooid en het is onmogelijk om later uit te zoeken welke inzending bij welke enveloppe hoort. Hierboven de nieuwe puzzel; links onder de oplossing van de puzzel van vorige week. Oplossingen zoals gewoonlijk vóór donderdag a.s. aan redactie P.Z.C., Walstraat 58-60, Vlis- singen. In de linkerbovenhoek van brief of briefkaart vermelden „puz zelrubriek". HORIZONTAAL: 1. negergitaar; 6. van het leven beroven; 11. gem. op de Veluwe; 14. raadsel; 15. vlugge, snelle; 16. nummers, afk.; 17. land bouwwerktuig; 18. muziekteken i. d. Psalmen; 20. stop in vatopening; 21. steel, pak weg; 22. beteuterd; 24. on gevulde; 26. larve van een vlieg; 28. stap; 30. -stof: stof m. gebruiks waarde, die uit de grond wordt op gegraven; 32. niet aantrekkelijk; 35. gescheiden, afzonderlijk; 38. stelling; 39. halfgod; 41. akelige; 43. Neder duits, afk.; 44. ten laatste, afk.; 45. steekbeitel; 48. Duitse munteenheid; 50. ten bedrage van; 51. het ik; 53. steekwapen; 55. niet koude; 57. deel van een fototoestel; 59. bloedwraak; 62. eenjarig dier; 64. een-: tijdsruim te v. vrij grote lengte; 65. evenzo; 68. onbruikbaar beschadigd schip; 70. overgebleven deel; 72. bloedverwan te; 73. Zweedse munteenheid; 75. fijn drijfijs; 77. metaal; 79. meng- licht, afk.; 80. voedster; 81. dorp m. vliegveld in Drenthe; 83. onmis baar bij soepeten!; 85. afdeling, afk.; 86. oogvocht; 87. schrobnet. VERTICAAL: 1. oorlogshaven in Frankrijk; 2. god der zee (Germ, myth.); 3. nota bene, afk.; 4. vlees- sap; 5. eiland in de Oostzee; 6. die naar bij begrafenis; 7. onder andere, afk.; 8. insektendodend middel, afk.; 9. gem. in N.-Holland; 10. rijk in Azië; 11. bovenaardse wezens; 12. ti tel, afk.; 13. boom; 19. geliefde Zeus; 23. vreeslijke ziekte; 25. geestdriftige aanvalsgeest; 27. daarentegen, afk.; 29. kneedsel; 31. roem; 33. ijsbank in een rivier; 34. ked, hitje; 36. waar deloos voorwerp; 37. plaats voor balspel; 39. grafzuil, oud-Griekse pilaar; 40. zeewier; 42. peulvrucht; 46. ten aanzien van, afk.; 47. snip; 49. 0.01 pikol (gewicht in China); 52. afgewend; 54. harige gelaatsver siering!; 56. evenredigheid; 58. Soc. Economische Raad, afk.; 60. mikken, zinspelen; 61. bekende aardolie mij., afk.; 63. oorlogstuig; 66. voorwerp om water mee te vervoeren; 67. dwa ze, gekke; 69. reet, smalle opening; 71. vertaler; 73. zie 72 horizontaal; 74. klip; 76. groente; 78. - volente: met Gods wil, afk.; 82. vrouwelijke dominee, afk.; 84. poste restante, afk. (Advertentie) Mevrouw Levenslust had haar formulier als volgt ingevuld: bij 't ontbijt bij de lunch bij de warme maaltijd D Cervelaatworst Boterhamworst Biefstuk X Ontbijtspek Tongeworst Runderlappen Ham D Bacon O Varkensrollade Leverworst X Gesneden rosbief Gehakt Was Uw formulier precies eender aangekruisd en opgestuurd conform de spelregels? Zo ja, dan ontvangt U een verzilverde juslepel thuis. Gezien de vele gegadigden kan de verzending nog enkele weken vergen. Dus... geduld s.v.p.! |_Jet was een oude, aftandse auto mobiel, zelfs tegen het eind van de dertiger jaren beschouwden de dorpelingen haar al als een voor wereldlijk vehikel, de naam auto nau welijks waardig. De auto had slechts één verdienste. Zij reed. Soms. Met een beetje geluk sloeg de motor prut telend aan en als de burgemeester achter het stuur ging zitten, zich im mer bewust van zijn waardigheid, keek het dorp in spanning toe: Zou-ie het doen? Zou-ie het niet doen? Op het laatst was het half om half. Voor een bookmaker zat er een goede boter ham in: twee tegen één. Geen won der, dat de burgemeester niet zo ge lukkig was met zijn auto. De nukken van het vehikel moe heeft hij het op klaarlichte dag met tientallen dorpe lingen als enthousiaste supporters in de brede en diepe slotgracht gereden van het vroegere slot Windenburg... Jan van der Doe in Dreischor hij ziet er uit als 62, maar hij is al 72 glundert als hij eraan terugdenkt hoe de auto langzaam van de wal in de sloot terechtkwam. „Dat ogenblik was het of ficiële startsein voor de demping van de slotgracht. Er is later nog héél wat in verdwenen, 't Werd je reinste vuilnis belt. Maar wat wil je: de raad had tegen het eind van de twintiger jaren besloten de gracht te dempen. Ik weet er alles van, want ik maakte toen deel uit van de gemeenteraad. Geld hadden we d'r niet voor over, maar toch moest de gracht worden gedempt. Nou, iedereen kwam er zijn huisvuil storten en nog veel meer. Rotte uien, vlasafval, noem maar op". Van der Doe heeft beste herinneringen aan het oude slot Windenburg in Dreischor. Het eigenlijke slot heeft hij niet meer gekend. „Dé ruïnes zijn in de loop van de 19e eeuw afgebroken. Maar de slotgracht was enkele tientallen jaren geleden nog geheel intact en ook dé fun dering nog". Bedachtzaam spreekt Jan van der Doe zijn zinnen uit. Het is al weer zolang geleden, maar zijn geheu gen laat hem niet in de steek. „Vroeger lieten de boeren hun vee in de gracht drinken. Mooi gezicht was dat. Zoiets zie je nu niet meer", merkte Van der Doe op. „Toen de landbouwbedrijven op het waterleidingnet werden aangesloten, kwam er een eind aan het drenken van de koeien. Je begrijpt: de boeren hadden de slotgracht niet meer nodig. Al gauw nadat de koebeesten waren verdwenen, begon de gracht te vervuilen en toen besloot de raad tot demping met huis vuil. Nou meneer, wat er allemaal niet ingegooid is. Te veel om op te noemen. En oud-burgemeester Nahuis gaf nog wel het goede voorbeeld door er zijn auto in te rijden". Als hij de auto van de vroegere burgemeester noemt, kan Jan van der Doe een glimlach niet on derdrukken. ,,'t Was eigenlijk toch een zotte vertoning..." Het slot Windenburg is vele eeuwen geleden gebouwd. Smallegange schreef in 1696 al in zijn Nieuwe Cro- nyk van Zeeland: „Dreischor is een schoon en wei-bewoont Dorp, daer van outs noch een kasteel aen ligt, WIN DENBURG genaemt, rontom bewatert met ene gracht, eertijts by Vrou Anna van Bourgondien gebouwt". Die Anna was overigens niet de eerste de beste: ze was een bastaarddochter van de machtige hertog Philips van Bourgondië. Volgens sommige geschiedkundige bron nen zou het kasteel al eerder zijn ge- gemeester gebouwd, die de allure heeft van een modern kasteeltje. Weliswaar heeft het nieuwe huis bepaald niet de pretentie van een kasteel, maar de wijze van bouwen en het gebruik van oude steen geven het huis toch een bijzonder cachet. „Kasteelheer" is burgemeester A. H. Vermeulen. Als je tegenover hem staat in het moderne „slot" realiseer je je plotseling, dat op een feodale funde ring het huis staat van een socialistisch burgemeester... Een vreemde combina tie? Kom, kom, burgemeester Vermeu len woont er allergerieflijkst! bouwd en later door Anna van Bourgon dië zijn uitgebreid en verfraaid. In 1946 schreef dr. J. J. Westendorp Boerma in „De historische schoonheid van Zierik- zee": „Wie de plaats (Dreischor) bin nenkomt, ziet eerst voor zich een iets verhoogd onbebouwd stuk grond met konijnenhokken en waschlijnen e.d. Hier stond eens het kasteel Windenburg, reeds vermeld in 1401, tegen het eind der 15de eeuw eigendom van de roem ruchte heren ADOLF en PHILIPS VAN KLEEF, gesloopt in 1837. De slotgracht is kort geleden met vuilnis gedempt". Maar de vuilnisbelt midden in het dorp voldeed toch niet. Na de ramp van 1953 heeft de herverkaveling rigoreus inge grepen. Wat er nog van de kasteelgracht was overgebleven werd gedempt; het vuilnis met een forse laag grond bedekt. En op de funderingen van het oude kas teel werd een ambtswoning voor de bur- Een foto van het oude slot roept bij Jan van der Doe nog vele herinne ringen op, ondanks het feit, dat hij het kasteel zó nooit heeft gekend. Maar iedereen in Dreischor sprak van „het slot". „Als we een doodenkele keer op de fundering stonden je kon er niet ge makkelijk komen, want de slotgracht was breed en diep hadden we het al tijd over „het slot". Ik weet nog, dat het verpacht was aan een zekere Van Bloois. Die man had een jol. Daarmee voer hij over de zeker wel tien meter brede gracht naar het eilandje, waar het „slot" was. Hij kweekte er o.m. drui ven". „Spraken we toen niet van het Slot van Kees van Bloois?" merkt me vrouw Van der Doe op. „Ja, natuurlijk, zo was het", zegt het 72-jarige oud raadslid en -wethouder, terwijl hij ver volgt: „Die Van Bloois, dat was me d'r eentje. Ging varkens kweken op het slot. Dacht zeker, dat ze dan niet zouden weglopen. In het begin niet, maar toen de beesten wat ouder waren, zwommen ze met het grootste gemak over de slot gracht". Glimlachend haalt hij deze her innering op. „Nee, dat was ook niet al les. Dacht je, dat je varkens veilig op geborgen waren, terwijl ze vrolijk in het dorp rondscharrelden..." Jan van der Doe vindt het niet zo'n ramp, dat de slotgracht is gedempt. ,,'t Was natuurlijk wel aardig en 's win ters kon je er heerlijk schaatsen, maar we hebben gelukkig nog onze ring rond de kerk. Daar is ook een gracht, al is die maar een paar meter breed. Je kunt tenslotte niet alles hebben. En laten we niet vergeten, dat we een nieuw kasteel tje hebben, al is dat dan geen Winden burg". Tot in het begin van de negen tiende eeuw heeft het slot „Win denburg" het beeld bepaald in het Schouwse Dreischor. In de loop van de vorige eeuw is de ruine afgebroken, maar oude ren herinneren zich nog de me ters brede slotgracht, waarop het 's winters goed schaatsen was en de forse fundamenten van het oude slot, waarop na 1953 de ambtswoning van de burgemeester is gebouwd.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1963 | | pagina 17