Dr. M. W. Holtrop Iaat
waarschuwing horen
1
Kompels wellicht vandaag uit
onderaardse gevangenis gered
Voorzichtig zijn
met verhoging
van de lonen'
OPSTERLAND WIL EINDE MAKEN
AAN DE GEMEENTECLASSIFICATIE
JAARBEURS STREEFT NAAR EEN NATIONALE MARITIEME EXPOSITIE
KEELPIJN?
Deo Haag moei
tegen de grond
REDDINGSKANSEN IN PEINE GESTEGEN
m
46 meter
Geen
risico
Loonakkoord kan
een ruk achteruit
geven
Vergadering katholieke werkgevers
Schijnruimte
Karamanlis blijft
in de politiek
Niet gemotiveerd
B. en w. zullen
een voorstel
indienen
Historische steen
voor Amerikaanse
vice-president
Elf handtehenmer*
Twaalf procent
Tweede arrestatie
in verband met
moord te Nes
„PRIJSBELEID
VRIJER
Te houden in Utrecht, Amsterdam en Rotterdam
Scheepsbouw
„Huidige exposities
beter coördineren
Start in 1966
Nationale expositie*™
Kennedy en
de kiezers
DONDERDAG 7 NOVEMBER 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
l
BESLISSEND MOMENT NADERT
(Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen)
Gisteren niet. Vandaag misschien? Of wordt het morgen? In de
lucht, die tussen Peine en Salzgitter grauw is van de nevel en de
motregen, kwelt het ongeduld. De elf opgesloten kompels zijn van
daag hun veertiende dag in hun op een diepte van 60 meter lig
gende gewelf, in de ondergelopen ertsmijn, ingegaan. Al bijna 340
uur van wachten, bidden en hopen boven zowel als onder
gronds.
De boor waarmee een ontsnap- Vooral Veiligheid
een
pïngstunnel gegraven wordt zal,
naar een ingenieur ter plaatse gis
teravond meedeelde, direct uïtko
men op de verblijfplaats der inge-
slotenen en niet ernaast, zoals men
eigenlijk gewild had om het gevaar
van instortingen zoveel mogelijk
te beperken. Volgens de laatste be
rekeningen zal de boor het niet ge
stutte dak van de verblijfplaats
doorbreken op het laagste punt er
van, zodat het instortingsgevaar
toch nog betrekkelijk gering blijft
Deze doorbreking zou vanochtend
misschien gebeuren. Het gat moet
dan nog verstevigd worden met ce
ment, voordat men Iran beginnen
met het naar boven halen van de
mijnwerkers.
(Van onze Haagse redactie)
Binnen drie maanden moet in Den Haag
woonruimte worden gevonden voor een
honderd personen, die wonen in de oude
buurt tegenover de Nieuwe Kerk aan
het Spui. Ze moeten hun huizen verlaten
omdat deze tegen de grond moeten. De
verplichting daartoe werd een dezer da
gen van kracht en moet binnen de 90
dagen zijn volvoerd.
De beslissing is een gevolg van een on
derzoek dat werd ingesteld, nadat en
kele weken geleden een pakhuis instor-
te toen kinderen er aan het spelen wa
ren. De balken bleken verrot en konden
de muren niet meer bij elkaar houden.
Het onderzoek wees uit dat in totaal 54
panden op soortgelijke wijze levensge
vaarlijk zijn.
De afbraak omvat in totaal 42 winkels
en pakhuizen en 39 woningen. Ze staan
in de vierhoek welke wordt begrensd
door Het Spui, de Houtmarkt, de Nieu
we Haven en de Schedeldoekshaven.
De panden zijn eigendom van de Land-
bank, een onderneming van Zwolsman.
Ze staan reeds lang op de saneringslijst.
Als het woonblok geheel vrij is een
aantal panden mag voorlopig nog blij
ven staan) wil de Landbank er een
complex bouwen dat een honderd meter
hoge kantoorflat omvat, winkels, gara
ges, een hotel en een theater. Ontwer
per van het complex is de Italiaanse ar
chitect prof. Nervi.
(Advertentie)
hoest? verkoudheid?
GROENE KRUIS
HOESTBONBONS
helpen probaat en smaken heerlijk!
„We letten meer oP veiligheid dan op
snelheid", zei directeur Stein. „Ik heb
het vermoeden dat de steenslag mee
kan vallen, omdat de grond in de
mergelberg, waarin we boren de
laatste tijd nauwelijks heeft gewerkt.
We nemen alle voorzorgsmaatrege
len die maar genomen kunnen wor
den en maken gebruik van een leger
van experts. Heus niets wordt na
gelaten om de zondag ingezette red
dingsactie een succes te doen zijn".
Gisteren heeft het boren bijna de hele
dag stilgestaan. Gisteravond was men
tot op een diepte van 46 meter gekomen,
vier meter meer dan een etmaal daar
voor. Een van de grote moeilijkheden
was wel van waterspoeling op perslucht
om te schakelen" Op dit punt hebben
de Duitsers weinig of geen ervaring"
aldus directeur Stein. Dankbaar wordt
dan ook gebruik gemaakt van de erva
ring van twee Franse boormeesters, die
jarenlang, volgens het voor de tweede
boring gebruikte systeem, in de Sahara
hebben gewerkt.
Een functionaris van de ertsmijn kon
mij na enige aarzeling vertellen dat het
langste oponthoud door de vrees was
ontstaan dat ook de reddingsboring ver
keerd was genieten. Met man en macht
had men dan ook nagegaan, of de gege
vens, die voor de berekeningen waren
gebruikt, nog klopten. In geen geval
wilde men het risico lopen uit de koers
te slaan, zoals met het naar beneden
brengen van dc tweede verzorgingsbuis
is gebeurd.
Voorzitter N.K.W.V.:
„Wij zijn er ons diep van bewust dat
het mammoet-akkoord van de Stichting
van de Arbeid een ingreep is die onze
welvaartsgroei een ruk achteruit kan
geven. Anderzijds hebben wjj de verant
woordelijkheid voor deze drastische in
greep aanvaard, zoals wij ook de ver
antwoordelijkheid dragen voor de om
standigheden voortvloeiende uit het ver
leden, die tot deze ingreep noopten".'
Dit heeft gistermiddag de nieuwe alge
meen voorzitter van het Nederlands
Katholiek Werkgevers Verbond, mr. P.
M. H. van Boven uit Breda, gezegd in
zijn eerste jaarrede tijdens de in „Es
planade" te Utrecht gehouden openba
re ledenvergadering van het verbond.
Hij voegde er aan toe: „Wij hebben het
na-oorlogse loonbeleid gevoerd in de
overtuiging daarmee de welvaart en het
welzijn van ons volk te dienen. Wij blij
ven de overtuiging toegedaan dat het
loonbeleid, zoals dat de centrale orga
nisaties van werkgevers en van werk
nemers steeds voor ogen heeft gestaan,
heilzaam is geweest en dat het heilzaam
kan blijven". De heer Van Boven merkte
op dat het gebrek aan discipline een tijd
bom heeft gelegd onder mogelijkheden
van een sociaal en economisch aan
vaardbaar beleid. De explosieve gevol
gen daarvan zullen thans aan den lijve
worden ondervonden.
Hij acht het begrijpelijk dat de vakbe
weging niet anders kon dan zover te
gaan met haar looneisen dat de lust
van ondernemers om buiten de vakbe
weging om hogere lonen te betalen vast
zou lopen in de grens van de economi
sche mogelijkheden van dit moment.
„De economische positie van onze be
drijven zal van dit alles stellig grote
en wellicht duurzame repercussies on
dervinden. Maar op de rekening die ons
werd gepresenteerd viel niet veel af te
dingen. Het zal U immers duidelijk zijn
dat de onderhandelingspositie van uw
vertegenwoordigers van de eigen kring
uit is ondergraven".
Al mogen wij de prijs hoog vinden, zo
zei de heer Van Boven verder o.m., in
dien daarmee geordende verhoudingen
worden herkregen is veel gewonnen.
CONSCIËNTIEUZE en brede so
ciologische navorsingen heb
ben mij geleerd dat de gewoonte
om, bij verschil van mening in het
verkeer, met de wijsvinger tegen
het voorhoofd te tikken, een zui
vel- Nederlandse uitvinding is, een
puur vaderlands brokje „gedrags
patroon" Mijn onderzoekingen
hebben bovendien aan het licht
gebracht dat dit schedeltjetikken
gemiddeld 132.336 keer per etmaal
geschiedt.
Het is een vreemde gewoonte die
er op duidt dat de tikker op z'n
minst zo getikt is als hi] veron
derstelt dat zijn tegenpartij in het
kleine conflict, is. Het is een geest
loos gebaar, gemakkelijk in de
hand liggend voor naturen die,
zeer blijkbaar, niets originelers
weten te bedenken om hun onge
noegen kenbaar te maken en af te
reageren, en het staat, wat stupi
diteit betreft, op één lijn met het
eeuwige duimpje-óp waarmede
talloze geestelijk-onvolwaardigen
te kennen geven dat alles „oké"
is of „snor zit".
Dat de mateloze herhaling van
zulke conventionele handgrepen
hun eventuele overtuigingskracht
tot op niets reduceert ontgaat
uiteraard de domoren die ze toe
passen. Bovendien doet hier ook
het populaire „ik weet wie het
zegt" opgang.
Wat mij betreft althans: ik zou
mij dóódschrikken als de vice-pre
sident van de Raad van State, de
burgemeester of de president
directeur van de Nederlandse
Handelsmaatschappij mij streng
zou aankijken, daarbij met hoogst-
deszelfs wijsvinger tegen zijn
voorhoofd tikkend. Daar zou ik
kapót van zijn en vermoedelijk
zou ik, na zulk een ervaring,
rechtstreeks dóórlopen naar het
spreekuur van de psychiater.
Maar dit soort mensen maakt zul
ke gebaren nu eenmaal niet. In de
eerste plaats niet omdat zij van
huis-uit beter gemanierd zijn dan
de tikkers; in de tweede plaats
niet omdat zij dan wel aan de
gang zouden kunnen blijven en
in de derde (en minstens wel
voornaamste) plaats niet omdat
zij het niet nodig hebben, om
door een ander van achterlijkheid
te betichten, zichzelf als lang-niet-
achterlijk te afficheren.
Want die laatste beweegreden telt
heel zwaar bij het voorhoofdge-
tik. Een niet al te snugger man
verheft zich gaarne boven zijn
eigen natuurlijke onintelligentie-
peil door de ander, met één goed
koop gebaar, naar de grenzeloze
domheid te verwijzen.
ELIAS
Dr. M. W. Holtrop tijdens zijn ede
In een rede, getiteld „werkelijke
ruimte en schijnbare ruimte",
heeft de president van de Neder-
landsche Bank dr. M. W. Holtrop,
gistermiddag in de in Utrecht ge
houden ledenvergadering van het
Nederlands Katholiek Werkgevers
verbond o.m. opgemerkt:
Dat er alle aanleiding is voor Nederland
tot voorzichtigheid in het te voeren kos-
tenbeleid.
Dat voor de Nederlandsche Bank
moet worden gevreesd dat de betalings
balans op lopende rekening een geduch
te aderlating zal ondergaan. Dat de toe
komst moet leren of door het thans on
dernomen experiment (het akkoord van
de Stichting van den Arbeid) het even
wicht van de Nederlandse economie met
het buitenland inderdaad enigszins duur
zaam zal worden verstoord. Dat wan
neer zou blijken dat nu inderdaad over
het doel wordt heengeschoten wij straks
met meer de discipline zouden opbren
gen een gebroken evenwicht te herstel
len.
De heer Holtrop ging de drie grondsla
gen voor een werkelijke ruimte voor ver
hoging van de reële lonen na:: verbete
ring der produktiviteit; verbeetering van
de ruilvoet en verschuiving van inko
mens ten gunste van het arbeidsinko
men.
Met deze drie factoren zijn de mogelijk
heden uitgeput tot verhoging van het
reële loon. ,Dat is de enige verhoging
die wezenlijke inhoud heeft".
Daarnaast bestaat de mogelijkheid
tot verhoging van het nominale loon,
De Griekse afgetreden premier Kara
manlis, wiens Nationale Radicale Unie
partij bij de jongste verkiezingen haar
meerderheid heeft verloren, heeft mede
gedeeld, dat er geen sprake van is, dat
hij zich uit de politiek zal terugtrekken.
Maandag had hij verklaard de politiek
voor goed de rug te zullen toekeren,
doch hij zou thans hebben toegegeven
aan uit het gehele land afkomstige ver
zoeken om als partijleider aan te blijven.
die slechts schijnbare ruimte verte
genwoordigt en waarvan slechts wei
nigen beter worden en dan nog alleen
ten onrechte. Zulk een nominale inko
mensstijging kan onvermijdelijk zijn
als gevolg van de noodzakelijke aan
passing aan het buitenland. Er wor
den over die aanpassing veel opper
vlakkige dwaasheden verteld. Dr.
Holtrop stelde dat er geen sprake van
is, dat net looniveau of het prijsni
Het Wereldgebeuren
RAAD TREKT STOUTE SCHOENEN AAN
(Van een onzer verslaggevers)
De gemeenteraad van de Friese ge
meente Opsterland heeft met alge
mene stemmen een motie aangeno
men, waarin het college van burge
meester en wethouders wordt uit
genodigd een voorstel in te dienen
tot afschaffing van de gemeente
classificatie per 1 januari 1964.
Het is de bedoeling, dat de gemeen
te Opsterland, die nu in de vierde
klas is geplaatst, overgaat naar de
eerste klas.
Natuurlijk beseft men ook in Opster
land heel goed dat een eigenmachtige
afschaffing van de gemeenteclassifica
tie zal' stranden op de houding van de
hogere overheid. Gedeputeerde Staten
zullen de begroting, waarin de conse-
qeunties van deze aanschaffing in de
vorm van een hogere oost voor lonen en
salarissen te vinden zijn nooit goedkeu
ren. De raad van Onsterland wil echter
door zijn handelswijze orotest aanteke
nen tegen de gemeenteclassificatie
waar iedereen tegen is, maar die nooit
wordt afgeschaft.
In de motie wordt o.a. uitgesproken, dat
door de veranderde economische om
standigheden van een noemenswaard
verschil in de kosten van levensonder
houd geen sprake meer is in de ver
schillende gemeenten. Dat het verschil
in loonpeil mede tot gevolg heeft dat
arbeidskrachten afvloeien naar stede
lijke gemeenten, hetgeen een gezonde
ontwikkeling van het platteland belem
mert en dat handhaving van de gemeen
teclassificatie derhalve niet langer ge
motiveerd is.
Van de zijde van het ministerie van bin
nenlandse zaken weigerde men in dit
stadium officieel commentaar te geven.
Men wil eerst eens zien hoe de zaak na
het aannemen van de motie, verder zal
uitpakken.
I
(Van onze Amsterdamse
redacteur)
Een steen uit de Amsterdamse
Schreierstoren was het geschenk
dat burgemeester Van Hall over
handigde gistermiddag aan de
Amerikaanse vice-president Lyn
don B. Johnson.
Bij een restauratie was die fraai
verweerde klinker enige tijd gele
den iosgehakt. Het in een zwarte
cassette verpakte exemplaar is
voorzien van een zilveren plaat
met inscriptie. Aan dit cadeau
werd nog een fotoboek toege
voegd plus een prachtige prent-
reproduktie. Wat bedremmeld
nam de hoge gast dit alles in ont
vangst. Hij had niets om „terug
te doen". Pas na een kwartier
kwam iemand uit zijn gevolg aan
hollen met de gebruikelijke aan
steker...
De motie, die werd ingediend door de
P.S.P.-fractie, kreeg al direct de hand
tekeningen van elf raadsleden, waaron
der leden van de P.v.d.A.-, de C.H.U.-, en
- de C.P.N.-fracties. Alleen het antire-
veau noodzakelijkerwijs met dat van j volutionaire raadslid Hellinga had enke
de buurlanden zou moeten overeen-1bedenkingen en zag weinig heil in de
stemmen. motie, maar gaf daaraan ten slotte toch
Wat de werkelijke ruimte betreft gaat 7'',n stern'
het in de eerste plaats om de verwachte De burgemeester van Opsterland, de
toeneming van de produktiviteit. De heer Harmsen, en ook een der wethou-
verwachtingen zijn thans gunstiger, ders bleken positief te staan tegenover
hoewel ook nu weer met enige verminde- de in de motie vervatte uitnodiging om
ring van werktijd door vakantieverlen- een voorstel in te dienen. De burgemees-
ging rekening moet worden gehouden, ter zei langzamerhand flauw te worden
Van de verbetering van de ruilvoet moe- van al die moties die niets meer uitha-
ten wij, aldus gelooft dr. Holtrop geen len en weinig aandacht krijgen. In de in-
te grote verwachtingen koesteren De diening van een voorstel zag hij weer
grondstoffenprijzen bewegen zich recen- eens een andere maner om van zijn mis-
telijk eerder in opwaartse, dan in neer- noegen blijk te geven,
waartse richting. Bij stabiliteit van de
Nederlandse exportprijzen zou geen ver
betering van de ruilvoet zijn te verwach
ten. Dr. Holtrop acht de vraag, of ónder
normale omstandigheden, van een ver
dere verschuiving in de inkomensverde
ling ten gunste van de werknemer zou
zijn te bereiken niet gemakkelijk te be
antwoorden.
Vast staat, zo merkte hij verder o.m.
op. dat de komende verhogingen in de
termen van het Centraal Planbureau een
verhoging zullen brengen van tenminste
twaalf procent. De voorgenomen aan
zienlijke verhoging wordt in wezen niet
geargumenteerd met de stelling dat de
werkelijke ruimte die zou rechtvaardi
gen, veeleer wordt gesproken van de
noodzakelijkheid van aanpassing aan
het buitenlandse loon- en prijsniveau. Is
er inderdaad aanleiding deze in zoveel
ruimere mate aanwezig te achten? De
Ïiositie van de Nederlandse betalingsba-
ans geeft stellig geen aanleiding tot een
bevestigend antwoord.
Op last van de officier van justitie te
Leeuwarden is gisteren een tweede ar
restatie verricht in verband met de
moord en brandstichting te Nes bij Ak-
krum. Gisteren is namelijk ook in arrest
gesteld de landarbeider E. S., een oom
van de reeds eerder gearresteerde Ja
cob K., die bij de familie S. inwoonde.
De officier van iustitie beschikt over
aanwijzingen dat S. op de een of andere
manier met het misdrijf te maken heeft
gehad In dit stadium van het onder
zoek wilde hij nog geen nadere mede
delingen doen over deze aanwijzingen.
De gearresteerde Jacob K. blijft ontken
nen dat hij de moord en brandstichting
heeft gepleegd.
Woensdagochtend heeft de Ameri
kaanse vice-president Lyndon B.
■Johnson, na zijn bezoek aan minis
ter Luns, achtereenvolgens de voor
zitter van de Eerste en Tweede
Kamer bezocht.
Foto: De heer Johnson in de voor
zitterszetel van de Tweede Kamer,
waar hij de voorzittershamer han
teerde.
ftAftAAAIWWtfWWWWWWWWUWWWWWWWW
N.V.M.:
Het bestuur van het Nederlands
Verbond van Middenstands vereni
gingen is van oordeel, dat de ko
mende looncorrectie voor het mid
den- en kleinbedrijf in zijn alge
meenheid een zware last gaat bete
kenen en dat voor zover de kosten
stijging in het midden- en kleinbe
drijf de produktiviteitsstijging
overtreft, het meerdere in principe
in de prijs moet kunnen worden
doorberekend.
Voorts meent het bestuur van het
N.V.M. dat het vrijere loonbeleid ook
een vrijer prijsbeleid met zich zal moe
ten brengen en dus de thans geldende
regels voor het prijsbeleid niet gehand
haafd kunnen blijven, dat vooralsnog
de regering geen maatregelen tot af
remming van de consumptie dient te
nemen, maar eerst de ontwikkeling van
de effectieve vraag zal moeten worden
afgewacht en dat voor zover overheids
maatregelen ter beperking van de con
sumptie noodzakelijk blijken, de hieruit
voortvloeiende lasten naar evenredigheid
zullen moeten worden verdeeld. Het be
stuur acht een huurverhoging op dit
moment niet opportuin, omdat deze tot
gevolg zal hebben dat een looncom-
pensatie gegeven moet worden en het
midden- en kleinbedrijf nog eens extra
zwaar zal worden belast.
Chinese geleerden zullen gaan samenwer
ken om een woestijngebied van ruim 10.000
km2 in binnen-Mongolië te herschapen in
een vruchtbaar gebied voor landbouw en
veeteelt, aldus meldt het Chinese persbureau
Nieuw-China. Volgens oudheidkundigen zou
het noordelijk deel van de Oelamboeho-woes-
tijn, waarin dit gebied ligt. reeds twintig
eeuwen terug een belangrijke landbouwstreek
zijn geweest.
(Advertentie)
Betere kleding bij
Nederland Kattenburg
sinds 1856
VM00M0W0000M00000M0000000000000000000000000000000000000000000000000000000M0M00000000000000000000000000000000000000000000000000B00000000000000000000000M0BMM0M0Mm0MMi
F0000000000J
De Koninklijke Nederlandse
Jaarbeurs, die reeds een aantal
jaren in het kader van de voor-
jaarsbeurs een grote scheeps-
bouwexpositie verzorgt, wil ko
men tot een grote nationale ma
ritieme beursmanifestatie ver
deeld over Utrecht, Rotterdam
en Amsterdam. De bedoeling is
om tussen deze steden comforta
bele autobussen in te zetten, die
de beursbezoekers naar de ver
schillende expositieruimten
brengen.
Oe algemeen directeur van de Ko
ninklijke Nederlandse Jaarbeurs, drs.
J. H. D. van der Kwast, verklaarde
tegenover het A.N.P., dat men wil
komen tot een betere coördinatie van
de exposities die nu onregelmatig op
verschillende tijdstippen en in ver
schillende steden van ons land wor
den gehouden.
De Koninklijke Nederlandse Jaar
beurs voegde zeven jaar geleden aan
de voorjaarsbeurs een afdeling
scheepsbouw toe. Deze afdeling ont
wikkelde zich snel door een enorm
aanbod van scheepsmotoren, vaartui
gen, kranen en dergelijke, waarbij de
toeleveringsbedrijven voor de
scheepsbouw een dominerende plaats
innamen. Deze scheepsbouwexpositie
wordt om de twee jaar gehouden,
maar vindt in verband met de samen
stelling van de internationale beurs-
kalender ditmaal twee jaar achter
een plaats. Zo zal evenals dit jaar
ook in 1964 een scheepsbouwexpositie
in de voorjaarsbeurs worden opgeno
men. In Rotterdam is het vorige jaar
ook een scheepsbouwexpositie gehou
den in de Ahoyhallen.
Het was een initiatief uit Engeland
om Rotterdam als tweede wereldha
ven een dergelijke beurs te bezorgen.
De initiatiefnemer de heer A. John
son, heeft ook dit jaar weer een beurs
georganiseerd en richtte inmiddels
een Nederlandse N.V. op om voor
zijn plannen in Rotterdam meer be
langstelling te krijgen.
Deze beurs, „De Europoort 1963"
wordt nog deze maand in Rotterdam
gehouden. Men ondervindt daarbij
echter moeilijkheden van de zijde
van het bedrijfsleven, dat reeds voor
de scheepsbouwexpositie in maart
1964 in Utrecht had ingeschreven.
Pogingen van de heer Johnson om
de Koninklijke Nederlandse Jaar
beurs te bewegen deze beurs ook in
november te houden zijn afgestuit op
bezwaren die de jaarbeurs meende te
kunnen aanvoeren tegen het houden
van een dergelijke beurs in de maand
november en buiten het verband van
een voorjaarsbeurs. De jaarbeurs is
bereid samen te werken met de Rot
terdamse Europoort maar dan in de
maand maart wanneer de Utrechtse
voorjaarsbeurs wordt gehouden. Men
acht het in Utrecht onjuist om het
bedrijfsleven extra te belasten door
twee beurzen kort achter elkaar te
organiseren.
in het voorjaar in de Amsterdamse
R.A.I. wordt gehouden.
Bij een dergelijke opzet aldus de heer
Van der Kwast, komt men tot een
concentratie van het Nederlandse
aanbod op het gebied van de scheeps
bouw. Met name het bedrijfsleven is
gediend met deze coördinatie terwijl
de beursbezoekers, vooral de buiten
landse op een tijdstip in Nederland
alles kunnen zien wat er hier op het
gebied van deze belangrijke bedrijfs
tak geboden wordt.
De Koninklijke Nederlandse Jaar
beurs heeft thans het initiatief geno
men om te komen tot een grote na
tionale maritieme expositie. In deze
expositie zou dan niet alleen de Euro
poort in Rotterdam kunnen worden
opgenomen maar ook de Hiswa die
Snelle busverbindingen tussen
Utrecht, Amsterdam en Rotterdam
maken het mogelijk dat de beurs
bezoeker op een efficiënte wijze zijn
tijd kan benutten. Rotterdam noemde
de heer Van der Kwast ideaal voor
de presentatie van schepen, casco's
enwerken en dergelijke, Utrecht
bepaalt zich dan tot de motoren, de
toeleveringsbedrijven van de scheeps
bouw, kranen en dergelijke, terwijl
men in Amsterdam het accent kan
leggen op de watersport en de bouw
van jachten.
De jaarbeursdirectie hoopt voor dit
plan de steun van het bedrijfsleven
te krijgen en in 1966 deze maritieme
presentatie te kunnen starten.
WMMMaWMMMaM0MWWMMWMWMWWWrwmMMmWMMMMMMWmMMwaMMMaMMWMM»rMrMMMMMMWWWM*MWMMM0MMWWWWWWWM*WWaMMMMmMW»WWWMWWMWWrwmMWWW0mWW*MWM*MWMÊ»arWMM*M*MWrMMMWMMrWWM*A
Hard werkend Amerika heeft het dins
dag voor een keertje kalm aan ge
daan. Zelfs de beurs in New York was
gesloten. Alle aandacht ging immers uit
naar de tussentijdse verkiezingen, be
langrijk omdat zij als een thermometer
voor Kennedy's kansen werden be
schouwd.
Op het spel stonden in de eerste plaats
twee gouverneursposten en voorts het
burgemeesterschap in enkele honderden
steden.
President Kennedy persoonlijk was zeer
geïnteresseerd in de gang van zaken in
Philadelphia, omdat ae arloop daar een
aanwijzing zou kunnen zijn voor het
geen hem volgend jaar te wachten staat,
wanneer hij „opgaat" voor een tweede
ambtstermijn.
Philadelphia wordt representatief ge
acht voor de groep van noordelijke ste
den, waarop Kennedy zijn vertrouwen
heeft gevestigd. Daarom had hij zich
achter de democratische kandidaat Ja
mes H. Tate gesteld en was hij in per
soon aanwezig om de campagne van
Tate te steunen. Na één van zijn toe
spraken in Philadelphia, hield de presi
dent een persconferentie en hij vertelde
de journalisten, dat hij niet al te opti
mistisch was. Hij zei dat natuurlijk niet
ronduit, maar men kon toch uit zijn
woorden opmaken, dat hij niet zeker
was van de overwinning. „Mogelijk zul
len veel blanke kiezers zich tegen de de
mocraten uitspreken, omdat zij menen
dat deze regering te veel voor de negers
doet", zei de prïsident, eraan toevoe
gend: „We wachten maar af tot woens
dag, dan weten we meer".
Inmiddels is het woensdag geweest. De
stembiljetten zijn geteld en Kennedy
kan gerust zijn: Tate heeft gewonnen,
zij het met een niet zo bijster grote
meerderheid.
Hoe Kennedy over de voorsprong van
70.000 stemmen op de ruim 700.000
denkt, heeft het Witte Huis nog niet we
reldkundig gemaakt. Maar enkele func
tionarissen van de Democratische Partij
hebben al laten weten, dat zij met die
marge van tien procent tevreden zijn.
Feitelijk hadden zij, naar zij zeggen,
minder verwacht. Er werd zelfs gespro
ken van een meerderheid van 20.000
stemmen. In het licht van deze laatste
verwachting bekeken, is de uitslag in
Philadelphia dus eigenlijk een meeval
lertje voor Kennedy en de zijnen en kan
de president in alle gemoedsrust de toe
komst tegemoet zien, mits zijn thermo
metertheorie klopt.
Het is echter ook mogelijk dat de presi
dent meer had verwacht, per slot van
rekening heeft hij nog steeds prettige
herinneringen aan 1960, toen hij in Phi
ladelphia zijn republikeinse tegenstan
der Richard Nixon op zijn sloffen ver
sloeg.
Bij deze verkiezingen is opgevallen,
dat de democraten zich tot een
beetje ongerust hebben gemaakt over
een eventuele onprettige reactie op de
integratiepolitiek van "de (democrati
sche) regering. Kennedy liet dat mer
ken op zijn persconferentie en het was
ook op te maken uit de kranten, die aan
de vooravond van de verkiezingen de
komende uitslag al direct koppelden aan
het negervraagstuk.
In al die beschouwingen werd er ern
stig rekening mee gehouden, dat de de
mocraten wel eens een nederlaag zouden
kunnen leiden. Dat dit niet is gebeurd,
zal daarom misschien velen hebben ver
rast. Overigens is het verband tussen
verkiezingsuitslag en Washingtons in
tegratiepolitiek niet gemakkelijk aan te
tonen, omdat in de drie belangrijkste
gevallen de keuze van gouverneurs
in Mississippi en Kentucky en van een
burgemeester in Philadelphia van een
duidelijke stellingname ten opzichte van
het rassenprobleem feitelijk geen sprake
was.
Dat verband werd wél gelegd door een
aantal kranten, maar de concrete feiten
kunnen onmogelijk tot deze gevolgtrek
king leiden.
In het geval-Philadelphia hadden bei
de kandidaten zowel republikeinen als
democraat zich uitgesproken vóór de
verheffing van de negerbevolking naar
de plannen van Washington. Het ging
hier dus niet om het kiezen van een
negerhater of een negervriend. In Phila
delphia woog persoonlijkheid ongetwij
feld zwaarder dan politiek, ondanks dat
er in de kringen van het stadsbestuur
heftig wordt gediscussieerd over de te
genstellingen tussen de rassen in deze
stad, die twee miljoen inwoners telt,
van wie een derde gekleurd is.
In Mississippi was het precies zo ge
steld, zij het dat hier twee kandidaten
elkaar bestreden, die beiden niets van
de integratieplannen van president Ken
nedy moesten hebben. Ook hier kon men
dus kiezen tussen twee politici, die uit
gerekend op het terrein van de rassen-
relaties elkaar geen strobreed toega
ven. Zowel de republkeinse advocaat
Rubel Phillips als de democratische lui
tenant-gouverneur Paul Johnson zijn van
mening, dat de blanke boven de neger
is gesteld en beiden hebben zij grote
bezwaren tegen president Kennedy.
Toch ging de zege naar de democraat,
misschien wel alleen omdat Mississippi
met de rest van het zuiden traditioneel
denkt. En wie weet, hebben de inwoners
van deze door-en-door democratische
staat president Kennedy wel willen te
genwerken door zijn partijgenoot te kie
zen, die nog voor het gerecht moet ver
schijnen, omdat hij een bevel van het
hooggerechtshof heeft genegeerd. Paul
Johnson weigerde vorig jaar namelijk
om.de negerstudent James Meredith toe
te laten tot de universiteit van Missis
sippi. Al met al kar. men dus moeilijk
zeggen, dat in Mississippi een uitspraak
is gedaan in de rassenkwestie.
In Kentucky heeft de republikeinse
kandidaat Louie Nunn geen enkel woord
willen wijden aan de negerkwestie. Zijn
democratische tegenstander Edwin
Breathitt wilde de zaak helemaal overla
ten aan de volksvertegenwoordiging van
de staat. Democratischer kan het ai niet.
Ook hier kan dus moeilijk worden ge
sproken van verkiezingen onder invloed
van het integratievraagstuk. Overigens
meldden de laatste uitslagen uit Ken
tucky gisteravond, dat de democratische
kandidaat een flinke voorsnrong had.
Uiteindelijk is de partij van de president
er dus nog niet zo slecht afgekomen.
Dat schept moed voor 1964.
PRESIDENT KENNEDY
,.Jn Philadelphia begint victorie.-