Dr. M. W. Holtrop Iaat waarschuwing horen 1 Kompels wellicht vandaag uit onderaardse gevangenis gered Voorzichtig zijn met verhoging van de lonen' OPSTERLAND WIL EINDE MAKEN AAN DE GEMEENTECLASSIFICATIE JAARBEURS STREEFT NAAR EEN NATIONALE MARITIEME EXPOSITIE KEELPIJN? Deo Haag moei tegen de grond REDDINGSKANSEN IN PEINE GESTEGEN m 46 meter Geen risico Loonakkoord kan een ruk achteruit geven Vergadering katholieke werkgevers Schijnruimte Karamanlis blijft in de politiek Niet gemotiveerd B. en w. zullen een voorstel indienen Historische steen voor Amerikaanse vice-president Elf handtehenmer* Twaalf procent Tweede arrestatie in verband met moord te Nes „PRIJSBELEID VRIJER Te houden in Utrecht, Amsterdam en Rotterdam Scheepsbouw „Huidige exposities beter coördineren Start in 1966 Nationale expositie*™ Kennedy en de kiezers DONDERDAG 7 NOVEMBER 1963 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT l BESLISSEND MOMENT NADERT (Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen) Gisteren niet. Vandaag misschien? Of wordt het morgen? In de lucht, die tussen Peine en Salzgitter grauw is van de nevel en de motregen, kwelt het ongeduld. De elf opgesloten kompels zijn van daag hun veertiende dag in hun op een diepte van 60 meter lig gende gewelf, in de ondergelopen ertsmijn, ingegaan. Al bijna 340 uur van wachten, bidden en hopen boven zowel als onder gronds. De boor waarmee een ontsnap- Vooral Veiligheid een pïngstunnel gegraven wordt zal, naar een ingenieur ter plaatse gis teravond meedeelde, direct uïtko men op de verblijfplaats der inge- slotenen en niet ernaast, zoals men eigenlijk gewild had om het gevaar van instortingen zoveel mogelijk te beperken. Volgens de laatste be rekeningen zal de boor het niet ge stutte dak van de verblijfplaats doorbreken op het laagste punt er van, zodat het instortingsgevaar toch nog betrekkelijk gering blijft Deze doorbreking zou vanochtend misschien gebeuren. Het gat moet dan nog verstevigd worden met ce ment, voordat men Iran beginnen met het naar boven halen van de mijnwerkers. (Van onze Haagse redactie) Binnen drie maanden moet in Den Haag woonruimte worden gevonden voor een honderd personen, die wonen in de oude buurt tegenover de Nieuwe Kerk aan het Spui. Ze moeten hun huizen verlaten omdat deze tegen de grond moeten. De verplichting daartoe werd een dezer da gen van kracht en moet binnen de 90 dagen zijn volvoerd. De beslissing is een gevolg van een on derzoek dat werd ingesteld, nadat en kele weken geleden een pakhuis instor- te toen kinderen er aan het spelen wa ren. De balken bleken verrot en konden de muren niet meer bij elkaar houden. Het onderzoek wees uit dat in totaal 54 panden op soortgelijke wijze levensge vaarlijk zijn. De afbraak omvat in totaal 42 winkels en pakhuizen en 39 woningen. Ze staan in de vierhoek welke wordt begrensd door Het Spui, de Houtmarkt, de Nieu we Haven en de Schedeldoekshaven. De panden zijn eigendom van de Land- bank, een onderneming van Zwolsman. Ze staan reeds lang op de saneringslijst. Als het woonblok geheel vrij is een aantal panden mag voorlopig nog blij ven staan) wil de Landbank er een complex bouwen dat een honderd meter hoge kantoorflat omvat, winkels, gara ges, een hotel en een theater. Ontwer per van het complex is de Italiaanse ar chitect prof. Nervi. (Advertentie) hoest? verkoudheid? GROENE KRUIS HOESTBONBONS helpen probaat en smaken heerlijk! „We letten meer oP veiligheid dan op snelheid", zei directeur Stein. „Ik heb het vermoeden dat de steenslag mee kan vallen, omdat de grond in de mergelberg, waarin we boren de laatste tijd nauwelijks heeft gewerkt. We nemen alle voorzorgsmaatrege len die maar genomen kunnen wor den en maken gebruik van een leger van experts. Heus niets wordt na gelaten om de zondag ingezette red dingsactie een succes te doen zijn". Gisteren heeft het boren bijna de hele dag stilgestaan. Gisteravond was men tot op een diepte van 46 meter gekomen, vier meter meer dan een etmaal daar voor. Een van de grote moeilijkheden was wel van waterspoeling op perslucht om te schakelen" Op dit punt hebben de Duitsers weinig of geen ervaring" aldus directeur Stein. Dankbaar wordt dan ook gebruik gemaakt van de erva ring van twee Franse boormeesters, die jarenlang, volgens het voor de tweede boring gebruikte systeem, in de Sahara hebben gewerkt. Een functionaris van de ertsmijn kon mij na enige aarzeling vertellen dat het langste oponthoud door de vrees was ontstaan dat ook de reddingsboring ver keerd was genieten. Met man en macht had men dan ook nagegaan, of de gege vens, die voor de berekeningen waren gebruikt, nog klopten. In geen geval wilde men het risico lopen uit de koers te slaan, zoals met het naar beneden brengen van dc tweede verzorgingsbuis is gebeurd. Voorzitter N.K.W.V.: „Wij zijn er ons diep van bewust dat het mammoet-akkoord van de Stichting van de Arbeid een ingreep is die onze welvaartsgroei een ruk achteruit kan geven. Anderzijds hebben wjj de verant woordelijkheid voor deze drastische in greep aanvaard, zoals wij ook de ver antwoordelijkheid dragen voor de om standigheden voortvloeiende uit het ver leden, die tot deze ingreep noopten".' Dit heeft gistermiddag de nieuwe alge meen voorzitter van het Nederlands Katholiek Werkgevers Verbond, mr. P. M. H. van Boven uit Breda, gezegd in zijn eerste jaarrede tijdens de in „Es planade" te Utrecht gehouden openba re ledenvergadering van het verbond. Hij voegde er aan toe: „Wij hebben het na-oorlogse loonbeleid gevoerd in de overtuiging daarmee de welvaart en het welzijn van ons volk te dienen. Wij blij ven de overtuiging toegedaan dat het loonbeleid, zoals dat de centrale orga nisaties van werkgevers en van werk nemers steeds voor ogen heeft gestaan, heilzaam is geweest en dat het heilzaam kan blijven". De heer Van Boven merkte op dat het gebrek aan discipline een tijd bom heeft gelegd onder mogelijkheden van een sociaal en economisch aan vaardbaar beleid. De explosieve gevol gen daarvan zullen thans aan den lijve worden ondervonden. Hij acht het begrijpelijk dat de vakbe weging niet anders kon dan zover te gaan met haar looneisen dat de lust van ondernemers om buiten de vakbe weging om hogere lonen te betalen vast zou lopen in de grens van de economi sche mogelijkheden van dit moment. „De economische positie van onze be drijven zal van dit alles stellig grote en wellicht duurzame repercussies on dervinden. Maar op de rekening die ons werd gepresenteerd viel niet veel af te dingen. Het zal U immers duidelijk zijn dat de onderhandelingspositie van uw vertegenwoordigers van de eigen kring uit is ondergraven". Al mogen wij de prijs hoog vinden, zo zei de heer Van Boven verder o.m., in dien daarmee geordende verhoudingen worden herkregen is veel gewonnen. CONSCIËNTIEUZE en brede so ciologische navorsingen heb ben mij geleerd dat de gewoonte om, bij verschil van mening in het verkeer, met de wijsvinger tegen het voorhoofd te tikken, een zui vel- Nederlandse uitvinding is, een puur vaderlands brokje „gedrags patroon" Mijn onderzoekingen hebben bovendien aan het licht gebracht dat dit schedeltjetikken gemiddeld 132.336 keer per etmaal geschiedt. Het is een vreemde gewoonte die er op duidt dat de tikker op z'n minst zo getikt is als hi] veron derstelt dat zijn tegenpartij in het kleine conflict, is. Het is een geest loos gebaar, gemakkelijk in de hand liggend voor naturen die, zeer blijkbaar, niets originelers weten te bedenken om hun onge noegen kenbaar te maken en af te reageren, en het staat, wat stupi diteit betreft, op één lijn met het eeuwige duimpje-óp waarmede talloze geestelijk-onvolwaardigen te kennen geven dat alles „oké" is of „snor zit". Dat de mateloze herhaling van zulke conventionele handgrepen hun eventuele overtuigingskracht tot op niets reduceert ontgaat uiteraard de domoren die ze toe passen. Bovendien doet hier ook het populaire „ik weet wie het zegt" opgang. Wat mij betreft althans: ik zou mij dóódschrikken als de vice-pre sident van de Raad van State, de burgemeester of de president directeur van de Nederlandse Handelsmaatschappij mij streng zou aankijken, daarbij met hoogst- deszelfs wijsvinger tegen zijn voorhoofd tikkend. Daar zou ik kapót van zijn en vermoedelijk zou ik, na zulk een ervaring, rechtstreeks dóórlopen naar het spreekuur van de psychiater. Maar dit soort mensen maakt zul ke gebaren nu eenmaal niet. In de eerste plaats niet omdat zij van huis-uit beter gemanierd zijn dan de tikkers; in de tweede plaats niet omdat zij dan wel aan de gang zouden kunnen blijven en in de derde (en minstens wel voornaamste) plaats niet omdat zij het niet nodig hebben, om door een ander van achterlijkheid te betichten, zichzelf als lang-niet- achterlijk te afficheren. Want die laatste beweegreden telt heel zwaar bij het voorhoofdge- tik. Een niet al te snugger man verheft zich gaarne boven zijn eigen natuurlijke onintelligentie- peil door de ander, met één goed koop gebaar, naar de grenzeloze domheid te verwijzen. ELIAS Dr. M. W. Holtrop tijdens zijn ede In een rede, getiteld „werkelijke ruimte en schijnbare ruimte", heeft de president van de Neder- landsche Bank dr. M. W. Holtrop, gistermiddag in de in Utrecht ge houden ledenvergadering van het Nederlands Katholiek Werkgevers verbond o.m. opgemerkt: Dat er alle aanleiding is voor Nederland tot voorzichtigheid in het te voeren kos- tenbeleid. Dat voor de Nederlandsche Bank moet worden gevreesd dat de betalings balans op lopende rekening een geduch te aderlating zal ondergaan. Dat de toe komst moet leren of door het thans on dernomen experiment (het akkoord van de Stichting van den Arbeid) het even wicht van de Nederlandse economie met het buitenland inderdaad enigszins duur zaam zal worden verstoord. Dat wan neer zou blijken dat nu inderdaad over het doel wordt heengeschoten wij straks met meer de discipline zouden opbren gen een gebroken evenwicht te herstel len. De heer Holtrop ging de drie grondsla gen voor een werkelijke ruimte voor ver hoging van de reële lonen na:: verbete ring der produktiviteit; verbeetering van de ruilvoet en verschuiving van inko mens ten gunste van het arbeidsinko men. Met deze drie factoren zijn de mogelijk heden uitgeput tot verhoging van het reële loon. ,Dat is de enige verhoging die wezenlijke inhoud heeft". Daarnaast bestaat de mogelijkheid tot verhoging van het nominale loon, De Griekse afgetreden premier Kara manlis, wiens Nationale Radicale Unie partij bij de jongste verkiezingen haar meerderheid heeft verloren, heeft mede gedeeld, dat er geen sprake van is, dat hij zich uit de politiek zal terugtrekken. Maandag had hij verklaard de politiek voor goed de rug te zullen toekeren, doch hij zou thans hebben toegegeven aan uit het gehele land afkomstige ver zoeken om als partijleider aan te blijven. die slechts schijnbare ruimte verte genwoordigt en waarvan slechts wei nigen beter worden en dan nog alleen ten onrechte. Zulk een nominale inko mensstijging kan onvermijdelijk zijn als gevolg van de noodzakelijke aan passing aan het buitenland. Er wor den over die aanpassing veel opper vlakkige dwaasheden verteld. Dr. Holtrop stelde dat er geen sprake van is, dat net looniveau of het prijsni Het Wereldgebeuren RAAD TREKT STOUTE SCHOENEN AAN (Van een onzer verslaggevers) De gemeenteraad van de Friese ge meente Opsterland heeft met alge mene stemmen een motie aangeno men, waarin het college van burge meester en wethouders wordt uit genodigd een voorstel in te dienen tot afschaffing van de gemeente classificatie per 1 januari 1964. Het is de bedoeling, dat de gemeen te Opsterland, die nu in de vierde klas is geplaatst, overgaat naar de eerste klas. Natuurlijk beseft men ook in Opster land heel goed dat een eigenmachtige afschaffing van de gemeenteclassifica tie zal' stranden op de houding van de hogere overheid. Gedeputeerde Staten zullen de begroting, waarin de conse- qeunties van deze aanschaffing in de vorm van een hogere oost voor lonen en salarissen te vinden zijn nooit goedkeu ren. De raad van Onsterland wil echter door zijn handelswijze orotest aanteke nen tegen de gemeenteclassificatie waar iedereen tegen is, maar die nooit wordt afgeschaft. In de motie wordt o.a. uitgesproken, dat door de veranderde economische om standigheden van een noemenswaard verschil in de kosten van levensonder houd geen sprake meer is in de ver schillende gemeenten. Dat het verschil in loonpeil mede tot gevolg heeft dat arbeidskrachten afvloeien naar stede lijke gemeenten, hetgeen een gezonde ontwikkeling van het platteland belem mert en dat handhaving van de gemeen teclassificatie derhalve niet langer ge motiveerd is. Van de zijde van het ministerie van bin nenlandse zaken weigerde men in dit stadium officieel commentaar te geven. Men wil eerst eens zien hoe de zaak na het aannemen van de motie, verder zal uitpakken. I (Van onze Amsterdamse redacteur) Een steen uit de Amsterdamse Schreierstoren was het geschenk dat burgemeester Van Hall over handigde gistermiddag aan de Amerikaanse vice-president Lyn don B. Johnson. Bij een restauratie was die fraai verweerde klinker enige tijd gele den iosgehakt. Het in een zwarte cassette verpakte exemplaar is voorzien van een zilveren plaat met inscriptie. Aan dit cadeau werd nog een fotoboek toege voegd plus een prachtige prent- reproduktie. Wat bedremmeld nam de hoge gast dit alles in ont vangst. Hij had niets om „terug te doen". Pas na een kwartier kwam iemand uit zijn gevolg aan hollen met de gebruikelijke aan steker... De motie, die werd ingediend door de P.S.P.-fractie, kreeg al direct de hand tekeningen van elf raadsleden, waaron der leden van de P.v.d.A.-, de C.H.U.-, en - de C.P.N.-fracties. Alleen het antire- veau noodzakelijkerwijs met dat van j volutionaire raadslid Hellinga had enke de buurlanden zou moeten overeen-1bedenkingen en zag weinig heil in de stemmen. motie, maar gaf daaraan ten slotte toch Wat de werkelijke ruimte betreft gaat 7'',n stern' het in de eerste plaats om de verwachte De burgemeester van Opsterland, de toeneming van de produktiviteit. De heer Harmsen, en ook een der wethou- verwachtingen zijn thans gunstiger, ders bleken positief te staan tegenover hoewel ook nu weer met enige verminde- de in de motie vervatte uitnodiging om ring van werktijd door vakantieverlen- een voorstel in te dienen. De burgemees- ging rekening moet worden gehouden, ter zei langzamerhand flauw te worden Van de verbetering van de ruilvoet moe- van al die moties die niets meer uitha- ten wij, aldus gelooft dr. Holtrop geen len en weinig aandacht krijgen. In de in- te grote verwachtingen koesteren De diening van een voorstel zag hij weer grondstoffenprijzen bewegen zich recen- eens een andere maner om van zijn mis- telijk eerder in opwaartse, dan in neer- noegen blijk te geven, waartse richting. Bij stabiliteit van de Nederlandse exportprijzen zou geen ver betering van de ruilvoet zijn te verwach ten. Dr. Holtrop acht de vraag, of ónder normale omstandigheden, van een ver dere verschuiving in de inkomensverde ling ten gunste van de werknemer zou zijn te bereiken niet gemakkelijk te be antwoorden. Vast staat, zo merkte hij verder o.m. op. dat de komende verhogingen in de termen van het Centraal Planbureau een verhoging zullen brengen van tenminste twaalf procent. De voorgenomen aan zienlijke verhoging wordt in wezen niet geargumenteerd met de stelling dat de werkelijke ruimte die zou rechtvaardi gen, veeleer wordt gesproken van de noodzakelijkheid van aanpassing aan het buitenlandse loon- en prijsniveau. Is er inderdaad aanleiding deze in zoveel ruimere mate aanwezig te achten? De Ïiositie van de Nederlandse betalingsba- ans geeft stellig geen aanleiding tot een bevestigend antwoord. Op last van de officier van justitie te Leeuwarden is gisteren een tweede ar restatie verricht in verband met de moord en brandstichting te Nes bij Ak- krum. Gisteren is namelijk ook in arrest gesteld de landarbeider E. S., een oom van de reeds eerder gearresteerde Ja cob K., die bij de familie S. inwoonde. De officier van iustitie beschikt over aanwijzingen dat S. op de een of andere manier met het misdrijf te maken heeft gehad In dit stadium van het onder zoek wilde hij nog geen nadere mede delingen doen over deze aanwijzingen. De gearresteerde Jacob K. blijft ontken nen dat hij de moord en brandstichting heeft gepleegd. Woensdagochtend heeft de Ameri kaanse vice-president Lyndon B. ■Johnson, na zijn bezoek aan minis ter Luns, achtereenvolgens de voor zitter van de Eerste en Tweede Kamer bezocht. Foto: De heer Johnson in de voor zitterszetel van de Tweede Kamer, waar hij de voorzittershamer han teerde. ftAftAAAIWWtfWWWWWWWWUWWWWWWWW N.V.M.: Het bestuur van het Nederlands Verbond van Middenstands vereni gingen is van oordeel, dat de ko mende looncorrectie voor het mid den- en kleinbedrijf in zijn alge meenheid een zware last gaat bete kenen en dat voor zover de kosten stijging in het midden- en kleinbe drijf de produktiviteitsstijging overtreft, het meerdere in principe in de prijs moet kunnen worden doorberekend. Voorts meent het bestuur van het N.V.M. dat het vrijere loonbeleid ook een vrijer prijsbeleid met zich zal moe ten brengen en dus de thans geldende regels voor het prijsbeleid niet gehand haafd kunnen blijven, dat vooralsnog de regering geen maatregelen tot af remming van de consumptie dient te nemen, maar eerst de ontwikkeling van de effectieve vraag zal moeten worden afgewacht en dat voor zover overheids maatregelen ter beperking van de con sumptie noodzakelijk blijken, de hieruit voortvloeiende lasten naar evenredigheid zullen moeten worden verdeeld. Het be stuur acht een huurverhoging op dit moment niet opportuin, omdat deze tot gevolg zal hebben dat een looncom- pensatie gegeven moet worden en het midden- en kleinbedrijf nog eens extra zwaar zal worden belast. Chinese geleerden zullen gaan samenwer ken om een woestijngebied van ruim 10.000 km2 in binnen-Mongolië te herschapen in een vruchtbaar gebied voor landbouw en veeteelt, aldus meldt het Chinese persbureau Nieuw-China. Volgens oudheidkundigen zou het noordelijk deel van de Oelamboeho-woes- tijn, waarin dit gebied ligt. reeds twintig eeuwen terug een belangrijke landbouwstreek zijn geweest. (Advertentie) Betere kleding bij Nederland Kattenburg sinds 1856 VM00M0W0000M00000M0000000000000000000000000000000000000000000000000000000M0M00000000000000000000000000000000000000000000000000B00000000000000000000000M0BMM0M0Mm0MMi F0000000000J De Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs, die reeds een aantal jaren in het kader van de voor- jaarsbeurs een grote scheeps- bouwexpositie verzorgt, wil ko men tot een grote nationale ma ritieme beursmanifestatie ver deeld over Utrecht, Rotterdam en Amsterdam. De bedoeling is om tussen deze steden comforta bele autobussen in te zetten, die de beursbezoekers naar de ver schillende expositieruimten brengen. Oe algemeen directeur van de Ko ninklijke Nederlandse Jaarbeurs, drs. J. H. D. van der Kwast, verklaarde tegenover het A.N.P., dat men wil komen tot een betere coördinatie van de exposities die nu onregelmatig op verschillende tijdstippen en in ver schillende steden van ons land wor den gehouden. De Koninklijke Nederlandse Jaar beurs voegde zeven jaar geleden aan de voorjaarsbeurs een afdeling scheepsbouw toe. Deze afdeling ont wikkelde zich snel door een enorm aanbod van scheepsmotoren, vaartui gen, kranen en dergelijke, waarbij de toeleveringsbedrijven voor de scheepsbouw een dominerende plaats innamen. Deze scheepsbouwexpositie wordt om de twee jaar gehouden, maar vindt in verband met de samen stelling van de internationale beurs- kalender ditmaal twee jaar achter een plaats. Zo zal evenals dit jaar ook in 1964 een scheepsbouwexpositie in de voorjaarsbeurs worden opgeno men. In Rotterdam is het vorige jaar ook een scheepsbouwexpositie gehou den in de Ahoyhallen. Het was een initiatief uit Engeland om Rotterdam als tweede wereldha ven een dergelijke beurs te bezorgen. De initiatiefnemer de heer A. John son, heeft ook dit jaar weer een beurs georganiseerd en richtte inmiddels een Nederlandse N.V. op om voor zijn plannen in Rotterdam meer be langstelling te krijgen. Deze beurs, „De Europoort 1963" wordt nog deze maand in Rotterdam gehouden. Men ondervindt daarbij echter moeilijkheden van de zijde van het bedrijfsleven, dat reeds voor de scheepsbouwexpositie in maart 1964 in Utrecht had ingeschreven. Pogingen van de heer Johnson om de Koninklijke Nederlandse Jaar beurs te bewegen deze beurs ook in november te houden zijn afgestuit op bezwaren die de jaarbeurs meende te kunnen aanvoeren tegen het houden van een dergelijke beurs in de maand november en buiten het verband van een voorjaarsbeurs. De jaarbeurs is bereid samen te werken met de Rot terdamse Europoort maar dan in de maand maart wanneer de Utrechtse voorjaarsbeurs wordt gehouden. Men acht het in Utrecht onjuist om het bedrijfsleven extra te belasten door twee beurzen kort achter elkaar te organiseren. in het voorjaar in de Amsterdamse R.A.I. wordt gehouden. Bij een dergelijke opzet aldus de heer Van der Kwast, komt men tot een concentratie van het Nederlandse aanbod op het gebied van de scheeps bouw. Met name het bedrijfsleven is gediend met deze coördinatie terwijl de beursbezoekers, vooral de buiten landse op een tijdstip in Nederland alles kunnen zien wat er hier op het gebied van deze belangrijke bedrijfs tak geboden wordt. De Koninklijke Nederlandse Jaar beurs heeft thans het initiatief geno men om te komen tot een grote na tionale maritieme expositie. In deze expositie zou dan niet alleen de Euro poort in Rotterdam kunnen worden opgenomen maar ook de Hiswa die Snelle busverbindingen tussen Utrecht, Amsterdam en Rotterdam maken het mogelijk dat de beurs bezoeker op een efficiënte wijze zijn tijd kan benutten. Rotterdam noemde de heer Van der Kwast ideaal voor de presentatie van schepen, casco's enwerken en dergelijke, Utrecht bepaalt zich dan tot de motoren, de toeleveringsbedrijven van de scheeps bouw, kranen en dergelijke, terwijl men in Amsterdam het accent kan leggen op de watersport en de bouw van jachten. De jaarbeursdirectie hoopt voor dit plan de steun van het bedrijfsleven te krijgen en in 1966 deze maritieme presentatie te kunnen starten. WMMMaWMMMaM0MWWMMWMWMWWWrwmMMmWMMMMMMWmMMwaMMMaMMWMM»rMrMMMMMMWWWM*MWMMM0MMWWWWWWWM*WWaMMMMmMW»WWWMWWMWWrwmMWWW0mWW*MWM*MWMÊ»arWMM*M*MWrMMMWMMrWWM*A Hard werkend Amerika heeft het dins dag voor een keertje kalm aan ge daan. Zelfs de beurs in New York was gesloten. Alle aandacht ging immers uit naar de tussentijdse verkiezingen, be langrijk omdat zij als een thermometer voor Kennedy's kansen werden be schouwd. Op het spel stonden in de eerste plaats twee gouverneursposten en voorts het burgemeesterschap in enkele honderden steden. President Kennedy persoonlijk was zeer geïnteresseerd in de gang van zaken in Philadelphia, omdat ae arloop daar een aanwijzing zou kunnen zijn voor het geen hem volgend jaar te wachten staat, wanneer hij „opgaat" voor een tweede ambtstermijn. Philadelphia wordt representatief ge acht voor de groep van noordelijke ste den, waarop Kennedy zijn vertrouwen heeft gevestigd. Daarom had hij zich achter de democratische kandidaat Ja mes H. Tate gesteld en was hij in per soon aanwezig om de campagne van Tate te steunen. Na één van zijn toe spraken in Philadelphia, hield de presi dent een persconferentie en hij vertelde de journalisten, dat hij niet al te opti mistisch was. Hij zei dat natuurlijk niet ronduit, maar men kon toch uit zijn woorden opmaken, dat hij niet zeker was van de overwinning. „Mogelijk zul len veel blanke kiezers zich tegen de de mocraten uitspreken, omdat zij menen dat deze regering te veel voor de negers doet", zei de prïsident, eraan toevoe gend: „We wachten maar af tot woens dag, dan weten we meer". Inmiddels is het woensdag geweest. De stembiljetten zijn geteld en Kennedy kan gerust zijn: Tate heeft gewonnen, zij het met een niet zo bijster grote meerderheid. Hoe Kennedy over de voorsprong van 70.000 stemmen op de ruim 700.000 denkt, heeft het Witte Huis nog niet we reldkundig gemaakt. Maar enkele func tionarissen van de Democratische Partij hebben al laten weten, dat zij met die marge van tien procent tevreden zijn. Feitelijk hadden zij, naar zij zeggen, minder verwacht. Er werd zelfs gespro ken van een meerderheid van 20.000 stemmen. In het licht van deze laatste verwachting bekeken, is de uitslag in Philadelphia dus eigenlijk een meeval lertje voor Kennedy en de zijnen en kan de president in alle gemoedsrust de toe komst tegemoet zien, mits zijn thermo metertheorie klopt. Het is echter ook mogelijk dat de presi dent meer had verwacht, per slot van rekening heeft hij nog steeds prettige herinneringen aan 1960, toen hij in Phi ladelphia zijn republikeinse tegenstan der Richard Nixon op zijn sloffen ver sloeg. Bij deze verkiezingen is opgevallen, dat de democraten zich tot een beetje ongerust hebben gemaakt over een eventuele onprettige reactie op de integratiepolitiek van "de (democrati sche) regering. Kennedy liet dat mer ken op zijn persconferentie en het was ook op te maken uit de kranten, die aan de vooravond van de verkiezingen de komende uitslag al direct koppelden aan het negervraagstuk. In al die beschouwingen werd er ern stig rekening mee gehouden, dat de de mocraten wel eens een nederlaag zouden kunnen leiden. Dat dit niet is gebeurd, zal daarom misschien velen hebben ver rast. Overigens is het verband tussen verkiezingsuitslag en Washingtons in tegratiepolitiek niet gemakkelijk aan te tonen, omdat in de drie belangrijkste gevallen de keuze van gouverneurs in Mississippi en Kentucky en van een burgemeester in Philadelphia van een duidelijke stellingname ten opzichte van het rassenprobleem feitelijk geen sprake was. Dat verband werd wél gelegd door een aantal kranten, maar de concrete feiten kunnen onmogelijk tot deze gevolgtrek king leiden. In het geval-Philadelphia hadden bei de kandidaten zowel republikeinen als democraat zich uitgesproken vóór de verheffing van de negerbevolking naar de plannen van Washington. Het ging hier dus niet om het kiezen van een negerhater of een negervriend. In Phila delphia woog persoonlijkheid ongetwij feld zwaarder dan politiek, ondanks dat er in de kringen van het stadsbestuur heftig wordt gediscussieerd over de te genstellingen tussen de rassen in deze stad, die twee miljoen inwoners telt, van wie een derde gekleurd is. In Mississippi was het precies zo ge steld, zij het dat hier twee kandidaten elkaar bestreden, die beiden niets van de integratieplannen van president Ken nedy moesten hebben. Ook hier kon men dus kiezen tussen twee politici, die uit gerekend op het terrein van de rassen- relaties elkaar geen strobreed toega ven. Zowel de republkeinse advocaat Rubel Phillips als de democratische lui tenant-gouverneur Paul Johnson zijn van mening, dat de blanke boven de neger is gesteld en beiden hebben zij grote bezwaren tegen president Kennedy. Toch ging de zege naar de democraat, misschien wel alleen omdat Mississippi met de rest van het zuiden traditioneel denkt. En wie weet, hebben de inwoners van deze door-en-door democratische staat president Kennedy wel willen te genwerken door zijn partijgenoot te kie zen, die nog voor het gerecht moet ver schijnen, omdat hij een bevel van het hooggerechtshof heeft genegeerd. Paul Johnson weigerde vorig jaar namelijk om.de negerstudent James Meredith toe te laten tot de universiteit van Missis sippi. Al met al kar. men dus moeilijk zeggen, dat in Mississippi een uitspraak is gedaan in de rassenkwestie. In Kentucky heeft de republikeinse kandidaat Louie Nunn geen enkel woord willen wijden aan de negerkwestie. Zijn democratische tegenstander Edwin Breathitt wilde de zaak helemaal overla ten aan de volksvertegenwoordiging van de staat. Democratischer kan het ai niet. Ook hier kan dus moeilijk worden ge sproken van verkiezingen onder invloed van het integratievraagstuk. Overigens meldden de laatste uitslagen uit Ken tucky gisteravond, dat de democratische kandidaat een flinke voorsnrong had. Uiteindelijk is de partij van de president er dus nog niet zo slecht afgekomen. Dat schept moed voor 1964. PRESIDENT KENNEDY ,.Jn Philadelphia begint victorie.-

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1963 | | pagina 3