Nieuwe voorschriften voor de
leningen van lagere overheid
Amsterdamse Beurs
Klan ken uit de ether
meer
hoe liever
PILOOT STORM unlvoerd in de stratosfeer
Hoe
Waar zijn onze schepen?
„BOLS" VERKOCHT HET
BEDRIJF IN BRAZILIË
VASTERE STEMMING
Vin dei MFf J HUBKECHT
Rentegamma is nu van de baan
Geschikt middel
om conjunctuur
te controleren
Mond"
Statutenwijziging
„Unitas" aanvaard
Niet meer vrij
Werf Gusto bouwt
een veerboot voor
Engelse rekening
WINST INDOLA
leer gunstige resultaten
Leidsche Wolspinnerij
Amsterdamse
wisselmarkt
UBBINK - DAVO
Newyorkse beurs
HOOG EN
LAAG WATER
ZATERDAG 2 NOVEMBER 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
11
(Van onze economische medewerker)
Op 31 oktober hebben wij afscheid
genomen van het rentegamma en
dat danken wij aan het feit, dat op
1 november de wet kapitaaluitga-
een publiekrechtelijke lichamen in
werking is getreden.
Het rentegamma werd destijds door de
regering voor de lagere overheid (pro
vincies, gemeenten en waterschappen)
ingesteld. Het bestond uit een aantal
rentepercentages, die voor de lagere
overheid als een plafond golden bij het
aangaan van langlopende leningen: voor
langlopende leningen was het maximum
4(4 procent, voor iets korter lopende le
ningen was de schaal wat lager. Door
dit plafond konden de provincies, ge
meenten en waterschappen niet tegen
elkaar opbieden.
In 1956 en latere jaren is dit een enor
me handicap voor de betrokkenen ge
weest. De kapitaalmarkt was toen zeer
krap en de rente waartegen geld aange
trokken kon worden, lag dan ook hoger
dan de percentages van het rentegam
ma.
Men heeft de moeilijkheden overwonnen
voornamelijk door de activiteiten van de
Bank van Ned. Gemeenten, waarvoor
het rentegamma niet gold.
Geleidelijk daalde ook de kapitaalmarkt
rente beneden (Ie maxima van het ren
tegamma en toen konden de gemeenten
zelf weer op de kapitaalmarkt terecht.
De nieuwe wet regelt thans voor de
lagere overheid de financiering van
haar investeringsprojecten. Dat wil
zeggen, dat er een aantal regels zijn
ontworpen waarvan de provincies,
gemeenten en waterschappen voort
aan moeten voldoen.
Zo zal de lagere overheid, wil een be
grotingsproject goedgekeurd kunnen
worden, voor een vaste financiering
moeten zorgen, dus voor een dekking
door een langlopende lening. Van deze
verplichting is zij alleen ontslagen, als
de som van de bestaande vlottende
schuld en de nog niet vast gedekte in
vesteringsverplichtingen beneden een be
paald maximum blijft.
In een tweede buitengewone aandeel
houdersvergadering noodzakelijk
doordat in de eerste het vereiste quorum
niet aanwezig was is de voorgestel
de statutenwijziging bij de beleggings
maatschappij „Unitas" in Rotterdam
aanvaard.
Deze houdt in dat het jaarlijkse maxi
mum der tantièmes voor elk der com
missarissen wordt teruggebracht van
20.000 tot 18.000 gulden (hetgeen ge
compenseerd wordt door een maximale
uitkering van 2000 gulden door de 100
pet. dochtermaatschappij Finemos) en
voorts dat de overgangsbepalingen als
gevolg van de statutenwijziging in 1959
komen te vervallen.
Het bestuur kon nog geen nadere me
dedelingen doen over de eventuele ver
koop van de Sophia-Jacoba-kolenmijn
aan een groep geïnteresseerden.
Veel belangrijker is dat de minister van
financiën de investeringen van de lagere
overheid kan beperken als er in con
junctureel opzicht een overspanning
dreigt. Reeds direct heeft de minister
van dit recht gebruik gemaakt. Hij heeft
per 1 november 1963 een leningplafond
voor een periode van 12 maanden afge
kondigd De maatregel komt er op neer,
dat de lagere „overheid" totaal maar
91 mag lenen van het bedrag, dat die
lagere „overheid" leende in het tijdvak
van 1 juli 1962 tot 30 juni 1963. En zou
de kapitaalmarkt dan nog overspannën
raken, waardoor de vaste financiering
van de lagere overheid naar het oordeel
van de minister van financiën in gevaar
komt, dan mogen er alleen nog maar le
ningen bij bepaalde instellingen opgeno
men worden. Hierbij kunnen wij dan aan
de bank voor Nederlandse gemeenten
denken. De bedoeling is onderlinge con
currentie uit te sluiten, waardoor de ren
te en andere leningvoorwaarden in een
periode van kapitaaischaarste ongunstig
beïnvloed kunnen worden.
Tot slot staat ook nog in de wet, dat
er geen voorschriften voor de rente
gegeven mogen worden, waarmee het
rentegamma dus officieel tot het ver
leden behoort.
De nieuwe wet past ongetwijfeld in het
arsenaal van middelen, waarover de
overheid thans beschikt om de conjunc
tuur in de hand te houden en verstorin
gen Van het economisch evenwicht te
voorkomen. Macro-economisch gezien, is
zij dus gegeven het naoorlogse soci
aal-economische beleid verantwoord.
Hier staat tegenover, dat de vrijheid van
de lagere overheid bij het opnemen van
leningen thans kleiner wordt. Men was
er door het rentegamma al aan gewend,
dat men zijn toevlucht tot de Bank voor
Nederlandsche Gemeenten moest nemen.
Dit kan dus thans bij een overspannen
kapitaalmarkt zelfs voorgeschreven
worden. Maar bovendien kan er bij een
conjunctuuroverspanning een lening
plafond komen.
Op het ogenblik kunnen de gemeenten
dus niet meer vrij lenen. Zij staan onder
toezicht. Wat de rente op eventuele le
ningen betreft verwacht men, dat voor
nieuwe leningen een rente uit de bus zal
komen die tussen de 4</2 procent en 5
procent zal liggen.
De „Industriële Handelscombinatie Hol
land", waarin een aantal Nederlandse
werven samenwerkt, heeft van de Britse
„George Nott Industries" een opdracht
gekregen voor de bouw van een veer
boot, zo heeft I.H.C.-Holland bevestigd.
Het schip, dat gebouwd zal worden bij
de N.V. werf „Gusto" in Schiedam (een
van de vennoten van de I.H.C.-Holland),
zal in april 1965 afgeleverd worden en
op de route Calais-Dover gaan varen.
Volgens de opdrachtgevers zal het schip
een passagiersaccommodatie voor 1200
personen krijgen en ruimte om 185 auto's
te vervoeren. Maar een zegsman van
I.H.C.-Holland sprak van accommodatie
voor duizend passagiers en ruimte voor
transport van 180 auto's.
Het schip wordt de „evenknie" van de
2600-tons veerboot „Free Enterprise"
door de Gusto werf in april 1962 afgele
verd aan „Townsend Bros Ferries Ltd"
uit Dover. Het dubbelschroefs schip
(lengte 107 meter) krijgt twee moto
ren van 3850 pk en zal een snelheid
van 19 knopen hebben, aldus de I.H.C.-
Holland.
Volgens een Reuterbericht betreurt de
Britse opdrachtgever het, dat de op
dracht niet bij een Britse scheepswerf
geplaatst kan worden. Alle Britse
scheepswerven zijn indertijd uitgenodigd
naar de opdracht mee te dingen, aldus
het bericht, maar slechts één Britse
werf had een geldige inschrijving inge
diend. Deze werf bedong echter een ho
gere prijs dan de I.H.C -Holland en kon
bovendien niet voldoen aan de verlang
de opleveringsdatum.
De netto-winst van Indola N.V. te Rijs
wijk over het tijdvak 1 jan. 1963-30 ok
tober 1963 beliep 1.225.000. De netto
winst over het derde kwartaal bedroeg
266.000 tegen f 255.000 over het derde
kwartaal 1962.
De omzet beliep in het tijdvak 1 jan.-30
okt. 21.810.000 en over het derde kwar
taal ƒ7.667.000 (derde kwartaal 1962:
ƒ5.903.000). In deze cijfers zijn niet op
genomen de gegevens van in het derde
kwartaal 1963 tot het concern toegetre
den bedrijven, de N.V. Pharmaceutisch
Chemische Fabriek v.h. E. M. Braskamp
(E.M.B.) te Rijswijk en de N.V. Elec-
trotechnische Mechanische Industrie
(E.M.I.) te Utrecht. Evenmin is in de
cijfers verwerkt de winst van de F.I.A.C.
S.A. te Brussel.
De raad van bestuur der N.V. Erven
Lucas Bols deelt mede dat de hoogst
onzekere en ongunstige politieke en eco
nomische omstandigheden in Brazilië
gedurende een reeks van jaren tot ge
volg hadden, dat het Braziliaanse be
taalmiddel op zeer verontrustende wijze
in w-aarde verminderde. Deze voort
schrijdende waardevermindering maakte
de financiering van de Braziliaanse
dochteronderneming, zonder aanvaar
ding van belangrijke risico's vrijwel on
mogelijk. In het laatste jaarverslag
werd hieromtrent duidelijke taal gespro
ken.
Toen dan ook de mogelijkheid zich voor
deed fegen redelijke voorwaarden het
Braziliaanse bedrijf te verkopen aan een
ter plaatse gevestigde firma, werd van
deze mogelijkheid gebruik gemaakt. Het
besluit was niet moeilijk, omdat de ko
pers, Seagers do Brasil S.A. te Sao
Paulo, genegen zijn de fabricage van
de Bols-produkten, uiteraard onder con
trole van het Nederlandse moederbedrijf,
voort te zetten en ook de verkoop in
geheel Brazilië over te nemen op basis
van een royalty-overeenkomst. Ver
wacht wordt, dat de positie van het
merk Bols op de Braziliaanse markt
hierdoor sterker kan worden.
Men hoopt door dit ingrijpende besluit
reeds binnen afzienbare tijd revenuen
uit Brazilië te zullen ontvangen.
De resultaten in de eerste 6 maanden
van het op lopende boekjaar der Leid
sche Wolspinnerij N.V. zijn zeer gunstig
en overtreffen de resultaten voor de ge
lijke periode van het vorige boekjaar.
In de vergadering van de raad van com
missarissen en de raad van beheer der
Leidsche Wolspinnerij N.V., werd het
volgende communiqué opgesteld:
Zoals reeds eerder door het bestuur werd
medegedeeld, wordt gestreefd naar een
aanmerkelijke uitbreiding van de pro-
duktie-capaciteit; ten ffinde door een zo
economische mogelijke produktie ook
het hoofd te kunnen bieden aan de ten
dens tot kostenstijging, zowel als aan
^;e van afnemende winstmarges,
-eze expansie van het bedrijf werd pri
mair voorbereid door de stichting in het
buitenland van dochterondernemingen,
zowel op het gebied van de produktie
als van de verkoop. Het verheugt het
bestuur te mogen vaststellen, dat deze
voorbereidingen thans de onderneming
in staat stellen op redelijke wijze te
voldoen aan de gegtegen vraag naar
de Neveda-produkten, die een zeer goe
ie ontvangst genieten op alle buiten
landse markten, ook in die landen, die
zelve reeds over een belangrijke eigen
woPndustrie Inschikken.
De zich voltrekkende groei heeft mede
tot gevolg, dat de resultaten van de
eerste zes maanden van het op 1 april
1963 aangevangen boekjaar zeer gunstig
zijn, en die voor de gelijke periode van
het vorige boekjaar overtreffen.
Tot deze uitkomsten werd bijgedragen
door een omzetstijging, die in dit tijd
vak circa 20 heeft bedragen, die op
haar beurt mogelijk werd gemaakt door
de grotere productiemogelijkheden.
Het Damrak heeft gistermiddag de beurs-
week afgesloten met een tamelijk vaste stem
ming voor de internationale waarden, terwijl
daarnaast certificaten Deli willig in de markt
lagen. De omvang van de handel viel zeker
niet tegen wanneer hierbij in aanmerking
wordt genomen, dat vele buitenlandse effec
tenbeurzen, alsmede vele kantoren in het
zuiden van het land gisteren wegens Aller
heiligen, gesloten bleven. Het publiek blijft
met kooporders in de markt komen, zulks
uit inïlatieoverwegingen, aldus de beurs.
Ook Zwitserland nam de Philips- en olie-
waarden uit de markt. In het laatste beurs-
halfuur moest een kleinigheid van de be
haalde koerswinsten worden prijsgegeven als
gevolg van winstnemingen. Uiteindelijk
boekte Philips een koerswinst van bijna een
gulden op 148.30. Unilever ruim een halve
gulden hoger op 140.60, terwijl Kon. Olies
een paar dubbeltjes hoger de markt verlie
ten op f 164, na een opening op 164.80. De
verwachtingen over de in Nederland aanwe
zige hoeveelheid aardgas, waarbij de Kon./
Shellgroep grote belangen heeft, worden ver
overtroffen. Men taxeert deze hoeveelheid
gas thans op 5900 miljard kubieke meter, te
gen een vorige taxatie van 1100 miljard ku
bieke meter. Hoogovens konden zich goed
verbeteren tot 564 (558). A.K.U. was nauwe
lijks prijshoudend op 506
In Amerika gaan geruchten dat de door pre
sident Kennedy voorgestelde 15 procent be
lastingheffing voor de Amerikanen bij aan
kopen van buitenlandse effecten niet zal
doorgaan. Hierop reageerde Amsterdam don
derdagavond met een scherpe koersstijging
voor de Nederlandse hoofdfondsen. Vrijdag
middag was men op het Damrak iets voor
zichtiger omdat men eerst meer klaarheid
wenst over bovengenoemde geruchten.
Vergeleken met de slotkoers van de vorige
week boekte Philips deze beursweek een
koerswinst van bijna twee gulden. Kon. Olie,
Unilever en Hoogovens bleven praktisch on
veranderd, terwijl A.K.U. een paar punten
omhoog ging.
Van de leidende cultures zette Deli Maat
schappij de sterke stijging van donderdag
met kracht voort. Aanhoudende vraag deëd
de prijs oplopen van 136 tot 139 133).
De directie van Deli Maatschappij heeft geen
commentaar op de willige stemming voor de
certificaten Deli. De scheepvaarthoek lag ver
laten en gedrukt in de markt. Daarentegen
gaf de staatsfondsenmarkt een zeer vaste
stemming te zien.
De gepubliceerde gunstige derde kwartaalcfj-
CONTANTE PRIJZEN.
Amsterdam, 1 november,
bonden 10.07y2—10.08. New York
J.6013.60%. Montreal 3.343.341..
Parijs 73.50—73.55. Brussel 7,22%—
1.22%. Frankfort 90.56%90.61%.
Stockholm 69.34'4—69.39%. Zürich
13.43%83.48%. Milaan 57.86%
17.91%. Kopenhagen 52.12!^
>2.17%. Oslo SO.3150.36. Wenen
13.93%13.94'/,. Lissabon 12.56%—
12.58%.
VWWWWWWVNWV^WWWV
fers 1963 van Indola waren reeds eerder in
de koers van de aandelen van deze maat
schappij verdisconteerd. De stukken werden
vrijaag praktisch onveranderd geadviseerd.
A.N.P.-C.B.S. BEURSINDICES.
Verklaring:
gedaan
Staatslen.
en oieden; i gedaan en laten, o bieden; i laten, a
30-10
31-10
1-11
Intern, concerns
534.9
533.2
535.7
Industrie
347.4
347.7
348.3
Scheepvaart
158.9
158.5
158.4
Banken
238.0
237.9
239.3
Handel enz.
160.6
160.9
161.8
Algemeen
387.4
386.7
388.2
ex dividend: c
ex claim
JIJ *-*■*-* ik ZAL BIJ HAAR_
WEGBLIJVEN...!
EN DE
DWAZE KEREL
VERGEET DAT
IK NOG EEN
SLEUTEL VAN
ZIJN FLAT
HEB.,
Ned '59 4%
99%
99i|
Ned '60 4V2
99 V8
99jj
Ned 47 3%
89%
89V'2§
Ned '51 3%
95
95%
Ned 48 3V4
85%
85%
Ned 50 3%
85%
86
Ned '55 3%
90%
90%
Ned 37 3
89%
90
Gr. boek 46
90^
90%
Doll '47
87%
87%
Inv cert 3
98%
98%
Ned. '62-64
99%
99tf
Ned. lnd. '37
93*
6 W.B Len '57
105%
105%
Aandelen
Amst. rubb.
113
114%
H V.A.
151
151
A.K.U.
306%
505
Deli M.
132.50
137.50
Hoogov.
558
566
Philips
147
148.30
Unilever
139.90
140
Kon Olie
163.50
163.00
Sch.
luchtv
H.A.L.
123
121%
K.L.M
50
K N.S.M
158
157%
Kon Paketv.
165
164
Schelde N.xi
227
235
Curt Wr.
19%
St Mi^. Ned.
147%
146%
-«•hok bet.
373
374
Du Pon*
2513
252
Niev. Goud.
125%*
122%
Scholten F
707
Gen Electr.
83%
83%
v Ommeren
291%*
294
Stokvis
189
Gen Mot.
87
88%
Eott LI.
144
143'
Vergd Blik
354
355
int. Nick.
65
6?%
Schv. Unie
143
142%
Vergd Mach.
218
221 Va
Kennecott
76%
75%
Vredest
266
270
Nat Can.
15%
Industrie
enz.
Wilton
262
263%
Rep Steel
41%
41%
Alb. Heijn
663
663
Zwanenb.
915
912
Shell Oil
45%
45%
Am. droogd.
207
210%
In terunie
200
200
Stud Pack
7%
7
Berg. Jurg.
281
279
Robeco
225
226
Tide Water
24 A
24%
Berk. Pat
254%
256
Valeurop
749
749
US Steel
54%
54%
Blaauwh.
484
485
PREMIEL.
Bij enk.
810
Banken
Alkmaar
82
33%
Calvè
947%
954%
A'd. Bank
375
378
A'dam '51
83%
83%
Centr. Suik.
281
277
N.H. Mij.
355
355
A'dam '56 1
82%
82%
Fokker
350
351
R'd. Bank
340
343
A'dam '56 11
88
87%
v. Gelder
231%
233
Tw. Bank
306
308
A'dam '56 III
88%
88
Gist sp.
368
366
Breda '54
83%
v d. Heem
276
276
Obl
Dordr '56
81%
81%
Heineken
447%
B. N. Gem (4%)
95%
96
Eindh '54
86
85%
Internat.
266
267
B. N. Gem. '58 15ï
101%
102
Enseh '54
83%
K.N. Papier
323
321
D. Haag '52 I
93
92%
K. Zout
785
782
Amerik. aand.
D Haag '52 II
93
Muller
334
33?%
Am. Enka
42tf
42
R'dam '52 I
Ned Dok
132
133
Am. mot.
21%
21
R'dam '52 11
983
Ned. kab.
445
442
Am, Tel.
133%
135%
R'dam '57
93
92
Netam
308%
310
Anaconda
48*
48%
Utrecht '52
96%
Nijverdal
234
236
Beth. St.
32%
32%
Z -Holl '57
88 1
Rott. Dr. Dok
361%
Cit Serv.
65
64%
Z.-Holl '59
88
38
2548. De omstandigheden op de pla
neet Mars maakten het leven daar
allesbehalve plezierig en daarom was
het ras waartoe Ath en Sinh behoor
den uitzonderlijk sterk en taai. Merk
waardigerwijze echter paarden zij
aan al die fysieke kwaliteiten een
kinderlijke lichtzinnigheid die hen
keer op keer in de zonderlingste
situaties plaatste. Het leed echter
geen twijfel, of de twee heren had
den ditmaal hartgrondig spijt van de
losbollige klauterdrift die hen op de
top van dit grillige, aardse natuur
wonder had doen belanden! Zonder
de hulp van hun trouwe vrienden
zouden zij zeker geen kans zien om
weer heelhuids beneden te komen.
Reeds hadden zij de antigrav-car op zijn speur
tocht enkele malen vlakbij zien passeren, doch
het was hun niet gelukt de aandacht van Arend
of de anderen te trekken. Maar nu zwengelde
dan toch eindelijk het redding-brengende touw
boven hun hoofden. Ath was de eerste die het te
pakken kreeg en voordat hij het wist werd hij
door de wind over de rand van het kleine rots
plateau geblazen. Sinh die hem aan de benen
vastgreep, durfde op dat moment ook niet meer
los te laten, met het gevolg dat beide heren op
eens in de ijle ruimte hingen te bengelen!
<00000000000000000000000000000B0000000001*m*MaÊ**ÊMt*MaMMtMga£M*tMt*MMMÉÉM£J,M*M^
I
Feuilleton door
Diana Chudley
,0,000000000000000000000100000"'»*"'"'**"****-
48
„Ik zal wel een paar fabrikanten opbel
len", zei ik. „Misschien hebben ze de
grootste wel ergens opgeslagen staan".
De eerste fabrikant die ik opbelde scheen
zich in grote ruime caravans te hebben
gespecialiseerd. Ik werd doorverbonden
met meneer Pike, de directeur en vertel
de hem wat we zochten „Ik wil een ca
ravan met zes bedden Maar hij moet
niet zo groot zijn dat onze oude Rolls
hem niet kan trekken' „Oh, dat is ge
makkelijk voor elkaar te krijgen", zei
hij behulpzaam. „We kunnen zonder veel
moeite een van onze standaardmodellen
ombouwen en er extra slaapplaatsen in
aanbrengen". „Dat is prachtig" zei ik.
„Nu wilt U natuurlijk onze naam en
adres weten: Michael en Diana Chudley
en we wonen op Pine Tree in Hackle-
ton". „Ja, dat weet ik" zei hij. „Twee
jaar geleden heb ik met mijn vrouw bij
U gelogeerd toen mijn nichtje daar
trouwde".
Natuurlijk wist ik toen wie het was.
Wat een gelukkig toeval dat de eerste de
beste fabrikant die ik opbelde er een
was die bij ons te gast was geweest!
„En", vervolgde meneer Pike „daar ik
U en uw gezin dus ken zullen we een ca
ravan bouwen die precies voor. U en de
kinderen geschikt is".
Dat was helemaal prachtig. Deze vakan
tie beloofde iets wonderbaarlijks te wor
den. Ook de service-directeur van Rolls
Royce in Londen was heel vriendelijk
voor ons toen we met het verzoek aan
kwamen om onze wagen te laten revise
ren. Ze waren verbaasd zo n oude wagen
te zien, eentje uit 1926, die nu een lange
reis zou moeten maken met een twee
tons caravan erachter, volgeladen met
kinderen. Het geluk bleef met ons. Ze
zeiden dat ze de noodzakelijke reparaties
zo snel mogelijk zouden uitvoeren.
Terwijl we lijsten opmaakten van alles
wat we mee wilden nemen, kwam er
een aantal Indiase gasten aan, vier in
getal. Ze maakten een rondreis door
Engeland en een van de hotelportiers
had hen naar ons verwezen. „Als ze al
lemaal een maand blijven", zei Michael
nadenkend, „hebben we geld genoeg om
een aardappelschilmachine te kopen".
Ik had er altijd al een willen hebben,
dus dat idee stond me wel aan, maar
we kregen een teleurstelling te verwer
ken. Om half acht die avond riep ik de
Indiase gasten om beneden te komen
eten. Een vreemde geur kwam uit hun
kamer en een van hen kwam tevoor
schijn en maakte een buiging. „Me
vrouw" zei ilij „U vergist U. We eten
niet bij U. Wij zullen hoogst vereerd
zijn als U ons maal wilt delen". Ze had
den een gecompliceerde maaltijd van
rijst met groenten en kerrie in hun
slaapkamer klaargemaakt. De volgende
dag ging ik naar Northampton en vond
voor hen een flat waar ze naar harte
lust hun eigen maaltijden konden koken.
Ik vertelde de hotelportier die ze had
doorgezonden, dat ik liever voortaan
geen gasten meer had, die geen enkele
maaltfld bij me zouden gebruiken.
De kinderen waren verschrikkelijk op
gewonden over de vakantie en toen de
prachtige nieuwe blinkende caravan
een pril huisje op wielen arriveerde,
waren ze opgetogen. We begonnen met
een alles in te pakken wat absoluut mee
moest. We namen heel wat voedsel mee.
De kinderen kwamen met hun emmer
tjes en schepjes aansjouwen en in iedere
van hun speciaal op maat gemaakte
kleine bedjes werd een geliefde pop of
teddybeer gelegd. Het keukentje was
heerlijk. Een butagasstel, een echt aan
recht en knap uitgedachte rekken voor
borden en kopjes, zodat die niet konden
breken onderweg. Tussen de keuken en
de slaapruimte was de eetkamer, waar
we allemaal konden zitten en die
's nachts veranderd kon worden in 'n
slaapkamer met twee eenpersoonsbed
den. Michael controleerde voor het
laatst nog eens de waeen die op rolle
tjes liep na zijn grote beurt en die blonk
van de nieuwe lak, die we er op aange
bracht hadden. We moesten de achter
zitting er uithalen en daar onze schuim
rubbermatras neerleggen, wat 's nachts
ons bed zou zijn en overdag moest die
nen als zit-, stoei-, kruip- en vecht-
plaats voor de kinderen onderweg.
Een van Michaels zusjes Rosalind, ging
mee om met de verzorging van de kin
deren te helpen. We nestelden ons in de
wagen, toeterden en daar gingen we.
We vertrokken op een vrijdagmiddag
en moesten dwars door Londen op het
spitsuur (beslist niet aan te bevelen).
Ik geef zeker niemand de raad om bijv.
Marble Arch over te komen met een
grote caravan op dat uur van de dag.
Natuurlijk hadden we eerder weg willen
gaan om het spitsuur te vermijden,
maar op de een of andere manier kon
den we niet wegkomen voor drie uur
's middags. Langzaam werd het donker
der en het opgewonden gesnater van de
kinderen verstilde tot een paar slaperi
ge klanken. Dan waren ze allemaal stil
en in slaap, terwijl wij door het donker
reden.
Bijna in Dover gekomen, begon de mo
tor te sputteren en na nog een laatste
manhaftige poging, sloeg hij af. We
dachten dat we misschien geen benzine
hadden. We hielden een passerende mo
torrijder aan en Michael ging met hem
mee om wat benzine te halen. Ten slotte
kwam hij terug, vulde de tank en begon
weer te starten, terwijl ik achter het
stuur zat en probeerde te helpen. Maar
het ging niet. Kennelijk had de wagen
besloten dat,het voor vandaag welletjes
was geweest. „Oh, goed" zei Michael,
die er bezorgd uitzag. „Ik neem aan
dat ik beter een monteur kan gaan zoe
ken." Hij er weer vandoor en toen ik zat
te wachten kwam de politie op bezoek.
Toen ze over hun eerste verontwaardi
ging over 't feit dat wij, op zo'n gevaar
lijke plaats wilden kamperen, heen wa
ren en beseften dat we echt niet verder
konden, waren ze heel behulpzaam. Ze
draaiden wat aan de starthandel, knoei
den wat onder de motorkap en zelfs
blies er een in de benzinetank, terwijl
de ander aan het tegenovergestelde eind
van de pijpleiding zoog. Hij kreeg zijn
mond vol benzine en zijn kameraad
raadde hem onvriendelijk aan het daar
maar te bewaren tot zijn eigen auto
eens met een lege tank zat, dan kon hij
daarmee verder rijden.
Michael kwam terug, keek naar al die
fakkels en politieagenten en dacht met
een dat er iets ernstigs aan de hand
was. Hij was erg opgelucht toen bleek
dat dat niet het geval was.
Hij had een monteur en een batterij
meegenomen van de in de buurt zijn
de garage en ten slotte liep de wagen
weer en voorzichtig reden we naar de
dichtstbijzijnde parkeerplaats waar we
de nacht doorbrachten.
De volgende morgen scheen de Rolls
zich weer geheel fit te voelen, we start
ten opnieuw en bereikten inderdaad de
kade. waar mijn moeder op ons wachtte
om afscheid te nemen. We vonden het
enorm leuk van haar om zo'n lange reis
van Hildenborough te maken, waar ze
nu woonde, alleen maar om ons uitge
leide te doen. We hadden een rustige
overtocht en kwamen in Duinkerken
aan, waar we een afspraak haduen ge
maakt met Heike, ons Duitse meisje,
dat met vakantie thuis in Hamburg
was. Ze was nergens te vinden en dus
verlieten we de kade en verwachten
haar aan de hoofdingang te vinden.
(Wordt vervolgd)
ZATERDAG 2 NOVEMBER.
HILVERSUM I. 402 m. 746 kc/s.
12.30 Mededelingen t.b.v. land- en tuin
bouw. 12.33 Sportnieuws. 13.00 Nieuws.
13.15 VARA-Varia. 13.20 Tijd voor teen
agers. 14.10 Uitlaat, programma voor
de twintigers. 14.45 Artistieke staal
kaart. 15.15 Radio Jazzclub. 15.45 17
jaar H.W.G., toespr. 16.00 Radio Filhar
monisch orkest en soliste: Moderne en
klassieke muziek. In de pauze: 17.10
17.30 Boekbespreking. 18.00 Nieuws en
commentaar. 18.20 Lichte grammofoon-
muziek. 19.00 Paulus de boskabouter.
19.10 Licht ensemble. 19.30 Metropole
orkest: amusementsmuziek. 20.00
Nieuws. 20.05 VARA's bekercompetitie.
21.00 Socialistisch commentaar. 21.15
De Ramblers Bandshow: dansorkest en
solisten. 22.00 Als de klok dertien slaat,
hoorspel (21). 22.30 Nieuws. 22.40 Actu
aliteiten. 22.50 Lichte grammofoonmu-
ziek. 23.20 Licht instrumentaal trio met
zangsoliste: jazzmuziek. 23.40 Lichte or
kestmuziek (gr.). 23.5524.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 1007 kc/s.
12.00 Angelus. 12.04 Lichte grammofoon-
muziek. 12.25 Sportperiscoop. 12.30 Me
dedelingen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.33
Licht ensemble en licht vocaal ensemble.
12.55 Katholiek nieuws. 13.00 Nieuws.
13.15 Musicerende dilettanten: Opera
koor. 13.40 Franse les. 14.00 Voor de
jeugd. 15.00 Verbonden in één koers,
gesprek over gezamenlijk actieprogram
ma van N.V.V. en K.A.B. 15.15 Metropo-
le orkest en zangsolist. 15.50 Populaire
grammofoonmuziek. 16.00 Voor de jeugd.
16.15 Jazzmuziek met commentaar.
16.40 Licht instrumentaal trio: jazzmu
ziek. 17.00 Leiding geven, lezing. 17.10
Lichte grammofoonmuziek. 17.30 Boek
bespreking. 17.40 Roulette: veertien
daags spelletje met grammofoonplaten.
18.00 Kunstkroniek. 18.30 Licht orkest.
18.50 Voor de kleuters. 19.00 Nieuws.
19.10 Actualiteiten. 19.30 Omroeporkest,
groot koor en solisten: Requiemmis.
21.00 Viool en piano (gr.): klassieke mu
ziek. 21.30 Buurmans krant: informatie
uit het buitenland. 21.50 Bric èt brac, ge
varieerd programma. 22.20
22.25 Boekbespreking. 22.30 Nieuws.
22.40 Kruispunt, godsdienstig gesprek.
23.10 Nieuwe klassieke grammofoon
platen met commentaar. 23.5524.00
Nieuws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S.
NCRV: 15.00 Pastorale, een uitvoering
in zwart en wit van het gedeelte uit de
muzikale tekenfilm Fantasia. 15.25 On
der de loep, filatelistisch allerlei. 15.45
Muziek voor de teenagers. 16.00 Alles
draait om moeder: Rijles, t.v.-feuilleton.
16.25 Habatales, tekenfilm. 16.30 Dier in
het vizier, programma over dieren. 17.00
17.45 Voor de kinderen. 19.30 Lassie:
Storm, t.v.-film. 19.55 Het Manneke.
NTS: 20.00 Journaal en weeroverzicht.
NCRV: 20.20 Memo, actualiteiten. 20.35
Er valt een ster, televisiemusical. 21.35
Hoe bestaat het, populair wetenschap
pelijk programma 22.05 De Beverly
Hillbillies: De Clampetts in hun nieuwe
huis, t.v.-film. 22.30 Morgen is het zon
dag. NTS: 22.40—22.45 Journaal.
VLAAMS-BELGISCHE
10.0011.35 Volksuniversiteit. 17.00
Jeugdprogramma. 17.4518.20 School
televisie. 19.00 Religieus programma.
19.50 Autorama, automobilistenkroniek.
19.55 Sport. 20.00 Nieuws. 20.20 Mirakel
in Milaan (Miracolo a Milano), fanta-
tische speelfilm. 21.50 Echo. 22.20 Tap
toe. 22.45 Nieuws.
ZONDAG 3 NOVEMBER.
HILVERSUM I. 402 m. 746 kc/s.
VARA: 8.00 Nieuws, sportmededelingen
en socialistisch strijdlied. 8.18 Weer of
geen weer, gevarieerd programma. 9.45
Geestelijk leven, toespraak. IKOR: 10.00
Kinderdienst. 10.30 Doopsgezinde kerk
dienst. 11.30 Vraag en antwoord. 11.40
Grammofoonmuziek. 11.45 De kerk in
de spiegel van de pers, lezing. 12.00
Het geladen schip, rubriek in het raak
vlak van kerk en cultuur. AVRO: 12.30
Lichte orkestmuziek en zangsoliste.
13.00 Nieuws. 13.07 De toestand in de
wereld, lezing. 13.17 Mededelingen of
grammofoonmuziek. 13.20 Op de plaat
rust!, programma voor de mili
tairen. 14.00 Radio Filharmonisch orkest
en piano: Moderne muziek. 15.20 Toneel
beschouwing. 15.30 En passant: licht
programma. 16.05 Lichte orkestmuziek
(gr.). 16.30 Sportrevue. 17.00 Liedjes
programma. VARA: 17.30 Voor de|
jeugd. 17.50 Nieuws, sportuitslagen en
sportjournaal. 18.30 Licht instrumentaal
ensemble. 19.00 Bij nader inzien, journa
listenforum. 19.40 Vrij entree, cabaret.1
AVRO: 20.00 Nieuws. 20.05 Metropole
orkest en solisten. 20.50 Chansons. 21.20,
Volksliederen uit verschillende landen
(gr.). 21.50 De verdwenen beurs, hoor-,
spel. 22.30 Nieuws 22.40 Actualiteiten.
22.55 Mededelingen en sportuitslagen 2e
klas voetbal. 23.00 Moderne orkestmu- j
ziek (gr.). 23.5524.00 Nieuws.
HILVERSUM U. 298 m. 1007 kc/s.
NCRV: 8.00 Nieuws en weeroverzicht.
8.15 Vocaal ensemble: geestelijke liede
ren. 8.30 Morgenwijding. 9.00 De Platen-
bijbel (II), klankbeeld. 9.45 Nieuws en
waterstanden. K.R.O.: 10.00 Inleiding
hoogmis. 10.05 Hoogmis. 11.15 Medail
lon, een keuze uit het internationaal
muziekrepertoire. 12.05 Zwart op wit,
actuele publikaties over Kerk en We
reld. 12.15 Bel Canto-programma met
toelichting. 12.50 Buitenlands commen
taar. 13.00 Nieuws en mededelingen.
13.10 Jaar in jaar uit, licht program
ma met oude liedjes. 13.30 Voor de
jeugd. 14.00 Klassieke grammofoonmu
ziek. 14.30 Moderne muziek (opn.). 14.45
Vocaal dubbelkwartetvolksliederen.
15.00 De hand aan de ploeg, lezing.
15.05 Lichte grammofoonmuziek, sport-
reportages en sportuitslagen. 16.30
Vespers. CONVENT VAN KERKEN:
17.00 Kerkdienst van de Vrije Evange
lische Gemeente te Groningen. NCRV:
18.00 Negro spirituals (gr.). 18.10 Kerk
en muziek (III). 18.30 Balsem van het
hart, klankbeeld over het werk van het
Nederlandse Oorlogsgravencomité. 18.45
Vocaal dubbelkwartet met orgelbegelei
ding: geestelijke liederen. 19.15 Moge
lijkheden en moeilijkheden in het ge
sprek met rooms-katholieken (ni), le
zing. 19.30 Samenzang: geestelijke lie
deren. 20.00 Nieuws. 20.08 Reflex, een
wekelijkse bespiegeling over leven en
samenleven. KRO: 20.15 Kinderkoren
en instrumentaal ensemble. 20.35 Dub
belspion, hoorspel (dl. 2). 21.30 Strijk
kwartet: klassieke muziek. 22.00 VVis-
sewassenlicht programma. 22.20
Conciliejournaal. 22.30 Nieuws. 22.40
Avondgebed. 22.50 Doortocht naar de
tweede katarakt, lezing over Egypte
(5). 23.05 Retourtjes: een 14-daagse te
rugblik op ons programma. 23.30 Lichte
grammofoonmuziek. 23.5524.00 Nws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S.
NTS: 14.3015.15 Londens Filharmo
nisch orkest: Klassieke muziek. 15.30
17.30 Directe reportage van het inter
nationaal concours hippique. Jacht-
springconcours om de Grote Prijs van
Nederland. 19.3019.55 Weekjournaal.
19.55 Journaal. 20.00 Sport in beeld.
VARA: 20.30 Cabaretprogramma. 21.10
De wereld van vandaag, de lataste ont
wikkelingen in de internationale poli
tiek. 21.20 Het geheim van een tiener,
detectivefilm. 22.10 Signalement, figu
ren en verschijnselen uit de wereld van
muziek, toneel, literatuur en beeldende
kunst. NTS: 22.3522.40 Journaal.
VLAAMS-BELGISCHE
15.00 Land- en tuinbouwkroniek. 15.30
Joegoslavië danst en zingt (Eurovisie).
16.15 Eurovisie: Reportage van een ge
deelte van het jachtspringtoernooi Gro
te Prijs van Nederland te Amsterdam.
17.30—17.55 Voor de kleuters. 18.30
Onze Hopman, film voor de jeugd. 19.55
Sportuitslagen. 20.00 Nieuws. 20.20
Amusementsprogramma. 21.35 Festival,
selectie van bekroonde korte films. 22.15
Sportweekend. 22.45 Nieuws.
MAANDAG 4 NOVEMBER.
HILVERSUM I. 402 m. 746 kc/s.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtendgym
nastiek. 7.20 Lichte grammofoonmuziek.
8.00 Nieuws. 8.15 Programma-overzicht.
Aansluitend: Klankjuwelen (gr.). 9.00
Gymnastiek. 9.10 De groenteman. 9.15
Klassieke kamermuziek (gr.). 9.35 Wa
terstanden. 9.40 Morgenwijding. 10.00
Arbeidsvitaminen (gr.). 10.50 Voor de
kleuters. 11.00 Voor de huisvrouw.
HILVERSUM II. 298 m. 1007 kc/s.
NCRV: 7.00 Nieuws en SOS-berichten.
7.10 Dagopening. 7.20 Klassieke gram
mofoonmuziek. 7.35 Sportuitslagen van
zaterdag. 7.45 Radiokrant. 8.00 Nieuws.
8.15 Geestelijke liederen (gr.). 8.30 Lich
te grammofoonmuziek. 9.00 Verzoek
programma. 9.40 Voor de vrouw. 10.10
Grammofoonmuziek. 10.20 Rondom het
Woord: theologische etherleergang. 11.05
Muziek bij het werk (gr.).
Advertentie
Opgericht 1899
Beursbericht no 340 is verschenen
De koersen op de Newyorkse effecten
beurs schommelden gisteren op en neer
en sloten gemengd bij tamelijk actieve
handel. In American Telephone. General
Motors en General Electric werden ver
liezen geleden van grote fracties tot
een punt. R.C.A. beleefde een koers
daling van ongeveer 2 punten als gevolg
van de mededeling dat de maandelijkse
directievergadering slechts routine was.
Men had verondersteld dat de directie
zou besluiten een aandelensplitsing door
te voeren of een extra dividend uit te
keren.
%BIDA 29 v Aden te Singapore
^CMAEA 26 v Las Palmas te Bonny
DA RA 27 v Marseille te Genua
\LGORAB 31 te Las Palmas
ILMKERK 31 te Antwerpen
\LNATI 21 v Rotterdam te Buenos
Aires
AMERSKERK 28 v Calcutta n
Szczecin
AMMON 30 V New Orleans te
Marseille
ASM IDISKE 26 v Vlisslngon te
Montreal
3AARN 30 v Trinidad te
Amsterdam
3ALONG 27 v Cristobal te New
Orleans
3ARENDRECHT 30 525 m no V
Belem
BELLATRIX 27 v Rio Grande n
Asuncion
3LITAR 26 v Newcastle N.S.W. te
Brisbane
BURL'S WATSON 30 190 m nno v
Comares Isle
5ALAMARES 29 v New Orleans n
Barrios
:ALTEX EINDHOVEN 31 V Bahrein
te Gothenburg
2ALTEX MADRID 30 150 m nno v
Massa wah
3ALTEX NEDERLAND 30 w Ras
Tanura te Sidon
DALTEX THE HAGUE 30 v Bandar
Mashur n Visakhapatnam
ÏASTOR 29 440 m no v Haiti
ÏHIRON 31 v Georgetown te Port
of Spain
ÏITIES SERVICE VALLEY FORGE
29 250 m n V Turkseiland
DONGEDIJK 26 v Rotterdam te
Vancouver
OOELWIJK 31 140 m ono v Aden
EEM HAVEN 29 15 02 n 52 03 o
EENHOORN 30 v Thessaloniki te
Hamburg
FINA NEDERLAND 1 te Suez
FRIESLAND 1 te Huil
SULF HOLLANDER 30 v Mena al
Ahmad' n Gibraltar
HEEMSKERK 31 v Schwarzenhuctte
n Ysepila
HERCULES 29 v Cristobal te
8uenaventura
JACOB VEROLME 29 v Cristobal te
Talara
JAPARA 29 te Tellychery
KABYLIA 30 Azoren
KINDERDIJK 30 530 m wzw v
Lands End
KHASIELLA 30 v Thameshaven te
Eastham
KLOOSTERDIJK 30 v Bremen te
Ham burg
KREBSIA 2 te Brisbane
KYLIX 30 v Punla Cardon n
Rotterdam
LANGKOEAS 29 v Rotterdam te
Bremen
LADON 31 v Amsterdam te
Antwerpen
LEIDERKERK 30 40O m no v Aden
LOOSDRECHT 28 740 m w v
Benguela
MAASLLOYD 29 v Longview
MAIN LLOYD 30 te Genua
MARNE LLOYD 26 v Tanga te
Mombasa
MATARAM 1 te Djeddah
MEERDRECHT 30 v Antwerpen n
Port Churchill
MENKAR N v Agadir te Safi
MOORDRECHT 30 300 m zw v
Valentia (Ierland)
NAESS LION 30 30 m zo v Kaap
St. Vineent
NIEUW AMSTERDAM 30 v La
Guaira te Curacao
NIJKERK 28 v Adelaide n
Freetown
OCEAN SPRINTER 27 v Las Palmas
OLDEKERK 30 te Port Said
ONOBA 30 v Singapore n Kharg
Island
ORANJESTAD 31 v Madeira
OSIRIS 28 v De t waarde n
Demerara
PRINSES IRENE 31 v Hamburg n
Rotterdam
RONDO 30 180 m n v Kaap
Guard afui
ROGGEVEEN 26 v Melbourne te
Sydney
ROTTE 26 v Toronto te Chicago
SEINE LLOYD 26 te Yolo
SENEGALKUST 28 v Dakar
SEROOSKERK 29 v Rotterdam n
Nordenham
SERVAASKERK 30 v Yokohama te
Nagoya
SIMONSKERK 29 v Tanga te
Mombasa
SINOUTSKERK 30 te Singapore
SLOTERKERK 31 v Port Said
SOC~*.7ES 26 v Mobile te Houston
SOPHOCLES 31 v Georgetown n
Barbados
STRAAT CLEMENT 27 v Bel ra te
Zanzibar
STRAAT COLUMBO 25 v Luanda te
Port Harcourt
STRAAT MADURA 28 v Kaapstad te
Melbourne
STRAAT MOZAMBIQUE 29 ÏOO m
ozo v Rio de Janeiro
STRAAT SINGAPORE 29 v Adelaide
te Fremantle
TJIBODAS 29 v Singapore te
Mombasa
TJIPANAS 31 Anderhalf
Graadskanaal
TOWA 26 v Swansea te Liverpool
VAN DER HAGEN 28 v Mauritius
te Durban
VIANA 31 26 19 n 5 21 o
VI DEN A 30 200 m zo v Majorca
DE VLIELAND 31 22 m zw v
Bombay
VLIST 30 v Dakar te Londen
WESTERTOREN 30 840 m zo v
Bermuda
WILLEM 8ARENTSZ 30 720 m o v
Paramaribo
WILLEMSTAD 29 70 m no v
Barbados
WIE80LD 80HMER 31 Burlings
WILLEM RUYS 30 9 32 n 64 31 e
WOLTERSUM 30 225 m ono v
Bermuda
WO NOS A RI 30 260 m nnw v
Manila
IJSSELHAVEN 30 v Casablanca n
Kenitra
ZAANKERK 31 v Hamburg te
Bremen
ZAFRA 30 v Mena al Ahmadi n
Sydney
ZARIA 31 3SO m zzw v Bombay
ZEELAND 31 v Khorramshahr
3 november
nap
nap
nap
nap
Vlissingen
uur
meter
uur
meter
uur
meter
uur meter
2.39
2.41
14.54
2.40
9.03
2.05
21.29
2.21
Terneuzen
3.11
2.54
15.26
2.53
9.37
2.22
22.03
2.39
Hansweert
3.52
2.62
16.07
2.63
10.14
2.33
22.39
2.50
Zierikzee
4.07
1.82
16.22
1.81
9.46
1.60
22.09
1.79
Wemeldinge
4.31
2.09
16.42
2.11
10.01
1.85
22.29
2.03
4 november
Vlissingen
3.20
2.35
-15.37
2.40
9.44
2.04
22.11
2.12
Terneuzen
3.50
2.48
16.09
2.53
10.17
2.21
22.43
2.29
Hansweert
4.33
2.57
16.51
2.64
10.55
2.31
23.29
2.40
Zierikzee
Wemeldinge
4.45
5.12
1.79
2.04
17.05
17.24
1.85
2.15
10.24
10.41
1.62
1.86
22.52
23.14
1.71
1.95