Opiniepeilers willen
de waarheid weten
3.
even dagen televisie
ALFRED HITCHCOCK KOMT TERUG
AOSRAM
lampen
Een laatste ontmoeting
Erasmus en zijn tijd
Eloe valt een ster
School-tv passeert
onze grenzen
Voor de vuist weg
Waardering
Basisstudie
Voorbereiding
VRIJDAG 25 OKTOBER 1963 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 13
WAT HAD U VAN DE TV GEDACHT?
Advertentie
deze week een van de weinige in het jaar is, en de kijkers zullen na het requisitoir, het pleidooi
waarin de VARA twee avonden zo kort na elkaar van mr. Mathuizen en de uitspraak weten waar
zendtijd heeft. ze aan toe zijn.
Het programma begint met de kerkelijke uit
zendingen Logboek en Kenmerk. Na het journaal
en de politieke partijen Filmvenster en om tien
voor negen een uitzending in het kader van de
jubileumviering van onze zuiderburen. Het betreft
hier een coproduktie van de NTS en de BRT over
het leven van de wijsgeer Erasmus. „Erasmus
en zijn tijd" is tot stand gekomen als een uit
vloeisel van de resolutie der elfde conferentie van
de Nederlandse letteren. Een jaar lang hebben de
Belgen en Nederlanders intensief samengewerkt
om dit grote werkstuk klaar te krijgen. De Ne
derlandse dichter-kunstcriticus Hans Redeker
stelde het scenario samen, dat door de Belgische
cineast Harry Kümel in beeld is gebracht. Zij
werden geadviseerd door een redactieraad van
Belgische en Nederlandse hoogleraren. De stem
men in deze documentaire zijn ook al Belgisch
en Nederlands: Julien .Schoenaerts en Ramses
Shaffy. Kümel filmdein verschillende landen,
waar Erasmus heeft gewoond; uiteraard vooral in
DONDERDAG. In het vrouwenprogramma ont
vangt Netty Roosenfeld 's middags vier vrouwe
lijke kamerleden. Het avondprogramma begint
met een forum over het hedendaagse Nederlandse
toneel onder voorzitterschap van de secretaris
van de Raad voor de Kunst, Jan Kassies. Forum
leden zijn Guus Oster, Sybren Polet, Dimitri
Frenkel Frank (2 schrijvers) en de heer W. P. Pos
directeur van de Amsterdamse Toneelschool.
Na het journaal en Kees Brusses „Man van de
Dag" een uitzending van het Nederlands Dans
theater. Twee balletten: een herhaling van Kaïn
en Abel op muziek van Pim Jacobs en onder regie
van Joes Odufré en een ballet van Jaap Flier op
psalm 140, waarvoor Otto Ketting de muziek
schreef. Ook deze nieuwe uitvoering wordt ge
regisseerd door Joes Odufré, die dus als gast
regisseur optreedt, aangezien hij niet meer in
Jammer genoeg op zaterdagmiddag, doch beslist
de moeite van het kijken waard, het optreden
van Aart Brouwer met zijn Cellar Rockets. Wij
zijn van Aart vreemde doch goede dingen ge
wend en wachten dus maar af voor hem een lift
te geven.
I-Iet jubileum van de Vlaamse televisie zal
de komende week zijn weerslag vinden
op de programma's van de Nederlandse
televisie: een documentaire en een interna
tionaal schakelprogramma. Verder als
hoogtepunten de televisierechtbank en de
terugkeer van Alfred Hitchcock. Uiteraard
zijn er ook nog weer enkele nieuwe pro
gramma's die de aandacht van de kijkers
vragen.
ZONDAG. Na het traditionele weekjournaal en
Sport in Beeld presenteert de NCRV om half ne
gen de eerste aflevering van de nieuwe dokters
serie „Uit de praktijk van dokter Finlay", door
vier stafschrijvers van de BBC geschreven naar
gegevens uit de verzamelde korte verhalen van
de bekende schrijver A. J. Cronin. Voorlopig zul
len vier afleveringen worden uitgezonden in een
bewerking van Alfred Pleiter en onder regie van
Peter Holland. Als de serie een succes wordt
zoals in Engeland zal ze het volgende seizoen
vaker te zien zijn. Het eerste verhaal heet „Me
morandum van een dokter". De hoofdrol van de
jonge arts in de Schotse hooglanden wordt ver
tolkt door Bram v. d. Vlugt; Rob Geraerds is de
oudere arts dr. Cameron. Voorts werken o.a. mee
Coba Keiling, Lucas Wensing, Betsy Smeets,
Jules Hamel en Fientje Berghegge. Het spel
duurt ongeveer een uur.
Tegen half tien volgt weer een aflevering van de
serie documentaires, die de televisiestations van
de EEG-landen hebben vervaardigd over Euro
pese problemen. Deze keer de Duitse produktie
over de woningbouw.
Na het NTfe-journaal ten slotte nog een schakel
programma, dat onderdeel is van de viering van
het jubileum van de Vlaamse televisie. „Noordzee-
melodieën" is de titel van deze uitzending, die
komt uit Noorwegen, Zweden, Denemarken,
Duitsland, België en Nederland. Alle landen ko
men met een bijdrage van liedjes van de Noord
zee: Nederland is vertegenwoordigd door Jaap
Valkhof, die in Rotterdam een liedje over de
Maas zingt en het Haags Matrozenkoor.
MAANDAG. Geen NTS-avond deze keer, maar
een programma van de VARA, die de film heeft
opgeofferd aan de televisierechtbank, aangezien
Rotterdam, waar in het Erasmushuis afbeeldin
gen te vinden zijn van tijdgenoten van de grote
wijsgeer en humanist, zoals Dürer, Holbein, Je
roen Bosch en Rafael.
Om half tien volgt dan de televisierechtbank on
der presidium weer van prof. mr. A. D. Belinfan-
te, die deze keer „De zaak Wilma Helgers" te be
handelen krijgt. Die Wilma is een 35-jarige we
duwe, die ervan verdacht wordt haar man te
hebben vergiftigd. Zij was de tweede vrouw van
het slachtoffer, dat ongeveer vijftien jaar ouder
was dan zij.
De rechtbank heeft haar bekentenis voor de offi
cier van justitie, maar tast nog in het duister om
trent haar motieven. Bekend is, dat de man ern
stig ziek was. Als getuigen zijn o.m. opgeroepen
een arts en een verpleegster, Voor het eerst zul
len deze „rollen" worden gespeeld door mensen,
die in het dagelijks leven ook deze functie be
kleden. Hetzelfde geldt voor een dominee, die als
getuige is gedagvaard. Mr. J. M. K. Mathuizen
bekend criminoloog, verdediger van een der ver
dachten in de Baarnse moordzaak en deken van
de Orde van Advocaten in Amsterdam heeft
de verdediging op zich genomen.
dienst is van de VPRO. Het t.v.-spel van deze
donderdag heet „Tweesprong". Het is een t.v.-
bewerking van Jack Dixon van het bekende stuk
van Noël Coward „Brief Encounter", in een ver
taling van Nel Bergmans-Withaar. We hebben
„Brief Encounter" ongeveer zeven jaar geleden-,
ook op het scherm gezien met in de hoofdrol Ank
v. d. Moer. De VPRO achtte het stuk evenwel
zo belangrijk, dat ze het nog eens wilde laten
opvoeren, hoewel we inmiddels ook de film al op
het scherm hebben gezien. Hoofdpersonen zijn
Myra Ward en (haar echtgenoot) Paul Steen
bergen, Lies de Wind, Lex Goudsmit en Camille
de Vries. Jack Dixon heeft de regie. Het verhaal
is overbekend: twee geliefden ontmoeten elkaar
van het Nationaal Jeugdorkest, dat hem dit jaar
uitzond naar Majorca als jongste lid van 't inter
nationaal jeugdorkest. Na het journaal en Tele-
visier een nieuwe Amerikaanse film, waarin we
kennis maken met Richard Boone, bijgenaamd
„de man met de vele gezichten". Hij speelt zowel
de kardinaal als de bendeleider, de -akenman
als de sportheld en is in al deze creaties ook in
deze eerste van een reeks films, die de AVRO van
hem zal uitzenden, te zien. Medewerking aan deze
Amerikaanse vorm van „Jongejannen" verleent
de vermaarde auteur en dramaturg Clifford
Odets. Een programma met vele vraagtekens
maar naar verwachting na afloop even zovele
uitroeptekens is ten slotte „Voor de vuist
weg". Het idee voor deze uitzending namen Siebe
v. d. Zee en Ger Lugtenburg vorig jaar mee van
hun Amerikaanse reis. Ze waren toen bijzonder
onder de inlruk gekomen van de Jack-Paarshow,
die altijd om middernacht door de Amerikaanse
televisie wordt uitgezonden. Jack Paar een
van de groten van de Amerikaanse televisie
ontvangt dan allerlei figuren die in het nieuws
staan. Artiesten „die wat doen", politici, sport
leiders, kortom iedereen die wat te zeggen of te
doen heeft. Dat alles gebeurt volkomen onvoor
bereid. De presentator-interviewer heeft geen en
kele bemoeienis met de voorbereiding, waarvoor
een belangrijk team medewerkers is samenge
steld. De leiding van dat team heeft wat de
A.V.R.O. betreft Ger Lugtenburg zelf; de presen
tator is meester-improvisator Willem Duys.
ZATERDAG. De N.C.R.V. start het avondpro
gramma met Lassie. Daarna het journaal en de
Memo's en om vijf over half negen de eerste van
een aantal t.v.-musicals die de N.C.R.V. dit sei
zoen de kijkers zal voorschotelen. Deze eerste is
een puur Nederlands produkt, waarvoor Harry
de Groot de muziek en Willy van Hemert de
tekst schreef. Van Hemert de nestor van de
regisseurs in Hilversum heeft ook de regie.
„Een ster valt" heet dit zangspel uit de wereld
van de grammofoonplatenindustrie, waarin ster
ren worden gemaakt en gebroken. De personen
zijn Fietje, een meisje uit het vlooientheater
(Jenny Areans), een steile wandrijder (Jacco
van Renesse), een concertzangeres (Caroline
Kaart), haar manager (Guus Verstraete), de
moeder van de steile wandrijder (Rita Corita),
DINSDAG. In de middaguren (twee uur) school
televisie. „Over de grenzen" is de titel van deze
les, die de vragen beantwoordt als „hoe ziet een
grens er uit; wat gebeurt er bij overschrijding
ervan; hoe is het leven in het land aan de andere
kant, enz." Bestemming van de les: vijfde en
zesde klas van het basisonderwijs en v.g.l.o. In
lit avondprogramma Schatten op zolder (half
acht), journaal, conciliejournaal, Brandpunt en
om tien voor negen „Jan en alleman", niet nieu
we amusementsprogramma van Jan Blaaser,
waaraan voorts medewerken Tony Huurdeman
en Sacha Dinesent.
De komiek Jan Blaaser schrijft zelf de teksten
voor dit programma, dat geheel Nederlands zal
zijn en waarin geen enkele tekstje of liedje van
buitenlandse komaf ingevoegd zal worden. Jan
raakt verzeild in allerlei komische situaties,
waarin hij zich overigens altijd bijzonder op zijn
gemak heeft gevoeld. Het gewone leven heeft
Blaaser geïnspireerd tot zijn teksten. Raken ge
wone mensen ook niet altijd in die penibele situa
ties die vaak tragisch lijken, maar meestal op
de keeper (en achteraf) beschouwd op de lach
spieren werken? Kolder dus totdat om kwart
over negen de ernst aan bod komt in een uitzen
ding over de missie: Manus v. d. Kamp maakte
opnamen in India van het missiewerk van de ver
maarde father v. d. Valk. Om tien voor tien ten
slotte de eerste nieuwe Hitchcock film: „Ik heb
het zelf gezien", met in de hoofdrol James Mason.
WOENSDAG. Nadat we 's middags hebben mo
gen kijken naar Pipo de Clown voor het eerst
in zijn diepzee-avontuur half acht 's avonds
Top of Flop, waarvoor spelleider Herman Stok
deze keer naar Goes reisde. Niet alleen willen
de tieners uit andere delen van het land deze bij
de jeugd nog altijd zeer populaire uitzending zelf
ook wel eens bijwonen, maar bovendien wil de
VARA ook wel eens andere kopjes op het scherm
brengen dan die uit Hilversum en omstreken.
Na het journaal en Achter het nieuws de tweede
zitting van de televisierechtbank. Wilma Helgers
Donderdagavond 31 oktober brengt de V.P.R.O. twee uitstekende balletten die gedansd wor
den door het Nederlands Danstheater. Hier een scène uit psalm 140, een ballet van Jaap
Flier met muziek van Otto Ketting.
in een klein stationnetje. Ze zijn beiden getrouwd:
ze staan voor de keus en ze kiezen. Het wordt hun
laatste ontmoeting.
VRIJDAG. Om zes uur een avondmis uit Harme
ien ter gelegenheid van het feest der Allerheili
gen. Om half acht „Rooster", waarin Dallea Bur
leigh een vraaggesprek zal hebben met de jonge
Engelse schrijfster Charlotte Bingham. Uit haar
„Coronet among the weeds" zal een gedeelte wor
den voorgedragen.
Verder zal de zeventienjarige Haagse cellist
Herre Jan Stegenga een veelbelovende jonge
man, die studeert in Parijs meewerken. Hij
speelt al sinds zijn tiende jaar als solo-cellist bij
het Haganum-orkest en is sinds zijn twaalfde lid
de moeder van Fietje (Coba Keiling), haar echt
genoot (Bert v. d. Linden), een dienstmeisje (Ja-
nine van Wely) en de mannen- van de platen-
wereld (John Lanting en Willy Ruys). Philip
Kaesen verzorgt de choreografie. De merkwaar
dige rolbezetting en de personages die in het
verhaal voorkomen laten voldoende raden over
de inhoud van dit vrolijke zangspel, waarin ove
rigens het traantje ook wel geplengd zal worden.
Het avondprogramma vermeldt voorts de tweede
uitzending van de Engelse Nederlander George
Noordhof „Hoe bestaat het", waarin deze keer
niet een evenwichtkunstenaar maar een andere
artiest de stof zal aandragen voor een populair
wetenschappelijke uitzending.
De avond wordt besloten met de Amerikaanse
kolderfamilie Clampett, die deze keer hun nieuwe
huis betrekken in Beverley Hills.
(Van een medewerker)
Ma geruime tijd van voorbereiding zullen N.R.U. en N.T.S., waar
in alle omroeporganisaties zijn verenigd, binnen enkele weken
een begin maken met een uitgebreid luister- en kijkonderzoek,
waarbij 2000 personen van 15 jaar en ouder zullen worden onder
vraagd in uitvoerige gesprekken. Men zal zich daarbij vooral rich
ten op het luisteren en kijken gedurende de vrije dagen en avonden,
d.w.z. op de tijd van vrijdagavond t/m zondagavond.
Zaterdagavond 2 november zal
men het artiestenechtpaar Jenny
Areans en Jacco van Renesse kun
nen zien optreden in de musi
cal ,fEen ster valt". Voor je voor
een camera gaat staan moet je
toch weten hoe zo'n ding werkt,
dachten ze beiden en demonteer
den bijna een peperdure televisie
camera.
De besturen van N.T.S. en N.R.
wensen, welke men ten aanzien
van de radio- en televisiepro-
programma's koestert.
Nadat een werkgroep van socio
logen hun visie op de meest juiste
informatie had gegeven en de glo
bale vraagstelling geformeerd, is de
centrale voor sociaal-wetenschappe
lijk onderzoek uitgenodigd, op basis
van dit „programma van eisen" na
dere voorstellen voor een onderzoek
te doen.
U. zijn niet over één nacht ijs
gegaan bij het organiseren van
dit onderzoek, dat men moet zien
als een begin van regelmatige
opiniepeilingen. Men voelde
reeds lang behoefte aan een
diepgaand onderzoek naar de
luister- en kijkgewoonten van
het Nederlandse volk en naar de
Maandagavond 28 oktober en ivoensdag 30 oktober zullen we weer
de gehele avond ons in de rechtzaal kunnen wanen. Op deze avon-
den zal de zaak „Wilma Helgers" worden behandeld door de ons
i overbekende rechtbank, die onder leiding staat van prof. mr. A. u. j
Belinfante.
Limuuifinnnnnn
J. Leemans (r.-k. universiteit Nij-
(vrije universiteit) en prof. dr. E.
megen)
Ten slotte heeft de centrale dan, na
ernstige bestudering van de zaak,
een gedetailleerd plan voor de eer
ste enquête opgesteld, dat thans
door de besturen van N.T.S. en N.R.
U. is goedgekeurd, zodat het werk
kan beginnen.
Het plan houdt in, dat in de loop
van de maand november 2000 per
sonen, volgens een wetenschappe
lijk verantwoorde methode gekozen
uit alle kringen van de bevolking
en alle delen des lands, uit stad en
dorp, zodat zij te zamen represen
tatief mogen worden geacht voor
het volk in zijn geheel, door en
quêteurs van het bureau Intomart
te Hilversum zullen worden bezocht.
Bij het vraaggesprek, waarin vele
punten worden behandeld, zal in het
algemeen worden gesproken over de
waardering voor en de wensen ten
opzichte van de radio- en televisie
programma's. Het feitelijk gebruik
van radio en televisie zal daarbij
voortdurend in verband worden ge
bracht met de wijze waarop de on
dervraagde, eventueel in het gezin,
zijn of haar vrije tijd besteedt en
beleeft.
Dit weet U dus alvast voor het ge
val dat er ook een enquêteur aan
uw deur komt. Dan zegt U 't maar
net zo, als U het meent, want ieders
persoonlijke mening legt bij de uit
komsten gewicht in de schaal.
Opdat het onderzoek niet al te zeer
in de breedte zal uitgroeien, wordt
het voornamelijk toegespitst op de
lange vrije periode van vrijdagavond
tot en met zondagavond
Men is er zich echter van bewust,
dat het seizoen van grote invloed is
op het luisteren en kijken. Immers,
schuift men in de wintertijd gezellig
thuis om het apparaat, men gaat in
de zomer, vooral wanneer de avon
den weer licht zijn, er gauw eens
op uit.
De vrijetijdsbesteding ligt dan ge
heel anders dan in de donkere koude
tijd van het jaar. Daarom zal in juni
1964 een tweede opiniepeiling wor
den gehouden, opdat men het over
zicht degelijk kan completeren.
De omroep gaat er niet van uit, dat
deze beide ondervragingen het ver
lossende woord aanbrengen. Veeleer
ziet hij de dubbele enquête als een
basisstudie, waarop kan worden
voortgebouwd.
De eigen omroepwerkgroep luister
en kijkonderzoek blijft dus actief.
Deze groep, welke onder leiding
staat van de voorzitter van de N.T.S.
de heer E. A. Schuettenhelm, heeft
van de beide besturen opdracht ge
kregen nu reeds die voorbereiding
van verder onderzoek ter hand te
nemen.
Deze voorbereiding houdt voorname
lijk in het wikken en wegen van
de mogelijkheden om te komen tot
continue registratie van de luister
en kijkdichtheid van en de waarde
ring voor de programma's men be
studeert daarbij ook de verschillen
de methoden, welke daarvoor in an
dere landen worden gevolgd.
In deze centrale zijn vier levens- en
wereldbeschouwelijke sociologische
instellingen verenigd, t.w. het Gere
formeerd Sociologisch Instituut, het
Humanistisch Instituut voor Sociaal
Onderzoek, het Katholiek Sociaal-
Kerkelijk Instituut en het Sociolo
gisch Instituut der Ned. Herv. Kerk.
Met het geven van deze opdracht
was het voorbereidende werk echter
nog lang niet afgelopen. De centrale
heeft zich van raad en voorlichting
voorzien door overleg met een we
tenschappelijk adviescollege, bestaan
de uit prof. dr. T. T. ten Have
(Amsterdamse universiteit), prof. dr.
J. P. Kruyt (rijksuniversiteit van
Utrecht), prof. dr. G. Kuiper Hzn.
(Advertentie)
