E.E.G.-ministers stellen een
groot debat over landbouw voor
pp
0
KLANKBORD
Keizer Haile Selassie
bemiddelde
Schiermonnikoog wil - aardgas of
geen aardgas - zijn rust bewaren
vergeefs
Dc Brandy van
de Burgemeester
„leer gevaarlijke"
Duitse verklaringen
de aanleiding
VOLGENS REGERING GEEN GEVAAR
VOOR STUDENTENSTOP IN UTRECHT
Weer gevechten
aan de grens
Bezwaarschrift tegen concessies
Geen kermis
op dit eiland
Telefoongesprekken
afgeluisterd
Arbesdsverbod
14-jarige jongens
Van 12 tot 15 november?
Rapport
Verstoring
Kunstmatige bescherming
MINISTER DOET WAT HIJ KAN
leer gevaarlijk
verdwijnt zo snel
zo gemakkelijk
dc
de medicinale
hoestbonbon
met vitamine C
Tekort aan ruimte
en ambtenaren
VOORZITTER
FLINKE LOONSVERHOGING
v**
HAAGSE TEKENLERARES
SCHREEF HET
KINDERBOEK 1963
Kritiek
Streven
Paus Paulus op
Nederlandse t.v.
ALGERIJE-MAROKKO
"Un grand vieux supérieur!"
f8.15
Niet onderhandelen
Geen hinder
Camouflage
Propaganda
Gevechten
Het Wereldgebeuren
Castro wijkt
voor Flora
WOENSDAG 23 OKTOBER 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
De ministers van landbouw van de zes landen van de Europese Econo
mische Gemeenschap hebben gisteren in Brussel voorgesteld in no
vember een diepgaand debat tussen de „zes" te houden over het ge
meenschappelijke landbouwbeleid van de E.E.G.
Aanleiding daartoe zijn de Duitse ver
klaringen, die de vorige week in de E.
E.G.-ministerraad zijn afgelegd en
waarin een aantal wensen van de bonds
republiek over de werking en het karak
ter van de landbouwpolitiek van de ge
meenschap zijn vervat.
Aangezien daarbij niet alleen landbouw-
technische, maar ook handelspolitieke
aspecten zijn betrokken hebben de mi
nisters van landbouw aan de zes natio
nale regeringen van de E.E.G. voorge
steld de eerstvolgende ministeraad van
de gemeenschap niet op 4 en 5 november
te houden, maar in de week daarna.
Aangezien de ministers van landbouw
hun volgende vergadering van 12 tot 15
november houden, zouden de Duitse ver
klaringen in een gecombineerde zitting
kunnen worden besproken.
Tegen die datum zal ook het rapport
van de Europese commissie gereed
zijn, waarin een overzicht is vervat
van de werking van het gemeen
schappelijk landbouwbeleid sedert ju
li 1962 en van de steunmaatregelen,
die nog in de E.E.G. op het gebied
van de landbouw van kracht zijn
en volgens de Duitse bondsrepubliek
als oneerlijke concurrentie het land
bouwbeleid van de „zes" onmogelijk
maken.
De ministers van landbouw van de E.E.
G. zijn deze week opnieuw in Brussel
bijeengekomen met als voornaamste
agendapunt de verdere bespreking van
de verordeningen voor drie nieuwe
marktorganisaties in het gemeenschap
pelijke landbouwbeleid: voor zuivel,
en rundvlees.
terend debat te houden over de Duitse
verklaringen, die de Belgische minister
„zeer gevaarlijk" had genoemd voor het
gehele landbouwbeleid als zodanig.
Hoewel de Duitse staatssecretaris van
landbouw „Hüttenbrauker, verzekerde,
dat het geenszins de Duitse bedoeling is
om tot een rivisie van het landbouwbe
leid te komen, doch slechts om de geble
ken fouten te verbeteren, werd hem
door de Nederlandse minister van land
bouw, mr. B. W. Biesheuvel, gewezen op
twee stellingen in het Duitse standpunt,
die met elkaar in tegenspraak zijn.
Enerzijds wordt verlangd, dat sterk
rekening wordt gehouden met de be
langen van derde landen in de han
del in landbouwprodukten, doch an
derzijds wordt ten behoeve van de
Duitse landbouwpolitiek een be
scherming verlangd tegen de invoer
uit de andere E.E.G.-landen.
De vice-voorzitter van de Europese com
missie, dr. S. L. Mansholt, wees er daar
bij er op dat er een ernstige verstoring is
tussen de maatregelen voor industriële
en agrarische produkten. De douaneta
rieven voor industrieprodukten in de
„zes" zijn sinds 1958 reeds met 60 pro
cent verminderd. Voor de landbouwpro-
duktie gelden nog vrijwel dezelfde rech
ten, al is dat thans onder een ander
stelsel.
Minister Biesheuvel verweet de bonds
republiek de overgangsperiode te wil
len gebruiken voor een kunstmatige be
scherming van een landbouwproduktie,
die de toekomstige vrije markt in ge-
af te breken teneinde de landbouw in
vaar kan brengen. Het is echter juist de
bedoeling de overgangsperiode te ge
bruiken om beschermende maatregelen
af te breken teneinde de landbouw in
de „zes" op de vrije markt voor te be
reiden.
Hij voegde hier aan toe, dat niet alleen
een liberale politiek dient te worden ge
volgd jegens derde landen, maar ook
binnen de gemeenschap.
Na de voorlopige discussie, waarbij de
Franse minister van landbouw, Pisani,
verklaarde bereid te zijn de Duitse wen
sen nader te bespreken, wijdden de mi
nisters van landbouw zich verder aan
het volgende punt van de agenda: de re
gelingen voor oliën en vetten in het ge
meenschappelijke landbouwbeleid.
Op initiatief van de Belgische minister
van landbouw, Heger, besloten echter de
ministers gisterochtend eerst een oriën-
Advertentie)
HOEST
PROF. DR. P. DE WOLFF is een
aardige man. Niet alleen omdat
hij directeur van het Centraal Plan
bureau is, naar omdat hij heeft
voorspeld (en zulke jongens voor
spellen niet op losse gronden; als
U dat denkt kent U het Centraal
Planbureau niet) dat omstreeks
het, toch al zo fameuze, jaar 2000
de gemiddelde arbeider 20.000
's jaars zal verdienen. Dat heeft
profesosr niet maar zo, tussen neus
en lippen op een twistavondje, ge
zegd, maar boven op de Pietersberg
in Oosterbeek op een bijeenkomst
van watmet een afschuwelijke
naam, het Nederlands Gesprek Cen
trum heet. Bovendien veronderstel
de hij dat wij tegen die tijd de 35-
urige werkweek zullen hebben.
Als een man die zijn verantwoorde
lijkheid met hooggeleerde ere
draagt heeft hij gezegd: „Onder
alle voorbehoud". Dat is slim, want
als het toch eens anders uitvalt,
kun je altijd zeggen, dat je die mo
gelijkheid hebt open gehouden. „On
der alle voorbehoud" stelt bij voor
baat het professorale prestige vei
lig voor eventuele „ha, ha, die pro
fessor, hij zeit-wat"-zeggers.
Nu ben ik ^p het terrein, vol voet
angels en klemmen, waar deze pro
fessor heer en meester is, niet an
ders dan een schurftige straathond
zonder enig recht-van-blaffen, maar
toch wil ik er een klein zegje zeg
gen over wat De Wolf) in zijn bos
gehuild heeft.
In de eerste plaats natuurlijk dat
ik iedereen z'n twintig mille per
jaar hartelijk gun en dat ik hoop
dat nu reeds talloos velen een stuk
levensvreugde zullen putten uit wat
hen, over zes-en-dertig jaar, te
wachten staat.
Maar met mijn, even zorgzame als
zorgelijke, aard, stel ik toch de
vraag: „hoeveel zal anno 2000 de
gulden waard zijn?" Die factor lijkt
mij toch wel van belang als je zo'n
mooi inkomen-der-toekomst bekijkt.
En dan: hoeveel arbeiders zullen er
dan zijnMet al die computors en
mechanische breinen en machinale
wonderwerken, waar het min-of-
meer normale verstand bij stil
staat, gaat. in steeds vergrotende
en versnelde mate de menselijke
arbeidskracht in betekenis achter
uit. Wat dit betreft zie ik slechts
heil in de uitvinding van machines
die het werk van één man doen en
die door twintig mannen bediend
moeten worden; maar vermoedelijk
is dit een ideaal dat door de Geest
des Tijds niet gekoesterd wordt.
Om het nu maar eens direct, grof
en ongevoelig te zeggen: ik zie
niets in die twintig mille. Het
klinkt heel opwekkend, maar als je
aandachtig luistert is het een hol
geluid. Het gaat er om hoeveel
broodjes en varkenslapjes je, anno
2000 voor 20.000 zult kunnen
krijgen en hoeveel mensen dan in
het arbeidsproces betrokken zul
len zijn.
Enfinmaar rustig afwachten, zou
ik zeggen en de huid niet verkopen
vóór de wolf geschoten is.
Nog zes-en-dertig jaar slapen en
wij weten het.
Voor deze wijsheid behoef ik geen
professoraal voorbehoud te maken.
ELIAS
(Van onze parlementaire redacteur)
De minister van onderwijs, kun
sten en wetenschappen, mr. Bot,
heeft gisteren in de vergadering
van de Tweede Kamer op desbe
treffende vragen van het socialis
tische lid dr. Vermooten, nadruk
kelijk geantwoord, dat de rijksuni
versiteit in Utrecht niet overweegt
een studentenstop af te kondigen
voor bepaalde studierichtingen van
de faculteit voor wiskunde en na
tuurwetenschappen. De wet op het
wetenschappelijk onderwijs ge
doogt dat ook niet.
Er zijn wel moeilijkheden aan de
Utrechtse universiteit en niet aan de
ze alleen maar ze liggen meer op
ruimtelijk dan op personeelsgebied. De
toeneming van het aantal wetenschap
pelijke ambtenaren is niet voldoende om
aan de behoeften tegemoet te komen. De
rijksfinanciën staan echter niet toe om
op elk gebied aan op zich zelf niet on
redelijke verlangens te voldoen. Het te
kort aan wetenschappelijke ambtenaren
mag volgens de minister niet worden
toegeschreven aan de salariëring. Met
klem sprak hij de bewering van de rec
tor magnificus prof. Freudenthal tegen,
dat het tekort een gevolg is van de fi
nanciële onderwaardering van deze
ambtenaren.
Het Koninklijk Nederlands Landbouw-
comité heeft gistermiddag in Arnhem
zijn algemene vergadering gehouden. De
voorzitter ir. C. S. Knottnerus, begon
zijn openingsrede met een beschouwing
over „de doorbreking van het loonsys
teem, die de laatste tijd de gemoederen
zo zeer bezighoudt". Hij pleitte voor een
flinke loonsverhoging, die ook een flinke
stap is in de richting van een Europees
loonpeil. Het is echter duidelijk en dit
is een taak van de overheid dat men
tegelijkertijd op moet passen dat ook
het prijspeil in de richting van het Euro
pees prijspeil gaat en dat alle abnormale
siutaties binnen ons economisch stelsel,
zoals huursubsidies e.d., worden afge
schaft.
Er moet gezorgd worden, dat de grotere
hoeveelheid loon die de onderneming
moet betalen ook daar terecht komt
waar zij beslist nodig is en dat is bij de
huishuren, opdat de huursubsidies kun
nen worden afgeschaft en ook bij de
prijzen van vele landbouwprodukten,
opdat de achterstand in beloning van
boer en landarbeider kan worden inge
lopen. Bovendien zal de overheid moeten
zorgen dat ook de vergeten groepen aan
hun trekken komen.
Een uitvoering in twee gedeelten leek
de heer Knottnerus de juiste:
Een algemene loonmaatregel, waarbij
ook de regering partij is, op een bepaal
de dag, zeg 1 januari a.s. Daarna kan
bij het aflopen van de c a.o.'s de nor
male procedure worden gevolgd. Over de
concrete hoogte an deze beide loons
verbeteringen valt nu alleen nog maar
te zeggen, dat ze een einde moeten ma
ken aan zwart loon, liefst zonder de toe
komstige werkgelegenheid in gevaar te
brengen.
Advertentie
»\*e
Ter gelegenheid van de kinderboeken
week is als kinderboek 1963, gekozen
De brief voor de koning" van mej.
Tonke Dragt, lerares tekenen in Den
Haag. Zij verzorgde ook de illustraties
in dit boek.
Tonke Dragt werd in 1930 in het voor
malige Batavia geboren. In Indonesië
bracht zij het grootste deel van haar
jeugd door, waarvan drie jaar in een
Japans gevangenenkamp. In Nederland
deed zij eindexamen h.b.s., bezocht daar
na de academie voor beeldende kunsten
te Den Haag en behaalde de middelbare
akten a en b handtekenen. Zij is thans
lerares tekenen aan een lyceum in Den
Haag en wijdt zich verder aan tekenen,
schrijven en schilderen.
In 1961 publiceerde zij „De verhalen
van de tweelingbroers", door haar zelf
geïllustreerd. „De brief voor de koning"
is haar tweede boek. Aan een derde
wordt gewerkt.
De jury bestond uit de dames Harriet
Laurey, C. J. H. van Reenen en Miep
Diekmann en de heren A. Lens en Th.
Vesseur. De prijs zal aan Tonke Dragt
worden uitgereikt tijdens de openings
avond van de negende kinderboeken
week op vrijdag 25 oktober in museum
Het Prinsenhof te Delft door mr. L. B.
van Ommen, hoofd van de afdeling
volksontwikkeling van het ministerie
van onderwijs, kunsten en wetenschap
pen.
(Van onze Haagse redactie)
Is het de minister bekend, dat in
ons land telefoonlijnen van bepaal
de mensen worden „afgetapt" en
daf hun correspondentie onder
controle staat? Zo ja, is de minis
ter bereid hiertegen maatregelen
te treffen?
Deze vragen worden gesteld in het voor
lopig verslag van de Tweede Kamer be
treffende de begroting van justitie voor
1964.
Reeds eerder heeft het parlement gewe
zen op de mogelijkheid van het afluiste
ren van telefoongesprekken. In decem
ber van het vorig jaar, toen de toenma
lige minister van verkeer en waterstaat,
drs. H. A. Korthals op een desbetreffen
de vraag in de Tweede Kamer van prof.
Vondeling zei, dat het verre van een
voudig was telefoongesprekken af te
luisteren, merkte de voorzitter van de
Kamer, toen nog dr. L. G. Kortenhorst
op, dat alle gesprekken tussen Voorburg
en Den Haag kunnen worden afgeluis
terd Minister Korthals was hiervan
niets bekend en de P.T.T. gaf een com
muniqué uit, waarin werd gezegd, dat
de geheimhouding maximaal is gewaar
borgd.
Een paar weken later gaf ook de Eerste
Kamer te kennen, dat het afluisteren
van telefoongesprekken blijkbaar niet is
uitgesloten. Minister Korthals antwoord
de, dat bij de technische uitrusting van
het telefoonnet voorzorgen worden geno
men om de kans tot clandestien afluiste
ren zo klein mogelijk te maken. Het af
luisteren van gesprekken van een be
paalde abonnee door een onbevoegde is
praktisch uitgesloten, aldus de bewinds
man.
Deze kwestie is thans in een verder sta
dium gekomen doordat de Kamer nu de
minister van justitie in de arm heeft ge
nomen. Ook uit de formulering van de
vragen kan worden afgeleid, dat de Ka
men ervan is overtuigd, dat de telefoon
en de post van bepaalde mensen, worden
gecontroleerd.
Dit was trouwens niet de enige open-
lijke kritiek die mr. Bot op de rector
magnificus oefende. Er bestaat aan
de Utrechtse universiteit beslist
geen noodtoestand zo zei hij
waaraan niet met beschikbare mid
delen, zij het met enig behelpen, het
hoofd kan worden geboden. De rijks
instellingen van wetenschappelijk on
derwijs beraden zich op de voorzie
ningen, die eventueel getroffen kun
nen worden.
De minister betreurde het zeer, dat
prof. Freudenthal in dit stadium in het
openbaar opinies heeft geventileerd, die
zijn gebaseerd op een ontwikkelingsplan,
dat curatoren van de Utrechtse univer
siteit bij hem hebben ingediend. De be
windsman voegde er aan toe, dat de ge
talsverhouding tussen wetenschappelij
ke staf en studenten in Utrecht niet on
gunstiger ligt dan in andere plaatsen.
De regering blijft er naar streven om
aan de instellingen van wetenschappe
lijk onderwijs de toeneming van het per
soneel, zo enigszins mogelijk, gelijke
tred te doen houden met de stijging van
het aantal studenten. En ze doet haar
best om de nodige gebouwen voor het
onderwijs en het wetenschappelijk on
derzoek zoveel mogelijk gereed te krij
gen, zo verzekerde mr. Bot. Hij duchtte
niet, dat de jongeren die willen stude
ren daartoe niet de gelegenheid krijgen.
Zondag maakten de Nederlandse
koninklijke bezoekers een auto
tocht naar de plaats in de omge
ving van Chiengmai in het noorden
van Thailand icaar zij olifanten
aan het werk zagen. Prins Bern-
hard en prinses Beatrix gebruikten
ijverig de filmcamera's.
mMANWWMWWMNWIMNWWUNWMNWNM
Z.H. paus Paulus VI heeft erin toege
stemd om in het televisieprogramma van
de K.R.O. op woensdag 6 november van
20.2020.25 uur een korte toespraak
te houden tot de televisiekijkers van
Nederland.
Z.Em. Bernardus kardinaal Alfrink
heeft, op verzoek van de K.R.O., zijn
bemiddeling hiervoor verleend.
De paus zal zijn toespraak, die ongeveer
4 tot 5 minuten zal duren, in het Duits
uitspreken.
(Advertentie)
VRAAG UW SLIJTER
Jules Le Malre Flls Amsterdam /Jarnac.
De pogingen van keizer Haile Se
lassie van Ethiopië om een verzoe
ning tot stand te brengen tussen
Marokko en Algerije zijn blijkbaar
op niets uitgelopen en de keizer zal
zich vandaag naar Tunis begeven
om de situatie met president Ha-
bib Bourguiba te bespreken.
Haile Selassie, die gisteren met presi
dent Ahmed Ben Bella heeft gesproken,
wil het met Bourguiba hebben over ver
scheidene voorstellen om tot een Ma
rokkaans-Algerijnse verzoening te ko
men. Het Tunesische staatshoofd heeft
zijn goede diensten aangeboden voor de
oplossing van het geschil tussen Alge
rije en Marokko.
Welingelichte zegslieden zeiden dat
de keizer de hoop had opgegeven dat
heeft het gemeentebestuur van
Schiermonnikoog in zijn bezwaar
schrift verzocht aan de te verlenen
concessies de voorwaarde te verbin
den, dat het huidige karakter van
het eiland gehandhaafd blijft".
Het gemeentebestuur van
Schiermonnikoog is het enige
officiële college van de vier
Friese Waddeneilanden geweest,
dat gebruik heeft gemaakt van
de mogelijkheid om bezwaren in
te dienen tegen de concessie
aanvragen van de Nederlandse
Aardoüemaatschappij, Caltex
en Mobiloil voor de ontginning
van aardgas en aardolie in
Friesland en het waddengebied.
Burgemeester O. G. de Boer van
Schiermonnikoog (800 inwoners) zei
naar aanleiding van de bezwaren, die
het gemeentebestuur van dit eiland
had ingediend het volgende:
„Schiermonnikoog erkent het natio-
naal-economische belang van de aan
wezigheid van aardolie of aardgas in
de bodem van het Waddengebied. Te
gen de oliewinning op zich heeft
Schiermonnikoog dan ook geen be
zwaren. Wanneer deze winning op
Schiermonnikoog evenwel gepaard
zou gaan met het oprichten van in
stallaties, die afbreuk zouden doen
aan het karakter van het eiland,
schade zouden toebrengen aan het
landschapsschoon of de rust zouden
verstoren, dan heeft Schiermonnik
oog ernstige bedenkingen. Daarom
Overigens meent burgemeester De
Boer, dat bij een eventuele vondst
van aardgas of aardolie de op te
richten torens gecamoufleerd kunnen
worden door bomen, terwijl veel van
de installaties diep in de grond kun
nen zinken. „Schiermonnikoog", zo
zei hij, „wil echter geen tweede Le
Lac worden, het Franse plaatsje,
waar een boring niet alleen aard
gas maar ook zwavel aantoonde. Het
gevolg is nu, dat er grote fabrieken
verrijzen, met walmende schoorste
nen en stampende machines.
Daartegen protesteert Schiermonnik
oog, dat nog steeds een oase van rust
is, met grote klem. Slochteren mag
dan alleen aardgas hebben geprodu
ceerd, maar de oliemaatschappijen
houden ook met andere mogelijkhe
den rekening, wanneer zij over bitu-
mina spreken in hun concessieaan
vragen. Bitumina, zo menen zij, zijn
niet alleen aardolie en aardgas, maar
ook andere, daarmee samen in dezelf
de afzetting voorkomende delfstoffen,
waarvan de samenhang met aardgas
en aardolie haar gelijktijdige winning
onvermijdelijk maakt.
Het oordeel over deze gelijktijdige
winning is echter aan de minister van
economische zaken voorbehouden. De
mening van Schiermonnikoog wordt
gedeeld door de burgemeesters van
Vlieland en Ameland.
Er zijn bij de gemeentebesturen van
de Waddeneilanden geen klachten
binnengekomen over hinder, die men
tot nu toe van de oliemaatschappijen
ondervindt. Schrok men in het begin
even van de overigens niet zware ont
ploffingen, die het gevolg waren van
het seismisch onderzoek, later was
men er aan gewend en stoorde het
vee er zich niet meer aan.
Op de eilanden worden zelfs goede
zaken gedaan. Hotels en pensions, die
normaal het seizoen al hadden afge
sloten, kregen een onverwachte
stroom van Duitse, Engelse, Ameri
kaanse en zelfs Venezolaanse leden
van de seismische ploeg. Er is ook
werk voor enkele eilanders, die assis
teren bij proefboringen, die als gids
fungeren door duinen en polders, of
die de kleine vissersscheepjes bevol
ken, om op de Waddenzee zwalkend
voor de oliemaatschappij geografische
gegevens te verzamelen. Deze maat
schappijen betalen goed en vele sei
zoenarbeiders pikken op deze manier
een (olie)-graantje mee.
Om de eilanden wat olie-minded te
maken zal de British Petroleum
Company (B.P.) binnenkort op Ter
schelling een oliefUm vertonen. Deze
maatschappij heeft tot nu toe weinig
van zich laten horen, maar zal vol
gens de burgemeesters van de Wad
deneilanden de volgende week op de
eilanden haar werkzaamheden begin
nen.
Rabat en Algiers rechtstreeks met
elkaar zouden gaan onderhandelen
over de thans in Marokkaanse bezit
zijnde grensposten Tindjoub en Hassi
Beida.
Intussen is te Algiers een uit vijf leden
bestaande Iraakse delegatie aangeko
men die eveneens tussen Algerije en
Marokko willen bemiddelen. De groep
staat onder leiding van de Iraakse mi
nister van onderwijs, dr. Abdessater
Djawari.
Algerijnse militairen hebben inmiddels
gepoogd de grenspost Hassi Beida te
heroveren, maar de aanval is door Ma
rokkaanse soldaten afgeslagen, zo is
gisteren gezegd door het Marrokkaanse
legercomniando.
Het gevecht is het derde dat gisteren
aan de Algerijns-Marokkaanse grens
werd geleverd.
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft gisteren zonder
hoofdelijke stemming het wetsontwerp
tot het instellen van voorwaardelijk ar
beidsverbod voor veertienjarige jongens
aangenomen en de nota, die de regering
had ingediend over de leerplichtverlen
ging als kennisgeving aangenomen, zij
het met enige wrevel.
Verleden week was over deze onder
werpen gedebatteerd. Gisteren ging het
er alleen nog om wat het lot van enkele
amendementen zou zijn.
Een paar formele amendementen werden
met algemene stemmen aangenomen.
Over twee amendementen van de heer
Engelsman van de P.v.d.A. ontstond
enige discussie. De heer Engelsman
wilde de duur van de arbeidsweek voor
veertienjarige jongens, die aan de voor
waarde voldoen, dat ze een dag vor
mingsonderwijs ontvangen, bepalen op
maximaal 32 uur en niet op 36 uur,
zoals de minister van sociale zaken en
volksgezondheid dr. Veldkamp in zijn
wetsontwerp gedaan had. De bewinds
man verdedigde de 36 uur met er op
te wijzen, dat nog niet overal hij
dacht aan de dienstverlenende bedrijven
de vijfdaagse werkweek is ingevoerd.
De kamer ging niet met hem mee. Bij
zitten en opstaan nam zij dit amende-
ment-Engelsman aan. Alleen de V.V.D.
stemde tegen.
In zijn tweede amendement stelde de
heer Engelsman voor om als voorwaar
de voor het arbeiden door veertienjarige
jongens niet te stellen, dat zij één dag
of twee halve dagen in de week onder
wijs moeten ontvangen, maar drie halve
dagen. Dit amendement werd verworpen.
Wat de verlenging van de leerplicht
betreft, herhaalde de minister van o., k.
en w., mr. Bot, wat hij al eerder had
gezegd, namelijk dat de regering er naar
streeft om deze verlenging uiterlijk I
januari 1967 in te voeren, of eventueel
zoveel eerder als mogelijk zal blijken.
De kamer komt op dit onderwerp nog
terug.
Advertentie)
HOHiviKANC**
Betere kleding bij
Nederland Kattenburg
sinds 1856
De harde woorden van president Ken
nedy tijdens de Cubacrisis zijn vrij
wel verstomd in Amerika, waar steeds
meer stemmen opgaan, die eisen, dat
Amerika krachtiger zal optreden tegen
de aanslagen op de democratie in het
zuidelijk deel van het continent.
Het Amerikaanse tijdschrift Newsweek
onthulde deze week, dat op het hoogte
punt van de Cubacrisis alles wat aan
militaire macht in de Verenigde Staten
beschikbaar was, paraat stond om in te
grijpen. Negentig met kernbommen van
25 en 50 megaton geladen B-52 bom
menwerpers koersten in de derde week
van oktober 1962 boven de Atlantische
Oceaan heen en weer- De bemanningen
wachtten in spanning op het telegram
van de president: „trek ten strijde".
Dit telegram zou zijn verzonden zodra
een Russische raket de richting van de
Amerikaanse kust uitkwam. Dat is niet
gebeurd en het telegram werd niet ver
stuurd.
Volgens Newsweek lagen in die spannen
de tijd ook acht Polarisduikboten in de
Atlantische Oceaan op alarm te wach
ten. De raketten met atoomkoppen wa
ren op de Sowjet-Unie gericht. Op de
grond stonden maar liefst 550 B-52 bom
menwerpers, 800 iets lichtere B-47 bom
menwerpers en 70 snelle B-58 toestellen
gereed. In de Middellandse Zee en in de
Chinese Zee koersten vliegdekschepen
met op hun dekken vliegtuigen, die
atoombommen vervoerden. Daarbij kwa
men nog tweehonderd atoomraketten,
welke in de Verenigde Staten zelf in
hun lanceerbuizen gereed lagen.
Het leger had intussen 100.000 man
kleer staan om een invasie uit te voeren
op Cuba. Achter Kennedy's woorden
school de vaste wil die woorden waar te
maken wanneer dat nodig zou zijn.
In dit onvergetelijke najaar van 1962
steeg Kennedy's populariteit in korte
tijd naar een hoge top. Thans echter
dreigt de president de steun van dege
nen die toen achter hem stonden te ver
liezen. Vooral in de senaat vallen har
de woorden, wanneer het Amerikaanse
beleid ten opzichte van Zuid-Amerika
ter sprake komt. Met name de val van
de regering-Bosch in de Dominicaanse
republiek kortgeleden, heeft een storm
van protest ontketend. Politici halen de
woorden aan, welke president Woodrow
Wilson in november 1913 sprak tegen de
Britse diplomaat, sir William Tyrell: „Ik
ben van plan de Zuidamerikaanse re
publieken te leren goede leiders te kie
zen". Dat was president Wilsons re
actie op de moord op Mexico's president
Francisco Madero. En Wilson voegde
de daad bij het woord; Amerikaanse
mariniers gingen aan land bij Vera Cruz
en zij braken de macht van Mexico's
dictator, generaal Victoriano Herta.
Velen, die hun land nog steeds verant
woordelijk beschouwen voor de gebeur
tenissen op het hele Amerikaanse con
tinent, dringen thans aan, dat de po
litiek van Wilson opnieuw zal worden
gevolgd ook al zijn er nu atoombommen
en al is er ook op politiek gebied zo
het een en ander veranderd sedert 1913.
President Kennedy blijkt er echter
weinig voor te voelen om macht te
gebruiken tegen de belagers der demo
cratie in de Zuidamerikaanse landen. In
het geval-Cuba was er sprake van bui-
tenamerikaanse inmenging. Russische
raketten bedreig'den vanaf Cubaans
grondgebied Amerikaanse steden. In dat
geval was ingrijpen urgent. Aan de an
dere kant voeren Kennedy's tegenstan
ders aan, dat achter de staatsgrepen
in het zuiden vaak communistische ac
tiviteiten schuilen. In Venezuela trach
ten communistische rebellen de rege-
ring-Betancourt omver te werpen. In
Brazilië is het onrustig in het noorden
van het land en er gaan geruchten, dat
een aanslag op het huidig regime
wordt voorbereid. In het geval-Bosch
was er sprake van de eerste democra
tisch gekozen president sedert 38 jaar.
Daar is in één dag de klok jaren te
rug gezet.
Grenzend aan de Dominicaanse Repu
bliek ligt voorts Haïti, toonbeeld van
dictatoriaal terrorisme. Honduras heeft
pas een staatsgreep achter de rug. Ook
daar zijn de generaals aan het bewind
gekomen en is de democratie voorlopig
verloren gegaan. In Columbia woedt al
jaren een strijd tegen communistische
rebellen, die als vogelvrij verklaarden
een schrikbewind uitoefenen op het plat
teland, waar dagelijks vrouwen en kin
deren op barbaarse manier door hen
worden gedood.
In Guatemala en Ecuador zijn de re
gimes door Amerika erkend onder voor
waarde, dat zij binnen redelijke termijn
verkiezingen zouden uitschrijven Die
termijn is nu wel lang en breed over
schreden zonder dat verkiezingen zijn
gevolgd.
Met al deze voorbeelden voor ogen
dringen liberale senatoren aan op een
Amerikaans ingrijpen voor het te laat is.
Maar president Kennedy houdt vol,
dat in het uiterste geval slechts
economische maatregelen tegen uit de
band gesprongen republieken mogen
worden genomen.
Washingtons methode is die van voort
durend onderhandelen en sommige waar
nemers menen, dat Amerika zelf bereid
is in het geval-Cuba te onderhandelen.
Maandag heeft premier Fidel Castro
voor het eerst laten doorschemeren, dat
hij wil praten. Moskou had daarvoor
reeds aan Havana laten weten, dat het
een normalisatie van de betrekkingen
met de Verenigde Staten op prijs zou
stellen. In zekere zin is Castro nu door
de orkaan Flora wel gedwongen een
toontje lager te zingen.
De suikeroogst heeft ernstig van de or
kaan te lijden gehad en de suiker zal
worden gerantsoeneerd. Dertig tot vijf
tig procent van de koffie-oogst in de
provincie Oriente is verloren gegaan en
Oriente levert negentig procent van de
Cubaanse koffie. Voor bier, vlees, si
garetten en pluimvee zullen nu prijsver
hogingen worden ingevoerd. Dat is geen
nrettig geluid voor de Cubaanse con
sument, die het toch al zonder veel za
ken stellen moest.
Hoewel Castro niet aan Amerika heeft
willen vragen om steun, heeft hij wél
verzocht om opheffing van de economi
sche blokkade. Het is de vraag in hoe
verre president Kennedy zijn critici in
de senaat zal durven te tarten.
FIDEL CASTRO
..geen boycot verder a.u.b....