Scherpe kritiek van drie vakcentrales op regeringsmaatregelen Geen kernbommen in een baan om aarde Bezwaarschrift van de A. D.M. is afgewezen AMERIKAANSE SCHOOL IN TERNEUZEN Verdiende prijs Nieuws VakcentralesBESTAAN STICHTING VAN DE ARBEID STAAT OP HET SPEL 1" 1 KONINKLIJKE GASTEN IN DE I SCHATKAMERS VAN DE SJAH Het gehucht Gawege Voor kinderen van Dow Chemie al- ingenieurs Oorlogsmisdadiger veroordeeld Vertegenwoordiger aangehouden voor verduistering Les van Nederlandse onderwijzers onder „stars and stripes" WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE. BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Geen bijdrage Misverstand Onderhoud Rusk- Gromyko-Lord Home had resultaat „Gestapo-chef is zeker dood" Veel koppelbazen worden geweerd Koningin en prinses bezochten school en weeshuis Strafzaak verwezen naar openbare terechtzitting Gagarin samen met Teresjkowa naar de maan Fantastisch 206e jaargang - no. 234 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT soV2? *!e. «12? B' den 8oer en w de pa§ter- Hoofdredactie: W Leertouwer en G. A. de Kok Abonnementsprijs 67 cent per week, 8,70 per kw.franco per post 8,95 p. kw. Losse nummers 15 ct. Bureaus: Vlissingen: vvaistraat 68-60, tel 2355 (b.g.g. red 3508. adv. 3647/3643). Middelburg: Markt 6i, tel 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes: Gr. Markt 2, tel 6140 (b.g.g. red. 7853. adv. 5213); Oostburg: tel. 2395; Terneuzen: Arsenaalstraat 2, tel. e, eriKzee. red. tel. 2425 adm tel. 2094. Adv. or. 30 ct. o. mm. Min. p. adv. f 4.50 Tngez. med. 3 x tarief Kleine adv. (max. 8 regels) 30 ct. p. regel min. t.50> ..Brieven bur. van dit blad" 25 ct. meer. Giro 359300 P.Z.C., Middelburg. Zaterdag 5 oktober 1963 De prijs voor de fraaiste dooddoener van deze maand gaat deze week naar minister-president Marijnen. Toen de antirevolutionaire heer Smallenbroek hem inlichtingen vroeg over de schade- vergoedingsregeling voor oesterkwekers antwoordde hij: „Het ontwerp van wet te dezer zake vervolgt zijn constitutio nele weg". Ei, ei, is dat even wat: het ontwerp is op weg. De heer Marijnen had er beter aan gedaan zich eens eerst te bedenken voordat hij met een derge lijke flut-opmerking voor de dag kwam. Wat hebben belanghebbenden aan deze mededeling? Niets. Er is destijds ver zekerd, dat het wetsontwerp nog tijdens de Vorige zittingsperiode zou worden in gediend. Die toezegging is niet gehou den. Op zijn minst had de heer minister thans het waarom daarvan uit de doe ken kunnen doen. In stede daarvan ech ter mompelt hij iets over een constitu tionele weg. Bar en boos. Van andere zijde vernamen we, dat het wetsontwerp in feite al verder is dan de grijze vaagheden van de regering doen vermoeden. Maar waarom dat niet gewoon gezegd? Dat is billijk tegenover betrokkenen, het is correct en hoffe lijk jegens het parlement en het is bo vendien voldoen aan een heel gewone en redelijke norm van behoorlijk beleid. Maar neen, het ge heel wordt slechts af gedaan met een dooddoener. Wat ons betreft: de minister-president kan er een prijs voor krijgen. Een grote Zeeuwse babbelaar, een zoethoudertje zogezegd. Van onze Haagse redactie). De drie vakcentrales zulen hun eisen moeten verhogen voorzover uit aanvaarding van de door de regering aangekondigde maatre- geen tot „economische ontspanning" een lastenverzwaring voort vloeit. Deze verklaring werd gistermiddag uitgegeven, nadat de besturen van de drie vakcentrales gezamenlijk overleg hadden gepleegd over de plannen van de regering, die door de minister president in de Tweede Kamer werden betiteld als „program tot economische ontspanning". /~\nlangs werd in een bijeenkomst, waar W over journalistiek werd gesproken, tegenover ons het verwijt geuit, dat de kranten vrijwel uitsluitend onaangenaam nieuws brachten. Hier is, dachten wij, sprake van een vaak gehoord misver stand: de krant wordt er op aangezien, dat er in deze wereld zoveel nare dingen voorkomen. In feite echter gaat het niet om de krant, maar klopt het niet met de wereld. Deze verzuchting overi gens slechts als inleiding. Als inleiding tot een korte historie, ontleend aan de Friese Koerier, waaruit blijkt dat de krant niet alleen de brenger is van slecht nieuws. Er blijkt bovendien uit, dat de wereld niet uitsluitend is opge bouwd uit verontrustende elementen. In Dieverbrug mag de vijftienjarige Roeli Grit voor het eerst van zijn leven voetballen: tot voor kort was hem dat op medische gronden verboden, om dat hij als vijfjarig kind slachtoffertje werd van een ernstig ongeval. Hij had natriumloog gedronken op een fabrieks terrein, waardoor zijn slokdarm en lon gen waren aangetast. Vijf jaar lang moest het kind kunstmatig worden ge voed, zesmaal daags moest zijn moeder vloeibaar voedsel toedienen via een buisje, dat in de buik was bevestigd. „Iedere week, later eenmaal in de zo veel weken, moesten ze samen naar Groningen. Dan haalden de professoren een koordje door de neus, via de slok darm naar het gaatje in zijn buik. Dat koordje, dat moest blijven zitten, diende om te voorkomen dat de darmen zou den dichtgroeien", zo meldt de Koerier. Deze week evenwel kon het koordje er definitief uit en mocht Roeli Grit lid van een voetbalclub worden. Toen hij uit de spreekkamer van de professor kwam danste hij op zijn moeder toe: „Kom maar gauw mee, dan gaan we een trainingspak kopen", zei ze. Maar onderweg werd het haar te veel. Ze móest gaan zitten, omdat het even te veel werd, nu het haar in volle om vang duidelijk werd: haar kind was ge nezen. Een ontroerend verhaal. In een paar woorden is hier de immense span ning aangegeven van een moeder, die ne gen jaar lang over haar kind heeft ge waakt, in enkele zinnen ook is aange duid wat de moderne wetenschap ver mag. Welk een vreugde en voldoening moeten de behandelende artsen hebben gevoeld over dit resultaat. Maar er is meer. In de loop van het ziekteproces ontving Roeli een stroom van brief kaarten, ansichten en pakketjes: het meeleven met het joggie wiens geval door de krant bekend werd was groots. En de Friese Koerier vertelt nu, dat de moeder opnieuw tot tranen was bewogen toen zij haar verhaal nog eens vertelde. „Bedank al die mensen, die toen zo met ons hebben meegeleefd, zij zijn zo goed voor ons geweest". Toen we dit alles lazen in het Friese blad, moesten we onwillekeurig den ken aan die opmerkingen over het nare nieuws in de kranten. Dat nare aspect ligt minder aan de dagbladen dan aan het nieuws. Maar zo af en toe treft ons een hartverwarmend verhaal, zoals dit. We hebben gemeend het op deze plaats te moeten "weergeven: óók deze geschiedenis is die van de mens. i Voor de rechtbank van Marylebone ]i in Londen is het proces begonnen j tegen Christine Keeler. Op de foto de 21-jarige Christine Keeler op I weg naar de rechtszaal. EISEN HOGER BU LASTENVERZWARING BERGEN PARELS, SMARAGDEN EN DIAMANTEN In hun verklaring constateren de vakcentrales, dat de regering haar plannen niet bekend heeft gemaakt in de troonrede of de miljoenen nota, maar eerst nadat de vakbeweging haar program van eisen op tafel heeft gelegd. Als sprekend voorbeeld noemen de vakcentrales de nu pas aangekondigde huurverhoging. Zonder nog de uitkomst van het overleg tussen werkgevers en werknemers te kennen, heeft de regering reeds bij voorbaat een program ontwikkeld, dat onder an dere tot gevolg zal hebben, dat het reële effect van de loonsverhoging in ernstige mate wordt aangetast, aldus de vakcentrales. De regering doorkruist zodoende de on derhandelingen in de Stichting van de Arbeid. Dit achten de vakcentrales in duidelijke tegenspraak met hetgeen de minister-president in de Tweede Ka mer heeft verklaard omtrent de afwach tende houding van de regering en de primaire verantwoordelijk beid van het bedrijfsleven voor de loonvorming. Bovendien sluit het regeringsprogram, zo zeggen de vakcentrales, duidelijk aan bij opvattingen, die in werkgeverskrin gen leven. Onder meer mogen worden genoemd de huurverhoging en de stimu lering van het overwerk. Naast het te rugbrengen van de bestedigi ngen in de consumptieve sfeer kondigt de rege ring een vermindering van de overheids investeringen aan. Met verbazing hebben de vakcentra les er kennis van genomen, dat het program in het geheel niet rept van een terugdringen van particuliere in vesteringen, die in zo sterke mate hebben bijgedragen tot de overspan ning van de arbeidsmarkt. Ten slotte zegt de verklaring, dat het regeringsprogram geen bijdrage vormt voor een verbetering van het sociale HET GEHUCHT GAWE GE is de titel van de veer tiendaagse reportage, ge ïllustreerd door Jac. Rrince het gehucht Gawege, waar niets gebeurt. Op pagina 11. Op pag. 2: Celstraf voor sta tionschef koolmonoxydevergifti- ging op Oosterscheldc; bisamrat- ten in de klem. Op pag. 3: De Brienenoordbrug en 600 kinderen op stap. Op pag. 4: Antwoord corsobestuur. En in het Pag. 11: Het gehucht Gawege en de bijdrage „eene door den vuurgloed geverwde lucht" over de verwoesting van de St. Lievens Monsterkerk in Zierikzee; Pag. 13: Explosies van verbeten sche- mergevecht een reportage over de strijd tussen saboteurs en ca rabinieri in Zuid-Tirol en Lucht foto's in eigen beheer", een hand leiding voor vliegende amateur- fotografen; Pag. 15: Letterkundi ge kroniek, ditmaal getvijd aan Anna Blaman; „Verdi, een late glimlach" en een beschouwing over het werk van Simon Carmig- gelt, die volgende week vijftig jaar wordt; Pag. 17: „Pierewaai en" een terugblik op de Vlissing- se pier en de wekelijkse puzzelru briek; Pag. 19: de 'Kerken en de Maatschappij. klimaat, welke zo noodzakelijk is voor de oplossing van de huidige crisis in de loonpolitiek. De vakcentrales stellen met nadruk, dat zij niet in staat zijn de centrale verantwoordelijkheid te dragen voor een loonpolitiek, die in de praktijk niet is te realiseren. Drs. Roemers, de voorzitter van het N.V.V., heeft op een persconferentie ge zegd, dat de bedoeling van de verkla (Zie slot pag. 3 kol. 2) In de diamantenzaal van het Golestan Paleis te Teheran werden de hoofden van de diplomatieke missies aan het keizerlijk hof aan HM. de Koningin voorgesteld. De bijgaande foto geeft hiervan een moment weer; verder zien we Z.K.H. Prins Bernhard, H.K.H. Prin ses Beatrix en Z.Exc. minister J. M. A. H. Luns. IN PRINCIPE AKKOORD IN NEW YORK De ministers van buitenlandse za ken van Rusland, Amerika en En geland hebben bij hun overleg in New York in principe overeen stemming bereikt over een nieuw akkoord ter vermindering van de spanning tussen oost en west: er zullen geen kernbommen in een baan om de aarde gebracht worden Een speciale strafkamer van de recht bank in Rotterdam heeft de 53-jarige stukadoor <J. K. uit Wuppertai veroor deeld tot een gevangenisstraf van zes jaar met aftrek en tevens levenslange ontzegging van het kiesrecht. De offi cier van justitie, mr. S. J.-van der Hoe ven, had twee weken geleden een ge vangenisstraf van acht jaar en levens lange ontzegging van het kiesrecht ge- eist. K. heeft in de oorlogsjaren een belang rijk aandeel gehad in de opsporing en arrestatie van een joods inwoner van Rotterdam, Willem van Dam. Samen met S.D.-officier Becker joeg K. achter Van Dam aan om zich meeseer te kun nen maken van diens juwelen. Het twee tal, dat, zo bleek veertien dagen gele den, niet in opdracht van de bezetter handelde, kreeg de heer Van Dam inder daad na enige tijd te pakken. Hij werd met zijn gezin naar Polen gedeporteerd. Niemand van het gezin is teruggekeerd. K. vluchtte na de oorlog uit een Neder landse gevangenis naar Duitsland. Na jarenlang speuren wist Benjamin van Dam, een broer van Willem van Dam, de verblijfplaats van de misdadiger vast te stellen en hem naar Nederland te lokken, waar hij door de politie werd opgepakt. Bij het bepalen van het vonnis heeft de rechtbank er rekening mee gehouden dat het delict 21 jaar geleden is gepleegd. De nu 71-jarige Waiter Lüders in Sin- dorf Rijnland-Westfalen) heeft volgens het dagblad „Bild" verklaard dat de voormalige chef van de Gestapo Hein- rich Müller zeker dood is. „Ik heb hem zelf in een gemeenschappelijk graf op het oude joodse kerkhof aan de Ham- burgerstrasse in Oost-Berlijn begraven", verklaarde Lüders. Lüders zegt dat hij in de zomer van 1945 door de Russen werd gedwongen de stoffelijke resten van in Berlijn ge sneuvelden in gemeenschappelijke gra ven ter aarde te bestellen. „In de eerste weken na de vijandelijkheden heb ik 1200 doden uit de ruïnes tussen het ministerie van luchtvaart en de rijkskan selarij begraven. Daaronder was maar een enkele generaal in S.S.-uniform, dat was Heinrich Müller. Zijn naam stond op een identiteitskaart, waarvan de foto met het gezicht van de dode, dat nog herkenbaar was, overeenkwam". die op elk gewenst moment boven vijandelijk gebied tot ontploffing zouden kunnen worden gebracht. Amerika en Rusland, de enige twee landen die op het ogenblik in staat zouden zijn zo'n modern zwaard van Damocles in de ruimte te brengen, spraken zich twee weken geleden ai uit voor zo'n akkoord, in de rede voeringen die president Kennedy en de Russische minister van buiten landse zaken Andrei Gromyko toen uitspraken in de Verenigde Naties. In het communiqué dat werd uitgegeven na een onderhoud van twee uur tussen Gromyko en zijn Amerikaanse en Brit se ambtgenoten Dean Rusk en Lord Home werd gezegd, dat „het uit de verklaring van Gromyko en president Kennedy in de algemene vergadering- duidelijk is, dat er wat betreft de zaak van de kernwapens in de ruimte over eenstemming bestaat over een politiek, die naar men hoopt in de nabije toe komst in een gepaste vorm gegoten kan worden". De recherche in Assen heeft een verte genwoordiger van een Belgische koel- kastenfabriek aangehouden. De man, de 29-jarige E. K. uit Assen, wordt ervan verdacht ten nadele van deze fabriek een bedrag te hebben ver duisterd, dat in de tienduizenden gul dens zou lopen. K. is reeds van de officier van justitie te Assen voorgeleid. De commissie „vreemde werknemers", die door de vak raad voor de metaal industrie is ingesteld om op grond van een nieuw artikel in de c.a.o. voor het metaalbedrijf het koppelbazenkwaad te bestrijden, heeft tot nu toe van 80 on dernemingen aanvragen ontvangen om ontheffing vanv het in dit c.a.o.-artikel gestelde verbod voor het aanwenden van geleende arbeidskrachten. De meeste aanvragen werden afgewezen omdat zij betrekking hebben op niet-bonafide uit leenbedrijven. Een en ander blijkt uit een publikatie in de Metaalkoerier, het orgaan van de bij het N.V.V. aangesloten Algemene Ne derlandse Bedrijfsbond voor de Metaal nijverheid en de Elektrotechnische In dustrie. Volgens de Metaalkoerier mani festeren de koppelbazen zich zeer sterk daar waar petrochemische industrie voorkomt, namelijk in Groningen, rond Emmen en het Botlekgebied. Koningin Juliana, prins Bernhard en prinses Beatrix, die als gas ten van het keizerlijke paar thans in Perzië verblijven, heb ben gistermiddag de traditione le gang naar de schatkamers van de Perzische staatsbank in Teheran gemaakt. Zij bewonderden daar de kroonjuwelen van de Perzische vorst, die veilig op geborgen achter vele dikke deuren lagen te schitteren tussen bergen parels, smaragden, diamanten en kostbare gouden sieraden. Na de bezichtiging woonden de konink lijke gasten een demonstratie van traditionele Perzische gymnastiek bij, waar jongemannen begeleid door HOGER BEROEP VOLGENS OFFICIER NIET MOGELIJK De raadkamer van de Amsterdam se rechtbank heeft de strafzaak te gen de Amsterdamse Droogdok- maatsehappij voor behandeling naar de openbare terechtzitting verwezen. Dit betekent dat het door de A.D.M. tegen de dagvaar ding ingediende bezwaarschrift is afgewezen. Zoals bekend gaat het hierbij om tie uit betaling door de A.D.M. van hogere lo nen dan volgens de c.a.o. voor het me taalbedrijf toelaatbaar zijn. De straf zaak zou vorige week vrijdag voor de economische politierechter dienen doch zij werd uitgesteld nadat de A.D.M. een bezwaarschrift had ingediend. Spoedige behandeling Begin volgende week zal een nieuwe datum van behandeling worden vastge steld. Volgens de officier van justitie, mr. W. A. J. M. Smit, kan op een spoe dige behandeling worden gerekend. Ho ger beroep tegen de beslissing van de raadkamer is naar zijn mening niet mo gelijk aangezien het hierbij gaat om een overtreding van het buitengewoon be sluit arbeidsverhoudingen. Appel is alleen mogelijk in geval van een misdrijf. Zoals bekend is, dient vol gende week donderdag ook een kort ge ding tegen de A.D.M. aangespannen door de werkgeversorganisatie in het metaal bedrijf, waarbij een verbod wordt ge vraagd hogere lonen uit te keren dan de rechtens geldende. ritmisch tromgeroffel en zwaaiend met zware houten knotsen staaltjes van hun kunnen lieten zien. De tweede dag van het staatsbezoek was begonnen met een tocht naar Shahr Rai buiten de Perzische hoofdstad, waar een krans werd gelegd op het graf van de vader van de Sjah, Reza Sjah. De koningin en prinses Beatrix bezoch ten daarna de Asjrafschool voor ver pleegsters, een liefdadige instelling die door de tweelingzuster van de Sjah, prinses Asjraf, is gesticht. Ver volgens begaven zij zich naar het weeshuis Farah Pahlavi, een lief dadige instelling die geleid wordt door de echtgenote van de Sjah, kei zerin Farah. Ondertussen inspecteerde prins Bern hard de militaire academie van Te heran en nam hij een parade van het cadettenkorps in ogenschouw. De Nederlandse koninklijke bezoekers nuttigden de lunch in het paleis Go lestan, waar zij hun verblijf hebben. De dag werd beëindigd met een door koningin Juliana ter ere van de kei zerlijke familie aangeboden galadi ner in het marmeren paleis. Bloemen en speciale gerechten waren ter ge legenheid hiervan per vliegtuig uit Nederland aangevoerd. De Russische ruimtevaarder Ga garin is aangewezen om als eerste Rus een vlucht naar de maan te maken en hij krijgt daarbij gezel schap van de eerste vrouwelijke ruimtevaarder, Valentina Teresjko wa. Volgens Valentina Teresjkowa, die dit tijdens een persconferentie in Havana bekendmaakte, heeft de Sowjet-Unie een „team" gevormd dat de reis naar de maan zal ma ken. De Russische astronaute, die een reis door Cuba maakt, had eerder verklaard dat de Sowjet-Unie spoe dig een bemande raket naar de maan zal sturen. De ruimtevaardster zei voorts, dat haar landgenoten spoedig van een om de aarde cirkelend tussensta tion een bemande raket naar een andere planeet zullen lanceren. Terneuzen heeft sinds enkele weken een school voor Ameri kaanse kinderen. De school telt momenteel dertien leerlingen uit zeven gezinnen, maar binnen drie maanden zal het aantal zijn uitgegroeid tot circa twintig. Het zijn allen kinderen van Amerikaanse ingenieurs, die be last zijn met de bouw van het Dow Chemicalproject in de Nieuw-Neuzenpolder in Terneu- zen-west. Aanvankelijk lag het in de bedoeling, dat deze kinderen slechts één van de lokalen van de nieuwe Zonnesehool in gebruik zouden nemen, maar aan gezien het aantal leerlingen groter is dan werd verwacht, zijn ze nu reeds over twee lokalen verdeeld, waarin ze onder de aan de muur opge hangen Amerikaanse vlag les krij gen van twee Nederlandse leerkrach ten. Die lessen worden overigens ge geven volgens een geheel eigen sys teem, namelijk het Amerikaanse Calvert-schoolsysteem. Dit is een onderwijsmethode, die overal in de wereld wordt toegepast door kleine Amerikaanse kolonies en vooral door individuelen. Het systeem wordt met name veel gebruikt in de gezinnen van diplomaten die nogal aan over plaatsing onderhevig zijn. Het is doeltreffend en economisch, maar be trekkelijk eenvoudig ingericht en wel zodanig, dat ook de moeders van de kinderen de lessen vooral voor de jongere kinderen zelf kunnen ver zorgen. „Het systeem zit fantastisch in elkaar, "vertelde ons de heer H. H. C. de Leeuw, die vóór hij naar Terneu zen kwam, leraar Engels was bij het nijverheidsonderwijs. Deze methode is hem overigens niet onbekend, om dat hij zelf een jaar les heeft gegeven in Amerika. Hij verzorgt de drie hoogste klassen, terwijl zijn collega, de heer A. van der Windt (nog leraar geweest op het Petrus Hondiusly- ceum te Terneuzen) de vier laagste klassen voor zijn rekening neemt. Al het lesmateriaal, waarmee de twee Nederlandse leerkrachten werken, zoals boeken, handleidingen en ma nuals (een soort „stomme onderwij zers", die schriftelijk opdrachten, op gaven, enzovoorts geven) wordt hun rechtstreeks toegezonden vanuit Washington. Eens per vijf weken ne men zij de kinderen schriftelijk een test af, die naar Washington wordt opgezonden en die, voorzien van het nodige commentaar, weer wordt te ruggestuurd naar Terneuzen. De to taalresultaten van deze proefwerken, te zamen met de beoordeling van de onderwijzers, maken uit of de kinde ren aan het eind van het schooljaar worden bevorderd naar een hogere klas. Zo heeft ieder kind zijn eigen natuur kundeboek. waaruit een aantal blad zijden wordt gelezen. In de boeken zelf worden vragen gesteld, waarop zij de antwoorden moeten invullen. De boeken zien er bijzonder verzorgd uit. „Voor ons echt wel een beetje luxueus", aldus de heer De Leeuw. Bijzonder veel waarde hecht men aan het lezen uit boeken, waarin de leer lingen ook weer zelf kunnen schrij ven. De taallessen hebben wel enige overeenkomst met de Nederlandse methode van lesgeven. De school heeft voorts een eigen kin- der-encyclopedie. De kinderen wordt geleerd niet alles, wat zij niet weten, aan de onderwijzers te vragen, maar gewoon uit de bank op te staan en de encyclopedieën te raadplegen. Na korte tijd zijn ze daar geheel op ge traind. De Terneuzense Amerikaan- tjes hebben ook de beschikking over een eigen en bijzonder goed uitgerus te bibliotheek, waarin zich ook aller lei naslagwerken bevinden. Alle kosten, verbonden aan deze, naar Nederlandse begrippen nogal aparte onderwijsinrichting, komen voor rekening van de ouders en de maatschappij, waarvoor zij werken. Naast de reeds genoemde lessen krij gen de kinderen ook wat Franse les, waarbij evenwel meer wordt gelet op de conversatievorm, dan op de gram matica. En voorts ontvangen zij les in de taal van het land, waar zij wo- (Zie slot pag. 2 kol. 3)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1963 | | pagina 1