-rubriek
PUZZEL
zaterdagnummer
De trots van Vlissingen. Zonder enige overdrijving was dat
aan het eind van de dertiger jaren de houten wandelpier
vóór de boulevard ter hoogte van het tegenwoordige Vic
toriaEen Vlissingse schooljongen schreef in zijn enthou
siasme aan een Engelse vriend over een marvellous
buildingDe bewuste briefkaart met daarop afgebeeld de
nieuwe pier is echter nimmer op de plaats van bestemming
aangekomen, eenvoudig omdat hij nooit is verzonden.
Ware dat wel het geval geweest, dan hadden wij de
woorden „marvellous buildingwellicht niet kunnen aan
halen
Zaterdag 5 oktober 1963
Heerlijk wandelen op de pier al of niet met
zijn tweeën en de wind maar laten waaien.
Dat is „pierewaaien" op zijn best.
We hebben het ook gehoord: het restaurant
op de wandelpier bood 's zomers uitstekend
vermaak. De artiesten, die daar kwamen, wa
ren bepaald niet de eersten de besten. De
onvolprezen bandpianist Baby den Toonder
uit Middelburg weet daar alles van. Ja, hij
heeft in het paviljoen van de Vlissingse pier
gespeeld. Nee, niet zo lang. „Als invaller",
verduidelijkt» hij. „Ongeveer veertien dagen.
Reuze tijd. 't Was er erg plezierig. Ik speelde
piano. In de „hoe heette die band nou ook
weer" Djoura Djana Melonski band of zo
iets. Een Rus, begrijp je. Verder met muzikan
ten van verschillende landen. Echt een inter
nationaal groepje. Maar muziek maken kon
den ze. Veel Hongaarse muziek en operette-
werk. Nee, geen bijzondere dansen de
foxtrot, de Engelse wals, de tango". Dat zijn
zo de herinneringen, die Baby den Toonder
hardop debiteert als wij hem telefonisch naar
zijn „pier-tijd" vragen.
Het was er 's avonds altijd goed bezet,
weet hij. Het was er leuk, intiem, er was
sfeer. De muzikale programma's werden on
derbroken door het optreden van artiesten.
„Vraag me geen namen, die weet ik echt niet
meer", zegt Baby den Toonder. Maar het
staat hem nog goed bij, dat daar bepaald niet
de eersten de besten optraden. „Het waren
goede artiesten", merkt de Middelburgse band
pianist op. „Dansparen, acrobatiek, enfin je
weet het wel. 't Was altijd prima".
De wandelpier in Vlissingen de tweede in
Nederland was indertijd mét het standbeeld
van Michiel de Ruyter één van de grootste
bezienswaardigheden van de boulevard en om
geving. Ook de naar Amerika vliegende zep
pelins, die geregeld Vlissingen passeerden
trokken in die dagen veel bélangstelling. Dat
waren attracties, zoals men ze na de tweede
wereldoorlog nooit meer heeft gezien. Begrij
pelijk, want de wandelpier is verwoest en de
zeppelins hebben hun plaats in het lucht
ruim moeten afstaan aan de steeds sneller
wordende vliegtuigen.
Wanneer men een foto van de Vlissingse
boulevard vóór wereldoorlog H vergelijkt
met een opname van thans, ziet men naast
overeenkomsten ook vele verschillen. Waar
eens de wandelpier fors en stevig in zee stak,
ziet men nu niets anders dan water. Geen
wapperende vlaggen meer, die de lengte van
Twee beelden van de boulevard in
Vlissingen een kwart eeuw geleden en
thans. Markante punten op de foto
boven zijn de pier en het oude hotel
„Britannia".
de pier markeerden en geen honderden gloei
ende lichtjes boven de zee, die 's avonds 't wan-
delhoofd in een zee van licht deden baden.
Geheel links op de voorgrond is nog een deel
terras en toren van het oude hotel
„Britannia" in het beeld. Men weet het: ge
allieerde beschietingen in het najaar van
1944 hebben het oude, gerenommeerde hotel
in een puinhoop veranderd. Pas vele jaren
later is „Britannia" herrezen. Het is nu een
modern gebouw, met strakke lijnen, een ge
bouw ook, dat weinig overeenkomsten ver
toont met het vroegere hotel met zijn fraaie
ronde torens.
Soms met een tikkeltje weemoed denken de
oudere Vlissingers terug aan de jaren
vóór de tweede wereldoorlog, toen brom-
nozem nog een onbekend begrip was en toen
de wandelpier Vlissingen de allure gaf van
een grootsteedse badplaats. Dat waren tijden!
Misschien, dat ze weer terugkomen. Want op
deze plaats mag zeker gesignaleerd worden,
dat de geschiedenis zich wel eens zou kunnen
herhalen: met andere woorden, dat Vlissingen
weer een pier krijgt. Een fraaie wandelpier
a la Scheveningen. En dan maar „piere
waaien
65. troef negen;
67. vlug, kwiek;
69. uitroep van verrassing, vreugde;
70. muzieknoot.
PIEREWAAIEN
HORIZONTAAL:
1. voormalige pol. beweging, afk.
3. deur in een boerderij!!
10. te weten, afk.
12. uitgeput;
14. vervoeging van het werkwoord dragen;
15. meisjesnaam;
16. snaarinstrument;
19. landbouwwerktuig;
20. boterton;
21. spijker;
23. verplicht;
26. man, vent;
28. dyne, afk.;
29. in orde (Eng. afk.);
31. tegen de wind opzeilen;
33. Zuidzijde, afk.;
35. zot, grappenmaker;
37. onschoon;
38. zegeteken van Indianen!
40. broze doorzichtige stof;
43. de hoofdharen;
44. glazuur;
45. geriefelijkheid;
48. memorie v. antwoord, afk.;
49. Knokploeg, afk.;
50. soort van kip;
52. riviertje in Drente of Noord-Brabant;
53. zie 49 horizontaal;
55. handvatsel, het grijpen;
57. flaters;
61. plotseling opkomende gedachte;
63. zijden band;
64. weg met bomen;
66. kweker;
68. neem voedsel tot U;
69. sieraad aan halsketting;
71. achter;
72. titel, afk.;
Nog steeds vergeten vele lezers dit,
waardoor hun inzending tussen de
andere poststukken terecht komt en
soms niet meer op tijd op het bureau
van de puzzelredacteur komt.
Onder de goede inzendingen werden
deze maal de prijzen als volgt ver
deeld: waardebon van f5,de heer
J. Bellaart, Veersesingel 88, Middel
burg, tweede, derde en vierde prijs,
waardebon van f2,50 de heer J. A.
van Hanegem, Finlandstraat 24,
Oostburg, mej. C. Leijs, Oostelijke
Kanaal weg 6 in Wemeldinge en de
heer M. C. van Strien, Dorpsstraat 50
in Zoetermeer.
Geheel rechts de nieuwe puzzel: deze
maal een beetje aan de gemakkelijke
kant om ook de beginnelingen een
kans te geven. Nog even de spelregels
herhalen: inzendingen vóór donder
dag aan Redactie P.Z.C., Walstraat
58-60, Vlissingen met in de linkerbo
venhoek van brief of briefkaart
„Puzzel-redactie". Links onder de op
lossing van de puzzel van vorige
week.
„Ja, dat was me wat", glundert de 53-
jarige winkelier P. Quelerij uit de Wal
straat, terwijl hij zijn gedachten 25 jaar
laat teruggaan, ,,'t Was er altijd gezel
lig, er was sfeer, kortom Vlissingen had
toen wat bijzonders te bieden. Dat zou
den we weer moeten hebben. Een pier.
Nü. Er komen tegenwoordig veel meer
toeristen, 't Zou een reuze attractie zijn,
geloof dat maar."
Dat zegt de heer Quelerij, die het wel en
wee van de wandelpier van Vlissingen
van nabij heeft gevolgd. Werkloos geworden
tijdens de crisisjaren was Quelerij al lang blij
als timmerman in dienst te worden genomen
van de bouwers van de pier. Hij heeft de pier
zien groeien; van dag tot dag. Later, na de
opening werd hij de vaste man voor het on
derhoud. Hij was, als dat zo uit kwam, schil
der, elektricien, timmerman en wat al niet
meer. Reeds nadat de Duitsers op het restau
rant van de pier luchtafweergeschut hadden
geplaatst, kwam Quelerij nog geregeld op de
pier, totdat hij er omstreeks 1942 voorgoed
werd afgezet. Lachend vertelt de Vlissingse
winkelier: „Weet U, waarom de Duitsers in
de oorlog de pier hebben afgebroken en ge
deeltelijk opgeblazen? Om te voorkomen, dat
de geallieerden er zouden landen
Zo is Vlissingen dan zijn pier kwijtgeraakt.
Nauwelijks zeven jaar, nadat hij op 30 mei
1936 met officieel vertoon en met een groots
feest was geopend. Dat was een hele gebeur
tenis, waarvoor de minister van waterstaat,
jhr. ir. O. C. A. van Lidth de Jeude hoogst
persoonlijk naar Vlissingen kwam. Wij hebben
er de Vlissingsche Courant van 2 juni 1936
op nageslagen. Wat burgemeester Van Woel-
deren ter gelegenheid van de opening zei, wil
len we de lezers niet onthouden: „Behalve
het prachtige panorama van de Noordzee,
van de brede Scheldemonding en van de
Vlissingse kust, zullen de bezoekers van de
pier daardoor steeds kunnen genieten van de
altijd wisselende en interessante scheepvaart
op de Schelde, alle scheepstypen van de aller
grootste tot de kleinste kan men er van
nabij bestuderen. Deze plaats mag daarom
wel als ideaal voor een wandelpier worden
beschouwd". Dat was recht uit het hart ge
grepen van vele Vlissingers, die onmiddellijk
al vertrouwd waren met de pier.
Bakker J. W. v. d. Linde uit de Walstraat
behoorde ook tot de mensen, die wat je noemt
warm liepen voor de pier. „Wat wil je, meneer.
Je was jong en je vond het prachtig". In al
zijn enthousiasme bleef Van der Linde toch
de nuchtere zakenman, die koel berekende
of er voor hem ook wat te verdienen zou zijn
aan de wandelpier. Als een flits moet het door
bakker v. d. Linde hebben gegaan: „Piertjes
moet ik hebben. Dat is het. Eureka!" „Pier
tjes": dat zijn speciale boterkoekjes van bak
ker v. d. Linde. „Koekjes met een geheel
eigen cachet, verpakt in speciale doosjes met
daarop afgebeeld de wandelpier van Vlissin
gen", aldus de Vlissingse bakker, die deze
lekkernij nog steeds verkoopt. Vooral in het
seizoen. De piertjes hebben het langer volge
houden dan hun grote broer in de Schelde
vóór de boulevard, dat staat als een paal
boven water!
Vier volle seizoenen vóór het uitbreken van
de tweede wereldoorlog was de pier de
grote trekpleister in Vlissingen. Als je er niet
kwam om een drankje te gebruiken in het
restaurant op de kop van de pier 50 meter
van de vaargeul en evenver van de passerende
scheepvaart verwijderd of te dansen op
de muziek van een bekende band of naar het
optreden van gerenommeerde artiesten te
kijken, dan kon je lekker „pierewaaien".
73. gladmaken van linnen;
74. boom.
VERTICAAL:
1. wolvlokje in weefsel;
2. insekt;
4. tijdelijk, afk.;
5. vlaktemaat;
6. „meer" in 't Italiaans!
7. boek v. dagel. aantekeningen;
8. stekelig zoogdiertje;
9. do, muzieknoot;
10. despoot;
11. touwwerk v. e. schip;
13. bovenaards wezen;
15. verstandig;
17. rivierboot;
18. gebergte in U.S.S.R.;
20. bep. gewicht, afk.;
22. inwendig orgaan;
24. persoonlijk voornaamwoord;
25. behoefte aan voedsel;
27. afhangend lapje (vlees);
30. bedaard, rustig;
32. weg voor auto's, enz.;
33. titel v. e. prins, afk.;
34. het vermogen tot spreken;
36. punt dat cirkelomtrek en raaklijn ge
meen hebben;
39. vulkanisch produkt;
41. beteuterd;
42. Polynesiër;
45. een dringende mensenmenigte;
46. wens op visitekaartje (afk.)
47. zuidvrucht;
51. mist;
53. inwendig orgaan;
54. ten bedrage van;
56. vast, precies juist;
57. zoetwatervisje;
Uet mag dan zo zijn, dat de wandelpier
alweer twintig jaar geleden door de
Duitsers werd opgeruimd, velen hebben
goede herinneringen aan Vlissingens
pier, de tweede in Nederland en uiter
aard een trekpleister voor het toen nog
schaarse toerisme.
58. deel van een bijbel, afk.;
59. vuur, aanvalsgeest;
60. overlevering, sprookje;
62. leeg (v. pomp, enz.);
Het aantal oplossingen van de weke
lijkse puzzel was deze maal kleiner
dan vorige week. Daar staat echter
tegenover dat deze maal zeer weinig
foutieve oplossingen binnenkwamen,
o.i. een bewijs dat deze puzzel echt
niet moeilijker was dan de voorgaan
de. Ten overvloede willen wij er nog
eens op wijzen bij inzending toch
vooral duidelijk het woord „puzzelru
briek" op de envelop te vermelden.
ISS
Bffgj
