Voorzitter van produktschap
„boterprijs gaat niet omhoog"
mmmm.
SCOTLAND YARD ONTDEKTE DE
SCHUILPLAATS VAN TREINROVERS
GROOT RECREATIECENTRUM OP AFSLUITDIJK IN VOORBEREIDING
GERUCHTEN IN ENGELAND, DAT
NEDERLANDER SPION ZOU ZIJN
„V.S. organiseren
op Cuba krachtige
ondergrondse"
Rakosi overleden
Vonnissen drie vrije'
boeren opgeschort
a
Prijsverhoging past niet in onze politiek
BOND VAN COÖPERATIEVE
lUIVELVERKOOPVER.
HANDHAAFT OUDE PRIJS
Geen aanleiding
AANTAL MELKSLIJTERS
IN ZWOLLE KLIMT
GEEN TRAPPEN MEER
Gegarandeerd
Leo Vlaanderen
„geruchten zijn
onzin
Amerika nam een
ondergrondse
kernwapenproef
Nederlander voor
Poolse rechtbank
Zes jaar geëist
voor dodelijke steek
met stiletto
mmêmmÊmmmmmmmmm
Fransen speuren
nu aan Rivièra
naar toeristen
Aan Rivièra
Weer een boeddhist
in Zuid-Vietnam
verbrandde zichzelf
Isolement
MOTIE VAN WANTROUWEN
VAN INDIASE OPPOSITIE
Verdubbeling rijbaan over dijk in 1970
Kampeerterrein,
motel en
zwemgelegenheid
Brug bij monument
Macmillan prijst
Lord Home
WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1963
PROVINCIALE EEEVWSE COURANT
(Van onze Haagse redactie)
„De politiek van ons produktschap
in de laatste jaren is geweest de
boterprijs zoveel mogelijk te sta
biliseren, omdat wij de overtuiging
hebben, dat een stabiele prijs van
belang is voor de binnenlandse bo-
terafzet". Dit verklaarde de voor
zitter van het Produktschap voor
Zuivel, ir. B. van Dam, gistermid
dag op een in Den Haag gehouden
persconferentie naar aanleiding
van de maandagavond door de heer
Buisman te Leeuwarden, de groot
ste boter handelaar van Nederland,
aangekondigde verhoging van de
boterprijs.
Overigens verwachtte de heer Van Dam,
dat het publiek niet meer voor een pak
je boter zal moeten betalen, omdat de
bond van coöperatieve zuivelverkoop-
verenigingen, waarvan de deelnemers
60 procent van de boterproduktie in
handen hebben, besloten heeft de heer
Buisman in zijn prijspolitiek niet te vol
gen. De bond heeft besloten de prijs op
3,60 per kg te handhaven.
De heer Van Dam zette uiteen, dat de
binnenlandse afzet van boter thans cir
ca 1300 ton per week bedraagt. Door
zoveel mogelijk de prijs stabiel te hou
den, wil het produktschap deze omzet
handhaven. De vorige week doorge
voerde prijsverhoging van 20 cent per
kg paste volgens de heer Van Dam wel
in deze politiek, maar dat zou niet het
geval zijn als een verdere verhoging met
40 cent, zoals de heer Buisman wil, zou
plaatshebben.
Ir. J. E. C. Spithoven, de secretaris
van de bond van coöperatieve zui-
velverkoopverenigingen, deelde de
redenen mede, waarom de bond de
heer Buisman niet heeft gevolgd.
Naar de mening van de bond geeft de
marktsituatie geen aanleiding tot ver-
Een aantal Zwolse melkslijters heeft
besloten voortaan de produkten
niet meer de trappen van flatge
bouwen op te dragen. De klanten
moeten hun boodschappen beneden
aan de wagen afhalen. Als reactie
hierop heeft een comité van flatbe
woners geadviseerd niet meer dan
de hoogst noodzakelijke artikelen te
kopen en in geen geval produkten
als kaas, eieren, bier en dergelijke.
Toen de Zwolse melkverkopersbond en
de coöperatie in 1958 het besluit
nam de bezorging aan de flats te
staken, waren de reacties zo fel, dat
men het besluit weer introk. Thans
willen de betrokken slijters een uit
zondering maken voor bejaarden,
invaliden, zieken en aanstaande
moeders. De Zwolse melkverkopers
bond staat niet achter deze actie.
dere prijsverhoging van de boter. De
produktie bedraagt thans circa 2300 ton
per week. Hiervan gaat voor binnen
lands verbruik circa 1300 ton, voor ex
port 300 ton, zodat er nog een over
schot is van 700 ton per week.
Verder is ook de bond van oordeel, dat
op langere termijn gezien het van be
lang is, dat de boterprijs stabiel blijft.
De heer Spithoven herinnerde in dit ver
band aan de situatie in 1959, toen als
gevolg van de droge zomer de prijs
fors omhoog liep. Door die prijsverho
ging hebben we veel consumenten ver
speeld, betoogde ir. Spithoven. De afzet
in het binnenland liep daardoor van
1200 tot 600 ton per week terug. Het
heeft lang geduurd voor we weer op
het oude peil kwamen.
De heer Buisman heeft de fabrieken die
hem boter leveren, telegrafisch gega
randeerd, dat hij in ieder geval tot 31
augustus aanstaande voor hun boter de
met 40 cent verhoogde prijs van 4,
per kilo zal blijven betalen.
RECLASSERINGS-VRIJWILLIGER IN LONDEN
Een in Londen wonende Nederlan
der, de 45-jarige Leo Vlaanderen,
heeft verklaard contact te zullen
opnemen met Lord Denning, die
een onderzoek instelt naar de
staatsveiligheidsaspecten van de
zaak-Profumo. Hij zou dit doen
naar aanleiding van geruchten dat
hij een spion voor de Russen zou
zijn.
Volgens het boulevardblad „Daily
Sketch" was de heer Vlaanderen, die als
statisticus werkzaam is bij de interna-
OOK EEN MANIER... De Mexicaan
Jorge de la Riva y Mora houdt er be
paald eigenaardige opvattingen over de
liefde op na. Het twintigjarige verpleeg
stertje Rosa Maria Ochoa Guteierrez
kan daarvan meepraten. Zij is kortgele
den met Jorge getrouwd zonder dat zij
de man zelfs kende. Zij heeft de politie
verteld, dat zij op 'n middag, toen zij uit
het ziekenhuis waar zij werkte kwam, op
straat staande werd gehouden door de
man die later haar echtgenoot zou wor
den. Deze haalde een revolver tevoor
schijn en dwong haar in een gereed
staande wagen te stappen. In de auto
bevonden zich nog twee personen. Jorge
hield zijn revolver op het meisje gericht
terwijl zij met grote snelheid naar het
kantoor van een rechter in Tlalpan, een
voorstad van Mexico City, reden. „Wij
zullen nu in de echt verbonden worden",
zo zei Jorge tegen het meisje, „en als je
ook maar iets zegt dan zal ik je familie
vermoorden".
Trillend van angst onderging Rosa de
huwelijksvoltrekking, terwijl een van
Jorges handlangers de loop van de revol
ver, die hij onder zijn jas had geborgen
naar haar liet wijzen. Onmiddellijk na
de plechtigheid bracht Jorge haar naar
huis, nam bij de voordeur afscheid en
verdween. Rosa heeft hem sindsdien niet
meer gezien
Het meisje is nog teruggeweest naar de
bewuste rechter, maar van hem kreeg
zij enkel te horen dat zij inderdaad voor
de wet was getrouwd. Als zij het huwe
lijk ongedaan wilde maken zou zij echt
scheiding moeten aanvragen maar
dan eerst haar man moeten opsporen.
VERTROUWEN. Een Britse kassier,
Robert Enderby, die zijn bazen op kun
dige wijze in zes jaar tijd ruim 25.000
pond afhandig maakte, is voor de rech
ter te kijk komen te staan vanwege zijn
goed vertrouwen. Hij heeft namelijk van
al het geld geen penny gehouden, maar
alles overgedragen aan een vriend, John
Ernest Freeman, die het zou investeren
in een elektriciteitszaak om het later
met winst terug te betalen. Pas toen de
politie hem op het spoor was ontdekte
Enderby, dat zijn vriend al het geld ver
gokte.
Zijn enige troost is nu, dat zijn „vriend"
vier jaar gevangenis kreeg en hii maar
twee.
RUSTPUNT. De stedelijke overheid van
Bridgewater heeft een luxueus ingericht
rustpaviljoen voor ouden van dagen ge
bouwd, waarin diepe, comfortabele fau
teuils op dikke tapijten staan, maar nie
mand komt er ooit.
De reden: het paviljoen staat ruim an
derhalve kilometer van de stad, en zo
ver komen bejaarde wandelaars nooit,
ook niet al was het alleen maar om er
te rusten. -
NUCHTER Nawang Gomboe, de
Sherpa die met de Amerikaanse berg
beklimmer James Whitaker dit jaar de
8847 meter hoge Mount Everest heeft
bedwongen, heeft zondag gezorgd voor
een nieuwe anekdote.
Een kleine bewonderaar vroeg hem wat
hij dacht toen hij zich op de top van
's werelds hoogste berg bevond. De Ne-
palse Sherpa antwoordde in perfect En
gels: „How to get down". (Hoe kom ik
naar beneden).
Volgens de „Washington Post" doet de
Amerikaanse regering thans krachtige
pogingen om op Cuba een sterke onder
grondse beweging in het leven te roe
pen.
Hiertoe zouden de Verenigde Staten in
het geheim anti-Castrogezinde Cubaan
se bannelingen, geld en wapens naar
het binnenland van Cuba overbrengen.
De wapens zouden in grotten worden
verborgen, totdat het tijdstip van de
grote opstand zou zijn aangebroken.
De organisatie van een en ander zou in
hoofdzaak berusten bij het Amerikaan
se „tweede bureau", dat hiermee in mei
of juni jl. zou zijn begonnen.
Volgens de „Washington Post" zou het
„tweede bureau" thans een overeen
komstig streven van andere Cubaanse
ballingen in de Verenigde Staten tegen
gaan, omdat dit te „amateuristisch" van
opzet zou zijn, waardoor het afbreuk
zou kunnen doen aan de opzet van het
bureau.
In de herfst of in het begin van de win
ter, in ieder geval voor Kerstmis, zal
een aanval in „commandostijl" worden
ondernomen op Cuba, zo is gisteren
verklaard door Cubaanse vluchtelingen
te San José. „Dit zal een bloedige Kerst
mis worden voor (premier Fidel) Cas
tro". aldus Manuel Martinez, een leider
van de raad van Cubaanse ballingen
(C.E.C.).
De Amerikaanse commissie voor de
kernenergie heeft medegedeeld dat
maandag in de woestijn van Nevada
een kernwapen van geringe kracht tot
ontploffing is gebracht. Met deze om
schrijving wordt een kernwapen be
doeld met een ontploffingskracht van
niet meer dan 20.000 ton T.N.T.
Dit is de eerste kernwapenproef waar
van, na de ondertekening, verleden
week, in Moskou van de beperkte kern-
stopovereenkomst, melding wordt ge
maakt. Ondergrondse proeven zijn, als
bekend, volgens dit akkoord nog wel
toegestaan, omdat men geen overeen
stemming heeft kunnen bereiken over
de wijze, waarop bij een verbod het toe
zicht op de naleving hiervan zou wor
den uitgeoefend.
De 34-jarige Nederlander J. de R. zal
voor de rechtbank van Warschau wor
den geleid omdat hij in juni van dit jaar
heeft getracht een 26-jarig Oostduits
meisje uit Goerlitz illegaal Polen te doen
verlaten. De zaak zal waarschijnlijk in
september dienen.
De Nederlander die in Amsterdam
woont, ontmoette in juni op een zaken
reis het Oostduitse meisje Christe Neffe
dat met vakantie in Polen was. Weder
zijdse genegenheid bracht hen ertoe te
trachten naar het westen uit te gaan, hij
legaal maar zij illegaal. Toen zij zich op
23 juni op het vliegveld Okecie bij War
schau vertoonden om het vliegtuig naar
Brussel te nemen, liepen zij tegen de
lamp.
„Er zijn in Nederland gelukkig veel
fatsoenlijke Surinamers. Maar op Ka-
tendrecht krijgen wij helaas steeds meer
te doen met enkele verdwaalde figu
ren, die werkschuw zijn, in verdovende
middelen handelen en voor souterneur
spelen", zei gistermorgen de officier van
justitie bij de rechtbank in Rotterdam,
mr. B. van der Meulen, in een vernie
tigend requisitoir tegen de 27-jarige
Surinamer Frank R. A. N„ die terecht
stond op de beschuldiging op 19 februa
ri tijdens een caféruzie de Groningse
varensgezel Siebrand de Wind (22)
door twee steken met een stiletto om
het leven te hebben gebracht. Mr. Van
der Meulen eiste tegen de Surinamer,
die als agressief en verminderd toere
keningsvatbaar werd gekwalificeerd,
een gevangenisstraf van zes jaar met
aftrek van het voorarrest. „Al in de
eerste regel van het psychiatrisch rap
port staat dat de man niet in de wester
se samenleving past en dat vooral Rot
terdam voor hem een slechte omgeving
is", lichtte hij toe. „Daarom moet hij
zo lang mogelijk uit de maatschappij
worden verwijderd".
De verdediger, mr. M. P. Dorhout, ba
seerde zijn pleidooi op noodweer en het
ontbreken van de opzet om te doden.
Hij voerde daarbij verschillende arres
ten van de hoge raad aan. De recht
bank zal op 27 augustus uitspraak doen.
tionale rubberstudiegroep in de Britse
hoofdstad, reclassering* vrij williger, in
welke hoedanigheid hij bezoeken bracht
aan de gevangenis Wormwood Scrubs,
waar wegens spionage veroordeelde ge
vangenen zitten zoals George Blake,
John Vassal!, Henry Houghton, Peter
Kroger en Gordon Lonsdale.
Een oud-gevangene zou hebben ver
klaard, dat de heer Vlaanderen in de
gevangenis contact had gehad met voor
malige Russische agenten. Voorts zou
hij in zijn woning een radiozender heb
ben.
Onzin'
„Het is onzin dat ik een Russische
spion zou zijn en het is zeker niet
waar dat ik in mijn flat een zender
heb staan. Ik heb daar alleen maar
een radio-ontvanger", aldus de heer
Vlaanderen. Hij voegde hieraan toe,
dat hij zijn reclasseringswerk zou
opgeven.
Naar aanleiding van de geruchten dat
hij in verband met zijn „spionage-acti-
viteit" vaak bezoeken aan het buiten
land zou brengen, merkte hij op, dat hij
viermaal per jaar naar Den Haag, zijn
geboortestad, ging, aldus de „Daily
Sketch".
Als reclasseringsvrijwilliger bezocht de
heer Vlaanderen, met toestemming van
het ministerie van binnenlandse zaken,
gevangenen, om hun boeken te brengen
en om hen in persoonlijke en gezins
kwesties te helpen.
Elise Hoomans als Essie en Carola
Gijsbers van Wijk als Norah in
het stuk „zingend in de wildernis
dat donderdagavond door de
A.V.R.O.-televisie sal worden uit
gezonden. Het is een door Dick
van Veen verzorgde Nederlandse
vertaling van Ah wilderness"
door Eugene O'Neill, dat door
Frans Boerlage voor de t.v. is be
werkt. Boerlage voert ook de re
gie.
Tussen Tramoyes en St. André de
Corcy bij Lyón is, zoals gemeld,
een Franse Viscount neergestort.
Er zijn 16 doden te betreuren. De
enige overlevende is een 3-jarig
meisje, wier toestand zeer ernstig
is.
Op de foto een reddingsploeg op
de plaats van de ramp.
WHWaMMMMMWMMAMMMywWMUWMW
Volgens reizigers, die gisteren uit Boe
dapest in Wenen aankwamen, is de vroe
gere „Stalinistische dictator" van Hon
garije, Matyas Rakosi in de Sowjet-Unie
gestorven. Het nieuws zou het hoofd
kwartier van de communistische partij
in Hongarije afgelopen zondag hebben
bereikt. Het is nog niet bekend waar Ra
kosi, die kort voor de Hongaarse op
stand van 1956 naar Rusland vluchtte,
zal worden begraven.
Rakosi bereikte de leeftijd van 71 jaar.
Tijdens de tweede wereldoorlog verbleef
hij in Rusland. In 1945 keerde hij met
het rode leger naar Hongarije terug en
klom spoedig op tot het leiderschap van
de communistische partij.
Hij verloor aan invloed, toen Imre Nagy,
die na de opstand in 1956 in Roemenië is
geëxecuteerd, in 1953 premier werd. In
1955 werd Nagy tijdelijk uit zijn ambt
ontzet. Rakosi bleef partijleider.
Rakosi was een van de felste tegenstan
ders van president Tito. Toen hij in juli
1956 tot aftreden werd gedwongen, zou
hij tal van vooraanstaande Hongaren,
waaronder de vroegere Hongaarse mi
nister van buitenlandse zaken, Laszlo
Rajk, gevangen hebben laten zetten.
Rajk werd onder meer op beschuldiging
van Titoïsme ter dood gebracht. Rakosi
was ook een van de ontwerpers van een
politiek, die leidde tot de arrestatie en
het proces tegen kardinaal Mindszenty
in 1948.
MM
BENDE WAS OVERHAAST VERTROKKEN....
De „vliegende brigade' 'van Scot
land Yard heeft gisteren een in
val gedaan in een alleenstaande
boerenwoning in het dorpje
Oakley, 50 km van Londen, en
ontdekt dat de bandieten die vo
rige week de overval pleegden op
de posttrein van Glasgow naar
Londen, daar een schuilplaats
hadden ingericht.
Er werd in het huis echter behalve en
kele lege postzakken, verder geen
spoor gevonden van de buit van 25
miljoen gulden.
De omgeving van het huis werd on
middellijk na de komst van de poli
tie afgezet. De boerenwoning ligt
op ongeveer 36 kilometer van Ched-
dington, de plaats waar de overval
gepleegd werd.
Scotland Yard wilde geen commentaar
geven op de vraag of de bende wel
licht gebruik had gemaakt van een
oude landingsstrip uit de oorlog, die
vlakbij het huis ligt om er in een
vliegtuig met de buit vandoor te
gaan.
Het staat in ieder geval vast dat op
verzoek van Interpol de Franse poli
tie in Nice en in andere plaatsen aan
de Rivièra naar leden van de bende
uitkijkt, die daar misschien geca
moufleerd als Britse toeristen rond
lopen.
Scotland Yard heeft wel meegedeeld
dat de bende het huis overhaast
heeft verlaten en dat de mannen
verschillende dingen hebben ver
brand. Ook was er een put gegraven,
klaarblijkelijk met de bedoeling daar
het geld te verstoppen. Volgens
commissaris George Hatherill van
Scotland Yard was de treinroof goed
voorbereid, omdat de put kennelijk
reeds voor de overval was gegraven
en in het huis grote hoeveelheden
voedsel waren opgeslagen.
Hatherill zei dat het doorzoeken van
het huis nog niet voltooid was en
dat de politie zeker drie dagen werk
nodig zou hebben om alles na te
In de Zuidvietnamese plaats Hue, op
650 km ten noorden van Saigon, heeft
in de nacht van maandag op dinsdag
een boeddhistische monnik zelfmoord
gepleegd door zich in brand te steken.
Het was de derde monnik die zulks deed
uit protest tegen de godsdienstpolitiek
van het bewind van de r.-k. president
Ngo Dinh-Diem.
Maandagavond trachtte een meisje van
18 jaar zich de linkerhand af te hak
ken in de voornaamste pagode van
Saigon als „een nederig huldeblijk aan
boeddha, nu onze religie in gevaar ver
keert".
Volgens het Cambodjaanse persbureau
hebben Zuidvietnamese militaire eenheden
onlangs bij Koh Ko het Cambodjaanse
grondgebied geschonden en het vuur op de
bevolking geopend. Een jongen kwam om
het leven en acht mensen liepen verwon
dingen op.
gaan. Vingerafdrukdeskundigen en
andere politie-experts hebben op
dracht gekregen vanuit Londen naar
het door Scotland Yard ontdekte
huis te komen.
Auto's
Het Wereldgebeuren
Iedereen in de omgeving is door de po
litie ondervraagd. Bij het huis is ook
een vrachtauto gevonden, die beant
woord aan het signalement van een
vrachtwagen die werd gezocht.
Voorts stonden bij het huis ook twee
Landrovers.
De ramen van de uit twee verdiepingen
bestaande en acht kamers tellende
boerenwoning waren door de bandie
ten zorgvuldig afgedekt met gordij
nen, om te voorkomen dat er licht
naar buiten zou schijnen. Het huis
zelf is van de weg af niet te zien.
De oppositiepartijen met uitzondering
van de communisten hebben gisteren in
het Indiase parlement een motie van
wantrouwen tegen de regering inge
diend. Dit is voor het eerst in zestien
jaar.
Tevoren was het de oppositie niet ge
lukt voldoende stemmen te verzamelen,
nodig voor de indiening van een derge
lijke motie. Twee vorige pogingen mis
lukten doordat men het vereiste aantal
van 51 stemmen niet haalde. Thans
schaarden zich 72 van de 102 oppositie
leden (de communisten niet meegere
kend) achter de motie, die echter vrij
wel zeker door het parlement zal wor
den verworpen aangezien de regerings
partij over 361 zetels beschikt. De com
munisten hebben er 29.
Er is de laatste tijd in toenemende ma
te kritiek op de regering uitgeoefend,
onder meer wegens een overeenkomst
met de „Stem van Amerika" en voor
genomen gemeenschappelijke lucht
machtoefeningen van India, Amerika en
Engeland. Men ziet hierin een schen
ding van India's traditionele neutralis-
tische politiek.
(Van onze Haagse redactie).
Drie boeren, die een serie hechtenis-
straffen moesten uitzitten in het Arn
hemse huis van bewaring, zijn hangen
de een gratieverzoek aan de koningin
maandag voorlopig op vrije voeten ge
steld. De boeren waren bij verschillen
de vonnissen veroordeeld tot ieder 10,
20 en 40 dagen in totaal dus 70 da
gen gevangenisstraf wegens het niet
betalen van de heffingen van het land
bouwschap. Op initiatief van de heer
Koekoek (boerenpartij) is bij de konin
gin een rekest ingediend, waarin werd
gevraagd de straffen niet ten uitvoer te
leggen in verband met de oogstdrukte.
Het rekest is opgevat als een gratie
verzoek en dat heeft het de rechtbank
mogelijk gemaakt de tenuitvoerlegging
van de opgelegde straffen op te schor
ten in afwachting van de beslissing op
het gratieverzoek.
Dit laatste is nu gebeurd, maar aange
zien onderbreking van een eenmaal ten
uitvoer gelegde straf niet mogelijk
was, hebben de drie boeren toch hun
eerste vonnis (10 dagen) volledig uit
moeten zitten, de beide andere vonnis
sen (20 en 40 dagen) zijn nu opge
schort.
Twee boeren, die eveneens een hechte-
nisstraf ondergaan wegens het niet be
talen van de premies moesten gisteren
in het huis van bewaring blijven, om
dat hun tweede vonnis reeds in uitvoe
ring was gegaan.
(Van onze Haagse redactie)
Midden op de Afsluitdijk komt
een zeer groots opgezet recrea
tiecentrum. De beslissing daar
over is kortelings door de dienst
Zuiderzeewerken genomen, zo
vernemen wij van zeer goed in
gelichte zijde. Reeds volgend
jaar zullen talrijke kampeerders
een groot gerieflijk kampeerter
rein op de Afsluitdijk gereed
vinden. Niet lang daarna komen
op een terrein aan de zuidzijde
van de dijk, naast de Zuiderha
ven een restaurant, hoogstwaar
schijnlijk ook een motel en
voorts een zwemgelegenheid.
Dit terrein, dat 150 meter diep is en
langs de weg 200 meter lang, een
kleine 3 hectare, wordt thans reeds
geëgaliseerd. Bij de dienst der Zuider
zeewerken is bekend, dat er zeer veel
liefhebbers zijn voor de exploitatie
van dit recreatiecentrum en belang
hebbenden zullen binnenkort worden
ingelicht onder welke voorwaarden
de terreinen zullen worden uitgege
ven en welke terreinen voor de ver
schillende doeleinden beschikbaar ko
men.
Het nieuwe terrein biedt de aantrek
kelijkheid van de bedrijvigheid
zelfs een kleine visafslag van de
beide haventjes en het kan een uit
gangspunt vormen voor recreatie
langs de dijk in beide richtingen. Het
ligt namelijk in de bedoeling, zoals
thans het geval is, de hele dijk open
te houden voor bezoekers. Het kam
peren, dat nu nog oogluikend wordt
toegestaan, zal echter op het kam
peerterrein worden geconcentreerd.
Er bestaat grote behoefte aan een
dergelijk recreatiecentrum. De dagre
creatie langs de Afsluitdijk en ook
het kamperen zijn in de laatste jaren
zeer sterk toegenomen. De Afsluitdijk
is een van de weinige plaatsen in Ne
derland, waar men met de auto tot
vlak bij de zee twee zeeën" eigen
lijk kan komen. De ruimte en het
wijde uitzicht worden als weldadig
ondervonden, maar het huidige ge
bruik van de 35 kilometer dijk als
recreatieoord brengt ook zijn bezwa
ren mee: er zijn voor de kampeerder
geen sanitaire voorzieningen, er is
geen toezicht en het verkeer levert
gevaren op.
c I »j j Het hotel ot motel de juiste vorm
UOPlUlRPtin hangt uiteraard mede af van de ge-
vu5iumciiu gadigde voor de exploitatie krijgt
vermoedelijk zijn restaurant op een
zodanige hoogte, dat men uitzicht
heeft over de Waddenzee en IJsel-
meer. De zwemgelegenheid zal onge
twijfeld zeer in trek zijn, omdat vrij
zwemmen langs de dijk elders vrijwel
niet mogelijk is tengevolge van de
scherpe stenen.
De grote belangstelling voor de Af
sluitdijk maakt ook verkeersvoorzie-
ningen noodzakelijk. Het eerst zal er
tegenover het monument op de Af
sluitdijk een loopbrug komen naar
een groot parkeerterrein. Deze brug
werd ontworpen in overleg met de ar
chitect van het monument, de heer
Dudok. Op het ogenblik wordt daar,
waar dit mogelijk is, de autoweg
reeds verbreed van 6 tot 7,5 meter.
Vrij links aflsaan is nu nog overal
toegestaan. Op de plaatsen, waar dit
nodig is komen in de komende jaren
verkeersgeleiders. Een volgende fase
zal zijn, dat de weg wordt verdub
beld. Dit is mogelijk omdat de spoor
wegen alle aanspraken op ruimte
voor een spoorweg loslieten. Deze
verdubbeling zal echter niet voor
1970 aan de orde komen. En ten slot
te hoopt men hiermee samen te
laten lopen het omhoogbrengen van
de weg bij Breezanddijk het re
creatiecentrum dus zodat de toe
risten, die van hieruit uitzwermen
veilig kunnen oversteken.
Tevens zat dan een weg voor lang
zaam verkeer, parallel aan de dub
bele autoweg, worden aangelegd voor
bromfietsers en voor het onderhoud
van de dijk. Voor deze opzet is vol
doende ruimte aanwezig. Het tempo
van deze laatste verkeersvoorzienin-
gen is echter nog afhankelijk van de
middelen, die te zijner tijd ter be
schikking komen.
De Spaanse regering heeft aangekon
digd, dat zij meer autonomie zal
verlenen aan enkele Spaanse gebie
den in Afrika en daarmee maakt gene
raal Franco een elegant gebaar naar
al degenen, die van mening zijn, dat
ook de laatste resten van het duizen
den jaren oude koloniale stelsel moeten
verdwijnen van de Afrikaanse grond.
Men zegt, dat hij voor Spanje meer heil
ziet in een goede verstandhouding met
de thans reeds onafhankelijke Afrikaan
se landen. De resterende Spaanse kolo
niën in Afrika hebben namelijk zó wei
nig waarde, dat er meer te verdienen
valt aan goede Spaanse relaties met
het overige Afrika.
Anderen zeggen, dat Franco boven
dien nog een zachte wenk heeft
willen geven aan Portugal. Spanje
is met Portugal verbonden door een ver
drag, waarin bepaald wordt, dat de bei
de staten aan elkaar militaire steun
zullen geven, wanneer zij aangevallen
worden op of in de directe omgeving
van het Iberische schiereiland.
De Portugese en Spaanse koloniën zijn
van dit verdrag uitgezonderd. Spanje
behoeft bijvoorbeeld geen bijstand te
verlenen aan Portugal, wanneer Portu
gal gewikkeld raakt in een koloniaal
conflict. Maar er bestaat toch wel dui
delijk vriendschap tussen beide landen
en volkeren.
Spanje en de Spaanse regering zouden
het bepaald onprettig vinden als Portu
gal in Afrika nog groter moeilijkheden
kreeg, dan het tot voor kort in Angola
had. Men is er te Madrid echt wel mee
ingenomen, dat de Angolese vrijheids
beweging van Holden Roberto is ver
splinterd en dat er nu weer overwegend
rust heerst in Angola.
Maar generaal Franco weet óók, dat
bepaalde Afrikaanse staten zullen voort
gaan met het stoken van onrust in An
gola en met het organiseren van verzet
èn hij weet dat Portugal zich in een
akelig isolenment bevindt, dat weinig
goeds belooft voor de toekomst.
Aangenomen moet worden, dat en
kele dagen geleden generaal Franco
dit alles nog eens duidelijk aan
Salazar heeft gezegd, toen de beide he
ren spraken over de onprettige ervarin
gen van Portugal in de Verenigde Na
ties. Portugal staat binnen die organi
satie geheel geïsoleerd als het enige
koloniserende land. dat nog vasthoudt
aan de koloniale idealen, zoals zij dui
zenden jaren lang hebben gegolden,
maar nu zijn afgezworen. Het wil nog
altijd zijn koloniale gebieden ook in
Afrika! zien als delen van het eigen
Portugese vaderland en het wil die „de
len" niet via een onafhankelijkheids
procedure verloren zien gaan.
Ondanks de waarschuwing van zijn
vriend Franco heeft premier Sala
zar van Portugal jl. voor de tele
visie verklaard, dat Portugal „als be
heerder van een heilige nalatenschap"
zijn overzeese gebiedsdelen aan zich zal
houden „tot aan het eind van zijn krach
ten en middelen".
Hij nodigde de Afrikaanse landen uit
tot vriendschappelijke samenwerking en
als ze tot zulk een samenwerking niet
bereid zouden zijn, dan vroeg hij in elk
geval de normen van het fatsoen in acht
te willen nemen.
Amerika beschuldigde hij ervan door
zijn Afrikaanse politiek de belangen
van de westelijke defensie ten zeerste
te verstoren, omdat deze politiek on
danks haar andere motieven als het
ware parallel loopt met de communis
tische. „Het maakt", zo zei hij, wei
nig uit of het ene land uitgaat van het
beginsel dat alle mensen en volkeren
vrijheid moeten verkrijgen, terwijl het
andere uitgaat van het denkbeeld van
een wereldrevolutie, die verondersteld
wordt de mens volledig geluk te schen
ken". De Amerikaanse politiek brengt
volgens hem een vermindering van het
potentieel van Amerika's Europese
bondgenoten met zich mee, ten gunste
van het potentieel van „de vijand, het
communisme".
De Verenigde Naties noemde Salazar
„een bedreiging van de vrede en van het
ordelijk bestaan der naties". De cam
pagne die in de volkerenorganisatie te
gen Portugal gevoerd wordt is volgens
hem geen verrassing „gezien de ver
goddelijking van het instituut" en ge
zien de „verwatenheid" waarmee een
meerderheid de fundamentele beginselen
van het Uno-handvest toepast.
Hij prees de multilaterale samenleving
als een Portugese schepping en zei,
dat de Afrikaanse provincies van
Portugal een vergelijking met hun na
buurlanden met glans kunnen doorstaan.
Voor de bewoners staat de weg open
naar de hoogste posten en het wordt
hun steeds gemakkelijker gemaakt deze
te bereiken, aldus Salazar.
Tegenover het naast elkaar leven der
verschillende rassen in de Portugese
provincies stelde hij „het zwarte racis
me" der jonge Afrikaanse landen, die
hij verder beschuldigde van het veron
achtzamen van de werkelijke verlangens
van mensen, die in de Portugese gebie
den in vrede willen leven en „volledige
rechtsgelijkheid genieten met de ande
ren". Salazar wilde hopen dat tenminste
de landen met meer verantwoordelijk
heidsgevoel in de Verenigde Naties de
Portugezen in vrede zouden laten door
werken.
Hij zei niet optimistisch te zijn ten aan
zien van de toekomst, maar zich ook
niet te willen laten meeslepen met de
golf van pessimisme. Het denkbeeld dat
Portugal zijn overzeese gebiedsdelen zou
opgeven in ruil voor compensatie van
rijke landen wees hij met kracht van de
hand. „Het is nu eenmaal zo", zei hij,
„dat overzees Portugal wel het slacht
offer kan worden van een aanval, maar
het is niet te koop".
In Afrikaanse Unokringen te New York
was men over de rede van Salazar nog
al ontstemd. Portugal wijst de Uno-
resoluties af waarin zelfbeschikking
voor Portugese kolonies geëist wordt.
Men meende, dat Salazar aan de Afri
kaanse landen de handschoen heeft toe
geworpen.
Dit laatste is vanzelfsprekend een
spitsvondigheid. Het is niet Portugal,
dat de handschoen toewerpt, maar het
zijn de Afrikaanse landen, die gesteund
door de Aziatische landen en voorname
lijk met hulp van de communistische
landen en van de Verenigde Staten een
oud (en misschien wel verouderd!) kolo
niaal bestuurbestel willen afbreken.
De agressiviteit gaat niet uit van Por
tugal, dat alleen maar wil behouden
wat het heeft en dat wellicht nog een
meerderheid van de negerbevolking in
Angola en Mozambique achter zich
heeft ook.
Daarmee wil niet gezegd zijn, dat in
deze gebieden geen voorbereidingen ge
troffen moeten worden voqr het verle
nen van zelfbestuur. Dat staat voor ons
buiten twijfel, maar de onruststokers,
de verzetplegers enz. zijn niet de Por
tugezen, dat zijn de Afrikaanse buur
landen en hun medestanders!
Premier Macmillan van Engeland heeft
op een persconferentie in Stockholm
ontkend dat hij de functie van minister
van buitenlandse zaken een „moorden
de baan" zou hebben genoemd. Hij bad
wel tegen een paar journalisten ge
zegd, dat hij deze functie „de ver
moeiendste" had gevonden van alle die
hij had bekleed. Zoals bekend is Mac
millan ook minister van buitenlandse
zaken geweest.
Macmillan zei verder dat Lord Home,
de huidige Britse minister van buiten
landse zaken, de geestelijke veerkracht
heeft om dit werk te doen.
