0E BILT
„Neptunus" korde voor
Zierikzee mosselen op
KAMPERLAND trekt de eerste
jachtjes al naar zijn steigers
Restauratie Gevangentoren in
Vlissingen vrijwel voltooid
Zeeuwse
ALMANAK
Middelpunt van krijgsverrichtingen
Campings helpen de bezoekersfiles
in het hoogseizoen opvangen
tegen
insecten
VERWACHT.
WOESTE RIT VLISSINGSE
AUTOHANDELAAR IN
ROTTERDAM-ZUID
Weer sperziebonen
doorgedraaid
Gouden mosseltje voor
Zierikzeese koningin
Plan voor accommodatie 250 pleziervaartuigen
FABRIEKJE VAN
„KRAAIEPOTEN"
ONTDEKT
Voor goudzout
Frei
Gebrom
Historisch
HET WEER IN EUROPA
Wielrijdster ernstig gewond
bij botsing te Retranchement
2
PROVINCIALE ZEEUWSE O O U R A N T
VRIJDAG 9 AUGUSTUS 1963
Londen, zwaar bewolkt,
19
gr.
Brussel, regenbui,
19
gr.
Luxemburg, regen,
15
gr.
Parijs, zwaar bewolkt,
19
gr.
Nice, zwaar bewolkt,
26
gr.
München, regen.
17
gr.
Zürich, zwaar bewolkt,
16
gr.
Locarno, onweer,
26
gr.
Innsbruck, zwaar bewolkt,
20
gr.
Rome, half bewolkt,
23
gr.
Madrid, half bewolkt,
31
gr.
Mallorca, onbewolkt.
30
gr.
KOEL WEEK
Wisselend bewolkt met enkele versprei
de buien. Overwegend matige noordwes
telijke wind. Koel weer.
(Van onze weerkundige medewerker)
Achter het regenfrontje dat ons gisteren
passeerde, zijn wij in een koelere lucht
stroom gekomen.
Vandaag overwegend droog met opkla
ringen en een zwakke tot matige wind
tussen west en noord-west. In de mid
dag ongeveer 18 19 graden. Zeewater
18 graden.
Vooruitzichten: later weer aanvoer van
wat minder koele lucht waarbij ons tij
dens het weekeinde opnieuw een sto
ringsfront van de oceaan kan bereiken,
waarmee het strandweer wisselvallig
blijft.
ZON EN MAAN
10 augustus
Zon op 5.14 onder 20.16
Maan op 22.50 onder 11.19
Jachtjes aan een provisorisch stei
gertje in de haven van Kamper
land. Een nieuw bewijs, dat voor
Noord-Beveland een goede toeris
tische toekomst is weggelegd.
(Foto P.Z.C.)
huur. Op het ogenblik heeft dit kam
peerterrein een capaciteit voor onge
veer achthonderd gasten. Maar vol
gend jaar zullen er meer een plaats
je kunnen vinden.
„Tentenvlakte"
Het sportterrein dat de gemeente van
landbouwer Schippers huurt, zal ook
worden omgezet in een tentenvlakte.
De gemeente Wissenkerke legt in
Kamperland een nieuw sportveld aan.
Zodra de voetballers dus hun club-
vlag bij de .Molenhoek" hebben op
gerold, zullen de zeildoeken van de
kampeerders worden uitgerold en ge
spannen. Zullen er caravans het ter
rein kunnen oprijden. Ook hier kun
nen de bezitters van jachtjes zonder
woonaccommodatie terecht. De heren
Schippers en van Nieuwenhuijzen
lopen ook nog steeds rond met het
plan om hun camping het aanzien te
geven van een aantrekkelijk „woon
plantsoen". Achtentwintig kampeer-
huisjes van het blokhuttype in een
ring van groen en rust.
Kamperland doet dus alles om de
toeristen, die „verliefd" zijn ge
worden op haar Bevelandsé char
mes, te verwennen. De gemeente
Wissenkerke krijgt een boeiend
aspect bij haar plattelandskarak
ter. „De Banjaard", strandvertier,
kampeerplaatsen, een jachtha
ven....
Het heeft maar weinig gescheeld of in
de Steven Hogedijkstraat te Rotterdam-
Zuid had een wegpiraat woensdagmid
dag van het publiek een pak slaag ge
kregen. De man, de Vlissingse auto
handelaar P. K., had tijdens het spits
uur, na een grote hoeveelheid bier te
hebben gedronken, het verkeer op ern
stige wijze in gevaar gebracht.
Een kastelein in Zuid belde de politie,
dat de man bij hem vijftien grote glazen
bier had gedronken, tot grote schrik
van de caféhouder in een auto was ge
stapt en weggereden. In de surveillance
wagen gingen enkele politieagenten op
zoek. Inmiddels meldde de brugwachter
van de Binnenhavenbrug, dat hij een
man nogal vreemd met een auto had
zien schutteren voor de brug toen die
open stond. Op het Stieltjesplein ont
dekten de agenten de gezochte. Zij ga-
van een stopteken, waarop de man in
derdaad stilhield. Een politieman ging
er op af, maar nauwelijks was hij bij
hem of de man gaf vol gas en ging
er met een snelheid van ongeveer 80
kilometer vandoor. Van het Stieltjes
plein de Rozenstraat in, weer naar het
Stieltjesplein, de Nassaukade, de Oran
jeboomstraat en tenslotte de Steven
Hogedijkstraat. Daar wist de politie
hem klem te rijden en hem te arresteren
voordat het woedende publiek zich er
op „doorslaande" wijze mee kon be
moeien. Het bleek de 35-jarige auto
handelaar P. K. uit Vlissingen te zijn.
De man had geen rijbewijs, want zijn
rijbevoegdheid was hem tot maart van
het volgend jaar ontzegd.
Op de Bergen-op-Zoomse groente- en
fruitveiling zijn donderdagmorgen weer
een 120 ton dubbele sperziebonen aan
gevoerd, waarvan ruim de helft moest
worden doorgedraaid. De prijs van de
verkochte sperziebonen lag even boven
de minimumprijs van 0,30 per kg.,
Dat de mossclcuituur Zierikzee in de
loop der eeuwen al heel wat goud en
zilver heeft opgeleverd, heeft het ge
meentebestuur op de visserijdag 1963
in kostbare symbooltjes tot uitdruk
king gebracht. De drie dames, die op
dit feest als ambassadrices van de
Zierikzeese mossel optraden, zullen
een kleinood als herinnering aan deze
ééndaagse functie bewaren. Burge
meester mr. F. Th. Dijckmeester
overhandigde de mosselkoninging,
mevrouw M. Schot-Rentier, namelijk
een miniatuur-mosselschelp van goud.
Voor haar beide hofdames, mevrouw
M. Rijsdijk-Praet en mevrouw M.
Kouijzer-Tottée, was er zo'n mossel-
scheipje van zilver. Alles onder dank
voor de bewezen diensten....
(Advertentie)
(Vervolg van pag. 1
trompetten. De god van de zee met
zijn mantel van visnet, waarin schel
pen en wier haakten, met zijn drie
tand en zijn gouden kroon Huib
Schot was er nauwelijks in terug te
vinden vertrouwde de vissers voor
een dag zijn mosselmajesteit met
twee hofdames toe. „Dit jaar dus
geen prinses", zo viel zij bij de ge
nodigden maar meteen met de deur
in huis. Ze maakte de aanwezigen in
de raadzaal attent op de gewichtige
gebeurtenis, die een uur later mid
den op de Oosterschelde te wachten
stond: het opkorren van de eerste
verse mosselen van het seizoen.
De burgemeester van Zierikzee, mr.
F. Th. Dijckmeester, droeg een fraai
boeket aan als „hulde en bewonde
ring voor de mosselkoningin en haar
metgezellinnen". Met Neptunus had
de burgemeester nog een mosseltje
te knispen. Van de schutspatroon, die
op de stadhuistoren de windrichting
aangeeft wilde hij nu graag weten,
uit welke hoek die waait voor de
vissers.
En de burgemeester was met deze
vraag de tolk van alle omstanders, de
besturen van de visserijverenigingen
uit de andere Zeeuwse oester- en
mosselcentra. De mosselcultuur staat
Het boegsprietlopen boven de
Nieuioe Haven van Zierikzee was
donderdag weer een even traditio
neel als attractief onderdeel van
de visserijdag 1963.
(Foto P.Z.C.)
er op het ogenblik uitstekend voor.
Maar er is verandering op til", aldus
burgemeester Dijckmeester. „We zien
uit naar een nieuwe Delta-toekomst
voor Zierikzee, maar vragen ons te
gelijk af, hoe het onze mosselcultuur
zal vergaan. „Daarom trok hij een
vergelijking met een uitbreidingsplan
van een gemeente. Ieder gemeentebe
stuur dat zich respecteert, verleent
daarbij volgens Zierikzees burge
meester een loyale schadevergoeding.
„Waarom moet dat voor onze vissers
nu zo lang duren. Waarom worden
zij prijsgegeven aan niet ingeloste
toezeggingen. Waarom moet er zo
een smet op het Deltaplan komen?"
Zich tot Neptunus richtend zei hij:
„We zullen hopen, dat er een andere
wind gaat waaien. We laten ons niet
terneer slaan en zullen toch de vlag
uithangen
Aan de Nieuwe Haven was dat een
feestelijk gezicht, toen de mosselko
ningin met haar gevolg en voorafge
gaan door Neptunus in een calèche
naar de schepen reed. Maar op een
van die kotters stond ook een leus
geschilderd: „Voor 't Zeeuwse goud
de Oosterschelde zout..." Na de ver
regende vlootschouw presenteerde
„Helpt Elkander" in „Mondragon"
een lunch aan de genodigden.
Het was een mooie zomerdag en
het strand van Cadzand lag uit
nodigend te blikkeren in de zon.
„We gaan vroeg naar het strand",
besloot de familie. Maar daar
wachtte hen een teleurstellinghet
strandhokje kon niet open, ivant
een oudere man plus jonge vrouw
zaten stevig gearmd tegen de
deur. En aangezien het Duitsers
waren, voelden ze er niets voor
om hun mooie plaatsje (uit de
wind en in de zon) te verlaten.
Meneer deed een vriendelijk ver
zoek in die richting, maar hij
kreeg ten antwoord dat het
„Strand frei ist!"
En terwijl vader, moeder en
kroost, gewapend met emmertjes
tassen en schepjes toekeken, on
derbrak het tweetal even het min
nekozen, om zo achteloos mogelijk
een sigaret op te steken.
Vader liet het er niet bij zitten.
Hij draaide de deur van het slot
en probeerde deze open te wrikken
met een van de schepjes. Hoewel
dit, gezien de dikte van de rug die
ie deur dichthield, onbegonnen
werk was, had meneer na enige
tijd toch succes, want het Duitse
tweetal zat kennelijk niet rustig
meer en stond kwaadaardig mom
pelend op.
.JJoera, onze stranddag kan be
ginnen dacht de familie vrij en
blij, maar onmiddellijk bleek op
nieuw dat het „Strand frei ist!".
want het edele duo schoof zo ver
opzij, dat de deur net open kon
draaien, een centimeter langs de
hierboven reeds genoemde rug.
De strandpret was er voor de fa
milie ver af en ernstig in zijn vrije
beweging en privacy belemmerd,
zon de vader op nieuwe maatrege
len. Hij ging een eindje wandelen
met zijn kroost, sprak ernstig met
de kinderen en keerde terug met
vele emmertjes water. Alles wat
maar water kon bevatten werd
erbij gesleurd en toen begon tot
grote vreugde van de kinderen
daar voor dat hokje een wild en
woest gevecht met water en zand.
waarvan ze erg genoten hebben.
Volkomen toevallig lag het minne
kozend duo precies in de vuurlinie
en toen de twee Duitsers haastig
hun biezen pakten, hoorden ze nog
steeds de vader het gevecht aan
moedigen met de strijdkreet:
,(Het Strand ist frei, het Strand ist
frei
De deur slaat krakend dicht. Hoog rijzen de muren op: dat is dus
de binnenkant van de Gevangentoren in Vlissingen. De Vlissingers
noemen de toren nog altijd dp „bomvrije". Gebruik dat woord in
de Scheldestad en iedereen wtat waarover het gaat; het is de toren
op de boulevard, waarover de laatste jaren zo heel veel te doen is
geweest: ingezonden stukken in de kranten, raadsdiscussies en wat
al niet meer. De restaratie kostte nogal een lieve cent en menigeen
vroeg zich af, of het nu wel verantwoord was voor een dergelijke
sta-in-de-weg uit een ver verleden, zoveel geld uit te geven. Maar
goed, de toren is gerestaureerd en men moet zeggenhet bouwwerk
ziet er nu voortreffelijk uit. Alleen de deur kraakt nog. Maar dat
gaat veranderen. Meneer Antheunisse van gemeentewerken stelt
ons gerust: „Er moet nog wel het een en ander aan gebeuren".
Een vaal licht sluipt door de smalle gaten in de dikke muren naar
binnen. Deze muren van kleine rode baksteentjes zien er beneden
lelijk uit, maar meer naar boven toe zijn ze schoongemaakt. De
vloer van de toren zal echter verhoogd worden, zodat het minder
fraaie metselwerk dan niet meer te zien zal zijn.
De trap, die naar een volgende
verdieping voert, begint daarom
nu nog op ongeveer twee meter
hoogte, zodat het nog wat klim
men vergt om deze trap te be
reiken. Van de eerste trede heeft
men een goed zicht op de bene
denverdieping. De ronde vloer
met scheuren en kapotte plek
ken, de nissen in de muren, de
galmgaten, de donkere ruimte
zelf, dit alles roept herinnerin
gen op aan sombere gewelven
met jammerende gevangenen en
norse cipiers. Dat zelfs onze
voorouders het verblijf voor de
gevangenen in de toren en het
aangrenzende gebouw niet ver
antwoord achtten, blijkt wel uit
een brief in 1871 aan de Domein-
raad, waarin verzocht werd iets
aan het verblijf van de gevange
nen te doen, „opdat men de ram
pen dezer ongelukkigen soveel
mogelijk verzagtte"
De uitgesleten treden van de trap
vertellen van vele krijgslieden, die in
de loop der tijden langs deze trap
naar boven zijn gegaan om hun ein
deloze wachtrondjes te lopen. De nau
we doorgang doet vermoeden, dat de
mannen vroeger een niet al te stevig
postuur hadden. In ieder geval wringt
men zich met moeite naar boven. Op
de verdieping waar men nu belandt,
ligt op de vloer nog asfaltpapier. De
planken liggen ook hier gereed om
gelegd te worden.
Maar wat Is dat gebrom Waar komt
liet vandaan? Elektrische leidingen,
die lawaai maken, zoals dat wel eens
voorkomt? Geen sprake van: gewoon
de wind, die door spleten door de mu
ren waait. En wat voor muren. Juist
via die spleten is te zien hoe dik ze
eigenlijk zijn. Als men door de smalle
gaten naar buiten kijkt, ziet men
eerst een dikke steenlaag van zeker
twee meter. Voor die gaten staan is
echter niet aantrekelijk, want de wind
waait precies in het gezicht. Als de
toren klaar is, zullen de bezoekers
daar overigens geen last meer van
hebben, want er worden glas-in-lood
ruitjes voor geplaatst.
In de muur zit een grote kast, die
dienst deed als munitiekast. Hier zijn
dus eeuwen lang soldaten geweest.
Boven hun hoofden drentelden hun
makkers over de wering Zij keken
uit naar vijanden, die misschien van
overzee kwamen. Dat was ook de re
den, dat de toren en de muren ge
bouwd werden.
In 1489 besloot Philips van Bour-
gondië „de stad Vlissinge te doen
bemuyren en met vesten rondsom
te doen versekeren". Vooral van de
zeerovers uit Sluis had de stad
Vlissingen veel last. De vroede
vaderen hebben vaak zorgelijk
met de hoofden geschud als die
snoodaards van de overkant met
hun kleine scheepjes naar Walche
ren kwamen om de zaak hier te
plunderen.
Trouwens, het is een historische
plaats bij uitstek. Graaf Leicester
werd hier opgewacht door prins Man-
rits jawel, de man die door konin
gin Elizabeth van Engeland gestuurd
werd om de Staten bij te staan. In
ruil daarvoor kreeg de Britse vorstin
enkele pandsteden, waarvan Vlissin
gen er één was.
Leicester en Elizabeth ze zijn hi
storie geworden, maar de Gevangen-
toren is nog altijd actualiteit.
Zozeer zelfs, dat men niet in de eer
ste plaats meer aan historische figu
ren denkt als men het over de toren
heeft, maar aan bijvoorbeeld meneer
Reinier Zwolsman. Men weet: deze
moderne ondernemer heeft de laatste
jaren nogal wat belangen in Zeeland
verworven en hij of liever gezegd
zijn maatschappij is de huurder
van de Gevangentoren Men heeft het
plan om dit historische bouwwerk nu
te gaan bestemmen voor recreatie
doeleinden. Er is reeds gesproken
over het inrichten van een zeeaqua
rium in de toren, doch definitief staat
nog niets vast.
AAN EEN PROVISORISCH
steigertje in de landbouwhaven
van Kamperland liggen op het
ogenblik jachtjes gemeerd. Ple
ziervaartuigjes, die het Veerse
Meer opgaan en deze langza
merhand tot een badplaats uit
gegroeide recreatiehoek in de
westpunt van Noord-Beveland
als hun thuishaven hebben uit
gekozen. Zoals gezegd: het is
nog provisorisch. Kamperland
staat nog maar aan het begin
in het aantrekken van de wa
tersport. Maar de ranke bootjes
langs de smalle aanlegplaats
liggen er als een bewijs, dat
het menens is. Vooral wanneer
de gemeente Wissenkerke kans
ziet om haar jachthavenplan
voor Kamperland te realiseren,
zit er een nieuw stuk toekomst
in voor deze thans nog zo rusti
ge streek van Zeeland.
Advertentie
Aan het eind van het langgerekte
havenkanaal moet die jachthaven
komen. Met ruimte voor 250 plezier
vaartuigen. In boxen en aan goed ge
outilleerde loopsteigers zullen de be
zitters van deze jachten hun plaats
je voor de nacht kunnen opzoeken.
„Het is een leuk plan", zo heeft bur
gemeester P. Wisse van Wissenkerke
ons enthousiast verteld. De raad was
er erg voor geporteerd om Kamper
land ook te laten meeprofiteren van
de nieuwe ontwikkeling op en rond
om het Veerse Meer.
Op het ogenblik berust het plan in
Den Haag. En in dit vakantieseizoen
ziet men in Kamperland nog weer
eens onderstreept, dat de jachthaven
ideeën beslist niet voorbarig zijn ge
weest. Over water en over land, ach
ter auto's aan zien de bewoners van
Kamperland de jachten hun dorp bin
nenglijden. „We moeten straks aar
dig wat kunnen opvangen", heeft
burgemeester Wisse ons verzekerd.
Welnu, er wordt aan gewerkt. Zo
ligt deze zomer voor het eerst bij
voorbeeld in de directe omgeving van
het dorp en de haven een nieuwe
camping te wachten. „Molenhoek"
hebben de initiatiefnemers K. J.
Schippers en J. L. van Nieuwenhuij
zen hun terrein met een oppervlakte
van voorlopig één hectare ge
noemd. Het is een keurig verzorgd
kampeerterrein met alle moderne
comfort en vijftien caravans voor ver-
Niets herinnert nog aan de ru
moerige krijgsverrichtingen,
waarvan de toren zo vaak het
middelpunt is geweest. Maar na
jaren van verguizing staat hij
er weer in al zijn glorie.
We zeiden het reeds: er is veel
gepraat over het voor en tegen
van de restauratie. In de taveer
ne, die rond de eeuwwisseling in
de toren was gevestigd, versier
den spreuken van Cats de wan
den. Een van die spreuken luid
de: „Oordeelt niet, eer ghy het
siet". Op het uiterlijk van de
toren afgaand, zullen zelfs te
genstanders van de restauratie
nu tot een gunstig oordeel ko
men.
Na jaren van verguizing staat hij
er weer
(Foto P.Z.C.)
„Neptunus" in eigen persoon heeft
donderdag op de Oosterschelde
voor Zierikzee in een mand de
eerste mosselen van het nieuwe
seizoen uit het water aevist.
(Roto P.Z.C.)
Bij het natuurreservaat Het Zwin te
Retranchement is woensdag omstreeks
half zes een 64-jarige wielrijdster, me
vrouw S. A.-M. uit Retranchement, zo
danig aangereden door een auto dat zij
met zeer ernstige verwondingen moest
worden opgenomen in het St.-Antonius-
ziekenhuis te Oostburg.
De bestuurster van de auto, mevrouw
D. uit Nieuwvliet, was bezig haar wa
gen op de weg langs het kanaal te keren
en verloor daarbij de macht over het
gaspedaal. Bij de aanrijding liep de
64-jarige mevrouw A. een dubbel bek
kenfractuur, een beenbreuk en enkele
beschadigde ribben op.
Woensdag hebben ambtenaren van de
centrale douanepost te Axel in samen
werking met de rijkspolitie te St.-Jan-
steen in een werkplaats in St.-J an steen
een complete installatie voor het ver
vaardigen van zogenaamde „kraaiepo-
ten" ontdekt. Deze kraaiepoten, vier
puntige ijzers, worden de laatste tijd
veelvuldig door de smokkelaars ge
bruikt om te trachten de achtervol
gende douane-auto's door lekke banden
uit te schakelen.
De hele installatie, bestaande uit een
knipmachine, een buigmachine en een
lasapparaat werd in beslag genomen.
Ook werden zeven dozen kraaiepoten
met een inhoud van 1050 stuks en 92
staven ijzer, die moeten dienen voor de
vervaardiging van deze door de wegge
bruikers zo gevreesde ondingen, in be
slag genomen. Bij het verder speuren in
de werkplaats werd tevens 650 kg boter
gevonden, die onder jutezakken verbor
gen was. Ook de boter werd geconfis-
ceerd. Tegen de 22-jarige auto- en bo-
terhandelaar W. V. uit St.-Jansteen
werd proces-verbaal opgemaakt.
Voorzitter B. W. Schot begroette er
de gasten en de voorzitter van „Zevi-
bel", burgemeester A. L. S. Lockefeer
van Hulst greep er nog even terug op
de toespraak van mr. Dijckmeester
's morgens. „Het is een Haagse wind
waarop we tegenop moeten tornen.
En nu gaat het er maar om, dat de
vissers er niet bekaaid afkomen...."
Maar de heer Lockefeer had vertrou
wen in de vitaliteit en de levenskracht
van zijn „volkje".
In Zierikzee konden duizenden men
sen later op de dag zien, dat de vis
sers de moed niet laten zakken. Ze
zorgden voor een vrolijk feest met tal
van daverende attracties. In de Nieu
we Haven werden eerst zwemwed
strijden gehouden. Een uur later trad
een ploeg boegsprietlopers aan, uit
gedost in de meest bizarre kostuums.
Stuk voor stuk kwamen ze in het
water terecht na een hopeloos balan
ceren op de met olie ingewreven
mast. Maar op het laatst kreeg het
ploegje bogne met de jury en ook die
moest eraan geloven: de plomp in.
Het avondprogramma zette in met
een rondrit van de mosselkoningin
achter de harmonie „Kunst en
Eer". Op het Havenplein zorgde
de bemanning van de vloot voor
een opwindende show en reikte
majesteit mossel de prijzen uit.
„Kunst en Eer" zorgde met een
goed verzorgde taptoe voor een
klinkend slot
