MINISTER ANDRIESSEN IS
OPTIMISTISCH GESTEMD
„Toch staatssecretaris
de middenstand"
voor
KLANKBORD
Haiti beschuldigt de
Dominicaanse Republiek
NEDERLANDSE INDUSTRIE ZAL
DIT JAAR MINDER INVESTEREN
T ASSEMODE VOOR HET
Verf met voldoening
JONGSTE BEWINDSMAN IN NIEUWE KABINET
Medeplichtig
aan invasie'
Proefproces tegen
Victor Depaepe
uitgesteld
Economie was toeval
Promotie
D
Progressief
Economisch beleid
Achteruitgang met 20 procent
Investeringen beliepen
in 1962 3588 miljoen
Achteruitgang
Circus Boltini
mag voorlopig in
België blijven
Bandieten in
Colombia doodden
42 mensen
ERKEND, DAT BALLINGEN ZIJN GELAND
Bevestigd
Verboden
Tweede zitting
concilie sluit
op 4 december
Ruzie op congres
tegen kernwapens
WIJZIGING FINANCIËLE
VERHOUDINGSWET
Rahmans partij
wint verkiezingen
in Malakka
Zielig verdrag
WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
(Van onze Haagse redactie)
Van de dertien ministers in het kabinet-Marijnen zetelt de jongste
op economisèhe zaken: prof.* dr. J. E. Andriessen (35 jaar). Bij zijn
beëdiging was hij nog 34. Het gaat op een traditie lijken dat juist dit
departement altijd door de jongste bewindsman wordt beheerd. Al
zijn voorgangers sedert 1948 waren nog pas in de dertig toen ze op
deze post werden benoemd.
„Het werk trekt me enorm aan", zegt prof. Andriessen. Toch heeft hij
wel lang geaarzeld, vooral om de politieke aspecten die aan zijn minis
terschap vastzitten. Hij voelt zich meer de technicus dan de politicus
en heeft dan ook wel enige bedenktijd nodig gehad voor hij definitief
„ja" zei. Nu deze stap echter eenmaal gezet is ziet hij de komende
vier jaar met een duidelijk optimisme tegemoet.
Deze jonge minister met zijn jongens
achtig voorkomen en vitaliteit, is er de
man niet naar om de toekomst somber
in te zien. Zijn optreden is innemend, hij
lacht graag, soms met een vleugje zelf
spot en uit zijn houding spreekt vol
doende zelfverzekerdheid om vertrou
wen in te boezemen. Zijn indrukwek
kende carrière met enkele „cum laudes"
bagatelliseert hij studentikoos. „Ik ben
eigenlijk omhoog gevallen, noem je dat
niet zo
De economie als leervak is als een toe
valligheid in zijn leven gekomen. Na de
h.b.s. in Rotterdam "wilde hij geneeskun
de studeren, maar er was geen geld en
een beurs was in '47 slechts voor de
enkele uitverkorenen weggelegd. Drie
zomermaanden heeft de huidige minister
toen als dekjongen op de „Sibajak" ge
varen op reizen naar Indië en Australië.
„Het koopmanschap was me toen al niet
vreemd, want van mijn gage en enige
handel hield ik voldoende over om aan
verder studeren te denken. Het werd
toevallig economische hogeschool, om
dat dit in Rotterdam nu eenmaal de
enige mogelijkheid was".
De studie ging verrassend snel: in
totaal werd het 4 jaar en 2 maanden
(met een cum laude bij het kandi
daatsexamen). Prof. Witteveen, nu
als minister van financiën zijn col
lega in het kabinet, was toen nog
hoogleraar. „Een van de beste leer
meesters die ik heb gehad", zegt prof.
Andriessen met onverholen waarde
ring.
vermogenswinstbelasting, geen belas
tingverlaging en meer hulp aan de
ontwikkelingsgebieden.
Verwonderlijk is het dan ook niet, dat
prof. Andriessen zegt tot de linkervleu
gel van de C.H.U. te behoren. Hij erkent
dat vooral deze vrij progressieve inzich
ten hem lang hebben doen aarzelen
voor hij zijn ministerschap aanvaardde.
Dat hij ze in het kabinet-Marijnen zal
verloochenen lijkt hem zeer onwaar
schijnlijk, al realiseert hij zich nu wel de
noodzaak van het compromis, het poli
tieke en economisch haalbare. „En ver
geet niet, in „Wending" heb ik duidelijk
gezegd dat ik tevreden was over wat
het kabinet-De Quay in de sociaal-econo
mische sector heeft bereikt".
Als zijn voornaamste taak beschouwt
minister Andriessen het bevorderen van
de economische groei en het handhaven
van een zo stabiel mogelijk prijspeil. Hij
spreekt met bewondering over het beleid
van minister De Pous en diens „ijzer-
sterke geheugen", vooral voor cijfers.
Zelf heeft hjj dat niet: „Ais ik vijf blad
zijden cijfers lees, duizelt het me". Te
gen het contact met de Kamers ziet hij
niet op al heeft hij in dat opzicht geen
enkele ervaring. In het debat hoopt hij
echter zo weinig mogelijk gebruik te
maken van op papier gestelde toespra
ken. „Maar ja, als het op details aan
komt dan zal het wel eens moeten".
PROF. ANDRIESSEN
E ALKMAARSE V.V.V. die
onlangs de honderdduizendste
passagier van de Kaasmarkt-ex-
pres (in tien jaar) kon verwelko
men, organiseert, zo heb ik met
afgrijzen gelezen, tijdens het top-
seizoen op de kaasmarkt een nieu
we attractie. Op vijf achtereenvol
gende vrijdagen kunnen toeristen
en andere belangstellenden aan
zitten aan een openlucht-kaas-
lunch.
Op het Waagplein komen lange
tafels en een buffet, waar vier
kaasmeisjes van het Nederlandse
Zuivelbureau de zichzelf bedienen
de toeristen zullen assisteren. De
deelnemers ontvangen voor slechts
f 1,50 een glas melk, een broodje
met jonge en een broodje met
oude kaas, een plak roggebrood
met kruidkoek en een krentenbol,
alles natuurlijk rijkelijk besmeerd
met onvervalste grasboter. Als het
experiment dit jaar slaagt, zal het
aantal volgend jaar tot tien ivor-
den opgevoerd.
Zo ziet U maar weer, hoe iets wat
historisch is ontstaan en een schil
derachtig en interessant schouw
spel opleverde, totaal van zijn
eigen natuur en karakter beroofd
kan worden in naam van het toe
risme, dat een zich-zelf-vernieti
gend monster is.
Dat het Nederlands Ziiivelbureau
zich zo'n propagandagelegenheid
niet laat ontgaan, begrijp ik, al
zou deze instelling er beter aan
doen meer zorg te besteden aan de
smaak van onze, eertijds zo te
recht vermaarde, kaas, die nu
veelal tot een, in de letterlijkste
zin, smakeloos fabrieksprodukt is
vervallen.
Maar dat de Alkmaarse V.V.V.
een „attractie" als deze teweeg
brengt is mij te gortig.
Dat hele Alkmaarse kaasmarkt-
gedoe is toch al voor een groot
deel verworden tot een loutere
vreemdelingen-attractie en zo
doende veeleer tot een tragi-ko-
misch dan een zinrijk schouwspel
geworden, maar die „lunch" doet
toch wel de deur dicht. De zelfde
deur waarachter Marken en Vo-
lendam en zoveel schilderachtige
merkwaardigheden in het buiten
land, tot afschrikwekkende, grove
kermisvermaken geworden zijn,
die mensen met goede smaak en
gevoel voor historische aangele
genheden afschrikken. Wie de ont
heiliging van heilige plaatsen als
Bethlehem en Nazareth heeft ge
zien die zonder enig gevoel van
piëteit aan de commercie zijn
overgeleverd kan ervan mee
praten.
Dit soort „toerisme" maakt op de
duur van alles wat het aanraakt
een slordig kermisspul, een on
waarachtige, op niets slaande, ar
melijke vertoning.
Er is niet de minste aanleiding
om op de Alkmaarse kaasmarkt
broodjes kaas te gaan zitten eten.
Daar is die markt niet voor en
daar is die markt nooit voor ge
weest.
Maar het zijn de centjes die 't
'm doen, de centjes die van Mar
ken en Volendam, van Nazareth
en Bethlehem spullen hebben ge
maakt. die er alleen en uitsluitend
op gericht zijn om de kasregisters
te doen rinkelen.
Zo vergaat het Alkmaar nu ook.
„Dank" zij zijn ongetivijfeld vol
ijverige V.V.V.
ELIAS.
In 1951 werd de heer Andriessen hoofd
assistent aan de Vrije Universiteit in
Amsterdam, waar hij een van de naaste
medewerkers was van prof. Zijlstra. In
1955 promoveerde hij cum laude op het
proefschrift „ontwikkeling van de mo
derne prijstheorie". Spoedig daarna werd
hij door minister Zijlstra naar Den Haag
„gehaald" naar het departement
waarvan hij thans de hoogste leiding
heeft. Dr. Andriessen werkte daar eerst
op de directie algemene economische po
litiek: „kwartaaloverzichten maken,
nota's opstellen en de efficiency onder
zoeken". In 1957 werd hij benoemd tot
hoofd parlementaire en financiële zaken
en in 1959 tot hoofd van de directie al
gemene economische politiek.
Bij zijn benoeming tot hoogleraar aan de
gem. universiteit in Amsterdam (juri
dische faculteit) bleef hij als „adviseur
voor de economische politiek" aan het
departement verbonden. Zijn professo
raat bracht hem echter niet het acade
mische isolement, want door tal van
nevenfuncties bleef hij „verankerd" in
de economische beleidssfeer: o.m. het
lidmaatschap van de S.E.R. en van de
economisch-sociale commissie van de
E.E.G.
Met deze all round ervaring en uitge
sproken belangstelling voor de conjunc-
tuurpolitiek leek prof. Andriessen in
1959 lid geworden van de C.H.U.
voorbestemd om eens tot het ministers
ambt geroepen te worden, al verkondig
de hij vaak en nog niet zo lang geleden:
Ik ben econoom, geen politicus".
Deze laatste uitspraak heeft hem er
niet van weerhouden dit jaar in het
januarinummer van „Wending",
maandblad voor evangelie en cultuur,
onomwonden enkele politieke gedach
ten neer te schrijven, zoals een voor
keur voor samenwerking van de con
fessionele partijen met de P.v.d.A.,
invoering van een sterk progressieve
Aardgas: „Mijn standpunt is, dat de
prijs beslist aantrekkelijk zal moeten
zijn voor de consument".
Middenstand: „Ja. Ik heb met de ge
dachten gespeeld voor deze materie geen
staatssecretaris meer aan te trekken,
maar politiek gezien blijkt het nu toch
wél noodzakelijk. In ieder geval zal
deze staatssecretaris een ruimere taak
krijgen dan zijn voorgangers".
Industriële bouw: „De achterstand is
enorm gestegen en een dergelijke belem
mering is zonder meer schadelijk voor
de economie. Gelukkig is het contingent
nu voor het komende jaar verhoogd met
100 miljoen. Er mag dus nu in totaal
voor 570 miljoen aan vergunningen
verstrekt worden. Bovendien gaan we
een vorm van selectie toepassen, zodat
bepaalde belangrijke objecten niet meer
automatisch onderaan de wachtlijst ko
men, maar in volgorde van prioriteit be
handeld worden. Overigens is er sedert
enkele maanden een opvallende en hoop
gevende verschuiving van werknemers
naar de bouwnijverheid te zien. Was er
tot dusver een toestroming van zo'n 1 k
2 procent, de laatste maanden is die toe
loop vanuit andere sectoren ruim 10
procent geweest".
Tijd voor ontspanning blijft er hopelijk
wel, verwacht minister Andriessen. Hij
is getrouwd, heeft geen kinderen. In
zijn (bescheiden) nieuwbouwwoning in
Wassenaar hoopt hij in de weekends
gelegenheid te vinden om een omvang
rijk economisch leerboek, dat thans tot
op de helft gevorderd is, te voltooien en
bovendien nog wat tijd te vinden voor
literatuur: Böll, Jan Wolkers en voor
muziek: Mahler, Bruckner, ook Badings
en Stravinsky. „Modern Ja, het kan me
soms niet wild genoeg zijn
Advertentie
Een produkt van de Sikkens Groep
(Door onze economische medewerker).
Er is vorig jaar door de industrie, door
de bouwnijverheid en door de openbare
nutsbedrijven in totaal voor 3588 mil
joen geïnvesteerd in machines, appara
ten, vervoermiddelen, grond, bedrijfsge
bouwen en andere bouwwerken. Dat was
120 miljoen meer dan in 1961. Dit blijkt
uit de zojuist door het Centraal Bureau
voor de Statistiek gepubliceerde voorlo
pige cijfers van de investeringen in vas
te activa.
Het leeuwedeel van de investeringen
werd besteed voor machines en overige
activa (zogenaamde investeringen in de
diepte) namelijk 2 miljard, hetgeen
57% procent van het totaal is.
Op de tweede plaats komen de investe
ringen in bedrijfsgebouwen, (zogenaam
de investeringen in de breedte) die 22%
procent opeisten. En om nog een voor
beeld te noemen, de vervoermiddelen na
men 5 procent van de totale investerin
gen voor hun rekening.
Het Centraal Bureau voor de Statis
tiek is verder gegaan dan alleen
maar registreren voor hoeveel geid
er vorig jaar is geïnvesteerd. Het
heeft een groot aantal bedrijven ook
gevraagd voor hoeveel geld zij naar
verwachting dit jaar, dus in 1963
aan investeringsgoederen zullen be
stellen. De uitkomsten zijn vervol
gens voor de gehele industrie bere
kend.
jaar. Wij zullen de plank wel niet ver
misslaan, als wij veronderstellen dat de
stijgende kosten en de daardoor dalende
winstmarges hier een belangrijke rol
bij spelen. Nieuwe investeringen zijn niet
winstgevend genoeg en dat zet een rem
op de investeringslust.
(Van een onzer verslaggevers)
Het is de directeur Toni Boltini op het
nippertje gelukt met zijn circus in Bel
gië te blijven. Vanmiddag had hij het
land moeten verlaten, omdat hij on
voldoende Belgische arbeiders en arties
ten in dienst heeft. De politie te Brugge
stond al klaar om de directeur, zijn
personeel van 140 man, zijn tachtig die
ren en zijn 150 wagens naar de Neder
landse grens te geleiden. Het ministerie
van tewerkstelling in Brussel heeft gis
teren evenwel bepaald dat circus Boltini
voorlopig in België mag blijven, mits
pogingen in het werk worden gesteld
om meer Belgen aan het werk te zet
ten. Circus Boltini heeft twaalf Belgi
sche tentenbouwers in dienst en twee
Belgische musici, echter geen Belgische
artiesten.
Toni Boltini heeft, voordat hij begin juli
voor een tournee door België, Nederland
verliet, reeds geweten dat hij verplicht
was een genoegzaam aantal Belgen in
dienst te nemen. Hij beperkte zich even
wel tot het aantrekken van opbouw-
krachten en muzikanten. Belgische ar
tiesten waren niet te krijgen, zei hij.
Het ministerie van tewerkstelling ont
kent dit. „De heer Boltini had eerder
moeten beginnen met het zoeken naar
Belgische attracties. Hij wist al een jaar
geleden dat hij naar België zou gaan".
Op de oostelijke verkeersweg in Caldas,
een deelstaat van Colombia, hebben ban
dieten 42 personen gedood, aldus een
bekendmaking van het Colombiaanse le
ger. De slachtoffers waren buspassa
giers en de meesten werden met kap-
mesen onthoofd. Het waren merendeels
boeren die op weg waren naar de markt.
Roof was kennelijk het motief.
In totaal overvielen de bandieten drie
bussen, de een na de ander en wisten
te ontkomen voordat legereenheden hen
konden achterhalen
Alvaro Campo Posada, de gouverneur
van Caldas, heeft zich per helicopter
naar de plaats van de overvallen tussen
La Dorada en La Victoria begeven om
leiding te geven bij de opsporingsopera
ties. Het is dezelfde streek waar bandie
ten duizenden mensen hebben vermoord
sinds het einde van de liberaal-conserva
tieve burgeroorlog. Het leger schijnt
niet in staat te zijn aan deze moorddadi
ge overvallen een einde te maken.
Een scène uit het VARA-jeugd- beeldscherm komt. V.l.n.r. Jan
televisiespel „Loop wat je lopen Jaap als Jimmy, Stefan Felsen-
kunt" het. ticeede deel „Op het thai als Blacky en Petra Branard
nippertje"dat vandaag onder re- als Laura,
gie van Henk Barnard op het
I AiVViMflW\n/WWWVWVtfWWUWWWVVWWVUVVWVWWVUVWVUVWViAAiVUWU>ftA/VftftiVWVWWUWVVVWWVVi
Het Wereidgebeuren
De Haitiaanse ambassadeur in
Washington, Baguidy, heeft de
Organisatie van Amerikaanse Sta
ten gisteren meegedeeld dat de re
gering in Port au Prince de Domi
nicaanse Republiek medeplichtig
acht aan de invasie van Haitianen
die gekant zijn tegen het bewind
van president Francois Duvalier.
Baguidy zei op een spoedvergadering
van de O.A.S., dat ongeveer 200 gewa
pende ballingen zondagavond en maan
dagmorgen waren geland bij Cape Hai-
tien. De invallers, aldus de ambassadeur,
kwamen uit de Dominicaanse Republiek
„met medeweten" van de Dominicaanse
regering.
Onder commando van de vroegere Hai
tiaanse generaal Leon Cantave, aldus
Baguidy, „en van gewezen officieren
van de Haitiaanse strijdkrachten, was
het eerste doel van de uit de Domini
caanse Republiek gekomen ballingen de
grensplaats Ouanaminthe".
De ambassadeur zei dat de invasiebe-
richten waren bevestigd door de politie
van het district Cape Haitien, en dat
de operatie werd uitgevoerd „met
vrachtauto's, velduitrusting en voorra
den, vermoedelijk verstrekt door de re
gering in Santo Domingo".
De Dominicaanse ambassadeur, Ar-
turo Valventi, ontkende de beschuldi
ging en zei dat de invasie was uit
gelokt door de dictatoriale houding
van het regime Duvalier. Bovendien
zei hij, was het een zuiver interne
Haitiaanse aangelegenheid.
Generaal Hans Speidel, bevelheb
ber van de geallieerde landstrijd
krachten in midden-Europa reikt
hier de „Leclerc"-prijs uit aan het
Nederlandse team, dat de jaar
lijkse „Leclerc-schietwedstrijd"
voor leden van de N.A.V.O. ge
wonnen heeft.
De Nederlandse ploeg behaalde
een totaal van 3000 punten, ge
volgd door Canada met 2890 pun
ten en België als derde met 2795
punten.
Kardinaal Alfrink, aartsbisschop van
Utrecht, heeft uit Rome bericht ont
vangen dat de tweede conciliezitting op
4 december, een woensdag, gesloten zal
worden. Zoals bekend begint deze twee
de zittingsperiode op zondag 29 sep
tember.
Op het wereldcongres tegen kernwa
pens, dat in Hirosjima wordt gehouden,
is het gisteren tot een heftig debat
gekomen tussen een Rus en een Chinees.
De Rus Elexei Zjoekow, die de afvaar
diging van de Sowjet-Unie leidt, be
treurde het dat niet alleen de Chinese
delegatie, maar ook de delegatis van de
Afrikaanse en Aziatische landen verzet
hadden aangetekend tegen het kernstop-
verdrag van Moskou.
Hij herinnerde eraan dat de Sowjet-Unie
genoeg kernwapens heeft om zich en
haar socialistische bondgenoten te ver
dedigen en vergeleek de houding van de
Chinezen en de afgevaardigden van de
Afrikaanse en Aziatische landen met die
van president de Gaulle van Frankrijk.
De leider van de Chinese delegatie, Ca-
ho Poetsjoe, viel scherp tegen de Rus
sen uit. De Russen verschilden volgens
hem niet veel van de Amerikanen. Rus
land had Cuba aan de V.S. verkocht en
„meegewerkt aan de moord op Loe-
moemba door met de V.S. samen te wer
ken bij het zenden van V.N.-troepen
naar Kongo".
De regering van Haiti heeft gisteren
het noordoostelijk grensgebied tot ver
boden militaire zone verklaard en Ame
rikaanse burgers ter plaatse aangeraden
naar elders te vertrekken omdat het
regeringsleger het „kleine invasieleger"
zou gaan „uitroeien".
Een officiële regeringswoordvoerder zei
te verwachten dat de invasietroepen
spoedig zouden worden vernietigd. Hij
laakte berichten volgens welke hun aan
tal tussen de vijfhonderd en duizend
bedraagt.
Volgens Haitiaanse ballingenkringen in
New York, heeft een invasiemacht van
45 man, van wie 12 Cubanen, zich za
terdag meester gemaakt van de Hai
tiaanse rivierhave'nstad Grande Saline
op de westkust. Grande Saline is een
vissersplaats van ongeveer tweeduizend
zielen aan de monding van de rivier de
Artibonite.
Volgens de ballingen was het „legertje"
1 geland vanaf het eiland Gonave op 40
km naar het zuiden en westen, gebruik
makend van twee boten. Zestien man
nen waren in Grande Saline achterge
laten om de plaats te houden, aldus de
Haitianen in New York.
Bij de totale industrie was vorig jaar
voor 2756 miljoen geïnvesteerd terwijl
men dit jaar voor 2212 miljoen denkt
te investeren. Dat is een achteruitgang
met ruwweg 20 procent. Bij de bouw
nijverheid zakt men terug van 215
miljoen tot 137 miljoen (een vermin
dering van 36 procent). Bij de openbare
nutsbedrijven komt er echter een stij
ging te voorschijn van 617 miljoen tot
f 826 miljoen.
Het kan heel goed dat de resultaten
aan het eind van dit jaar afwijken van
de verwachtingen! dat deden zij vorig
jaar ook) maar het is tekenend dat men
in ondernemingskringen thans een stuk
minder denkt te investeren dan vorig
Dru voorbeelden Van de nieuwe tassen-
morle voor de komende herfst en winter,
zoals deze in Nederland worden gefabri
ceerd: links een zeer strak model, uitge
voerd 'in varkensprentrechts boven een
overslagmodel met twee draaisluitingen
(de zgn. Fabiola-lijn)rechts onder een
visitetas met drie afzonderlijke vakken,
waarvan de buitenste met een ritsslui
ting gesloten worden en de middelste
met een knip. Het geheel is met zilver
kleurige randen afgewerkt.
Op voordracht van de ministers van fi
nanciën en van binnenlandse zaken is
gisteren een wetsontwerp tot wijziging
van de financiële verhoudingswet 1960
bij de Tweede Kamer ingediend.
Het wetsvoorstel heeft ten doel de uit
keringen uit het gemeentefonds, die vol
gens de thans geldende regeling per
kwartaal worden gedaan, op de vijf
tiende van elke maand te doen geschie
den. Hiermee zal een meer vloeiend
verloop in de liquiditeitspositie van het
rijk en de gemeenten worden bereikt.
Het renteverlies dat de gemeenten door
de invoering van de nieuwe regeling zul
len lijden, zal worden gecompenseerd
door een verhoging van het aandeel
percentage van het gemeentefonds in
de opbrengst van de daarvoor aangewe
zen rijksbelastingen met 0,03 pet., waar
door de algemene uitkering uit dat
fonds met rond 3 min. kan worden ver
hoogd.
De alliantiepartij van premier Abdoel
Rahman van Malakka heeft bij de on
langs gehouden gemeenteraadsverkiezin
gen haar overweldigende meerderheid
behouden, aldus is gisteren meegedeeld.
Bij de afgelopen zondag in 47 steden ge
houden verkiezingen veroverde de alli
antie 411 van de 579 zetels. Ver achter
kwam op de tweede plaats het socialis
tische front, dat 88 zetels kreeg. Daarop
volgde de Verenigde Democratische Par
tij met 23 zetels.
In de alliantiepartij zijn verenigd, de Ma
leis Chinese Asociatie (M.C.A.), de Ver
enigde Maleise Nationale Organisatie
(U.M.N.O.) en het Maleis-Indiase Con
gres (M.I.D.).
Het gemeenteraadslid uit Brugge, Victor
Depaepe zal nog enige maanden geduld
moeten oefenen voordat de Britse rech
ter een uitspraak zal doen in het proef-
geding dat hij heeft uitgelokt en waarbij
beslist zal worden of het privilege dat de
Engelse koning Karei II driehonderd
jaar geleden aan Brugge schonk, nog
van kracht is.
Het proces zou eigenlijk vandaag begin
nen, maar zowel de Britse openbare aan
klager als de verdediger zijn overeenge
komen de zaak pas in oktober te laten
voorkomen. De reden van het uitstel is
dat tegenstrijdige vertalingen werden
overgelegd van de oude documenten,
waarvan er een in het Latijn is gesteld
en de ander in het Nederlands.
De beoefening van de propaganda is
in de politieke wereld uitgegroeid
tot een welhaast alles beheersend ver
schijnsel. Zo alles beheersend, dat het
soms uitermate moeilijk is achter het
propaganda-rookscherm te kijken en
daar de werkelijke feiten te onderken
nen. Vrij eenvoudig is dat onderkennen
als het gaat om een geval als de jaar
lijkse Hiroshimaherdenking in Japan.
Elk jaar worden vele ban-de-bommers,
communisten, beangstigden enz. opge
trommeld om de val van een der twee
atoombommen op Japan te herdenken en
dat geschiedt dan onder fraaie leuzen,
die er op gericht zijn meelijden te wek
ken met Japan en afgrijzen te kweken
jegens de Verenigde Staten, die de
atoombom gebruikten tegen dat zelfde
Japan. Wel, die hele herdenking is niet
anders dan een kwalijk vertoon van Ja
panse schijnheiligheid. Het Japanse
volk organiseerde sinds 1933 in Azië op
de bloedigste wijze moord- en plunder
tochten, waarbij ontzaggelijk veel meer
slachtoffers vielen dan door die ene bom
op Hiroshima. Dit oorlogszuchtige volk
leed na de jongste wereldoorlog aan een
morele kater. De Japanse leiders poog
den toen voor hun eigen volk de (vol
komen onware) illusie te verdedigen,
dat de dappere Japanse strijdkrachten
slechts door de wrede Hiroshimabom tot
capitulatie waren gedwongen. De Ja
panse strijdkrachten waren echter al
verslagen en het werpen van de bom
betekende alleen maar, dat door het of
fer van Hiroshima tienduizenden andere
mensen werden gered die bij een (nutte
loze) verlenging van de oorlog gedood
zouden zijn.
Toch heeft het sprookje van Hiroshima
een zeker propagandasucces en Ja
pan spint er zijde bij. Het leidt de aan
dacht af van de eigen wrede oorlogsda
den. Japan speelt de rol van zoiets als
de „vermoorde onschuld" en daarnaast
ook zelfs nog de rol van de „grote kam
pioen" in de strijd voor de afschaffing
van atoomwapens. Is dat niet het
toppunt van vredelievendheid?
Welnu, laat het westen toch vooral
dankbaar blijven, dat er in 1945 een
atoomwapen was om definitief een einde
te maken aan één van de walgelijkste
oorlogen welke ooit Azië heeft geteis
terd. En laat het vooral beseffen, dat
het Japanse volk straks helemaal niet
afkerig zal zijn van nieuwe militaire
avonturen! Want vredelievend is het
Japanse volkskarakter stellig niet.
Tot zover Hiroshima, waarovermen
juist deze week weer in Japan heeft lo
pen rondzeuren via een nationale her
denking over de Hiroshimadoden terwijl
het meer passend zou zijn geweest als
Japan een nationale rouwdag had uit
geschreven ter nagedachtenis van de
miljoenen mensen, die in Azië sedert
1933 het slachtoffer werden van de Ja
panse oorlogszucht. Maar... ja... Japan
speelt het propagandaspelletje handig
en de „ban-de-bommers" in Europa lo
pen gretig achter dat propagandakarre-
tje aan.
Nu toch die atoombom ter sprake is
gebracht, kan wel even de aandacht
gevraagd worden voor de propaganda-
orkaan, die. losgebarsten is rond het
,,kernstop"-verdrag van Moskou. Sedert
donderdag jl. lag dat verdrag ter teke
ning in Moskou. Waarom zo lang? Dat
kwam zo uit omdat de propagandama
chine op volle toeren moest gaan
draaien. Er kwamen niet minder dan
28 Amerikaanse topfiguren naar Mos
kou gevlogen. De Britten deden het wat
minder, maar ze waren ook talrijk. De
heer Thant van de Verenigde Naties
was er met enige secondanten en de heer
Kroesjtsjew stelde zijn Zwarte-Zee-
vakantie enkele dagen uit om persoon
lijk zijn handtekening te zetten. Plech
tig hief Kroesjtsjew het champagne
glas met de heer Thant en hij was een
en al stralende glimlach. Reeds voor
deze plechtigheid begon een lawine van
propaganda over de wereld te rollen.
Kroesjtsjew werd door het Russische
volk toegejuicht en door de Russische
pers geprezen als de grote man van de
vrede, de man, die niet slechts het
Russische volk, maar alle volkeren van
de wereld wilde verlossen van de atoom
angst en de oorlogsvrees. De propagan-
darolde ook over Engeland, waar de re-
gering-Macmillan wel een buitenlands
succesje nodig had om haar door schan
dalen enigermate geschonden aanzien
wat op te kalefateren. Maar de Engelse
pers is kritisch en zo hier en daar werd
dus geconstateerd, dat het verdrag tot
stopzetting van de bovengrondse kern
proeven niet zo heel veel betekent. Het
krijgt die betekenis indien het een in
leiding zou vormen tot verdere stappen
op de weg naar bewapeningsbeperking
enz. Erg zwaar drukt de propaganda-
wolk dus niet op Engeland. Zij drukt
wel zwaar op de Verenigde Staten, waar
de regering-Kennedy het „stukje pa
pier" van Moskou als een groot succes
etaleert.
Men moet niet vergeten dat president
Kennedy en zijn regering een succesje
als dat in Moskou bitter hard nodig
hebben. Tot nog toe stapelde president
Kennedy op 't gebied van dé buitenlandse
politiek de ene blunder op de andere en
hij moest vrezen, dat deze blunders
straks een belemmering zouden vormen
voor zijn herverkiezing als president.
Nu kreeg hij zowaar de handtekening
van Kroesjtsjew gezet onder een do
cument, dat aan alle staten ter wereld
toestaat atoomproeven te nemen in de
stratosfeer enz., wanneer men dat al
leen maar drie maanden tevoren aan
kondigt en er bij vertelt, dat het nodig
Een zieliger verdrag dan dit is nauwe
lijks denkbaar, maar het is een
prachtig document voor de politieke pro
paganda in de Verenigde Staten. De
tegenstanders van de atoombom kan
men zoet houden met de mededeling, dat
de kernstop een eerste stap is opweg
naar een atoomvrije en vredelievende
wereld (waarvoor men Kennedy hulde
moet brengen!) en de voorstanders van
de atoombom en van een goed bewapend
Amerika kan men kalmeren met de ver
wijzing naar de onnozele termijn van
drie maanden en wat is nu drie maan
den in het bestaan van... de United Sta
tes of America (en dus ook hier weer:
hulde aan president Kennedy!!)
Wat is kostelijker voor de clan-Kennedy
dan zo'n algemeen propagandastuntje
Jammer genoeg voor de Amerikanen
zag Kroesjtsjew zich genoopt tijdens
zijn feesttoespraak toch nog eventjes
heel eerlijk te zijn. Hij constateerde na
melijk, dat het sluiten van een of ander
verdrag niet betekende, dat de kloof
tussen de communistische en de kapita
listische samenleving te overbruggen
zou zijn. Die kloof blijft onoverbrugbaar
en men kan alleen tot „coëxistentie"
komen. Daarmee bedoelt Kroesjtjsew
niet anders dan: constant leven in me
ningsverschillen, maar zonder vechtpar
tijen. Waaruit blijkt, dat deze nuchtere
zoon van een Russische boer, te midden
van een propagandaroes nog heel wel de
werkelijkheid weet te onderkennen. Hij
wil géén verbroedering! De werkelijk
heid onderkende ook president de Gaulle,
die verklaard heeft, dat hij het kernstop-
verdrag niet zal ondertekenen, omdat
het geen zin heeft dit verdrag (en een
non-agressiepact) met Rusland te slui
ten. De werkelijkheid onderkende ook
West-Duitsland, dat niet wil tekenen,
omdat het vreest voor erkenning van
Oost-Duitsland als een onafhankelijke
communistische staat. Een vrees, die
niet ongegrond is, want volgens de heer
Kroesjtsjew is na dit kernstopverdrag
onder meer de tijd aangebroken voor het
sluiten van een vredesverdrag met
Duitsland. En wie garandeert, dat de
regermg-Kennedy niet zozeer het rech
ter been zal stijf houden wat Berlijn
betreft, dat zij door de knieën zal zak
ken van het krachtloze linkerbeen als
Rusland een zekere vorm van erkenning-
opeist voor Oost-Duitsland?