MINISTER ANDRIESSEN IS OPTIMISTISCH GESTEMD „Toch staatssecretaris de middenstand" voor KLANKBORD Haiti beschuldigt de Dominicaanse Republiek NEDERLANDSE INDUSTRIE ZAL DIT JAAR MINDER INVESTEREN T ASSEMODE VOOR HET Verf met voldoening JONGSTE BEWINDSMAN IN NIEUWE KABINET Medeplichtig aan invasie' Proefproces tegen Victor Depaepe uitgesteld Economie was toeval Promotie D Progressief Economisch beleid Achteruitgang met 20 procent Investeringen beliepen in 1962 3588 miljoen Achteruitgang Circus Boltini mag voorlopig in België blijven Bandieten in Colombia doodden 42 mensen ERKEND, DAT BALLINGEN ZIJN GELAND Bevestigd Verboden Tweede zitting concilie sluit op 4 december Ruzie op congres tegen kernwapens WIJZIGING FINANCIËLE VERHOUDINGSWET Rahmans partij wint verkiezingen in Malakka Zielig verdrag WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1963 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 8 (Van onze Haagse redactie) Van de dertien ministers in het kabinet-Marijnen zetelt de jongste op economisèhe zaken: prof.* dr. J. E. Andriessen (35 jaar). Bij zijn beëdiging was hij nog 34. Het gaat op een traditie lijken dat juist dit departement altijd door de jongste bewindsman wordt beheerd. Al zijn voorgangers sedert 1948 waren nog pas in de dertig toen ze op deze post werden benoemd. „Het werk trekt me enorm aan", zegt prof. Andriessen. Toch heeft hij wel lang geaarzeld, vooral om de politieke aspecten die aan zijn minis terschap vastzitten. Hij voelt zich meer de technicus dan de politicus en heeft dan ook wel enige bedenktijd nodig gehad voor hij definitief „ja" zei. Nu deze stap echter eenmaal gezet is ziet hij de komende vier jaar met een duidelijk optimisme tegemoet. Deze jonge minister met zijn jongens achtig voorkomen en vitaliteit, is er de man niet naar om de toekomst somber in te zien. Zijn optreden is innemend, hij lacht graag, soms met een vleugje zelf spot en uit zijn houding spreekt vol doende zelfverzekerdheid om vertrou wen in te boezemen. Zijn indrukwek kende carrière met enkele „cum laudes" bagatelliseert hij studentikoos. „Ik ben eigenlijk omhoog gevallen, noem je dat niet zo De economie als leervak is als een toe valligheid in zijn leven gekomen. Na de h.b.s. in Rotterdam "wilde hij geneeskun de studeren, maar er was geen geld en een beurs was in '47 slechts voor de enkele uitverkorenen weggelegd. Drie zomermaanden heeft de huidige minister toen als dekjongen op de „Sibajak" ge varen op reizen naar Indië en Australië. „Het koopmanschap was me toen al niet vreemd, want van mijn gage en enige handel hield ik voldoende over om aan verder studeren te denken. Het werd toevallig economische hogeschool, om dat dit in Rotterdam nu eenmaal de enige mogelijkheid was". De studie ging verrassend snel: in totaal werd het 4 jaar en 2 maanden (met een cum laude bij het kandi daatsexamen). Prof. Witteveen, nu als minister van financiën zijn col lega in het kabinet, was toen nog hoogleraar. „Een van de beste leer meesters die ik heb gehad", zegt prof. Andriessen met onverholen waarde ring. vermogenswinstbelasting, geen belas tingverlaging en meer hulp aan de ontwikkelingsgebieden. Verwonderlijk is het dan ook niet, dat prof. Andriessen zegt tot de linkervleu gel van de C.H.U. te behoren. Hij erkent dat vooral deze vrij progressieve inzich ten hem lang hebben doen aarzelen voor hij zijn ministerschap aanvaardde. Dat hij ze in het kabinet-Marijnen zal verloochenen lijkt hem zeer onwaar schijnlijk, al realiseert hij zich nu wel de noodzaak van het compromis, het poli tieke en economisch haalbare. „En ver geet niet, in „Wending" heb ik duidelijk gezegd dat ik tevreden was over wat het kabinet-De Quay in de sociaal-econo mische sector heeft bereikt". Als zijn voornaamste taak beschouwt minister Andriessen het bevorderen van de economische groei en het handhaven van een zo stabiel mogelijk prijspeil. Hij spreekt met bewondering over het beleid van minister De Pous en diens „ijzer- sterke geheugen", vooral voor cijfers. Zelf heeft hjj dat niet: „Ais ik vijf blad zijden cijfers lees, duizelt het me". Te gen het contact met de Kamers ziet hij niet op al heeft hij in dat opzicht geen enkele ervaring. In het debat hoopt hij echter zo weinig mogelijk gebruik te maken van op papier gestelde toespra ken. „Maar ja, als het op details aan komt dan zal het wel eens moeten". PROF. ANDRIESSEN E ALKMAARSE V.V.V. die onlangs de honderdduizendste passagier van de Kaasmarkt-ex- pres (in tien jaar) kon verwelko men, organiseert, zo heb ik met afgrijzen gelezen, tijdens het top- seizoen op de kaasmarkt een nieu we attractie. Op vijf achtereenvol gende vrijdagen kunnen toeristen en andere belangstellenden aan zitten aan een openlucht-kaas- lunch. Op het Waagplein komen lange tafels en een buffet, waar vier kaasmeisjes van het Nederlandse Zuivelbureau de zichzelf bedienen de toeristen zullen assisteren. De deelnemers ontvangen voor slechts f 1,50 een glas melk, een broodje met jonge en een broodje met oude kaas, een plak roggebrood met kruidkoek en een krentenbol, alles natuurlijk rijkelijk besmeerd met onvervalste grasboter. Als het experiment dit jaar slaagt, zal het aantal volgend jaar tot tien ivor- den opgevoerd. Zo ziet U maar weer, hoe iets wat historisch is ontstaan en een schil derachtig en interessant schouw spel opleverde, totaal van zijn eigen natuur en karakter beroofd kan worden in naam van het toe risme, dat een zich-zelf-vernieti gend monster is. Dat het Nederlands Ziiivelbureau zich zo'n propagandagelegenheid niet laat ontgaan, begrijp ik, al zou deze instelling er beter aan doen meer zorg te besteden aan de smaak van onze, eertijds zo te recht vermaarde, kaas, die nu veelal tot een, in de letterlijkste zin, smakeloos fabrieksprodukt is vervallen. Maar dat de Alkmaarse V.V.V. een „attractie" als deze teweeg brengt is mij te gortig. Dat hele Alkmaarse kaasmarkt- gedoe is toch al voor een groot deel verworden tot een loutere vreemdelingen-attractie en zo doende veeleer tot een tragi-ko- misch dan een zinrijk schouwspel geworden, maar die „lunch" doet toch wel de deur dicht. De zelfde deur waarachter Marken en Vo- lendam en zoveel schilderachtige merkwaardigheden in het buiten land, tot afschrikwekkende, grove kermisvermaken geworden zijn, die mensen met goede smaak en gevoel voor historische aangele genheden afschrikken. Wie de ont heiliging van heilige plaatsen als Bethlehem en Nazareth heeft ge zien die zonder enig gevoel van piëteit aan de commercie zijn overgeleverd kan ervan mee praten. Dit soort „toerisme" maakt op de duur van alles wat het aanraakt een slordig kermisspul, een on waarachtige, op niets slaande, ar melijke vertoning. Er is niet de minste aanleiding om op de Alkmaarse kaasmarkt broodjes kaas te gaan zitten eten. Daar is die markt niet voor en daar is die markt nooit voor ge weest. Maar het zijn de centjes die 't 'm doen, de centjes die van Mar ken en Volendam, van Nazareth en Bethlehem spullen hebben ge maakt. die er alleen en uitsluitend op gericht zijn om de kasregisters te doen rinkelen. Zo vergaat het Alkmaar nu ook. „Dank" zij zijn ongetivijfeld vol ijverige V.V.V. ELIAS. In 1951 werd de heer Andriessen hoofd assistent aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, waar hij een van de naaste medewerkers was van prof. Zijlstra. In 1955 promoveerde hij cum laude op het proefschrift „ontwikkeling van de mo derne prijstheorie". Spoedig daarna werd hij door minister Zijlstra naar Den Haag „gehaald" naar het departement waarvan hij thans de hoogste leiding heeft. Dr. Andriessen werkte daar eerst op de directie algemene economische po litiek: „kwartaaloverzichten maken, nota's opstellen en de efficiency onder zoeken". In 1957 werd hij benoemd tot hoofd parlementaire en financiële zaken en in 1959 tot hoofd van de directie al gemene economische politiek. Bij zijn benoeming tot hoogleraar aan de gem. universiteit in Amsterdam (juri dische faculteit) bleef hij als „adviseur voor de economische politiek" aan het departement verbonden. Zijn professo raat bracht hem echter niet het acade mische isolement, want door tal van nevenfuncties bleef hij „verankerd" in de economische beleidssfeer: o.m. het lidmaatschap van de S.E.R. en van de economisch-sociale commissie van de E.E.G. Met deze all round ervaring en uitge sproken belangstelling voor de conjunc- tuurpolitiek leek prof. Andriessen in 1959 lid geworden van de C.H.U. voorbestemd om eens tot het ministers ambt geroepen te worden, al verkondig de hij vaak en nog niet zo lang geleden: Ik ben econoom, geen politicus". Deze laatste uitspraak heeft hem er niet van weerhouden dit jaar in het januarinummer van „Wending", maandblad voor evangelie en cultuur, onomwonden enkele politieke gedach ten neer te schrijven, zoals een voor keur voor samenwerking van de con fessionele partijen met de P.v.d.A., invoering van een sterk progressieve Aardgas: „Mijn standpunt is, dat de prijs beslist aantrekkelijk zal moeten zijn voor de consument". Middenstand: „Ja. Ik heb met de ge dachten gespeeld voor deze materie geen staatssecretaris meer aan te trekken, maar politiek gezien blijkt het nu toch wél noodzakelijk. In ieder geval zal deze staatssecretaris een ruimere taak krijgen dan zijn voorgangers". Industriële bouw: „De achterstand is enorm gestegen en een dergelijke belem mering is zonder meer schadelijk voor de economie. Gelukkig is het contingent nu voor het komende jaar verhoogd met 100 miljoen. Er mag dus nu in totaal voor 570 miljoen aan vergunningen verstrekt worden. Bovendien gaan we een vorm van selectie toepassen, zodat bepaalde belangrijke objecten niet meer automatisch onderaan de wachtlijst ko men, maar in volgorde van prioriteit be handeld worden. Overigens is er sedert enkele maanden een opvallende en hoop gevende verschuiving van werknemers naar de bouwnijverheid te zien. Was er tot dusver een toestroming van zo'n 1 k 2 procent, de laatste maanden is die toe loop vanuit andere sectoren ruim 10 procent geweest". Tijd voor ontspanning blijft er hopelijk wel, verwacht minister Andriessen. Hij is getrouwd, heeft geen kinderen. In zijn (bescheiden) nieuwbouwwoning in Wassenaar hoopt hij in de weekends gelegenheid te vinden om een omvang rijk economisch leerboek, dat thans tot op de helft gevorderd is, te voltooien en bovendien nog wat tijd te vinden voor literatuur: Böll, Jan Wolkers en voor muziek: Mahler, Bruckner, ook Badings en Stravinsky. „Modern Ja, het kan me soms niet wild genoeg zijn Advertentie Een produkt van de Sikkens Groep (Door onze economische medewerker). Er is vorig jaar door de industrie, door de bouwnijverheid en door de openbare nutsbedrijven in totaal voor 3588 mil joen geïnvesteerd in machines, appara ten, vervoermiddelen, grond, bedrijfsge bouwen en andere bouwwerken. Dat was 120 miljoen meer dan in 1961. Dit blijkt uit de zojuist door het Centraal Bureau voor de Statistiek gepubliceerde voorlo pige cijfers van de investeringen in vas te activa. Het leeuwedeel van de investeringen werd besteed voor machines en overige activa (zogenaamde investeringen in de diepte) namelijk 2 miljard, hetgeen 57% procent van het totaal is. Op de tweede plaats komen de investe ringen in bedrijfsgebouwen, (zogenaam de investeringen in de breedte) die 22% procent opeisten. En om nog een voor beeld te noemen, de vervoermiddelen na men 5 procent van de totale investerin gen voor hun rekening. Het Centraal Bureau voor de Statis tiek is verder gegaan dan alleen maar registreren voor hoeveel geid er vorig jaar is geïnvesteerd. Het heeft een groot aantal bedrijven ook gevraagd voor hoeveel geld zij naar verwachting dit jaar, dus in 1963 aan investeringsgoederen zullen be stellen. De uitkomsten zijn vervol gens voor de gehele industrie bere kend. jaar. Wij zullen de plank wel niet ver misslaan, als wij veronderstellen dat de stijgende kosten en de daardoor dalende winstmarges hier een belangrijke rol bij spelen. Nieuwe investeringen zijn niet winstgevend genoeg en dat zet een rem op de investeringslust. (Van een onzer verslaggevers) Het is de directeur Toni Boltini op het nippertje gelukt met zijn circus in Bel gië te blijven. Vanmiddag had hij het land moeten verlaten, omdat hij on voldoende Belgische arbeiders en arties ten in dienst heeft. De politie te Brugge stond al klaar om de directeur, zijn personeel van 140 man, zijn tachtig die ren en zijn 150 wagens naar de Neder landse grens te geleiden. Het ministerie van tewerkstelling in Brussel heeft gis teren evenwel bepaald dat circus Boltini voorlopig in België mag blijven, mits pogingen in het werk worden gesteld om meer Belgen aan het werk te zet ten. Circus Boltini heeft twaalf Belgi sche tentenbouwers in dienst en twee Belgische musici, echter geen Belgische artiesten. Toni Boltini heeft, voordat hij begin juli voor een tournee door België, Nederland verliet, reeds geweten dat hij verplicht was een genoegzaam aantal Belgen in dienst te nemen. Hij beperkte zich even wel tot het aantrekken van opbouw- krachten en muzikanten. Belgische ar tiesten waren niet te krijgen, zei hij. Het ministerie van tewerkstelling ont kent dit. „De heer Boltini had eerder moeten beginnen met het zoeken naar Belgische attracties. Hij wist al een jaar geleden dat hij naar België zou gaan". Op de oostelijke verkeersweg in Caldas, een deelstaat van Colombia, hebben ban dieten 42 personen gedood, aldus een bekendmaking van het Colombiaanse le ger. De slachtoffers waren buspassa giers en de meesten werden met kap- mesen onthoofd. Het waren merendeels boeren die op weg waren naar de markt. Roof was kennelijk het motief. In totaal overvielen de bandieten drie bussen, de een na de ander en wisten te ontkomen voordat legereenheden hen konden achterhalen Alvaro Campo Posada, de gouverneur van Caldas, heeft zich per helicopter naar de plaats van de overvallen tussen La Dorada en La Victoria begeven om leiding te geven bij de opsporingsopera ties. Het is dezelfde streek waar bandie ten duizenden mensen hebben vermoord sinds het einde van de liberaal-conserva tieve burgeroorlog. Het leger schijnt niet in staat te zijn aan deze moorddadi ge overvallen een einde te maken. Een scène uit het VARA-jeugd- beeldscherm komt. V.l.n.r. Jan televisiespel „Loop wat je lopen Jaap als Jimmy, Stefan Felsen- kunt" het. ticeede deel „Op het thai als Blacky en Petra Branard nippertje"dat vandaag onder re- als Laura, gie van Henk Barnard op het I AiVViMflW\n/WWWVWVtfWWUWWWVVWWVUVVWVWWVUVWVUVWViAAiVUWU>ftA/VftftiVWVWWUWVVVWWVVi Het Wereidgebeuren De Haitiaanse ambassadeur in Washington, Baguidy, heeft de Organisatie van Amerikaanse Sta ten gisteren meegedeeld dat de re gering in Port au Prince de Domi nicaanse Republiek medeplichtig acht aan de invasie van Haitianen die gekant zijn tegen het bewind van president Francois Duvalier. Baguidy zei op een spoedvergadering van de O.A.S., dat ongeveer 200 gewa pende ballingen zondagavond en maan dagmorgen waren geland bij Cape Hai- tien. De invallers, aldus de ambassadeur, kwamen uit de Dominicaanse Republiek „met medeweten" van de Dominicaanse regering. Onder commando van de vroegere Hai tiaanse generaal Leon Cantave, aldus Baguidy, „en van gewezen officieren van de Haitiaanse strijdkrachten, was het eerste doel van de uit de Domini caanse Republiek gekomen ballingen de grensplaats Ouanaminthe". De ambassadeur zei dat de invasiebe- richten waren bevestigd door de politie van het district Cape Haitien, en dat de operatie werd uitgevoerd „met vrachtauto's, velduitrusting en voorra den, vermoedelijk verstrekt door de re gering in Santo Domingo". De Dominicaanse ambassadeur, Ar- turo Valventi, ontkende de beschuldi ging en zei dat de invasie was uit gelokt door de dictatoriale houding van het regime Duvalier. Bovendien zei hij, was het een zuiver interne Haitiaanse aangelegenheid. Generaal Hans Speidel, bevelheb ber van de geallieerde landstrijd krachten in midden-Europa reikt hier de „Leclerc"-prijs uit aan het Nederlandse team, dat de jaar lijkse „Leclerc-schietwedstrijd" voor leden van de N.A.V.O. ge wonnen heeft. De Nederlandse ploeg behaalde een totaal van 3000 punten, ge volgd door Canada met 2890 pun ten en België als derde met 2795 punten. Kardinaal Alfrink, aartsbisschop van Utrecht, heeft uit Rome bericht ont vangen dat de tweede conciliezitting op 4 december, een woensdag, gesloten zal worden. Zoals bekend begint deze twee de zittingsperiode op zondag 29 sep tember. Op het wereldcongres tegen kernwa pens, dat in Hirosjima wordt gehouden, is het gisteren tot een heftig debat gekomen tussen een Rus en een Chinees. De Rus Elexei Zjoekow, die de afvaar diging van de Sowjet-Unie leidt, be treurde het dat niet alleen de Chinese delegatie, maar ook de delegatis van de Afrikaanse en Aziatische landen verzet hadden aangetekend tegen het kernstop- verdrag van Moskou. Hij herinnerde eraan dat de Sowjet-Unie genoeg kernwapens heeft om zich en haar socialistische bondgenoten te ver dedigen en vergeleek de houding van de Chinezen en de afgevaardigden van de Afrikaanse en Aziatische landen met die van president de Gaulle van Frankrijk. De leider van de Chinese delegatie, Ca- ho Poetsjoe, viel scherp tegen de Rus sen uit. De Russen verschilden volgens hem niet veel van de Amerikanen. Rus land had Cuba aan de V.S. verkocht en „meegewerkt aan de moord op Loe- moemba door met de V.S. samen te wer ken bij het zenden van V.N.-troepen naar Kongo". De regering van Haiti heeft gisteren het noordoostelijk grensgebied tot ver boden militaire zone verklaard en Ame rikaanse burgers ter plaatse aangeraden naar elders te vertrekken omdat het regeringsleger het „kleine invasieleger" zou gaan „uitroeien". Een officiële regeringswoordvoerder zei te verwachten dat de invasietroepen spoedig zouden worden vernietigd. Hij laakte berichten volgens welke hun aan tal tussen de vijfhonderd en duizend bedraagt. Volgens Haitiaanse ballingenkringen in New York, heeft een invasiemacht van 45 man, van wie 12 Cubanen, zich za terdag meester gemaakt van de Hai tiaanse rivierhave'nstad Grande Saline op de westkust. Grande Saline is een vissersplaats van ongeveer tweeduizend zielen aan de monding van de rivier de Artibonite. Volgens de ballingen was het „legertje" 1 geland vanaf het eiland Gonave op 40 km naar het zuiden en westen, gebruik makend van twee boten. Zestien man nen waren in Grande Saline achterge laten om de plaats te houden, aldus de Haitianen in New York. Bij de totale industrie was vorig jaar voor 2756 miljoen geïnvesteerd terwijl men dit jaar voor 2212 miljoen denkt te investeren. Dat is een achteruitgang met ruwweg 20 procent. Bij de bouw nijverheid zakt men terug van 215 miljoen tot 137 miljoen (een vermin dering van 36 procent). Bij de openbare nutsbedrijven komt er echter een stij ging te voorschijn van 617 miljoen tot f 826 miljoen. Het kan heel goed dat de resultaten aan het eind van dit jaar afwijken van de verwachtingen! dat deden zij vorig jaar ook) maar het is tekenend dat men in ondernemingskringen thans een stuk minder denkt te investeren dan vorig Dru voorbeelden Van de nieuwe tassen- morle voor de komende herfst en winter, zoals deze in Nederland worden gefabri ceerd: links een zeer strak model, uitge voerd 'in varkensprentrechts boven een overslagmodel met twee draaisluitingen (de zgn. Fabiola-lijn)rechts onder een visitetas met drie afzonderlijke vakken, waarvan de buitenste met een ritsslui ting gesloten worden en de middelste met een knip. Het geheel is met zilver kleurige randen afgewerkt. Op voordracht van de ministers van fi nanciën en van binnenlandse zaken is gisteren een wetsontwerp tot wijziging van de financiële verhoudingswet 1960 bij de Tweede Kamer ingediend. Het wetsvoorstel heeft ten doel de uit keringen uit het gemeentefonds, die vol gens de thans geldende regeling per kwartaal worden gedaan, op de vijf tiende van elke maand te doen geschie den. Hiermee zal een meer vloeiend verloop in de liquiditeitspositie van het rijk en de gemeenten worden bereikt. Het renteverlies dat de gemeenten door de invoering van de nieuwe regeling zul len lijden, zal worden gecompenseerd door een verhoging van het aandeel percentage van het gemeentefonds in de opbrengst van de daarvoor aangewe zen rijksbelastingen met 0,03 pet., waar door de algemene uitkering uit dat fonds met rond 3 min. kan worden ver hoogd. De alliantiepartij van premier Abdoel Rahman van Malakka heeft bij de on langs gehouden gemeenteraadsverkiezin gen haar overweldigende meerderheid behouden, aldus is gisteren meegedeeld. Bij de afgelopen zondag in 47 steden ge houden verkiezingen veroverde de alli antie 411 van de 579 zetels. Ver achter kwam op de tweede plaats het socialis tische front, dat 88 zetels kreeg. Daarop volgde de Verenigde Democratische Par tij met 23 zetels. In de alliantiepartij zijn verenigd, de Ma leis Chinese Asociatie (M.C.A.), de Ver enigde Maleise Nationale Organisatie (U.M.N.O.) en het Maleis-Indiase Con gres (M.I.D.). Het gemeenteraadslid uit Brugge, Victor Depaepe zal nog enige maanden geduld moeten oefenen voordat de Britse rech ter een uitspraak zal doen in het proef- geding dat hij heeft uitgelokt en waarbij beslist zal worden of het privilege dat de Engelse koning Karei II driehonderd jaar geleden aan Brugge schonk, nog van kracht is. Het proces zou eigenlijk vandaag begin nen, maar zowel de Britse openbare aan klager als de verdediger zijn overeenge komen de zaak pas in oktober te laten voorkomen. De reden van het uitstel is dat tegenstrijdige vertalingen werden overgelegd van de oude documenten, waarvan er een in het Latijn is gesteld en de ander in het Nederlands. De beoefening van de propaganda is in de politieke wereld uitgegroeid tot een welhaast alles beheersend ver schijnsel. Zo alles beheersend, dat het soms uitermate moeilijk is achter het propaganda-rookscherm te kijken en daar de werkelijke feiten te onderken nen. Vrij eenvoudig is dat onderkennen als het gaat om een geval als de jaar lijkse Hiroshimaherdenking in Japan. Elk jaar worden vele ban-de-bommers, communisten, beangstigden enz. opge trommeld om de val van een der twee atoombommen op Japan te herdenken en dat geschiedt dan onder fraaie leuzen, die er op gericht zijn meelijden te wek ken met Japan en afgrijzen te kweken jegens de Verenigde Staten, die de atoombom gebruikten tegen dat zelfde Japan. Wel, die hele herdenking is niet anders dan een kwalijk vertoon van Ja panse schijnheiligheid. Het Japanse volk organiseerde sinds 1933 in Azië op de bloedigste wijze moord- en plunder tochten, waarbij ontzaggelijk veel meer slachtoffers vielen dan door die ene bom op Hiroshima. Dit oorlogszuchtige volk leed na de jongste wereldoorlog aan een morele kater. De Japanse leiders poog den toen voor hun eigen volk de (vol komen onware) illusie te verdedigen, dat de dappere Japanse strijdkrachten slechts door de wrede Hiroshimabom tot capitulatie waren gedwongen. De Ja panse strijdkrachten waren echter al verslagen en het werpen van de bom betekende alleen maar, dat door het of fer van Hiroshima tienduizenden andere mensen werden gered die bij een (nutte loze) verlenging van de oorlog gedood zouden zijn. Toch heeft het sprookje van Hiroshima een zeker propagandasucces en Ja pan spint er zijde bij. Het leidt de aan dacht af van de eigen wrede oorlogsda den. Japan speelt de rol van zoiets als de „vermoorde onschuld" en daarnaast ook zelfs nog de rol van de „grote kam pioen" in de strijd voor de afschaffing van atoomwapens. Is dat niet het toppunt van vredelievendheid? Welnu, laat het westen toch vooral dankbaar blijven, dat er in 1945 een atoomwapen was om definitief een einde te maken aan één van de walgelijkste oorlogen welke ooit Azië heeft geteis terd. En laat het vooral beseffen, dat het Japanse volk straks helemaal niet afkerig zal zijn van nieuwe militaire avonturen! Want vredelievend is het Japanse volkskarakter stellig niet. Tot zover Hiroshima, waarovermen juist deze week weer in Japan heeft lo pen rondzeuren via een nationale her denking over de Hiroshimadoden terwijl het meer passend zou zijn geweest als Japan een nationale rouwdag had uit geschreven ter nagedachtenis van de miljoenen mensen, die in Azië sedert 1933 het slachtoffer werden van de Ja panse oorlogszucht. Maar... ja... Japan speelt het propagandaspelletje handig en de „ban-de-bommers" in Europa lo pen gretig achter dat propagandakarre- tje aan. Nu toch die atoombom ter sprake is gebracht, kan wel even de aandacht gevraagd worden voor de propaganda- orkaan, die. losgebarsten is rond het ,,kernstop"-verdrag van Moskou. Sedert donderdag jl. lag dat verdrag ter teke ning in Moskou. Waarom zo lang? Dat kwam zo uit omdat de propagandama chine op volle toeren moest gaan draaien. Er kwamen niet minder dan 28 Amerikaanse topfiguren naar Mos kou gevlogen. De Britten deden het wat minder, maar ze waren ook talrijk. De heer Thant van de Verenigde Naties was er met enige secondanten en de heer Kroesjtsjew stelde zijn Zwarte-Zee- vakantie enkele dagen uit om persoon lijk zijn handtekening te zetten. Plech tig hief Kroesjtsjew het champagne glas met de heer Thant en hij was een en al stralende glimlach. Reeds voor deze plechtigheid begon een lawine van propaganda over de wereld te rollen. Kroesjtsjew werd door het Russische volk toegejuicht en door de Russische pers geprezen als de grote man van de vrede, de man, die niet slechts het Russische volk, maar alle volkeren van de wereld wilde verlossen van de atoom angst en de oorlogsvrees. De propagan- darolde ook over Engeland, waar de re- gering-Macmillan wel een buitenlands succesje nodig had om haar door schan dalen enigermate geschonden aanzien wat op te kalefateren. Maar de Engelse pers is kritisch en zo hier en daar werd dus geconstateerd, dat het verdrag tot stopzetting van de bovengrondse kern proeven niet zo heel veel betekent. Het krijgt die betekenis indien het een in leiding zou vormen tot verdere stappen op de weg naar bewapeningsbeperking enz. Erg zwaar drukt de propaganda- wolk dus niet op Engeland. Zij drukt wel zwaar op de Verenigde Staten, waar de regering-Kennedy het „stukje pa pier" van Moskou als een groot succes etaleert. Men moet niet vergeten dat president Kennedy en zijn regering een succesje als dat in Moskou bitter hard nodig hebben. Tot nog toe stapelde president Kennedy op 't gebied van dé buitenlandse politiek de ene blunder op de andere en hij moest vrezen, dat deze blunders straks een belemmering zouden vormen voor zijn herverkiezing als president. Nu kreeg hij zowaar de handtekening van Kroesjtsjew gezet onder een do cument, dat aan alle staten ter wereld toestaat atoomproeven te nemen in de stratosfeer enz., wanneer men dat al leen maar drie maanden tevoren aan kondigt en er bij vertelt, dat het nodig Een zieliger verdrag dan dit is nauwe lijks denkbaar, maar het is een prachtig document voor de politieke pro paganda in de Verenigde Staten. De tegenstanders van de atoombom kan men zoet houden met de mededeling, dat de kernstop een eerste stap is opweg naar een atoomvrije en vredelievende wereld (waarvoor men Kennedy hulde moet brengen!) en de voorstanders van de atoombom en van een goed bewapend Amerika kan men kalmeren met de ver wijzing naar de onnozele termijn van drie maanden en wat is nu drie maan den in het bestaan van... de United Sta tes of America (en dus ook hier weer: hulde aan president Kennedy!!) Wat is kostelijker voor de clan-Kennedy dan zo'n algemeen propagandastuntje Jammer genoeg voor de Amerikanen zag Kroesjtsjew zich genoopt tijdens zijn feesttoespraak toch nog eventjes heel eerlijk te zijn. Hij constateerde na melijk, dat het sluiten van een of ander verdrag niet betekende, dat de kloof tussen de communistische en de kapita listische samenleving te overbruggen zou zijn. Die kloof blijft onoverbrugbaar en men kan alleen tot „coëxistentie" komen. Daarmee bedoelt Kroesjtjsew niet anders dan: constant leven in me ningsverschillen, maar zonder vechtpar tijen. Waaruit blijkt, dat deze nuchtere zoon van een Russische boer, te midden van een propagandaroes nog heel wel de werkelijkheid weet te onderkennen. Hij wil géén verbroedering! De werkelijk heid onderkende ook president de Gaulle, die verklaard heeft, dat hij het kernstop- verdrag niet zal ondertekenen, omdat het geen zin heeft dit verdrag (en een non-agressiepact) met Rusland te slui ten. De werkelijkheid onderkende ook West-Duitsland, dat niet wil tekenen, omdat het vreest voor erkenning van Oost-Duitsland als een onafhankelijke communistische staat. Een vrees, die niet ongegrond is, want volgens de heer Kroesjtsjew is na dit kernstopverdrag onder meer de tijd aangebroken voor het sluiten van een vredesverdrag met Duitsland. En wie garandeert, dat de regermg-Kennedy niet zozeer het rech ter been zal stijf houden wat Berlijn betreft, dat zij door de knieën zal zak ken van het krachtloze linkerbeen als Rusland een zekere vorm van erkenning- opeist voor Oost-Duitsland?

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1963 | | pagina 3