BEPERKT KERNST0PAKK00RD GETEKEND
Bonn zal
nog niet
tekenen
Kroesjtsjewnu een
niet-aanvalsverdrag
Weer komkommers naar Duitsland
Natuur bevestigt: Yersekse oesters kapot!
J
Meneer X
met vakantie
V.N. BESLISSEN OV
REFERENDUM OP
Oproep tot alle landen zich bij verdrag aan te sluiten
Robert Schuman
ernstig ziek
Handvol kwekers brengt nog de moed op
om pannen te zetten in Oosterschelde
Tankwagen in
Turkije ontplofte -
21 doden
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
„Gewichtige"
wereldatlas
ONDERTEKENAARS
Eerste goede stap
„Goed verdrag"
Voor industriële
bouw honderd
miljoen meer
WEER SCHOTEN
OP KOREA
Mr. Bot behandelt
zelf t.v.-beleid
Prinses Irene vierde
verjaardag in
huiselijke \ring
Om twaalf uur gaat de grens open
Invoerstop wordt
vandaag opgeheven
Voorlopig blij"
Alles verkocht
Oesterbroedval mag geen naam hebben
'f
'A/i1:!'
Verzoek aan Thant
teams van V.N.
te zenden
Bases
V.N. beslissen
206e jaargang - no. 182
PROVINCIALE ZEEOWSE COURANT
Directie: F. van de Velde, P. B. den Boer en W. de Pagter. Hoofdredactie: W. Leertouwer en G. A. de Kok A Abonnementsprijs 62 cent per week, 8,00 per kw.franco per post 8,25 p. kw. Losse nummers 15 ct. Bureaus: Vlissingen:
Walstraat 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508, adv. 3647/3643); Middelburg: Markt 51, tel. 3841 (b.g.g red. 2078/3169, adv. 2375); Goes: Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213); Oostburg: tel. 2395; Terneuzen: Arsenaalstraat 2, tel.
2911; Zierikzee: red. tel. 2425, adm. tel. 2094. Adv.pr. 30 ct. p. mm. Min. p. adv. 4,50. Ingez. med 3 x tarief. Kleine adv. (max. 8 regels) 30 ct. p. regel (min. 1,50). .Brieven bur. van dit blad" 25 ct. meer. Giro 359300 P.Z.C., Middelburg.
Dinsdag 6 augustus 1963
Pagina 3
De Westduitse regering heeft be
sloten nog niet toe te treden tot
het in Moskou tussen de Sowjet-
Unie, de V.S. en Engeland gesloten
beperkte kernstopverdrag.
Ze wil afwachten hoe de peilingen van
de V.S. en Engeland in Moskou verder
verlopen. Voorts wil Bonn graag van de
V.S. en Engeland schriftelijke waarbor
gen hebben tegen misbruik van het ver
drag door Moskou of de Oostduitse re
gering
Eerst als het resultaat van de peilingen
bekend is en de V.S. de verlangde waar
borgen hebben gegeven, zal de West
duitse regering de kwestie van de onder
tekening van het kernstopverdrag op
nieuw bestuderen. Het standpunt van de
Westduitse regering werd gisteren in
Bonn bekend na een onderhoud tussen
bondskanselier Adenauer en de Ame
rikaanse minister van defensie, McNa-
mara, die op verzoek van Adenauer
zijn terugkeer naar de V.S. had uitge
steld.
De ministers van buitenlandse zaken van Amerika, Engeland en
de Sowjet-Unie, Dean Rusk, Lord Home en Gromyko, hebben
gistermiddag in Moskou hun handtekening gezet onder het be
perkte kernstopverdrag. Onder de aanwezigen bij de plechtigheid
waren onder meer premier Kroesjtsjew en secretaris-generaal
Thant. Na de ondertekening werd een communiqué uitgegeven,
waarin een beroep op andere landen in de wereld wordt gedaan
het verdrag eveneens te tekenen. Met ingang van 8 augustus kan
dit gebeuren in Moskou, Washington en Londen.
In het communiqué wordt voorts gezegd, dat de Sowjet-Unie, de V.S.
en Engeland die maatregelen zullen nemen die nodig zijn voor een
snelle ratificatie van het verdrag. De regeringen van deze landen,
aldus het communiqué, zijn het erover eens dat het verdrag een eerste
belangrijke stap is naar de vermindering van de internationale span
ning en de versterking van de vrede. Zij hopen dat er nog meer voort
gang op deze weg gemaakt zal worden.
Onmiddellijk na de ondertekening
bracht minister Gromyko een heildronk
uit op „de vrede en vriendschap" een
voorbeeld dat door de andere aanwezi
gen werd gevolgd.
Gromyko, die als eerste het woord voer
de, verklaarde onder meer, dat het ver
drag de weg kan openen tot andere zeer
belangrijke akkoorden, met name over
een volledige ontwapening. De Sowjet-
regering zal al het mogelijke doen om
in dat opzicht tot resultaten te komen.
Na Gromyko sprak Rusk die de on
dertekening een „eerste goede stap"
noemde welke echter nog geen einde
maakt aan het opslaan van kern
wapens. Indien het akkoord door
andere wordt gevolgd, dan zal de
droom der mensheid die al lang naar
vrede heeft verlangd, werkelijkheid
worden.
Lord Home zei dat het optimisme
en de verwachtingen van thans het
resultaat zijn van het feit dat de
verantwoordelijke leiders in de Sow
jet-Unie en het westen tot de con
clusie zijn gekomen dat een kern
oorlog „ondenkbaar" is.
Premier Kroesjtsjew zei op de grote
receptie in het Kremlin in een toespraak
dat de volgende stap het sluiten van een
niet-aanvalsverdrag tussen de N.A.V.O.
en de landen van het Warschau-pact
moet zijn.
Het zojuist ondertekende kernstopver
drag noemde hij „een groot succes voor
alle mensen van goede wil" en een
document van grote internationale be
tekenis". Wij moeten echter bedenken,
aldus de Sowjet-premier, dat er nog vele
kwesties te regelen zijn en dat wij het
hierbij niet mogen laten.
Kroesjtsjew merkte op, dat het verdrag
het gevaar van een kernoorlog niet uit
bant. Dit gevaar zal volgens hem blijven
bestaan zolang de bewapeningswedloop
voortduurt. Hij hoopte echter, dat de
ondertekening van dit verdrag „een
positief effect zal hebben op het inter
nationale klimaat en op de betrekkingen
tussen de staten".
Op de vraag, van een verslaggever wat
hij dacht te doen als andere dan de drie
ondertekenende landen kernproeven zou
den nemen, antwoordde Kroesjtsjew na
enig nadenken„Laten we daar niet over
praten. Wij hebben een goed verdrag
ondertekend. Laten we hopen dat alle
andere landen zo verstandig zullen zijn
ons te volgen".
De ministers van buitenlandse za
ken van de V.S., Engeland en de
Sowjet-Unie hebben maandagmid
dag in Moskou het beperkte kern
stopverdrag ondertekend.
Foto v.l.n.r: Dean Busk (V.S.),
Andrej Gromyko Sowjet-Unie
en Lord Home Engelandtijdens
de ondertekening. Achter Gromy
ko V.N.-secretaris-generaal Öe
Thant en een lachende premier Ni-
kita Kroesjtsjew.
tn^/i/MWMUUUWUVVUUVUWViAAA/lAAAAAAAAilUUVWV
Op de verkeersweg van Instanboel naar
Ankara in Turkije is gisteren een tank
wagen na een botsing met een bus ge
ëxplodeerd. Tenminste 21 mensen wer
den gedood en 17 anderen gewond, aldus
is door de politie bekendgemaakt. De
slachtoffers waren voornamelijk passa
giers van de bus.
De botsing gebeurde voor een banden
fabriek ruim 100 kilometer van Instan
boel. De politie stelt een onderzoek in
naar de oorzaak van het ongeluk.
(Van onze Haagse redactie)
Voor het bomende parlementaire
jaar zal het bouwcontingent voor
industriële projecten verruimd
worden van 470 tot 570 mil
joen.
Het beleid zal er tevens op gericht zijn
niet meer alle aanvragen in volgorde
van binnenkomst te behandelen, maar
via een prioriteitenschema, zodat be
paalde, van groot economisch belang
zijnde, projecten met voorrang gebouwd
kunnen worden. Deze beslissing is nog
door het oude kabinet genomen, maar
is, naar wij vernemen, overgenomen
door de nieuwe regering.
Gisteren zijn in de gedemilitariseerde
zone tussen Noord- en Zuid-Korea op
nieuw schoten gewisseld tussen Ameri
kaanse en Noordkoreaanse soldaten,
voor de tweede maal binnen 48 uur.
Dit beeft het commando van de Ver
enigde Naties in Seoel meegedeeld. De
schermutseling duurde ongeveer drie
minuten. Een Amerikaanse patrouille
was gisterochtend ten zuiden van de
demarcatielijn op een aantal Koreanen
gestoten. Het incident wordt niet ernstig
geacht. Er waren geen doden en gewon
den.
(Van onze Haagse redactie)
Mr. Bot, de nieuwe minister van onder
wijs, kunsten en wetenschappen, zal zelf
het televisiebeleid in handen nemen. Het
zal dus niet, zoals tot dusverre, de
staatssecretaris zijn, die met dit politiek
vrij moeilijk liggende onderwerp, zal
worden belast. Minister Bot is tot dit
inzicht gekomen, nu de heer Scholten
die tot dusver met deze zaken was be
last en de materie door en door kende,
het departement verlaten heeft en niet
meer beschikbaar is.
Robert Schuman, de 77-jarige oud-
premier van Frankrijk en strijder
voor de Europese eenheid, is ern
stig ziek in zijn woning in Chazel-
les bij Metz. Een priester heeft
hem gisterochtend de laatste sa
cramenten der stervenden toege
diend.
Schuman heeft in het bijzonder geijverd
voor de Europese Gemeenschap voor
Kolen en Staal, die een lange tijd bekend
stond als „Schuman-plan". Van novem
ber 1947 tot juli 1948 en gedurende vier
dagen in september 1948 was hij eerste
minister van Frankrijk. Van juli 1948
tot januari 1953 was hij onder meer
minister van buitenlandse zaken. Schu
man is ook voorzitter geweest van de
Europese parlementaire vergadering.
Prinses Irene vierde gisteren haar ver
jaardag in huiselijke kring in het Itali
aanse vakantieverblijf van het koninklijk
gezin in Porto Ercoie. Zij is hiertoe van
Barcelona naar Porto Ercoie gereisd.
t IK
w
Vanaf vanmiddag twaalf uur mo
gen Nederlandse komkommers
weer in West-Duitsland worden
ingevoerd. Vandaag verschijnt
namelijk in de Westduitse
staatscourant een beschikking,
waarbij de invoerstop voor kom
kommers die minstens dertig
centimeter lang en vier tot zes
centimeter dik zijn en waarvan
er een tot drie stuks in een kilo
gaan, wordt opgeheven.
Genoemde categorie komkommers omvat
meer dan 90 procent van de Neder
landse produktie. Het produktschap
voor groenten en fruit zal vandaag
weer uitvoermachtigingen verstrek
ken.
De Duitse invoerstop heeft vanaf zater
dag 27 juli geduurd. Het centraal
bureau van de tuinbouwveilingen
schat, dat er in die tijd op de Neder
landse veilingen vijf miljoen kom
kommers zijn doorgedraaid, waarvan
vier miljoen in de afgelopen week.
Op 24 juli, dus drie dagen voor de in
voerstop inging, heeft Nederland
langs diplomatieke weg aan West-
Duitsland aangeboden, de handha
ving van minimumprijzen bij uitvoer
van Nederlandse komkommers naar
Duitsland te handhaven. Nederlandse
en Duitse regeringsfunctionarissen
hebben deze aangelegenheid op 30
juli besproken in Brussel, waar toen
een E.E.G.-ministerconferentie werd
gehouden. Sindsdien is van Duitse
zijde geen reactie op het aanbod ge
hoord. Het Nederlandse ministerie
van landbouw is „voorlopig blij" met
het weer open gaan van de Duitse
grens voor de Nederlandse komkom
mers. maar wacht toch nog steeds
op een antwoord op het aanbod van
24 juli.
Bij het produkschap neemt men aan dat
de beroering die in Duitsland onder
consumenten en handelaren is ont
staan, de doorslag heeft gegeven bij
het jongste Duitse regeringsbesluit
en dat niet te zeer gelet is op de
minimumprijs.
Het Duitse persbureau D.P.A. meldde
dat de prijzen op de Duitse markten
de laatste dagen zijn aangetrokken,
maar bij het produktschap neemt
men niet aan, dat het „gewogen ge
middelde" der prijzen van alle kwali
teiten boven de minimumprijs is ge
komen.
Op de veiling Kwintsheul, de centrale
komkommerveiling voor het West-
land, zijn gistermiddag alle aange
voerde komkommers van exportkwa
liteit, 85.000 stuks, verkocht, doordat
berichten over het heropenen van de
Duitse grens er ietwat vroegtijdig
waren doorgedrongen.
MAMMWAMMMUnMniMniUUUUWWUWIMUUIIV
Het wordt stil in Yerseke, vooral
daar waar nog niet eens zo lang
geleden de oesterdrukte heerste.
Het nieuwe seizoen is geopend,
maar voor velen is het geen sei
zoen meer. En de weinigen die er
toch op uit trekken, doen het bij
na tegen beter weten in
(Foto P.Z.C.)
NOG EEN HANDVOL Zeeuwse
oesterkwekers heeft de moed
opgebracht om het er nog een
keertje op te wagen de bekende
witgekalkte pannen uit te zet
ten in de Oosterschelde of par
tijen buitenlandse oesters aan
te kopen. Maar meer dan een
„wanhoopspoging" is het niet.
Van oesterbroedval kan niet ge
sproken worden. De larvenpro-
duktie is maar een fractie van
wat zij andere jaren was. De
oestercultuur is kapot! De na
tuur heeft het na de funeste
winter met zijn meedogenloze
ijsmassa's bevestigd. En met
het „spook" van de Deltawer
ken steeds dichterbij heeft ne
gentig procent van de bij de
oestercultuur betrokken bedrij
ven het nu maar opgegeven.
„Als we nu nog maar een enkel
broedje hebben, dan kunnen we
van tijd tot tijd nog een oester
presenteren in Yerseke.Elke
oester wordt op het ogenblik
met „goud" betaald.
Dat zijn de indrukken, die men deze
tijd meebrengt uit Yerseke. Het wel
varende dorp, dat er met zijn wereld
beroemd zeebanket ieder jaar voor
zorgde dat weer kon worden gezegd
„Zeeland Presenteert!" Maar dat
zelfde oestercentrum heeft een half
jaar terug de „genadeslag" gekregen.
De kwekers kregen een enorme
schadepost te incasseren. De ijskorst,
die zich op de droogvallende banken
in de Oosterschelde neerlegde, ver
oorzaakte een grote strop. De oesters
zetten zich vast en werden zo naar
zee getransporteerd.
En nu zou daar het nieuwe seizoen
weer moeten zijn. Zou het weer feest
moeten worden in Yerseke. Met een
vlootschouw en met muziek. Maar
het blijft er stil. De oesterkwekers
zijn op zoek naar een andere brood
winning, nu ze te horen hebben ge
kregen dat de proef voor het kunst
matig verwateren in het Veerse Gat
niet doorgaat. Het heeft geen zin
meer om de winterschade met volle
energie te lijf te gaan, wanneer in de
toekomst de totale cultuur als gevolg
van de Deltadijk voor de Oosterschel
de ten dode is opgeschreven.
En de sombere voorspellingen van
het voorjaar zijn uitgekomen. Er is
praktisch geen oesterbroedval. Tel
kens weer knikken de ex-kwekers
begrijpend wanneer zij de bulletins
van het rijksinstituut voor visserij-
onderzoek te IJmuiden onder ogen
krijgen. „Er moet worden aangeno
men dat minder dan één procent van
de oesters van twee jaar en ouder
in leven is gebleven. Er heeft aanvul
ling van Franse oesters plaatsgehad
maar na aftrek van sterfte blijven
er toch slechts enkele miljoenen stuks
over".
Dat schreef de directeur van het
rijksinstituut, prof. dr. P. Korringa
op 25 juni aan de kwekers. En sinds-
(Zie slot pag. 2 kol. 6)
Voor heel wat Nederlanders de
bouwvakkers bijvoorbeeld zit de
vakantie er weer op: met frisse energie
zijn zij deze week weer aan de slag ge
gaan. Dat wil overigens niet zeggen, dat
in Nederland niemand meer weg is. Men
merkt de „lege plekken" pas goed op,
wanneer men de telefoon pakt om de
een of andere relatie te bellen. In acht
of negen van de tien gevallen wordt er
meegedeeld, dat „meneer er niet is".
Nee, meneer komt pas dan en dan terug
en tot zolang moet er maar worden ge
wacht. Goed, dat doet men met begrip,
want iedereen heeft vakantie nodig,
maar toch vraagt men zich wei eens af
hoeveel extra de vakantie via allerlei
nevenverschijnselen de nationale econo
mie eigenlijk wel kost.
Men begrijpe ons wél: we denken er
niet aan, hier een betoog op te zet
ten ten bate van de afschaffing der va
kantie, niet graag zelfs. En we weten
maar al te goed, dat er na de oorlog op
dit stuk van zaken heel wat is verbe
terd, dat voordien een onmogelijkheid
leek. Trouwens, ook met de vakantiebe-
steding is het een voortreffelijke kant
uitgegaan: reizen, die vroeger slechts
voor de enkeling waren gereserveerd,
zijn thans gemeen
goed geworden. Ge
lukkig: reizen verrijkt
en een dergelijke ver
rijking moet een
zo breed mogelijke
laag ten goede komen. Maar om die din
gen gaat het ons hier niet, we willen
er slechts op wijzen, dat vakantie ge
paard gaat met allerlei nevenverschijn
selen, die strikt genomen los staan van
het met-verlof-gaan zelf, maar die er
niettemin mee zijn verbonden. En juist
die nevenverschijnselen kosten nogal
wat.
Een voorbeeld. Een bepaalde kwestie
dient tè worden afgewerkt omdat het
belang van een bedrijf een snelle afwik
keling nodig maakt. Maar voor die af
werking is de hulp nodig van de een of
andere overheidsinstantie. Welnu, men
belt die instantie op. Maar wat gebeurt?
Men krijgt te horen, dat de man die de
zaak behandelt, met vakantie is en pas
over veertien dagen terugkomt. Tot zo
lang moet worden gewacht. En er wordt
gewacht. Zeker, die véértien dagen zul
len het bewuste bedrijf de kop niet kos
ten, maar dergelijke situaties doen zich
in de zomermaanden duizend en éénmaal
voor: men kan eenvoudig met een spoed
zaak niet verder, omdat meneer X. er
niet is. Alles bijeen kost dat een lief
sommetje.
Laten we nog even bij meneer X. blij
ven. Deze heer heeft op zijn bureau
een brievenmandje, waarin zich de dos
siers bevinden, die hij moet behandelen.
Op zekere dag in juli neemt hij het dos
sier van zaak-Y. ter hand, bekijkt het
oppervlakkig en komt tot de ontdekking
dat er nogal wat werk aan is. En op dat
moment realiseert hij zich (met schrik),
dat hij volgende week met vakantie gaat
en daarom neemt hij zich voor de zaak
voorlopig aan te houden. Vóór de va
kantie immers komt hij er toch niet aan
toe. Uitstel dus!
Het is een vaak-voorkomende uitdruk
king in allerlei sectoren van het
maatschappelijk leven: „Voor de vakan
tie komen w'e er toch niet meer aan
toeTijdens een bedrijfsbespreking
bijvoorbeeld in juni moet een afspraak
worden gemaakt voor de volgende bij
eenkomst. De heren trekken met ernsti
ge gezichten hun agenda's en bladeren
hoofdschuddend. Tja, zegt de voorzitter,
„de vakanties komen nou, de heren gaan
er vermoedelijk de komende weken zo
successievelijk allemaal uit". Instem
mend geknik. „Zullen we maar wachten
met de volgende bijeenkomst tot laten
we zeggen eind-september?" Bevestigend
gemompel. Aldus besloten en aldus is de
vertraging binnengeslopen. De uitstel-
dwang rond vakanties schijnt met name
groot te zijn in die bedrijven, waarvan
het personeel collectief met vakantie
gaat en de zaak dus gesloten wordt.
Zelfs interne afspraken kunnen enkele
weken tevoren niet worden gemaakt,
omdat toch iedereen zegt: „Nou ja, vóór
de vakantie beginnen we er maar niet
aan". Zo ontstaat een vertragingsactie
over de gehele linie, weliswaar ongewild,
maar blijkbaar onvermijdelijk.
genomen heeft dit alles niets
het vakantienemen-zelf te ma
ken. Vakantie immers is de heerlijke
periode van niets-doen, de tijd waarin
men het juk eens even van de schouders
kan leggen om in de zon te gaan zitten,
om op reis te gaan of om gewoon thuis
te blijven, al naar gelang van eigen ge
aardheid. Het is de periode om zoals
men dat tegenwoordig met zulk een
voortreffelijk Nederlands woord noemt
te „relaxen", om te „recreëren", om
nieuwe krachten op te doen voor de ko
mende werkperiode. Dank zij de ambte
narenreglementen en de collectieve con
tracten is dat tot in de puntjes geregeld
en krijgt iedereen de kans om er eens uit
te trekken. Maar als men nu zou denken
dat het vakantieverschijnsel daarmee
uit de doeken is gedaan, dan heeft men
het mis. Elke vakantie heeft namelijk
allerlei nevenverschijnselen, waar men
niet altijd bij stilstaat, maar die bijeen
genomen een lieve cent kosten. Nu is er
misschien een lezer, die het helemaal
niet met ons eens is en op dit moment
besluit dat eens precies duidelijk te ma
ken via een ingezonden stuk. Wij zou
den hem ditmaal willen vragen: „Zoudt
U er niet liever mee wachten tot na uw
vakantie
trikt
met
COMPROMIS BEREIKT OVER MALEISIË
Malakka, Indonesië en de Filippijnen zullen de secretaris-generaal
van de V.N. verzoeken teams naar Brits Noord-Borneo te sturen om
de kwestie van zelfbeschikking in dit gebied op te lossen.
voorts een defensieverdrag terwijl een
dergelijk akkoord ook tussen de V.S. en
de Filippijnen bestaat. Dit laatste land
is tevens lid van de Zuidoostaziatische
V erdragsorganisatie.
De Filippijnen. Indonesië en Malakka
zijn nu in Manilla tot de afspraak ge
komen zich te onhouden van het ge
bruik van collectieve defensieregelin
gen die dienen om de bijzondere be
langen van een van de grote mogend
heden te dienen.
Over de tot dusver door Malakka gestel
de eis, dat de federatie op 31 augustus
tot stand moet zijn gekomen, wordt in
het communiqué niet gesproken.
President Soekarno van Indonesië, zijn
ambtgenoot van de Filippijnen, Diosdado
Macapagal en de eerste minister van
Malakka, Abdoel Rachman, die geduren
de zes dagen in Manilla hebben gespro
ken over de op 31 augustus te vormen
federatie Maleisië, maakten dit gisteren
in een gezamenlijke verklaring bekend.
Malakka zal de regeringen van Enge
land en Borneo om medewerking bij het
V.N.-vverk verzoeken.
Volgens het communiqué zijn de drie
landen voorts overeengekomen buiten
landse bases die gebruikt worden om de
onafhankelijkheid van hun staten te on
dermijnen, van hun grondgebied te we
ren. Zoals bekend is bezit Engeland ba
ses in Malakka en de V.S. op de Filippij
nen. Malakka en Engeland hebben
Naar verluidt zullen de teams van de
V.N. mogen zeggen of zij een referen
dum voor de bevolking van Noord-Bor
neo, zodat deze zich over toetreding van
hun land tot de federatie kunnen uit
spreken, noodzakelijk achten.
De drie landen hebben voorts afgespro
ken verder te werken aan de oprichting
van Maphilindo, een statenbond van Ma
lakka, de Filippijnen en Indonesië.
Waarnemers zeiden dat president Soe
karno in een slechte stemming verkeer
de toen hij bij de slotceremonie 't woord
voerde. Het scheen dat hij verre van ge
lukkig was met het compromis.