Dr. Jan Schouten op 12
Augustus tachtig jaar
Brits Geluidsarchief-
klinkende stemmen uit
verleden en heden
Kanalisering Moezel
maakt wijnen zoeter
me'WS IN a
VOOR VELE LONDENSE BEJAARDEN
WORDT DROOM WERKELIJKHEID
IN DE V.S. DRAGEN 22.000
VROUWEN MILITAIR UNIFORM
Karakteristieke smaak verloren
Natuurschoon
beter te zien
„KOEKOEK" UIT ZWARTE WOUD
IS NIET DOOD
GILDE-
GROEP
VAN DEN DRIEST
Voor uw familieberichten de P.Z.C.
BEKWAAM A.-R.-P0LIT1CUS
Voorman van de
oude stempel
Eindhovenaar bij
Nice verongelukt
Archief van onschatbare waarde
A mazone-Indianen
zingen voor de
bandrecorder
Een levensavond
aan zee
Wapens mogen zij
niet hanteren
Schoonheid
Tot Trier
Balletmuziek gezocht
Brakms-Adenauer-Stalin
Koekoeksklok in
negerkraal en iglo
Gemoderniseerd
A. W. Boerwinkel
AFWEZIG
Attentie
goede prijzen.
M. van Wijngen,
GRATIS ZONNEVOORHANGER
MAANDAG 29 JULI 1968
(Van onze parlementaire redacteur)
Op 12 augustus wordt dr. Jan
Schouten tachtig jaar. Misschien
weten veel jongeren al niet meer
wie dr. Jan Schouten is. Zeven jaar
geleden verdween hij uit de Ne
derlandse politiek, na daarin tus
sen de beide wereldoorlogen en na
de bevrijding van de Duitse over
heersing een vooraanstaande rol
te hebben gespeeld.
Onder de naam Jan Schouten is de nu
bijna tachtigjarige a ntirevolutionaire
politicus nog altijd onder zijn partij
genoten, zijn geestverwanten, zijn vrien
den en de vroegere collega's van andere
partijen bekend Officieel is deze staats
man: dr. Johannes Schouten, geboren
op 12 augustus 1883 in Maassluis. Lange
tijd was hij de onbetwiste politieke lei
der van de Antirevolutionaire Partij, ge
durende talrijke zittingen van de Twee
de Kamer voorzitter van de antirevolu
tionaire fractie.
Uit het goede hout
De heer Schouten is wat men noemt een
self-made man. Hij is uit het goede hout
gesneden. In hem leefde van jongsaf een
sterke politieke ambitie en de wil om
vooruit te komen in de wereld. Zijn
energie en zijn heldere verstand hebben
hem ten slotte gebracht op een plaats
waar hij veel voor het land heeft kun
nen doen. Hij begon na de lagere school
als tuinmansknecht, hij eindigde zijn
carrière als een staatsman van gewicht.
In 1908 haalde hij de middelbare akte
boekhouden. Hij was toen vijfentwin
tig jaar. Tot zijn negentiende jaar
had hij in de bloemisterij gewerkt. Hij
werd lid van de gemeenteraad van
Rotterdam en bracht het daar tot het
wethouderschap. Hij was lid van de
provinciale staten van Zuid-Holland.
Hij was directeur van de Rotter
damse Boazbank en nadat hij op
22 oktober 1918 lid van de Tweede
Kamer was geworden een lidmaat
schap dat hij tot 1956 heeft vervuld
bekleedde hij het directeurschap
van de vereniging voor hoger onder
wijs op gereformeerde grondslag,
waarvan de Vrije Universiteit in Am
sterdam uitgaat.
Tijdens zijn politieke loopbaan was hij
voorzitter van het centraal comité van
antirevolutionaire kiesverenigingen en
lid van enige staatscommissies en van
tal van andere commissies. Hij onder
hield gedurende zijn lidmaatschap van
de Tweede Kamer een nauw contact met
het maatschappelijk leven. Zijn ver
diensten voor de Nederlandse politiek en
voor het iand in het algemeen werden
gewaardeerd door zijn promotie in 1950
tot doctor in de rechtswetenschappen
honoris causa aan de Vrije Universiteit
te Amsterdam.
Man van gezag
Jan Schouten heeft zich altijd een man
van gezag getoond. Hij is rechtzinnig in
de leer zowel in godsdienstig opzicht
als wat zijn trouw aan de antirevolu
tionaire staatkunde betreft. Bij al zijn
handelen, bij zijn beslissingen, bij zijn
redevoeringen in het parlement ter ver
dediging van voorstellen of maatrege
len of ter bestrijding van wetsontwerpen,
welke invoering hij onjuist achtte, liet
hij zich door deze rechtzinnigheid leiden.
Men wist daardoor altijd wat men aan
hem had. Maai daardoor miste zijn op
treden ook meestal het verrassende ele
ment, dat charme aan het politieke
steekspel kan geven.
Na de tweede wereldoorlog heeft hij
vooral een rol gespeeld bij het bepalen
van het Nederlandse beleid in de moei
lijke affaire Indonesië. Hoewel hij vaak
blijk gaf zin voor de realiteit te bezit-
Zaterdagayond is bij een auto-ongeluk
in de omgeving van Nice om het leven
gekomen de heer Ridder, apotheker te
Eindhoven. De echtgenote, twee doch
tertjes en een 17-jarig vriendinnetje
zijn ernstig gewond overgebracht naar
een ziekenhuis. De auto reed tegen een
boom.
ten, toonde hij zich toch niet alleen wat
Indonesië betreft, maar ook op het
overige terrein van de Nederlandse po
litiek, aan de behoudende kant.
De heer Schouten is een voortreffelijk
redenaar. Hij kent op zijn duimpje de
werking van de effecten van een goed
beoefende welsprekendheid en hij maak
te van die effecten graag gebruik. Hij
wisselde in zijn speeches waarnaar altijd
met aandacht werd geluisterd, op een
afgewogen wijze de pianissimo's en de
fortissimo's met elkaar af. Men heeft
hem daarom wel een toneelspeler ge
noemd. Niet alleen echter daarom had
hij steeds de belangstelling van de Ka
mer. Dat was ook, omdat wat hij zei
altijd de moeite waard was. Hij droeg in
ruime mate het zijne bij aan de oplossing
van moeilijkheden, maar door zijn soms
stugge houding kon hij ook problemen
scheppen.
In hart en nieren
Jan Schouten is een politicus in hart
en nieren. Hij was in zijn tijd een
groot man in het Nederlandse staat
kundige leven. Hij koestert een veel
zijdige belangstelling en gaf altijd
blijk de onderwerpen, waarover hij
sprak, te beheersen.
Toen hij in 1956 niet meer in de Tweede
Kamer terugkeerde verloor de Neder
landse politiek een markante figuur,
een wijs man, een gedegen politicus,
die met enkele andere prominenten jaren
lang duidelijk zijn stempel op de wijze,
waarop de openbare zaak behartigd
werd, gedrukt heeft.
Een ernstige aardbeving heeft
vrijdagochtend in de Zuidslavi-
sche stad Skopje in Macedonië,
honderden mensen gedood en zeer
vele anderen gewond. Er werden
grote vernielingen aangericht. Be
foto toont het bijna geheel ver
nielde station van de stad.
(Van onze correspondent
John Hammond)
„Wij weigeren nooit een grammo
foonplaat". Dit zou het motto
kunnen zijn van het Britse ge
luidsarchief, dat zijn zetel heeft
aan het Londense Russell
Square, slechts enkele minuten
'WWVWWWVtfWWWVWVWWyWWWWV/VtfWWWW
STADSBESTUUR KOOPT HUIZEN AAN DE KUST
(Van onze correspondente
Helga Fritsche)
Een huisje aan zee is een wens
droom, die een groot deel van
de bevolking van Groot-Brittan-
nië een leven lang met zich mee
draagt. Voor een aantal geluk
kige Londense gepensioneerden
wordt deze droom thans werke
lijkheid.
Het Londens stadsbestuur is bezig
aan de noordkust van de graafschap
Kent huizen en bungalows aan te
kopen, waarin gepensioneerden en
gezinnen, die op de ellenlange Lon
dense woningwachtlijst staan, onder
gebracht kunnen worden. Op deze
manier wordt in Londen zelf woon
ruimte vrijgemaakt voor mensen, die
in verband met hun werk gedwongen
zijn in de stad te wonen en tegelij
kertijd worden oudere mensen gehol
pen, die liever vandaag dan morgen
de steenwoestijn van de Londense
metropool de rug toekeren om dan
in frisse zeelucht en bij het geruis van
de branding in te slapen en 's mor
gens wakker te worden door het
gekrijs van de meeuwen.
Studenten op jaagpad
Studenten, die goed ter been zijn en
kunnen omgaan met mensen en die
ren, kunnen deze zomer een aardig
zakgeldje verdienen in een beroep
dat al uitgestorven leek. Een firma
in Stretford, Manchester, zoekt na
melijk studenten als „jagers". Zij
moeten de paarden geleiden, die ple-
zierbootjes door de kanalen van die
streek trekken. Eens waren deze
kanalen voor de Britse economie van
aanzienlijke betekenis, doch al ja
renlang worden zij door de binnen
scheepvaart nauwelijks meer ge
bruikt. Maar sinds kort zijn zij door
rustzoekende vakantiegangers op
nieuw ontdekt: zij laten zich in kleine
en grotere scheepjes gezellig en zon
der enige haast door het landschap
trekken. De studenten worden ervoor
gewaarschuwd, dat zij zowel bij
mooi weer als bij regen een behoor
lijke afstand te voet langs het jaag
pad zullen moeten afleggen.
Zij verdienen met hun zorg voor een
paard en de maximaal veertien pas
sagiers vau de trekschuit niet slecht:
55 gulden per week en volledige vrije
kost en inwoning.
Studententehuis
Over studenten gesproken: speciaal
voor buitenlandse studenten wordt
binnenkort in het Londense Regent
Park een studentenhuis met club in
gericht. Het nieuwe gebouw achter de
gerestaureerde facade van een rij
huizen van de bekende vroeg-negen-
tiende eeuwse bouwmeester John
Nash zal ongever 900.000 gulden
gaan kosten. Er zullen 135 buiten
landse studenten onderdak kunnen
vinden en de clubruimten zijn bere
kend op 2000 studenten. In de mensa
kunnen dagelijks tot duizend goed
kope maaltijden worden geserveerd.
Sedert 1946 is het aantal buiten
landse studenten in Groot-Britannië
gestegen van 3000 tot 60.000, waar
van de helft in Londen studeert.
Hierdoor is een ernstig huisvestings
probleem voor studenten onstaan,
waarin het nieuwe tehuis enige ver
lichting kan brengen.
Nieuw woord
En dan nog een nieuw woord: het
woord „Dotel" dat nog in geen woor
denboek staat, maar al enige bekend
heid begint te krijgen. Het is een
samentrekking voor „DO-it-yourself-
hoTEL" en het eerste „Dotel" wordt
dit zomerseizoen geopend in Croford
in de graafschap Somerset. Elke ka
mer is met bedden, een fornuis, be
stek en keukengerei uitgerust en de
gasten kunnen hun eigen levensmid
delen in het dorp kopen of deze be
trekken uit de diepvrieskoelkast van
het bedrijf.
Met het koken is de zelfdoenerij ove
rigens en gelukkig afgelopen:
het huispersoneel wast voor de gas
ten af, maakt de bedden op en houdt
de kamers schoon. Het zelf koken
is een nieuwe en voor dit land erg
gelukkige vinding. Immers, de maal
tijden in Engelse buitenhotels wor
den uitsluitend op zeer vaste tijden
geserveerd. Wie om negen uur
's avonds van een uitstapje terug
komt, vindt de hond in de pot. Het
„dotel"-systeem geeft de gasten dus
aanzienlijk meer vrijheid.
BIJ LEGER, LUCHTMACHT EN MARINE
In Amerika dragen 22.000 vrou
wen het uniform van het leger, de
marine of de luchtmacht. Ze zijn
bestemd voor speciale diensten.
Met wapens mogen zij niet om
gaan.
Het militaire vrouwenkorps bestaat nu aangaan van 30_ jaar.^ Ze mag trouwen
twintig jaar. Eerst werd het Women's
Army Corps (WAC's) opgericht, kor
te tijd later gevolgd door het vrouwen-
ook verboden aan boord van schepen of
vliegtuigen te gaan, wanneer deze op
een gevechtsactie uit moeten.
In de drie strijdkrachtonderdelen kun
nen de vrouwelijke inspecteurs de rang
bereiken van overste. Voor het overige
is kapitein de hoogst bereikbare rang.
De vrouwelijke militairen krijgen dezelf
de soldij als haar mannelijke collega's.
Hun dienst is vrijwillig. Het meisje, dat
officier wil worden, moet universiteiten
hebben gehad en mag niet ouder zijn
dan 32 jaar. Slaagt ze voor haar offi
ciersexamen, dan kan ze een contract
korps van de marine (WAVES) Na de
oorlog, in 1947, werd ook een vrouwen
korps bij de luchtmacht gevormd.
In de tweede wereldoorlog hebben
240.000 vrouwen bij het leger en de ma
rine dienst gedaan. Daarbij werd per
wet vastgesteld dat zij nooit een wapen
zouden mogen dragen. Het is de dames
nMAIUUl/UWWUUWWAMMMMAnMAMMMMW
De aardbevingsramp in Skopje
heeft zeer vele doden en gewon
den geëist. Foto: een politieman,
geholpen door een burger en een
toeriste in spijkerbroek, dragen
een gewonde vrouw uit de puinho
pen weg.
en hoeft dan met de dienst uit. Wel
moet ze de dienst verlaten als een baby
op komst is. Ze valt dan onder de nor
male ziektekostenregeling.
Rekruut
Meisjes, die het niet direct hogerop
zoeken, en die 18 moeten zijn om als
recruut te kunnen worden toegelaten,
ontvangen een eerste training van
tien weken. Daarna volgt hun specia
lisatie Wie na beëindiging van het
twee- of zesjarig contract een onder
officiersrang heeft behaald kan bij
tekenen voor een periode van dertig
jaar. Is er een blijde gebeurtenis op
komst, dan moet ook de vrouwelijke
onderofficier de dienst uit. Haar
pensioenrechten vervallen echter niet.
De vrouwelijke militairen in Amerika
worden ingezet in de dienstvakken: ma-
teriaalbeheer, telefoondienst, vlieger
alarmdienst, gezondheidsdienst, pers- en
informatiedienst, bibliotheekdienst, mi
litaire rechtspraak, militaire studie
dienst en culturele troepenverzorging. In
tijden van oorlog kunnen ze bovendien
taken krijgen bij de veldpost, de aan-
en afvoerdienst, de vliegvelddienst en de
opleidingsdiensten.
Of de kenners en genieters van de
Moezelwijnen het nu betreuren of
niet de kanalisering van de wereld
bekende en veelbezochte loop van
de rivier zal ook de smaak van
de „Uerziger Würzagarten", „Zel-
tinger Himmelreich", „Piesporter
Goldtröpfchen", „Conder Arzlay"
en de wijnen van alle andere plaat
sen beïnvloeden. Het kanaliserings
project tien jaar geleden nog
veel omstreden en nu al bijna klaar
zal een grotere watermassa als
tot nu toe in het nauwe Moezeldal
vasthouden.
Het gevolg zal een groter warmtereser-
voir zijn, dat doelmatig zal beschermen
tegen vorst, en in de herfst tegen ster
kere nevelvorming. Moezelwijn zal zo
door de kanalisering zoals bij de Nee-
kar en de Main reeds is gebleken in
smaak liefelijker en zoeter worden en
misschien zelfs in enkele gevallen iets
van haar karakteristieke „Moezel"-
smaak inboeten. De weinig grote oog
sten zullen ondertussen beter uitvallen
als tot nu toe, aldus schrijft Von Gerold
Lingnau in de Frankfurter Allgemeine.
De informatie over het lot van de Moe
zelwijn was slechts een van de vele
vragen, waarop bondsminister van ver
keer Seebohm zelf een wijnkenner
van formaat na zijn inspectietocht
van Trier naar Koblenz gedetailleerde
inlichtingen gaf.
Ook de natuurbeschermingsenthousias
ten moesten daarbij van hun vrees af
geholpen worden. De verandering van
de Moesel in een scheepvaartweg zal
het bekoorlijke en afwisselende land
schap niet van zijn schoonheid beroven,
integendeel die schoonheid zelfs nog
verhogen.
De sterke waterpeilschommelingen, wel
ke in de zomer op de beboste oevers
grondverschuivingen veroorzaakten en
bij hoogwater haar rampmerktekens
achterlieten op de huismuren van de
stadjes aan de Moezel, zullen verdwijnen
en een geleidelijker verloop van de wa
terstand zal worden bereikt.
De stuwen op Duits gebied, elf in getal,
zullen niet zoals in de Main en de Nec-
kar, door de sterke uitbouwen storend
werken voor de natuurliefhebber.
Onder de stuwen zal de ingreep van de
ingenieurs wel merkbaar zijn, maar hier
kan als troost dienen, dat de doorsnee
afstand tussen de sluizen en de stuwen
met ongeveer twintig kilometer bedui
dend groter is dan bij de andere gekana
liseerde zijrivieren van de Rijn.
Natuurvrienden, die op de Rijn zelf
graag van het schip af het oeverland
schap aan zich voorbij zien trekken,
wacht ook wat de Moezel betreft goed
nieuws. Na de beëindiging van de kana-
liseerwerken zullen de grootste van de
Mensen uit de omgeving van de berg
Kerintji in Midden-Sumatra zijn begonnen
weg te trekken uit dit gebied, zo meldt ra
dio-Djakarta. De top van deze 3700 meter
hoge vulkaan is gehuld in dichte rookwolken
en men heeft diverse malen ontploffingen ge
hoord.
In 1962 zijn in Beieren zesendertig mensen
bij bergongelukken om het teven gekomen.
Slechts twee werden door lawines bedolven,
de overigen verongelukten bij klimpartijen
in het warme jaargetijde.
Charles Trotta, een bekende Amerikaanse
trompettist, is op 56-jarige leeftijd in Jack
sonville (Florida) overleden. Trotta speelde
onder meer in de bands van Paul Whiteman,
Glenn Miller. Artie Shaw, Eddy Duchin en
Tommy Dorsey
De bevolking van de Sowjet-Unie is, vol
gens een door Tass gemelde opgave van het
Russische Centraal Bureau voor de Statistiek,
in de eerste helft van 1963 met 1.700.000 men
sen toegenomen tot ongeveer 225 miljoen.
Het aantal fabrieks- en kantoorarheiders
bedraagt 69 miljoen.
0 In het afgelopen academische jaar hebben
bijna 65.000 buitenlandse studenten aan Ame
rikaanse middelbare scholen en universitei
ten gestudeerd. Onder hen bevonden zich ze
venduizend Europeanen. De meeste studen
ten kwamen uit het Verre Oosten.
De politie van Calfiornië heeft de hand
gelegd op valse bankbiljetten van twintig en
vijftig dollar ter waarde van een miljoen dol
lar. Het geld werd ontdekt toen de politie
een man arresteerde. Hij vervoerde de bank
biljetten in een valies.
Westduitse straaljagerpiloten zullen bij de
Amerikaanse luchtmacht gaan oefenen. Beide
landen hebben daartoe een overeenkomst ge
sloten. De vaak slechte weersomstandigheden
in Europa vertraagden het oefenprogramma
van de Westduitse luchtmacht.
In Neder-Oostenrijk en speciaal in Sankt
Poelton en Scheibbs en omgeving zijn kort
geleden rond 150 gevallen van geelzucht ge
constateerd. In januari heerste er in deze
streken ook geelzucht.
op de Rijn varende passagiersschepen
hun weg tot Trier of nog verder stroom
afwaarts de Moezel kunnen vervolgen.
De Keulen-Düsseldorfer-Rijnstoomboot-
dienst, die al de Benedenmoezel tot
Broden bach bevaart, wil naar gelang
de stand van de bouwwerkzaamheden
voor het komende voorjaar op zijn
minst tot Bernkastel, misschien al tot
Trier varen. Hoe ver Moezelopwaarts en
met welke scheepsgrootte het personen
vervoer wordt uitgevoerd, hangt er van
af, of met de bouw van drie bruggen in
Koblenz, Niederemmel en Mehring op
het goede tijdstip aangevangen kan wor
den.
Later, na het volledig vrijgeven van
het verkeer, wil de Keulen-Diisseldorfer
met twee schepen van Trier en Koblenz
uit in tegengestelde richting de Moezel
bevaren. Inbegrepen het sluizenopont-
houd wordt voor de gehele tocht met
een vaartijd van 13 tot 14 uur gerekend.
Bovendien zullen schepen voor korte
uitstapjes vanuit Trier heen en weer
op de lijn Bernkastel-Cochem varen.
Volgens een rapport van de Unesco zal
het aantal volwassen analfabeten in elk
van de komende zes o± zeven jaar met 20
tot 25 miljoen toenemen. In het rapport
wordt gewaarschuwd voor de gevolgen hier
van ten aanzien van de plannen voor
het omhoogbrengen van de levensstandaard.
Ruim 700 miljoen mensen vijftig procent
van' de volwassen wereldbevolking kun
nen volgens de beschikbare gegevens noch
lezen noch schrijven. In sommige gebieden
is zeventig tot tachtig procent van de be
volking analfabeet. De Unesco stelt een tien
jarenplan voor om 330 miljoen volwassenen
in Afrika, Azië en Latijns Amerika te leren
lezen en schrijven.
De nationaal-socialistische beweging in
Engeland wil het nationaal-socialisme in
Duitsland bevorderen en met propaganda
materiaal steunen, zo heeft een leider van
deze beweging verklaard. Men heeft duizen
den nazi-propagandageschriften, waarin
Duitse geestverwanten worden opgeroepen
mee te werken aan de bevrijding van de we
reld uit de joodse macht, in Duitsland ver
spreid. De blaadjes eindigen met de aanspo
ring „Duitsland ontwaakt".
verwijderd van het Britse Mu
seum. Van de nieuwste tophits
tot redevoeringen van reeds
lang gestorven staatslieden,
dichters en toneelspelers
maandelijks worden ongeveer
duizend nieuwe opnamen in dit
geluidsarchief opgeborgen.
Het Britse geluidsarchief werd in 1955
op initiatief van particulieren en en
kele organisaties gesticht, die en
thousiast waren voor de gedachte
een dergelijk archief op te bouwen.
Het staat thans ter beschikking van
belangstellenden en organiseert ge
regeld voordrachten met geluids
illustratie.
Kunstenaars en wetenschapsmensen op
elk terrein maken van het archief
gebruik: choreografen, die naar ge
schikte muziek voor nieuwe ballet
ten zoeken, historici, die zich met
eigen oren willen overtuigen, hoe ge
schiedenis gemaakt werd of diri
genten, die willen horen, hoe promi
nente musici uit het verleden de
werken van grote meesters inter
preteerden. Daarnaast zijn er vele
bijzondere wensen: een toneelspeler
vraagt bijvoorbeeld naar de opname
van een Engels sprekende Rus ten
einde zijn rol met het juiste accent
te kunnen spelen. Ook buitenlanders
weten het geluidsarchief in Blooms-
bury te vinden. En wie uit Austra
lië, Canada of de Verenigde Staten
komt, heeft hier de gelegenheid, de
parlementsdebatten uit zijn eigen
land te horen.
De gemiddelde bezoeker geeft echter de
voorkeur aan opnamen met de stem
men van beroemde mannen en
vrouwen uit het verleden. Hij kan
hier de dichters Browning en Ten
nyson, de staatslieden Gladstone en
Roosevelt, de grote acteur Henry
Irving, ja zelfs de broeder van de
man die Lincoln vermoordde, horen.
Een ongewone opname van jongere da
tum is een rede van Bernard Shaw,
die hij in 1930 ter ere van Albert
Einstein hield op een banket in Lon
den. Tot de schatten van het archief,
waarin alle musici geïnteresseerd
zijn, behoort een opname van
Brahms, die een eigen compositie
speelt (de opname was oorspronke
lijk op een pianola-rol vastgelegd).
Prominenten van onze tijd zijn even
eens sterk vertegenwoordigd, zoals
bijvoorbeeld Adenauer met een zeer
vroege rede van voor de tweede we
reldoorlog, verder Kroesjtsjew, Sta
lin, Lenin en Hitler.
Bij het streven van het archief onze
eigen tijd in geluid vast te leggen, is
de geluidsband onontbeerlijk gewor
den. Veel expedities bijvoorbeeld
hebben de organisatie toestemming
gegeven, opnamen uit alle hoeken
van de wereld over te nemen. Zo
bracht bijvoorbeeld een Brits-Colum-
biaanse expeditie uit de vallei van de
Amazone ongeveer tachtig geluids
banden met muziek en zang van de
Indianen mee.
AL 200 JAAR EEN „TOPNUMMER"
(Van een correspondent)
Goede rekenaars zijn tot de conclusie ge
komen dat eigenlijk elke Afrikaan in
het bezit zou moeten zijn van een
koekoeksklok uit het Zwarte Woud.
Zulke hoeveelheden van dit beroemde
produkt van de uurwerkindustrie in
de bergen langs de Rjjn worden na
melijk naar het zwarte werelddeel ge
ëxporteerd. De roep van de Schwarz-
walder koekoek die van uur tot uur
zijn deurtje opent in het huisje van
houtsnijwerk en dan de tijd verkon
digt, klinkt in de verste hoeken van
Afrika, op rancho's in Zuid-Amerika,
op Amerikaanse steunpunten in het
poolgebied, in de igloo's van Eski
mo's, in de steden van Azië en in de
keukens van Europese huisvrouwen.
Honderdmaal is al voorspeld, dat het
eens uit zou zijn met de populariteit
van dit uurwerk. Maar de koekoek
uit het Zwarte Woud is eenvoudig
niet dood te krijgen. Al tweehonderd
jaar is hij, wat men vandaag een
topnummer noemt. En elk jaar wor
den méér van deze klokken geëxpor
teerd.
Het geboortejaar van de koekoeksklok
is niet precies bekend. Men weet
slechts, dat omstreeks 1750 de boer
en knutselaar Franz Anton Ketterer
uit het zuiden van het Schwarzwald
op de gedachte kwam, de roep van de
geliefde en in het volksgeloof zo vaak
wederkerende vogel in een klok te
bouwen. Van het begin af aan waren
Ketterers klokken bijzonder populair
en al spoedig hoorden de koekoeks
klokken net zo thuis in de boerderij
van het Zwarte Woud als het be
roemde spek van die streek in de
schoorsteen. De vertrouwde klank
van de voorjaarsbode bracht zelfs in
de hardste wintermaanden een beetje
troost en hoop in de donkere, rokeri
ge boerenkeuken.
De betweters en uitvinders begonnen de
koekoeksklok te moderniseren en te
verbeteren. Hun succes was te ver
waarlozen. Het enige wat zij na twee
eeuwen bereikten was, dat het koe
koeksfluitje in de klokken inplaats
van uit hout thans uit kunststof wordt
vervaardigd, maar dan nog maar
voor een heel klein gedeelte der klok
ken. De echte Schwarzwalder koe
koeksklok geeft ook vandaag nog zijn
geluid met een houten fluitje weer,
zoals ook het huisje nog steeds in
huisarbeid met de hand wordt gesne
den. De goede oude koekoek moest
vervangen worden, vonden sommige
vooruitstrevende fabrikanten. Men
liet hanen kraaien, kwartels slaan en
auerhanen balsen. Maar ook dat had
geen succes.
De roemruchte toeristensmaak jaar
lijks bezoeken miljoenen mensen van
overal ter wereld het Zwarte Woud
zag wel kans, enkele variaties in
te voeren. Zo zijn er vandaag koe
koeksklokken, waarin op het uur een
melodie klinkt, een populair volks
wijsje soms, maar ook wel het „Ave
Maria". Tegen deze melodieën is niets
maar dat zij als speeldoosdeuntjes in
het huisje van de koekoeksklok niet
op hun plaats zijn, wordt alleen al
bewezen door het feit, dat deze vari
aties de echte koekoeksklok niet kon
den verdringen.
En zo koekoet hij dan voort, tussen
noord- en zuidpool. En ook de komen
de tweehonderd jaar zal hij niets van
zijn populariteit inboeten, verwach
ten de klokkenmakers uit het
Schwarzwald-
De heer en mevrouw Ver-
heul-de Groof geven met
blijdschap kennis van de
geboorte van hun dochter
ANNEKE.
Goes, 27 juli 1963,
Patijnweg 32.
arts,
van 31 juli tan. 6 aug.
Voor de vele blijken van be-
angstelling voor en bij ons
ouwelijk ondervonden zeg
gen wij mede namens we
derzijdse ouders hartelijk
iank.
J. J. Schouwenaar
M. W. Schouwenaar-
de Haze
Wilhelminadorp, juli 1963.
DAGBLADRECLAME
IS DOELTREFFENDE
RECLAME
Mevrouw, voor lompen en
papier geven wij
Ook voor uw oude kachels.
Lompen-, papier- en me
taalhandelaar
Telefoon 0 1180-3910.
Wagenplein 8,
MIDDELBURG.
Adverteren doet verkopen.
OPTICIENS
Vlissingen
GARANDEERT IEDEREEN:
eerlijke prijzen
bril in 1 dag klaar
1 jaar garantie op de bril
bij aankoop van een bril.
ZIEKENFONDSLEDEN:
glazen gratis
20 korting op het montuur
- - a
Compleet voor 2 personen 945,-.
Kleuren: rood/antraciet, antraciet/crème.
Dealer: I
KREIDLER?^^
Gravenstraat 18, Middelburg.
HiiiiinimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiliiiiliiiiiiiiliuiiiiumiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiir