KLANKBORD
't is weer tijd voor
DIT WEEKEINDE
BEGINT WEER DE
Z0MER-„EX0DUS"
Surinamerivier bij
Afobaka afgesloten
BETOGINGEN IN SAIGON DOOR
DE POLITIE UITEENGESLAGEN
Nog plaats genoeg
voor binnenlands
toerisme
E.E.G.-OPMERKINGENOVER
NEDERLANDSE B0UWP0LITIEK
Boeddhisten eisen
dat de regering
akkoord nakomt
Midden-Oosten
IN1965 DE EERSTE
ELEKTRISCHE ENERGIE
BANKDIRECTEUR VAN
VALSHEID IN GESCHRIFTE
BESCHULDIGD
Reisbureaus
KLM.
Binnenland
Stokslagen
Shell en E.M.S.
gaan samenwerken
Grieken gaan in
oktober naar de
stembus
Nederlander in
Oostenrijk bij
val omgekomen
Indonesische reactie op
berichten over „Thamrin"
Meer reizen naar het buitenland
1965
Storm lopen
IN ENGELAND ELKE
20 MINUTEN EEN
DODE DOOR LONGKANKER
Pensionering Gehlen
staat nog niet vast
Hoger disconto
in België
Amerika probeert
„vluchtkapitaal"
terug te lokken
Wellicht in 1964
sterkere economische
expansie
DONDERDAG 18 JULI 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
(Van een onzer redacteuren)
Zaterdag, of misschien al vrijdag
avond, begint de grote vakantie-
trek. Dan immers krijgen de bouw
vakkers hun vakantie, gaat ook
bet grootste deel van de textielar
beiders met verlof, alsmede een
derde van de arbeiders, werkzaam
in de metaalnijverheid.
De heer J. Swart, directeur van de stich
ting recreatie Den Haag, het instituut
dat zich beijvert de vakantiespreiding te
bevorderen, schat dat het aantal werk
nemers, dat vrijdag na werktijd vakantie
krijgt, op 300.000. Inclusief de gezins
leden betekent dit dat ruim anderhalf
miljoen mensen op reis zouden kunnen
gaan.
De vakantiespreiding zal dit jaar inten
siever zijn dan vorig jaar. Een graad
meter is de klantenservice van de A.N.
W.B. Tot en met juni zijn 105.000 inter
nationale reis- en kredietbrieven uitge
geven. Dat is 25 procent meer dan vorig
jaar om dezelfde tijd. Ook het aantal
verkochte Franse benzinebonnen ligt
25 procent hoger dan vorig jaar. Even
eens het aantal informaties om buiten
landse reisroutes, kampeerplaatsen in
het buitenland, e.d. Na drie rustige jaren
is er een piek in het reizen naar Joego
slavië. Spanje loopt ook hard, maar de
berichten over stijgende prijzen en toe
nemende drukte van buitenlanders, remt
de stijging. De belangstelling voor kam
peerplaatsen in het buitenland stijgt
meer dan het aantal informaties naar
hotels.
Ook de reisbureaus constateren een
toenemende trek naar het buiten
land, zij het bij lange na niet van
25 procent. De groepsreizen lopen
terug in belangstelling een voort
zetting dus van de ontwikkeling der
laatste jaren maar het verlies
wordt goedgemaakt door de belang
stelling voor de zogenaamde vrije
reizen.
De Zon-expresse naar de Rivièra zit vol.
De treinreizen naar Parijs hebben het
verlies van vorig jaar ingehaald. De be
langstelling voor Parijs lag toen dertig
procent beneden die van 1961. De orga
nisatoren van de reizen dachten dat de
bomaanslagen in Parijs daarvan de oor
zaak waren. In kringen van het Neder
landse reiswezen hield men het op de
duurte in Frankrijk. De duurte schijnt
dit jaar niet meer zo'n grote rol te spe
len.
De Bergland-expresse rijdt de komende
dagen met extra-treinen, maar de druk
te is niet groter dan vorig jaar. Vrijdag
vertrekken twee treinen naar Oostenrijk.
Eén rijdt naar Genua. Maandag vertrek
ken weer drie treinen. Woensdag rijden
twee treinen naar Oostenrijk. Volgende
week vrijdag weer drie treinen, waarvan
een opnieuw Genua als bestemming
heeft. Elke vertrekdag reizen zodoende
ongeveer 1700 Nederlanders naar het
zuiden. De treinen zijn, op enkele vrij
gekomen plaatsen na, vol.
De K.L.M. meldt geen extra drukte. Het
komende weekeinde vertrekt het nor
male aantal I.T.E.-vliegtuigen en het
normale aantal, door andere reisorgani
saties gehuurde, chartervliegtuigen. Ex
tra vluchten zijn niet ingelegd. Er is
evenmin een extra belangstelling te
onderkennen voor de normale lijndiens
ten in Europa.
Deze gegevens bevestigen de indruk dat
weliswaar de trek naar het buitenland
sterk toeneemt als gevolg van het ge
brek aan zon in eigen land en als gevolg
van de welvaart, waarin veel Nederlan
ders menen te leven, maar dat deze
toeneming niet aan het gezamenlijk
reizen, maar in hoofdzaak aan het indi
viduele reizen ten goede komt en dat
binnen deze categorie in de eerste plaats
het reizen per auto een grote vlucht
neemt (de spoorwegen hebben geen ex-
tra-treinen naar het buitenland hoeven
in te zetten) vooral door vakantiegan
gers die willen kamperen.
De marechaussee meldt inmiddels dat
geen extra personeel aan de grens
posten wordt ingezet, doch dat de
dienstdoende marechaussees langere
werktijden zullen maken, zonodig
van twaalf uur. Het zal met name
bij Vaals nodig zijn. De douane werkt
met de normale personeelsbezetting,
maar laat weten, dat geen stagnatie
gevreesd hoeft te worden.
Aan de hand van het aantal verstrekte
informaties constateert de A.N.W.B. bij
het binnenlandse toerisme een stijging
ten opzichte van vorig jaar van vijftien
procent. Het betreft mensen, die per se
op reis gaan, ongeacht het weer. De
zomerhuisjes zijn vrijwel overal vol. De
hotels en kampeerplaatsen echter nog
niet.
GRONDWERKSTER. Een Russische
immigrant stapte een arbeidsbureau in
Sydney binnen en ging, in gezelschap
van zijn stevig gebouwde vrouw, in de
rij werkzoekenden staan.
Ambtenaren verzochten de vrouw bui
ten te wachten, terwijl haar man aan
een medische keuring zou worden on
derworpen. Maar op dat moment kwam
de man tussenbeide. „Een ogenblik",
zo sprak hij, „U hebt de verkeerde
voor. Mijn vrouw zoekt werk ik niet".
Men vertelde hem toen dat het hier om
grondwerk ging.
„Dat is precies wat zij wil", was het
antwoord van de Rus. Men bracht hem
echter aan het verstand dat er geen
vrouwelijke grondwerkers gezocht wer
den en zichtbaar teleurgesteld verliet
de man met zijn potige eega het ar
beidsbureau.
VRIJGESPROKEN. De 31-jarige Ber
tram Widney uit Canterbury, Engeland,
moest voor het kantongerecht voorko
men om uitleg te geven, waarom hij
een eenrichtingsweg was ingereden.
Widney verklaarde de rechter: „Ik had
twee passagiers in de wagen: mijn moe
der en mijn tante. Daarom kon ik mijn
aandacht niet op de weg houden".
Widney werd vrijgesproken.
De V.P.R.O. zal hedenavond de
eenakter „De heren rechters" van
Kaj Munk uitzenden. Vertaling
Johan Winkler, regie Jack Dixon,
decor Weynand Grijzen, Foto: een
scène met v.l.n.r. Lies de Wind,
Johan Schmidt en Johan Fiolet.
(Advertentie)
Het Wereldgebeuren
zo zacht
zo geurig
MANNEN EN MEISJES MET STOKKEN GESLAGEN
Vietnamese oproerpolitie stoof
dinsdag op een menigte Boeddhis
tische demonstranten af die op de
straat waren gaan zitten, sloeg er
links en rechts met stokken op in
en sleepte ongeveer tachtig van
hen in gereedstaande overvalwa
gens die hen daarna naar de ge
vangenis vervoerden.
De meesten der vreedzame demonstran
ten waren Boeddhistische monniken en
de overigen nonnen, vrouwen en kinde
ren. Sommigen der godsdienstige beto
gers zaten nog geknield op straat te
bidden toen zij door de politiemannen
werden beetgepakt, geslagen en naar de
overvalwagens gesleurd.
Perscorrespondenten die de betoging
waarnamen, zagen hoe ook verschillen
de mooie jonge Vietnamese meisjes, 15
of 16 jaar oud, er met stokken van langs
kregen tot het bloed hen langs het ge
zicht liep.
Dit alles gebeurde voor de pagode van
Giac Minh nadat de demonstranten, na
een sommering door het hoofd van de
politie in gebreke waren gebleven, zich
te verwijderen.
gering zich houdt aan de overeen
komst om een regeling te treffen
voor de nu tien weken durende gods
dienststrijd.
Toen deze demonstranten de pagode na
derden, richtten politiemannen barrica
des van Spaanse ruiters met prikkel
draad op om hen te beletten hun tocht
voort te zetten naar de hoofdpagode: die
van Main Xa Loi, welke enkele huizen
blokken verder is gelegen. Sinds 48 uur
is een andere groep betogers daar bezig
aan een hongerstaking.
De betogende monniken en hun volgelin
gen bleven evenwel op de baricades af
lopen, waarna een macht van ongeveer
honderd gehelmde mannen van de
zwaarbewapende oproerpolitie in draf op
hen afkwam en hen met stokslagen te
rugdreef.
Enkele honderden der deelnemers aan de
optocht werden zijstraten ingedreven,
maar ongeveer 600 van hen bleven pro
beren, louter door de druk van hun
lichamen, zich een weg dwars door de
barricade te duwen. Uiteindelijk slaagde
de politie er in de massa geleidelijk uit
een te rukken.
Dit was de eerste demonstratie van dins
dag. Het toneel, waarbij nonnen en
meisjes werden geslagen en in overval
wagens geduwd, speelde zich later op de
dag af.
De betoging begon dinsdagochtend
vroeg, toen ongeveer duizend demon
stranten, met aan het hoofd honderd
in gele gewaden gehulde monniken, j
zich verzamelden, banieren met zich
meevoerend met opschriften, eisend
dat de katholieke president Ngo Dinh
Diem ervoor zou zorgen dat zijn re-
Van de zijde van Shell Nederland N.V.
en Zwolsmangroep N.V., werd gisteren
medegedeeld: „Shell Nederland N.V. en
een der maatschappijen van de Zwols-
man-groep, te weten de exploitatie
Maatschappij Scheveningen (E.M.S.),
hebben besloten tot een samenwerking
die in het bijzonder gericht zal zijn
op de ontwikkeling en de exploitatie van
onroerende goederen, voor zover die in
de sfeer van beide maatschappijen lig
gen".
Van de zijde van de Zwolsman-groep
N.V. werd later nog meegedeeld:
„Deze samenwerking ligt binnen het ka
der van het ontwikkelingswerk in de
onroerend-goed-sector, dat zoals tij
dens de laatste aandeelhoudersvergade
ring van de Exploitatie Maatschappij
Scheveningen (E.M.S.) N.V. van de zij
de van het bestuur van deze vennoot
schap nog eens werd bevestigd de
grootste activiteit van deze vennoot
schap vormt.
Verwacht wordt, dat door dergelijke
vormen van samenwerking met anderen
de dienstverlening aan het publiek be
langrijk zal kunnen worden verruimd,
mede gezien de ontwikkelingstendenzen
op het gebied van verkeer, toerisme en
recreatiebehoeften".
Sandra Russel toont een Bretonse
hoed van tweed met bijbehorende
sjaal uit de herfstIvnntercollectie
van Simone Mirman in Londen.
<WWW\ft/imWW\AftA/V/VmWWWWWW\ftWWWIA(
Eind oktober a.s. zullen er in Grieken
land verkiezingen worden gehouden op
grond van een nieuwe kieswet die giste
ren bij het parlement is ingediend.
Het ontwerp bevat maatregelen ter
verzekering van niet-inmenging van
de autoriteiten, waardoor geen enkele
partij de verkiezingsuitslag zou kunnen
aanvechten.
Er zouden oorspronkelijk pas in 1965
verkiezingen worden gehouden. De op
positie centrum van links heeft
echter sedert de stembusuitslag van
1961 ontbinding van het parlement ge-
eist omdat er toen bedrog zou zijn ge
pleegd.
Een val in een bergbeek in Karinthië
(Oostenrijk) heeft het leven gekost aan
de 48-jarige procuratiehouder van de
N.V. Vereenigde Tankreederijen in Rot
terdam de heer P. Hunik. Zijn 14- jarige
zoon Rudolf, die ook in het ravijn viel,
maar zich na tien meter kon vastgrij
pen, werd licht gewond.
Het ongeval gebeurde maandag toen va
der en zoon van een kampeerplaats in
Weissbriach een wandeling maakten
door een vallei. Ze verloren daarbij de
weg uit het oog en verdwaalden.
1 Toén de twee wandelaars probeerden
langs een waterval te komen, gleden ze
uit "op de gladde stenen en stortten om-
laag. De vader viel in de 100 meter la
ger gelegen bedding van de beek.
Het lukte de jongen het plaatsje Jenig
te bereiken. Na een langdurige èn moei
lijke berging werd het stoffelijk over
schot van de heer Hunik naar de stad
Hermagor gebracht. De plaatselijke
autoriteiten lichtten de in de kampeer
plaats achtergebleven vrouw en twee
dochters van het slachtoffer in.
De Franse regering doet alsof ze he
lemaal geen belangstelling heeft
voor de Amerikaans-Engels-Russische
besprekingen in Moskou en nog veel
minder voor de Chinees-Russische scher
mutselingen over de „dictatuur van het
proletariaat". Die regering gaat rustig
haar eigen weg en die weg voerde deze
week naar Turkije. Minister-president
Pompidou met zijn minister van buiten
landse zaken Couve de Murville kwa
men maandag op bezoek in het land van
de halve maan. Hij wisselde handdruk
ken met de (militaire) president Gursel
en met premier Inönu. Hij sprak over
de oude vriendschapsbanden, die op
nieuw bevestigd werden onder meer door
Turkijes lidmaatschap van de Noordat-
lantische Verdragsorganisatie en door de
economische binding van Turkije aan de
Euromarkt. Het was bij de ontvangst
van de heer Pompidou alles vriendelijk
heid wat de klok sloeg. De eerlijkheid
gebiedt echter te zeggen, dat de Fran
sen in het Midden-Oosten vroeger wel
actief geweest zijn, maar na de jongste
wereldoorlog bleek toch dat het in Tur
kije eerder de Duitsers waren, die een
streepje voor hadden dan de Fransen.
Datzelfde gold trouwens voor de gehele
Arabische wereld. Nu is dan de Fran
se minister-president te zamen met zijn
minister van buitenlandse zaken in Tur
kije om daar te vertellen dat er behalve
Duitsers, die fikse kredieten kunnen ge
ven ook nog Fransen binnen de Euro-
markt leven. Daarnaast zullen de beide
heren wel uitvoerig praten over de po
litieke situatie in het Midden-Oosten,
want die situatie is weer eens aan het
veranderen.
Tot verwondering van de westerse di
plomaten heeft Rusland het enkele
weken geleden opgenomen voor het
Koerdenvolk, dat nog ten dele een no
maden volk is en dat verspreid woont
over een gebied dat behoort tot vier sta
ten, onder meer ook tot Turkije en Rus
land. Het actiefst zijn op dat ogenblik
de Koerden, die in Noord-Irak wonen.
Zij zijn in opstand en eisen van de Iraak-
se regering zelfbestuur. Het Iraakse le
ger voert nu een vernietigingsoverig
tegen deze opstandige Koerden. De
(westerse) diplomaten in het Midden-
Oosten vragen zich thans af wat Rus
land met die steun aan de Koerden be
oogt en sommigen van hen menen, dat
Rusland bezig is zijn gehele Middenoos-
terse politiek te herzien. De Russen zou
den tot het inzicht gekomen zijn, dat
de pogingen van de Egyptische dictator
Nasser om een federatie van Egypte,
Syrië en Irak te vormen voorlopig zijn
mislukt.
Moskou had al direct scherpe kritiek
op deze federatie, die direct na de
staatsgreep in Syrië en Irak omstreeks
half april door Nasser krachtig werd na
gestreefd. De Russen waren namelijk
woedend op het nieuwe bewind in Irak.
In de afgelopen vijf jaar tijdens het be
stuur van de vermoorde Iraakse dictator
Abdel Karim Kassem had Rusland kans
gezien zijn invloed in Irak uit te breiden.
In Irak werden de Britse wapens door
Russische vervangen en Iraakse commu
nisten wisten invloedrijke posities te
verwerven. Aan deze toestand kwam
een einde na de omverwerping van Kas-
sems bewind in februari jl. door de
Iraakse Baath partij. Onmiddellijk werd
een groot aantal communisten gearres
teerd. Ruslands tegenzet tegen Irak is
nu het dreigement, dat men alle Russi
sche wapenleveranties van Irak zal stop
zetten en ook alle andere hulp zou sta
ken, als de Irakezen niet stoppen met
de strijd tegen de Koerden.
Uit niets blijkt echter, dat de Iraakse
regering van plan is aan dit dreigement
gehoor te geven. Nog onlangs heeft zij
met de Britse regering een overeen
komst afgesloten voor de levering van
Hawker Hunter straaljagers en gepant
serde rupsvoertuigen ter vervanging van
de Russische Migs en vervoermiddelen.
Britse diplomaten in Beiroet zijn nu
van mening, dat deze overeenkomst
wellicht het begin zal vormen van grote
Iraakse wapenaankopen in Engeland om
een einde te maken aan de huidige af
hankelijkheid van Rusland. Naar in di
plomatieke kringen te Beiroet verluidt,
hebben de Russen in de vijfjaarlijkse re
geringsperiode van wijlen Kassem naar
schatting voor 500.000.000 dollar aan
wapens geleverd. Bedreigt Rusland
dus enerzijds Irak anderzijds steunt het
Egypte. De Egyptische vice-president
veldmaarschalk Abdel Karim Hamer,
kon na zijn terugkeer van een officieel
bezoek aan Rusland bekendmaken, dat
de Russen zich garant hebben gesteld om
voor een bedrag van 45.000.000 dollar
economische bijstand aan Egypte te
geven.
De Russische toenadering tot Egypte
kwam op een moment, dat de onderhan
delingen tussen de Egyptische president
Nasser en de Baath-regeringen van Sy
rië en Irak in een steeds kritiekere fase
kwamen en dat de kansen op een fe
deratie langzamerhand wegzakten.
Hoewel geen enkele regering openlijk
het mislukken van de onderhandelin
gen heeft toegegeven, heeft het semi-
officiële in Kairo verschijnende blad „Al
Ahram" een uitlating van president
Nasser gepubliceerd, waarin hij zegt
niet bereid te zijn met een door Baathis-
ten geregeerd Syrië een federatie aan te
gaan. Diplomatieke waarnemers in Bei
roet betogen nu, dat volgens de Russi
sche verwachting de Baathistische rege
ringen van Syrië en Irak binnenkort
zullen worden „vervangen" door een
Nassergezind bewind. Daarom steunt
Rusland de opstandige Koerden. De mo
gelijkheid bestaat dat het Iraakse leger,
indien het niet binnenkort een overtui
gende overwinning behaalt op de Koer
den, in opstand zal komen tegen het
regime in Bagdad. Wordt de Iraakse
Baathregering omver geworpen, dan
zal die debacle snel worden gevolgd door
de ineenstorting van de Baathpartij in
het aangrenzende Syrië.
Overigens vlakken Amerikaanse diplo
maten de mogelijkheid niet uit, dat Rus
land in de toekomst openlijk hulp zal
verlenen aan de strijdende Koerden.
Voigcas net ouiciële lndonesiscne pers
bui eau Antara neeit coinmandeui tai-
jono FroüjosuKanto, assistent van de
lndonesiscne minister van zeevaart,
woensuag verklaard dat Indonesië niet
zal aarzeien een „passende vergeldings
maatregel" te nemen indien „de Neder
landse regering tracht beslag te leggen
op de „Thamrin" (een Indonesisch
vaartuig van de Djakarta Lloyd dat op
5 augustus in Rotterdam wordt ver-
wacnt
Volgens Antara leverde hij commentaar
op berichten uit Amsterdam dat Neder
landers die scuadevei goeding van Indo
nesië eisen voor genationaliseerde be
zittingen, beslag zouden willen leggen
op de „Thamrin" en zijn lading.
Commandeur Srijono zei dat Indonesië
de „goede betrekkingen" die reeds met
Nederland zijn hersteld niet wil ver
troebelen", maar zonodig maatregelen
zou nemen.
Een woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken in Den Haag
heeft in antwoord op een vraag om
commentaar op dit bericht van Antara
gezegd dat de Nederlandse regering ze
ker niet van plan is beslag te leggen
op het schip of op de lading van het
schip. Dit zou ook niet in overeenstem
ming zijn met het bekende Nederlandse
standpunt dat de kwesties van nationa
lisaties, schadevergoedingen en schul
denregeling niet de eerste prioriteit
hebben.
Deze kwesties zullen eerst te gelegener
tijd met de Indonesische regering wor
den opgenomen, aldus de woordvoerder.
Verwacht wordt dat de stuwdam in
maart 1964 geheel gesloten zijn. Terwijl
het stuwmeer zich vult, zal de dam ver
der worden afgebouwd. Wanneer alles
volgens plan verloopt en het weer mee
werkt kan de eerste hoeveelheid elektri
sche energie rond augustus 1965 naar
Paranam worden gevoerd, waar de smel
ter en de aluinaardefabriek zullen wor
den gebouwd. Meer dan 1000 miljoen
kwu elektrische energie zal Suralco ge
bruiken voor de fabrikatie van alumi
nium in het reductiebedrijf dat bij Su-
ralco's bauxietbedrijf te Paranam zal
verrijzen. Deze smelter zal een jaarpro-
duktie hebben van 50 tot 60.000 ton
ruw aluminium. Wanneer het nieuwe be
drijf met de te Afobaka opgewekte ener
gie in 1965 zijn werk begint, zal Surina
me de eerste producent van het lichte
metaal in het Caraibische gebied zijn.
Veel hangt af van het weer van de ko
mende dagen. Gistermiddag was de
situatie echter zo dat de kampeerinlich-
tingencentrale van de A.N.W.B. (070-
814381, te bereiken van 8-22 uur, ook
's zondags) op het bord, waarop de 800
Nederlandse kampeerterreinen staan
aangegeven, nog nergens de aantekening
„vol" hoefde te plaatsen. De kaart bevat
met name nog geen enkele vol, of bijna
vol melding voor Groningen, Friesland,
Drente, Overijsel, de Achterhoek, Lim
burg, Brabant, Goeree en Zeeuwsch-
Viaanderen.
De kampeerplaatsen op de Waddeneilan
den, langs de Noordzeekust, op Walche
ren en op de Veluwe zijn echter alle aan
gekruist met 'n rood of geel balletje, het
geen wil zeggen dat het er vol begint te
lopen met tenten (rood) en caravans
(geel).
Enkele kleinere kampeerplaatsen zit
ten al vol. Maar plaats is er dan
meestal enkele kilometers verderop.
En het grote kampeerterrein bij Den
Haag, Ockenburg, dat tienduizend
standplaatsen heeft, is nog met geen
enkel balletje beprikt. Er is volop
plaats. Maar: onze oosterburen krij
gen zaterdag ook vakantie en als het
weer een beetje meezit komen die in
draf op onze kant af.
Er wordt dus rekening mee gehouden
dat het het komende weekeinde aan de
kust storm gaat lopen. Vooral de Wad
deneilanden krijgen het zeer, zeer druk.
In hotels en pensions is slechts bij uit
zondering nog een bed vrij. Veel kam
peerterreinen zijn al vol. De piek duurt
tot 10 augustus. De Teso, de veerdienst
tussen Den Helder en Texel, is van plan
vanaf vrijdagavond dag en nacht te gaan
varen.
De veren naar Ameland (Holwerd),
Schiermonnikoog (Oostmahorn en Zout
kamp), Terschelling en Vlieland (Har-
lingen) gaan zaterdag heen en weer va
ren.
De spoorwegen houden het er voorals
nog op dat het normale aantal extra-
treinen ze staan tegenwoordig ver
meld in het spoorboekje voldoende
zal blijken om de weekeindstroom op te
vangen. Wel wordt er materieel achter
de hand gehouden om vrijdag en zater
dag zo nodig extra-treinen in te zetten
of reeds aangekondigde extra-treinen
met een aantal wagons uit te breiden.
De longkanker eist in Engeland iedere
20 minuten een leven, zo heeft de mi
nister van gezondheid, Lord Newton in
het Hogerhuis verteld. Hij vertelde
voorts dat in zijn land de verkoop van si
garetten tussen 1920 en 1962 is toege
nomen van 36 miljard tot 110 miljard
stuks. In die zelfde periode steeg het
aantal gevallen van overlijden dat aan
longkanker werd toegeschreven van 592
tot 26.383. Een deel van die toeneming
moet echter misschien op rekening wor
den geschreven van de beter geworden
diagnostiek.
Het rapport van de minister werd uit
gebracht als antwoord aan Lord Salter,
die had verzocht cijfers over de toene
ming van het sigaretten roken en de
longkanker in de afgelopen 40 jaar te
fourneren.
STUWDAM IN 1964 GEHEEL GESLOTEN
Gisteren is in Afobaka, 110 km ten
zuiden van Paramaribo, het laat
ste stroomgat afgesloten van de
Surinamerivier.
In Afobaka wordt in de Surinamerivier
een twee kilometer lange stuwdam ge
bouwd ten behoeve van de opwekking
van elektriciteit voor de aluminiumin-
dustrie. Het water zal nu door de tun
nels in het betonnen kunstwerk via de
woelkom naar de oorspronkelijke rivier
bedding worden teruggeleid.
Tegen de ontslagen directeur van het
bijkantoor van de Twentsche Bank in
Katwijk, de heer P. Th. Z., is een aan
klacht ingediend wegens valsheid in ge
schrifte. De na een verhoor ingesloten
directeur heeft volgens de interne ac
countantsdienst van de bank voor ruim
3,5 ton teveel aan kredieten verleend.
Om dit te kunnen doen heeft hij op het
kleine kantoor (drie man personeel) in
de boekhouding geknoeid. De recherche,
die dinsdag de directeur heeft verhoord,
spreekt althans van „overschrijding van
de kredietfaciliteiten door bepaalde ma-
nipudaeties in de boekhouding".
In hoeverre er strafbare handelingen
zijn gepleegd moet nog worden uitge
zocht. De recherche heeft de zaak over
gedragen aan de officier van justitie in
Den Haag, mr. G. J. de Lint.
Deze kon nog niet mededelen wie van de
te ruime kredieten geprofiteerd hebben.
Ook de interne accountantsdienst van de
bank heeft dit nog niet precies kunnen
vaststellen. De recherche in Katwijk
noemt geruchten dat de kredieten ge
bruikt zouden zijn voor de aanschaf van
vissersschepen „uit de lucht gegrepen
Zeker lijkt, dat de vlak voor zijn pensio
nering ontspoorde directeur het geld van
de bank niet voor zich zelf heeft ge
bruikt. Hij blijft voor de duur van het
onderzoek in verzekerde bewaring.
De Westduitse regeringswoordvoerder
Von Hase heeft meegedeeld, dat voor de
pensionering van Reinhard Gehlen, het
hoofd van de Westduitse inlichtingen
dienst, nog geen datum vaststaat. Geh
len is thans 61 jaar.
Naar aanleiding van het proces in
Karlsruhe tegen drie voormalige mede
werkers van de Westduitse inlichtingen
dienst, die wegens spionage voor de
Sowjet-Unie terechtstaan, waren in de
binnen- en buitenlandse pers berichten
verschenen over een mogelijk aftreden
van de ex-generaal en vroegere chef van
de organisatie Gehlen". Von Hase ver
klaarde, dat hem voor deze berichten
geen enkele grond bekend was.
De nationale bank van België heeft het
disconto verhoogd met een half procent
tot 4 procent.
In een mededeling van de centrale bank
worden twee redenen voor de disconto
verhoging genoemd:
0 De toeneming van de bankkredieten
- a de laatste tijd.
9 De noodzakelijkheid het discontotarief
in overeenstemming te brengen met de
rentetarieven voor kort lopend geld, die
de laatste tijd gestegen zijn.
De Amerikaanse Federal Reserve Bank
heeft dinsdag, zoals gemeld, het discon
totarief verhoogd. Dit betekent dus een
verhoging van de rentevoet in de V.S.
Men wil hiermee bereiken, dat het Ame
rikaanse „vluchtkapitaal", dat op voor
deliger wijze in Europa kon worden be
legd, naar de V.S. wordt teruggelokt.
Als men verlichting wil brengen in de
Amerikaanse betalingsbalanspositie dan
is de verhoging van het disconto door
de Federale Reserve Bank niet geschikt
om de oplossing van de economische
vraagstukken van Groot-Brittannië te
vergemakkelijken, zo meent men in Lon
den. Inderdaad loopt Groot-Brittannië,
waarvan de rentetarieven ondanks de
recente verlagingen tot de hoogste in
de wereld behoren, de kans het sterkst
van de Amerikaanse discontoverhoging
te lijden. Men vreest vooral in Londen,
dat de verhoging van de rentevoet in
de Verenigde Staten, die tot gevolg
heeft, dat de Amerikaanse rentetarieven
het niveau van de in Engeland gelden
de bereiken, kapitaal naar New York
zullen trekken dat in Londen werd on
dergebracht, of daarvoor in aanmerking
komt. De bank van Engeland heeft zich
verleden jaar gewapend met bevoegdhe
den, die het haar mogelijk maken de
rentetarieven voor kort lopend geld op
de wisselmarkt te steunen, zonder dat zij
het discontotarief behoeft te wijzigen,
d.w.z. zonder dat dit een algemene stij
ging van de leningskosten met zich mee
brengt. Men acht het echter niet uitge
sloten, dat de druk zo sterk wordt, dat
het discontotarief van de Bank van En
geland, dat op het ogenblik 4 procent be
draagt, op zijn beurt verhoogd zal moe
ten worden. Een dergelijke verhoging
zou echter in strijd zijn met de politiek
van economische expansie die door de
Engelse regering wordt gevolgd.
Men vreest dus, dat de maatregel van de
Federal Reserve Bank een kettingreac-
ti zal veroorzaken, die in Engeland zal
beginnen, die er de uitwerking van te
niet zou doen, en bovendien schade zou
toebrengen aan de economische expan
sie in de wereld in het algemeen en in
de Verenigde Staten in het bijzonder,
doch vooral aan de uitbreiding van de
internationale handel, waarop Engeland
rekent om de onmisbare verbetering van
zijn export te verwezenlijken.
COMMISSIE DOET AANBEVELINGEN
Het jongste kwartaalbericht van
de E.E.G.-commissie over de eco
nomische toestand van de gemeen
schap bevat een aantal aanbevelin
gen ten aanzien van de bouwpoli-
tiek in Nederland. Het doet die
aanbevelingen in verband met een
mogelijk wat sterkere economi
sche expansie in 1964 waarin de
eerste, uiteraard nog onzekere,
oriëntatie op dit ogenblik wijst.
Het verslag' verklaart dat de Nederland
se autoriteiten hun moeilijke keuze van
de prioriteit op de bouwmarkt kunnen
vermijden naarmate ze meer ruimte
scheppen voor industriële bouw door
vergroting van de elasticiteit van de
bouwmarkt.
Dat zou kunnen geschieden door ratio
nalisatie in de bouwnijverheid, door be
vordering van concentratie, unificatie
van de bouwvoorschriften (ook op ge
meenteniveau), doelmatige regulering
van de bouwopdrachten, krachtiger po
gingen om buitenlandse arbeiders aan te
trekken, faciliteiten voor invoer van
geprefabriceerde huizen en bouwonder
delen en vermindering of opheffing van
maatregelen die een ongunstige invloed
hebben op de bereidheid van de arbei
ders om overwerk te verrichten.
Prioriteiten
De vraag is immers of bij een ople
ving van de investeringen de priori
teiten enigszins ten gunste van pro-
duktieve investeringen gewijzigd moe
ten worden. Dit zou de vooruitzichten
op langere termijn ten aanzien van
werkgelegenheid, economische groei
en reële toeneming van het inkomen
zeker gunstiger maken, terwijl het
tevens meer en meer in overeenstem
ming schijnt te zijn met een harmo
nische economische ontwikkeling in
de gemeenschap, aldus het E.E.G.-
verslag.
Dit wordt aangetekend bij een passage
in het verslag, waarin het heet dat de
speciale situatie In de bouwnijverheid,
ook al is ze een ernstig storende factor,
geen aanleiding zou mogen zijn voor
overweging van een politiek tot dem
ping van een misschien in 1964 komende
opleving van de investeringsvraag.
Groeitempo
Het kwartaalverslag verwacht dat het
groeitempo van de Nederlandse econo
mie in het verdere verloop van dit jaar,
na de krachtige opleving die in april
en mei op de strenge winter volgde, ver
moedelijk niet zeer hoog zal zijn.
Er zullen weliswaar vrij sterke im
pulsen uitgaan van de buitenlandse
vraag, maar de binnenlandse vraag
zal afgezien van de bouwsector
waarschijnlijk slechts matig stijgen.
De investeringen in bedrijven (exclu
sief bouw) zullen nog verder dalen
en de consumptie van gezinshuis
houdingen zal vermoedelijk langza
mer stijgen dan vorig jaar het geval
was.
Over het gehele jaar genomen zal het
stijgingspercentage van het reële bruto
nationale produkt niet beneden de vier
procent liggen, die eind vorig jaar (dus
voor de strenge winter) werden ge
raamd. Voor de gemeenschap als geheel
verwacht de E.E.G.-commissie een eco
nomische expansie die een half procent
onder de raming' zal blijven, nl. vier, in
plaats van 4,5 procent.
