Amerika is bereid een beperkt
kernstopverdrag te tekenen
Koning weigerde ontslag
gische regering
van
Na dag van grote politieke bedrijvigheid
OVERLEG MET TOPADVISEURS
PARTICULIER INITIATIEF KAN
ONTWIKKELINGSLANDEN HELPEN
MARTIN BUBER BESTEEDT DEEL
ERASMUSPRIJS AAN ONDERZOEK
GEEN GELEIDEBRIEF VOOR ENGELANDVAARDER VICTOR DEPAEPE
CHINEZEN IN
MOSKOU
BELONING VOOR TIPS IN
ZAAK-BREKELSVELD
PARATYFUS BIJ BEJAARDEN
IN GRONINGEN
Communistisch
komplot in Irak
Oder-Neisse
Veertig procent
aardbeienoogst
verloren gegaan
Anders eindeloze
anti-hongeractie
Twee Nederlanders
in Zuid-Slavië
omgekomen
Somerset Maugham
verliest proces
FILOSOOF DOOR PRINS GEHULDIGD
Uitreiking in
Amsterdam
„Waar de nood het hoogst is, is de redding nabij"
Premier Lefèvre
moet zoeken naar
een oplossing
Geld voor studie
Rede
Ruimteproef van
Russen mislukt
Oordeel van Belgische rechter over charter van 1666
Het Wereldgebeuren
Hoogseizoen
Buitenlandse zaken
u)il het niet hebben
Verzet
Niet uitreiken
Voor rechtbank
Toch naar Engeland
DONDERDAG 4 JULI 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Amerika heeft zijn westelijke bondgenoten woensdagavond meege
deeld, dat het bereid zou zijn een beperkt kernstopverdrag te onder
tekenen, zoals dit door premier Kroesjtsjew in Oost-Berlijn werd
voorgesteld. Afzonderlijke aandacht zou echter geschonken moeten
worden aan het voorstel voor een niet-aanvalsverdrag tussen de
landen van het Pact van Warschau, dat door Kroesjtsjew in Oost-
Berlijn in een adem werd genoemd met het beperkte kernstopverdrag.
Dit werd woensdagavond in officiële kringen in Washington vernomen
aan het eind van een dag van grote politieke bedrijvigheid, veroor
zaakt door Kroesjtsjews Oostberlijnse rede.
Premier Kroesjtsjew heeft gisteren op
nieuw een rede gehouden in Frankfort
aan de Oder in Oost-Duitsland. Daarin
noemde de Russische premier de door
het westen niet erkende Oder-Neisselijn
tussen Oost-Duitsland en Polen „een
ware vredesgrens". Kroesjtsjew zei
voorts: „er zal een verenigde Duitse re
publiek tot stand komen, maar het zal
een socialistische republiek zijn".
Slechts een dwaas zal volgens Kroesj
tsjew op dit tijdstip een oorlog beginnen.
De Oostduitse partijleider Walter TJ1-
bricht verklaarde evenals Kroesjtsjew,
dat Duitsland als een socialistisch land
zal worden herenigd. Hij pleitte voorts
voor goede betrekkingen tussen West-
Duitsland en de Sowjet-Unie.
President Kennedy hield woensdag twee
vergaderingen met zijn topadviseurs.
Daarna werden in de avond vertegen
woordigers van de Britse, Franse en
Westduitse ambassade op het ministerie
van buitenlandse zaken ontboden om
van de staatssecretarissen Ball en Har-
riman in kennis gesteld te worden van
het Amerikaanse standpunt tegenover
Kroesjtsjews jongste aanbod.
Dit standpunt luidt, naar door regerings
functionarissen aan journalisten werd
meegedeeld, als volgt:
Amerika zou bereid zijn op elk
gewenst moment een kernstopver
drag te ondertekenen ook als dat on
dergrondse proeven niet zou omvat
ten.
De sluiting van een niet-aanvals
verdrag tussen N.A.V.O. en Pact van
Warschau is echter een zaak die alle
vijftien N.A.V.O.-landen aangaat en
die daarom gescheiden van het kern-
stopvraagstuk behandeld moet wor
den.
Kroesjtsjew maakte in zijn toespraak
niet duidelijk, of hij het niet-aanvals
verdrag beschouwde als voorwaarde
voor een kernstopverdrag. De Ameri
kaanse regering heeft zich nu klaarblij
kelijk op het standpunt gesteld, dat de
twee voorstellen los van elkaar stonden.
Als Kroesjtsjew ze echter bedoelde als
één tweeledig voorstel, is dit volgens de
Amerikaanse regeringsfunctionarissen
„waarschijnlijk" onaanvaardbaar.
Het Centraal Bureau van de Tuinbouw
veilingen heeft uitgerekend dat in het
gehele land ongeveer veertig procent
van de aardbeienoogst door botrytis en
het ten gevolge daarvan optredende
vruchtrot verloren is gegaan. Dat ver
lies geldt, globaal genomen, zowel voor
de industrieaardbeien, die zestig tot 65
procent van de totale oogst plegen uit te
maken, als voor de consumptieaardbei
en.
De aankopen van de fabrieken zijn het
grootst in Brabant, Zeeland en Baren-
drecht. Brabant en Zeeland zijn ook de
gebieden met de grootste schade. Over
Barendrecht had het Centraal Bureau
nog geen preciese gegevens. Omdat hier
vrij laat geoogst wordt. In het oosten
des lands is de schade iets minder. In
het algemeen hebben de laag gelegen
percelen het meest geleden en zijn de
percelen waar doelmatige bespuiting is
toegepast, er nog het best afgekomen.
Zonder het vruchtrot zou de aardbeien
oogst even groot zijn geworden als vorig
jaar, want aanvankelijk stond alles er
goed voor. Zowel de consument als de
industrie heeft op het ogenblik grote
belangstelling voor aardbeien en de
prijzen liggen dan ook hoog.
De Franse en Duitse telers hebben met
hetzelfde euvel te kampen als hun Ne
derlandse collega's. De Engelsen niet,
die hebben eerder last van de droogte.
Gistermiddag zijn negen Chinezen per
vliegtuig uit Peking in Moskou aan
gekomen en door de persattaché van
de ambassade ontvangen. Op de
vraag of deze Chinezen deel uitma
ken van de afvaardiging die voor het
aanstaande gesprek over de ideolo
gische geschillen in Moskou wordt
verwacht, zei de attaché in het
Engels, ofschoon anders meestal Rus
sisch wordt gesproken „U kunt
het met uw eigen ogen zien".
Het duurde ongeveer anderhalf uur voor
dat de douaneformaliteiten betref
fende de Chinese bezoekers voltooid
waren. De andere reizigers van het
zelfde vliegtuig waren in twintig mi
nuten klaar.
Het in Hongkong verschijnende commu
nistische blad Wen Wei Pao heeft
nog eens herinnerd aan de terugroe
ping dezer dagen van vijf Chinezen
uit Moskou, de anti-Chinese inciden
ten op het vrouwencongres in Mos
kou en het vernielen van een toon-
kast bij de Chinese ambassade aldaar
als „een serie aanvallen tegen de Chi
nese communistische partij". Volgens
het blad heeft de Sowjet-Unie de ene
aanval na de andere op de Chinese
partij gedaan om de ideologische be
sprekingen te saboteren.
WIJ HEBBEN nog ongeveer een
half jaar de tijd ermee, maar
een blijde boodschap kan nooit
vroeg genoeg gebracht worden en
dus is het fijn dat wij nu al iveten
dat wij met Kerstmis vijf volle da
gen vakantie zullen krijgen. De
kranten zetten wél wetende waar
mede zij liun lezers kunnen ver
blijden het heuglijk bericht op
haar voorpagina's: staatssecreta
ris Roolvink heeft (onder bepaal
de inhaalvoorwaarden) de vrijdag,
die beide kerstdagen met de toch
al vrije zaterdag en zondag ver
bindt, óók tot vrije dag geprocla
meerd. Ik lap de zomer en de
herfst aan mijn laars als ik denk
aan die verrukkelijke vrije dagen.
Ik kan mijn ongeduld nauwelijks
bedwingen.
Overigens: als U er even over na
denkt is het eigenlijk wel een
beetje (of een heleboel) zielig.
Want uit de nationale vreugde
over zo'n bericht, nu reeds een
half jaar vóór de tijd, valt toch
ook te concluderen hoe naar de
overgrote meerderheid haar dage
lijks werk vindt. Wie zó blij is
dat hij zijn werk een paar dagen
niet behoeft te doenmoet aan dat
werk wel héél erg het land heb
ben. En wie daarbij dan nog over
weegt dat al die mensen bijna
driehonderd dagen per jaar moe
ten doen wat zij niet graag doen,
verbindt aan dé blijheid van die
boodschap de tragische conclusie
dat zovelen zovele dagen van hun
jaar en van hun leven in onpretti
ge omstandigheden doorbrengen.
Er is slechts een kleine minder
heid van al uio medeburgers die
zo'n plezier heeft in haar werk,
dat zij, wanneer zij denkt aan die
vijf dagen in 't verschiet, nu
reeds de kriebel krijgt en zich
voorneemt zich dan te verschan
sen in haar woningen tegen de
winterse weemoedige stilte waar
in zij als naar luchthappende vis
sen zullen ronddrijven.
Vijf dagen lezen is óók niet alles.
En naar buiten trekken, naar een
landelijk hotel of naar een bui
tenlandse grote stad... die lande
lijkheid kan mi], als landerigheid,
gestolen worden en wie ooit op
zulke dagen in Parijs, Londen of
New York is geweest, heeft er
varen hoe gedenatureerd zulke
metropolen kunnen zijn als de
winkels gesloten zijn, het verkeer
trager gaat en de mensen in hun
zondagse kledij van zichzelf ver
vreemd lopen te zijn.
Het zou viel onvergeeflijk egoïs
tisch van mij zijn als ik mijn
vrijedagminnende medemens zijn
vijfdaagse zou misgunnen.
Maar, hooggeschatte Roolvink,
voor mij behoeft het niet. Geef
mij maar vijf doordeweekse
werkdagen om niet te werken.
ELIAS
JHR. MR. LOUDON IN LONDEN:
„De internationale handel en in
vesteringen zullen aanzienlijk moe
ten toenemen, wil het decennium
voor de ontwikkelingslanden meer
betekenen dan een eindeloze anti
hongeractie", zo meent de presi
dent-directeur van de Koninklijke
Shellgroep, jhr. mr. J. H. Loudon.
Hij zei dit gistermiddag in een toe
spraak voor de Nederlandse Ka
mer van Koophandel in Londen.
„Er zijn daarbij echter verschillende
hinderpalen te overwinnen", aldus voeg
de hij er aan toe, „werkelijke en denk
beeldige, in het bijzonder met betrek
king tot de hoogst belangrijke bijdrage
die de internationale particuliere onder
nemingen kunnen leveren tot de econo
mische vooruitgang van de ontwikke
lingslanden".
„Het economisch beleid stelt de regerin
gen van deze landen voor enorme pro
blemen: zij moeten de economische groei
in overeenstemming brengen met een
redelijke financiële stabiliteit en boven
dien moeten zij streven naar structurele
wijzigingen, die in die landen veel ingrij
pender dienen te zijn dan in de geïndus
trialiseerde landen".
Particulier initiatief
„Particulier kapitaal en initiatief, zowel
internationaal als nationaal, kunnen dit
moeilijke ontwikkelingsproces bevorde
ren", zei jhr. mr. Loudon. „De proble
men van het economische beleid zijn in
de ontwikkelingslanden zo groot, dat in
dien de regeringen de hulp van het par
ticulier initiatief zouden afwijzen, dit ge
lijk zou staan met het mislukken van zo
wel het streven naar bevordering van de
economische groei als het behoud van
een vrije samenleving."
Het geeft misschien wel een trieste,
maar toch reële indruk van onze
eeuw", meende jhr. mr. Loudon. „Dat
ik waarschijnlijk belachelijk gemaakt
zal worden als ik voorstel de gebrui
kelijke gang van zaken om te keren
en het handelskapitaal zijn eigen weg
te laten zoeken en het aan staatshulp
en staatsfinanciën over te laten de
nog aanzienlijke leemten op te vullen,
die in de infrastructuur bestaan en
die over het algemeen buiten de acti
viteiten van de handel vallen".
„Dit mag dan klinken als een fantasie,
toch geloof ik dat wij dit verschijnsel in
enkele ontwikkelingslanden in de naaste
toekomst zullen kunnen waarnemen.
Want waar moet anders het geld van
daan komen?"
Aanmoedigen
Jhr. mr. Loudon vroeg zich af of de re
geringen van de geïndustrialiseerde lan
den wel voldoende bewust aandacht
schenken aan de potentieel veel grotere
bijdrage, die handel en industrie zouden
kunnen en moeten leveren als deze be
hoorlijk werden aangemoedigd. „Behal
ve tariefmuren, discriminerende heffin
gen, handhaving van de waarde van de
valuta en dergelijke, ligt de grote moei
lijkheid in de houding, die sommige re
geringen aannemen ten opzichte van het
begrip particulier initiatief", aldus jhr.
mr. Loudon.
„Het is een houding van achterdocht,
van wantrouwen, die grenst aan angst.
Tenzij deze houding verandert, zullen
kapitaal en handel zich nooit zo vrijelijk
kunnen bewegen als het behoort als
het moet, wil datgene bereikt worden
wat wij allen wensen".
In de hoop alsnog aanvullende gegevens
te kunnen verkrijgen heeft de politie in
Rotterdam een nieuwe stap gedaan in
de zaak van de zgn. dubbele roofmoord
in de sigarettenwinkel aan het Brekels-
veld, die nu bijna vijf maanden geleden
werd gepleegd. Namens de officier van
justitie .werd namelijk een bedrag van
vijf duizend gulden beschikbaar gesteld
voor diegenen, die dusdanige aanwijzin
gen of inlichtingen kunnen verstrekken,
welke zouden kunnen leiden tot aanhou
ding van de dader(s).
Het misdrijf van 9 februari jl., waarbij
de weduwe B. A. van der Hoff en haar
achtjarig zoontje Marcel op trieste wijze
om het leven werden gebracht, houdt
de rechtbank in de Maasstad nog steeds
bezig. Een kleine groep van recher
cheurs, die voor dit onderzoek onttrok
ken is aan andere diensten, loopt
voortdurend de eerste gegevens na. Deze
worden om beurten door verschillende
politiemannen beoordeeld en gecontro
leerd een werkmethode, die kan lei
den tot een nieuwe visie op verschillende
detailpunten. Het enthousiasme waar
mee deze ploeg werkt, zo werd gister
morgen tijdens een persconferentie ge
zegd, is nog steeds even groot als in het
beginstadium van het onderzoek. Maar
er zijn geen nieuwe aanknopingspunten
gevonden.
Bij een auto-ongeluk in Zuidslavië zijn
niet drie Nederlanders omgekomen, zo
als wij gisteren meldden, maar twee. De
derde inzittende van de auto die om
het leven kwam, is de Zuidslaviër M.
Garaj, die in Heerlen woont. De twee
Nederlanders die omkwamen, zijn de
heer A. Martens uit Sittard en de heer
L. v. d. Maas uit Beek. Dr. Ch. Hendriks
uit Amstenrade werd zwaar gewond.
In het bejaardencomplex van de stich
ting Neboflat aan de Paterswoldseweg
in Groningen zijn vijf bewoners met pa-
ratyfus besmet. Bij dertig andere be
jaarden in dit honderd bewoners tellen
de complex zijn verschijnselen waarge
nomen, die op paratyfus zouden kunnen
wijzen.
De toestand van de patiënten is niet
ernstig. Een van hen is, overigens om
andere redenen, in een ziekenhuis opge
nomen. De directeur van de gemeente
lijke geneeskundige dienst, de heer D.
Goosen, deelde mede, dat verregaande
isolatiemaatregelen nog niet noodzake
lijk zijn. Uiteraard zijn de vijf patiënten
wel afgezonderd. De G.G.D. heeft de
overige bewoners verzocht geen bezoek
te ontvangen en ook zelf zo weinig mo
gelijk uit te gaan. De G.G.D. stelt een
onderzoek in naar de oorzaak van de be
smetting.
De rechtbank van de Zuidfranse stad
Nice heeft Somerset Maughams adoptie
van zijn secretaris Alan Searle ongeldig
verklaard. Volgens de rechtbank is Lady
John Hope de wettige dochter van de
89-jarige, zeer gefortuneerde, schrijver.
Lady Hope, de echtgenote van een voor
malig lid van de Britse regering, heeft
haar vader in anderhalf jaar niet ge
zien. Toen zij vorige maand voor de
rechtbank verscheen om de adoptie van
Alan Searle aan te vechten, verklaarde
zij een verzoening te wensen. Zij voeg
de hieraan echter toe, dat zij zich niet
„zo maar liet verstoten".
In Irak is een communistisch komplot
ontdekt, dat ten doel had de regering
af te zetten. Dit werd gisterochtend in
een officiële verklaring door radio-Bag
dad omgeroepen. Er zijn talrijke arres
taties verricht. De samenzweerders wa
ren van plan om zich meester te maken
van de militaire legerplaats te Al Ra-
chid, doch de waakzaamheid van het le
ger had dit verijdeld, aldus het commu
niqué.
De radio maakte melding van aanhan
kelijkheidsbetuigingen aan de huidige
regering uit verschillende gedeelten
van het land en noemde „imperialisten
en communistische verraders" verant
woordelijk voor de samenzwering.
Prins Bernhard heeft gisteroch
tend als regent der Stichting Prae-
mium Erasmianum in tegenwoor
digheid van koningin Juliana en
prinses Beatrix de Erasmusprijs
1963 uitgereikt aan de 85-jarige
joodse godsdienstfilosoof en socio
loog prof. Martin Buber. Het was
de vijfde keer dat de prijs werd
uitgereikt, doch voor de eerste keer
in Nederland en het geschiedde tij
dens een plechtige bijeenkomst in
de grote aula van het Koninklijk
Instituut voor de Tropen te Am
sterdam: zetel van de stichting.
De gronden waarop de Erasmusprijs
groot 100.000 gulden aan professor Bu
ber is verleend luiden: „Langer dan een
halve eeuw heeft hij op veelvuldige wij-
MfWWUWWWVWVWWWWWUVWVWWVWW
Dit zijn Iwan en Aleksandra Ego-
row die door het F.B.I, in New
York zijn gearresteerd op beschul
diging van spionage. Egorow, een
Rus, werkte op de personeelsafde
ling van de V.N.
Koning Boudewijn heeft gisteren
geweigerd het ontslag van het
katholiek-socialistische kabinet
van minister-president Lefèvre te
aanvaarden. Hij verzocht de pre
mier „zijn inspanningen voort te
zetten om een oplossing te vinden
voor de huidige moeilijkheden":
Premier Lefèvre diende dinsdag het ont
slag van de regering in nadat de socia
listen hadden geweigerd een compromis
te aanvaarden in de wetsvoorstellen voor
de regeling van de taalvraagstukken in
België.
De premier verklaarde zelf bij het ver
laten van het koninklijk paleis te Laken
er zich rekenschap van te geven voor
een „zeer moeilijke taak" te staan.
In antwoord op vragen zei hij, op korte
termijn het kabinet te zullen bijeenroe
pen. „Waar de nood het hoogst is, is de
redding nabij", antwoordde hij op een
vraag of hij mogelijkheden zag alsnog
een aanvaardbare tussenoplossing te
vinden.
ze het Europese geestesleven gediend;
hij heeft de Biblia Hebraica op een ori
ginele wijze geheel nieuw doen klinken
In een Duitse vertaling: hij heeft de
godsdienstige en zedelijke schatten, die
verborgen waren in de legenden van de
chassidische vromen in Oost-Europa
doorgegeven aan de 20ste eeuwse mens
van West-Europa; hij heeft het geloof
van Israël, uitgaande van „Het dialo
gische leven", in een diepgaande uiteen
zetting met de heersende filosofische en
psychologische opvattingen, verklaard
en daarmede het gesprek tussen joden
dom en christendom enerzijds, tussen
bijbels geloof en moderne cultuur ander
zijds uit misvattingen en vooroordelen
bevrijd".
De prins deelde in zijn toespraak tot
prof. Buber mede, dat deze in over
leg met het bestuur der stichting be
sloten heeft het grootste deel van de
Erasmusprijs te besteden aan een
diepgaande studie van een onder
werp dat in het behoud van de we
reldvrede een geheel eigen rol speelt:
„De crisis en de bestemming van het
Europese jodendom voor, tijdens en
na de tweede wereldoorlog".
Uit een tijd, zo voegde de prins er aan
toe, waarin de integratie van het joden
dom namen naar voren bracht als Heine,
Freud, Einstein, Chagall, Kafka en
Buber, werd een tragedie geboren die in
Europa de lichten der menselijkheid
doofde. Maar uit dit duister brandde
een nieuwe vlam op, die wij allen, zo zei
de prins, met belangstelling, verwonde
ring en vreugde gadeslaan. Temidden
van dit licht vinden wij opnieuw, of be
ter: nog steeds Buber, en met welk
een energie. De uitvoering en publika-
tie van deze belangwekkende studie zul
len worden opgedragen aan het weten
schappelijk Leo Baeck Institute, dat is
gevestigd in Londen en Jeruzalem. En de
85-jarige professor Buber heeft, zo voeg
de de prins er aan toe, als een vanzelf
sprekende zaak de supervisie van deze
enige jaren durende arbeid op zich geno
men.
Strijd
Gisteren schreef het blad „De Nieu
we Gids", dat het na het verzoek om
ontslag van het kabinet-Lefèvre
„veel minder gaat om de een of an
dere regering, dan wel om het ver
mijden van een strijd, waarin Vlamin
gen en Walen tegenover elkaar zou
den staan".
„De komende uren zullen aantonen of
België nog wel regeerbaar is en of Vla
mingen en Walen nog bereid zijn in na
tionale partijen samen te werken in we
derzijdse eerbied en tot welvaart van
alle delen van het land", aldus „De Nieu
we Gids".
Voorwendsel"
Het liberale blad „Het Laatste Nieuws"
schreef dat naar zijn mening de „crisis"
mogelijk een „nieuw voorwendsel" is om
de twee regeringspartijen in staat te
stellen „nieuwe lapmiddelen" voor te
stellen.
De socialistische „Volksgazet" betoogde,
dat de regering ontslag nam op grond
van een onderdeel van de taalontwerpen.
„De formule van samenwerking tussen
de C.V.P. en de B.S.P. is niet in het ge
ding".
Na de prijsuitreiking door de prins volg
de een muzikaal intermezzo, dat ver
zorgd werd door violist Yehudi Menuhin
en zijn zuster de pianiste Hephzib^h.
Daarna hield prof. Buber een korte rede
getiteld: „Gelovig humanisme".
Het instituut voor ruimteonderzoek van
de sterrenwacht te Boehum in W'est-
Duitsland heeft gisteren op de frequen
ties, die door de Russen wordert ge
bruikt voor het onderhouden van contact
met hun ruimtevaartuigen, signalen op
gevangen die afkomstig schenen te zijn
van een Russisch ruimteschip.
Normaal kunnen dergelijke signalen an
derhalf uur na de eerste ontvangst op
nieuw gehoord worden maar deze keer
bleef de tweede uitzending achterwege.
Hieruit leiden de deskundigen van
Bochum af, dat een poging om een Rus
sisch ruimteschip in een baan om de
aarde te brengen mislukt is. Zekerheid
hieromtrent bestaat echter niet, zoals
een woordvoerder van het instituut op
merkte. Evenmin kon hij uit de signalen
afleiden wat voor ruimteproef het hier
betroffen had. Gezien de ervaring met
de signalen van Russische ruimtesche
pen zei de woordvoerder er vrij zeker
van te zijn, dat de signalen die een
kwartier lang waren gehoord inderdaad
van een Russisch ruimteschip afkomstig
waren
l'VVWVWVW%A'WV>eAn/WVW%AIWWWWW%AIVVVWW*«AniVWI#WWVWWWWWVWVWVWW*rtAArt#WVWVWVVW*#WWVW\«A«/VWVWWWW#WI«rtArt«rt#l#WWW«#WWI#WWWWWWWWVI#in#WWVWVVWWVV%AWWVWVWWVW\AAA/WWWVWVWWWVWV
Het zal wel niemand zijn ontgaan:
deze week zitten we midden in het
hoogseizoen der zeer hoge bezoeken.
Kennedy is pas weer thuis, terug van
zijn triomfale tournee door West-Euro
pa, Kroesjtsjew vermaakt zich nog een
laatste dagje in het vrolijke gezelschap
van kameraad Ulbricht en generaal de
Gaulle gaat vandaag op reis voor een
visite aan zijn oude vriend, dr. Konrad
Adenauer.
Ja, er wordt weer heel wat afgereisd
engebabbeld, zoveel dat het voor
een gewoon mens niet meer te volgen
is. De talloze samenspraken van de re
geringsleiders uit oost- en west ie
dere groep aan de eigen kant van het
ijzeren gordijn lijken wel een beetje
op de befaamde dameskransjes: er
wordt flink over elkaar geroddeld en
er is geen touw aan vast te knopen.
Want waarom gaat president de Gaulle
vandaag naar Bonn? Onder meer om
dat president Kennedy boze dingen van
hem heeft verteld een paar dagen gele
den. Dat zeggen tenminste mensen,
die men tot de ingewijden rekent. En
er is alle reden om hen te geloven,
want heeft Kennedy in zijn toespraken
tot het Westduitse volk niet herhaalde
malen gezinspeeld op „bondgenoten,
die niet voldoende vertrouwen zouden
stellen in de solidariteit van de V.S.
met het westen"?
En hebben de woordvoerders van de
Franse regering daar niet fel op gerea
geerd Minister van buitenlandse za
ken Couve de Murville verklaarde zelfs
dat Frankrijk nog nooit aan de trouw
van de Amerikanen had getwijfeld, in
tegendeel, het kende hen immers als
mannen van hun woord, die een gege
ven belofte altijd gestand zouden doen.
Maar hoe gaat dat, zei de Franse mi
nister, de tijden veranderen en een gro
te Westeuropese mogendheid als
Frankrijk mag toch eigenlijk niet hele
maal op de goede bedoelingen van zijn
bondgenoten alléén vertrouwen. Boven
dien. daar is de N.A.V.O-, een mooie
organisatie, maar niet helemaal inge
richt zoals Frankrijk, dat het liefst zou
zien".
Zo bleek uit het bezoek van Kennedy
dat het onder de dames van het
kransje nog lang niet helemaal koek en
ei is. Tegelijk bleek, dat de situatie in
gewikkelder is dan we lange tijd dach
ten. Aanvankelijk was er slechts spra
ke van een soort Frans-Amerikaanse
rivaliteit, die werd uitgevochten over
de kille korpussen van Amerikaanse
diepvrieskuikens en nu komt meneer
Couve de Murville daar eensklaps ver
tellen, dat er helemaal niets aan de
verhouding met Amerika schort. Wie
moet men nu geloven?
Voor een tweede complicatie zorgde
daarna premier Macmillan. Na zijn ge
sprek met president Kennedy, dat vol
gens de Britse regeringsleider een mid
dag, een avond en een halve nacht
duurde, kwam deze plotseling met de
mededeling voor de dag, dat Engeland
en Amerika het nog niet helemaal eens
waren over het N.A.V.O.-kernzwaard.
En dat terwijl we dachten, dat beide
landen destijds te Nassau toch in ie
der geval op dat punt overeenstem
ming hadden bereikt.
Zo heeft Kennedy West-Europa met
een reeks nieuwe vragen en onzeker
heden achtergelaten en als het zijn doel
was verwarring te stichten in het
Frans-Duitse kamp dan is hij daar ze
ker in geslaagd. Ongewild misschien
heeft die verwarring zich toen ook uit
gestrekt tot Engeland, waar men door
de activiteiten van spionnen tóch al zo
diep in de put zat. De verklaringen
van Kennedy en Macmillan hebben
thans het vermoeden versterkt, dat zij
de brandende kwesties van het Atlan
tisch bondgenootschap even willen la
ten rusten tot de lucht boven West-Eu
ropa wat is opgeklaard en de zaken
wat doorzichtiger zijn geworden. Te
gen die tijd zal Engeland waarschijnlijk
een nieuwe regering hebben en zal in
West-Duitsland het roer zijn overgeno
men door Adenauers opvolger, de mi
nister van economische zaken Ludwig
Erhard.
N Tatuurlijk gaat generaal de Gaulle
1\ vandaag niet naar Bonn om Ken
nedy de loef af te steken. Anderhalf
miljoen Duitsers komen zelfs voor de
Gaulle niet op de been.
Nee, zijn bezoek draagt een zeer sober
karakter, zo heeft het ministerie van
buitenlandse zaken in Parijs gemeld.
Het wordt een visite zonder uiterlijk
vertoon, zonder openbare bijeenkomsten
en zonder toespraken. De woorden die
de Gaulle zal spreken zullen gericht
zijn tot de bondskanselier en tot de
Westduitse ministers tijdens enkele za
kelijke besprekingen. Het wordt dus
een aangelegenheid, die zich geheel
binnenskamers zal afspelen. Het eerste
van de twee werkbezoeken, die vol
gens het Frans-Duitse vriendschaps
verdrag jaarlijks zullen worden afge
legd. Over het onderwerp van gesprek
is uiteraard niets bekendgemaakt,
maar de westerse diplomaten hebben
daar zo hun eigen mening over en die
is wel bekend. Wanneer men die me
ning hoort dan blijkt duidelijk, dat deze
diplomaten heel weinig waarde hech
ten aan hetgeen minister Couve de
Murville heeft verklaard over de Frans
Amerikaanse vriendschap. Want zij
zijn ervan overtuigd, dat de Gaulles
voornaamste reisdoel is de invloed
van Kennedy's bezoek te neutraliseren.
De Gaulle zou volgens hen pijnlijk zijn
getroffen door de warmte en de geest
drift, waarmee het Westduitse volk
Kennedy heeft ontvangen. Trouwens
ook Adenauer heeft het nu en dan even
moeilijk gehad tijdens Kennedy's visite.
Zijn norse gezicht op de foto's getuigde
daarvan.
Zowel Adenauer als de Gaulle weten,
dat de geestdrift van het volk voor
vriendschappelijke verhoudingen met
Amerika gedeeld wordt door de meer
derheid van het Westduitse kabinet en
dat voorspelt, in Gaullistische ogen,
weinig goeds voor de toekomst.
De conclusie is dat de Gaulle zal trach
ten tijdens de besprekingen van van
daag en morgen spijkers met koppen te
slaan. Op de basis van het Frans-Duit
se verdrag zal hij willen verder bou
wen aan zijn Westeuropese luchtkas
teel: een as Parijs-Bonn, een derde
macht naast de communistische landen
en Amerika. Het verdrag met Bonn is
voor dit Gaullistische bouwwerk de
hoeksteen. De Gaulle wil vaart zetten
achter de bouw, opdat het straks, met
Erhard aan de macht, niet bij een fun
dament zal blijven.
(Van onze Brugse correspondent)
Op een persconferentie verklaarde
gistermiddag burgemeester Vandam-
me van Brugge, dat er beslist geen
geleidebrief op grond van het „privi
lege van de visscherie" zal worden
uitgereikt aan de heer Depaepe, die
zoals bekend met zijn sloep „Karei
de Tweede" naar de Britse territori
ale wateren wil varen teneinde een
proces uit te lokken voor een Britse
rechtbank, die zal moeten oordelen
of de keure, daterend uit 1636 nog
enige waarde heeft.
zet tegen het afleveren van een der
gelijk document. Er zal dan ook geen
spoedzitting van de gemeenteraad
plaatshebben. Tijdens de jongste zit
ting besloot de raad een college sa
men te stellen uit de advokaten-
gemeenteraadsleden, zowel van de
christelijke volkspartij, die in de
meerderheid is, als van de socialisten
en de partij voor vrijheid en vooruit
gang (liberalen). Dit college moest
een tekst opstellen van een geleide
brief, waarover dan zou worden ge
stemd. In dit document moest de ver
melding voorkomen, dat het stadsbe
stuur van Brugge geen enkele ver
antwoordelijkheid op zich wenst te
nemen, noch juridisch, noch finan
cieel voor de actie, die door de heer
Victor Depaepe wordt ondernomen.
Verder moest hij een borgstelling van
een bank voorleggen.
men en de burgemeester begaf zich
dinsdag met dit ontwerp-geleidebrief
naar het ministerie van buitenlandse
zaken te Brussel, waar aan het stads
bestuur uitdrukkelijk de raad (om
niet te zeggen bevel) werd gegeven
dergelyk document niet uit te reiken.
De heer Vandamme deelde verder
mee, dat het stadsbestuur zich stipt
aan deze richtlijnen zal houden.
Wel is het schepencollege bereid een
attest af te leveren aan de heer Vic
tor Depaepe, waarin wordt vermeld,
dat de eigenaar van de „Karei de
Tweede", wel degelijk een inwoner
van Brugge is en dat de thuishaven
van het vaartuig Zeebrugge is. Er
zal in dit attest echter geen sprake
zijn van het privilege.
De burgemeester legde er de nadruk
op, dat het Belgische ministerie van
buitenlandse zaken zich formeel ver-
Deze tekst is inmiddels klaar geko-
De heer Vandamme vond de zaak van
het privilege echter wel belangrijk
voor de haven van Zeebrugge. Daar
om zal hij de regering verzoeken de
zaak aanhangig te maken bij een Bel
gische rechtbank om uit te maken of
het charter van 1666 nog enige waar
de heeft. Hij is van oordeel, dat het
niet nodig is eerst te gaan vissen in
de Britse territoriale wateren en een
proces-verbaal te laten opstellen.
De heer Depaepe bevestigde later,
dat hij in elk geval zal uitvaren ook
zonder geleidebrief. Hij heeft de tocht
nu een paar dagen uitgesteld in de
hoop, het document toch te krijgen,
maar in de eerstvolgende dagen
vaart hij inderdaad naar Newhaven.
Dit zal waarschijnlijk bij gunstige
weersomstandigheden zondagnacht
zijn. De Brugse reder, die ook be
stuurslid is van een visserijorganisa
tie was niet te spreken over de hou
ding van het stadsbestuur en het mi
nisterie van buitenlandse zaken.
VVV\/VVWVV%AAA#VVVVVVWWV\/VVVVVVVWWVWVVVVV\n/VVV\IVVVVVVVVVVVVVVV\AA/VVVVV\AAA<VVVVVVVVVVVVVVVVVVVWVVWWVVVVVVVVVWVVWWVWWVVVVVWWVIA<WA/VVWVWVWVVVW#VVVV%AAAFVVWWVVVVWI%AIMWVW#VW'
PRESIDENT DE GAULLE
luchtkastelenbouwer
