„LOONSVERHOGING 2,7 PCT. WEL WAT KRAP GESTELD" Niet meer werken met bepaalde percentages KLANKBORD P.T.T. orders is gedwongen uit te smeren VOEREN JONNEN ACTIE" VOOR MEER KAMERS STUDENTEN N Italië reageert koel op bezoek van Kennedy „NA FEITELIJKE WAARNEMING OPTREDEN TEGEN „BROMHINDER" K.A.B.-VOORZITTER MIDDELHUIS: Voorzichtig met prognoses Niet verantwoord Aan de schaarse kant Geen percentages Voorkeur Friese Beweging pleit voor meer Fries in de krant Sultan van Zanzibar overleden NU WEER DRADEN OP PALEN.... 99 99 Te weinig geld voor investeringen V erruiming Lichaam van baby in haven gevonden CHINEZEN NAAK MOSKOU Minister Korthals: Meetapparatuur is niet nodig Instrueren E.V.O. acht E.E.G.- voorstellen onaanvaardbaar Carburateur Geen hogere premie brandverzekering P.S.P. kiest nieuw bestuur Afro-Arabica Beroep op de Amsterdamse bevolking Student kampeert in een ton op de Dam Rijdende ton Plan-Cals DINSDAG 2 JULI 1963 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 8 De voorzitter van de Katholieke Arbeiders Beweging, de heer J. A. Middelhuis, meent, dat achteraf beschouwd het uitgangspunt voor de loonsverhoging van 2,7 procent toch wel wat krap is gesteld. De heer Middelhuis zei dit gister morgen in Utrecht op de verbonds raadvergadering van de K.A.B., toen hij de werkgelegenheid in ons land besprak. De werkgevers doen alle moeite om buitenlandse ar beidskrachten naar ons land te ha len omdat er in Nederland nog steeds een tekort is aan deze krachten. De K.A.B.-voorzitter vroeg zich af, of de systematische werving van arbeiders uit het bui tenland door werkgevers en over heid wel helemaal verantwoord is. Wil men buitenlanders in ons land laten werken, dan moet volgens hem ook de mogelijkheid geschapen worden om de gezinnen van die werknemers te laten overkomen. Doet men dit niet, dan moe ten moeilijkheden gevreesd worden, die zich inmiddels bepaald wel voorgedaan hebben. Aan de overbrenging van deze gezinnen zijn echter weer andere grote De voorzitter van de Katholieke Arbei dersbeweging, de heer J. A. Middelhuis, heeft gistermorgen op de verbondsver gadering van de K.A.B. in Utrecht enke le opmerkingen gemaakt over de recen te nota van het Centraal Planbureau. Hij zei bepaald niet het grote belang van een goede prognose voor het in Ne derland te voeren sociaal economische beleid te ontkennen. Het verleden, aldus de heer Middelhuis, heeft ons echter ook geleerd, dat men met prognoses wat voorzichtig moet zijn en zeker als het prognoses betreft, welke voor meerdere jaren zijn opgesteld. De werkelijkheid kan van de voorspelling afwijken, uiter aard zowel in ongunstige als in gunstige zin. De K.A.B., aldus de heer Middelhuis, zal er niet aan meewerken, dat de loonont wikkeling tot sluitpost wordt voor de nationale economische politiek. Wij zijn bereid, zo zei hij, om in het loonbeleid rekening te houden met de andere so ciale verlangens. Dat is een kwestie van afweging van belangen. Maar we zullen niet lijdelijk kunnen toezien, dat de ruim te voor de verbetering van de lonen be rekend wordt, nadat eerst de zogenaam de incidentele loonontwikkeling daarvan is afgetrokken, zoals het Centraal Plan bureau thans doet. De incidentele loon ontwikkeling houdt onder meer in het zwarte, het halfzwarte en het grijze loon. Er zal een mogelijkheid moeten komen, aldus de heer Middelhuis om die loonelementen in de contracten te ver werken en als dat voor de bedrijfstaks- gewijze contracten niet volledig kan, dan zal dat per onderneming moeten ge schieden middels aanvullende overeen komsten naast de C.A.O., een punt dat ook reeds in het actieprogramma van N.V.V. en K.A.B. gesteld is. nadelen verbonden, bijvoorbeeld de aan spraak die op woonruimte gemaakt wordt. Daarom acht de heer Middelhuis het juister de werving van buitenlanders stop te zetten, temeer daar zij ondanks allerlei garanties het eerste slachtoffer dreigen te worden van een eventuele te ruggang. IET dat ik die Zweedse vlie ger-officier-spion geen sme rig mannetje vind, maar die ko medie van het laten-terugroepen van Russische diplomaten en het dan daarna laten terugroepen van Zweedse diplomaten uit Moskou vind ik een kinderachtig spelle tje, dat zo'n heel geval toch altijd weer een operette-achtig tintje geeft, hoe ernstig het overigens ook is. Al die spionagegevatten zijn altijd nogal luguber, maar er zit bijna altijd ook iets bijzonder naïefs aan door de manier waarop zij volgens ongeschreven en onge sproken internationale conventie - post factum gespeeld worden: het land ten welks behoeve ge spioneerd wordt is altijd de baar lijke duivel in dat spel en het land ten welks koste en ongerief het is gedaan, is de blanke dui- vinne. En dat moeten wij, de burgers, dan maar slikken, alsof ivij niet weten dat ieder land zijn geheime inlichtingendiensten heeft die hun tentakels over de gehele wereld uitstrekken. Het Zweedse geval doet weer eens duidelijk zien, dat het spionnen werk door eigen landgenoten ver richt, steeds meer door een ander soort mensen wordt gedaan dan vroeger het geval placht te zijn. Niet meer door louche mannetjes, geboren zelfkantfiguren en nau welijks meer door verleidelijke da mes in zwoele, zwaar gedecolle teerde avondkleding, doch door geleerden, ambtenaren en andere intellectuelen. De Mo.ta Hari's zijn blijkbaar niet bruikbaar meer, evenmin als de vroeger-gebrui- kelijke onderwereld-figuren. Het valt ook niet te ontkennen dat bij de huidige spionage niet meer uitsluitend materieel winst bejag in het spel is, doch ook po litieke overtuiging: mensen als Fuchs, Pontecorvo, Burgess en Maclean hebben hun verraderlijke bedrijf zeker niet „om de cen ten" verricht. Deze overweging moet niet alleen tot grote waakzaamheid aanlei ding zijn, doch ook tot andere zorgelijkheid dam die om de spio- nage-op-zich-zelve. Ook op dit gebied als op zo vele andere hebben wijzigingen plaats; hoe men het overigens ook ziet: wijzigingen van ideologische aard, waarmede danig rekening moet worden gehouden. En om nog even op het recente Zweedse geval terug te komen: ik heb in de berichten daarover ge lezen, dat het grote verwondering heeft gebaard dat iemand van zo patricische, van zo „goede" fami lie hiertoe in staat bleek. Deze verwondering houdt dus blijkbaar geen rekening met wat ik hierboven constateerde en bo vendien lijkt zij mij een regel rechte belediging van het niet pa tricische volksdeel en van alle fa milies, die het zonder de aanteke ning „goed" moeten stellen. ELIAS. De heer Middelhuis kon zich niet aan de indruk onttrekken, dat de werkgevers en de overheid voor de momentele moei lijkheid van schaarste van werkkrachten oplossingen zoeken, welke sociaal gezien niet geheel verantwoord zijn en waar voor de rekening in de toekomst dreigt te worden gepresenteerd bij de buiten landse werknemers zelf. Hij legde er voorts de nadruk op, dat steeds meer Nederlanders over de grenzen en met name in West-Duits- land gaan werken, waar veel hogere lonen betaald worden. In dit verband zei hij, dat het feit van de arbeids- schaarste en de hoge lonen in het buitenland toch een aanwijzing kun nen zijn, dat de uitgangspunten van de Nederlandse loonpolitiek voor 1963 toch aan de schaarse kant zijn. De 2,7 procent die vastgelegd werd is samengesteld uit 1,2 procent werkelijk verantwoorde loonsverhoging en 1,5 pro cent welke gezien de spanningen van de economie toelaatbaar geacht konden worden. Tegenover het loonniveau hier en de loonontwikkeling elders steekt dat percentage van 2,7 procent wel schril af, aldus de heer Middelhuis, die in dit verband aandacht besteedde aan het optimistisch gestemde verslag van de president van de Nederlandsche Bank en de diverse berichten uit het bedrijfs leven waaruit blijkt dat de hoogconjunc tuur aanhoudt. De gehele ontwikkeling heeft ons ge leerd, aldus de heer Middelhuis, dat wij de komende jaren bij de uitgangspunten van het loonbeleid, zoals deze worden neergelegd in de halfjaarlijkse rappor ten van de S.E.B. niet meer moet wer ken met het noemen van bepaalde per centages en zeker niet met cijfers ach ter de komma. Wanneer dit achterwege wordt gelaten kan er, volgens hem, een zekere mate van werkelijke vrijheid in de loonvor ming ontstaan en rekening worden ge houden met de grote verscheidenheid in behoefte welke bij de praktische loon vorming nu eenmaal een grote rol speelt. Met betrekking tot de verlangens in het gezamenlijke program van K.A.B. en N.V.V. zei de heer Middelhuis, dat hij verhoging van de A.O.W.-pensioenen van ruim 33 procent voor de gehuwden en van bijna 50 procent voor de onge- huwden, alsmede de A.W.W.-pensioenen met ruim 30 procent een beroep moet worden gedaan op de algemene midde len. Deze verhogingen zullen, naar zijn mening, gelijktijdig en ineens tot stand gebracht moeten worden. De K.A.B.-voorzitter zei ten slotte, dat de politiek de vakbeweging niet onverschillig kan laten. Daarom heeft de K.A.B. zich afgevraagd onder welk regeringsbestel de katholieke vakbewe ging het best haar taak zal kunnen vervullen en de sociale vooruitgang en nieuwbouw de beste kansen zal kunnen krijgen. De K.A.B., aldus de heer Mid delhuis, heeft inmiddels van een zekere voorkeur blijk gegeven, waarin zij niet alleen staat. De Nederlander Aart van Wingerden, die al veertien jaar in Allentovm in de Amerikaanse staat New Jersey met succes een groentekwekerij drijft, komt nu met zijn vrouw en veertien kinderen elf jongens en drie meis jes terug naar Nederland, waar hij in Zevenhuizen een boerderij zal betrekken. De heer Van Wingerden is kortgeleden in Nederland geweest en vindt, dat de economische omstandigheden sinds zijn emigratie naar de V.S., nu veertien jaar geleden, dermate zijn verbeterd, dat zij hem in Ne derland een goed bestaan garanderen. Het echtpaar Van Wingerden po seert hier met tien van de kinderen aan boord van de „Rotterdam" in de haven van New York, kort voor het vertrek naar Nederland. De tractor, vrachtwagen en de landbouwwerktuigen komen later uit de V.S. ook naar Nederland. De kinderen Van Wingerden variëren in leeftijd van één tot 18 jaar. Tien van hen zijn in de V.S. geboren. VWWVUWUWMMWWVWVWWMMWVWUWyVlAMIWVVUVVVUWIA/UIAfUMMWI/VUWUMAMVUWWMAAAAAAfVVVWWW De raad van de Friese Beweging wil, indien mogelijk, het percentage Fries in de pers, die daar in de regel tweetalig is, verhogen. Daartoe zal de raad bin nenkort een brochure uitgeven met voorbeelden van goede Friese familie- en sportadvertenties. In de tweede plaats verzoekt de raad van de Friese Beweging de hoofdredac ties van de in Friesland verschijnende bladen minstens eenmaal per maand een hoofdartikel in het Fries op te nemen. Voorts geeft de raad het advies om de verslagen van de vergaderingen van provinciale staten en van de gemeente raden weer te geven in de taal waarvan de sprekers op deze vergaderingen ge bruik maken. Ten slotte acht de raad van de Friese Beweging het van groot belang dat bij het zoeken van plaatse lijke correspondenten voor de bladen er rekening mee wordt gehouden of deze de Friese taal ook schriftelijk beheersen. De sultan van Zanzibar is gisteren in een ziekenhuis overleden. Hjj was 53 jaar. Sultan Abdoella bin Khalifa van het aan de oostkust van Afrika gelegen Britse protectoraat was al enige tijd ziek. Hij onderging zondag een spoed operatie waarbij beide benen moesten worden geamputeerd. Het Wereldgebeuren Bij herhaling is de P.T.T. gedwon gen door het chronisch investe ringstekort, genoodzaakt bepaalde orders op o.a. telefoonapparatuur bij de industrie „uit te smeren". In overleg met de leverancier wordt dan een gedeelte van de bestelling overgeheveld naar het volgende be grotingsjaar. In een concreet ge val, namelijk de vertraagde leve rantie van telefoontoestellen door de Heemaf in Coevorden, heeft dit geleid tot een werktijdverkorting van een deel van het personeel van dit bedrijf. Over deze kwestie zijn door het Tweede-Kamerlid dr. W. H. Vermooten (p.v.d.a.) schriftelijke vragen gesteld aan de minister van verkeer en water staat. Hangende het antwoord van de minister kan de P.T.T. op deze kwestie niet ingaan doch men bevestigt van P.T.T.-zijde, dat dergelijke vertragin gen geregeld voorkomen door gebrek aan investeringsmiddelen. De P.T.T. be treurt dit, gezien de grote achterstand bij de nieuwe aansluitingen en de onvol doende capaciteit van de bestaande ap paratuur, ten zeerste. Astmatisch" Het uitsmeren van orders houdt steeds verband met de onvoldoende investe ringsmiddelen. „Het is", zo verklaarde men van P.T.T.-zijde, „steeds een passen en meten om met de beschikbare midde len nog zoveel mogelijk te doen. Maar als men uit armoede moet investeren kan men niet efficiënt investeren. Dit is een van de facetten van wat er gebeurt, als men te weinig geld krijgt". Men sprak in dit verband van „asth- matisch investeren". In een geval is men er zelfs toe overgegaan, weer bovengrondse leidingen aan te leggen van koperdraad op palen, omdat er geen geld ter beschikking was voor ondergrondse kabelsmen had dit materiaal nog in voorraad, maar uiteraard is het een grote stap terug. De P.T.T. wijst er nog op, dat zolang er een investeringstekort is, men er de voorkeur aan geeft, het dienstbetoon aan de bestaande „klanten" te laten pre valeren boven nieuwe aansluitingen. Intussen realiseert men zich bij de P.T. T., dat het op hen, die op een wachtlijst voor een telefoonaansluiting staan een heel wonderlijke indruk moet maken, dat orders met opzet worden vertraagd, ter wijl de wachtlijst blijft groeien. Het is echter niet de P.T.T., die de beslissing neemt over de beschikbare bedragen voor investering, doch de minister van verkeer en waterstaat, die weer afhan kelijk is van de rijksbegroting. Uit een antwoord van minister Korthals op vragen van het Tweede-Kamerlid de heer Reehorst (p.v.d.a.) over de telefoon situatie in de Prins Alexanderpolder in Rotterdam blijkt intussen, dat nog in het lopende begrotingsjaar enige verrui ming der investeringen mogelijk zal worden. De minister kondigt namelijk aan, dat hij voornemens is een supple- toire begroting in te dienen, 24 miljoen voor extra investeringen in de telefoon sector. Een in een plastic zak verpakt baby lichaampje (een meisje) is zondagavond door een twaalfjarige jongen drijvend aangetroffen nabij een steiger van de Flevo-jachthaven in Amsterdam-Oost. De politie stelt een onderzoek in. Gisteren is uit Peking een afvaardiging naar Moskou vertrokken, die de komst van de onderhandelingsdelegatie, die met de Russen over communistisch-ideo- logische geschilpunten zal spreken, moet voorbereiden. Dit werd van betrouwbare diplomatieke zijde in Peking vernomen. De onderhandelingsdelegatie zal binnen enkele dagen naar Moskou vertrekken. De besprekingen beginnen vrijdag. President Kennedy heeft gisteren bij zijn bezoek aan Rome besprekingen met president Segni, premier Leone en andere regeringsleiders gevoerd welke voornamelijk betrekking hadden op de N.A.V.O.-politiek, economische kwes ties en het komende overleg over het staken van kernproeven in Moskou. Wat dit laatste aangaat schaarde de Italiaanse regering zich achter het standpunt dat de Amerikanen en Brit ten ten aanzien van een kernstop in nemen. Kennedy's perschef, Salinger, die dit meedeelde, noemde niet het voorstel voor een multilaterale kernmacht als onderwerp van bespreking, maar het is bekend dat de president erop uit is hierover van gedachten te wisselen. In het algemeen reageerde het Italiaan se publiek niet erg op het bezoek van de president, dit in tegenstelling tot de ontvangst die Kennedy in Duitsland en Ierland ten deel is gevallen. De president zal vandaag per wentel wiek naar Napels vliegen en daar het Zuideuropese hoofdkwartier van de N.A.V.O. bezoeken. Vanavond om 19 uur vertrekt hij uit Napels naar de V.S. De politie kan op grond van feitelijke waarneming optreden tegen bromfiet sers die overmatig geluid produceren. Er is in de meeste gevallen geen speciale meetapparatuur nodig om een overtre ding vast te stellen. Dit heeft de minis ter van verkeer en waterstaat, drs. H. A. Korthals, mede namens de mi nister van verkeer en waterstaat ,reoO nister van justitie, geantwoord op schriftelijke vragen van het Tweede-Ka merlid mejuffrouw mr. J. J. Th. ten Broecke Hoekstra. De minister zegt dat de politie soms ten onrechte dus aanneemt dat er een meetappartuur no dig is. In bepaalde gevallen kan dit wel eens gewenst zijn, en dan doet zich het pro bleem voor dat er nog geen eenvoudig apparaat is ontwikkeld waarmee men op elke gewenste plaats een zuivere me ting kan verrichten. De voorschriften die het meest worden toegepast leveren echter geen moeilijkheden op, zo zegt de minister. Na zijn aankomst reed de Ameri kaanse president Kennedy in een open wagen met de Italiaanse pre sident Segni door Rome. Reeds in mei 1960 heeft de minister van justitie de politie gewezen op de verschillende mogelijkheden om op te treden tegen onnodige geluidshinder. Hij zal nu het openbaar ministerie nog eens verzoeken de politie, voor zover nodig, nogmaals te instrueren. Als een bestuurder van een voertuig in stilstand beurtelings gas geeft en de gastoevoer afsluit, terwijl hij niet van plan is aan het verkeer te gaan deelne men. dan staat het onnodig en hinderlijk karakter van het door hem veroorzaak te geluid zonder meer vast. Wordt tijdens het rijden een hinderlijk geluid voortgebracht, dan zal dit in vele gevallen een gevolg zijn van het feit, dat de uitlaatpijp niet behoorlijk geduiddem- pend of over de gehele lengte gasdicht is. Ook in dat geval kan de politie op grond van een artikel van het wegenver keersreglement proces-verbaal opmaken. De Algemene Verladers en Eigenver- voerders Organisatie E.V.O. in Den Haag meent, dat de voorstellen van de E.E.G.-commissie voor een gemeen schappelijke vervoerpolitiek voor Neder land onaanvaardbaar zijn en hoopt dat bij het komende overleg de nodige aan passingen in het ontwerp kunnen wor den aangebracht. De E.V.O. heeft dit standpunt aan de leden van de Eerste en de Tweede Kamer der Staten-Gene- raai medegedeeld. De E.V.O. vreest, dat bij uitvoering van de E.E.G.-voorstellen ongeveer de helft van het Nederlandse wagenpark dat aan het internationale vervoer deelneemt, zal worden uitgeschakeld. De ontwerp-verordeningen bepalen n.l., dat met ingang van 1965 de bilaterale contingenten met 20 procent zullen wor den verlaagd, doch die 20 procent wordt niet automatisch omgezet in gemeen schapsvergunningen. Aangezien het Ne derlandse beroepsgoederenvervoer langs de weg naar schatting 40 procent van het internationale wegvervoer in de E.E.G. voor zijn rekening neemt, en het slechts 19 procent van het gemeen schappelijke contingent zal krijgen bete kent dit dat een groot aantal Nederland se beroepsvervoerders zal worden uitgeschakeld. Zelfs als het gemeen schappelijke contingent gelijke tred blijft houden met de vermindering der bilate rale contingenten, aldus het standpunt van de E.V.O. Is de geluidshinder het gevolg van het feit, dat de bromfiets voorzien is van een andere dan de voor dit type goed gekeurde carburateur, dan wordt aange nomen, dat het voertuig niet langer vol doet aan de definitie van bromfiets, of dat de bromfiets niet van deugdelijke bouw of inrichting is. In beide gevallen kan proces-verbaal worden opgemaakt. (Van een onzer verslaggevers) Ofschoon de uitkeringen door brandas suradeuren in de laatste jaren en met name in het eerste halfjaar van 1963 een sterk stijgende tendens vertonen, ligt het thans niet in het voornemen van het schadeverzekeringsbedrijf, de premies te verhogen. In Nederland is in het eerste kwartaal van 1963 80 miljoen schade gemeld tegen 20 miljoen in het gehele jaar 1962. Het blijkt, dat internationaal sprake is van een stijging, die niet al leen verklaard kan worden uit de ab normale winter, die we achter de rug hebben. Ook in landen, waar de winter normaal was, is een toeneming van de brandschade geconstateerd. Een van de oorzaken hiervan is onder meer, dat door de moderne fabrieksbouw in grote complexen „uit-een-stuk" bij een flin ke brand direct een veel groter deel van het bedrijf wordt aangetast. Men schrijft de grotere frequentie van bran den ook toe aan een zekere mate van nonchalance, die wordt verondersteld vrij algemeen te zijn, ook buiten Neder land. (Van onze Haagse redactie). Tijdens de gedurende het weekend ge houden algemene vergadering van de Pacifistisch Socialistische Partij heeft de P.S.P. zich een vrijwel geheel nieuw dagelijks bestuur gekozen. Daarbij heeft de voorzitter van de P.S.P., de heer P. A. Burggraaf zijn functies overgedra gen aan het lid van de partijraad mr. G. H. Slotemaker de Bruine te Den Haag. Als vice-voorzitter heeft de heer J. E. Vogt te Wageningen ir. H. J. van Stee nis opgevolgd. Mevrouw J. van der Veen, weduwe van het vorig jaar over leden P.S.P.-Tweede Kamerlid ds. van der Veen is in de plaats van mevrouw N. Snel-Warries tot algemeen secreta resse benoemd. In de plaats van ir. J. D. Hoepelman is de heer C. Hoek te IJmuiden tot politiek secretaris be noemd en als hoofdredacteur van het partijorgaan wordt de heer H. Boven kerk opgevolgd door drs. B. van der Lek te Bilthoven. Het aftreden van de heer Burggraaf vloeide voort uit het feit dat hij zijn voorzitterschap niet langer kon com bineren met zijn particuliere arbeid. Dat liet zich reeds geruime tijd voorzien, en de P-S.P. heeft aanvankelijk de hoop gehad hem voor het voorzitterschap be schikbaar te kunnen houden door hem kandidaat te stellen voor de Tweede Kamer. Het aantal stemmen dat de P. S.P. verkreeg was echter te weinig om de heer Burggraaf in de Kamer te bren gen. Als gevolg daarvan kon de heer Burggraaf zich thans niet langer met de taken van het partijvoorzitterschap be lasten. De P.S.P. zag bij de jongste Kamerver kiezingen in vergelijking tot die van 1959 haar stemmental weliswaar stij gen van 1.84 tot 3.02 procent, doch zij kwam daarmee nauwelijks meer uit bo ven de 3.01 procent die zij reeds bij de statenverkiezingen van maart 1962 kreeg. Daardoor ontging een kamerzetel aan de heer Burggraaf. In het kleurrijke sultanaat Zanzibar, dat twee eilanden voor de kust van Oost-Afrika omvat Zanzibar zelf en het veel kleinere Pemba heerst de zenuwachtige sfeer, die verkiezingen kenmerkt. Op 24 juni jl. verleende En geland, dat al vele jaren lang de be schermende hand over het eilandenrijk van de sultan uitstrekt, aan Zanzibar zelfbestuur. Het deed dit in afwachting van de dag, waarop het land rijp zou zijn voor volledige onafhankelijkheid, de status waarnaar de politiek bewuste in woners ai zeer lang verlangen. Enige jaren geleden werd ter voorbereiding van deze onafhankelijkheid een zoge naamde grondwetsconferentie gehou den, maar die is uitgelopen op een te leurstelling voor alle erbij betrokken partijen. Men kon niet tot een verge lijk komen en de Britten vonden het toen verstandiger nog maar een tijdje het beschermheerschap te blijven uit oefenen, wat later een verstandige be slissing bleek, want bij een aantal ge legenheden kwam zeer duidelijk tot uiting, dat de inwoners van Zanzibar zich in het politieke debat niet altijd kunnen beheersen in de woordenstrijd, maar al te licht naar zwaardere wapens grijpen. Bij de vorige verkiezingen, in juni 1961, kwamen althans 68 mensen om het leven. Bang dat de relletjes zich ditmaal zouden herhalen, hebben de Britse voogden vlug een kleine troe penmacht op de been gebracht en van uit Kenia naar Zanzibar overgevlogen. Daar zullen de soldaten toezicht moe ten houden, wanneer deze week de stem lokalen opengaan en zij zullen moeten voorkomen, dat de elkaar zo vlot in de haren vliegende politici teveel schade aanrichten. Dat er schermutselingen zullen voor komen, is vrijwel zeker, want de tegenstellingen in Zanzibar op politiek terrein zijn vrij groot en zeer gecom pliceerd. Tijdens het veertiendaags zelfbestuur, vermoedelijk de kortste re geringsperiode, die de jongste geschie denis kent. wordt het land bestuurd door een coalitiekabinet, dat gevormd wordt door ministers van de Nationalistische Partij van Zanzibar en van de Pemba Volkspartij, die bij de komende verkie zingen zullen samenwerken. Een der leiders van de Pemba Volkspartij, sjeik Mohammed Sjamte, die tot voor kort voorzitter was van de uitvoerende raad, fungeert sedert de 24ste juni als eerste minister. Deze twee partijen zullen zich in de ko mende strijd om de gunsten van de kie zers moeten meten met de Afro-Sjirazi- partij van sjeik Abeid Karoeme. Er is dan nog een tweede oppositiepartij, de U.M.A. van de uit de Nationalistische Partij getreden sjeik Abdoel Rahman Baboe, maar die doet niet aan de ver kiezingen mee, al zal ze zich wellicht niet onbetuigd laten tijdens de demon straties tegen de regering, welke onge twijfeld de verkiezingen zullen begelei den. Het gaat bij deze verkiezingen om 31 zetels in de wetgevende vergade ring. En het is ook voor de Britten be langrijk wie de meeste van deze zetels straks zal bezetten. Zanzibar maakt na melijk economisch en geografisch deel uit van Brits Oost-Afrika, waartoe ver der Kenia, Oeganda en Tanganjika be horen. De Britten hebben bij het beheer over deze vier gebieden altijd gestreefd naar economische samenwerking. Nu Kenia binnenkort geheel zelfstandig zal zijn en Zanzibar in de nabije toekomst eveneens soevereiniteit zal verkrijgen, doen de Britten hun best deze samen werking veilig te stellen door de stich ting van een Oostafrikaanse Federatie. Daar Tanganjika en Oeganda al onaf hankelijk zijn, kan Engeland dat plan niet zonder meer opdringen, maar het heeft wel voorstellen gedaan en die suggesties zijn door premier Obote van Oeganda, eerste minister Nyerere van Tanganjika en de nieuwe leider van Kenia, Jomo Kenjatta, gunstig ontvan gen. De eerste conferentie is al gehou den en daarbij was ook een vertegen woordiger van Somalia aanwezig; de kans is namelijk groot dat ook Somalia zich bij de federatie zal aansluiten. iy\AAAABAAABAAA/WlAAAAAAAAAAAAArtAAAA/U\AAAAAAAAAAA/VArt/\AAAAAAAAA/UW\BAA/U\AAAA/W\rtA/WMVBAAA/W\AAAK/VAArtAAAA/WW\AftAAAAAAAAAAAArt/\A/V\rtAAAA/WWlAAAAAArtAAA/W\ArtAAAAA/\A/\A/WW\AAAAAA/WWUU De A.S.V.A., de Algemene Stu denten Vereniging Amsterdam zal een actie gaan voeren die ten doel heeft aan de ernstige ka- mernood onder de studenten een eind te maken. Hiertoe zal de 24-jarige student in de politieke en sociale wetenschap pen, Johan Bloem, zich in een enorm vat op de Dam installeren. Van van daag af tot donderdag zal hij dag en nacht, nu en dan afgelost door een medestudent, in de ton kamperen. Grote aanplakbiljetten en affiches, die op de ton zijn aangebracht, zullen de aandacht van de burgerij vesti gen op de kamernood en de moge lijkheden om deze te verminderen. De „kampeerder" zal kaarten ver strekken, waarop beschikbare woon ruimte en eventuele wensen van de verhuurder vermeld kunnen worden. Voorts zal er een even grote ton op wielen door heel Amsterdam rijden. De ton op de dag zal geflankeerd worden door enige tonnen van be scheidener afmetingen. Op de rijdende ton komen de woor den te staan: „Studenten zoeken ka mers en zolderruimte". Daarnaast zal de bespeler van de poppenkast op de Dam enige voorstellingen ge ven met de kamernood als thema en zullen vanaf dinsdag 3400 Amster damse winkeliers in het bezit zijn van een affiche, die de mensen aan spoort woonruimte ter beschikking te stellen. Zoals bekend drongen onlangs de rectores magnifiei van de twee Am sterdamse universiteiten te zarnen dringend aan op het verhuren van kamers voor studenten van beide universiteiten. Volgens de voorzitter van de commissie die de actie orga niseert, de heer A. J. Strobosch, heeft de krottennota van b. en w. een verslechtering van de toestand ver oorzaakt, omdat vele studenten in onbewoonbaar verklaarde woningen verblijven. In semtember van dit jaar zullen aan de universiteit van Amsterdam naar verwacht wordt 10.000 studenten zijn ingeschreven. Het plan-Cals voorziet voor Amster dam tot 1970 in 2000 nieuwe kamers, terwijl er een behoefte bestaat aan 6000. De stichting studentenhuisves ting zal zich baseren op een plan van 3000 nieuwe kamers. Daarvan kunnen slechts 500 in oude panden gerealiseerd worden, voor de overige 2500 kamers zullen studentenflats moeten verrijzen. Onder het beheer van de stichting studenten huisvesting staan op het ogenblik ruim 400 kamers, met inbe grip van die in het te bouwen stu dentenhuis aan de Weesperstraat. De tweede stichting in Amsterdam, die hetzelfde doel nastreeft, de Casa Academica, heeft 394 kamers onder haar beheer. Voor Zanzibar is een goede verstand houding met de Oostafrikaanse kustlanden zeer belangrijk, omdat het sultanaat voor het grootste deel be staat van de handel met deze landen. Vanouds is Zanzibar een Arabische handelsnederzetting en nog ieder jaar arriveert in de havens van Zanzibar en Pemba de vloot van dhows, Arabische zeilschepen, die zich door de moesson laten voortstuwen langs de Oostafri kaanse kusten. De voorvaderen van de huidige bewoners kwamen met deze dhows mee uit de landen rond de Rode Zee en de Golf van Aden. Sultan Sey- yid Sir Abdoella Bin Khalifa, die de onafhankelijkheid niet meer zal mee maken, want hij is gisteren op 53-jari- ge leeftijd overleden, was zelfs een di recte afstammeling van de sultans van Muscate. Hij kwam drie jaar geleden aan de macht, toen het nogal onrustig was in het sultanaat. Afrikanen eisten meer zeggenschap in het binnenlands bestuur en er deden zich tegelijk rel letjes voor, die niet zozeer het gevolg waren van de rassenverscheidenheid als wel van politiek-culturele verschil len. Bijna negentien eeuwen van handel drijven langs de Afrikaanse kust heb ben het oorspronkelijk zuiver-Arabi sche karakter van het sultanaat na melijk wel enigszins aangetast en het is vaak moeilijk om een inwoner van Zanzibar bij een van beide rassen in te delen. Dat maakt de politieke situatie zeer ingewikkeld. Zo is sjeik Othman Sjariff, de leider van de Afro-Sjirazipartij, een Afri kaan, maar naar zijn haar beoordeeld zou men hem een Arabier kunnen noe men. Zijn partij heet ook officieel de partij van de Afrikanen en als zij aan het bewind komt, dan zal de aanslui ting bij de overige Oostafrikaanse landen zeker niet lang op zich laten wachten. De Nationalistische Partij daarentegen geldt in Zanzibar als de Arabische Partij en een van haar voornaamste leiders, sjeik Ali Moehsin lijkt echt op een Arabier. Tóch heeft hij negerbloed in de aderen en noemt hij zich het liefst een Afro-Arabier. Om de situatie dan nog ingewikkelder te maken: een aan tal van de leidende figuren in de Na tionalistische Partij zijn negers. Eén ding hebben echter alle partijen gemeen: negentig procent van haar leden zijn islamiet en allemaal vereren zij de sultan, die vandaag wordt begra ven, zodat een dag van rouw even het rumoer van de verkiezingscampagne zal onderbreken. Bovendien: ze willen allemaal onafhankelijkheid.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1963 | | pagina 3