DAGDROMEN IN BRUGGE
BEZIENSWAARDIGHEDEN
Zaterdag 25 mei 1963
zaterdagnummer
En daar in de verte ligt Walcheren. Ja,
je ziet duidelijk een donkere verre vlek
van Vlissingen en de Middelburgse Lange
Jan daarachter, de Schelde als een smalle
glinsterstreep daarvoor. Er is nog veel
meer te zien van deze tachtig meter hoge
uitkijkpost: het Vlaamse land, breed, rijk
en groen. De kust en de Noordzee, Dix-
mude, Torhout, weilanden, kanalen, boerde
rijen en ten slotte Brugge zelf. Wat een
uitzicht! Het is beslist de moeite waard
geweest a raison van zeven en een halve
frank de 365 treden van de oude Halle
toren, het Belfort, te beklimmen. En hier,
zo hoog tussen de oude transen en borst
weringen merk je er nauwelijks iets van
dat die toren bijna een halve meter uit het
lood staat. Hy helt in zuidoostelijke rich
ting, om precies te zjjn.
Zo van boven af is goed te zien dat de to
ren ongeveer in het absolute midden
van de oude stad staat. Enkele meters voor
uit, naar het midden van de Markt zou
precies in het middelpunt van de stad zijn,
maar we kijken niet op een paar meter. Zo,
vanuit dat middelpunt ligt de buitenste ring
wallen keurig om ons heen. Wallen met
water en oude stadspoorten. In het zuiden
de Gentse vaart met het Minnewater. Nau
wer om ons heen sluit de binnenste (niet
helemaal ronde) ring van de grachten, de
reien met de vriendelijke gebogen bruggen,
de een al schilderachtiger dan de ander.
Daar is de wirwar van straten en hofjes,
bruggen en kanalen die Brugge de naam
„Venetië van het Noorden" hebben bezorgd.
Het is leuk om, vanaf dit hoge standpunt,
alvast een route in grote lijnen vast te stel
len. Eenroute langs al die kerken, over de
Markt en tussen de wriemelende mensen en
auto's door. Want neem nu die hoek daar
bij de Groene Rei en de Huidenvettersplaats
of de hofjes bij Groeningl. Daar moeten we
toch zeker even gaan kijken. En dan is er,
ten opzichte van die 365 treden naar bene
den, de verblijdende gedachte dat de Markt
tal van zonnige terassen heeft om even
flink uit te blazen. Er is op die Markt bo
vendien het bureau van de Dienst voor
Toerisme waar men zo plattegronden en
kaarten kan krijgen met alle bijzonderhe
den en mooie plekjes, met musea, rond
vaarten en wisselkantoren. Het is zaak van
te voren vast te stellen welke bijzonder
heden men gaat bezoeken. Want er is in
Brugge zo verschrikkelijk veel te zien. Men
moet snel een keus maken, een keus uit de
allerbeste en mooiste dingen van de kunst
stad Brugge met haar rijke verleden.
Vanaf de terrassen op de Markt en van
achter een rustig druppelende „filtre"
is het uitzien op dat altijd drukke plein een
rustig genoegen. Die drukte in dit decor
van statige oude gebouwen en tegen de
achtergrond van het Belfort en de ouder
wetse koetsiers met hun hoge koetsen, doet
grappig aan, maar past toch best in het
geheel.
Het loopt tegen het einde van de morgen.
De Markt ligt warm in de zon en plotseling
beginnen de klokken van het Belfort met
zware stem hun lied over de stad te strooien.
Het zaterdagse beiaardconcert van kwart
over elf tot half één, waar zo velen van
heinde en ver naar komen luisteren.
Kom, deze historische omgeving met kunst
schatten en bezienswaardigheden is een
dringende uitnodiging tot wandelen en on
derzoeken. De kaart van de Dienst voor
Toerisme geeft routes aan voor bezoeken
van een halve, een hele dag of meer. En op
de route van een halve dag is al zoveel te
zien, zoveel te genieten dat je nog bijna
haast moet maken om hem helemaal uit te
lopen. We beginnen natuurlijk op de Markt.
Elk bezoek aan Brugge begint en eindigt
op de Markt: een zó logisch centrum dat je
er altijd weer terug komt. Van de Markt
door de drukke Breldelstraat naar de Burg,
eigenlijk het oudste stukje Brugse grond
omdat hier eens de burgt stond waar de
stad omheen groeide. De Burg is een
ruim plein met indrukwekkende gebouwen
als gerechtshof, Oude Griffie, Stadhuis en
H. Bloedbasiliek op een rijtje. Tussen het
fijne gothische stadhuis, waarin de verti
cale ljjn overheerst en de grappig contras
terende Oude Griffie in renaissancestijl
blijkt een poort te zitten, de Blinde Ezel-
straat die we volgens de plattegrond moe
ten doorlopen. Van de beslotenheid van het
monumentale plein staan we plotseling in
een heel andere omgeving: aan het stille
water van de Groenerei. Rondvaartboten
glijden er geluidloos doorheen, kunstschil
ders met ezels staan onder de bomen en
de bekende zware stenen brug, ontelbare
male vereeuwigd, spiegelt zich zacht in het
sombere water.
Hier hebben we Brugge zoals Iedereen het
zich voorstelt, zoals bijna iedereen het kent
van foto's en schilderijen. Hier hebben we
Brugge zoals het beroemd geworden is:
oude grachten en oude gebouwen die zich
daarin weerspiegelen. Hier hangt inderdaad
die dromerige sfeer waarvan Brugge-
kenners dromerig kunnen spreken. Stil en
verzonken, vol schoonheid en byna tast
baar verleden. Zo is het ook langs de Dv-
ver en vooral langs de smalle kronkelige
grachten bij het Grocningeinuseum. Overal,
blijken bruggen te zjjn, smalle kanalen ver
schijnen vanonder oude gebouwen en via
kleine bruggen met hobbelige keien wan
delt men er tussendoor, daarbij gevoel voor
richting en plattegrond verliezend.
Een fotograaf heeft zijn mannequin op zo'n
bruggetje met traptreden opgesteld en
trekt haar moderne japon strak. Dat zal
nog eens een modefoto worden! Deze mooie
juffrouw tegen die middeleeuwse achter
grond.... Brugse kinderen uit de buurt ko
men er speciaal naar kijken. En die oude
achtergrond leent er zich uitstekend voor.
Eigenlijk past in Brugge alles bij die histo
rische en schilderachtige achtergrond.
De wandeling gaat verder langs kerken,
kanalen, oude straten en hofjes. Overal zijn
bijzonderheden, overal valt iets op te mer
ken aan gevels, aan winkels, aan oude kant-
klossende vrouwtjes langs de grachten, die
hun vingers met de klosjes zo snel bewegen
dat ze nauwelijks te zien zijn.
De kaart spreekt van een groot aantal
musea. Hoe kan het anders in een stad
waar gedurende vele eeuwen schilders uit
alle landen heentrokken, er school maakten
en hun roem over de hele westerse wereld
lieten uitdragen. Zeker zestien musea en
gebouwen met bezienswaardigheden kan
men in Brugge aflopen. Maar dat is niet
te doen. In ieder geval is het Groeninge-
museura zeker een bezoek waard. Het Groe-
nïngemuseum voor oude en moderne kunst
waar men uren kan dwalen door vijftien
zalen. Zalen met Jeroen Bosch en Permeke,
met Hugo van der Goes en Jan van Eyck,
Hans Memling en Gerard David.
Het Groenïngemuseum kan men slechts
diep onder de indruk verlaten. En wat ligt
er dan meer voor de hand, de wandeling
langs de grachten en door de oude straten
nog even voort te zetten? Tot aan het
Minnewater bijvoorbeeld. Dat schilderach
tige, dromerige stuk water bij de Gentse»
vaart, waar men rustig een tijdje over de
stad kan kijken, om alle indrukken rustig
te laten bezinken.
Tips voor Brugge
Men kan Brugge op diverse manieren ver
kennen. Natuurlyk iu de eerste plaats te
voet. Op de Markt by het Belfort kan men
ook een ouderwetse koets huren. Een rond
rit door de stad van één uur kost 125 frank,
inclusief koetsier met hoge hoed en paard.
Wil men tochtjes door de grachten maken,
dan kan men motor- en roeiboten vinden
bij de aanlegplaatsen Huidenvettersplaats,
Nieuwstraat, Rozenhoedkaai, Wollestraat
en Kateljjnstraat. Een vaart duurt ongeveer
40 minuten en kost 25 frank per persoon.
Een roeiboot kan men huren voor 30 frank
per uur.
In de periode van 1 juli tot 15 september
wordt in Brugge de sprookjesachtige be
lichting van monumenten en reien in de
avonduren ontstoken. Dan is het ook moge
lijk om 's avonds boottochten te maken.
De beiaardconcerten kan men in de periode
van 15 juni tot 15 september rond het Bel
fort beluisteren op iedere maandag en
woensdag van 21 tot 22 uur en iedere zater
dag van kwart over elf tot half één.
De toegangsprijzen voor de musea variëren
van twee tot vijf frank, behalve het Groe-
ningemuseum waarvoor de entree 10 frank
bedraagt. Een museumkaart (verkrijgbaar
bij de Dienst voor Toerisme a 50 frank)
verleent één toegang tot alle musea en
heeft onbeperkte geldigheidsduur.
Ten slotte zyn er in de omgeving van Brug
ge zeer interessante excursies mogelijk, zo
als per boot naar Damme (aanlegplaats in
Brugge, in het kanaal naar Damme) en
wandelend, per fiets, auto of bus naar de
prachtige bossen van St.-Andries en de
abdij van Zevekerke.
Musea
De belangrijkste musea van Brugge zijn:
GROENÏNGEMUSEUM. Vijftien zalen oude
en moderne kunst. Onder meer van Jeroen
Bosch, Jan van Eyck, Van der Goes, Hans
Memling en Constant Permeke. Oude stads
gezichten van Brugge.
„BRUGSCHE VRIJE", in het gerechtshof
op de Burg, bevat de beroemde eikehouten
gebeeldhouwde schouw ter verheerlijking
van keizer Karei. Voorts een serie konink
lijke portretten.
BRANGWYNMUSEUM, werkstukken van
de Engelse schilder Frank Brangwyn, die
in Brugge werd geboren. Hij leefde van
1867-1956.
GRUUTHUSEMUSEUM, beelden, edel-
smeedwerk, wapens, muziekinstrumenten,
aardewerk, kant, etc.
MEML1NGMUSEUM. In een voormalige
ziekenzaal zijn hier de indrukwekkende
werken van de grote schilder Hans Mem
ling opgesteld.
GUIDO-GEZELLEMUSEUM, onderge
bracht in zijn geboortehuis, meubelen, hand
schriften en werken.
De bezienswaardigheden in Brugge zijn zo
talrijk, dat men vele dagen nodig zou heb
ben om alles te zien en te bezoeken. Vele
straten hebben opmerkelyke bijzonderheden
in gevels, in Btyl of in opmerkelyke details.
Voor wie speciaal voor dit alles geïnteres
seerd is, zyn gidsen beschikbaar die men
bij de Dienst voor Toerisme in de linker
vleugel van het Gouvernementspaleis op de
Markt kan aanvragen. Velen echter zullen
zich beperken tot de grote monumentale ge
bouwen, hofjes en reien. Van de gebouwen
kunnen wjj in dit korte bestek noemen:
HALLE en BELFORT. De tachtig meter
hoge toren kan men voor 7,5 frank beklim
men. Vanuit de galmgaten is een prachtig
vergezicht mogelijk. In deze toren hangt
de beroemdste beiaard van Europa, 47
klokken met een totaalgewicht van 27 ton.
H. BLOEDBASILIEK op de Burg dateert
uit de eerste helft van de twaalfde eeuw.
De bovenkapel werd gothisch verbouwd.
Sinds 1150 wordt hier de H. Bloedrelikwie
bewaard en vereerd.
STADHUIS, eveneens op de Burg staat het
oudste stadhuis der Nederlanden. Van 1376
tot 1420 is aan dit gothische stadhuis ge
bouwd. De voorgevel is versierd met prach
tig beeldhouwwerk en de Gothische Zaal
binnen heeft een indrukwekkend hangge-
welf en muurschilderingen.
OUDE GRIFFIE naast het stadhuis. Re
naissancestijl uit 1537. Versierd met ver
guld beeldhouwwerk.
O. L. VROUWEKERK, heeft de hoogste
toren van Brugge, namelijk 122 m. De kerk
is beroemd om het witmarmeren madonna
beeld, dat aan Michelangelo wordt toege
schreven en om de schilderijen en de praal
graven van Maria van Bourgondië en Karei
de Stoute.
BEGIJNHOF, een van de meest schilder
achtige plekjes van Brugge, het dateert
uit 1245.
SINT-SALVATOR (kathedraal) de oudste
kerk van Brugge dateert uit 961. Gebrand
schilderde ramen en gobelins.
JERUZALEMKERK, bevat een oud praal
graf en mooie ramen. De kerk werd ge
bouwd naar de plannen van de Heilige Graf
kerk te Jeruzalem.
SCHUTTERSGILDE, St.-Sebastiaan. Een
bijzonder interessant complex met een rijke
verzameling schilderijen en edelsmeedwerk
plus een oud archief.
STADSPOORTEN. Van de zeven Brugse
stadspoorten uit de middeleeuwen zijn er
tegenwoordig nog vier te bezichtigen, twee
aan de oost- en twee aan de westzijde der
stad. Het zijn zware indrukwekkende bouw
werken en heten Kruispoort, Gentpoort,
Ezelpoort en Smedenpoort.
MINNEWATER, in de middeleeuwen de
binnenhaven van Brugge. Een legendarisch
en poëtisch hoekje.
BRUGGEN telt Brugge vele. Eeuwenoude
bruggen overspannen de reien op talloze
plaatsen. De mooiste zijn, Bonifaciusbrug,
St.-Jan Nepomucenusbrug, Peerdenbrug,
Meebrug en Augustijnenbrug.