"GENERAAL
S.SOSABQWSKIPLEIN
LANDBOUWSCHAP MAAKT WENSEN AAN
PROF. ROMME KENBAAR
Hoger prijsniveau voor
landbouwprodukten
Aandacht gevraagd voor
positie journalist
HETEREN EERT ZIJN POOLSE
BEVRIJDER MET STRAATNAAM
S.E.R. VOORSTANDER VAN EEN
ALGEMENE PREMIESPAARREGELING
Op jaarvergadering N.J.K.
MIDDELBARE SCHOOLJEUGD KOOS EEN ANDERETWEEDE KAMER
ZATERDAG 25 MEI 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
BRIEF GEZONDEN AAN INFORMATEVR PROF. ROMME
gvwvvvwvwvvvw/rtwvvvvvtfvwwwww»wmww«wwvwvwwwvwvwvwwmaww«vw
Andere functie voor
majoor Van Ieperen
Per 1 mei is majoor Rocns van Ieperen,
directeur van de Koninklijke Militaire
Kapel benoemd tot inspecteur der mili
taire muziek. Hij volgt in deze functie de
vroegere directeur van de K. M. K. dr.
Walter Boer op.
Deze benoeming houdt in dat de heer
Van Ieperen de Koninklijke Militaire Ka
pel zal gaan verlaten. Wanneer dat ge
beurt en wie zijn opvolger zal zijn kon
men nog niet zeggen. Er worden n.l. nog
besprekingen over gevoerd. Wel wordt
onofficieel de naam genoemd van kapel
meester Posthumus tot voor kort airi-
fent van het muziekkorps van de Lim-
urgse Jagers.
Voorzorgen tegen
pokken in Zweden
Nadat in Stockholm twaalf gevallen van
pokken zijn geconstateerd heeft de ge
neeskundige hoofdinspectie in Den Haag
enkele voorwaarden bekendgemaakt
waaraan reizigers van en naar Stock
holm moeten voldoen. Deze voorwaarden
zijn vervat in een brief die aan alle Ne
derlandse artsen is geadresseerd.
Nederlanders die naar Stockholm gaan
moeten in het bezit zijn van een geldig
bewijs van inenting tegen pokken. Een
dergelijk bewijs is bij een eerste vaccina
tie acht dagen na dato geldig en gaat
bij revaccinatie in op de dag van de in
enting. De vaccinatiebewijzen mogen
niet meer dan drie jaar oud zijn. Reizi
gers die voor het eerst van hun leven te-
fen pokken moeten worden ingeënt,
ragen zelf het daaraan verbonden risi
co. Hun wordt geadviseerd, de reis even
tueel uit te stellen. Reizigers die uit
Stockholm komen ontvangen bij binnen
komst in ons land een zogenaamd gele
waarschuwingskaart. Hun adres van be
stemming wordt genoteerd en doorgege
ven aan de geneeskundige inspectie. De
genen die op doorreis zijn naar een an
der land en niet in het bezit zijn van een
geldig vaccinatiebewijs moeten eveneens
hun bestemming opgeven.
Onenigheid op de
conferentie van
Afrikanen
FISCALE INKOMENSGRENS VAN 12.000
Binden aan een
In een brief aan de informateur, prof. mr. dr. C. P. M. Romme, heeft
het landbouwschap de wensen van het landbouwbedrijfsleven ten
aanzien van het in de komende regeringsperiode door de overheid
te voeren landbouwbeleid kenbaar gemaakt.
De algemene economische ontwikkeling, zo schrijft het landbouw
schap, roept in de landbouw grote problemen op en dwingt het agra
rische bedrijfsleven in snel tempo nieuwe vormen te zoeken. Op vele
bedrijven is het arbeidsinkomen in de laatste jaren aanzienlijk ach
tergebleven bij de algemene welvaartsontwikkeling.
Het regeringsbeleid in de komende periode zal de landbouw zodanig
moeten helpen dat de noodzakelijke economische ontplooiing van de
agrarische bedrijfstak kan geschieden op een sociaal verantwoorde
wijze. Daarvoor zijn naar het oordeel van het landbouwschap de
volgende maatregelen nodig:
Achterstand
Ten aanzien van het loonbeleid stelt
het landbouwschap, dat het mogelijk
moet worden gemaakt de achter
stand in de lonen en andere arbeids
voorwaarden van de landarbeiders
snel in te lopen.
Met betrekking tot het structuurbeleid
te
fonds voor de lant
nanciële middelen zal moeten beschik
ken, niet alleen voor de sociale begelei
ding van de vrijwillige bedrijfsbeëindi
ging, maar ook om de boeren te helpen
bp de verbetering van de bedrijfsstruc
tuur. De uitvoering van ruilverkavelin-
en zal moeten worden versneld tot
10.000 ha per jaar.
In de brief aan de informateur wordt
ook de aandacht gevestigd op de drin
gend noodzakelijke modernisering van
jedrrjfsgebouwen. Hiervoor is nodig:
a) dat in de richtprijzen voor landbouw
produkten en in de pachtprijzen de wer
kelijke gebouwenkosten worden verdis
conteerd; b) dat voor investeringen in
agrische bedrijfsgebouwen de temporise-
van de vervroegde afschrijving on-
an wordt gemaakt en de investe
ringsaftrek wordt verhoogd tot twee
maal 8%; c) dat het bouwvolume voor
de agrarische sector belangrijk wordt
verhoogd; d) dat onderzoek en voorlich
ting op het gebied van de gebouwenver
betering door premies worden gestimu
leerd. De temporisering van de kassen
bouw in de tuinbouw dient te worden op
geheven.
Algemene voorwaarde is dat het prijsni
veau voor landbouwprodukten wordt
verhoogd en wel zodanig dat:
De kostenstijgingen worden vergoed;
De achterstand in de beloning van de
landarbeid op korte termijn kan worden
ingehaald.
De landbouw de normale bedryfsrisi-
kan dragen.
De bedrijven in staat zyn de hoofdza
kelijke investeringen te doen.
landbouwschap is voorts van me
ning, dat voor het lopende melkprijsjaar
de richtprys voor de melk alsnog ver
hoogd zal moeten worden tot 28 cent
per 100 ke, overeenkomstig het in het
najaar gedane advies van het landbouw
schap.
De overheid zal de nodige medewerking
moeten verlenen opdat voor zuivelpro-
dukten en vlees een hogere prijs voor de
producenten uit de markt kan worden
verkregen.
bepaalde termijn
(Van onze Haagse redactie)
De Sociaal-Economische Raad is
van oordeel, dat de invoering van
een algemene premiespaarregeling
als onderdeel van een complex van
bezitvormende maatregelen aan
vaardbaar is, mits de regeling zo
danig is opgezet dat de vereisten
van billijkheid, uitvoerbaarheid en
beperking van overpremiëring zo
goed mogelijk tot hun recht ko
men. De S.E.R. spreekt dit stand
punt uit in een advies aan de
staatssecretaris van algemene za
ken, dat gisteren na urenlange dis
cussies werd vastgesteld.
De S.E.R. acht het gewenst een alge
mene premiespaarregeling te binden
aan een bepaalde termijn, na afloop
waarvan overwogen zou dienen te wor
den of aan de regeling een meer blij
vend karakter zal worden gegeven. De
raad denkt in dit verband aan een ter-
myn van maximaal tien jaar-
ringen achtte hij bijzonder gunstig, zo
dat premiëring van besparingen naar
zijn mening niet nodig is.
Dr. Holtrop twijfelde er voorts i
dat de regeling enig belangrijk ren
dement zou opleveren en hij zou
daarom zijn stem tegen het advies
uitbrengen.
Onder invloed van het pleidooi van de
heer De Mooij, een der middenstands
vertegenwoordigers in de S-E.R., ver
klaarde de raad zich voorstander de
spaarvorm uit te breiden tot aflossingen
op bedrijfsuitrustingskredleten, overna
mekredieten en daarmede vergelijkbare
kredietvormen, die met medewerking
van de overheid ten behoeve van het
midden- en kleinbedrijf en de landbouw
in het leven zijn geroepen.
Mot 20 tegen 19 stemmen aanvaardde
de S.E.R. een amendement-Bogaers,
waarin de voorkeur wordt uitgesproken
voor een fiscale inkomensgrens
12.000 gulden per jaar, waarboven geen
premie zou dienen te worden geheven.
Kritiek
De president van de Nederlandse Bank,
dr. M. W. Holtrop, die als kroonlid zit
ting heeft in de S.E.R., leverde scherpe
kritiek op het ontwerp-advies. Hij sprak
de hoop uit, dat de Invoering van de al
gemene premiespaarregeling geen suc
ces zal worden, omdat dit tot budgettair
onaanvaardbare consequenties zou lei
den. De omvang van de huidige bespa-
STAATSMIJNEN BOUWEN
KOSTBARE FABRIEK
VOOR PRODUKT LYSINE
(Van een onzer verslaggevers)
Het chemisch bedrijf van Staatsmijnen
gaat enkele tientallen miljoenen guldens
steken in een fabriek die synthetisch
het voedingsbestanddeel lysine zal ver
vaardigen. Dit nieuwe produkt is een
soort bouwsteen voor eiwitten, waaraan
In heel de wereld veel behoefte bestaat.
Het ligt in de bedoeling deze nieuwe
President-directeur A. C. J. Kottier van
de Staatsmijnen maakte dit nieuws zelf
bekend tijdens een persconferentie in
Den Haag. Hjj deelde mee dat Staats
mijnen als eerste lysine op grote schaal
gaan vervaardigen volgens een door
eigen scheikundigen ontworpen procédé.
De nieuwe fabriek zal de ingewikkeldste
en kostbaarste zijn die tot nog toe door
het bedrijf werd gebouwd.
Enrique Jorda. die nis dirigent van net
San Francisco symtonle orkest is afgetre
den, zal liet volgend seizoen als gastdirlgent
in verschillende Europesp landen, waaronder
BelgiO en Nederland, optreden. Hij vertrekt
begin volgende maand naar Barcelona
zijn familie daar Ip hPzoeken
TWIST ITlEKAPlb,. Verschillende Hon
gaarse artsen hebben hun reumatische
patiënten opdracht gegeven om zoveel
intensiel mogelijk de „twist" te beoefe
nen, aangezien zulks een heel heilzame
uitwerking heeft op dc patiënten. Een
en ander is zelfs ter sprake gekomen in
het partijblad „Zalai Hlrlap". dat
schrijft: „Er is kort geleden ontdekt,
dat de twist niet slechts een ontspan
ning is. doch ook geneeskundige invloe
den in zich heeft".
Het sanatorium der vakbonden heeft
het beoefenen van dc twist officieel op
genomen als onderdeel van zijn therapie.
Hoe hard de reumatiekpatiënten. al
twistende, mogen gillen, wordt ner
gens vermeld. Het is vermoedelijk ge
woon een kwestie van ,.eff« doorbijten".
E.E.G.
Omtrent het E.E.G.-beleid merkt het
landbouwschap onder meer op, dat
de regering dient te blijven streven
naar een snelle vrijmaking van het
handelsverkeer binnen de TD.E.G., in
het bijzonder voor produkten waarbij
de Nederlandse landbouw grote be
langen heeft, zoals zuivel- en verede-
lingsprodukten. Op dit punt is nog
een grote achterstand in te halen.
Ten slotte brengt het landbouwschap
nog enkele wensen op fiscaal terrein on
der de aandacht van de informateur.
Het zyn: afschaffing van de grondbelas
ting; handhaving van de zogenaamde
laudbouwvrystelliug; spoedige invoering
van de mogelijkheid tot middeling van
inkomens ten behoeve van de inkomsten
belasting. Het landbouwschap besluit
zijn brief met een dringend beroep
het nieuwe kabinet om aan bovenst:
de wensen uitvoering te geven.
Op de conferentie van Afrikaanse
staatshoofden in de hoofdstad van Ethi
opië heeft president Mohammed Aden
Osman van Somalië gisteren onver
wachts voor de nodige sensatie gezorgd
door Ethiopië, Groot-Brittannië en
Frankryk te beschuldigen van annexa
tie van Somatisch grondgebied in de
gentiende eeuw.
De vriendschappelijke sfeer waarin de
topconferentie tot dusver was verlopen,
maakte plaats voor gespannenheid toen
president Osman zelfbeschikking eiste
voor de Som&liërs in het noordoostelijk
grensgebied van Kenia, Frans Somali-
land en Ethiopië. Keizer Haile Selassie,
gastheer en erevoorzitter van de confe
rentie, wond zich zichtbaar op tijdens
de rede van Osman.
Onmiddellijk nadat het Somalische
staatshoofd het spreekgestoelte had
verlaten vroeg de premier van Ethio
pië, Akliloe Haptewold, het woord. Hij
noemde Osmans rede „een onbegrijpe-
ke aanval" op zijn land President
Kwame Nkroemah van Ghana heeft
gisteren aangedrongen op spoedige
stappen voor ae vorming van „een een
heidsregering van Afrikaanse staten'
Volgens hem is eenheid de enige manier
om een einde te maken aan „imperialis
tische, politieke en economische over
heersing" van Afrika. Hij merkte op,
dat de Afrikanen niet in de koude oor
log betrokken willen worden.
Het Wereldgebeuren
Dat „de tijd slijt" is een bewering, die gelukkig niet in alle ge
vallen bewaarheid wordt. Zulk een geval vormt met name de
dankbaarheid tegenover de Polen van de bevolking van Axel,
Breda en Driel, waar de herinnering aan hun strijd voor de be
vrijding van Nederland met grote piëteit wordt bewaard.
Deze dankbaarheid kwam in Axel, Breda en Driel o.a. tot uiting in het op
richten van fraaie monumenten, in het in leven roepen van de nog steeds
zeer actieve vereniging „Axel-Polen", de comités „Driel-Polen" en „Ne
derland-Polen"; in de „Polenstraat" en het „Szydlowskiplein" te Axel,
de „Casimirstraat" te Driel, alsook in het verlenen van het ereburger
schap van de stad Axel aan kolonel dr. Z. M. Szydlowski, van de stad
Breda aan generaal S. Maczek en van de gemeente Heteren aan de Poolse
parachutistengeneraal S. Sosabowski.
Onlangs werd krachtens besluit van b. en w. van Heteren aan het voor
malige Jacob Cremerplein te Driel de naam gegeven van „Generaal S.
Sosabowskiplein". „Dit besluit werd genomen aldus b. en w. in him
schrijven aan de in Londen wonende Poolse generaal ten einde de
naam van de ereburger van Heteren, commandant van de Eerste Poolse
Onafhankelijke Parachutebrigade, die zo heroïsch heeft gevochten voor
onze beiiijding op deze wijze te eren en in de herinnering van de inge-
levendig te houden".
Officieren en het
gebroken geweertje
In het tijdperk tussen de beide wereld
oorlogen heeft ons land op vaak felle
wyze de aanhangers ran eenzydige ont
wapening bestreden. Wij zullen niet aar
zelen, om dit, indien nodig, in de toe
komst weer te doen, omdat we ook
in het atoomtijdperk deze gedachte
fataal vinden voor ons zelfstandig vc"~-
Geanimeerde ontvangst
op Prinses Irene"
„De overheid zou voor de speciale po
sitie van de journalist en zijn produkt
meer oog moeten hebben. De overheid
zou dus een krant of tijdschrift niet met
hetzelfde sociaal-economische oog moe
ten bezien, als waarmee zij een pakje
margarine of gloeilampen of damestas
jes bekykt. Die noodzakelijke andere
blik zou tot uiting moeten komen in de
bemoeienis van de overheid met lonen
en prijzen, ook met het fiscale aspect
van een krant of tijdschrift". Dit zei
vrijdagmiddag mr. A. Stempels, voor
zitter van de Nederlandse Journalisten
Kring, de N.J.K., op de jaarvergadering
van deze kring in „Britannia" te Vlis-
singeu.
Mr. Stempels bezag in zyn jaarrede
met als achtergrond de nieuwe C.A.O.
voor dagbladjournalisten de positie
van de journalist. Mr. Stempels meen
de, dat wat het fiscale aspect betreft zo
groot mogelijke faciliteiten in de rede
zouden moeten liggen, facilitèiten voor
de ondernemingen en voor de journalis
ten. De voorzitter van de N.J.K. wees
erop, dat de autoriteiten zich op de
dwaalweg hebben begeven van het over
één kam scheren van de journalisten en
anderssoortige werknemers in welke be
drijfstak ook, bijvoorbeeld ook in het
krantenbedrqf. „Het betreden van die
dwaalweg wyst op gebrek aan begrip
aangaande de bijzondere positie van de
journalist", aldus mr. Stempels.
„Het gebonden-zijn van onze sala
rissen en andere arbeidsvoorwaarden
aan dringende overheidsnormen, be
tekent in beginsel het kluisteren van
onze arbeidsmogelijkheden, dus van
de persvrijheid", aldus de N.J-K—
voorzitter, die er voorts op wees,
dat de persvrijheid niet alleen een
belang is voor journalisten, ook jour
nalisten in dienstbetrekking, maar
eveneens voor de uitgevers, dus de
werkgevers van de journalisten.
Te goedkoop
Mr. Stempels gaf voorts als zijn me
ning te kennen, dat de kranten veel te
-oedkoop zijn: er wordt te weinig voor
ietaald. „De verhouding tussen adver
tentieopbrengsten en abonnementsop
brengsten is te ongunstig voor de abon
nementen". Als oorzaken hiervan zag
spreker de strakke prijsbeheersing uit
het recente verleden, die het publiek
heeft verwend. Namelijk gewend aar
een lage. een té lage prijs. „Tegenwoor
dig is de prijsbeheersing iets minder
strak. De overheid kan ingrijpen met
een prijzenbeschïkking". „Maar", aldus
mr. Stempels, „het zou een vervelend
en misschien wel kostbaar avontuur
worden zo'n beschikking te riskeren"
Waarbij hij overigens opmerkte, dat zo'n
prijsbeschikking naar zyn mening we
gens strijd met de persvrijheid onverbin
dend zou zyn.
Tevoren liadden de aanwezigen de heer
A. F. K. Parée herdacht, die elf jaar
secretaris van de kring is geweest en
onlangs overleed. De heer Parée werd
vanwege zijn grote verdiensten voor de
N.J.K. posthuam tot erelid van de Ne
derlandse Jonrnalisten Kring benoemd.
Nadat men nog enige huishoudelijke
ken had behandeld, volgde tijdens een
vaartocht met de veerboot „Prinses
Irene" een ontvangst door het provin
ciaal bestuur van Zeeland. Jhr. A. F.
C. de Casembroot, commissaris der ko
ningin in de provincie Zeeland, wees in
zijn welkomstwoord op de goede con
tacten, die tussen pers en provinciaal
bestuur bestaan. De commissaris me
moreerde de gesprekken, die hij had
êournalisten na de bevrijding van
eren in 1944 in barakken bij het
licht van olielampen en na de ramp in
1953.
„Nu is Zeeland ïn een nieuwe fase
van zijn ontwikkeling", zo zei de
commissaris der koningin, die noem
de de „zeer behoorlijke industriali
satie" en de recreatie. Ten aanzien
van het laatste onderwerp zei jlir.
De Casembroot met enige nadruk
„Zeeland wil niet dc speeltuin zijn
op drieërlei grondslag: prot.-christe-
lyk, rooms-katholiek en neutraal,
maar Zeeland hoopt ook dat er zich
mensen zullen vestigen, want iedere
vestiging betekent een concrete ver
breding van de financiële basis van
de provincie". Grote mogelijkheden
voor de verbindingen zijn nu aan
staande, door de brug over het Ha
ringvliet en de Oosterscheldebrug.
In zijn antwoord zei mr. Stempels, dat
hij mei genoegerf had kennisgenomen
van hei begrip, dat de commissaris der
koningin had getoond voor wezen en
begrip van het werk der journalisten.
„U blykt vertrouwen in ons te hebben"
Zeeland had volgens mr. Stempels een
bijzonder, eigen karakter.
Tijdens de geanimeerde vaartocht op de
veerboot, langs de Walcherse kust,
De waarnemend voorzitter van de Ver-
ig van officieren van de koninklijke
lacht en de luchtmacht, kolonel J.
Potteboom, maakte gisterochtend deze
opmerking in zijn openingsrede van de
algemene vergadering, die de vereniging
gisteren in Harderwijk hield. Hij zei dit
naar aanleiding van de uitslag van de
jongste kamerverkiezingen, die, zo
merkte hij op, mede heeft aangetoond,
dat de mens hardleers is. Hardleers,
want hoewel de toestand gelukkig niet
zo is, als rond de jaren '30, toen meer
dan een kwart van de leden van het par
lement voor eenzydige ontwapening was,
is het toch typerend, dat in kringen van
de Pacifistisch Socialistische Party, de
mentaliteit van het gebroken geweertje
weer is opgeleefd.
Het pacifisme is, zo zei de heer Potte
boom verder, niet alleen aan Nederland
gebonden. In vele westelijke landen
steekt het de kop op. Van dergelyke
stromingen wordt echter in het oostelijk
blok geen gewag gemaakt.
Over het „kerkelijk pacifisme zoals dat
tot uiting is gekomen in de brochure
van de synode van de Nederlands Her
vormde Kerk, zei kolonel Potteboom, dat
het nog steeds middelpunt van discussie
is. Gebleken is, dat zeer vele belijdende
hervormden de gedachten en beginselen,
zoals die in de brochure zijn neergelegd,
niet onderschryven.
W.E.U.-parlement
bespreekt Franse
kernbewapening
Het parlement van de Westenropese
Unie gaat op zijn zitting van 4 tot 7
juni in Parys de Franse kernbewape
ning aan de orde stellen in het kader
van de W.E.U., de defensieorganisatie
van Nederland, België, Luxemburg,
Frankryk, Duitsland, Italië en Enge
land binnen de N.A.V.O.
De defensie- en bewapeningscommissie
van het W.E.U.-parlement brengt op de
junizitting een rapport uit, waarin
wordt verklaard dat Frankryk de mi
nisterraad van de organisatie niet heeft
ingelicht over het op gang komen van
zijn produktie van kernwapens- Daar
door heeft de ministerraad nog niet een
niveau voor de toekomstige kernwapen
reserve binnen de W.E.U. kunnen vast
stellen.
(Het rapport spreekt niet over het Brit
se kernwapenpotentieel, aangezien het
W.E.U.-verdrag wat dit aangaat alleen
betrekking heeft op de strijdkrachten
en bewapening op het vasteland).
Het rapport klaagt er voorts over, dat
naast deze flagrante schending van het
W.E.U.-verdrag nog steeds niet een re
eling voor de bewapeningscontrole van
iracht is geworden. Er is in 1957 een
akkoord over een controlecommissie van
de WÜ.U. gesloten, doch het moet nog
door Frankrijk, Italië en Luxemburg
worden bekrachtigd.
T riangel
Het ligt in de bedoeling van de secre
taris-generaal van de Verenigde
Naties, Thant, dat de troepen van de
V.N., die momenteel de orde in Kongo
bewaren, tegen het einde van dit jaar
worden teruggetrokken. Dan moet in
het Kongolese gebied orde en rust heer-
afscheidingsbewegingen, die
de voornaamste reden vormden voor
het ingrijpen van het V.N.-leger, zijn
zo'n beetje als een nachtkaars uitge
gaan. De laatste rebel was de president
van Katanga, Moise Tsjombe. die zich
er bij heeft neergelegd, dat zijn pro
vincie weer onder het gezag van Leo-
poldstad is gebracht.-. Althans zo doet
hij het voorkomen. Er moet nog heel
veel geregeld worden tussen Leopold-
stad en Elizabethstad, maar de basis
voor samenwerking is gelegd.
Tóch maakt men zich ernstig ongerust
over de toekomst en vele blanken in het
Katangese binnenland overwegen op
nieuw of zij zullen vertrekken. De oor-
golf van moorden, die de
afgelopen weken het land heeft getrof
fen. In Jadotstad namen de blanke per
soneelsleden van de Union Minières on
langs een opstandige houding aan. nadat
een van hun collega's In een fabriek
was vermoord. De employés van de
maatschappij eisten een betere be
scherming door de troepen van de V.N.,
anders zouden zij vertrekken. Het ulti
matum is ten slotte ingetrokken, nadat
vertegenwoordigers van de V.N. hadden
verzekerd, dat zij zouden doen wat zij
konden. Het is ook niet gemakkelijk om
huis en werk zo ineens in de steek te
laten. De ongerustheid is echter niet
weggenomen. De vrees, dat straks na
het wegtrekken van de V.N.-troepen op
grote schaal stammenoorlogen zullen
losbarsten is dan ook niet onbegrijpelijk.
Katanga hangt een bloedrode
triangel. De drie hoeken worden
gevormd door de Verenigde Naties, het
Kongolese nationale leger, en Moise
Tsjombes vermiste gendarmerie. Toen
de gevechten van december 1962 waren
onderdrukt, werden 20.000 gendarmes
gedemobiliseerd. De meesten zijn sinds
dien verdwenen, velen met medeneming
van hun wapens. Wat is er geworden
van dit Katangaanse leger Dat is wat
de V.N. in Elisabethstad zich
niet zonder zorg afvragen. Slechts 3644
man gaven gehoor aan de oproep om
zich te laten opnemen in het centrale
Kongolese leger, nadat Katanga had
opgehouden een afzonderlijke staat te
zijn.
De Verenigde Naties zijn van mening,
dat weliswaar een aantal Katangese
soldaten zich als burgers heeft terug
getrokken op zijn dorpen, maar dat zich
nog minstens 15.000 man ophouden in
de provincie, voor het merendeel rond
om Elisabethstad. Toen president
Tsjombe, in opdracht van de V.N., zyn
leger ontbond, gaf hij alle soldaten drie
maanden soldij in plaats van ontslag.
Die drie maanden zijn nu om, en de
V.N. vrezen dat de soldaten zich zullen
groeperen in kleine, goed bewapende,
onderdelen, die in Katanga een regime
van moord en doodslag zullen instellen.
B°
maakten de journalisten kennis met de
bekende klederdrachtengroep van de
stichting „Nieuw Walcheren" uit Dom
burg, met de Zeeuwse leeuw, die over
stapte van de sleepboot „Van Woelde-
ren" en met opgewekte muziek van de
„Lazy river six".
Vandaag zaterdag wordt de jaar
vergadering van de N.J.K. in „Britan
nia" voortgezet met onder meer een
forum.
Op de veerboot Prinses Irene" be
zegelde mr. A. Stempels, voorzit
ter van de Nederlandse Journa
listen Kring, met een stevige
handdruk zijn dank aan jhr. mr.
A. F. C. de Casembroot, commis
saris der koningin, voor de ont
vangst. door het provinciaal be
stuur.
Foto P.Z.C.)
Mr. Fock president
commissaris van
de Gasunie
De raad van commissarissen der N.V'.
Nederlandse Gasunie heeft gisteren op
zijn eerste vergadering, «lie is gehouden
in het Provinciehuis te Groningen, nog
geen beslissing genomen over de zetel
van he' hoofdkantoor-
De raad besloot, behoudens goedkeuring
van de minister vnn economische zaken,
tot president-commissaris tc benoemen
mr. C- L. \V. Fock, commissaris der ko
ningin in dc provincie Groningen.
Verder werden drie nieuwe commissa
rissen benoemd, te weten: ir. J. Bloe-
mendaal, van de staatsmijnen, ihr. H.
A. van Karnebeek, van Esso. en mr
E. T. baron van Voorst tot Voorst, van
de !=hell.
Keuze werd vaak weloverwogen gemotiveerd
Meer zetels voor
V.V.D. (40); minder
voor P.v.d.A. (26)
Het resultaat van de Tweede-
Kamerverkiezingen, die de re
dactie van de maandbladen „Re
flector" en „Blikopener" op 15
mei 1963 heeft georganiseerd
voor de middelbare schooljeugd,
is thans vastgesteld.
Kiesgerechtigd waren leerlingen met
minstens 3 jaar voortgezet onder
wijs- In totaal hebben 290 scholen
deelgenomen, voornamelijk gymna
sia, lycea, h.b.s.-en, m.m s.-en. han-
delsdagscholen en kweekscholen.
Het aantal geldig uitgebrachte stem
mer bedroeg 31 01? {9715 proeent).
blanco stemmen werden er 781 en on
geldig 130 uitgebracht.
De geldige stemmen werden als volgt
over de 17 partijen verdeeld:
Kath Volkspartij: 8.472 (27.32 pet.);
Partij van de Arbeid: 5.299 (17.09
pet.); Volksparty voor Vrijheid en
Democratie: 8-003 (25.81 pet.)Anti-
Rev. Partij: 8.179 (10.25 pet Chr.
Hist. Unie: 2.514 (8.11 pet.): Comm.
Partij Nederland: 237 (0.76 pet);
Staatk. Geref. Partij: 214 (0.69 pet.);
Pac. Soc. Partij: 1.416 (4.57 pet.
Liberale Staatspartij: 460 (1.48 pet-);
C.N.P.: 17 (0.05 net.); Grol: 74 (0.24
pet.); Econ. Appel: 255 (0.82 pet):
N.D.P.: 132 (0.43 pet,.); Geref Pol.
Verbond: 176 (0.57 pet.); Veilig Ver
keer. 165 (0.53 pet.); Boerenpartij:
357 (1.15 pet.); Volksreferendum: 42
(0.13 pet.).
Zetelverdeling
Zou deze uitslag beslissend zijn ge
weest voor de samenstelling van de
Tweede Kamer, dan zou deze het vol
gende beeld hebben vertoond (tussen
haakjes de samenstelling van de hui
dige Tweede Kamer)
Kath. Volkspartij 43 (50)Partij van
de Arbeid 26 J43)Volkspartij voor
Vrijheid en Democratie 40 (16);
Anti-Rev. Partij 16 (13); Christ.
Hist Unie 12 (13); Comm. Partij Ne
derland 1 (4); Staatk. Geref. Party
1 (3); Pac Soc. Party 7 (4); Libe
rale Staatsparty 2 Econ. Appel
1 Boerenpartij 1 (8)Geref.
Pol. Verbond (1).
Verschillen
Vergelijkt men de verschillende groe
pen scholen, dan blijken onderling
zeer treffende verschillen te bestaan,
zo werd op de openbare scholen
slechts 5 90 procent van de stemmen
op de K.V.P- uitgebracht, 34.26 pro
cent op de Partij van de Arbeid, 38.07
procent op de V.V.D. en 6.77 procent
op de protest.-christelyke partijen
(A.R.P.. C.H.U., S.G.R en G.P.V.)
Deze percentages liggen bij de r.-k.
scholen 82.23 procent K.V.P.1.65
procent (P.v.d.A.), 9.48 procent (V.
V.D.), 0.85 procent (prot.-chr. par
tijen
De groep prot.-chr scholen leveren
weer een heel ander beeld op. name
lijk 1.23 procent (K.V.P.), 8.05 pro
cent (P.v.d.A.), 21.14 procent (V.V.
D.) en 62 68 procent (prot -chr par
tijen).
Geestdrift
Veel meer dan bij de officiële ver
kiezingen zyn voorkeurstommen uit
gebracht.
Een bijzonderheid van deze „reflec
tor" verkiezingen was onder meer de
mogelijkheid tot motivering van de
keuze.'Hiervan «s op grote schaal en
veelal weloverwogen gebruik ge
maakt.
Gezien de geestdrift, waarmee dit ex
periment is ontvangen, ligt het in de
bedoeling van de redactie ran „Re
flector" en Blikopener" verdere acti
viteiten op dit gebied te ontwikkelen.
lOTinnrriD*'1 -vvnaaawaaftawavuvvwwwwwwwwvvwwwvwvwvwwwwvwwwwwwvwuwvwvwv
afscheidings-
oorlog wordt door 3e VN. klein ge
acht. Een woordvoerder zei hiervan:
„Zonder de huursoldaten zijn de Katan-
gezen van geen nut. Ze hebben ons geen
moeilijkheden bezorgd, waarom zouden
ze het nu doen?"
Gewezen Katangese soldaten zijn echter
al verantwoordelijk gesteld voor één
sterfgeval bij Elisabethsiad. Een Belg,
Emile Therer, werd in de nek gescho
ten toen hij van Elisabethstad op weg
was naar Noord-Rhodesië. Niemand zag
het incident, maar ex-soldaten acht
men er verantwoordelijk voor. In een
tweede incident werd een Portugees
aangevallen en beroofd van 34.000
frank door twee ex-soldaten die op
dezelfde weg reden. Een woordvoerder
van de V.N. zei, dat wanneer deze ex-
soldaten gebrek aan voedsel kregen, ze
zeer gevaarlijk konden worden. Vijftien
duizend van dit soort vrijbuiters, zei
hij, „zouden bijzonder grote moeilijkhe
den kunnen veroorzaken".
Waarnemers in Elisabethstad achten
het geenszins uitgesloten dat de zaak
van de vijftienduizend vermiste Katan
gese soldaten, het ernstigste probleem
van de voormalige afgescheiden provin
cie zou kunnen worden,
De vrede wordt voorts bedreigd door
het militante stammenbewustzijn in
Katanga. Onlangs zijn in Jadotstad nog
zeventig negers Baloeba en Loenda
gedood, toen tussen beide stammen
een oorlog uitbrak. Toen de Belgen nog
in Kongo waren, was het onder blank
kader staande leger mans genoeg om
de stammen in toom te houden. Nu ver
vullen de V.N. die rol. Gaan zy weg, dan
zal hun taak die van het nationale Kon
golese leger worden. Maar in een rap
port van de V.N. uit februari stond:
„Het moet zeer ernstig worden betwij
feld of het Kongolese leger in staat is
rust en orde te verzekeren zonder hulp
van de V.N.". Dat rapport heeft nog
niets aan actualiteit ingeboet. Ook op
het terrein van de economie zijn er
moeilijkheden. Ondanks grote voorraden
aan koper, kobalt en uranium, staat
Katanga op de rand van een bankroet.
De handel staat bijna stil. Zakenlieden
kunnen geen in- of uitvoervergunningen
loskrijgen van de centrale regering in
Leopoldstad. De prijzen in de winkels
stijgen met de dag, en er schijnt geen
manier te zijn om dat tegen te gaan.
De economische moeilijkheden in Ka-
tanga zijn grotendeels het gevolg van
het feit, dat Leopoldstad het gezag uit
oefent. En Leopoldstad zit aan de grond.
Er zijn geen buitenlandse deviezen meer,
en de Kongolese frank is waardeloos.
Waarnemers menen dat als de V.N.
weggaan, het nodig zal zijn ze terug te
roepen om Kongo te redden.
Als er al wat te redden valt.
PRESIDENT TSJOMBE.
...stuurde soldaten bos in...
