ISRAËL, DE
VIJANDIN
ONS MIDDEN
Perscommentaar op
verkiezingsuitslagen
Versplintering
verontrust
NIEUWS UIT DE KERKEN
4
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VRIJDAG 17 MEI 1963
iA/yfVVIVVVVI/WVWV\|VWWWVVWVWVVIAIWWV>IV\n/WWVVWWWVVUW>AA#IIV>AIWlAnAn»MVW%IWV1WWWW^WAAAAAiWWtAAA^IWW>IWWVW»AWAiWinAAWAAAA/lAAAAIiAWAAAAAAAIlAAA^AWiWWVlAAAAAAAWtfVV\l\/WUV
Koning Feisal van Irak, omgekomen bij een
staatsgreep, koning Saud van Saoedi-Arabië en
ikzelf tijdense en conferentie, die wij te Amman
hielden om over een gezamenlijke Arabische po
litiek binnen het kader van de Arabische Liga te
spreken.
ordanië leeft temidden van vijanden. Een daarvan is Israël,
dat wij zoals alle Arabische staten zien als een vijandige
macht, die tegen alle rechtsprincipes in in ons midden is ge
creëerd. Andere zijn die Arabische staten, welke ons kwalijk
nemen dat wij in de strijd tegen het wereldcommunisme de
zijde van de vrije Westerse landen hebben gekozen, dezelfde
die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van de joodse staat.
Wanneer wij zeggen, dat wij evengoed Arabieren zijn als an
dere Arabieren, hakken deze op ons in, zeggend: En hoe ver
klaren jullie dan je houding tegenover Israël
dat het probleem Israël van de laat
ste jaren dateert; zij redeneren net
zo oppervlakkig als zij, die menen
dat het voldongen feit in zichzelf een
moreel rechtvaardiging heeft voor
zijn voortbestaan.
Al een eeuw lang
Wü hebben daarop een antwoord
maar het is niet een glad antwoord,
dat het demagogisch goed doet. Want
wanneer wij over Israël spreken,
spreken wij over de Joden. En wy
weten maar al te goed, hoe zwaar
de Joden hebben geleden onder Hit-
Ier. Wy begrijpen hun verlangen naar
een nieuw en beter leven. Wat wij
echter niet begrijpen is, dat de last
van hun problemen werd afgewenteld
naar een miljoen Palestyn.se Arabie
ren, wier mening niet werd ge
vraagd, al vormden zy 93 percent
van de bevolking van het land. Dit
is de grote fout, die in Palestina is
begaan: het recht van zelfbeschik
king van de zittende bevolking is er
met voeten getreden.
Wij hebben de kwestie zien groeien,
honderd jaar lang. Sommigen denken
Sinds wanneer is Palestina een
plaats, waar het om de Joden tot
moeilijkheden is gekomen? Ik ga
terug tot een nauwkeurig bepaald
jaar: 1838. Toen gaf Lord Palmer-
ston aan de eerste Britse vice-consul,
die hij in Jeruzalem aanwees, de in
structie mee „in het algemeen be
scherming te geven aan de Joden".
Twee jaar later schreef dezelfde
Lord Palmerston aan de Britse am
bassadeur in Istanbul: „Het zou voor
|")e drie jaren na 1955 heeft het bestaan van de zelfstandige
Jordaanse staat aan een draadje gehangen. Koning Hoessein
wijt de onrust, die zijn volk in deze jaren verscheurde aan twee
krachten: die van het communisme en die van de Egyptische
ambitie om in de Arabische wereld de politieke koers te dicteren.
In 1955 werd door een aantal staten met Engeland het Bagdad Pact ge
sloten, dat bedoelde een dam op te werpen tegen de communistische be
dreiging uit het noorden. In het Midden-Oosten sloot Irak zich bij dit pact
aan. Onmiddellyk spoot een stroom van wat koning Hoessein in zijn auto
biografie „lasterlijke en leugenachtige propaganda" noemt los uit Cairo,
waar Nasser zich als leider van het Arabische nationalisme danig gepas
seerd voelde.
Irak en Jordanië waren in die tijd nauw verbonden; bovendien leunde Jor
danië voor zijn defensie geheel op Engeland. Geen wonder derhalve, dat
de propaganda uit Cairo zich weldra ook tegen Hoessein richtte.
Kwam de aansluiting van Irak bij het Bagdad Pact als een verrassing,
nog groter was de schok toen Egypte een wapenovereenkomst sloot met
het Sowjetblok. Nassers zelfvertrouwen steeg er enorm door. Maar het
voorbeeld van Cairo, de eerste die de oude banden met het westen ver
brak, maakte diepe indruk in alle Arabische landen, ook in Jordanië.
Ondersteund door een scherpe propaganda van radio-Caïrio groeide onder
een groot deel van de bevolking het besef, dat de rol van het westen in
het Midden-Oosten uitgespeeld raakte.
Intussen bevond Jordanië zich in een moeilijk parket. Aansluiting by het
communisme was uitgesloten. Maar Hoessein, zich wel bewust van de Is
raëlische dreiging en het feit, dat Jordanië van de bijna 1100 kilometer
Arabisch-Israëlische grens ruim 600 kilometer alleen te verdedigen had,
zat te springen om militaire steun. Die was te verkrygen via aansluiting
bij het Bagdad Pact.
„Ik wilde" schrijft Hoessein „hierin echter niet beslissen zonder het fiat
van Nasser te hebben gekregen. De Egyptische generaal Amir, die de
zaak in opdracht van Nasser kwam bespreken, droeg de goedkeuring met
zich mee. Iedere versterking van Jordaniës macht is een versterking van
de Arabische wereld, zei hij. Egypte heeft derhalve geen bezwaren."
Hoessein was ten zeerste opgelucht. Hij liet de Engelsen weten, dat met
de voorbereidingen kon worden voortgegaan. Toen barstte de bom. „Hoes
sein verkoopt zijn land aan de Britten" schreeuwde radio-Cairo. In een
oogwenk was het land in tumult. Woedende menigten trokken de straat
op. De regering kwam ten val. Politieke agitators, naar de vaste overtui
ging vanv Hoessein gesteund met Egyptisch geld, trokken het land door.
Huizen, regeringsgebouwen en buitenlandse eigendommen gingen in vlam
men op. In heel Jordanië heerste chaos.
Koning Hoessein zag af van het Bagdad Pact. Om de rust in het land te
herstellen nam hy zyn toevlucht tot het laatste redmiddel: hij riep het
Arabische Legioen op. Het beantwoordde geweld met geweld. Het leger
redde de staat voor de jonge koning.
de sultan van groot belang zijn wan
neer hij de Joden aanmoedigde terug
te keren naar Palestina en er zich
te vestigen; de rijkdommen die zij
zouden meebrengen, zouden de inkom
sten van de sultans schatplichtigen
zeer vermeerdenen". In 1909 be
schreef de Amerikaanse aardrijks
kundige Ellsworth Huntington hoe
de fellaha's in de vruchtbare delen
van Palestina „in de Joden hun
grootste vijand zien"; in 1912 was er
in de Ottomaanse Kamer van Afge
vaardigden een verontwaardigd to
neel, toen Arabische leden protesteer
den tegen de manier waarop Joodse
gezinnen grote stukken land in be
slag namen van afwezige landeige
naren.
Maar eerst tegen het eind van de
eerste wereldoorlog werden de Ara
bieren getroffen door de hardste slag.
Op 2 november vaardigde de Britse
regering de Balfour Declaratie uit,
waarin Palestina het nationaal tehuis
voor de Joden werd genoemd. De be
woordingen waren vaag; de tweede
paragraaf luidde: „Niets mag ove
rigens worden ondernomen dat de
burgerlijke en godsdienstige rechten
van de bestaande niet-Joodse ge
meenschappen in Palestina in gevaar
zou kunnen brengen". Maar de Zio
nisten wisten precies wat zij daarvan
zouden overlaten. Dr. Weizmann
stelde het zonder omwegen: „Wij
willen Palestina even Joods maken
als Engeland Engels is".
De Joodse immigratie nam na 1917
hand over hand toe. Mijn grootvader
Abdullah, die toen Emir was van het
nieuw-gecreëerde Transjordanië,
raakte ernstig bezorgd. Palestina en
Transjordanië waren wel afzonderlij
ke Britse mandaatgebieden, maar
men kon ze zoals Emir Abdullah
in zijn memoires schrijft nauwe
lijks als zodanig beschouwen. Trans
jordanië was in feite het natuurlijke
achterland van Palestina en vormde
er een geheel mee.
Geweld in Palestina
Beide gebieden waren ordelyke lan
den, waar de bevolking een goe
de onderlinge verstandhouding
had. Maar toen duizenden joden Pa
lestina binnenstroomden, kwam het
tot twisten. De Britten probeerden
de rust te handhaven door aan de
ene kant de Joden in toom te houden
en aan de andere hun vrienden de
Arabieren te bedwingen. Waarschu
wingen ging uit naar de Volkenbond
en naar Londen. In 1936 deden ko
ning Ibn Saud, koning Ghazi van
Irak en Emir Abdullah van Trans
jordanië een beroep op de Arabische
bevolking een eind te maken aan de
geweldplegingen en te vertrouwen op
de Britse regering. IJdele hoop; de
Britten besloten tot deling in een
Joods en Arabisch gebied.
Mijn grootvader realiseerde zich dat
wanneer deling een voldongen feit
zou zijn, een ramp niet kon uitblijven.
Hij stelde Londen daarom voor
Transjordanië en Palesina samen te
voegen, de Joden plaatselijke auto
nomie te verlenen in het parlement
en de Joodse emigratie tot redelijke
cijfers te beperken.
In de overige Arabische landen werd
hij fel aangevallen, maar hy rede
neerde helder op grond van de fei
ten.
In 1921 bedroeg het aantal Joden in
Palestina nog een 100,000; in 1938
waren het er een half miljoen. Onder
het Britse mandaat waren zy in
staat meer land te kopen en in gro
tere aantallen binnen te komen. In
een nieuw, zelfstandige staat zouden
de Arabieren baas in eigen huis
kunnen zijn en een einde maken aan
de illegale immigratie.
De Britten zijn 't beu
Onze buren willen van deze oplos
sing niet horen. In 1939 ver
klaarde Londen, dat binnen tien
jaar Palestina een zelfstandige staat
zou worden. Toen begon de oorlog,
die onder meer tot gevolg had, dat de
Joden in Europa hun geboortelanden
wilden verlaten. In 1946 kwam de
Arabische Liga te Anshass in Egyp
te bijeen om af te kondigen, dat de
Palestynse kwestie een zaak was van
alle Arabieren en niet alleen van de
Arabische stammen in Palestina. Een
teken aan de wand voor Londen,
maar een onbegrepen teken. Binnen
het jaar was Engeland de kwestie
moe en besloot zyn mandaat te beënl-
dlgen.
De Verenigde Naties bemoeiden zich
met Palestina. Een speciale commis
sie bracht rapport uit: zeven leden
waren voor de ling, drie ondersteun
den mijn grootvaders plan voor een
federale unie met Joodse en Arabi
sche bestuursschappen en één was te
gen welke beslissing dan ook. Een
commissie ad hoe bestudeerde het
rapport en verwierp met 25 stem
men tegen 18 bij elf onthoudingen
een Arabisch voorstel om de recht
matigheid van de Balfour Declara
tie aan een uitspraak van het Inter
nationale Hof van Justitie te onder
werpen. Meer dan de helft van de
commissie weigerde derhalve te
stemmen tegen deze Arabische reso
lutie, die van vitaal belang was. Toen
't op stemmen over deling aankwam
waren er 25 voorstanders, 13 tegen
standers en 17 onthoudingen. Van de
55 leden stemden dus slechts 25 vóór
deling van Palestina in een Joodse
en een niet-Joods gedeelte.
In afwachting van de beslissing van
de Algemene Vergadering der Ver
enigde Naties zaten de Zionisten niet
stil. Hun grootste succes was het
winnen van de stemmen van het
Sowjetblok. Op 28 november stem
de de Assemblee met 33 tegen 13
stemmen by 10 onthoudingen vóór
deling.
Oorlog
Op 14 mei 1948 eindigde het Britse
mandaat. Onmiddellyk werd de
staat Israël uitgeroepen. De Verenig
de Staten en Sowjet-Rusland erken
den hem zonder dralen. De volgende
dag zonden de Arabische landen hun
troepen over de grenzen om de orde
te herstellen en de Arabische bevol
king, die reeds werd aangevallen te
beschermen.
Mijn grootvader werd op het laatste
ogenblik door alle Arabische staten
tot opperbevelhebber aangewezen.
Het was een dubieuze eer, zoals al
spoedig bleek. Een feitelijk gezag
over troepen van andere Arabische
landen kreeg hy niet; in sommige
gevallen mocht hy ze niet eens be
zoeken. De Joden waren goed voor
bereid en joegen de slecht gecoördi
neerde Arabische troepen voor zich
uit. Honderdduizenden vluchtelingen
trokken van hun haardsteden
naar Gaza, naar Syrië, maar de
meesten naar het oosten, naar Jor
danië.
Terwyl de gevechten afliepen, kwa
men tweeduizend Palestijnse Arabie
ren in Jericho byeen en stelden het
deel van hun land. dat door het Jor
daanse Arabische Legioen was gered
onder het gezag van mijn grootvader.
Ons volk werd in één slag een mil
joen mensen groter; de bevolking
van de hoofdstad Amman liep in drie
jaar op van 30.000 tot 200.000. In
1961 werden in Jordanië nog 590.822
vluchtelingen geregistreerd, die V.N.
hulp ontvingen; 224.453 leefden in
kampen.
Uit deze droevige situatie moeten wij
een uitweg zoeken, die eervol is voor
alle partijen. Tot mijn spijt moet ik
zeggen, dat de huidige toestand daar
weinig hoop op geeft. Israël laat niets
na om zijn positie te verstevigen;
het gebruikt daarbij methoden die
even fel-nationalistiseh zijn als die
welke Hitier gebruikte oni de Joden
Het Arabische Legioen is altijd Jordanië's trotse (en enige...) legermacht
geweest. Het vocht dagger aan de zijde van de geallieerden tijdens de
tweede wereldoorlog; het sgeelde een belangrijke rol in de strijd tegen
Israël in 19J/8. Zijn bekwame en toegewijde aanvoerder was Glubb Pasja
die ik in 1956 zeer tot mijn sgijt moest ontslaan. Dit ontslag is mij in de
westerse wereld en vooral in Engeland ten zeerste kivalijk genomen; toch
geschiedde het og gronden die uitsluitend van intern Jordaans belang
waren; ik geloof na gesgrekken met generaal Glubb in latere jaren dat
hij daar volledig begrip voor heeft. De kwestie die tot een volledige breuk
met Glubb leidde was er een van verantwoordelijkheden. Als vorst van
een soevereine staat kon ik niet langer tolereren, dat de Britten niet be
reid waren het kader van het Legioen snel te Jordaniseren. Weliswaar ont
vingen wij van Londen 120 miljoen gulden ger jaar voor het Legioen, maar
dat mocht «iet betekenen, dat loij in een vorm van militaire afhankelijk
heid zouden leven. Voor Jordaanse nationalisten was in het officierskader
van het Legioen geen glaats. Ik heb dat veranderd. Voor een eigen defen
sief beleid met name ten ogzichte van Israël kon onder Britse sugre-
matie evenmin glaats zijn. Ook dat heb ik veranderd. En daaraan moest ik
de cagabele leider van het Legioen en mijn goede persoonlijke vriend,
Glubb Pasja offeren. Foto: og inspectie bij het Legioen; in het midden
Glubb Pasja.
tflftnAAArtA/WWVVVVVVVVVVVWVVVWWWWWUWVVVWVWVWVUUVVWWWWWWWVVWVVWWWVW
lende Arabische landen in de armen
van het anti-westerse blok gedreven.
Wij in Jordanië zullen die weg niet
volgen; maar het is duidelijk dat ons
vermogen om aan deze tendens weer
stand te bieden staat of valt met de
houding, die het Westen aanneemt
tegen Israël.
Wanneer liet Westen rust en orde
wenst in het Midden-Oosten en do
vriendschap van de Arabische stn-
ten wil winnen om er een bolwerk
tegen het communisme mee te vor
men, zal het 't initiatief moeten ne
men om de Palestynse kwestie vol
gens de beginselen van politieke en
economische rechtvaardigheid op to
uit Duitsland te verdrijven. Het be
schouwt een eventuele terugkeer van
de verdreven Arabieren als een be
dreiging voor zyn veiligheid.
Ook nu nog: Israël
In het streven naar Arabische een
heid is het ons onmogelyk voor
bij te zien aan het land, dat vroe
ger bekend was als Palestina, waar
een onopgeloste kwestie (met als ne
venverschijnsel meer dan een miljoen
vluchtelingen) blUft voortbestaan als
een levend bewijs van de Zionistische
dreiging tegen het hart van de Ara
bische wereld.
Wij worden echter niet alleen be
dreigd door de Joodse natie-zelf. De
steun die door westerse landen aan
Israël gegeven wordt, heeft verschil-
lossen.
Copyright Pro. Zeeuwse Courant
Opera Mundi
DE TELEGRAAF schrijft in
een commentaar op de verkie
zingsuitslagen, dat de politieke
gevolgen van deze verkiezings
uitslag nog niet geheel zijn te
overzien, maar wel eens belang
rijk zouden kunnen zijn.
De belangrijkste vraag waar het bij
deze verkiezingen om ging is im
mers of het huidige regeringsbeleid
zal worden voortgezet, dan wel of er
een rooms-rode samenwerking zou
ontstaan.
Blijkens het verkiezingsresultaat is
er geen enkele aandrang uit het Ne
derlandse volk de Partij van de Ar
beid in het nieuwe kabinet op te ne
men.
Indien het toch tot onderhandelingen
met de P.v.d.A. zou komen, zou deze
partij haar eisen zo moeten matigen,
dat zij van haar specifieke verlan
gens toch geen verwezenlijking kan
verwachten.
Het ALGEMEEN HANDELSBLAD
constateert, dat de verkiezingen van
J963 in de eerste plaats die van de
splinterpartyen zijn geworden, in de
tweede plaats die van de V.V.D. De
verliezer is de Party van de Arbeid.
Een wonderiyke uitslag, waardoor
het politieke beeld van Nederland be
trekkelijk ingrijpend is gewijzigd.
Het immobilisme, zo schrijf het Han
delsblad verder, werd volledig door
broken. De liberalen herwonnen de
dynamiek, die bij hun politieke op
vattingen past. Afgezien daarvan
mag men in het liberale succes ook
een aanwijzing zien, dat een belang
rijke groep van het Nederlandse volk
het beleid, zoals dat de afgelopen
vier jaar is gevoerd, doorgetrokken
wenst te zien.
Dat het conglomeraat van negen
splinterpartijtjes bij elkaar bijna vijf
procent van de stemmen op zich wist
te verenigen, is op zyn minst beden-
keiyk.
Het ALGEMEEN DAGBLAD vindt
de grootste winnaar by deze verkie
zingen boer Koekoek. De belangryk-
ste echter is het kabinet-De Quay in
zijn geheel.
De Boerenparty mag het landbouw
schap dankbaar zijn voor de uiteen
zetting van drie boerengezinnen te
Hollandscheveld. Omdat deze zaak
zo veel opzien baarde vonden duizen
den malcontenten een uitlaatklep
voor hun wrevel in deze party'; het
waren bepaald niet allen boeren die
Koekoek stemden.
De TI JD-M AASBODE noemt de
twee meest kenmerkende byzonder-
heden van deze verkiezingsuitslag
het verlies van de P.v.d.A. en de
winst van de kleine partyen. Er is
geen enkele reden zich over een der
gelijke negatieve instelling van dit
deel van het kiezerskorps te verheu-
ten. Men hoeft nog niet met de heer
uurhoff, voor wie de druiven wel
zuur waren, te dramatiseren en de
democratie de verliezer van deze
stembusuitslag te noemen, een ge
zond verschynsel is de vooruitgang
der kleine partijen toch niet
HET VRIJE VOLK vindt het op
merkelijk dat de P.S.P. in vele ge
meenten na de Staten-verkiezingen
niet meer heeft gewonnen. Het
schynt dat deze partij voorshands
haar hoogtepunt heeft bereikt.
Het spreekt vanzelf dat de Party van
de Arbeid zich op de uitslag zal moe
ten bezinnen, met name zal haar te
gemoet worden gevoerd dat het Ne
derlandse volk niet gediend is van
politiek op langere termijn.
TROUW heeft de verkiezingsuitslag
niet met een onverdeelde vreugde
ontvangen, maar toch is er bepaald
reden tot dankbaarheid. De A.R.P.
liep iets achteruit, maar minder dan
velen hadden verwacht. Gezien de
stormen die er in de A.R.P. gewoed
hebben, was enige achteruitgang wel
te verwachten, maar de trouw aan
en de liefde voor de beginselen heeft
het bij de A.R. gewonnen van de irri
tatie. Als geheel mogen we constate
ren, dat de christelijke partijen, die
volgens prof. Vondeling funest voor
de democratie zijn, een blok vormen,
dat beslissend is voor de politieke
toekomst van Nederland.
DE VOLKSKRANT dat de K.V.P. de
aanvallen van de socialistische oppo
sitie uitstekend heeft weerstaan en
zich byzonder goed heeft gehouden
door zelfs naar 50 zetels te klimmen
Het doet vooral deugd dat de K.V.P.
ook in de grote steden, waar haar
percentage eerder wat terugliep,
weer duidelijk mag spreken van een
opgaande lijn.
DE NIEUWE ROTTERDAMSE
COURANT, schrijft onder meer dat
het betrekkelijk succes van de nieu
we lijsten op net eerste gezicht het
opmerkelijkst lijkt. Maar van meer
betekenis voor het toekomstige
landsbestuur acht dit blad toch de
achteruitgang van de P.v.d.A. Al is
het wel vaker voorgekomen dat een
verliezende partij belangrijke posten
in een kabinet kreeg, anderszijds kan
de vraag rijzen, of een verliezer een
aantrekkelijker partner bij een kabi-
netsmormatie Is.
Na de Statenverkiezing verleden jaar
ie het verlies van de V.V.D. minder
onverwacht. Procentueel lijkt deze
party in herstel.
JITSTAPPEHOE BUSPASSAGIERS
1 goedn
I Steakt op juiste
wijze over en kijkt
naar links en naar
i rechts
Kan de buspassa-
I door onder de bus
door te kijken
Nog maar al te vaak gebeuren er
ongelukken met buspassagiers
die onverhoeds voor een stilstaan
de autobus om de rijbaan oplopen.
Meestal loogt het nog net goea
af, maar de A.N.W.B. meent dat
het rijverlceer toch altijd uiternt
voorzichtig moet blijven bij het
passeren van autobussen die stil
staan. Vaak is het mogelijk om
onder de bus door te kijken en
daardoor tijdig geattendeerd te
worden og een voetganger die
voor de bus langs te voorschijn
kan komen. De buspassagiers
willen wij aanraden na te zijn
uitgestapt langs de achterkant
van de bus te lopen en zowel
naar rechts) als naar links goed
uit te kijken voordat wordt, over-
nestoken.
Ds. R. A. Flinterman
25 jaar predikant
Woensdag 22 mei ls het 25 jaar geleden,
dat ds. R. A. Flinterman uit 's-Graven-
hage werd bevestigd als predikant in de
Gereformeerde Kerken in Nederland. Ds.
Flinterman werd 10 augustus 1909 te
Loosduinen geboren. Op 22 mei 1938
werd hij door zyn oom. wyien ds. D. de
Wit, bevestigd als predikant van de ge
reformeerde kerk van Tienhoven in
Utrecht. Van 20 juli 1947 tot 8 septem
ber 1957 was h ljpredikant van de gere
formeerde kerk van Goes. Op 22 sep
tember 1957 werd ds. Flinterman door
ds. Joh. Meynen bevestigd als predikant
van de gereformeerde kerk van 's-Gra-
venhage-Oost.
Tijdens zijn ruim tienjarige ambtsbedie
ning te Goes maakte ds. Flinterman deel
uit van het voorlopig bestuur van de
stichting „Protestants Christeiyk
Streekziekenhuis voor Noord- en Zuid-
Beveland". Naderhand was hy lid van de
raad van commissarissen van genoemde
stichting. Tydens zijn verblijf te Goes
werd daar ook nog een tweede gerefor
meerde kerk, de Oosterkerk, gebouwd.
Thans is ds. Flinterman o.a nog voorzit
ter van de stichting Centrum voor Ziels
zorg op Gereformeerde Grondslag. Ds.
Flinterman zal vrijdagavond 24 mei a.s.
van half acht tot half negen in de Trl-
umfatorkerk aan de Laan van Oost-
Indië te 's-Gravenhage recipiëren.
Concilieschema over liturgie
Binnen enkele dagen zal het herziene
schema over de liturgie gereed zijn voor
behandeling op de tweede zitting van
het Vaticaans concilie. In de hoofdstuk
ken handelend over de eucharistie, het
brevier, de sacramenten, muziek en
kunst is het beginsel doorgetrokken, dat
de bisschoppenconferenties het recht
krygen zelf de hervormingen ln de litur
gie toe te passen zonder voorafgaande
toestemming van Rome. Bij de H. eucha
ristieviering worden woOrd- en offer
dienst duidelijker onderscheiden en ver
eenvoudigd. Het latyn blijft voor de of
ferdienst gehandhaafd. Maar voor het
overige krijgt de volkstaal veel meer
kansen, te beoordelen door de episcopu-
ten. Gezameniyk opdragen van de mis
en ontvangen van de communie onder
twee gedaanten behoort voortaan tot
de mogelijkheden van de westerse litur
gie. waardoor een opzetteiyke toenade
ring tot de oosterse liturgie bereikt is.
Bisschop van Palembang
met emeritaat
Paus Joannes XXIH heeft mgr. dr. H.
Mekkelholt s.c.j. op diens verzoek om
gezondheidsredenen ontheven van zyn
functie als bisschop van Palembang.
Mgr. J. Soudant, zijn coadjutor, is nu
residerend bisschop van Palembang ge
worden.
Kerkelijke mutaties
NEDERLANDS HERVORMDE KERK
Beroepen te Leerbroek J. C. ter Louw te
Lage Vuurse. Bedankt voor Wouden
berg D. van den Berg te Veenendaal.
GEREFORMEERDE KERK
Beroepen te Emmeloord (N.O.P.) vac. J.
Schouten, E. Jansen te Goes. Beroepen
tc Lewedorp en te Emmercompasc
G. Maneschyn, kand. te Amsterdam.
GEREFORMEERDE KERK
VRIJGEMAAKT
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Het curatorium heeft beroepbaar vei
klaard de heer M. van Beek te Eder-
veen en tot de theologische studie toe
gelaten de heer J. Pannekoek tc Zie-
rikzee.
BENOEMINGEN IN HET
AARTSBISDOM.
Zijne eminentie Bern- kard. Alfrink
heeft op zyn verzoek met ingang van
24 mei 1963 eervol ontslag verleend
aan de zecreorw. heer A. Hartman als
pastoor te Enschede, en benoemd al
daar de zecreerw. heer H, J. Timmer,
die aalmoezenier was bU de Ncd. stryd-
krachten. Tevens heeft de aartsbisschop
benoemd tot rector van het r.-k. zie
kenhuis te Hengelo (Ov.) de zeereerw.
heer drs. W. H. L. Vergoeven.
Prof. A. Geyser in
het gelijk gesteld
Professor Albert Geyser, de 43-jarlge
Zuldafrikaanse theoloog, die op beschul
diging van kettery uit de Zuidafrikaan-
se Nederduits Hervormde Kerk, de op
een na grootste der protestantse ker
ken in de unie, was gezet, is woensdag
door deze kerk in ere hersteld. Hij
heeft ook zfju bevoegdheid als predi
kant weer teruggekregen.
Professor Geyser trad september jl. af
als professor in de theologie aan do uni
versiteit te Pretoria. Hy is thans pro
fessor in de godgeleerdheid aan de uni
versiteit te Wiïwatersrand. Professor
Geyser was in mei 1962 door een com
missie schuldig bevonden aan kettery.
Na de behandeling van zijn zaak door
het hof hebben deze commissie en hij
zelf een gemeenschappelijke verklaring
uitgegeven. Hierin wordt gezegd dat de
uitleg, die de commissie neeff gegeven
aan prof. Geysers mening over de
christologie (dat deel der theologie, dat
handelt óver de persoon van Christus),
„onopzettelijk onjuist" ls geweest. Alle
kosten van het door professor Geyser
559ste STAATSLOTERIJ was - 4e
lijst
HOGE PRIJZEN
S000 1618 ƒ2000 13521 ISOO 1974 16224 IOOO 2663 3282 4020 8291 13906 16469 18266
400 1 646 ISO8 2348 4824 5858 6297 6558 21910 200 1731 2926 3070 8254 4205 4659 6026
6520 7181 8969 9823 9949 10108 10446 10171 11290 12722 13572 1482!) 15211 15676 15878
15987 17930 18446 18990 19407 19875 20518 21120 21123 21161 21427
PRLIZEN VAN 81
J064 127 213 243 396 424 761
2190 218 226 288 330 356 398 475 548 565
636 655 685 098 778
8084 173 244 354 509 5-13 742
4003 023 033 039 043 120 195 260 271 290
342 344 593 848 898 899 922 929
6102 242 28-1 380 146 507 510 631 667 679
826 988 997
6109 134 118 167 248 271 296 409 442 514
573 688 706 753 807 Sll 863 981
1014 036 0-16 196 206 224 225 266 404 579
591 646 657 665 817 890 898
8052 224 301 345 354 465 516 370 696 723
771 912 999
0028 124 19!) 273 307 415 443 585 615 618
783 797 938 9R0
10157 200 202 206 237 262 338 419 664 667
747 759 888
11031 053 077 560 778 889 890 913 966
1050 056 066 093 110 1S2 186 197 217 232
35-1 359 374 387 389 450 494 499 506 508
514 518 545 546 582 590 602 633 649 715
726 768 777 792 822 827 866 894 901
*037 075 124 135 163 206 230 232 255 258
295 297 320 869 401 436 516 537 556 561
614 621 626 684 728 768 799 879 887 S96
8010 027 038 062 218 367 370 376 449 489
549 589 612 635 636 647 601 694 750 767
768 798 799 806 850 858 874 882 902 918
947 962 986 989
4017 036 044 070 118 163 226 227 281 291
292 299 326 335 346 363 396 399 416 447
460 464 488 520 545 555 563 567 569 583
633 650 788 790 805 81S 827 835 860 861
907 910 938 944 948 959 962
B054 115 119 136 153 184 226 228 237 274
279 315 330 347 361 3S3 409 454 498 527
552 652 661 674 683 702 708 710 712 730
749 751 790 818 824 855 872 885 915 970
980
6024 063 067 123 143 149 176 190 232 263
316 333 340 366 385 391 400 404 462 499
501 514 518 586 628 629 614 672 691 765
767 787 813 815 822 839 872 923 936 995
1001 072 133 153 15-1 205 228 254 280 37!'
391 405 413 429 449 457 4S0 487 514 51'
533 589 599 611 638 640 673 708 746 75"
768 782 784 894 905 910 937 956
8033 040 078 148 152 207 218 270 332 39."
401 454 497 525 533 566 573 647 652 65:'
693 702 707 741 777 793 8-13 867 898 925
935 951
0094 099 140 167 172 207 216 227 239 258
294 306 317 362 367 391 393 450 457 479
528 554 557 558 576 582 598 652 661 696
709 732 817 851 855 884
10009 030 069 076 086 143 155 233 258 26?
292 357 365 384 437 438 499 512 530 56'
578 603 612 619 623 670 673 709 722 737
818 831 843 872 882 907
11017 049 093 224 292 306 317 356 385 404
455 553 557 603 604 706 710 711 723 738
15 mei. Prijzen van
12015 026 035 047 093 15-1 234 240 437 439
447 658 743 760 834 837 924
'3)82 189 319 448 622 679 716 840 866 920
992
1029 065 297 332 361 517 613 632 789 834
899 967
15064 10-1 233 260 373 397 402 466 521 536
592 595 638 789 953
16055 108 139 193 195 252 267 370 442 387
654 701 896
11025 050 120 448 501 563 689 693 708 723
893
18069 238 241 25-1 294 380 381 397 404 407
515 540 593 599 601 625 856 875
10108 178 408 594 644 686 746 854
20027 132 191 239 454 461 567 670 921 909
789 790 803 838 852 877 898 899 926 956
963 999
12054 060 120 124 167 221 226 247 251
276 336 383 400 414 ISO 556 579 637 638
661 679 680 R9S 728 S04 847 852
18023 044 047 058 U79 103 108 140 145 213
246 257 350 386 393 393 402 414 478 523
526 539 571 583 617 672 683 768 831 838
843 859 80S 948 956 969 979
H0S5 130 201 227 217 304 319 369 460 509
539 540 570 573 5S5 605 651 689 692 714
722 762 795 811 819 862 876 914 919 952
968 971 983
15005 047 056 080 144 177 312 343 375 390
39-1 414 474 483 480 496 526 556 558 591
619 6-15 646 670 692 705 719 738 759 773
779 796 807 819 826 832 855 869 874 875
903 923 963 975
IC026 030 070 039 094 161 183 276 297 311
319 381 430 446 467 501 522 535 581 605
646 667 668 684 736 764 800 805 807 812
835 854 860 861 899 902 921 939 946 950
959 976 990
11040 089 124 185 193 219 224 232 235 297
365 415 -181 519 521 528 529 558 588 605
704 742 770 790 841 859 898 911 965 973
1012 033 062 094 109 1 lit 127 137 160 163
171 221 226 234 236 237 261 267 296 328
369 378 423 549 590 648 664 690 701 722
739 766 790 807 823 828 850 866 874 876
900 906 923 945 962
0004 039 081 12-1 15) 157 158 161 201 232
233 252 257 283 354 357 373 383 506 513
522 545 55-1 574 622 628 636 713 761 786
788 545 852 874 888 943 962 96-1 968 991
10011 127 200 286 366 372 418 435 -189 491
505 511 525 547 557 60S 611 627 637 644
671 720 737 744 760 831 875 923 944 960
M003 010 012 017 068 072 097 118 14-1 233
247 252 284 286 322 343 341 347 306 '06
411 456 460 163 509 513 535 543 54f '52
581 635 693 711 731 753 801 861 908 950
971
Verbetering lijst t
400 20051 moet zijn *051.
De aanleiding tot het proces was een
klacht, die drie studenten van professor
Geyser tegen hem hadden Ingediend op
grond van „ketterse uitleg" van de
brief van Paulus, aan de Filippcnzen,
vers 6 tot 11 (onderwerp: „Het voor
beeld van Christus").
De Zuldafrikaanse Nederduits Her
vormde Kerk gaat ervan uit, dat zy
slechts blanken als lidmaten kan aan
vaarden. Professor Geyser had aange
voerd dat dit in strijd is met dc Heilige
Schrift.
Op bet Wextdultse eiland Hefmarn, 1*
met oen geweldige knal een 37 meter hoge
graansilo mei een opslngvermogen van 3000
ton van zijn fundament gestort. De schade
bedraagt ruim twee miljoen gulden. Oorzaak
la vermoedelijk de weke grond.
De regering van Saoedi-Arabië gaat ak
koord met dc aanlog van een 3200 km lange
weg tussen Jordanië en Koeweit dwars door
de Saoedi-ArablHche woestijn.
De OostenriJkMi' filmproducent Ernst Ma-
rischka, die onder meer do serlo over „Sls-
Bi" heeft gemaakt. Is in dc Zwitserse stad
Chur overleden. Hij was 70 Jaar.
