RUYS
NATIONAAL ONTWIKKELINGSSCHEMA
VOOR RECREATIERUIMTEN
„Krachtige aanpak van
problemen is urgent"
Rotterdamse werd
in stalling vermoord
LIGA
VOORZITTER MIDDENSTANDSBOND
WIL KOPPELVERKOOP TEGENGAAN
Et PONCHO
Rockefeller is
weer getrouwd
HERBOUW VAN PERZISCHE DORP DOUSADJ BEGONNEN
WOENSDAG 8 MEI 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Studierapport Rijksdienst voor het Nationale Plan
De grote toeneming van de recreatiebehoefte maakt een krachtige
aanpak van de problemen die er op dit terrein bestaan, tot een zeer ur
gente zaak. Dit wordt geconstateerd in „Recreatieruimten in Neder
land", een studierapport van de Rijksdienst voor het Nationale Plan.
Inventarisatie, verkenning van behoeften en mogelijkheden, analyses
van het huidige beeld en de te verwachten veranderingen zijn in het
rapport opgenomen, waarin na een beschouwing over de uitgangspun
ten voor te nemen beleidsmaatregelen, een uiteenzetting wordt gege
ven voor een nationaal ontwikkelingsschema.
Uit de confrontatie van de toekomstige behoefte met de beschikbare
ruimte, accommodatie en bereikbaarheid blijkt een toenemend tekort,
zowel kwantitatief als kwalitatief, zodat het perspectief tamelijk be
nauwend is.
By de uitgangspunten voor de te ne
men maatregelen stelt het rapport voor
op, dat de bestaande recreatiemogelijk
heden in stand worden gehouden en
dat nodeloze aantasting wordt voorko
men.
Differentiatie
De capaciteit zal zo goed mogelijk die
nen te worden aangepast aan de behoef
ten, terwijl differentiatie van mogelijk
heden het rendement van recreatieruim
ten verhoogt. Differentiatie kan worden
bevorderd aoor maatregelen op het ter
rein van ontsluiting, toegankelijkheid,
accommodatie, attractiepunten e.d. Be
tere toegankelijkheid en ontsluiting
geldt in het bijzonder voor de kuststreek,
zowel voor de fietsers als voor de-auto
mobilisten.
De toegankelijkheid van de duinen en
de duinzoom van de 45.000 ha is
slechts een derde vrjj toegankelijk
moet worden vergroot, evenals de
ontsluiting van bossen en oeverstro
ken. Wat de toegankelijkheid van re
creatiegebieden aangaat, is de situa
tie in Zeeland en Zuid-Holland zeer
ongunstig en die in Drente en Lim
burg het gunstigst.
ER KOMT geen oorlog om Haiti
en dat is maar goed ookwant
dat land is geen schot waard. Het
is een van de zieligste gedoetjes
ter wereld. Het is ongeveer zo
groot als België en het dichtst be
volkte laml van het westelijk
halfrond. Ongeveer vijf miljoen
straatarme (en dus: brave) lieden
waarvan ongeveer 98 procent
analfabeet is. De revoluties wis
selen elkaar bij voortduring af en
die brengen dan meestal heel
vreemde figuren naar de top. De
huidige president, meneer Duva-
lier is medicus en een dictator van
het griezeligste sport.
Ik heb enige tientallen jaren ge
leden, enige tientallen dagen in
dit mysterieuze land vertoefd en
sindsdien ben ik er mij altijd
voor blijven interesseren, want 't
is een van de interessantste en
fascinerendste landen die ik ooit
lieb bezocht. De Voodoo-gods-
dienst of liever: afgodendienst)
die er vele aanhangers heeft is
een nachtmerrie-achtige bedoe
ning, waaraari honderden studies
zijn gewijd zonder dat men over
zijn duisternissen ooit tot klaar
heid is gekomen: zijn taal. een
Fransachtig dialect: „créoler' ge
naamd is moeilijk en zangerig en
heeft een kleine, kostbare litera
tuur die vooral in poëticis, zeer de
moeite waard is.
Het land heeft enkele grote figu
ren voortgebracht: Toussaint
['Ouverture, zijn grootste natio
nale held, die Napoleon de voet
dwars zette en daarom door deze
Le Singe Doré (de vergulde aap)
werd genoemd. Hij was een groot
veldheer en bestuurder en verder
Henri Christophe die een weelde
rig keizerlijk hof hield en vele pa
leizen bouwde. Zijn grootste ar
chitectonische werk is de Citadel
La Ferrière. iets reusachtigs op
een hoge steile berg. Daar kunt
ge ook zijn smalle witte graftom
be vinden: een bouwwerk dat on
vergetelijk in mijn reisherinnerin
gen staat.
Ik zou enige pagina's van deze
goede krant kunnen volschrijven
over mijn herinneringen aan mijn
ervaringen in dit vreemde land en
aan vele van de mensen, die ik er
heb ontmoet. Het wonderlijkste is,
dat op. enkele uren vliegens van
de Verenigde Staten een land als
dit bestaat, dat volkomen niet
thuis behoort in het werelddeel,
waarin het gesitueerd is en waar
toestanden heersen die voor wes
terse begrippen totaal onaan
vaard zijn: een tohoewabohoe, een
ongeordende massa van mensen
die totaal niets bezitten en die
niettemin een aanstekelijke le
vensblijheid en een bijna poëti
sche levensbeschouwing bezitten.
Er is een flinterdunne bovenlaag
van intellectuelen, kunstenaars,
ambtenaren, handelslieden en er
is altijd, uit die bovenlaag, een
president, die toch nog een aardig
duitje voor zichzelf weet te ver
zamelen, waarmee hij dan, als
zijn beurt om te verdwijnen is
aangebroken, een goed heenko
men weet te zoeken, tenzij hij
niet nét wordt neergeknald of op-
Groen-elementen
In de sfeer van de dagrecreatie ligt het
voornaamste knelpunt bij de voorzienin-
op korte afstand van de grote ste-
Aanbevolen wordt elf groen-
elementen van formaat als het Am
sterdamse bos aan te leggen: ten zui
den, oosten, noorden en noordwesten
van Rotterdam, ten oosten van (Den
Haag) Voorburg, ten noorden van de
spoorlijn Amsterdam-Haarlem (Spaar-
newoude), ten oosten van Amsterdam
bij Diemen, ten noorden van Amster
dam bij Oostzaan-Den Up, ten noorden
van Utrecht tussen Maarssen en Groe-
nekan, ten oosten van Leeuwarden
Grote en Kleine Wielen en ten zuiden
van de stad Groningen op de uitloper
van de Hondsrug in de provincie
ningen.
Voor het scheppen van nieuwe recrea
tiegebieden buiten de randstad wordt
een belangrijke mogelijkheid geboden
door de uitvoering van grote water
staatswerken: IJselmeer, Deltawerken,
Lauwerszee.
In deze gebieden kunnen 200.000 slaap
plaatsen worden ondergebracht, die zyn
jecijferd als het ongedekte tekort aan
overnachtingsaccommodatie, als de uit
breiding hiervan in de recreatiesectoren:
kust, groene ruimte en water respectie
velijk met 135.000, 200.000 en 10.000
slaapplaatsen is gerealiseerd. Deze to
tale uitbreiding van de overnachtings
accommodatie met ongeveer 540.000
slaapplaatsen wordt nodig geacht over
20 tot 25 jaar en betekent een
verdubbeling van het aanwezige aantal.
Behoeften
Bij het verkennen van de behoeften
mogelijkheden in de periode 1980-1990,
wanneer ons land 14 tot 15 miljoen
inwoners zal hebben, van wie byna drie
kwart in stedelijke gemeenten woont,
wordt In het rapport geconstateerd dat
ongeveer negen miljoen mensen hun va
kantie buiten de woonplaats doorbren
gen, van wie tweederde in eigen land.
Bij relatief gelijkblijvende dagtrek moet
men rekenen op een omvang van drie
miljoen over 20-25 jaar. Onduidelijk is
iet hoe de weekendtrelc zich zal ontwik
celen, die in de randstad nu rond
pet van de bevolking omvat.
Nieuwe vestigingen
Aan de hand van het ontwikkelingssche
ma voor de recreatieruimten stelt- het
rapport op basis van de overwegingen
en becijferingen voor, dat voor Schier
monnikoog, Ameland en Vlieland en re
gionale en nationale behoefte wordt ge
volgd, dat voor Terschelling en de kust
streek van Haarlem tot Camperduin sa
nering en/of uitbreiding tot stand komt
en dat er op Texel, en overigens langs
de kuststreken Den Helder-Camperduin,
Er is nooit, iemand geweest die er
iets redelijks van heeft weten te
maken, maar het wonder is dat
het is blijven bestaan.
En ook dat het zo'n verrukkelijk
landis om er als gast te toeven
temidden van vriendelijke men
sen en een wonderlijke, verwar
rends en aangrijpende cultuur vol
lieflijkheid en barbarisme. Een bi
zarre droom, die onvergetelijk
blijft, uw lange leven lang.
ELIAS.
I Haarlem-Katwijk, op Goeree, Schouwen
en Walcheren nieuwe vestigingen ko
men.
Als functionele verdeling van recreatie
streken langs de kust is in het schema
'als gewenst opgenomen, dat het strand
van Rozenburg tot Camperduin pri
mair voor dagrecreatie is voor de na
tionale behoefte.
Primair voor dagrecreatie maai
om in een regionale behoefte te voor
zien zyn voorts ook de duinge
bieden van Voorne en van Hoek van
Holland tot Katwijk. De eilanden
en de overige kust- en duingebieden
zijn allereerst bestemd voor weekend
en vakantierecreatie.
Veerse Meer
Van de waterrijke gebieden zijn de Frie
se meren en noorawest-Overijsel in de
eerste plaats bedoeld voor weekend- er
vakantierecreatie waar de regionale en
nationale behoeften dienen te worden
gevolgd. Voor de nationale behoeften
het Veluwe-randmeer en het Veerse
r aangegeven. De Biesbosch en het
Hollandse en Utrechtse merengebied
voorzien in regionale behoeften.
In de groene-ruimtesector schetst het
ilan dat nieuwe vestigingen tot stand
_:omen in zuidwest- en midden-Drente,
op de Hondsrug, in midden-Overijsel en
in de Kempen, primair voor weekend
en vakantierecreatie. Voor deze recrea
te zyn ook bestemd de Vechtstreek, de
Noord- en Zuid-Veluwe, de IJselvallei,
Zuid-Limburg en de Graafschap, waar
de accommodatie dient te worden gesa
neerd en/of uitgebreid, en Salland, stuk
ken van Twente en noord- en midden-
Limburg, waar de regionale en nationa
le behoefte gevolgd zal moeten worden.
De Baronie, de Meierij en de Utrechtse
heuvelrug zyn in hoofdzaak gebieden
voor dagrecreatie, die voorzien in een
nationale behoefte, terwyl zulke gebie
den, maar dan vooral voor regio
behoeften, zyn: Gaasterland, Beetster-
zwaag, Bakkeveen, Noordwest- en
jraoost-Drente, Westerwolde, Dal van
Reest, midden-Twente, de zuidelijke
Veluwezoom, het Ryk van Nymegen,
Gooi en het Markiezaat.
MET ADTO NIET VERDER,
WEL LATER VAN HUIS
Autobezit leidt kennelyk niet in
de eerste plaats tot het afleggen
van veel grotere afstanden, maar
tot later vertrek van huis. Als
dat zo doorgaat, betekent dit,
naarmate er meer Nederlanders
een autootje aanschaffen, dat er
een grotere topdrukte komt op
de zondagen.
De middag- en dagtrek uit de ste
den van de randstad Holland om
vat momenteel in de zomer bij re
delijk weer 25 tot 30 procent van
de bevolking. Twee-derde van de
ze trekkers Diyft binneneen straal
van 30 kilometer van huis. In
het algemeen zoekt men een be
paald doel, wil men vrij zijn,
blyft men veelal dicht bij de we
gen, vindt men graag behoorlijke
voorzieningen en vertoeft men
graag in de natuur of bij specta
culaire technische werken-
Dit wordt opgemerkt in „Recrea
tieruimten in Nederland" van de
rijksdienst voor het nationale
plan.
Vóór de verkorte werkweek een
feit werd. trok vijf procent van
de bevolking van de vier grote
steden er een weekendje tussen
uit.
Van de vakantiegangers, die bui
ten de woonplaats, maar in ons
land vertoefden, ging in 1960 bij
na de helft naar de toeristenge
bieden op de zandgronden, 22 pro
cent naar de badplaatsen, en 4
procent naar de watersportcen
tra, ongeveer een kwart was el
ders in ons land.
Meer dan de helft van deze va
kanties werd genoten in één
maand tijd: van half juli tot me
dio augustus. De drukste week
was de eerste van augustus. Be
rekend is, dat toen ongeveer
1.340.000 Nederlanders in eigen
land en niet thuis op vakantie
waren. Meer dan de helft van de
Nederlandse bevolking bracht in
1960 geen vakantie door huiten de
woonplaats. Ongeveer een achtste
van de bevolking ging naar het
buitenland.
Het Wereldgebeuren
NATIONAAL CONGRES IN UTRECHT
Vóór verticale
prijsbinding
In Nederland worden de ondernemingen
van groot tot klein uitzonderingen
daargelaten geplaatst voor een stjj-
gende omzet tegenover dalende winsten.
Kapitaalintensiteit en arbeidsintensiteit
beheersen momenteel het midden- er
kleinbedryf. Dit verklaarde gisteroch
tend de heer P. G. van der Weele, voor
zitter van de Koninklyke Nederlandse
Middenstandsbond, by de opening van
het nationaal congres dat deze bond in
Utrecht houdt.
Volgens hem wordt het aanpassingsver
mogen aan de economische omstandig
heden kleiner, en een evenwichtige ont
wikkeling van onze economie acht hij
dan ook een zaak waarbij elke midden
standsonderneming ten nauwste betrok
ken raakt. In dit verband noemde de
heer Van der Weele ook de reserverings-
politlek belangrijk. De huidige en toe
komstige kapitaalstoeneming dient, vol
gens hem, verantwoord te worden opge
vangen, zulks om tydelijke conjunctuur
golven en het wegebben van consumptie-
vraag te kunnen weerstaan.
Hij betoogde voorts, dat de positie van
de middenstand op de arbeidsmarkt
steeds krachtiger wordt. In 1950 bedroeg
het aantal zelfstandigen 472.000 en er
waren 465.000 werknemers. In 1963 liep
het aantal zelfstandigen terug tot
450.000, maar dat van de werknemers
steeg tot 475.000.
AANVANKELIJK DACHT MEN AAN HARTAANVAL
Nog geen enkel
aanknopingspunt
De Rotterdamse politie staat
drie maanden na de nog onopgelos
te zgn. dubbele roofmoord aan het
Brekelsveld opnieuw voor een
moordzaak, die in de eerste fase
van het onderzoek geen aankno
pingspunten heeft.
Gistermorgen vroeg namelyk, om vyf
werd in een rijwielstalling in de
Van den Hoonaardstraat by de Bergweg
het stoffelyk overschot aangetroffen van
de 53-jarige Johanna Th. Ludewigs, een
ongehuwde pensionhoudster, die volgens
het gisteravond door dr. J. Zeldenrust
uitgebrachte sectierapport kort na mid
dernacht door wurging om het leven
moet zyn gebracht.
Het onderzoek van dr. Zeldenrust doet
verder vermoeden dat een poging tot
zedenmisdrijf heeft plaatsgevonden,
maar daaromtrent was gisteravond nog
geen zekerheid.
Rijwielstalling
De vrouw werd in de rijwielstalling ge
vonden door haar kostganger, een
machinist, die toen naar zijn werk ging
evenals verschillende buurtbewo
ners van dezelfde rijwielstalling ge
bruik maakt.
Er waren géén sporen, die op een
misdrijf wezen en de politiearts dr.
Meyboom nam aanvankelijk aan, dat
de vrouw een hartaanval had gekre
gen, maar adviseerde voor alle ze
kerheid toch sectie te laten verrich
ten. Dr. Zeldenrust constateerde een
gebroken strottehoofd en verwondin
gen aan de buik.
De vrouw, die in de buurt zeer gunstig
bekend stond, is maandagavond met een
kennis tot ongeveer half een op bezoek
feweesl bij een oude man, die in een
iejaardentehuis aan de Schiekade woont,
;o is bij het eerste onderzoek komen vast
te staan. Voor het tehuis nam z(j af
scheid van de kennis en is alleen op de
fiets naar huis gegaan- Zij was in het
bezit van een sleutel van de fietsenstal
ling, die later ook in een zak van haar
mantel is teruggevonden. Toen zij ge
vonden werd stond de deur van de stal
ling nog open.
De politie neemt aan dat de dader haar
in de stalling heeft overvallen. Zy lag
daar volledig gekleed, in een vreemde
houding met haar fiets over zich heen.
Dr. Zeldenrust meent dat. zy met een
brede sjaal is gewurgd, waarschijniyk
met de sjaalkraag van haar mantel.
(Advertentie)
GORDIJNSTOFFEN
aan 2 kanten even mooi
Op bezoek
Mededelingen
De smaak is belangrijk voor een goede
spijsvertering. Daarom is aan het verband
tussen smaak en spijsvertering bij Liga
bijzondere aandacht gewijd.
Eén van de redenen waarom deze veelzijdige
voeding zo gemakkelijk kan worden toegediend.
Krachtige Kost
voor het Kind!
Sprekende over het probleem van de
mededinging, pleitte de heer Van der
Weele voor een betere wetgeving te
gen ongezonde concurrentie. De mede
dingingshandeling zoals grootbedrij
ven die toepassen door koppelverkoop
van branche-eigen en branche-vreem
de goederen dient, naar zijn mening,
onder de wet beperking cadeaustelsel
te worden gebracht.
Onder „economische mededinging" valt,
aldus de heer Van der Weele, ook de ver
ticale prijsbinding. Naar zijn oordeel is
men er op geen enkele wijze in geslaagd,
voldoende argumenten aan te vragen die
kunnen aantonen dat verticale prijsbin
ding een kunstmatige bevriezing van het
prijsmechanisme tot gevolg heeft en
daarmee de belangen van de consument
schaadt. Hij zei, dat het marktmechanis
me zelfs zo sterk is, dat het prijsbeleid
van de minister van economische zaken
in veel detailhandelsbedryfstakken geen
reële invloed behoeft uit te oefenen. De
Koninklijke Middenstandsbond wenst
handhaving van de verticale prijsbinding
waarbij inhoudt dient te worden gege
ven aan het reële overleg tussen fabri
kant en distribuant binnen deze binding,
aldus de heer Van der Weele.
Ten slotte legde hy er de nadruk op, dat
de ontwikkeling van de P.B.O. leert, dat
OP 18 JUNI UITSPRAAK
HOGE RAAD IN DE
ZAAK-DOKTER 0.
De advocaat-generaal by de Hoge Raad,
mr. Moons, heeft gisteren geconcludeerd
tot verwerping van het cassatieberoep
van de 46-jarige Berkelse arts J. F. A.
M. O. die door het gerechtshof te Leeu
warden tot levenslange gevangenisstraf
is veroordeeld wegens moord op zyn me
degevangene A. L. Lodder nit Gouda, ge
pleegd op 4 februari 1958.
Ten aanzien van de aangevoerde drie
cassatiemiddelen zei mr. Moons, dat
zijns inziens de stelling van de dagvaar
ding voldoende was. Het tweede cassa
tiemiddel had erover geklaagd dat een
deskundige niet was aangezegd dat hy
op de voortzetting van de zitting aanwe
zig moest zy'n. Mr. Moons achtte dit ver
zuim niet rakende het wezen van het
strafproces, zodat het niet tot nietigheid
van het onderzoek behoefde te leiden.
Ten slotte zei mr. Moons ten aanzien
van het derde middel, dat zijns inziens
geen tegenstrijdige bewijsmiddelen wa
ren gebezigd. De uitspraak van de Hoge
Raad is bepaald op 18 juni.
Djakarta Lloyd
gaat Nederlandse
haven bedienen
De Indonesische redery Djakarta Lloyd
zal binnen afzienbare tyd weer een Ne
derlandse haven gaan bedienen. Tot dit
tydstip kunnen echter reeds thans goe
deren uit Indonesië voor scheepsreke
ning via Antwerpen naar Amsterdam
en Rotterdam verzonden worden. Met
ingang van 1 mei is de firma Vinke
Co., zowel te Amsterdam als te Rotter
dam, benoemd tot agent van de redery
in Nederland.
de publiekrechtelyke en de privaatrech
telijke bedrijfsorganisatie elkaar soms
overlappen. Men treedt daarom, volgens
hem, «le werkzaamheden van de produkt-
en bedrijfschappen met gemengde gevoe
lens tegemoet. De publiekrechtelyke or
ganisatie dient, naar zijn mening, een
aanvulling te zyn op hetgeen in de pri-
vaatreehtelyke is gegroeid en tot ont
wikkeling komt.
Gouverneur Nelson Rockefeller
New York is zaterdag in het hu'
getreden met mevrouw Margaretha Fit
ter Murphy.
De 54-jarige Rockefeller is het vorig
jaar gescheiden. Ook mevrouw Murphy,
die 36 jaar is, is gescheiden.
Multimiljonair Rockefeller is lang be
schouwd als de man, die de beste kans
maakt door de republikeinse patij in
1964 aangewezen te worden als kandi
daat voor het presidentschap van de
V.S.
N.S.-monteur door
stroom gedood
De 24-jarige spoorwegmonteur L. G. ten
Brink uit Andijk is maandagnacht door
een stroom van 1500 volt gedood. Hy was
bezig met werkzaamheden aan de boven
leiding van de spoorlyn Leidschendam-
Voorburg. Daarbij scheen hij aarde ge
maakt te hebben. Het slachtoffer werd
direct naar een ziekenhuis in Den Haag
overgebracht, waar hij na aankomst is
overleden.
E.E.G.-vergadering
in Brussel
Voor de tweede maal sinds het afbre
ken van de onderhandelingen over d«
toetreding van Engeland komen mor
gen de ministers van buitenlandse en
economische zaken van de zes EJS.G.-
ianden in Brussel bijeen. Het voor
naamste agendapunt is de vaststelling
van een werkschema voor de komende
maanden.
Frankrijk is voor een spoedige oplos
sing van de agrarische vraagstukken.
West-Duitsland ziet de regeling van de
betrekkingen naar buiten als het drin
gendste probleem. De bondsrepubliek is
van memng, dat deze betrekkingen ver
waarloosd worden. Het liberale Duitse
blad „Die Welt" zegt uit goede bron
te hebben vernomen, dat de bondsrege
ring haar minister van buitenlandse
zaken Schroder heeft opgedragen in
Brussel van het vetorecht gebruik te
maken als Frankrijk blijft aandringen
op onmiddellijke behandeling van
landbouwkwesties.
Stuiversroman
'n een rechtzaal in Moskou wordt deze
week een proces gevoerd, «lat zich
als een spannende film voor de toe
schouwers ontrolt. De feiten, die tijdens
dit proces naar voren worden gebracht
zijn fantastischer dan een gevierd auteur
van spionageromans zou kunnen beden
ken. Op de groene tafel liggen dossiers,
die de boulevardpers pagina's kopij kon
den leveren, wanneer de inhoud ervan
geheel openbaar werd gemaakt. Maar
zover zal het wel niet komen, want al is
het proces tegen de Russische ambte
naar Penkowsky en de Britse zaken
man Wynne ook openbaar, bepaalde za
ken zullen altijd geheim blijven.
De laatste jaren is de westelijke wereld
verscheidene malen geschokt door spio-
nage-schandalen. Vooral de Engelsen
hebben in Londen hun portie gehad. Na
geruchtmakende affaire-Lonsdale,
waaruit bleek, dat een Russische leger
overste ongestraft en onopgemerkt ja
renlang In het hol van de leeuw, de
Britse hoofdstad, gegevens kon verza
melen over de Engelse marine-defensie,
was er de nog veel schokkender zaak-
Vassall.
De zaak-Vassall ligt de Britten nog vers
in het geheugen, omdat de Britse «Jag-
bladpers er zich meester van maakte en
bepaalde dingen, «iie tijdens de recht
zitting zo onopvallend mogelijk aan de
orde werden gesteld, haarfijn uitploos.
De zaak-Vassall, die zich zo kort na de
affaire-Lonsdale voordeed, was er voorts
de oorzaak van dat pers, publiek en par
lement zich afvroegen of de geheimen
van de Britse staat wel op doeltreffende
wijze werden beschermd. Men maakte
zich ongerust over de lekken in het rege
ringsapparaat en een commissie onder
leiding van Lord Radcliffe stelde op last
van de regering een onderzoek in, dat
onlangs werd beëindigd. Tot opzienba
rende onthullingen bleek het onderzoek
niet te hebben geleid, hetgeen de veront
rusten er niet geruster op heeft gemaakt.
De commissie-Radcliff kwam namelijk
tot de conclusie, dat de Britse rege
ring het ontstaan van de zaak-Vassall
niet had kunnen voorkomen. Vassall,
zoon van een gerespecteerd Brits domi
nee, had nimmer aanleiding tot verden
kingen gegeven. Hij had een uitsteken
de opvoeding genoten, wat heel belang
rijk is, voor iemand die in Engeland een
regeringsfunctie ambieert en hij had ook
tijdens zyn militaire diensttijd tot volle
tevredenheid van zyn superieuren ge
werkt. Hy was als eenvoudig klerk in
dienst gekomen van de Britse Admirali
teit, waar hy enkele malen voor promo
tie in aanmerking was gekomen, maar
deze bevordering was afgeketst, omdat
hy volgens de beoordelingscommissie
niet over de nodige intelligentie beschik
te. Zyn werk was zuiver van administra
tieve aard en wanneer hy eens geheime
documenten onder ogen kreeg, dan was
dat om ze van het ene bureau naar het
andere te brengen.
Omdat Vassall als militair wel eens voor
de militaire inlichtingenorganisatie had
gewerkt, had men geen enkel wantrou
wen tegen hem. Er bestond dan ook geen
bezwaar tegen zijn uitzending naar Mos
kou, waar een plaats vry was op het
kantoor van de marine-attaché. Daar
begon de ellende, want het bleek, dat
Vassall niet bestand was tegen de ge
haaide praktyken van de Russische ge
heime dienst. Vassall werd in de val ge
lokt. Bepaalde tegennatuurlyke eigen
schappen van de jonge Brit bleven voor
de Russen niet verborgen. Zy wisten de
ambassadeklerk in een compromitteren
de situatie te brengen, waarna Vassall
voor de chantage bezweek.
De commissie-Radcliffe heeft nagegaan
in hoeverre de betrokken Britse instan
ties verantwoordelijk konden worden ge
steld voor de benoeming van een man
met zulke kwetsbare karaktereigen
schappen op een zo moeilijke post, maar
zy heeft geen schuldigen kunnen aanwy-
zen. Het onderzoek naar de betrouw
baarheid van het personeel in de Britse
buitenlandse dienst gaat niet zover, dat
men ook inlichtingen verzamelt over de
intiemste en meest persoonlijke zaken.
Twaalf Europese vrijwilligers aan het werk
Werkgroep heeft
nu voldoende
vrijwilligers
Duizenden kandidaten van middelbare
scholen zijn dinsdag aan het schrifte
lijke examens begonnen. Op de foto een
kijkje in de gymnastiekzaal van het
Barlaeusgymnasium in Amsterdam
r hard werd geblokt.
De eerste groep van 12 Euro
pese vrijwilligers is gisteren
begonnen met de eerste werk
zaamheden voor de herbouw
het Perzische dorp Dousadj, dat
tijdens de vreselijke aardbeving
van 1 september 1962 gehêel
werd verwoest.
Deze jonge vrywilligers (20-25 jaar)
7,yn uitgezonden door de Europese
werkgroep, waarvan prinses Bea
trix presidente is. De E.W.G. heeft
op zich genomen om met hulp van
de jongeren in de verschillende Euro-
tese landen, en in samenwerking met
jonge Perzische vrijwilligers en de
dorpelingen, Dousadj te herbouwen
In ons land worden in talrijke plaat
sen met groot succes financiële ac
ties door jongeren gevoerd. Voor
gehele project is een bedrag
miljoen gulden nodig.
één
Nederlanders
B(j deze 12 vrywilligers zyn vier Ne
derlanders, twee Belgen, drie Fran
sen, twee Zwitsers en een Engelsman
Er zijn twee meisjes, bij de groep, een
Franse sociaal werkster en een
Zwitserse die kokkin is. De groep
heeft zich op haar werk voorbereid
tijdens een naby Versailles gehouden
trainingskamp van de internationale
vrijwillige hulpdienst. De vier Ne
derlandse jongemannen zyn: Henk
Terwey, die voordien zes maanden
heeft gewerkt in een kamp van de
internationale vrijwillige hulpdienst
in Algiers, Tjalling Bockma, beiden
uit Amsterdam, W. J. M. Vroomen
(Leiden) en Christiaan van Deelen
(Den Haag). Er is reeds een tweede
groep vrijwilligers samengesteld, die
na een trainingskamp op 27 mei uil
Parijs naar Perzië zal vliegen.
Er z(jn na de t.v.-uitzendmg waarin
prinses Beatrix op 29 april de tot en
met 29 mei durende „actie Dousadj'
aankondigde, zoveel reacties uit bin
nen- en buitenland binnengekomen
by het bureau van de E.W.G. in Am
sterdam (N.Z. Voorburgwal 298) dal
men nu over voldoende vrijwilligers
beschikt en de mogelykheid tot aan
melding heeft gesloten.
De Britse pers was met de uitslag van
het onderzoek door de Radcliffe-
commissïe niet onverdeeld gelukkig.
Zo constateerde byvoorbeeld de conser
vatieve „Daily Telegraph", dat de onge
lukkige Vassall-geschiedenis de Britse
regering nog niets heeft geleerd. „Nog
steeds werken twintig tot dertig Russi
sche staatsburgers in de Britse ambas
sade in Moskou. Vier aantrekkelijke
Russische meisjes bedienen er de tele
fooncentrale. Het gevaar is nog niet ge
weken", aldus dit blad.
Intussen is het spionage-proces tegen de
zakenman Wynne een nieuwe slag voor
de Britten. De voorstelling, die de Russï-
sche militaire retihters van de zaak
geven duidt op een onbenolpen gespio-
neer, zoals men dat zelfs in een stuivers
romannetje niet tegenkomt. Het lijkt
meer op een kinderspelletje dan op de
bittere werkelykheid. Tekens op lan
taarnpalen en op bomen, het smoKkelen
van geheime gegeven in kindersnoepjes
en net werken met codelysten, ramia-
tuurcamera's en transistorradiootjes, die
in handen van amateurs natuurlijk alles
behalve veilig waren en die dan ook wel
op de tafel van de rechters terecht
moesten komen, duiden op een vreemde
behartiging van de westelijke belangen.
Penkowsky gal, naar hy bekende, onder
meer inlichtingen door over raketten. Hy
kreeg, naar hy zei, bij een bezoek aan
Londen een Engels boek over raketten
om zich te oriënteren, want hij had er
weinig verstand van, omdat hij geen
technicus was.
Pekowsky bekende vlot en deze hou
ding heett verwondering gewekt. Welke
rol speelt Penkowsky in het proces? Jo
seph Alsop merkte vorige week in de
New York Herald Tribune op, dat Pen
kowsky in nauwe relatie stond met ge
neraal Iwan Serow, het vroegere hoofd
van de Russische geheime politie. Deze
Serow is op zyn beurt een bescherme
ling van maarschalk Malinowsky. Het
gerucht ging in Moskou, aldus nog
steeds Alsop, dat een van de dochters
van Frol Kozlow gescenken aannam
van Penkowsky.
Het is bekend, dat Malinowsky niet ge
heel aan Kroesjtsjews kant staat voor
zover het de ideologie betreft, maar
Kozlow daarentegen" werd genoemd als
Kroesjtsjews eventuele opvolger. Het
iroces in Moskou zou in dat verband
leel goed gebruikt kunnen worden om
de tegenstanders van Kroesjtsjew bui
ten gevecht te stellen.
Beperking bij
vervoer van vee
Varkens, sciiapen en kalveren niet
ouder dan vier maanden mogen voors
hands niet worden vervoerd uit een aan
eengesloten gebied in het oosten en zui
den van het land, welk gebied in grot<
trekken Twente, Salland, de Achter
hoek, het oosten van de Overbetuvve,
het Ryk van Nymegen, het Land van
Maas en Weal en het noordoosfeiyk
deel van de provincie Noord-Brabant
omvat.
Dit blijkt uit een beschikking van de
minister van landbouw en visserij, die
gisteren in de staatscourant is afgekon
digd. Deze maatregel is genomen ten
einde de export van vee en vlees uit
overig Nederland zo veel mogelijk
gaande te houden in verband met het
heersende mond- en klauwzeer.
MAARSCHALK MALINOWSKX
...betrokken by spionagezaak?^*