In loop 1963 nog plan herindeling ZxBeveland G.S. niet voor gemeente voor gehele kanaalzone Burgemeester vreest verstoring van evenwicht in de kanaalzone KIJK ...Zo krachtig en VOEL ...Zo zacht LUX VLOEIBAAR, Uw beste afwashulp. U kent LUX in de fles van 98 cent. Nu is er ook een fles van 58 cent. Met alle voordelen van moderne LUX: Grotere draagkracht voor Hulst en Oostburg DONDERDAG 25 APRIL 1963 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT T Meningen over herindelingsplan Suggestie: „Als het dan toch moet: één gemeente voor geheel het westen"... Als een verrassing zijn de voorstellen van Gedeputeerde Staten tot samenvoeging van een aantal gemeenten in Zeeuwsch-Vlaanderen voor de burgemeesters in dit gebied niet gekomen. „We wisten na tuurlijk dat er iets in de pen was", zei bijvoorbeeld burgemeester G. H. E. M. van Waes van Westdorpe. Tevreden met deze plannen was de heer Van Waes overigens niet. Zijn voornaamste bezwaar formuleerde hij aldus: „Als deze plannen worden gerealiseerd ont staat er een zekere onevenwichtigheid in de kanaalzone. Te grote gebieden worden nu toegevoegd aan Teraeuzen: de Axelse Sassing, een deel van Westdorpe (Stroodorpe). Het zuidelijke deel van de kanaalzone krijgt daardoor een onvoldoende deel in de ontwikke ling van dit gebied, dat zich steeds meer doet gelden als industrie gebied", aldus burgemeester Van Waes. dijke en Philippine. „Van de te vormen gemeente daar zou ik lie ver geen burgemeester sa menvoeging zal zeker problemen met zich brengen", wees de burgemeester van Nieuwvliet erop, dat de ir van een gemeente ook het ben met hun persoonlijke r de burgemeester te gaan: lijkheid wordt in de toi kleiner, door de grotere van het bestuurscentrum". Wat zijn eigen gemeente betreft burgemeester Everaars de samei ging met andere gemeenten „spijtig". GEHUCHT Voor de burgemeester van West dorpe was het dank zij de publikatie van dit plan „wel duidelijk, waarom het kanaalschap Zeeuwsch-Vlaande- ren van Axel. Westdorpe en Sas van Gent geen genade in de ogen van Gedeputeerde Staten kon vinden", zoals hij zei. Dat plan strookt name lijk niet met deze herindelingsplan nen. Toch acht deze burgemeester dit kanaalschap nog niet volkomen van de baan: „Er moet een kanaalschap komen, of het nu het kanaalschap van Axel, Sas van Gent en West dorpe is of een ander, maar er moet een evenwichtige ontwikkeling ko men van het kanaalgebied", zo meen de hij. De heer Van Waes kon ook niet hele maal akkoord gaan niet de argumen tatie. „Enerzijds stelt men", zo zei hij, „dat naar samenvoeging wordt festreefd, omdat de mentaliteit van e verschillende plaatsen en dorpen parallel zou lopen, terwijl men ander zijds in het middengebied plaatsen wil samenvoegen, zoals Biervliet, Hoek, Philippine en IJzendjjke, waar van dit niet gezegd kan worden". Pflnlijk vond burgemeester Van Waes het ook, dat bepaalde gebieden in dit verband noemde hij het kanaal eiland die mede door Westdorpe tot ontwikkeling zijn gebracht nu met een pennestreek bij Terneuzen wor den gevoegd. Daarentegen meende hij, dat voor Terneuzen de uitbreiding eerder gezocht moest worden aan de kant van de Westerschelde. Hoek bij voorbeeld, zou naar zijn mening, be ter bij Terneuzen gevoegd kun nen worden. „Het gebied van Ter neuzen zou in zuidelijke richting moe ten ophouden bij de cokesfabriek in Sluiskil", zo meende hij. „Het tijdstip om deze wijzigingen te lanceren lijkt mij ook niet gelukkig gekozen", zo zei burgemeester Van Waes tot slot. „Er zijn nu namelijk vele activiteiten om de industrie tot ontplooiing te brengen en de aandacht wordt nu enigszins van deze activiteiten afge leid, omdat men ook aandacht moet besteden aan deze grenswijzigings plannen", Het was burgemeester Van Waes dan ook liever geweest, dat deze plannen vier jaar eerder gelan ceerd waren. vertrouwelijk niet op de hoogte ge steld van de inhoud van deze plan nen", zo zei mr. Reuser, die dit een „onelegante gang van zaken" noem de. Zijn mening over de voorgestelde grenswijzigingen wenste hij overigens niet prijs te geven. „Dat zal ik pas doen in de eerstvolgende raadsver gadering", zo zei hij. Ook de meeste andere burgemeesters achtten in dit stadium de tijd nog niet rijp om hun mening vrij te geven. Zo volstond mr. H. Rijpstra van Terneu zen met het gezegde: „Geen commen taar". En ook de heren P. F. van Hootegem (Sluis) en J. A. Leen- houts (Cadzand en Retranchement) wilden pas een uitspraak doen, nadat de raad bijeen is geweest. „In prin cipe ben ik vóór het handhaven van de gemeentelijke zelfstandigheid", stelde burgemeester J. J. M. Ficq van IJzendtjke, die ook eerst de raad wilde horen alvorens verdere com mentaren te geven. „Een rigoureuze herindeling", meende burgemeester J. L. van Leeuwen van Oostburg, die het een gelukkige omstandigheid achtte, dat „de motivering nog aller lei mogelijkheden openlaat". Ook burgemeester M. K. van Dijke van Axel wenste zich van commen taar te onthouden, tot de gemeente raad over de herindelingsplannen zijn mening had kenbaar gemaakt. Bur gemeester J. A. Eekhout van Bres- kens was door uitstedigheld nog niet in de gelegenheid geweest de nieuwe plannen te bezien. „De status van verschillende zelfstandige gemeenten zal in de we plannen meer die van een g~' worden", aldus burgemeester Kostense van Biervliet, die het z< betreuren, dat de zelfstandigheid vele gemeenten wordt bedreigd, samenwerking tussen verschelt gemeenten wós toch al op gang ge komen?" „Ik betreur dit rigoureuze ingrij pen en ik zie meer in een vrijwil lige samenwerking, zoals al in Braakmangemeenten, in het ind' trieschap in West-Zeeuwsch- Vlaanderen en aan de k geografische en sociale werd al door verschillende tebesturen geactiveerd en gesti muleerd, aldus burgemeester Kos tense, die een zekere doorkruising van de bestaande plannen door de nieuwe indeling mogelijk achtte. „Als ik Schouwen-Duiveland en c herindeling van Walcheren bezie, da geloof ik, dat in Zeeuwsch-VIaande- ren de nodige beroering 1 gen zullen ontstaan door de nieuwe plannen". ZO STERK MOGELIJK t en met St.- ÉÉN GEMEENTE VOOROVERLEG „Als het dan toch moet, dan had ik liever gezien, dat van West-Zeeuwsch- Vlaanderen één gemeente was ge maakt of dat de kleine gemeenten beneden de 1000 inwoners waren sa mengevoegd", aldus burgemeester J. C. Everaars van Groede en Nieuw vliet. Do heer Everaars wees erop, dat het veraorgingspeil van verschil leden bestaande gemeenten achteruit zal gaan in de nieuwe constellatie, omdat men moeilijk bevoordeling van diverse kernen zal kunnen tegengaan. „Verschillende kernen zullen boven dien niet altijd kunnen aannemen wat de gemeente zegt. Ik ben bang, dat sommige gemeenten er een beetje bH zullen komen te hangen". Hierbij had burgemeester Everaars onder meer het oog op de samenvoeging van de gemeenten Biervliet, Hoek, IJzen- Burgemeester A. L. S, Hulst, welke gemeente zal mengevoegd met Clinge e Jansteen, kon deze combinatie maar toejuichen. „Ik ben gelukkig met de vorming van grotere gemeen telijke eenheden. Als gedeputeerde stond Ik indertijd een iets smaller front voor, maar in mijn burgemees tersperiode ben ik gegroeid in de gedachte, dat er aanmerkelijk minder gemeenten moeten zijn, die een zo sterk mogelijke eenheid en bestuurs kracht moeten hebben. Ik acht dit ook ln het bijzonder van veel belang voor de representatie naar buiten". De samenvoeging van Hulst, St.-Jan- steen en Clinge is ook in het belang van verschillende kerkdorpen in de omgeving. Overigens levert deze s~ menvoeging meer dan het door G. geschatte totaal van 12.000 inwoners op, aldus burgemeester Lockefeer. Dit aantal moet zeker 13.000 zijn. Voor Hulst zelf is de samenvoeging inderdaad van belang. „Het centrum zal krachtiger zijn en het kan een rol gaan spelen néast het kanaal- gebied. Ik zie mogelijkheden voor in dustrievestiging, anderssoortig dan in de kanaalzone, maar de mogelijk heid is er. Het nieuwe industrieterrein van Hulst blijkt nu, zonder dat b. en w. van de indelingsplannen op de hoogte was, op een strategisch punt te liggen: in de driehoek St.-Jansteen- Clinge en Hulst. Burgemeester mr. J. I. M. Reuser van St.-Jansteen, welke gemeente vol gens het plan zal worden samenge voegd met Hulst en Clinge, toonde zich verbaasd, dat hy nu pas offi cieel hoorde van dit herindelings plan. „De brief, waarin de Zeeuws-Vlaamse gemeentebesturen door Gedeputeerde Staten mededeling wordt gedaan van dit plan, is gedateerd op 19 april", zo zei hy, „maar wo hebben dlc brief pas woensdagmorgen 24 april ont vangen. Het Is dus duidelijk, dat deze brief is vastgehouden tot ook de pers S,S-°rd<"1 toEeUcht"- •ldl,• de Keer Gedeputeerde mr. dr. A. J. J. M. Mes heeft tijdens een bijeenkomst, Deze burgemeester telde met klem waarop het plan voor de gemeentelijke horindeling van Zeenwscli- het steeds vreemd gevonden te heb- Vlaanderen werd toegelicht, meegedeeld, dat in de loop van 1963 ben, dat de betrokken gemeentebe- eveneens een herindelingsplan van de gemeentelijke grenzen voor ge- sturen niet dij net vooroverleg be- 0 r, f 0 0 trokken zijn geweest. ,,wy zyn zelfs heel Zuid-I*0veiand verwacht kan worden. zuinig is LUX - sterk geconcen treerd. Met éénmaal knijpen maakt Ueen sop, dat vet en vuillosweekt en dan vasthoudt. Sprankelend schoon wordt Uw vaat. is LUX. Zachten zorgzaam voor Uw handen. Mede dooreen bijzonder bestand deel ter bescherming van Uw huid. PROFITEER NU VOOR 49 CENT LUX VLOEIBAAR - ONMISBAAR VOOR UW AFWAS Op de bovenste tekening worden de grenzen aangegeven van de 11 nieuwe gemeenten in Zeeuwsch- Vlaanderen, zoals Ged. Staten van Zeeland dat in hun herindelings plan voor dit gebied gedacht héb ben. De gemeenten, die G.S. wil len combineren, staan binnen de arceringen aangegeven. De kaart beneden geeft de huidi ge toestand van de grenzen van de S0 gemeenten -I» Zeemosch- Vlaanderen De mening, dat Oostburg de bad- plaatsbelangen uitstekend zou kun nen dienen, heeft echter tot het hui dige plan geleid. Groede kan dan volgens G.S., met zijn industrie- schappartners Breskens en Schoon- dijke, gecombineerd worden, terwijl Hoofdplaat (ook lid van het indus trieschap) het viertal gemeenten zoü completeren- HOOFDPLAAT EEN VAN DE uitgangspunten voor Ged. Staten van Zeeland inzake de gemeentelijke herin deling van Zeeuwsch-Vlaande- ren is geweest in de Tweede Ka mer van vele zijden geuite wens bij de behandeling van het wetsontwerp voor de grenswij ziging van Hulst en omliggende gemeenten om de herindeling in geheel Oost-Zeeuwsch-Vlaan deren te bevorderen, alsmede een mededeling van de minister van volkshuisvesting en bouw nijverheid om de bestuurlijke indeling van de kanaalzone aan te passen bij de te verwachten ontwikkeling. Ook drong de mi nister van binnenlandse zaken bij het grens wijzigingsvoor stel van Groede en Breskens aan op herindeling van geheel West-Zeeuwsch-Vlaanderen. In dit geheel hebben Ged. Staten overwogen de draagkracht van de centrumgemeenten Hulst en Oostburg te verhogen. Deze markante zaken in de gemeen telijke herindeling van Zeeuwsch- Vlaanderen hebben Ged. Staten gis teren tydens een persconferentie na der toegelicht. Gedeputeerde mr. dr. A. J. J. M. Mes verklaarde daarbij onder meer, dat G.S. overwogen heb ben om de vier gemeenten aan de kanaalzone: Terneuzen, Axel, Sas van Gent en Westdorpe dan wel te handhaven dan wel tot één gemeente te combineren. G. S. hebben echter aan de vorming van twee gemeenten (combinatie Terneuzen en Sluiskil, alsmede com binatie Sas van Gent en Westdorpe) de voorkeur willen geven. Als bezwa ren tegen één gemeente noemde mr Mes de volgens het college te grote afstand tussen Terneuzen en de Bel gische grens, de aanwezigheid van oude gevestigde industrieën in Sas van Gent en Westdorpe tegenover de nieuwe in Terneuzen, alsmede het verschil in levensbeschouwing tussen Sas van Gent en Westdorpe ener zijds en Terneuzen anderzijds. ZUIDGEMEENTE Voorts hebben G. S. overwogen ten zuiden van Terneuzen één grote gemeente te vormen, be staande uit Koewacht, Zuiddorpe, Overslag, Sas van Gent en West dorpe. Dit stuitte volgens het col lege op het verschil in mentaliteit van de bevolking en het industri ële karakter van de laatste twee gemeenten. Overigens kunnen hierover de raden van de betref fende gemeenten wel een andere gedachte hebben, meende de heer Mes. Voor Terneuzen hebben gedeputeer den vervolgens een uitbreiding van het „waterfront" (om stedebouwkun- dige redenen) gedacht in oostelijke richting, waarbij dus van de Otheen- se kreek een dankbaar gebruik kan worden gemaakt. Ditzelfde motief kan volgens G.S. niet gelden voor uitbreiding ln westelijke richting, omdat het col lege het Braakmangebied in zijn huidige vorm wil handhaven. De toekomstige ontwikkeling van Terneuzen heeft er voorts toe geleid, dat G- S. Axel en Zaamslag willen combineren tot een speciale woonge- meente, waarin mogelijk toeleve ringsbedrijven voor de kanaalzone ^gesitueerd kunnen worden. FUNCTIE OOSTBURG Het college van Ged. Staten was vervolgens van mening, dat Oost- burg zyn centrumfunctie moei lijk lian vervullen met zijn hui dige inwoneraantal van amper 4000. Vandaar dat G.S. een com binatie voorstellen met Cadzand, Ketranchement, Nieuwvliet, Zuid- zande en Waterlandkerkje. Gede puteerden zijn van mening, dat op deze wyze een goede leiding kan worden gegeven aan de ontwikke ling van het strandgehied, terwijl daardoor met name Nieuwvliet en Retranchement tot een behoor lijke ontwikkeling gebracht kun nen worden. Ten aanzien van de centrumfunctie van Hulst leefde vóór 1940 bij het toenmalige college van Ged. Staten reeds de gedachte aan een combina tie van Hulst. Clinge en Sint-Jan- steen. De reden was toen dezelfde als nu: vergroting VEm de draag kracht van Hulst, dat voor zijn cen trumfunctie in verhouding tot het aanlaJ inwoners en de oppervlakte nog gering, ook na de recente grens wijziging grote financiële offers moei brengen. Overigens hebben G- S. nog overwo gen de kustgemeenten Cadzand, Nieuwvliet, Retranchement en Groe de (met 3200 inwoners samen) te combineren, waarbij dan Oostburg gecombineerd zou worden met Zuid- zande en Waterlandkerkje, en Hoofd plaat met IJzendjjke. Gedeputeerde Mes wees er in dit verband op, dat Hoofdplaat reeds eerder de wens te kennen heeft gegeven met Breskens gecombi neerd te willen worden. Wanneer echter zon blijken, zo betoogde de heer Mes, dat tijdens de bespre kingen van het plan de raad van Hoofdplaat de voorkeur zon ge ven aan aansluiting by de Braak mangemeenten, dan zal dit niet op bezwaren stuiten. Wel zou er dan het bezwaar zijn, dat Breskens een te klein grondgebied heeft voor zijn industriële ontwik keling, maar dit zou volgens mr. Mes niet doorslaggevend behoeven te zyn. De bevolking van Hoofdplaat is echter overwegend r.-k., afwij kend dus van de sterke protes tantse structuur van Breskens, Groede en Schoondyke. Samen voeging van Hoofdplaat met Bier vliet of met LJzendyke stuit vol gens G. S. niettemin op bezwa ren: Biervliet ligt te excentrisch ten opzichte van de tot Hoofd plaat behorende buurtschappen Slijkplaat en Nummer Een. ter wijl Hoofdplaat in het geheel niet is georiënteerd op IJzendrjke, ter wijl behoorlijke weg- en busver bindingen ontbreken. Voorts hebben Ged. Staten overwo gen, dat Sluis en Aardenburg als woongemeenten voor de streek wel zelfstandig kunnen blijven. PROCEDURE Het is uiteraard mogelijk, dat in dit herindelingsplan van Ged. Staten min of meer belangryke veranderin gen aangebracht worden. Want in de komende drie maanden zullen de 30 gemeenteraden van Zeeuwsch-VIaan- deren er hun visie op geven. De eventuele bezwaren van de raden kunnen voor G. S. dus aanleiding zijn hun zienswijze te wyzigen. De volgende fase in de herindelings procedure is het ontwerpen van een wet. waarbij de minister van binnen landse zaken dus betrokken wordt. Ook dit wetsontwerp wordt weer aan de gemeenteraden toegezonden Zo als ook in de andere herindelingsge- bieden het geval geweest is, zullen ook hier wel bezoeken van de minis ter en de kamercommissie, alsmede het houden van een „hearing", vol gen. Gedeputeerde Mes deelde tot slot mee, dat de behandeling van het her- indelingsontwerp op z'n vroegst eerst over drie jaar in de Tweede Kamer zal kunnen geschieden. Gedeputeerden hebben de nieuw voor gestelde gemeenten nog geen namen gegeven.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1963 | | pagina 3