COMPUTERS ZULLEN EENS DE
P.T.T.-VERLIEZEN GOEDMAKEN
3(X
Katholieke werkgevers
willen wijziging van
ondernemingsstructuur
Kennedy in conflict
met Cubarebellen
Automatisering op grote schaal is begonnen
Over tien jaar nog slechts 2000
man in dienst bij de giro
MILITAIREN
ONDERSCHEIDEN
Cardona kwaad naar Costa Rica
President ontkent
militaire steun
te hebben beloofd
100
Mondigheid van
de werknemer
in het geding
AANVAL OP
VLIEGVELD
IN LAOS
ONTMASKERAAR VAN RAJAKOVIC VERSCHIJNT
ZONDAGAVOND VOOR NEDERLANDSE TELEVISIE
Bewaking
Belager president
de Gaulle werd
gearresteerd
VRIJDAG 19 APRIL 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
De administratieve automatisering en mechanisering bij de P.T.T.
gaat thans met rasse schreden vooruit. Reeds worden 100.000 reke
ningen bij de postcheque- en girodienst met behulp van computers
afgehandeld. Over enige jaren zullen vrijwel alle giro-transacties
langs elektronische weg kunnen worden afgedaan. Dit betekent, dat
binnen niet al te lange tijd de gehate „girostop" door de minister
van verkeer en waterstaat zal kunnen worden opgeheven.
meld. De souehes van de overschrij-
vingsboeken worden geschikt ge
maakt voor particuliere boekhoudin
gen.
Wellicht nog dit jaar zal de rijkspost
spaarbank thans 5,3 miljoen spaarders
met 8 miljoen inleggingen en 3 miljoen
terugbetalingen, gezwegen van rente
rekeningen en -bijschrijvingen) ook op
elektronische administratie met pons
kaarten overgaan. De telefoon-incasso
administratie is er in enkele districten
al mee begonnen voor de ruim een mil
joen abonnees met ongeveer 10 miljoen
betalingsdocumenten per jaar.
Dit betekent ook, dat het afhandelen
van overschrijvingen cheques enz. op
den duur weer binnen een dag zal kun
nen geschieden. De 810.000 rekening
houders van thans met hun 340 miljoen
boekingen per jaar zullen in 1973 waar
schijnlijk tot ver over het miljoen aan
groeien met bijna 700 miljoen boekin
gen per jaar. Toch zal net aantal perso
neelsleden van de postcheque en giro
dienst niet behoeven te stijgen. Integen
deel zal het aantal van 6000 personeels
leden met 5400 dagtaken langzamer
hand teruglopen tot 4000 k 4500 on:
over 10 jaar nog een omvang van mis
schien slechts ruim 2000 man te heb
ben. Dit hangt af van de verdere ont
wikkeling van de elektronische admi
nistratiemachines. Door het toepassen
van deze apparatuur op het pro
gramma staan thans tien tot vijftien
computers, die op den duur wellicht
door een of enkele grotere vervangen
worden - zal de behoefte aan ruimte
kleiner zijn, dan voorheen. Geschat
wordt, dat van het nieuwe kantoor Arn
hem voor ongeveer de helft voor an
dere diensten beschikbaar zal kunnen
komen. „Den Haag" zal dependances
afstoten.
Naar museum
Het invoeren van ponskaarten (ook
voor cheques) zal de „slappe" for
mulieren doen verdwijnen. De „af"
strook gaat eveneens naar het mu
seum. Daarvoor in de plaats komt
een nieuw afrekeningsformulier,
waarop alle boekingen met data en
nummers van begunstigden zijn ver-
„THUNTANK 7"
VAART WEER
De kleine Zweedse kusttanker „Thun-
tank 7", die tijdens de felle storm van
liet weekeinde van 19-30 januari jl,
kapseisde heeft gisteren weer zijn eer
ste technische proeftocht gemaakt op
de Noordzee.
De oorzaak van de ramp is een myste
rie gebleven. Zweedse experts houden
het meest rekening met een mijnontplof-
fing dicht bij het schip. In die theorie
jjast ook het grote gat, dat de Thuntank
i in de boeg heeft gehad. Volgens de
Zweden zou een dryvende myn, in het
ijs vastgeraakt, zyn ontploft, toen de
tanker zich door het ijs werkte. De
kracht van de explosie zou het schip
hebben doen kapseizen. Elj de ramp
hebben alle elf bemanningsleden het le
ven verloren.
Studie vernieuwing
handelsrelaties
met Indonesië
Het. Verbond van de Nederlandse Groot
handel heeft een zogenaamde vertrou
wenscommissie ingesteld onder voorzit
terschap van mr. J. K. Voute te Am
sterdam, welke ten doel heeft zich te be
raden over de problemen terzake van de
vernieuwing der handelsbetrekkingen
met Indonesië.
Het verbond wil de nadruk leggen op
het woord „vernieuwing" en wenst
vooral niet te spreken van „hervatting"
der betrekkingen, zulks in verband met
de gewijzigde omstandigheden.
Het A.N.P. had zich tot het verbond
gewend naar aanleiding van persberich
ten uit Djakarta, volgens welke begin
mei een eerste groep van Nederlandse
deskundigen in Djakarta zou aankomen
om de weg naar vernieuwing der han
delsbetrekkingen te effenen. Van de zij
de van het verbond wordt evenwel des
gevraagd vernomen, dat over het uit
zenden van een dergelijke goodwillmis-
sie voorshands nog geen enkele defini
tieve mededeling valt te doen.
Computers
Ook de dienst luister- en kykgelden
(2.6 miljoen radio- en 1,4 miljoen
t.v.-bezitters) zal voor de plm. zes
miljoen jaarlijkse betalingsdocumen
ten de hulp van de computer gaan
inroepen alsook de draadomroepin
casso voor 5,5 miljoen betalingsdocu
menten voor ruim 400.000 abonnees.
De elektronische administratie van P.T.
T. zal aanzienlijke besparingen kunnen
opleveren. Op het ogenblik is de post
cheque- en girodienst verliesgevend voor
plm. 10 miljoen gulden per jaar. De mo
dernisering en de geleidelijke inkrim
ping van personeel zal dit verlies aan
zienlek kunnen verkleinen, wellicht ge
heel teniet doen. Van een uittocht van
personeel zal bepaaldeiyk geen sprake
zyn, omdat de geleidelijke teruggang uit
het normale verloop kan worden opge
vangen. Ontslagen wordt niemand. Een
grote zorg is nog hoe tijdig te komen
aan deskundig personeel voor deze nieu
we administratiemachines. Dit personeel
zal in eenheden van 15 tot 20 man on
der een chef in dag- en nachtploegen
samenwerken.
Verouderd
Over vjjf tot zeven jaar zullen de thans
in gebruik zijnde en komende machines
waarschijnlijk al zover verouderd zijn,
dat nieuwere met nog grotere moge
lijkheden en capaciteiten moeten worden
ingevoerd. Men hoopt dan de snelle
magnetische geheugenbanden, die op het
ogenblik nog tijd vergen om b.v. een be
paald nummer te zoeken, te vervangen
door Philips-I BH-apparatuur, die direc
te toegang tot een gevraagd gegeven
mogelijk maakt.
Op drie plaatsen in ons land zijn
gisterochtend 21 man van ma
rine, luchtmacht en landmacht
die zich tijdens acties in Nieuw-
Guinea bijzonder verdienstelijk
hebben gemaakt, onderschei
den. Zij ontvingen het Bronzen
Kruis, de Bronzen Leeuw of het
Kruis van Verdienste.
Tydens een plechtigheid aan boord van
Hr. Ms. Karei Doorman, die in Den
Helder ligt, decoreerde de bevelheb
ber der zeestrijdkrachten, vice-admi-
raal A. H. J. van der Schatte Olivier,
zeventien marinemensen.
Drie landmachtmilitairen ontvingen de
koninklijke onderscheiding uit han
den van de bevelhebber der land-
strydkrachten, luitenant-generaal A.
V. van den Wall Bake Dat gebeurde
in de legerplaats Oirschot. De chef
van de luchtmachtstaf, luitenant-ge
neraal H. P. Zielstra decoreerde of
de vliegbasis Soesterberg een lucht-
machtmilitaire.
VARA brengt
deze zomer lichte
programma's
Zaterdag 27 april zullen leden van de
verenigingsraad van de V.A.R.A
naar de studio's in Hilversum komen,
om na gezamenlijk overleg, tot een
zomerprogramma te komen, waarin
veel aandacht zal worden besteed
aan de zg. lichte programma's.
„Na de lange donkere winter die we
achter de rug hebben, geloven we
dat het kijkers- en luisterpubliek
vooral behoefte heeft aan wat luch
tigs en was vrolijks", zei ons eer
V.A.R.A.-woordvoerder.
Volgens A.V.R.O.-insiders zal in het
volgende seizoen de t.v.-uitzending
„Commentaar", niet vervolgd wor
den, omdat deze uitzending niet aan
de verwachting die men ervan had,
heeft beantwoord. Waarschijnlijk zal
een gedeelte van „Commentaar" wor
den overgebracht in A.V.R.O.'s „Te-
levizier"
Tweede pryswinnares van het song
festival. de Israëlische zangeres
Esther Ephraim, zal op 1 mei in de
V.A.R.A.-uitzending het winnende en
nog een paar andere lenteliedjes ko
men zingen.
Leden van de cabaretgroep „Lurelei"
zullen samen met oa. Henk van
Ulsen op 5 mei sketches opvoeren
die ze samengevoegd hebben onder de
naam ,,'t Is in de mei, hei, hei" waar
voor Guus Vleugel de tekst schreef.
DE O.O.O.O. (Organisatie On
derzoek Openbare Opinie
heeft haar polsstok qcstoken in
het troebele water van de alge
mene Nederlandse opvattingen
omtrent vakanticbestedlng. Ik
acht het een voorrecht, als eerste
en enige publicist, hier te lande,
in staat te zijn een deel van de
resultaten van dit onderzoek hier
bij aan de openbaarheid te mogen
en tc kunnen prijsgeven.
Op dc vraag ..Waarom gaat U
niet vakantief' luidden de ant
woorden.
Omdat mijn familie, buren,
vrienden en vijanden het ook
doen68 procent.
Omdat mijn huis mij de keel
uit hangt: tS procent
Kweenicperssics: /jj procent.
Gaat U geen bat an: 2 procent.
Op dc vraag aan de mannen: „Als
uw vrouw met de kinderen op va
kantie ging en U zandt, alleen
thuis blijven, zoudt U dat. dan
prettig vinden f"
Nóu en óf: Ut procent.
Neen: t procent.
Kwcenic .1 procent.
Gaat U geen bal an. .5 procent.
Op de vervolgvraag: „Als U dan
alleen thuis was. hoc zoiult U uw
tijd dan doorbrengen?"
Televisie kijken: 6 procent.
Kweenie: l procent.
Figuurzagen t procent.
Lézen: I procent
Gaat U geen hal an: HV procent.
Knipoogje i, proeent.
Op dc vraag: „Zult IJ het prettig
vinden weer gord cv wel thuis te
zin?"
Nou en. of: 1,8 procent.
Misschien: 7 procent.
Kweenie: II procent.
Nee- 9 procent
Gaat U geen bal an: 16 procent.
Reken maar V, procent.
Dit is slechts ccn Icrot. zij hel
stevige greep uit het mij (ah
enige publicist ter wereld) ter in
zage gegeven materiaal Ik laai
het hierbij.
Een en ander is, dunlct mij, ont
hullend genoeg, al Icomt liet merk
waardig wel overeen met mijn
vermoedens ten deze
ELIAS.
De Amerikaanse president Kenne
dy heeft gisteren ontkend ooit de
Cubaanse ballingenleider José Mi-
ro Cardona zijn steun te hebben
toegezegd voor een tweede invasie
op Cuba. Doch de president voeg
de er aan toe dat Cuba „te zijner
tijd weer een vrij land zal wor
den".
Kennedy zei dit gisteren voor de Ame
rikaanse Federatie van Journalisten in
Washington. De Amerikaanse president
verklaarde, dat wanneer Cuba weer een
vrij land wordt ..de staat van dienst zal
bewijzen dat de Verenigde Staten eei
belangrijke rol gespeeld hebben", doch hi
voegde er eveneens aan toe, dat de ty<
wel zou leren hoe dit zou gebeuren.
Kennedy voelde op het ogenblik
niets voor een blokkade of invasie van
Cuba. Hij verklaarde dat deze riskante
maatregelen niet konden worden onder
nomen gezien de verantwoordelijkhe
den die de Verenigde Staten dragen
voor de verdediging van de vrijheid ovei
de hele wereld,
Ter gelegenheid van tiet feit, dat liet
op U mei a.s. honderd jaar geleden zal
zijn dat de eerste internationale postale
bijeenkomst in Parijs werd gehouden,
zal de P.T.T van 7 mei tot en met 6
■juni a.s. deze bijzondere postzegel z-
der bijslag uitgeven. Het ontwerp
van Wim ürouwel in Amsterdam,
zegel wordt gedrukt in.de kleuren blauw
en groen, terwijl een cirkel ii wit Is uit
gespaard Hij blijft voor frankering gel
dig tot en met 31 december 1961,.
Geen aanval
Kennedy ontkende dat hij de steun
van zijn regering zou hebben toe
gezegd aan de Cubaanse ballingen-
groepen met betrekking tot een
tweede aanval op Cuba, nadat de
eerste invasie bij de Varkensbaai
was mislukt, twee jaar geleden. „Wij
hebben niemand gezegd dat wy een
militaire aanval zouden doen op Cu
ba". aldus Kennedy.
De betrekkingen tussen de regering
Kennedy en de Cubaanse vluchtelingen
in Amerika schijnen op het ogenblik
weinig beter te zijn dan die met premier
Fidel Castro op Cuba. Dr José Miro
Cardona is donderdag afgetreden als
hoofd van de Cubaanse Revolutionaire
Raad en is naar Costa Rica vertrokken,
om vandaar zijn strijd tegen Castro
voort te zetten, vol verbittering over de
wyze waarop president Kennedy hem
naar zyn mening in de steek heeft gela
ten.
Commissie zal advies uitbrengen
(Van onze Haagse redactie).
De Nederlandse Katholieke Werk
gevers-Vereniging zal de ontwik
keling naur een ondernemings
structuur, waarin de mondigheid
van de werknemer tot zijn recht
komt, positief tegemoet moeten
treden. Eventuele wettelijke her-
ormingen zullen moeten berusten
op wat er werkelijk leeft in het
bedrijfsleven.
De woorden van de encycliek „Mater et
magistra" over dc rechtmatigheid van
het streven, dat de werknemers deel
hebben aan het leven van de onderne
ming, wyzen ons de weg. Geleid door
deze gedachten heeft het dagelyks be
stuur besloten een commissie in het le
ven te roepen, die advies moet uitbren
gen over het standpunt, dat het ver
bond met betrekking tot een herziening
van de ondernemingsstructuur zal in
nemen. Aldus het jaarverslag over 1962
van de N.K.W.V., dat op een gisteren
gehouden persconferentie werd toege
licht.
Voor zyn vertrek overhandigde hij de
pers een 25 pagina's tellend „witboek"
over zyn gesprekken met Kennedy en
andere Amerikaanse regeringsleiders.
Het witboek heeft vooral betrekking op
de ontmoetingen die dr. Cardona op 20
april 1961, vlak na de invasie in de Vai-
kensbaai, en op 4 mei van datzelfde
jaar met president Kennedy had. Ei
staat in, dat Kennedy toen beloofde Cu
ba niet in de steek te zullen laten, sa
menwerking aanbood, steun voor wedu
wen en wezen van invasiedeelnemers
toezegde alsmede hulp voor de onder
grondse strijd op Cuba en instemde met
een program voor opleiding van Cu
baanse vluchtelingen bij hel: Amerikaan
se leger.
Na de Cubaanse crisis van vorige herfst
is er echter volgens dr. Cardona een
volkomen ommekeer in de Amerikaan
se politiek ingetreden.
P.B.O.
Wat de publiekrechtely'ke organisa
tie in de bedryfstakken betreft is de
N.K.W.V. van oordeel dat de P.B.O.
te lang te dogmatisch is behandeld.
Wet en P.B.O. zyn vereenzelvigd. Wij
hebben nu een wet, maar in grote
sectoren van de industrie geen pu-
bliekrechtelyke organisatie. De maat-
schappeiyke ontwikkeling,
Communistische artillerie-eenheden heb
ben gisteren het belangrijke vliegveld
by Phong Savan, een belangryke aan-
voerhaven voor de neutralistische troe-
fen van generaal Kong Le, bestookt.
Iet is niet uitgesloten dat de Pathet-
Laorebellen een totale aanval op het
vliegveld zullen gaan ondernemen.
Kong Le's troepen werden donderdag
uit ae stad Phong Savan verdreven. De
Amerikaanse president Kennedy heeft
gisteren verklaard dat de gevechten in
Laos „een uiterst ernstige situatie heb
ben geschapen die ons de meeste zorgen
baart". Kennedy zei dit op een vraag
op een lunch van de Amerikaanse ge
nootschap van hoofdredacteuren in
Washington.
de wet van 1950 gestalte wil geven,
laat zich echter op den duur niet te
genhouden. Gewezen wordt op het
rapport in 1961 uitgegeven door het
verbond, waarin de stelling voor
komt, dat de huidige organisatie var
het bedrijfsleven, op privaatrechteiy-
ke basis gebouwd, zich onmisken
baar beweegt in publiekrechtely'ke
richting.
Het verslag vindt het in dit verband
interessant, dat de overheid de privaat-
rechtelyke Stichting van dè Arbeid in
feite publiekrechtelijke bevoegdheden en
een publiekrechtelijke status heeft ver
leend. Gezien de ontwikkelingstenden-
zen is de N.K.W.V. dan ook niet al te
pessimistisch over de totstandkoming
en de uitbouw van een gezonde organi
satie van het bedryfsleven met publiek-
rechtelyke trekken, waar dit by de si
tuatie past. Wel dienen wij, aldus het
verslag, zonder vooringenomenheid
voortdurend de aard van de feitelijke
ontwikkelingen te volgen.
Over de a.o.vv.-uitkering in 't geval deze
van bodemvoorziening zou worden ver
hoogd tot sociaal minimum neemt de
N.K.W.V. een bepaald standpunt in be
treffende de financiering. Naar de me
ning van het verbond zou de verhoging
van de A.OAV. onaanvaardbaar worden,
wanneer men met deze verhoging tot
bijvoorbeeld 3000 de premie-inkomens
grens evenredig zou optrekken en over
het inkomen daar beneden een procen
tuele premie zou gaan heffen. Daarme
de zou een inkomensoverdracht van te
grote betekenis gemoeid zyn om haar
binnen de sfeer van de sociale verzeke
ringen op te lossen.
BINNENKORT
MOBILISATIE
OEFENING
Wellicht nog deze maand of anders in
ieder geval de volgende, zullen P.T.T.-
ambtenaren uitzwermen om In onge
veer 140 brievenbussen, verspreid over
het gehele land, een expressebrief in de
bus te laten glijden. In de bus bij mili
tairen die behoren tot een eskadron van
het elide tankbataljon en die op het
ogenblik met klein verlof zyn. In die
brief zullen die militairen lezen dat ze
zich zo spoedig mogelijk moeten wenden
by hun onderdeel-
Voor die ongeveer 140 cavaleristen bete
kent dat een mobilisatie in het klein.
Een mobilisatieoefeningetje dat ten
laatste moet uitwyzen, of het Ondas-
onderdeelsaanvullingssysteem dat
sinds vorig jaar by wijze van proef by
enkele cavalerie-onderdelen is inge
voerd, in de praktijk voldoet. Hoge auto
riteiten van Shape in Parys zyn door
de bevelhebber der landstrijdkrachten,
luitenant-generaal A. V. van der Wall
Bake, uitgenodigd om deze mobilisatie
oefening bij te wonen. Zy zullen, zo me
de kunnen beoordelen of de militairen
die in het kader van het Ondas met
klein verlof gestuurd zijn, snel hun on
derdeel kunnen bereiken-
Compromis K.R.O. en VARA na duel om dr. Wiesenthal
In een
gezamenlijk
programma
(Van onze Amsterdamse redacteur).
Dr. Wiesenthal uit Wenen, de man,
die Rajakovic ontmaskerde, arri
veert vanmiddag om vijf uur op
Schiphol. Aan zijn komst is een
uniek duel voorafgegaan tussen
VARA en K.R'.O.
Van beide omroepverenigingen waren
producers op het idee gekomen een in
terview te_ brengen met deze ontmaske-
raar van de ook in Nederland beruchte
jodenvervolger Rajacovic, rechterhand
van Eichmann. Onafhankeiyk van elk
aar werden de afgelopen week initia
tieven genomen door de redacties van
de actualiteitenrubrieken „Brandpunt"
en „Achter het nieuws". Deze activi
teiten kwamen op een gegeven moment
met elkaar in notsing, waarna enig
touwtrekken over en weer volgde. Ten
slotte heeft dit geleid tot een merk
waardig compromis. Zondagavond ver
telt dr. Wiesenthal over zyn jacht op
de oorlogsmisdadigers in een gezamen
lijk actualiteitenprogramma van VARA.
en K.R.O. HH wordt dan ook onder
vraagd door twee vei-slaggevers: Her
man Wigbold en Han Mulder.
Dr. Wiesenthal znl overigens niet met
een terugkeren naar Oostenryk. Hy
maakt van de gelegenheid gebruik om
gegevens uit te gaan wisselen met de
justitiële autoriteiten. Inmiddels heeft
de gemeente Amsterdam hem uitgeno
digd een bezoek te brengen maan
dagmorgen aan het Anne Frank
huis op de Prinsengracht.
Dr. L. de Jong van het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie vertelde ons
gisteravond dat hy waarschijnlijk ook
wel een ontmoeting zal hebben met dr.
Wiesenthal.
Dr. Wiesenthal zal tydens zyn verblyf
in ons land goed worden beschermd,
waarschijnlijk door leden van de B.V.D.
De activiteiten van deze dienst, zullen
zich althans op de verbiyfplaats van dr.
Wiesenthal in Amsterdam, het Victoria-
hotel.
De ambassadeur van Israël in ons
land, dr. H. A. Cidor heeft de
„Linnaeushof" te Bennebroek of-
fioieel heropend. In gezelschap
van de Haarlemse bloemenmeis
jes wandelde de ambassadeur door
Nederlands tweede bloementuin.
Vermiste scholier
is verongelukt
in Zwitserland
De sedert 27 augustus vorig jaar ver
miste 16-jarige scholier Robert van
Zaanen uit Eindhoven blijkt in Zwitser
land te zijn verongelukt. Aangenomen
moet worden, dat hij van een tamelijk
hoge steile rotswand is gevallen, waar
na het stoffelijk overschot de afgelopen
winter door lawines naar een dal werd
gevoerd. Bosarbeiders hebben het li
chaam van de scholier gevonden. Zon
der enige twijfel kon aan de hand van
voorwerpen, die op het. lichaam werden
aangetroffen, de identiteit worden vast
gesteld.
Robert van Zaanen maakte met een
jeugdgroep een reis door Zwitserland.
Zonder te zeggen waar hij naar toe
ging, heeft hij het hotel verlaten. Zyn
reisgenoten maakten op 27 augustus
een uitstapje. Van Zaanen keerde niet
terug.
Donderdagavond is in Parijs na
een schietpartij op straat tus
sen de politie en burgers een ze
kere Serge Bernier, alias Jean
Murat gearresteerd. Hij zou een
van de organisators zijn van de
aanslag in augustus 1962 op
president de Gaulle.
Volgens de politie is de 29-jarige Ber
nier, die aan de Koreaanse oorlog heeft
deelgenomen, bij het vuurgevecht ge
wond. Hij bevindt zich nu in een zie
kenhuis.
De politie heeft verder meegedeeld, dat
Bernier een van de mannen is, die by
verstek ter dood veroordëeld werden
in het proces tegen de daders van de
moordaanslag, dat eerder dit jaar werd
gevoerd.
Volgens de Franse wet moet Bernier
opnieuw terechtstaan. De leider van het
komplot, luitenant-kolonel J. M. Bas-
tien-Thiery, is terechtgesteld. Vijf an
deren werden ter dood veroordeeld, van
wie drie by verstek. Twee doodvonnis
sen zijn in levenslange gevangenisstraf
veranderd.
Vragen van Van Dis «ver
oorlogsmisdadigers in Breda
Het lid van de Tweede Kamer de heer
Van Dis, (s.g.p.), heeft de minister van
justitie gevraagd, of de regering bereid
is mede te delen „of de vier veroordeelde
oorlogsmisdadigers, die zich althans in
1962 in de strafgevangenis te Breda be
vonden, zich nog in Nederlandse gevan
genschap bevinden, alsook of de regp-
ring voornemens is te bevorderen, dat
aan vorenbedoelde tot gevangenisstraf
veroordeelde oorlogsmisdadigers gratie
en invrijheidstelling zal worden ver
leend".
VERBAZING IN DEN HAAG
(Van onze Haagse redactie).
In Den Haag heerst verbazing over de
formulering van de schrifteiyke vraag,
die de fractievoorzitter van de S.G.P.. de
heer Van Dis aan de minister van jus
titie heeft gesteld over de Duitse oor
logsmisdadigers. De heer Van Dis heeft
namelyk aan minister Beerman ge
vraagd, of deze bereid is mede te delen
„of de vier veroordeelde oorlogsmisda
digers, die zich althans in 1962 in de
strafgevangenis te Breda bevonden, zich
nog in Nederlandse gevangenschap be
vinden". En voorts, of de regering voor
nemens is te bevorderen, dat hun gratie
en invrijheidstelling wordt verleend.
Uit het eerste deel van deze zin zou men
kunnen opmaken, dat de neer Van Dis
wil weten, of de vier oorlogsmisdadigers
wellicht reeds vrij zyn. Zo althans wordt
deze zin opgevat door mr. F. J. Kra
nenburg, lid van de vaste commissie van
justitie uit de Tweede Kamer. Hy ver
baasde zich over de vragen van de heer
Van Dis en meende, dat wanneer de vier
inderdaad in vryheïd zyn gesteld, de
vaste commissie toch wel in de eerste
plaats hiervan op de hoogte had moeten
worden gesteld.
Een woordvoerder van het ministerie
van justitie toonde zich eveneens hoogst
verrast over de vraag van de heer Van
Dis. Hy kon echter geen enkele mede
deling doen, naar zyn zeggen, omdat
hem totaal niets bekend was over deze
zaak.
„BH mijn weten is er niets veranderd se
dert de televisieuitzending, waaruit
bleek, dat de vier oorlogsmisdadigers
nog in Breda gévangen zaten, Dat was
in februari".
De heer Van Dis zelf was vrijdagavond
onbereikbaar, de directeur van de ge
vangenis te Breda eveneens.
Het Wereldgebeuren
Espresso en politiek
Morgen komt er eindelyk een einde
aan de oorverdovende verkiezings
kakofonie in Italië, die de afgelopen we
ken al vele toeristen, op zoek naar een
rustig plekje onder de zuidelijke zon,
wanhopig maakte. Schor geprate politi
ci zullen eindelijk de microfoons neer
.kunnen leggen en ze zullen op de beeld
buis afgelost worden door de zangers en
zangeressen van het Italiaanse lied.
Morgen gaan de Italianen gezamenlijk,
maar sterk verdeeld naar de stembus.
De verkiezingscampagne der diverse
partijen heeft buitenstaanders weinig
aanknopingspunten gegeven. Zelfs voor
vele Italianen is het eigenlijk een onbe-
grypelyk gedoe geweest. De partijpro
gramma's v/aren namelijk zeer onduide-
lyk wat de positieve punten betrof. Al
leen wat de partijen per se niet wilden,
werd op klare wijze en steeds weer op
nieuw naar voren gebracht. Herhaalde
lijk hielden de politieke leiders het kie
zersvolk voor om toch vooral niet op
de anderen te stemmen. Positieve re
denen waarom men dat niet moest doen
konden zij echter niet altijd noemen.
De oorzaak van de verwarring is, dat
het eigenlijk maar om één ding gaat bij
de verkiezingen van morgen, namelyk
om premier Fanfani's uitzonderlijke ex
periment: „de opening -naar links", zo
als zijn opzienbarende samenwerking
met de linkse partyen sedert vorig jaar
wordt genoemd.
Fanfani, die vóór hij premier werd hoog
leraar was, wordt door vrienden en te
genstanders „de kleine professor" ge
noemd. Hy is de officiële aanvoerder
van de christen-democraten, maar in
Italië fluistert men, dat de werkelijke
macht in deze party berust bij de par
tijsecretaris Aldo Moro.
Moro is ook al een professor. Hij do
ceert rechtwetenschappen aan de uni
versiteit van Bari en hy onderscheidt
zich van zijn medepolitici door een ab
soluut gemis aan sprekerstalent, het
geen de reden zou zijn, dat hij het pra
ten aan Fanfani overlaat.
De christen-democraten hebben trou
wens toch weinig grote redenaars
in hun gelederen. Tydens de jongste
verkiezingscampagne was dat blykbaar
geen handicap, want zelfs de gebruike
lijke straatredenaars kwamen niet op
het plaveisel. Vele Italianen vinden dat
eigenlijk jammer. In dit land waar men
veel buitenshuis vertoeft, is het optre
den van een zeepkist redenaar altijd
weer een attractie.
Maar er is tegenwoordig televisie en
die werkt efficiënter. Met het gevolg
dat het in de cafeetjes en espressobars
niet uit te houden was van de ratelen
de mannetjes op de beeldbuis en van
de even snel commentaar leverende Ita
lianen aan de tafeltjes rondom het t.v.-
apparaat. Het ging daarby zelden rus
tig toe. De toesnraken waren weinig
verhelderend, zodat eigenlijk niemand
thans durft te voorspellen wat straks
de uitslag zal zijn. Waarnemers vermoe
den, dat de christen-democraten een
klein verlies zullen leiden, omdat er de
laatste tijd ook in de gelederen van
deze partii nogal wat ontevredenheid
bleek te bestaan over de samenwer
king met de linkse socialisten, waarop
Fanfani had aangestuurd.
De christen-democraten, die bij de ver
kiezingen van 1958 ruim 42 procent van
de stemmen behaalden, zijn westersge-
zind. Hun medewerkers in de coalitie
regering, de linkse socialisten van Nen-
ni, die in 1958 op een kiezerspercentage
van ruim 14 konden rekenen, hebben
echter veel minder met het westen op
en men schat zelfs dat een minderheid
van 44 procent onder Nenni's volgelin
gen ronduit symoathïseert met de com
munistische leiders in Moskou. De link
se socialisten zyn in het byzonder geen.
voorstanders van Fanfani's defensie
beleid. Fanfani steunt desondanks de
Amerikaanse plannen voor een N.A.-
V.O.-kernmacht, die door de linkse so
cialisten uiteraard worden afgewezen.
een nauwe
samenwerking tussen de Nenni-
sociallsten en de communisten van de
de thans zeventigjarige Palmiro Togliat-
ti. Deze band werd echter na de Hon
gaarse opstand in 1956 verbroken. Nog
steeds wordt er van rechtse zyde voor
gewaarschuwd, dat een coalitie met de
Nenni-socialisten het gevaar van een
communistische infiltratie met zich
brengt. Te meer, omdat de communisten
in Italië geen starre dogmatici zyn,
maar handige lieden, die ae bakens we
ten te verzetten, wanneer dat in hun
kraam te pas komt. Voor de huidige
verkiezingsactie pasten de communisten
zelfs een drastische verjongingskuur
toe, waarmee zij de jeugd op nun hand
wilden krijgen. Toch voorspellen deskun
digen, dat de grootste communistische
party in de westerse wereld (1.700.000
leden) morgen een verlies zal leiden.
Verwacht wordt dat een aantal com
munistische stemmen naar de wat meer
gematigde Nenni-socialisten zal gaan.
De grootste winst zou voor de liberalen
weggelegd zyn. Van hen komen de fel
ste verwijten aan het adres van Fan
fani, omdat hij vorig jaar na meer dan
tien jaar samenwerken met de recht
se partijen, plotseling de linkse socia
listen de hand toestak. De liberalen zijn
gematigd rechts, pro-westers en voor
standers van grotere individuele en
economische vryheïd. Zij vinden hun
aanhangers onder industriëlen, midden
standers en de beoefenaars van de vrije
beroepen. Bij de verkiezingen van 1958
behaalden zij 3.5 procent van de stem
men. Als partij hebben zij dus niet al
te veel te betekenen. De monarchisten,
de tweede rechtse groepering, zyn ver
deeld. Deze groep is gesplitst en heeft
twee leiders, die niet alleen hun col
lega's van andere partijen, maar ook
elkaar zwart maken. De monarchisten
zijn zeer behoudend en weinig dyna
misch in hun politiek. De meeste aan
hang hebben zy' onder de grootgrondbe
zitters in het zuiden.
Het fascisme is in Italië verboden,
maar nog niet vergeten. Het leeft voort
onder de leden van de M.S.I., de Ita
liaanse Sociale Beweging (in 1958: 4.7
procent der stemmen), die tegen alleü
en iedereen oppositie voert e
druk maakt op bepaalde „1
mannen" in Italië.
Ongeveer even groot als de M.S.I. is de
westersgezïnde party der sociaal-demo
craten (4.6 procent der stemmen in
1958), die enigszins te vergelijken is
met de Party van de Arbeid in Neder
land. Zij zyn gematigd en hebben ook
zitting in het coalitie-kabinet van Fan
fani. De kleinste party', die morgen aan
de strijd deelneemt de allerkleinste
splinterpartytjes dan buiten beschou
wing gelaten is die van de republi
keinen. Zij steunt het midden-linkse
front van Fanfani en een van haar lei
ders. Ugo la Malfa, is minister van be
groting. Een grote verschuiving in bo
vengenoemde verhoudingen zal zich
morgen waarschynlyk niet voordoen.
Ondanks alle gekrakeel der laatste we
ken.
nogal in-
oze jonge-
FANFAXIEN DE KIEZERS