NEDERLANDS-DUITS VERDRAG IS GEEN
FINALE KWIJTING VAN ALLE SCHULD
Noorden wil hoofdzetel
Gasunie in Groningen
13
jonge:
Mode voor bejaarden
Nederland betreurt „zakelijke"
houding van West-Duitsland
„Geschilpunten
niet ongunstig
geregeld
C.H.U.-VOORZITTER MAG OOK
VOORZITTER VAN FRACTIE ZIJN
Nieuwbouwplannen
voor vrachtschepen
bij de Lloyd
Pianist Askenazy
krijgt asiel
SALAMANDER IN RUSLAND NA
HONDERDEN JAREN WEER LEVEND
Aanslag op
Armeense bisschop
in Syrië
WOENSDAG 17 APRIL. 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
REGERING ANTWOORDT EERSTE KAMER
Het Nederlands-Duitse verdrag houdt niet in „een soort finale kwij
ting van de schuld, die het derde rijk jegens Nederland op zich heeft
geladen". Het heeft niet de waarde van een vredesverdrag. Die bete
kenis heeft het verdrag niet voor de bondsrepubliek en voor de Ne
derlandse regering „uiteraard evenmin".
Dit vermeldt de memorie van ant
woord van de regering aan de Eer
ste Kame» over het algemeen ver-
drag-tussen Nederland en de Duit
se bondsrepubliek.
Naar de mening van de regering
„kan zonder meer worden gezegd
dat het verdragscomplex de uit
staande geschilpunten in het al
gemeen op een voor Nederland niet
ongunstige wijze beslecht of van
haar angel ontdoet".
In elk der tot het verdragscomplex be
horende regelingen zijn grotere en klei
nere Duitse tegemoetkomingen aanwijs
baar. De regering blijft evenwel betreu
ren dat het, na de aanvaarding der uit
gangspunten voor de onderhandelingen,
zoveel tijd en moeite heeft gekost.tot het
huidige resultaat te komen en dat bij
de bondsregering en wellicht nog
meer bij de regeringen der betrokken
„Lander" in zo sterke mate zakelijke
overwegingen hebben geprevaleerd".
Een verklaring voor deze Duitse wijze
van onderhandelen behoeft niet aller
eerst te worden gezocht in afwezigheid
van schuldbesef aan Duitse kant, noch
in een inconsequentie ten aanzien van de
opvatting dat de bondsrepubliek
rechtsopvolger is van het voormalige
Duitse rijk, maar veeleer in het feit, dat
hier geen vredesverdrag werd ontwor
pen.
„De delegaties kwamen niet bijeen
ter vaststelling van de voorwaarden
waaronder het verleden als afgedaan
zou worden beschouwd, maar ter op
lossing van een beperkt aantal pro
blemen welker voortbestaan storend
was bevonden".
Het aanhouden van de ratificatie van
het verdrag zou naar de mening van
de regering geen effectief middel zijn om
de bondsrepubliek tot een bepaalde hou
ding te bewegen met betrekking tot de
samenwerking in Europees en Atlantisch
verband. Er is thans ook meer klaarheid
gekomen in de houding, die de Duitse
Bondsdag denkt aan te nemen met be
trekking tot het Frans-Duitse verdrag.
In aansluiting aan opmerkingen van eni
ge leden van de Eerste Kamer vermeldt
de memorie van antwoord dat het in
derdaad van groot belang is niet alleen
voor Nederland, maar ook voor de gehele
wereld, dat de in het algemeen demo
cratische instelling en Westeuropese ge
zindheid van de bevolking der bondsre
publiek zich verder kan ontwikkelen.
YOOR HEN DIE DE ÉCHTE WILLEN
ANDERMANS zorgen zijn mijn
zorgen (zoals de man zeide,
die zijn gehele vermogen aan een
gefailleerde bankier had toever
trouwd) en daarom zit ik in de
put over wat de heer J. Th. Hee-
ring, president van de Nederland
se Club van Chef-koks onlangs
heeft uitgeroepen: „ik vraag mij
af, of er over twintig jaar nog
ruimte zal zijn voor culinaire
aangelegenheden". De heer Hee-
ring ziét namelijk even duidelijk
als U en ik dat zien, dat snel-
eten een nationale sport wordt
die goed eten gaat uitsluiten. De
hap, in een snap genuttigd, wint
steeds meer veld. Nog maar heel
weinig mensen hebben belang
stelling en tijd genoeg om ervoor
te gaan zitten. Bovendien komen
nu honderdduizenden lieden aan
bod, die drempelvrees voor restau
rants koesterende, niettemin, als
eersten van hun geslacht buitens
huis gaan eten. zonder echter
en dit is begrijpelijk enig be
grip van Culinaria te hebben. De
kip, dat oervervelende huisdier, is
hun smul-ideaal, onmiddellijk ge
volgd door de nas,vital, de croquet
en andere, uit onherkenbare ingre
diënten bereidde, vettigheden;
kortom: een even beperkte als
droevige spijskaart, die met de
fijne keuken, waarvan de boven
genoemde heer Beering een der
profeten is, niets van doen heeft.
Zo zien wij, met eigen ogen, dat
tal van restaurants worden op
geheven. om plaats te maken voor
snélvoeaer gelegenheden, i vaar
men staandebeens en (hoogste
ideaal) uit het vette vuistje, zijn
prakje prakt.
Andere tijden andere zeden zoals
tante Truida zeide toen zij zich
aanmeldde als lid van de nudis-
tencluben als er iemand is die
den nieuwen mens zijn bamibal
gunt, dan ben ik het. Maar dat
neemt niet weg dat er alle kans
is dat de heer Hcering gelijk zal
krijgen en dat over 20 jaar het
restaurant, zoals onze voorouders
het vereerden en wij het nog nét
even kennen, verdwenen zal zijn
met zo vele andere aangeleoen-
heden-ven-vermaak waarvan ik de
late avondschemering nog heb be
leefd: het variété, de revue a
grand spectacle, dc thé dansant,
het borrel-uur, het grote amuse
mentsorkest, de dameskapel, de
theetuin, de speeltuin, het tochtje
in de Jan-Plezier en nog vele
andere amusementen van de vol
strekt verleden tijd.
Soms denken wij er een ogenblik
aan terug, doch zonder verdriet
omdat hét er niet meer is; alleen
geamuseerd door de herinnering
en zonder verlangen naar de
„goeie, ouwe tijd".
Zo zal het ook met. de hogere
eterij zijn, welker gebied lang
zaam maar onverbiddelijk zeker
wordt verkleind.
Er zijn andere genoegens voor in
de plaats gekomen, die zullen wij
ken voor wéér andere plezieren en
zo zal het wel altijd voortgaan,
hooggeachte Heering. Wij moeten
er niet om treuren, ons bordje of
ons vuistje leeg eten en meewan-
delen op het 'ritme onzer dagen.
Aanvaarden wij de nassibal
ELLAS
Verleden
Gelijkwaardig
De ministers ,,zyn zich ervan bewust,
dat deze ontwikkeling nauw samen
hangt met de bereidheid in het wes
ten de bondsrepubliek als een gelijk
waardige partner te behandelen er
haar bevolking zonder wraakgevoe
lens tegemoet te treden.
Het is zeer wel denkbaar, dat een afwij
zende houding van de nabuurlanden ten
opzichte van de bondsrepubliek aldaar
een psychologisch isolement zou teweeg
brengen, dat de hierboven bedoelde ont
wikkeling in gevaar zou brengen".
Concessie
De teruggave van de grenscorrectiege-
bieden is voor de bondsregering het
voornaamste politieke doel van de on
derhandelingen geweest. Het is waar dat
hier een concessie van Nederlandse zijde
werd gevraagd, zo verklaart de regering
in de memorie van antwoord. De rege
ring heeft haar bereidheid om de weder
partij op dit punt een eindweegs tege
moet te komen in de eerste plaats af
hankelijk gesteld van Duitse tegemoet
komingen op ander gebied.
De minister van buitenlandse zaken
heeft tijdens de onderhandelingen
niet geschroomd de kwestie van de
uitkeringen ten behoeve van de Ne
derlandse slachtoffers van het Nazi
regime prealabel te stellen en daar
mede de oplossing van de andere pro
blemen op het spel te zetten. De Ne
derlandse regering heeft het zich tot
een ernstige plicht gerekend voor de
belangen van de Nazislachtoffers op
te komen, al zou niet meer bereikt
kunnen worden dan een morele er
kenning van het begane onrecht.
Het is niet mogelijk aan te geven welk
bedrag als volkomen bevredigend zou
kunnen worden beschouwd. „Deze schrij
nende aangelegenheid is nooit meer af
doende op te lossen".
ECONOMISCHE RELATIES
MET INDONESIË
Het is de Nederlandse regering bekend,
dat het bedrijfsleven in ons land bezig
is zich te oriënteren eu te beraden over
de mogelijkheden van hervatting van
de economische betrekkingen met Indo
nesië. Voor een beoordeling van de
kansen is het vooral van belang om te
weten welke houding de Indonesische
regering zal aannemen. Er zijn echter
nog geen aanwijzingen op grond waar
van met waarschijnlijkheid geconclu
deerd kan worden welke gedachten men
aan Indonesische zyde over een hervat
ting van de economische relaties heeft.
Minister Luns. die dit schrijft in zijn
memorie van antwoord aan de Eerste
Kamer betreffende de begroting voor
1963 van zyn departement, voegt daar
aan toe dat de Nederlandse regering
hoopt dat discriminatoire bepalingen,
zoals die in Indonesië nog gelden ten
aanzien van de Nederlandse scheep
vaart en het bankwezen, spoedig opge
heven zullen worden.
Smartegelden
De regering zal alles doen om met de
uitbetaling der smartegelden voor
lopig reeds bij wijze van voorschot
zo spoedig mogelijk een begin te maken.
Alle maatregelen zijn getroffen om te
bewerkstelligen dat de inventarisatie
van de aanvragen reeds betrekkelijk
kort na de sluiting van de aan vr aagter
mijn zal zijn voltooid.
Met de verificatie van de aanvragen ban
reeds een begin worden gemaakt gedu
rende het lopen van de aanvraagtermijn.
Naarmate deze verificatie vordert, zul
len aanvragen groepsgewijs voor voor
schotverlening in aanmerking komen.
Algemene vergadering partij beslist
Geen enquête over
fusie met A.R.P.
over nauwere samenwerking, eventueel
fusie met de A.R.-Partij.
Geen enquête
(Van onze parlementaire redacteur).
De algemene vergadering van de Chris-
telijk-Historische Unie, die gisteravond
in Amsterdam werd gehouden, heeft met
126 tegen 108 stemmen een voorstel van
afdeling Sneek om in de statuten
der Unie te doen opnemen dat de func
ties van voorzitter van de C.H-U. en
voorzitter van de C.H.-Tweede-Kamer-
fractie onverenigbaar zyn, verworpen.
Een voorstel van de heer Peters volgens
hetwelk geen enkel lid van de Tweede-
Kamerfractie voorzitter van de Unie
mag zijn, werd met grote meerderheid
van de hand gewezen.
De verhouding met de Anti-Revolutio
naire Partij bracht de tongen op de
jaarvergadering los. De afdeling Velsen
had over deze zaak geen voorstel inge
diend, maar wel de schriftelijke vraag
gesteld, hoe lang het volgens het hoofd
bestuur van de C-H U. nog zal duren,
voordat over het resultaat van de be"-
sprekingen met de leiding van de A-R.
partij verslag aan de leden zal kunnen
worden uitgebracht. De O.H.-kiesvereni-
ging te Harderwijk was met een voor
stel gekomen om een enquête te doen
houden onder alle C.H.-kiesverenigin-
gen naar de vraag hoe er gedacht wordt
De voorzitter van de C.H.U.,
H. K. J. Beernink ontried namens het
hoofdbestuur met klem het voorstel
tot het houden van een enquête. Dit
zal het forceren zijn van een tere
zaak, meende hij. Er zouden stukken
en brokken worden gemaakt, die la
ter niet meer zouden kunnen worden
geheeld.De heer Beernink zei, dat na
de laatste algemene vergadering drie
besprekingen met het noofdbestuur
van de A.R.-Partij zijn gehouden. Na
de verkiezingen zullen de besprekin
gen worden voortgezet.
De voorzitter van de C.H.U. bracht in
dit verband in herinnering dat de A.R-
fractie in de Tweede Kamer bij het de
bat over de t v.-uitzending van Bidault
tegen de motie-Kranenburg had ge
stemd. Mr- Beernink noemde Bidault
terrorist en moordenaar en daar de
antirevolutionairen tegen revolutie zijn,
had hij gedacht dat zij tegen propagan
da voor Bidault zouden zijn geweest.
De spreiding van belangen bü de Ko
ninklijke Rotterdamsche Lloyd is ook
gistermorgen in de jaarvergadering dui
delijk tot uiting gekomen. De nieuw
verworven Reinmann, Stok en Kers-
ken's Vereenigde Expeditiebedrijven
N.V. in Amsterdam, werd door de
sident-oommissaris mr. Ph. A. J. i
een zeer belangrijke deelneming ge
noemd. Hij luid goede hoop dat ook het
Antwerps havenbedrijf Pays N.V. bin
nen afzienbare tijd tot de resultaten zal
bijdragen. De Lloyd participeert in dit
bedryf met het Rotterdamse concern
Phs. van Ommeren. Er zullen in Pays
N.V. investeringen worden gedaan tot
een bedrag van enkele miljoenen gul
dens.
De structuur van de vloot is kenmer
kend gewijzigd door de bouw van drie
nieuwe schepen: de tanker „Doelwijk"
en de bulkcarriers „Schouwen" en „Goe-
ree", welke laatste onder de vlag
(gaan) varen van de 100 pet dochter
onderneming Triton. Directeur B. E
s zei dat de tarieven voor grote
;carrier8 altijd nog vrij behoorlijk
zijn, vooral in de vaart op het Verre
Oosten.
De vloot van de Lloyd (zonder dochter
ondernemingen) telt nu 35 schepen, die
een gezamenlijk draagvermogen hebben
van bijna 400.000 ton en een boekwaar
de vertegenwoordigen van 237 miljoen
tuiden. De afschrijvingen geschieden op
asis van vervangingswaarde (4 pet).,
maar aldus dc heer B. E. Ruys
het kan wellicht noodzakelijk worden de
schepen sneller af te schrijven.
Daar staat tbgenover, dat de
nauwere samenwerking met de stoom
vaartmaatschappij „Nederland" het
mogelylt maakt de vloot straks in te
krimpen. Het passagiersschip „Willem
Ruys" zal, als liet uit do vaart is, waar
schijnlijk niet meer worden vervangen.
Wel zyn er nieuwbouwplannen voor
vrachtschepen. „Wij moeten doorgaan",
meent de heer Ruys.
De Koninklijke Rotterdamsche Lloyd
had vorig jaar op haar vloot een ex
ploitatieverlies van vier miljoen gulden,
althans op basis van de gebruikelijke
afschrijvingen en reserveringen. Door
overboeking uit de reserves konden de
afschrijvingen op peil blijven en het
dividend worden bepaald op vüf pro
cent. Het belang „Trans-Oceaan'' werd
geen rendabele zaak genoemd. In ver
band daarmee is de „Zuiderkruis" uit de
vaart genomen. De aandelen in de Eu
ropa-Canada Lijn zijn inmiddels over
gedragen aan de Hoiland-Amerika Lijn.
Bidault
De heer Ab van Roon, hoofdsectie-t.v.
van de N.C.R-V., had bezwaar tegen
deze opmerkingen. Het ging volgens
hem niet om propaganda te maken voor
Bidault. Ook de heer A. J. van Duist,
assistent-programmaleider van de
N-CJt.V-, keerde zich tegen de woor
den van mr- Beernink. Onder applaus
stelde hy vast, dat de Unie-voorzitter
openlijk z(jn excuus zou aanbieden, het
geen de heer Beernink weigerde. De ver
gadering zweeg verder over deze zaak.
Advertentie
Het Wereldgebeuren
Bewaar uw jeugdige charme!
Vitamol-produkten zijn snel tot een wereldbegrip geworden.
Dit succes is het beste bewijs voor de doelmatigheid van de vitamine
huidverzorging. Het ontbreken van vitaminen leidt tot verslapping
van de huid. Zij gaat schilferen en verwelkt. Daarom moet u uw huid
de waardevolle, «leven» gevende vitaminen door middel van
Vitamol toedienen.
Vitamol-crèmes dringen snel en diep in de huid door, stimuleren de
intensieve bloedcirculatie, vernieuwen en versterken de huidcellen,
garanderen het natuurlijke vochtgehalte en houden de huid daardoor
jong, strak en gezond.
VltcHIlol
DE SUCCESVOLLE VITAMINE-HUIDVERZORGING
Crème Hydratante, een wonder van fijnheid,
maakt uw huid jeugdig en fris.
Crème Cellulaire doet 's nachts haar werk als een goede fee.
Telegram aan minister
„V ertegenwoordiger
bij bestuur van
Gasunie betrekken"
De kamers van koophandel en fa
brieken in de drie noordelijke pro
vincies hebben in een telegram aan
de minister van economische zaken
met klem gevraagd de hoofdzetel
van de Gasunie in Groningen te
vestigen en het noorden door ten
minste één vertegenwoordiger bij
het bestuur van de Gasunie te be
trekken.
In het telegram wordt met waardering
kennis genomen van de plannen tot op
richting van de Gasunie, in het vertrou
wen dat het noordelijke gebiedsdeel als
leverancier van het betreffende gas
daarvan in evenredigheid, evenals Zuid-
Limburg met betrekicing tot de mynen,
lokaal voordeel zou genieten.
laskwil zou kunnen worden beschouwd)
_e hiervoor vermelde omissies zouden
zyn gecompenseerd en tevens de waar
de van Groningen als vindplaats van de
nationale gasrijkdom zou zijn gehono
reerd.
De kamers zijn van oordeel, dat daar
enboven het aanwijzen van Groningen
als hoofdzetel van de Gasunie geheel
past in het kader van de industriële
administratieve spreiding zoals di
door de rijksoverheid wordt voorgestaan
en dat het motief als zouden personeels
belangen worden geschaad door over
plaatsing naar Groningen voor ieder
lie Groningen kent als ondeugdelijk en
n de totale opzet als onbelangrijk van
de hand moet worden gewezen.
Verwondering
De kamers zeggen in het telegram, dat
zy met verwondering hebben geconsta
teerd, dat bij de feitelijke oprichting van
de Gasunie in kasteel Oud-Wassenaar
geen enkele vertegenwoordiger van het
noorden aanwezig was of uitgenodigd
was, dat ze met verbazing, omdat ook
daarin geen enkele noordelijke verte
genwoordiger zitting blijkt te hebben,
ae samenstelling van het college van
commissarissen hebben vernomen, dat
ze met verontrusting hebben beluisterd
hetgeen bestuurderen van de Gasunie
meenden te moeten uitspreken nameLijk
onder andere: 1 dat het aardgas aan
hen die dichtbij „de vindplaats tot ge
bruik ervan wensen over te gaan niet
goedkoper zal worden geleverd dan aan
gebruikers die ver van de bron geves
tigd zijn en 2 dat het hoofdkantoor niet
in Groningen zal worden gevestigd, dat
ze met diepe bezorgdheid ten aanzien
van het gestelde onder 1 zijn vervuld,
doch dat ze daarvoor nog begrip kun
nen opbrengen, voorzover de prijs mede
op grond van de af te nemen hoeveel
heid en de noodzakelijke transportkos
ten en derhalve op bedrijfseconomische
gronden wordt vastgesteld, dat ze ech
ter met grote verontwaardiging kennis
hebben genomen van het gestelde onder
2, aangezien door de feitelijke vestiging
van het hoofdkantoor te Groningen (dus
niet alleen de statutaire, die dan als
Ondeugdelijk
De Russische pianist Wladimir Askena
zy, die in Londen vertoeft, heeft beslo
ten niet naar Rusland terug te keren.
Zijn verzoek om asiel in Engeland is
ingewilligd. Hy is sinds maart met
vrouw en kind in Engeland.
MAASDAM WEER
IN DE VAART
De Maasdam van de Holland Amerika
Lijn is gistermiddag uit Bremerhaven
vertrokken voor zijn eerste reis naar
New Yok via Rottedam, Le Havre,
Southampton en Cobh (Ierland).
De Maasdam liep op 15 februari in de
monding van de Weser op een wrak, wat
een aanzienlijke schade aan het schip ten
gevolge had. Geheel binnen het tijdsche
ma is het reparatiewerk aan de Maas
dam uitgevoerd op de werf van de Nord-
deutsche Lloyd in Bremerhaven, zodat
het schip thans precies na 60 dagen on
der commando van kapitein Lagaay
haar eerste afvaart van Bremerhaven
kon maken.
JEUGD MAAKT
ARTIS SCHOON
De actie „een heitje voor een
karweitje" die op donderdag 18
en vrydag 19 april in het gehele
land zal worden gevoerd, zal dit
jaar worden ingeluid met een
grote schoonmaakbeurt van de
diergaarde Artis.
Onder het motto „Schoon op 2
mei, de dag dat Artis 125 jaar
bestaat", zullen enige tientallen
padvinders de mouwen opstropen
in de dierenverblijven, terwijl
padvindsters en gidsen de ramen
gaan lappen in het reptielenhuis.
Daarnaast krygen de oppassers
van Artis versterking bij het
voeren van verschillende dieren.
De opbrengst van de actie „een
heitje voor een karweitje" is
weer bestemd om de fondsen van
het Nederlands Padvindstersgilde,
de Nederlandse Gidsenbewegïng,
de Katholieke Verkenners en de
Vereniging de Nederlandse Pad
vinders te versterken.
VOLGENS BLAD „SOWJET LETLAND":
Beest zwemt nu
in aquarium rond
Opnieuw heeft een Russische ge
leerde melding gemaakt van een
watersalamander, die na een
verblijf van honderden jaren in
Siberische bodem tot leven werd
gewekt en nu gezond en wel
rondzwemt in een aquarium in
de Siberische stad Magadan.
In het stationsrestaurant van
Kassei in West-Duitsland is een
modeshow voor bejaarden gehou
den. Op de foto toont de 93-
jarïge „ma,nnequin" Emma Scheu-
i mantel.
Een bericht over dit nieuwe ge
val verscheen in het blad „Sow-
jet Letland".
De betreffende geleerde is de geoloog
Lef Firsof, de plaatsvervangende we
tenschappelijke directeur van het
noordoostelijk instituut voor gecom
pliceerd wetenschappelijk en onder
zoekwerk. „Ik zou zelf aan dit ge
val getwijfeld hebben", aldus Firsof
„als ik niet met eigen ogen de plaats
gezien had, waar de watersalamander
gevonden werd".
Toen enige tijd geleden de eerste berich
ten over zulke duizenden jaren oude
hagedisachtige wezens die na hun
eeuwenlange winterslaap tot nieuw
leven gewekt zouden zijn, verschenen
in het tijdschrift „Newa", werden zij
in wetenschapskringen met veel wan
trouwen begroet. liet hoofd van een
laboratorium voor cosmische biologie
in Leningrad, professor Lef Losino
Losinsky, wees de berichten destijds
af als pure fantasie.
Weer perspectieven
voor Portugal
Vanavond om negen uur komt in New
York de Veiligheidsraad bijeen ter
bespreking van een Senegalese klacht
tegen Portugal. Senegal heeft geprotes
teerd omdat vier vliegtuigen uit Portu
gees Guinee vorige week het Senegalese
luchtruim zouden hebben geschonden.
De toestellen zouden volgens de Sene
galese regering bommen hebben ge
worpen op het grensdorp Boumack,
een nederzetting van enkele hutten.
Portugal heeft de klacht afgewezen.
Op die manier heeft de regering van
premier Salazar al ettelijke malen gere
ageerd op herhaalde Senegalese protes
ten tegen grensoverschrijdingen en ac
ties tegen rebellen uit Portugees Gui
nee, die zich op Senegalees gebied te
ruggetrokken hadden.
De oorzaak van deze strubbelingen is,
dat de grenzen in de uitgestrekte ge
bieden van West-Afrika niet allemaal
even precies zijn afgebakend en dat de
rebellen, die tegen het Portugese gezag
in Guinee en Angola een guerilla-oorlog
voeren, vanuit de omringende Afrikaan
se landen worden gesteund. Zij hebben
hun bolwerken en bevoorradingscentra
op het gebied van „bevriende buurlan
den" en dat brengt de Portugese mili
tairen, die hen bestrijden, wel eens in
de verleiding, om met al te nauw op de
enzen te letten.
e bestrijding van de rebellen is im
mers het meest effectief, wanneer be
paalde onrusthaarden buiten de grenzen
worden vernietigd. Maar terwijl de
Portugese troepen in Guinee en Angola
nu en dan er in slagen enkele van deze
revolutionaire broeinesten in de grens
gebieden op te ruimen, staat de rege-
ring-Salazar vrijwel machteloos tegen
over de veel verder van de grens lig
gende centra van de Afrikaanse onder
grondse, die dat is vrijwel zeker
werken met steun van de communisti
sche landen. Soms liggen die centra
zelfs ver in het buitenland. Zo is on
langs opgericht een centrum in de Al
gerijnse plaats Alma, vijftig kilometer
van Algiers.
i Alma is het „militaire coördinatie
bureau" voor de revolutionaire strijd
in Angola gevestigd, een instelling die
de officiële goedkeuring heeft van Al-
gerijes premier Ben Bella.
Het bureau staat onder leiding van Ma
rio de Andrade, een van de leiders van
de communistische „Volksbeweging
voor de bevrijding van Angola". In
nauw contact met De Andrade staat de
leider van de „Afrikaanse Partij voor
de Onafhankelijkheid van Guinee en de
Kaapverdische Eilanden", de zeer com
munistische neger Amilcar Cabral, die
zijn hoofdkwartier heeft in Conakry, de
hoofdstad van het vroegere Frans Gui
nee, dat in het zuiden aan Portugees
Guinee grenst.
Gabral is afkomstig van de Kaapver
dische Eilanden, evenals Henry Labery,
de leider van de „Volksunie van Gui
nee", die een reisbureau beheert in Da
kar in Senegal.
Beide rebellenleiders streven naar een
samengaan van de Kaapverdische
Eilanden en Portugees Guinee als één
onafhankelijke staat. Het merkwaardi
ge is echter, dat de bevolking van Por
tugees Guinee heel weinig voelt voor
een unie met de Kaapverdische Eilan
den. In Portugees Guinee is de situatie
ongeveer als indertijd in Portugals „In
dische provincie" Goa, waar de bevol
king evenmin iets voelde voor aanslui
ting bij het India van premier Nehroe.
Een leger van 4500 man voorname
lijk echte Goëzen, verzette zich des
tijds tegen de overval van het Indiase
leger in december 1961. Daar deed zich
het opmerkelijke feit voor, dat juist de
gewone soldaten en de lagere officie
ren voor het merendeel dus geboren
Goëzen stand wilden houden tegen
de Indiase overmacht en dat de hogere
Portugese officieren capituleerden, na
dat de gouverneur-generaal, generaal
Vassalo e Silva, het voorbeeld had ge
geven door de strijd te staken.
Enkeje weken geleden is generaal Vas
salo e Silva voor deze houding gestraft.
Na een onderzoek door een bijzondere
commissie van de Portugese regering
besloot de ministerraad onder leiding
van premier Salazar tien hoge officie
ren, die indertijd met de verdediging
van Goa waren belast, uit het leger en
de marine te ontslaan. Onder deze offi
cieren was generaal Vassalo e Silva.
Tegelijk werden vijfentwintig andere
officieren voor hun dapperheid onder
scheiden en bevorderd.
Politieke waarnemers schrijven het
feit, dat deze strafmaatregel thans
werd genomen toe aan een groot zelf
vertrouwen bij de regering Salazar.
Ook het buitenland heeft meer vertrou
wen gekregen in Portugal. Toen kort
na de val van Goa in Angola een he
vige guerilla-oorlog losbrak, leek het
alsof Portugal alleen stond in de wereld.
Van alle kanten werd de regering-Sa-
Niet overtuigd
Deze zelfde professor schreef nu in
„Sowjet Letland", dat hij ook door
dit geval van de geoloog Firsof niet
overtuigd is geraakt, hoewel dit ge
val „nauwlettendde bestudering ver
dient". Hij wees op de mogelijkheid,
dat de watersalamander de bevroren
bodem waar hy gevonden iverd, is
binnengekropen via een scheur.
Volgens Firsof is deze mogelijkheid ech
ter zeer twijfelachtig, aangezien er
op de plaats waar de watersalaman
der gevonden werd zich geen scheu
ren bevonden en bovendien een sala
mander met zijn weke ledematen niet
in staat is zich in bevroren grond te
boren.
Hij voegde eraan toe, dat hem nog der
tig andere gevallen bekend waren
van watersalamanders die misschien
tot 30.000 jaar oud waren en toch
voor een korte periode tot leven
ren gebracht.
Vier onbekende met geweren bewapen
de mannen hebben maandagavond eei
aanslag gepleegd op de aartsbisschop
van de Armeense Orthodoxe Kerk in Sy
rië, Shawarsh Keomejian.
De aanslag vond plaats in het aarts
bisschoppelijk paleis in Damaskus. De
mannen stormden naar binnen, openden
het vuur en vluchtten vervolgens. De
aartsbisschop werd onmiddellijk in het
ziekenhuis opgenomen met kogelwonden
in zijn rechterarm, borst erj dij. Volgens
Keomejian behóren de daders tot de Ar
meense Tashanak partij in Libanon.
op Portugal om aan
de gebieden in Afrika soevereiniteit te
geven is echter sterk verminderd nu
duidelijk is gebleken, dat de „vrijheids
strijd" in Angola en Portugees Guinee
door de communistische landen wordt
geïnspireerd. Het initiatief gaat feitelijk
van Moskou uit, dat de leiding echter
heeft gedelegeerd aan Warschau en
Praag. In deze twee Oosteuropese
hoofdsteden worden de plannen gesmeed
die in Senegal, Algerije en het vroegere
Belgische Kongo worden uitgewerkt. In
Kongo zouden bijvoorbeeld officieren,
die in Warschau en Praag werden- op
geleid, vrijwilligers oefenen voor de
strijd tegen de Portugezen in Angola.
Dit communistische kamp zou gelegen
zijn in het oerwoud ergens tussen Leo-
poldstad en Matadi, De recruten zyn
o.a. oud-S.S-ers, O.A.S.-ers en tegen
standers van Franco. Ook zouden in dit
kamp jonge Brazilianen, meest afstam
melingen van Poolse emigrantenfami
lies worden opgeleid, te zamen met
Portugese communisten.
Deze communistische activiteit in Afri
ka heeft vele ogen in de westerse lan
den geopend. Portugal heeft dan ook
in de laatste paar jaar meer steun ge
kregen. De Guardian meldde dezer da
gen, dat tegen het eind van dit jaar
ruim zeshonderd miljoen gulden aan
buitenlands kapitaal zal zijn geïnves
teerd in Portugal en de Portugese over
zeese gebieden sedert 1958. West-
Duitsland heeft het meest geïnvesteerd,
dan volgen Japan en de Verenigde Sta
ten. In Angola bijvoorbeeld zijn grote
belangen van het Krupp-concern, dat
tegen het eind van volgend jaar de ex
port van ijzererts hoopt op te voeren
tot drie miljoen ton. Engeland heeft
voorts veel geld gestoken in de Anglo-
Portugese Telefoon Maatschappij. Al
deze investeringen betekenen steun aan
de Portugese economie, die zeer afhan
kelijk is van die in de Afrikaanse ge
bieden. Zy wyzen bovenal op een nieuw
vertrouwen in het Portugese beleid in
Afrika.
PREMIER SALAZAR
...vaster in het zadel...
