Restauratie van Zeeuws
wandtapijt kwam gereed
Sport en wedstrijden
EXAMENS
Zware shag tè zwaar
neem
dan
Regering Antillen
niet enthousiast
over K.L.M.-plan
MIRA FLORES-ABADESA
HENKES
JONGE
DONDERDAG 28 MAART 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
13
Slag hij Haeck II
terug naar Middelburg
T}e werkplaats tot herstel van
antieke textiel te Haarlem is
gereedgekomen met de restau
ratie van het wandtapijt, de
Slag bij Haeck bij Veere H, dat
eigendom is van de provincie
Zeeland. Van donderdag 28
maart tot zondag 31 maart
wordt dit tapijt nog geëxpo
seerd in het Frans Halsmuseum
te Haarlem, waarna het naar
Middelburg wordt teruggezon
den. De restauratie van dit ta
pijt, waarvan de zijde geheel
verteerd was, is in 1959 aange
vangen. Eind december 1962
kwam men hiermee gereed. Het
was een zeer tijdrovend en
moeilijk werk, dat voor één per
soon ongeveer twaalf jaar in be
slag zou hebben genomen.
Het wandtapijt, dat 3,94 hoog en
2,12 m breed is, maakt deel uit
van een serie tapijten met voorstel
lingen van zeeslagen in de zeventiger
jaren van de 16e eeuw, waarbij de
Zeeuwse vloot de Spaanse verslagen
heeft.
Deze serie was besteld door de Sta
ten van Zeeland voor hun vergader
zaal in het Abdijgebouw. De ontwer
pen zijn gemaakt door de zeeschilder
Hendrik Cornells Vroom. Het weven
van de tapijten was aanvankelijk op
gedragen aan de Antwerpse wever
Frangols Spierinckx, die zich in Delft
gevestigd had, maar na het tot stand
komen van het eerste tapijt van de
reeks, werd de uitvoering van de ove
rige opgedragen aan de weversfami
lie De Maocht, eveneens uit Vlaande
ren afkomstig, die zich in Middelburg
gevestigd had.
Foto van het wandtapijt
Haeck bij Veere" II.
Slag
De>
serie omvat vijf w
waarvan er één, de slag by
Haeck, in twee delen is geweven, om
ter weerszijden van de schouw te
kunnen worden opgehangen. Totaal
dus zes tapijten. Dq slag bij Haeck
was hot laatste deel dat tot stand
kwam: de gebroeders Hendrik en
Laurens de Maeght leverden het af
in 1603. Later is nog een schoor
steenstuk met het wapen van Zee
land en een portret van Willem van
Oranje toegevoegd.
Het tliAns gerestaureerde exemplaar
is het rechtordeel van de slag bij
Haeck.
De restauratie van het genoemde
schoorsteenstuk is in 1959 gereedge
komen. l)e Slag bij Haeck II is het
tweede tapijt, dat thans aan de eigen
aar, de provincie Zeeland, wordt af
geleverd.
Tegelijkertijd wordt in het Frans
Halsmuseum ook het gerestau
reerde wandtapijt „Het Offer" voor
enkele dagen geëxposeerd. Dit wand
tapijt, hoog 4,10 m, breed 4,90 m, is
een exemplaar uit een serie van zes
met voorstellingen uit de geschiede
nis van 'Aeneas en Dido, zoals deze
verteld wordt door Vergilius. Deze
tapijten zijn geweven in Antwerpen
in de weverijen van Michiel Wauters
in de zestiger jaren van de 17de eeuw
naar ontwerpen van de Italiaanse
schilder Giovanni Francesco Roma-
nelli, wiens naam op „Het Offer" te
lezen staat. Deze serie was aanwezig
op het huis Palsterkamp bij Nijme
gen, waar In 1678 de onderhandelin
gen zijn gevoerd, die leidden tot de
„Vrede van Nymegen" tussen Frank
rijk en de Republiek. Nadien is zij in
bezit gekomen van de gemeente Nij
megen.
De restauratie van „Het Offer" is
begonnen in de loop van 1955 en is
beëindigd in januari 1963. Voor één
persoon zou do restauratie ongeveer
15 jaar geduurd hebben. Hiermee is
de restauratie van de gehele serie,
die meer dan 10 jaar in beslag heeft
genomen, voltooid.
Directieuitbreiding
„Nederlandsche Bank"
De directie en de raad van commissaris
sen van de Nederlandsche Bank hebben
in him gemeensehapDelijke vergadering
van 5 maart 1963, met gebruikmaking
van de bevoegdheid, vervat in het twee
de lid van artikel 22 van de bankwet
1948, het besluit genomen het aantal di
recteuren van de Nederlandsche Bank
tijdelijk van drie op vier te brengen.
In verband hiermede is, nadat overeen
komstig artikel 23 van de bankwet een
-oordracht was ingediend, bij Koninklijk
Besluit van 21 maart 1963, no. 14, met
ingang van 1 april 1963 a.s. tot directeur
van de Nederlandsche Bank benoemd
dr. G. A. Kessler, tot dusver onderdirec
teur.
„Krokodillenman"
ter dood veroordeeld
De 85-jarige Elard Chipandale, „de kro
kodillenman" uit Nyasaland, is door een
rechtbank in Blantyre ter dood veroor
deeld, omdat hy is schuldig bevonden
aan de moord op het achtjarige meisje
Mponde Lyton in 1959. Hy had dit ge
daan door, lange magische weg geïncar
neerd in een krokodil, het meisje in een
rivier te trekken, dood te steken en een
arm te breken.
Chipandale verklaarde tegenover de
rechtbank dat hij het meisje met zijn
tanden, „zo groot als de handen van een
man", had gedood, en haar arm gebro
ken had „met een krachtige slag van
mijn staart". Hij had de moord gepleegd
voor een bedrag van 4 pond 10 shilling,
maar hij beweerde maar 10 shilling te
hebben gekregen. Hij begon om deze re
den een proces tegen zijn opdrachtgever,
waardoor de moord aan het licht kwam.
0 Zochten de vroede vaderen van
destijds naar iemand die hun stad van de
ratten zou verlossen, het gemeentebestuur
Kopenhagen ziet uit naar een geschikte
persoon om als gemeentelijk kattenvanger
aan te stellen daar het aantal zwerfkatten
n om de Deense hoofdstad onrustbarend
is toegenomen. Op de begroting per 1 april
a.s. is voor deze nieuwe dienst een post van
twintigduizend kronen uitgetrokken. De
vanger zal per verschalkte kat uitbetaald
worden.
Aan dc vakschool voor meisjes te Goes
slaagden voor de akte N XIX (land-
bouwhuishouden) de volgende leerlin-
fen: D. S. Bom tc Ycrseke; A. J. Dale-
out te Ouwerkcrk: G. J. Dieleman te
Watcrlandkcrkje: J. Glcrum te Vlissin
gen; L. Haak te Zaamslag: H- W. A.
Luyendijk te Kloetlnge; A. W. Nijsse te
Goes. Afgewezen werden drie leerlingen.
C.H.U.-FORUM VOOR
STATENKRING THOLEN
De statenkringTholen van de C.H.U. zal
zaterdag een forummiddag houden in
het „Holland Huis" te Scherpenisse. Dit
forum zal bestaan uit de heren ir. M. A.
Geuze lid van de Eerste Kamer, (voor
zitter), C. F. van der Peyl, lid van de
Tweede Kamer, K. J. Kaland, gedepu
teerde en P. C. van Westen statenlid.
Deze heren zullen vragen van het pu
bliek over reginonale. nationale en inter
nationale vraagstukken beantwoorden.
Advertentie)
lichter dan zwaar
pittiger dan halfzwaar.
Niemeyer garandeert de kwaliteit
Naar het regeringsgezinde Antilliaanse
dagblad Beurs- en Nieuwsberichten van
bevoegde zijde verneemt, is door de
K.L.M. een plan op tafel gelegd voor de
totstandkoming van een Antilliaans
luchtvaartbedrijf van deze maatschappij.
Het zou een aparte maatschappij wor
den doch binnen het geheel van de
RX.M. en van zeer beperkte opzet. Het
doel zou uitsluitend zyn de verbindin
gen tussen de eilanden van de Neder
landse Antillen te verzorgen.
Het project is naar voren gekomen tij
dens het recente overleg van minister
president Jonckheer met de president
commissaris van de K.L.M., dr. F. Q.
den Hollander. Het plan heeft bij de
Antilliaanse regering geen enkele geest
drift gewekt, aldus het blad.
De Antilliaanse regering streeft naar
een geheel ander, wijder project, een
luchtvaartmaatschappij met in meerder
heid Antilliaans kapitaal, aldus „Beurs
en Nieuwsberichten". Zij zou niet alleen
het transport tussen Curagao, Aruba,
Bonaire en St,-Maarten moeten ver
zorgen, doch ook lijnen naar het buiten
land exploiteren. Juist de verbindingen
met het buitenland worden van groot
belang geacht voor de ontwikkeling van
het toerisme. De regering is van oor
deel, zo schrijft het blad, dat een gunsti
ge basis voor deze opzet te vinden is in
het rapport van een deskundige en de
belangstelling, die buitenlandse maat
schappijen hebben getoond.
Rus zat 21 jaar
lang ondergedoken
Een Rus, Peter Nikitin, die in 1942 na
de aanval van de nazi's op de Sow-
jet-Unie was gedeserteerd, en in een
kleine bergruimte was ondergedoken,
is onlangs voor het eerst sinds 21 jaar
weer in de buitenlucht geweest, zo
heeft het Russische dagblad „Soviets-
kaya Rossiya" gemeld.
Het blad schreef „de nu 44-jarige Peter
Nikitin heeft zich 21 jaar lang schuil
gehouden in een kleine bergruimte,
waar hij verstoken was van liefde,
gezinsleven en de vreugde van het
werk". Nikitüi's enige contact met de
buitenwereld was wat zijn godsdien
stige zusters, bij wie hij zich schuil
hield, hem vertelden.
Gedurende die 21 jaar, aldus „Soviets-
kaya Rossiya", bad Nikitin „dag in
dag uit" als een „waanzinnige" om
„een eeuwige zegen in de andere we
reld".
Volgens het dagblad had Nikitin al lang
geleden vernomen dat dergelijke ge
vallen van desertie werden vergeven,
maar hij wilde dit niet geloven.
Onlangs werd het de Rus echter toch te
veel, en begaf hij zich naar de ge
meenteraad van het dorpje „Klopt-
sy"„ (in de omgeving van Lenin
grad), teneinde onder meer werk te
vragen. Volgens „Sovietskaya Ros-
siay" liet Nikitins gezondheid veel te
wensen over, en zag hij er uit als een
„geraamte", maar nu, zo besluit het
dagblad, woont hij zonder vrees in
een huis, en knapt karweitjes op die
hem worden bezorgd door het hoofd
van het plaatselijke arbeidsbureau.
LEZERS SCHRIJVEN
NAVIGATIE IN HET
NAUW VAN BATH
KOOP LIEVER
De voor zeevarenden ongetwijfeld
zeer interessante verhandeling en
betogen van diverse zijden, over de
Catastrofale manoeuvre van de
Mira Flores" en de „Ondulbare si
tuatie in het Nauw \an Bath" zo
de vetgedrukte koppen luiden,
in de P.Z.C. van woensdag 27 fe
bruari 1963, eindigen in enkele niet
óf op zeer bijzondere wijze beant
woorde vragen. De „strijder bij
uitstek" voor de scheepvaartroute
op Antwerpen geeft nl. 'geen
rechtstreeks ja of nee op de hem
gestelde eerste vraag: „Is het be
slist noodzakelijk gigantische tan
kers over de Westerschelde te stu
ren?" en evenmin op de tweede lo
gische vraag: „Kan er geen pijp
leiding naar Antwerpen worden
aangelegd?" Het bloed kruipt
nu eenmaal waar het niet gaan
kan!toen begon hij heftig met
het hoofd te schudden; „Wij zijn
beslist tegen een pijpleiding etc.
etc." enfin, leest U dit interessante
slot van de kolommenlange ver
handeling nog maar eens aandach
tig over, er zit muziek genoeg in
Laten we wel wezen, het zijn ook
op z'n minst penibele vragen, om
aan een Beneluxpartner te stellen.
Natuurlijk kan er een pijpleiding naar
Antwerpen worden aangelegd, dat wist
de vragensteller maar al te goed; liever
had hq moeten uitroepen: „Oh, Vlissin-
Grote wandeltocht
te Vlissingen
Op 20 april organiseert de V.S.V. „De
Vrolijke Tippelaars" te Vlissingen voor
de 4e maal haar jaarlijkse wandeltocht.
Dat dit evenement in Zeeland steeds
meer bekendheid krijgt, blijkt uit het
aantal deelnemers van de vorige jaren.
Waren er in 1960 plm. 300, in 1961 plm.
600 en in 1962 plm. 1000 deelnemers, dit
jaar wordt verwacht, dat er ongeveer
1200 wandelaars zich zullen aanmelden.
De 25 km-lopers zullen zich naar Zoute-
lande begeven, de 10 en 15 km richting
Dishoek. Ook aan de kleintjes is ge
dacht,'die 5 km zullen wandelen in de
omgeving van Vlissingen. Aan het eind
van de wandeling zal iedereen een her
innering ontvangen.
Ook dit jaar is de start weer op de bou
levard, hoek Coosje Buskenstraat, des
middags om half drie, vanwaar het eer
ste gedeelte een drumband de wande
laars zal voorafgaan.
Dat de leden van „De Vrolijke Tippe
laars" ook werkelijk wandelaars zijn,
blijkt wel uit het bijzondere feit, dat één
hunner, namelijk de heer De Bruin op
1, 2, 3 en 4 april zal deelnemen aan de
vierdaagse wandeltocht in Israël, voorts
nemen 6 wandelaars deel aan de nacht-
tocht VlissingenBergen op Zoom op
25 mei, terwijl ook verschillenden de
Vierdaagse in Nijmegen zeker niet zul
len vergeten. Verder organiseert „De
Vrolijke Tippelaars" de Vlissingse
avondvierdaagse van de K.N.B.V.L.O-
van 29 mei t/m 1 juni, een strandwan-
deltocht op 10 augustus en een St.-Nico-
laastocht op een nog nader te bepalefi
datum.
Jeugdtoernooi
zaalhandbal
in Goes
De jeugdcommissie van de afdeling Zee
land van het Nederlands Handbal Ver
bond houdt zaterdagmiddag a-s. een
groot zaalhandbaltoernooi, waaraan
practisch alle verenigingen in Zeeland
deelnemen. Bij de damesjunioren zal de
strijd gaan tussen Hellas, Marathon,
Olympus en Robur en bij de heren-
junioren tussen Fortuna, Hellas, Tonïdo,
Marathon, Olympus en S.I.O.S.
Bjj de nieisjes-adspiranten hebben inge
schreven Olympus, Robur A en B., Wal
cheren, Marathon en Volharding. Bij de
jongens-adspiranten wordt in twee leef
tijdsgroepen gespeeld namelijk van 12-13
jaar Fortuna, Hellas, Marathon en S.I.O.
S. en jongens van 14-15 jaar E.M.M.,
Fortuna, Tonido en Walcheren.
De wedstrijden worden gespeeld in de
nieuwe veiling te Goes aan de Fruitlaan,
vangen aan om 13 uur cn zullen tot
19.30 uur duren. Er zal op twee speelvel
den worden gespeeld.
Opening wegseizoen
in Nederland
Nadat reeds geruime tijd op de buiten
landse wegen Is gekoerst, Is zondag het
Nederlandse wielerseizoen op de
ners uit liet gehele land aan de start
kwamen. Winnaar voor 4000 toeschou
wers werd de Rotterdammer Piet Drost,
die de snelste was in een groepje van
acht man, dat de eindsprint uitvocht.
Zijn tijd over de 100 km was 2 uur 22
min. 46 sec. de uitslag luidt: 1. P.
Drost (Rotterdam); 2. G. de Wit (Dub
beldam); 3. Nic. Luten ('s-Gravenland)
4. Arie den Hartog (Zuidland); 5. M.
van der Lee (Drunen); 6. K. Leyten
(Breda); 7. A. Jongejan (Rotterdam)
8. G. Deijkers (St. Willebrord).
Organisatorische
dag Zebra
Onder auspciën van het Koninklijk Ne
derlands Gymnastiek Verbond houdt de
Zeeuws Brabantse Turnkring zaterdag
а.s. in het „Schuttershof" te Goes voor
bestuur- en commissieleden van de aan
gesloten verenigingen een organisato
rische dag.
Het doel van deze dag is: het verruimen
van inzicht op organisatorisch, speciaal
en technisch gebied; Het verstevigen
van de band tussen leden, kringbestuur
en het verbond onderling; het uitwisselen
van gedachten; het zich bezinnen op de
taak van bestuur, vereniging, kring er
verbond en het vergroten van het orga
nisatorisch inzicht.
Het programma is als volgt samenge
steld: 2.302.45 ontvangst deelnemers;
2.452.50 opening door voorzitter Ze
bra: 2.503.50 inleiding door de heer J.
Spijker uit Hattum over de interne or
ganisatie, secretariaat, archief, finan
ciële administratie, notulering, jaarver
slagen enz.
3.504.00 korte pauze met gelegenheid
tot vragenstellen.
4.006.15 Kleurenfilm Olympische Spe
len te Rome.
б.15—7.00 koffiemaaltijd.
7.008.00 inleiding door de heer Schnull
uit Amsterdam over de prestatie-gedach
te en de daaraan verbonden1 gevaren, dit
in aansluiting op de film.
8.008.15 gelegen tot het stellen var
vragen.
8.15 sluiting.
De trainingsgroepen heren van de
Zeeuws Brabantse Turnkring zijn als
volgt samepgesteld
J. v. d. Sande-Astrow, B. Vermandei-
Thor, J. de Wee-V.Z.O.S., P. Vermeersch-
Thor, C. Meesters Udi-BoZoom, A. v. d.
Berg Pr- Hendrik, L. Everse V.Z.O.S., A.
Vervoort Pr. Hendrik, J. Piessens Udi
Chr. v. d. Ven Udl-BoZ, S. v. d. Bemt
Pr. Hendrik, F. Joossen Pr. Hendrik en
B. Gent Pr. Hendrik Hoofdleider dhr.
J. de Keyzer, leider C. Bennaars.
Eerste kampioensrit
„De Bevelanden"
De M.A C. „De Bevelanden" hield za
terdag de eerste kampioensrit van dit
jaar. Start en finish waren bij café „De
Goede Verwachting" te Lewedorp. Twee
endertig deelnemers verschenen aan de
start voor deze oriëntatierit. De heer
G. Schout, lid van dc wedstrydcommis-
sie, wees er voor de rit op, dat volgende
week de eerste P.C C.-rit wordt ver
reden. Hij hoopte dat, dat ook „De Be
velanden" met vele rijders aan de start
verschijnt.
Deze eerste rit is zeer geslaagd. De heer
M. van Oosten, voorzitter van de wed-
strydcommissie bracht de organisatoren
dank. De uitslag was als volgt:
1 Equipe M. C. Duirihouwer uit Kapelle,
6 strafpnt.; 2 echtpaar P. Vermaire uit
Ovezande, 50 strafpnt.; 3 C. Korstanje
uit Oudelande, 67 strafpnt.; 4 M.
Oosten uit Goes, 80 strafpnt.; 5
Lamper uit Yerseke, 92 strafpnt.; 6 C.
Kriekaart uit Goes, 108 strafpnt.; 7 J.
Wirtsz uit Oudelande, 117 strafpnt.; 8
L. v. d. Zande uit Goes, 120 strafpnt.;
9 A. C. Stierman uit Kamperland, 122
strafpnt.; 10 J. Weststrate uit Kloe-
tinge, 124 strafpnt.
9 In een verslug van de Zuidslavische re
gering over haar werkzaamheid in 1962
wordt medegedeeld, dat dat jaar 145 spion
nen en agenten, die naar Zuid-Slavlë waren
gezonden, werden ontmaskerd en aangehou
den. Gedurende de afgelopen vier jaar be
droeg hun auntnl 1139, onder wie 84 Albane-
EERSTE KAMER:
Kritiek op lange
wachttijd voor
telefoonaansluiting
(Van onze parlementsredactie)
De Eerste Kamer heeft zich dins
dag zonder hoofdelijke stemming ak
koord verklaard met de begroting 1963
van de P.T.T., maar in het debat dat
aan deze beslissing voorafging, is ern
stige kritiek geuit op het groter worden
van de afstand tussen het aantal
vragen om een telefoontoestel, en het
aantal aansluitingen.
In 1960 was de achterstand 36.000, eind
1963 zal de achterstand naar schatting
119.000 bedragen. „Begin 1964 kunnen
we wel automatisch met Londen bellen,
maar het is haast ondoenlijk om van
Amsterdam uit Amstelveen aan de Iqn
te krngen", klaagde de heer Delpart
(v.v.d.). Met de heren Tjalma (a.r.),
Matser (k.v.p.) en prof. Mazure (p.v.
d.a.) vroeg hij de minister van verkeer
en waterstaat de P.T.T. in de gelegen
heid te stellen meer geld in de tele-
foonapparatuur te investeren.
Prof. Mazure informeerde of wellicht te
weinig arbeidskracht beschikbaar is om
het aansluiten van nieuwe abonnees te
versnellen.
Minister Korthals antwoordde dat het
personeelsprobleem geen overwegende
rol speelt. Het is een kwestie van be
leid. De regering moet ervoor waken
dat de conjunctuur niet oververhit raakt
en kan derhalve het investeringsbedrag
voor nieuwe telefoonaansluitingen niet
zonder meer verhogen. „Het vraagstuk
zal in het prioriteitenschema worden be
zien".
Er wordt nu reeds vanaf 1946 gedok
terd aan een wijziging van de status
van de P.T.T. Gezocht wordt! naar een
lossere binding met de overheid. De heer
Tjalma vroeg of de P.T.T. dan, als elk
particulier bedrijf, zal kunnen lenen om
geld te hebben 'voor versnelde investe
ringen.
Ministers Korthals hield zich op de vlak
te. Hij liet doorschemeren dat de P.T.T..
wanneer het bedrijf een andere status
gekregen zal hebben, zich waarschijn
lijk zal moeten blijven conformeren aan
het investeringsbeleid van de overheid.
Tom Manders ais Dorus en meneer
Cor Steijnin een scène uit ,J£en avond
in Saint Germain des Pres", het pro
gramma dat zaterdagavond a.s. door de
VAR A-televisie zal worden uitgezonden.
De régie heeft Ben de Jong.
voorkomen. Logische, menseiyke vragen,
zeker niet bedoeld om wie dan ook te
willen krenken of op enigerlei wijze te
kort te willen doen, vragen slechts ge
rechtvaardigd als natuurlijke reactie op
de catastroxale gevolgen van deze aan
varing, die zoveel mensenlevens eiste-
Onvermy<Jielljk komt men dan behalve
op het nauwe, bochtige vaarwater met
z'n verraderlijke dwarsstromingen
vanzelf op het punt van de in het Nauw
van Bath gevoerde, gebruikelqke en/of
voorgeschreven navigatie. Uiteraard
kunnen de situatietekeningen in de
P.Z.C. van dinsdag 26 en woensdag 27
februari, slechts een zeer globaal beeld
geven van het vaarwater en zyn in dit
verband ook de verhoudingen en afme
tingen van de afgebeelde vaartuigen niet
meer dan een ruwe schets, nochtans kan
men zich een idee van de hoofdlijnen
vormen. Voor een zeeman zal het zonder
meer duidelijk zyn, dat in deze nauwe
bochtige riviergedeelten de lengte, diep
gang en manoeuvreerbaarheid van de
schepen in samenspel met de heersende
stroom en diepte van het vaarwater, in
hoofdzaak de factoren zijn waarmee ge
werkt moet worden.
gen, Zeeland, Nederland hier liggen on
gekende mogelijkheden voor de haven
van Vlissingen! Wie grijpt deze kansen,
waar blijft onze „strqder by uitstek"
voor Vlissingen?"
Maar laten we terugkeren tot d<
v bq' Bath. Daar bovenge
noemd dagbladrelaas begint en eindigt
met te wijzen op de helaas te betreuren
mensenlevens, had ik meer aandacht
voor de beveiliging van mensenlevens
verwacht, 'k Zou zó zeggen, dat als de
veiligheid van de zeevarenden in het al
gemeen en hier van de tankvaarders ir
het bijzonder, zo'n pypleiding eist, dan
moet deze er komen. De voor deze men
sen levensgevaarlqke bocht van Bath,
zou hen bespaard kunnen blijven. Om
die reden ook zouden bovenaangehaalde
vragen, behalve aan een schepen van de
stad Antwerpen, zeker aan de Neder
landse autoriteit, verantwoordelqk voor
de Veiligheid van de zeevarenden, op Ne
derlands terrein, gesteld dienen te wor
den.
De zoveelste catastrofale scheepsramp
in het Nauw van Bath. Ja zeker! Vele
krantekolommen met foto's en situatie
tekeningen trachten ons een beeld te ge
ven van de tragische toedracht van dit
vreselijke ongeluk; deskundigen putten
zich uit in verklaringen, er wordt ge
sproken en geschreven over een onduld
bare situatie in het Nauw van Bath.
De navigatie
Bq het lezen van dit alles zal menigeen
zich met mij hebben afgevraagd hoe of
zoiets onder gunstige weersomstandig
heden, kalme zee, met flink doorstaande
vloedstroom*, toch mogelijk was; of er
niets aan gedaan kan en moet worden,
om iets dergelqks in de toekomst te
Een richting
Het zal menig zeevarende ook niet zqn
ontgaan en In niet geringe mate hebben
verwonderd, dat men in de P.Z.C. van
woensdag 27-2-'63, tweede blad, kolom
6, bovenste alinea, iemand tot de „voor
de hand liggende oplossing van één
richtingsverkeer ziet komen en dat een
en ander „thans in onderzoek" zou zqn!
't Is om stil van te worden... een recht
geaard Amsterdammer zou waarschijn
lijk uitroepen: „Hoe bestaaaaaat het!"
Dit is in zo'n vaarwater nu juist des
poedels kern; de kranteschrijvers ver
keren toch niet in de mening dat men
in zeevaartkringen hiervan niet op de
hoogte zou zijn? Sinds mensenheugenis
is er voor rivierbochten, een (soort) één
richtingsverkeer. Dit is niets meer of
minder dan de meest elementaire wet
voor de riviervaart in bochten. Voor zo
ver mij bekend is het een soort klassieke
regel, die instinctief toegepast wordt
door inheemse rivierloodsen van diverse
pluimage. De simpele gedachte die hier
aan ten grondslag ligt is: bq ontmoeting
van twee schepen in of nabij een bocht,
geeft het schip dat het makkelqkst kan
manoeuvreren voorrang en/of ruimte
aan het schip dat minder gemakkelijk
manoeuvreert. Ingevolge dit principe
houden de vóór (met) stroom (mee) va
rende schepen de buitenbocht (ruimte)
en moeten de schepen die de bocht
(knik) in de rivier van de andere kant
(tegen stroom in) naderen, de binnen-
bocht houden en het eventueel op be
kwame afstand benedenstrooms gaande
houden (wachten), totdat het vóór
stroom varende schip is gepasseerd en/
of in een recht riviergedeelte veilig ge
passeerd kan worden. Dit geldt ook voor
meerdere achteréénvolgende schepen en
voor alle rivieren, ook die waar getij-
stroom loopt.
Niet gewacht
VOOR HEN DIE DE ÉCHTE WILLEN
^beurde en de situa-
C. in dit licht, dan
kan men helaas slechts tot de pqnlqke
conclusie komen dat: Was door de
„Abadesa" deze regel toegepast, dan zou
zij nooit tegelqk met de „Mira Flores" op
het fatale punt van de aanvaring zijn
geweest, maar benedenstrooms hebben
gewacht, totdat de „Mira Flores" door de
gevaarlijke bocht heen was. De gevaars
situatie, voor beide schepen, is ontstaan
door het vóór (on) tijdig, tegenstrooms
passeren van de bocht door de „Abade
sa". De fatale ontmoeting met de „Mira
Flores" moest daarna wel op het meest
gevaariyke punt, van de dwarsstromin
gen, vallen. Dit is des te meer te betreu
ren, daar men elkaar kon zien naderen
en men op beide schepen bekend was
met het bestaan van de dwarsstromin
gen. Men kon weten dat in deze situatie
de „Mira Flores" in deze gevaarlqke
bocht, bovendien nog de dubbele handi
cap had van ten le. de gevaarlqke dwars-
stroom en ten 2e. minder effectieve
roerdruk ten gevolge van het vóór-
strooms varen. De „Abadesa" daaren
tegen had, tegenstrooms varende, extra-
roereffect. Voor ingewqden is dit na
tuurlijk allemaal geen nieuws, art. 42,
sub 1 van het B.A.R. binnenaanvarings-
reglement) zou hier ook heilzaam voor
de veiligheid werken, mits dwingend
voorgeschreven voor de Bocht van Bath!
Ligt in dit B.A.R.-artikel het zwaarte
punt op de nauwte van het vaarwater,
de dwarsstromingen spelen hier wellicht
een nóg gevaarlijker rol. Een eventuele
verplicntstelling van art. 42, sub 1
B.A.R. voor de Bocht van Bath zou
uiteraard samen moeten gaan met het
ter plaatse buiten werking stellen van
het sein.bedoeld in art. 5 van het Schel-
dereglement; men komt dan automa-
:ntenregel.
Koerslijn
Al geeft de situatieschets met pijlen, in
de P.Z.C. van woensdag 27-2-'63 wel een
treffend schrikbeeld van de verraderlqke
dwarsstroming in combinatie met de
vloedstroom, de gestippelde koerslqn van
de „Mira Flores" lijkt minder waarschijn-
lqk nl. deze loopt geheel aan de oostzijde
van het vaarwater (wat in dit geval dus
uitgesproken de binnenbocht zou zqn),
terwijl ter plaatse een lichtenlijn aanwe
zig is. Beziet men dit op zeekaart no.
1535, dan blqkt dat een te veel vasthou
den aan die lichteniyn (juist in dit zuid
westelijk gedeelte van de bocht), daar
waar bij vloed de zystroming van om de
west invalt, het gevaar in zich sluit niet
dc buitenbocht te houden. Bij het wél
volgen daarvan en wegdrukken van het
voorschip door de zijstroom, heeft men
aan stuurboord enige ruimte om een en
ander op te (kunnen) vangen en daarna
zelfs kans om hierbij hulp te krijgen van
de vloedstroom. Zit men ter plaatse ech
ter in of iets beoosten de lichtenlijn, dan
ontbreekt zowel de ruimte als diepte om
een neiging naar stuurboord op te kun
nen vangen, met alle gevolgen van dien.
Terwille van de veiligheid van de hierbij
betrokken zeelieden Iqkt een waarschu
wend woord gerechtvaardigd en is het
wellicht niet ondienstig dat deze aspec
ten eens van niet (meer) direct belang
hebbende, maar wel geïnteresseerde
zijde, onder de aandacht worden ge
bracht.
Vlissingen.
Verbrugh.
