PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT GEEN VERDERE RUSSISCHE CONCESSIE VOOR KERNSTOPVERDRAG Waarschuwing aan V S. voor invasie op Cuba Contact met Indonesië in New York *r i - fls F i F' SS ■r* v c K IS Tijd nog niet rijp voor Zeeuwsch-Vlaanderen vrije woningbouw in „Verkennend" overleg in Berlijnse kwestie „Westen houdt overleg in Genève slepende" K.L.M. op 4 mei naar Djakarta m ;R' 1 m t DUITSLAND STEMT IN MET N.A.V.O.-KERNMACHT Bonn bemiddelt in E.E.G.-geschil Kiesrecht voor vrouwen in Perzië Juist groeiende vraag in kanaalzone Nogmaals; Waterloo Westerschelde Vandaag... 206e jaargang no. 50 WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Directie P. van de Velde. P B. den Boer en W de Pagter. Hoofdredactie: W Leertouwer en G. A. de Kok Abonnementsprijs 62 cent per week. 8.00 perkw.; franco per post 825 p. kw. Losse Walstraat 58-60 tel 2355 (b.g.g. red. 3508/3546. adv. 3647/3643). Middelburg. Markt 61, tel- 3841 (b.g.g. red. 2078/3169. adv. 2375>; Goes: Gr Markt 2. tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213); Oostburg. tel. 2911 Zlenkzee. red tel. 2425 adm. tel 2094 Adv.pr. 30 ct p. mm. Min. p adv. 14.50. tngez. med 3 x tarief Kleine adv. (max 8 regels» 30 ct. p. regel (min. 1,50). ..Brieven bur. van dit blad" 25 3 15 ct. Bureaus: Vlissingen: 35; Temeuzen: red. teL 2116, adm. teL Giro 359300 P.Z.C.. Middelburg. Donderdag 28 febr. 1963 Rampschip nu gebroken Pagina 2 KROESJTSJEW: De Russische premier Kroesjtsjew heeft gisteren in een rede ver klaard, dat het westen niet op verdere concessies van Rusland kan rekenen inzake de kwestie van inspecties ter plaatse in het kader van een kernstopverdrag. Volgens premier Kroesjtsjew heeft Rus land reeds een belangrijke concessie gedaan door zich akkoord te verklaren met twee of drie inspecties per jaar op Russisch grond gebied. Kroesjtsjew sprak tot de kiezers van het Moskouse district Kalinin, die hem kandidaat hebben gesteld voor de functie van af gevaardigde voor de Russische Federatie in de opperste Sowjet. De Russische premier greep de gelegen heid aan om een felle aanval te doen op het westen, dat volgens hem de ontwa peningsbesprekingen in Genève slepen de houdt. „Sommige mensen", zo zei 14j", wensen een in een kernstopverdrag opgenomen inspectie om voor de N.A. V.O. de deur te openen voor spionage in ons land. De Sow jet-Unie gaat daar niet mee akkoord". Wat de ontwapening betreft is Rusland, volgens Kroesjtsjew, bereid een ontwa peningsverdrag te tekenen en heeft het voorgesteld de bewapening binnen vier of vijf jaar in te krimpen. „Maar de westelijke mogendheden draaien erom heen en zeggen dat het onmogelijk is te voorspellen noe de zaken binnen vier of vijf jaar zullen staan", aldus de Russi sche premier. zichzelf heeft gevormd na de opruiming van de Hitler-agressors" zou worden handhaafd. Westelijke diplomaten zagen hierin een aanwijzing, dat het Kremlin bereid althans voor enige tyd, de aanwezigheid geallieerde troepen in West-Berlyn te accepteren. compromis Het grootste deel van Kroesjtsjews rede was gewijd aan internationale problemen. Hij toonde zich hard en tot geen compromis bereid. Hij be toogde onder meer, dat er in de ge hele wereld niet eerder rust zal heer sen voor er een vredesverdrag voor Duitsland is getekend. Rusland zou van het standpunt uitgaan dat bij een overeenkomst betreffende Berlijn de bestaande situaüe „zoals die Ten aanzien van de Cubaanse kwestie zei Kroesjtsjew, dat de VS. dienen te beseffen, dat een invasie op Cuba niet verenigbaar is met de beloften die pre sident Kennedy tijdens de crisis om Cu ba heeft gegeven. De Sowjet-Unie, aldus de premier, heeft het Cubaanse volk verzekerd, dat zij te hulp zal komen bi een aanval en zij zal haar belofte hou den. - De Nederlundse en Indonesische permanente vertegenwoordigers bij de Verenigde Naties hebben gisteren een eerste bespreking ge voerd over herstel van de diploma tieke betrekkingen tussen beide landen. Mr. C. W. A. Schïlrmann en de heer L. N. Palar hadden, volgens diplomatieke zegslieden, een onderhoud van een half uur. De zegslelden zeiden dat „beide di plomaten een „wederzijds bevredigende" gedachtenwisseling voerden over de pro blemen van het herstel der diplomatieke betrekkingen. In Londen is de jaarlijkse „pan- nekoekenrace" gehouden. Ook dit maal was er grote belangstelling, zowel van de zijde van de deel neemsters als van de toeschou wers. De winnares van het vorig weer de snelste te zijn: haar wachtte aan de finish een prijs van 10,een kus van het raadslid Édgar Reed en een en thousiaste huldiging door de be langstellenden. Beloften De zomerdienst van de KJL.M., die geldt van 1 april a.s. tot 1 november a-s., ver toont geringe wijzigingen ten opzichte van 1962. De totale produktie in 1963 zal naar schatting met ongeveer drie procent toenemen tot 859 miljoen ton kilometer. In 1962 was de tonkm-pro- duktie negen procent meer dan in 1961. De veertien DC-8 straalverkeersvlieg- tuigen der maatschappij zullen bijna tweederde van de totale produktie voor him rekening nemen. De elf Electra 2 en negen Viscountschroefturbine- vliegtuigen hebben voor ongeveer ne gentien procent deel in die totale pro duktie. Daarnaast zullen de 27 vliegtui gen metI zuigermotoren de resterende vijftien procent der produktie leveren. De vliegtuigen met straalturbinemoto- ren en de toestellen met schroefturbine- motoren leveren derhalve ruim 85 pro cent der totale produktie. In totaal zijn 61 toestellen voor de zo merdienst ingedeeld op het 233.Q00 km lange luchtnet. In het hoogseizoen zul len 24 DC-8 en 5 DC-7 diensten per week worden gevlogen op de lijn Am sterdam-New York (1962: 21 DC-8 en 7 DC-7 c-diensten per week). Op de beide lijnen naar West-Afrika zullen, nadat van de betreffende rege ringen toestemming is verkregen, de Electra-vliegtuigen worden vervangen door DC-8 toestellen. Besprekingen tussen Indonesische auto riteiten cn de K.L.M. zijn gaande over het heropenen van Djakarta in het luchtnet. Afhankelijk hiervan zal er naar worden gestreefd met ingang van 4 mei a.s. met een DC-8 naar Djakarta te gaan vliegen- Prins Albert van België, die een bezoek brengt aan de V.8. en Ca nada. is door president Kennedy op tiet Witte Huis ontvangen. Leger in actie tegen hardnekkig smeulende vuilnisbelt te Broek in Waterland Twee brandweercompagnieën van de mobiele colonnes hébben woensdag met veel materieel een aanval geopend op de grote smeulende vuilnisbelt te Broek in Waterland, welke al zo lang het leven in deze gemeente be paald zeer onaangenaam maakt. De bevolking van Broek is er dan ook weinig mee ingenomen dat Amsterdam zijn overtollige vuilnis op hun grondgebied deponeert. De foto toont de militairen aan het werk. Speures naar een uitgangspunt voor onderhandelingen Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft gisteren meegedeeld dat verwacht wordt dat het „verkennend" overleg in zake Berlijn met de Sowjet-Unie, ,in de naaste toekomst" zal wor den hervat. Frankrijk akkoord met het Duitse standpunt „Problemen zijn binnen enige maanden opgelost'' Koele reactie in de N.A.V.O.-raad West-Duitsland is bereid het voor stel van president Kennedy voor een multilaterale kern macht binnen de N.A.V.O. te steunen. Deze Duitse stap heeft de instemming van Frankrijk. Dit is gisteren geresulteerd uit de besprekingen tussen de Ame rikaanse "president Kennedy en de Westduitse minister van de fensie, Kai-Uvve von Hassel. Von Hassel verklaarde dat de proble men die zich by de oprichting van de multilaterale kernmacht zouden voordoen „waarschynlijk binnen en kele maanden zullen zijn opgelost". De Westduitse minister verklaarde dat zijn regering van mening was dat deze multilaterale kernmacht niet noodzakelijk gebaseerd hoefde te zyn op onderzeeërs, die door kernenergie worden aangedreven. Deze mening wordt gezien als een aanwijzing da de Duitse regering waarschijnlijk het programma van ae regering-Kenne- dy, dat voorziet in het uitrusten van conventionele oppervlakte schepen met raketten, zal goedkeuren. Koele reactie nedy, Livingston gisteren het Amerikaanse plan over een multilaterale kernmacht binnen de NA.V.O. in Parijs uiteengezet aan de permanente raad van de N.A.V.O. De eerste reactie op het plan moet koel zyn geweest. Merchant werd in zijn uiteenzetting bij gestaan door de Amerikaanse am- iassadeur bij de N.A.V.O.Thomas K. Finletter. De Britse permanente vertegenwoordiger, Sir Evelyn Shuckburgh, liet er geen twijfel over bestaan aat de Britse conservatieve regering het niet op alle punten met Washington eens is. Onderzeeboten nlfd i kernmacht zo spoedig mogelijk ge baseerd moet worden op atoomonder- zeeboten in plaats van op oppervlak teschepen, zoals de Verenigde Staten hadden gesuggereerd. Het is ook voor de instelling van een „uitvoe rend comité" van tien landen om de kernmacht te beheren een idee waarvoor de Amerikanen weinig be langstelling hebben. De woordvoerder van het State De- Sartment, Lincoln White, zei dat het oei van het overleg hetzelfde gebleven was: het speuren naar de mogeiykheid voor een uitgangspunt voor formele on derhandelingen. De eerste fase van het legJ 1 4 afg om Cuba. overleg werd in oktober van het vorig jaar afgebroken, als gevolg van de crisis Volgens White heeft het Kremlin her vatting van het verkennend overleg voorgesteld. De van overleg in Washing ton naar Moskou teruggekeerde Ameri kaanse ambassadeur in de Sowjet-Unie, Foy Kohier, had het Amerikaanse ant woord bij zich. White kon nog niet zeggen, wanneer irecies en door wie het overleg zou her- leginnen, maar dat er diplomaten, veel eer dan ministers van buitenlandse za ken, bij betrokken zouden zijn. Bondgenoten De woordvoerder van buitenlandse za ken deelde nog mee, dat de Europese bondgenoten van Amerika waren ge polst. Amerika zal ook hun belangen in het oog houden, maar niet voor hen spreken. Dc bondgenoten hadden tegen hervatting van het verkennend overleg geen bezwaren gehad, zei hij. Frankrijk heeft ermee ingestemd met West-Duitsland direct in overleg te tre den over de toekomstige ontwikkelingen in Europa, zo wordt van de zijde van het Westduitse ministerie van buiten landse zaken vernomen. De Westduitse staats-secretaris Rolf Lahr gaat hier voor volgende week naar Parijs, aldus de zegslieden. Dit directe overleg over de toekomst van Europa zal het eerste zijn dat sinds het fiasco van Brussel gevoerd wordt tussen Frankrijk en een ander E.E.G.- land. De vijf niet-Franse E.E.G.-landen hebben wel onderling met elkaar in con tact gestaan. West-Duitsland hoopt op enigerlei wijze te kunnen bemiddelen tussen Frankrijk en de rest van de E.E. G. binnen het kader van het jonge Frans-Duitse vriendschapsverdrag. Sowjet-diplomaten moeten IJsland verlaten Twee Sowjet-diplomaten zijn dinsdag door IJsland persona non grata ver klaard en moeten het land verlaten om dat zij spionage hebben gepleegd. Dit heeft de IJslandse minister van justitie meegedeeld. De sjah van Perzië heeft woensdag bekendgemaakt, dat de vrouwen in zijn land voortaan zullen mogen deelnemen aan parlementaire verkiezin gen. Op een economische conferentie in Teheran zei hij, dat er een einde zal worden gemaakt aan de „sociale schande" dat de vrouwen in Perzië worden gelijkgesteld met misdadigers en krankzinnigen, die ook geen stemrecht bezitten. Vorige maand gingen er voor het eerst vrouwen naar de stembus, toen er een referendum werd gehouden over het plan van de sjah voor landhervorming. Hun stemmen werden echter niet officieel mee gerekend voor de uitslag. Toen de mededeling van de vorst bekend was geworden, trokken duizenden juichende vrouwen met spandoeken naar het marmeren paleis om de sjah te danken. Meningen uit de bouwwereld Is Zeeuwsch-Vlaanderen op het moment rijp voor een proef op het gebied van vrije woning bouw? Met deze vraag zo bleek ons uit informaties hebben velen in Zeeland zich de afgelopen dagen bezig gehou den, nadat ir. R. H. van Kreve len, voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken in Zeeuwsch-Vlaanderen dit idee vorige week in zijn nieuwjaars rede lanceerde. Zo'n proef lijkt ir. Van Krevelen heel wel mo gelijk, omdat er in Zeeuwsch- Vlaanderen genoeg bouwcapaci teit aanwezig is, tal van bouw vakkers naar elders pendelen en omdat beschikt kan worden over aanvulling van Belgen. Ook wees de voorzitter van de Ka mer van Koopliandel op een vol doende aanwezigheid in het be trokken gebied van de meest voorname bouwmaterialen. „Ik zou het op prijs stellen, als de desbetreffende autoriteiten de moed zouden hebben om dit ex periment eens te wagen", aldus de heer Van Krevelen in zijn jaarrede. „Het experiment als zodanig zou misschien wel te overwegen zijn, maar dan nèt niet in Zeeuwsch-Vlaanderen", is echter de mening van ir. L. D. Huisman, hoofdingenieur-di recteur van volkshuisvesting en bouwnijverheid in de provincie Zeeland. Door diverse omstandigheden laat de bouwmarkt in dit gebied een alge hele vryheid bepaald niet toe. Ir. Huisman wees ons desgevraagd in dit verband op de steeds grotere vraag op de bouwmarkt vanuit de kanaalzone, waar diverse bedryven een groot deel van de capaciteit zui len opslokken. Dit houdt onder meer in, «lat «laar ook meer zogenaamde arbeidswoningen zullen moeten wor den gebouwd cn dus bouwvakarbei ders nodig zUn. „Pendelen er zoveel bouwvakkers naar elders?" Blijkens een enquête door het gewestelijk arbeidsbureau te Temeuzen in december 1960 gehou- laanderen elders. Maar, zo werd er uitdrukkelijk aan toegevoegd, nadien is de werkgelegenheid in de bouw sector in dit gebied aanmerkelijk verbeterd. Naar een zeer ruwe schat ting bedraagt dit aantal nu nog circa 100. „Het blijft evenwel de vraag of deze mensen terugkomen als er hier meer werk in de bouwsector komt", zo voegde directeur J. van der G|jp er aan toe. „Sommige mensen pen delen nu eenmaal graag". In bonafide bouwkringen staat men uiteraard niet geheel afwijzend te genover meer vrijheid in de bouw. „Misschien na verloop van tijd, laten wij zeggen, over een jaar", aldus de heer J. Barendregt, vice-voorzitter van de Zuidnederlandse aannemers vereniging en voorzitter van het dis trict Zeeuwsch-Vlaanderen. Ook hij meent, dat aan het huidige beleid stringent moet worden vastge houden, zolang er nog o.m. in Temeu zen en Oostburg een behoorlijke vraag is naar woonruimte. Niet volledig „Natuurlijk bedoel ik geen vryheid van bouw over de gehele linie", ver klaarde ir. Van Krevelen ons nader. Het zou onverantwoord zijn alle bouwactiviteiten naar de kust te ver plaatsen. Het hele idee zou trouwens nader moeten worden uitgewerkt. Maar enkele jaren geleden heeft iemand ik weet niet meer wie gepleit voor méér vrijheid van bouw in de randprovincie. Men was toen evenwel doodsbenauwd van dit idee". Ir. Van Krevelen meent echter, dat Zeeuwsch-Vlaanderen juist de laatste jaren een apparte positie is gaan in nemen. De industrialisatie in be paalde gevallen gesteund door de re gering begint goed op gang te komen. Maar een toename van indus trieën vergt meer woningen. Zeeland heeft de laatste jaren zeer kleine contingenten woningen toegewezen gekregen. En wat nu jaarlijks ter be schikking wordt gesteld, is te weinig om de achterstand in te lopen. Voor een proef op dit gebied vormt Zeeuwsch-Vlaanderen, volgens ir. Van Krevelen, een mooi afgesloten geheel. (Zie slot pag. 2 kol. 6) Het bestuur van de „Stichting Viering Honderdvijftig jaar Koninkrijk" te Nflmegen betreurt het, dat door allerlei oorzaken de indruk is gewekt als zou men in Nijmegen van plan zijn een soort nabootsing te geven van de Slag bij Wa terloo. Tussen haakjes: de stichting is een andere organisatie dan het onlangs door prinses Beatrix geïnstalleerde offi ciële comité, namelijk een particuliere stichting, voortgevloeid uit het initiatief tot herdenking van anderhalve eeuw on afhankelijkheid. Het bestuur van deze stichting nu distantieert zich dus van de beroemde Slag en heeft nu nadruk- kelijk verklaard, dat dit evenement slechts zal worden aangeduid in een gro tere nationale manifestatie „Van jacht hoorn tot kampvuur". Wij nemen van deze verklaring gaarne akte, maar wil len tegelijkertijd vaststellen, dat het stichtingsbestuur het uitsluitend aan zichzelf heeft te wijten, dat Nederland een verkeerde indruk van zijn plannen kreeg. Want dit bestuur heeft folders rondgestuurd, waarin Carel Briels in een schilderachtig proza zijn plannen heeft uiteengezet, een proza dat een heel andere indruk geeft dan de deze week gepubliceerde verklaring van hst stichtingsbestuur. Wij doelen hier op een „attentiefol der", samengesteld voor „boeren- organisaties, hippische sportverenigin gen, militaire verenigingen, oranjever enigingen, personeelsverenigingen, reis bureaus, V.V.V.'s enz.". Deze opsom ming hebben wij overgeschreven van de bewuste folder. Welnu, het is ook de moeite waard enkele alinea's over te ne men van dp gespierde taal, die uit de pen van organisator Carel Briels is ge vloeid. Hier volgen ze: Napoleon werpt nu de teerling op het bloedigste slagveld van Europa en hij hoort als in herinnering bij zijn keizer lijke kroning Tsjaikowski's grandioze mu ziek. Maarschalk Grouchy krijgt opdracht een vereniging van de Pruisische Armee met Wellingtons leger te voorkomen. Napoleon rijdt nog eenmaal op zijn witte merrie het gehele tront langs. De ade laars op de vaandels buigen zich neder „Vive l'Empereurl" Dan rukt Ney met het voetvolk op het beslissende uur van Napoleon vangt aan. Wellington is gevoelig verzwakt Napo leon maakt zich gereed voor de beslissen de stormloop. Een laatste blik werpt de keizer over het slagveld, maar bij het optrekken van de rook der kanonnade rukt een schaduw uit het noordoostelijke op Blüchef komt Wellington te hulp, maarschalk Grouchy heeft gefaald. De wereldminuut van Waterloo de Grande Armee is niet meer. Nauwelijks verplet tert de Engelse aanval Napoleon of een naamloze jaagt in een kales naar Brussel, naar Londen en Rothschild sticht daar een ander keizerrijk. Ons koninkrijk is behouden, saluut wordt gebracht aan de dappere Prins van Oranje en zijn troepen, de weg voor de eenheid van Europa ligt open. Tot zover Carel Briels in een folder, uit gegeven onder de verantwoording van het stichtingsbestuur. Men zal het met ons eens zijn: hier wordt gesuggereerd, dat Waterloo een belangrijk evenement in Carels ma nifestatie zal worden. Nu laten we maar buiten beschouwing, dat Napoleon zich moeilijk in 1813 de muziek van Tsjai- kowski kon herinneren, omdat deze componist pas in 1840 is geboren. Een knies oor, die déér op let. Maar wel moet wor den vastgesteld, dat het hier geciteerde proza dezelfde sfeer ademt als die van de heroïsch-dramatische schilderijen van Napoleons hofschilder Jacques Louis David, een man die zelfs de doden op het slagveld nog enige grandeur mee gaf. Tegen een dergelijke romantisering paste terecht een protest. Gelukkig, dat het stichtingsbestuur de consequenties heeft getrokken uit de allerwege gehoor de kritiek: het blijkt minder pathetisch dan zijn massaregisseur. De ramp met de „Miraflores" stelt op nieuw scherp in het licht, dat norma lisatie van de Westerschelde voor Ant werpen een levensbelang is. In feite be langrijker dan de Schelde-Rijnverbin- ding! Schepen Delwaide heeft gisteren aan een onzer redacteuren als zijn me ning te kennen gegeven, dat een ramp als deze de reputatie van zijn stad geen schade zal doen. De werkelijkheid is ver- moerie'ijk wel iets anders, vooral omdat moeii^theden in het Nauw van Bath voortdurend voorkomen. Overigens mag in dit verband nog weer wel eens wor den g.ewezen op de grote verantwoorde lijkheid, die op de schouders van de Scheldeloodsen rust: zjj moeten beschik ken over voortreffelijk zeemanschap en extra stalen zenuwen. Met name de Ne derlandse instanties, die verantwoorde lijk zijn voor hun salariëring, mogen zich dit duidelijk voor ogen stellen! Er is aanleiding te wijzen op nog twee aspecten van deze zaak. In de eerste plaats, dat de noodzakelijke normalisatie een uitsluitend (Antwerps) Belgisch be lang is. Maar dat betekent tevens, dat mede op grond daarvan Nederland ver- moedeiyk weinig geneigd zal zijn mee te werken aan de bevordering van Ne derlandse havenbelangen in de directe omgeving van het bewuste gebied (Kreekrakplan). Immers, bevordering van deze belangen zou een Belgische claim op Nederlandse financiële mede werking bij deze zeer kostbare werken in de hand werken. In de tweede plaats accèntueren gebeurtenissen als deze ramp, dat Terncuzcn, Sloe en Vlissingen vóór de gevarenzone van Bath liggen. Uit een oogpunt van acquisitie voor nieuwe vestigingen een overweging om toch niet geheel te vergeten. India zet gesprek over Kasjmir voort Premier Nehroe van India heeft in het •arlement te Nieuvv-Delhi verklaard, lat zijn land besloten heeft het overleg Met Paldstan over Kasjmir voort te zetten, ondanks Pakistans besluit om een grensverdrag met communistisch- China te sluiten. is het 75 jaar geleden, dat e John Boyd Dunlop, veearts te Bel- i fast, de luchtband uitvond.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1963 | | pagina 1