Eén maart: dag van
gebed der vrouwen
S
Conflicten over de leer in de
kerk zijn pjjnljjke zaken
V rouwenwereldgebedsdag
75 jaar samen bidden
Twee waarheden
Nieuws van overal
Zaterdag 23 februari 1963
SJ Lf s 8j8S=5l
EN DE
J^onderden Zeeuwse vrouwen
zullen volgende week vrij
dag, 1 maart, de eerste vrijdag
in de lijdensweken 's middags of
's avonds in vele gemeenten bij
eenkomen in een willekeurig,
centraal gelegen kerkgebouw.
Ze zijn afkomstig uit diverse
kerkgenootschappen. Zij komen
samen op de Vrouwen wereldge
bedsdag. Een dag, waarop vrou
wen van allerlei kerken overal
ter wereld samenkomen, om te
bidden, te zingen, te lezen uit de
Bijbel. De liturgie is overal ter
wereld dezelfde: „Meer dan
overwinnaars" (Rom. 8 37) is
dit jaar het thema.
Mannen werken
mee
De Vrouwenwereldgebedsdag is
iets specifieks vrouwelijks
waaraan mannen meewerken: or
ganisten, kosters, de predikanten
of kerkeraadsleden. Organisten
en kosters verlenen dikwijls be
langeloos medewerking in de
Zeeuwse gemeenten. Predikanten
vermelden vanaf de kansel de ge
bedsure en de kerkeraden verle
nen toestemming voor gebruik
van het kerkgebouw. Zelfs zijn er
mannen, die met hun echtgenote
meegaan naar dr gebedsbijeen
komst of mannen, aie thuis
achter de schermen hun vrouw
assisteren bij de administratieve
organisatie, zoals bij het becijfe
ren van de onkosten. Andere
voorbeelden: winkeliers, die
raambiljetten over de bijeen
komst ophangen.
„EENHEID OVERAL
TER WERELD"
Van Cadzand tot Anna Jacobapolder,
van Terneuzen tot Zierikzee, zullen
de vrouwen in dit gewest samenko
men. De Vrouwenwereldgebedsdag
trekt een behoorlijke belangstelling
in Zeeland. Het is vooral de gedachte
aan de gemeenschap, aan het zich
verbonden weten met elkaar, die de
vrouwen naar de kerken doet ko
men. De „muren" tussen de verschil
lende kerkgenootschappen zgn weg
gevallen en het maakt niet uit in
welk kerkgebouw men samenkomt.
Het éne jaar komt men in het éne
kerkgebouw bijeen, een volgend jaar
waarschijnlijk in een ander. Ook de
leiding van de bijeenkomsten berust
steeds bij dames uit een ander kerk
genootschap.
De organisatie berust, zoals
ook elders in ons land in de
Zeeuwse gemeenten bij comlté's,
waarin dames van verschillende ker
kelijke richting zitting hebben. Ze
zijn afkomstig uit verschillende vrou
wengroepen, verenigingen en organi
saties. Uit informaties van diverse
zijden bleek ons, dat vooral de N.C.V.
B., de Ned. Christelijke Vrouwenbond
zich in Zeeland met de organisatie
van de vrouwenwereldgebedsdag
heeft belast. Zonder de andere vrou
wenverenigingen tekort doen: de
N.C.V.B. was veel de organisatie, die
plaatselijk met het bijeenroepen van
de vrouwen begon.
Omdat de N.C.V .B. niet aan een be
paald kerkgenootschap is gebonden
is dit temeer een pluspunt gebleken.
De NiC.V.B.-leden zijn uit verschil
lende kerken afkomstig: ze zijn her
vormd, gereformeerd of christelijk
gereformeerd, men treft er dames aan
uit de Oud-Geref. Gemeente en
uit de Gereformeerde Gemeenten. Is
het, dat „officieel" een enkel kerkge
nootschap niet deelneemt aan de
vrouwenwereldgebedsdag, „officieus"
treft men ook uit dié kringen dames
aan. die mee ter kerke gaan op de
vrouwenwereldgebedsdag.
Deze afbeelding treft men aan ,op dc
voorzijde van de liturgie voor de
Vrouwemoereldgebedsdag. Het is het
embleem van 't Nederlandse comité
Dit beeld is de „Christus van de An
des", dat op verzoek van een Argen
tijnse christen werd gegoten uit het
brons der kanonnen van Argentinië
en Chili, die oorspronkelijk waren
bestemd om elkaar te vernietigen.
Op de bronzen plaat aan het voet
stuk staan de woorden „Eerder zul
len deze bergen tot stof vergaan,
dan dat Argentijnen en Chiienen dc
vrede zullen breken, die zij gezworen
hebben aan de voeten van Christus,
de Verlosser".
wereldgebedsdag
R
De liturgie voor dc Vrouwenwe
reldgebedsdag wordt elk jaar in
een ander land samengesteld.
Dit Jaar door enige vrouwen op Ko
rea, onder leiding van een dame, die
in Canada cn de V.S. studeerde en die
zich specialiseerde op liet terrein van
de christelijke opvoeding. Dit Jaar
bevat de liturgie ook een verhaal uit
Korea, ten tijde van de Koreuanse
oorlog, een verhaal met oen diepere
strekking en een illustratie van het
thema van dit jaar: „Meer dan over
winnaars" (Rom. 8:37).
Do opbrengst van de collecte tijdens
de gebedsstonde Is bestemd voor de
zending van de deelnemende kerken.
Zo gingen giften naar: Ned. Her
vormde Kerk, de Gereformeerde
Kerken en de Chr. Gereformeerde
Kerk, de Oud-Katholieke en Luther
se Kerk, de Doopsgezinde Broeder
schap en de Remonstrantse Kerk. de
Vrije Evangelische gemeenten, de
Unie van Baptisten en de Vergade
ring der Gelovigen „Philadelfia",
..Oegstgeest" (samenwerkende zen-
dingscorpornties)de Suriname- en
de Nieuw-Guinea-zendlng. Steun
werd o.m. verleend aan het Ned. By-
belgenootschap, het Prot. Interker
kelijk thuisfront, de Anti-Honger
actie. de evangelisatie in Israël en
het Leger des Heils.
De rooms-katholiekc vrouwen doen
ide plaatsen in ons land
paar jaar óf voor het
eerst mee aan de vrouwenwereldge
bedsdag. Dit is mede een resultaat
van het Vaticaanse concilie.
uim 75 jaar geleden, in 1887 zag
een Amerikaanse vrouw, die de
kracht van het gemeenschappe
lijk- gebed kende, als in een visioen,
een beweging die ln deze eeuw het
getuigenis is geworden van de gehe
le christelijke kerk. Zij droomde van
oen gebedsdag voor de zending, van
een dag, die de christelijke vrouwen
uit de gehele wereld zou bijeenbren
gen om te bidden voor het zendings
werk.
Zo ontstond de gebedsdag ln Ameri
ka, later in Canuda en andere delen
van het Britse rijk. De vrouwenwe
reldgebedsdag verbreidde zich steeds
verder, ovr Azië, Australië, Europa,
Afrika. Thans zijn er op dezelfde dag.
de le vrijdag in de lijaensweken, dit
jaar, volgende week vrijdag 1 maart,
gebedsdiensten in 145 landen en land
streken en in talloze talen, door
miljoenen vrouwen.
Voor ons land nam mevrouw Van
Boetzelaer van DubbeldamVan der
Hoop van Slochteren het initiatief,
nadat zij in 1928 in Jeruzalem met
de gebedsdag ln aanraking was ge
komen. Sinds 1929 nemen ook vrou
wen uit diverse kerken van Neder
land deel. Het aantal deelneemsters
was voor 1940 in ons land gemiddeld
3000, nu zijn het cr meer dan 120.000
en haar aantal stijgt voortdurend.
De hoofdorganisatie van de wereld
gebedsdag berust bij een comité in
New York; in Nederland is een lan
delijk comité Vrouwen-wereldge
bedsdag. Verder kent men plaatse
lijke comité's.
Anna Jacobapolder, Bruinisse, Tho-
len, Zierikzee. De gereformeerde
predikantsvrouwe van Zierikzee:
„het is het geloven ln de kracht van
het gebed, het samen bidden: de een
heid onder de christenen demonstre
ren. De oecumene moet groeien in
het klein: elkaar kennen, elkaar
waarderen". Die waardering voor
elkaar opbrengen doen hier vrouwen
uit hervormde, gereformeerde, chris
telijk gereformeerde en Leger des
Heilskring.
In Middelburg zullen N.C.V.B.-da-
mes volgende week in het rusthuis
„De Griffioen" voor de bewoners
daar de liturgie lezen, geljjk met de
gebedsuren in twee kerken. Ook op
aat moment zullen in het Gasthuis
en in het gereformeerde rusthuis de
aanwezigen de gebedsstonde kunnen
meebeleven via een ringlgn. Behal
ve de al meer genoemde kerken heb
ben ook in het comité zitting dames
uit de Evang. Lutherse Kerk en van
de Doopsgezinde Kerkgemeente.
Vlissingen: „jammer, dat wij nog
geen contact hebben met de r.-k. da
mes", aldus een doopsgezind comité
lid. En wordt wel over gedacht, want
„het is toch voor iedereen, voor alle
vrouwen".
Het is iets dat iedereen raakt.
Het is heel mooi, dat vrouwen
van diverse kerken een een
eenheid vormen", aldus de reactie
van de N.C.V.B.-secretaresse In Goes.
Daar werken samen gereformeerde
en hervormde (ook vrijzinnige) da
mes, leden van het Leger des Heils,
de Vrije Engelische Gemeente en van
de Doopsgezinde Broederschap. „Het
is iets. dat we hier in Zeeland heb
ben moeten leren en nog moeten le
ren, maar de belangstelling is ver
heugend".
Cadzand: de echtgenote van de her
vormde predikant: „een versterking
van het gemeenschapsgevoel, ontzet
tend mooi". Bij de organisatie in
Cadzand treffen dames uit de her
vormde kerk en van de VrQe Evan
gelische Gemeente elkaar aan. Gapin-
ge: de president van de N.C.V.B.:
het Is erg fQn". Hervormden en ge
reformeerden komen in de organisa
tie samen.
Terneuzen heeft waarschjjnljjk voor
Zeeland de primeur in samenwerking
met de Rooms-Katholieke Kerk. Het
Is een weerslag van de resultaten
van het Vaticaanse concilie, eerste
fase. Elders in ons land werd al sa
mengewerkt met rooms-kathollekc
vrouwen bij de organisatie van de
vrouwenwereldgebedsdag, en dit is
uitgebreid. Groningen, Roosendaal,
Schiedam om enkele plaatsen te noe
men. Dit jaar voor het eerst ook Ter
neuzen. In één kerk zullen nu onder
meer hervormde, gereformeerde en
r.-k. wouwen met Leger des Heils-
dame.N samenkomen in de gebedsure.
„Als het geen zin had, zou deze
vrouwenwereldgebedsdag al lang
zijn verdwenen", aldus een hervormde
prèdlkantsvrouwe uit Kapelle. „Dit
alles samen doen, zonder dat proble
men aan de orde komen, de eenheid
beleven, je voelt dat de nood en de
problemen waarmee de mensen kam
pen hetzelfde zijn. De moeilijkheden
breng je samen voor Gods aange
zicht. Als je dit vasthoudt, beleef je
het veel intenser. Dit gebedsuur geeft
ook ondergrond, je hebt minder
weerstand ook daarna wanneer er
ander mogelijkheden zijn van iets
samen doen, want: je hebt al eens
bij elkaar gezeten, je hebt al eens
samen gepraat. Je hebt elkaar al
vertrouwen geschonken".
Ook kinderdiensten
op 1 maart
Behalve een Vrouwenwereldgebeds
dag is er nu ook op dezelfde dag
een kinderdienst, waarvoor van
uit het Nederlandse comité voor de
vrouwenwereldgebedsdag een com
missie voor de kinderliturgie is sa
mengesteld. In verscheidene plaatsen
in ons land komen kinderen al by
elkaar op de eerste vrjjdag in de Lij
denswegen. De dienst is bedoeld voor
kinderen van 9 tot 12 of 14 jaar. In
Zeeland worden deze diensten voor
zover bekend nog niet georganiseerd.
Een oproep tot gebed voor de
Anti-Hongeractie heeft gedaan dr.
W. A. Visser 't Hooft, secretaris
generaal van de Wereldraad van
Kerken. De oproep is gericht tot de
201 aangesloten kerken ln 80 landen
en is bedoeld voor zondag 17 maart,
aan het begin van de internationale
week ter bestrijding van de honger,
welke week wordt georganiseerd
door de F.A.O., de wereldvoedselor
ganisatie. Dr. Martin Niemöller heeft
voor die zondag een speciaal gebed
geschreven.
„Want ook de Zoon des mensen is
niet gekomen om Zich te laten die
nen, maar om te dienen en zijn le
ven te geven als losprijs voor velen".
Marcus 10 45.
Wij houden het ervoor, dat het eerste, wat God van ons vraagt,
is: Hem dienen. Zo verstaan we het woord „godsdienst". Ik
zou niet graag beweren: het ia niet waar, dat wij God kunnen die
nen. Tóch is het niet de enige waarheid of de eerste waarheid. De
bijbel leert ons iets anders. Gelukkig maar. Jezus, die zich cfe Zoon
des mensen noemt, zegt, dat Hij niet is gekomen om gediend te
worden, maar om te dienen. Dat is dus de bedoeling van zijn komst
ln de wereld.
Wat dat dienen van Jezus inhoudt, vertellen ons de evangeliën. Zijn
leven, lijden en sterven is niet een lot, dat over Hem komt. Het is
louter dienst aan ons. Hij doet dit alles ten behoeve van anderen.
Dit is nu de eerste waarheid: Jezus is gekomen om U en mij te die
nen. Hij heeft zichzelf gegeven om ons te kunnen bevrijden van
iets, waarvan wij onszelf nooit vrij kunnen maken: van onze schuld.
Hij betaalde de losprijs voor de bevrijding van zondaren.
Geloven is, dat wij deze eerste waarheid de waarheid voor óns la
ten zijn. We mogen het echt aanvaarden met vreugde. Wij hebben
er niet om gevraagd, dat Jezus ons zou dienen. Ook zagen we hele-
maal niet in, dat dit nodig was. Als we eenmaal geloven, gaan we
pas iets ontdekken van de diepe afgrond waaruit we gered zijn.
Wat een geluk, dat Jezus ons heeft willen dienen.
Dan pas kan de tweede waarheid aan bod komen: dat wij Gód die
nen. We zijn immers van Hem, die in Jezus ons kwam redden. Wat
het inhoudt, dat Jezus kwam om ons te dienen, zullen we nooit vol
komen doorgronden. Maar in ieder geval: het is heerlijk waar.
Daarover verblijden we ons, ook in de komende belijdenisweken, met
eerbiedige verwondering.
O.- EN W.-80UBÜRG. J- A. VAN DUYNE.
In Goes komt men op de Vrouwen
wereldgebedsdag bijeen in het kerk
gebouw van de Vrije Evangelische
Gemeente. Deze kerk biedt plaats
aan omstreeks £50 personen. Het ge
bouw werd in 1952 bij het honderd
jarig bestaan van de gemeente in
Goes in gebruik genomen. Toen
werd ook een nieuw orgel in ge
bruik genomen. De Vrije Evangeli
sche Gemeente in Goes telt meer dan
200 belijdende leden. De gemeente
leden zijn verspreid over Goes en
verscheidene omliggende dorpen.
(Foto P.Z.C.).
Advertentie
TWEEDE BOEKJE VAN
„DE ACHTTIEN"
Het aangekondigde tweede boekje
van het door de „Achttien" aan
gevatte hervormd-gereformeerd ge
sprek is verschenen. Het is getiteld
..Aanvaardt elkander" en is nummer
twee in de reeks „Van kerken tot
kerk". In dit boekje (Carillonreeks
no. 26, uitgave Ten Have, Amster
dam) staat een verslag van het her
vormd-gereformeerd congres van mei
1962 in Utrecht, het geeft de tekst
van de daar uitgesproken redes en
de oproep van het congres. Verder
treft men er „bemoedigende lektuur"
in aan, alsmede nieuw materiaal
voor plaatselijk hervormd-gerefor-
meerde gesprekken: zes bijbelstudies.
Het boekje is zowel voor persoonlijk
gebruik als voor gesprekskringen be
stemd.
Voor vijftig jonge lichamelijk ge
handicapten, in de leeftijd van 16 tot
40 jaar, organiseert de Hervormde
Jeugdraad (afdeling kampen, Suri-
namestraat 4, Den Haag) in samen
werking met enkele jeugdorganisa
ties, een bootreis langs de Rijn Da
tum: 22 april tot 1 mei 1963, over
het traject Arnhem-Rüdesheim v.v.
Doel is, hen, die daartoe niet zelf in
staat zijn, de gelegenheid te geven
tot een buitenlandse vakantie. Een
uitgebreide staf gaat voor verzor
ging mee op het hotelschip „Prinses
Irene" van rederij Ketel, Zutphen.
Plaatsing geschiedt na overleg met
kampleiding en kamparts. Kosten
160,en 5, inschrijfgeld. Zak
geld: 35 40 mark. Inlichtingen en
opgaven aan bovengenoemd adres.
Een tentoonstelling van Griekse
en vroeg-Russische ikonen is tot 15
april in het r.-k. Aartsbisschoppe
lijk museum, Agnietenstraat 1,
Utrecht, te bekijken. De ikonen zijn
uit de Zwitserse verzameling Am-
berg, de grootste privécollectie op
dit gebied in West-Europa. Iedere
dinsdagavond zijn er vanaf acht
uur rondleidingen en op een paar an
dere dinsdagen zijn er 's avonds in
leidingen.
Vijfentwintig jaar bestaat 2 april
de Bond Zonder Naam, een r.-k. or
ganisatie, die zich op sociaal gebied
beweegt. De bond is destijds ge
ïnaugureerd door pater Henri de
Greeve. De bond wil geen feest,
maar alleen bijdragen om van 25
ernstige noodgevallen de zorg op
zich te nemen. Daarvoor is een giro
nummer in Haarlem opengesteld.
Geweigerd is in de Presbyteriaan
se kerk van de Ver. Staten een over
heidssubsidie van 350.000 dollar, de
helft van de uitbreidingskosten van
een ziekenhuis. Het bedrag was toe
gezegd aan het presbyterie van Phi
ladelphia door de federale instan
ties en aangevraagd door het zieken
huisbestuur. Het presbyterie weiger
de de subsidie en deed tegelijkertijd
een beroep op zijn' 198 gemeenten
om de nodige fondsen bijeen te bren
gen. De weigering is bedoeld als te
ken van onafhankelijkheid der kerk
in de verhouding kerk en staat.
In de laatste drie nummers van het „Gerefor
meerd Weekblad" heeft prof. dr. G. C. Berk-
houwer geschreven over mensen die met hun
kerk ln conflict zijn gekomen. Deze drie stukken
zyn nog al historisch van opzet. Als voorbeelden
van mensen, die door de opvattingen die zjj er
op na hielden met hun kerk in conflict kwamen,
noemt hy Berengarius van Tours, Johannes Hus,
Maarten Luther, Galilei en Alfred Loisy.
Berengarius (10001088) leefde in de tijd toen
de avondmaalsleer van de transsubstantiatie de
gestalte kreeg die deze in de R.-K. Kerk nog
heeft.
Toen Berengarius de wezensverandering van
brood en wijn door de zegening van de priester
bleef ontkennen, is hij op het concilie van Poi
tiers veroordeeld. Hij onderwierp zich en had
verder een eenzame levensavond. Johannes Hus
(13721415) bestreed allerlei dat hy zag als
misstand ln de kerk. Op het concilie van Con-
stanz herriep hy niet, werd veroordeeld en is in
1415 aldaar verbrand. Maarten Luther (1483
1546) heeft heel wat in de kerk aangetast. Maar
in de eerste jaren na 1517 kon eigenlijk niemand
vermoeden dat de reformatie er uit voort zou ko
men. Luther herriep niet. Galilei (15641642)
was nu eens geen theoloog, maar een wiskundige
en sterrenkundige. Hij kwam in conflict met de'
kerk omdat hij niet meer het geijkte wereldbeeld
van die dagen kon aanvaarden. Hij werd door het
H. Officie tot gevangenisstraf veroordeeld. Hij
herriep, maar uit zijn latere geschriften blijkt dat
hy bij zijn vroegere mening is gebleven. Alfred
Loisy (18571940) was een van de mannen van
de r.-k. modernisten, hoogleraar aan het Institut
Catholique in Parijs. Toen het H.-Officle vijf van
zyn boeken veroordeelde, onderwierp hij zich,
maar omdat hy inneriyk niet achter zyn herroe
ping stond, werd hij geëxcommuniceerd. Toen
volgde cr een definitieve breuk met zijn kerk.
Wat een spanningen die zich achter de namen
van deze vyf mannen verbergen. En welk
een pijnlijke kanten hebben hieraan niet gezeten
voor degenen die er direct bij betrokken zijn ge
weest. Conflicten met de kerk, waaraan men toch
hangt niettegenstaande alles wat er gebeurt, zijn
mede van de meest pijnlijke zaken die wij ons
kunnen Indenken.
Nu heeft prof. Berkhouwer vijf figuren uit het
verleden gekozen, zy het dan ook dat het laatste
geval zibh In deze onze eeuw heeft afgespeeld.
Het zijn alle figuren die met de R.-K. Kerk in bot
sing kwamen omdat hun denkbeeldenop sommi
ge punten niet waren die, welke in hun kerk de
meest gangbare waren. Maar prof. B. zou zijn
artikel niet hebben geschreven wanneer hij ach
ter deze niet andere op het oog had gehad. Door
alle tijden heen, tot op onze tijd toe, zijn er die
naren der kerk geweest die op een of andere ma
nier met hun kerk in conflict zyn gekomen om
dat zij meningen en gedachten hadden die niet
gelijk waren aan een bepaald stuk van de leer
der kerk of die ingingen tegen wat zo algemeen
werd aangenomen. Soms hebben zij zelf de con
clusie getrokken en zijn heengegaan. Indien men
dit niet deed, brak er gewoonlijk een conflict uit,
waarvan het eind was óf herroeping óf afzetting.
Professor Berkhouwer stelt nu de vraag of men
in zulke situaties het probleem kan oplossen
door herroeping. Is dat een uitweg? De geschie
denis leert ons dat dit niet zo eenvoudig is en
dan gaat hij verder door dit te illustreren met
het geval Maarten Luther. Hg doet dan allerlei
aanhalingen uit het „waardevolle pocketboek"
dat zyn hervormde collega J. N. Bakhuizen van
den Brink heeft uitgegeven: „Protestantse plei
dooien". Het kost slechts f 1,50. Welke spannin
gen zyn ook daar niet geweest! Voor ons, die van
verre afstand de dingen kunnen bezien, ligt er
een geregeld voortgaande lijn. Die is er ook wel,
maar het is toch goed wanneer wij ons in „alle
factoren en motieven" verdiepen, om daaruit te
zien dat het alles toch niet zo glad en vanzelf
sprekend is verlopen als wij gewoon zijn te den
ken. Prof. Berkhouwer haalt uit het genoemde
boekje aan met welk een deemoed Luther in
1519 nog buigt voor de kerk en de paus. Er is
echter een grens aan zyn bereidwilligheid en die
grens ligt in het Evangelie. Ook daar, waar men
herroepen heeft, zien we dikwijls „dat een herroe
ping later toch weer gevolgd wordt door een
nieuw conflict". Het was niet werkelijk opgelost.
We moeten ook niet vergeten „dat levende men
sen met hun gebreken en eigenaardigheden in
zulke conflicten een rol spelen". „Er kan een
sfeer van wantrouwen ontstaan en men kan
elkaar wederzqds gaan zien als eigenwijs, als
niet vatbaar voor argumenten. Men krQgt geen
vat meer op elkaar en steeds geringer wordt het
perspectief". En dan kan het gebeuren dat het
eigenlijke punt dat in het geding was, helemaal
niet meer zo belangrijk is in de zaak. Allerlei an
dere dingen komen er bij of worden er bij ge
sleept en dan wordt ln de kerk wel eens verge
ten dat de enkeling niet altijd ongelijk heeft. In
protestantse kerken kunnen we in geen geval
uitgaan van de stelling dat tegenover de enke
ling de kerk altyd gelyk heeft.
In zyn laatste artikel noemt prof. B. even, zon
der er verder op in te gaan, het „kerkelijk
vraagstuk" rondom ds. B. Telder, emeritus-pre
dikant van de vrygemaakte gereformeerde kerk
van Breda. Het vraagstuk van het leven na dit
leven heeft hem jarenlang bezig gehouden. Hij
heeft daarover bepaalde inzichten die afwijken
van hetgeen er in de kerken zo in het algemeen
wordt gedacht, zyn gedachten nu heeft hij neer
gelegd in een boek: Sterven en dan? Ik kan me
zo indenken dat hy een zucht van verlichting
heeft geslaakt toen het boek klaar was en hg op
een wijze die hem bevredigde zijn inzichten voor
een breder publiek bekend had gemaakt dan zgn
vroegere gemeente, die deze geluiden allang ken
de. Maar in zgn eigen kerken bleek men nu niet
zo blij met dit boek te zgn. De Particuliere Sy
node van Zeeland, Brabant en Limburg van de
ze kerken was van oordeel dat ds. Telder de
eenheid in de leer der kerk had verbroken. De
kerkeraad te Breda kreeg ook een schrobbering
en werd opgeroepen „haastig weer te keren tot
het onderwijs en de troost van het Woord van
God". Zowel de emerituspredikant als de kerke
raad van Breda moeten schriftelijk hun leedwe
zen aan de volgende particuliere synode betui
gen. Nu gaat het er verder helemaal niet meer
om of wy het eens zijn met die predikant of
niet. Herroepen of niet, is de vraag geworden. En
als ds. Telder 'nu niet herroept? En wanneer de
kerkeraad te Breda zijn leedwezen nu niet be
tuigt? Dan hebben we weer eens een kerkelijk
conflict. En dat, terwyi het gaat over een zaak
waarover de Schrift slechts vaag en meestal in
beeldspraak spreekt.
Dr. J. J. Buskes zegt in het laatste nummer
van „Tyd en Taak" ook iets over dit geval.
Hij kan er met meer recht over spreken, omdat
hr' zelf, nu een kleine 40 jaar geleden ook bij
een conflict betrokken is geweest. Hij schrijft oh-
der andere. „Het vraagstuk van de kerkelijke
leertucht is bepaald geen eenvoudig vraagstuk.
Dat de kerk verantwoordelijk is voor wat in
haar naam en opdracht gepredikt wordt, zal nie
mand ontkennen, nok niet, dat de kerk om haar
karakter te bewaren in bepaalde situaties zal
"moeten weren wat haar belijden weerspreekt".
Als een predikant byvoorbeeld antisemitisme op
de Icansel zou gaan propageren, zou dr. Buskes
zeggen: Liever geen kerk dan zo'n kerk. Daar
gaat het om het hart van het Evangelie. En dan
gaat hij voort dat men de kerk tot een secte
maakt wanneer er op deze wijze leertucht wordt
geoefend. We zullen moeten onderscheiden wat
de fundamenten van de kerk zgn. Daar is een
heid noodzakeiyk. Hij is bang dat er „Vrijge-
maakter Gereformeerde Kerken" zullen komen.
Op de weg die men nu is ingeslagen Is geen stil
staan mogeiyk.
We lezen zo nu en dan van conflicten over de
leer der kerk. Gewoonlyb horen we er pas van
wanneer het al een hele tijd ondergronds ge
smeuld heeft. Dit keer kunnen wy het van 't be
gin af aan volgen, 't Is te hopen dat het geen
lange tocht mag zyn en dat een broederlyke be
spreking alsnog mogelyk zal blyken, hoewel de
particuliere synode dit nu niet bepaald gemak-
kelyk heeft gemaakt.
Samenwerking van protestanten
en rooms-katholieken is in Den Haag
in de actie „Een goed woord voor
Den Haag", die de moderne mens
nader in aanraking wil brengen met
het Evangelie. Voor het hele gebied
van Den Haag begint 8 maart een
actie, waarvoor zich al 2000 mede
werkers hebben gemeld om in de
avonduren 200.000 exemplaren van
de brochure „Waarom de Bqbel
huis aan huis te verspreiden.
In die brochure wordt verder mel
ding gemaakt van de verschillende
instanties tot wie men zich kan rich
ten indien men nader contact wenst
te behouden. De actie is voorbereid
door een werkgroep, bestaande uit
ds. J. H. Baas, gereformeerd predi
kant, pastoor J. H. Remmer, rooms-
katholiek, en ds. H. Sondorp, her
vormd jeugdpredlkant. Ter inleiding
van de actie zullen zy 5 maart bur
gemeester Kolfschoten de brochure
en een bgbel aanbieden. Een paar
weken lang zullen in openbare ver
voermiddelen en voor duizenden ra
men aanplakbiljetten de aandacht op
de actie vestigen. Een comité van
aanbeveling met tal van klinkende
namen steunt de actie, die 30.000,-
kost. Het initiatief tot de actie ging
uit van het Ned. Bybelgenootschap
en de Bijbelstichting.
In verband met een nieuwe wet
geving in Zuid-Afrika moeten alle
protestantse kerken de theologische
opleiding van him predikanten aan
passen. Dank zy hulp van het fonds
voor de thelogische opleidingen van
de Wereldraad van Kerken konden
8 kerken en zendingsinstanties sa
men besluiten tot oprichting van een
theologisch studiecentrum by de
Universiteit van Fort Hare. Dit zijn
de Presbyteriaanse Bantoe-kerk, de
Presbyteriaanse (Europese) kerk
van Zuid-Af rika, de Anglicaanse
kerk, de Methodistische kerk, de
Congregationalistische unie, de Ame
rikaanse zending, de Schotse zending
en de London Missionary Society. De
nieuwe faculteit heet Theologische
Bondsfaculteit van Zuid-Afrika. De
bouw is al begonnen op door de
Schotse zending beschikbaar gestel
de grond. De colleges zullen voor 90
procent voor ^lle kerken gezamen-
lyk worden gegeven. De faculteit
wordt opgezet op een aantal van 200
studenten, waarby geen onderscheid
naar ras wordt gemaakt. Dit laatste
met goedvinden van de r5
Lutherse radiozender
in vijftien talen
Dinsdag a.s. begint vanuit Addis
Abeba (Ethiopië) de lutherse
radiozender „De stem van het evan-
f elie" uit te zenden. In 15 talen met
wee kilowatt kortegolfzenders en
één middengolfzender. Het lutherse
station is daarmee één van de sterk
ste radiostations in dienst der kerken.
Éénderde van de programma's be
staat uit godsdienstige uitzendingen.
De rest is bestemd voor culturele en
opvoedende programma's, die ge
schikt zijn voor de te „bewerken"
landen.
De programma's worden gereedge
maakt in de landen, waarvoor ze zijn
bestemd. Daarom zijn er al studio's
in Ethiopië, Tanganyika, Madagas
car, Zuid-Afrika, Libanon, aan de
Perzische Golf, in Iran, West-Afrika
en India.
De zender wordt na drie jaar van
voorbereiding ingewyd. Op de alge
mene vergadering van de Lutherse
Wereldbond, 1957 Minneapolis, werd
het plan geopperd. In 1958 besloot de
commissie voor de wereldzending'
vergaderd in de Zweedse plaats Sig-
tuna tot de bouw van een zender
voor Afrika. In 1960 volgde rege
ringstoestemming in Ethiopië. In tal
van landen zgn inzamelingen gehou
den ten behoeve van opbouw en ex-
filoitatie.
n het leidinggevend comité van de
zender zgn vertegenwoordigd de
Christenraad voor het Nabije Oosten,
de Algemene Afrikaanse Kerkencon-
ferentie, de Oost-Azië Christeiyke
Conferentie en de commissie voor
Wereldzending van de Wereldraad
van Kerken met de Lutherse Wereld
federatie. Directeur is de Noorse pre
dikant Sigurd Aske.
De „Stem van het evangelie" zendt
uit op de 31-en-49-meterband. Van
de N.C.R.V.-radio is by de ingebruik
neming aanwezig de heer A. J. van
Duist, assistent programma-leider.
Hij zal in Ethiopië namens N.C.R.V.
en Wereldomroep met de zenderstaf
besprekingen voeren over program
ma-uitwisseling. Vrijdag 8 maart
zendt de N.C.R.V. een klankbeeld
over dit nieuwe radiostation uit: in
het programam „Wijd als de wereld"
's avonds tien over half elf.
Advertentie
Geslaagddank zij
RESA-HILVERSUM
(Nederlands Talencentrum) - TeL 45432
Vraag» ons prospectus
lalen: Ned„ Frans. Dulls Engels LO. en
M.O.A.-OnderwIjxersalcte-WiskundeLO.
en M.O.A - MULO A-B., H.B.S. en Gymn.
PraktijkexamensBoekh., Ned.. Frans.
Duits. Engels en Hooidcorrespondent.
