Ol MODERNSTE
INSCHEPINGSSTATION
TER WERELD
zaterdagnummer
Zaterdag 23 februari 1963
ge hebben gegeven op zijn investering van rond 20 miljoen.
De vroede vaderen hadden er echter niet op gerekend, dat de
bouw door tal van factoren (inclusief stakingen) bijna twee
jaar zou worden vertraagd. Het schijnt dat er toen een dikke
streep door de budgettaire rekening is gekomen. Maar de New
Yorkse belastingbetaler is er zich nauwelijks van bewust, dat
hij alweer het kind van de rekening is geworden. Veel waar
schijnlijker is, dat New Yorkers ter gelegenheid van de offi
ciële opening in drommen naar de wonder-vlonder komen
staren. Want dat is tenslotte wat Pier 40 is geworden. Hij
biedt faciliteiten en efficiency, die vrijwel overal elders ont
breken.
De gewone „pieren" in New York steken als een vinger de ri
vier in. Op het havenhoofd staat een loodsenkwarfier, waar
aan de tand des tijds meestal heeft geknaagd. De reiziger, op
het punt de Atlantische oversteek te maken moet er honder
den meters door heen lopen, de geur van wat er aan vracht
staat opgestapeld verwerken, het risico lopen een kou op "te
doen of door een vorkheftruck van de sokken te worden ge
reden. Hij verheft zich pas uit deze sloppentocht wanneer hij
eenmaal de loopplank van zijn schip heeft betreden. De pier
aan de voet van de 5e straat in Hoboken, centrum van de H.
A.L.-activiteiten, bood wel wat meer verfijning, doch was gro
tendeels toch comform dit sombere beeld.
Enorme vlonder
J_Jet concept voor de vierkante, beton-en-stalen „vlonder"-
van-drie-verdiepingen rustende op 3460 stalen pijlers
die van 26 tot 60 meter diep in het Hudson-bed zijn gedreven
en door een speciaal ontworpen kathodisch-beschermingssy-
steem tegen alle vormen van roestafzetting zijn gevrijwaard
is aangepast aan de behoeften van-de H.A.L. Men kan ver
schillende schepen tegelijkertijd behandelen; het komt vaak
voor dat meer dan één van de zeven transatlantische passa
giersschepen en nog een van de 28 vrachtschepen gelijktijdig
in New York binnenlopen. In Hoboken was snelle afhandeling
uitgesloten. Aan Pier 40 is zij niet alleen mogelijk geworden.
Maar er kunnen zelfs theoretisch vier schepen tegelijkertijd
langszij komen, het vlaggeschip Rotterdam of de Nieuw-Am-
sterdam aan de Noordkant van de vlonder, de Statendam,
Maasdam, Rijndam, Noordam of Westerdam parallel met de
stroom van de Hudson, terwijl de zuidkant van de pier met
een 40 meter is verlengd om zodoende aan twee vrachtsche
pen tegelijk plaats te bieden. Ruimte is het sleutelwoord!
De onderste verdieping („dek" heet het in scheepsjar-
gon) is uitsluitend gereserveerd voor vrachtopslag en de aan-
en afvoer per truck. Op het „vrachtauto-binnenhof" dat
ruim 1 '/2 ha oppervlakte heeft, en dat dus groter is dan hef
speelveld van het Amsterdamse stadion kunnen 350 vracht
auto's tegelijkertijd staan, hetgeen verkeersopstoppingen aan
de havenkant voorkomt. Van de 350 vrachtauto's kunnen er
90 tegelijkertijd laden of lossen. In totaal kunnen per dag tus
sen de 400 en 500 zware trucks „afgewerkt" worden. Pier 40
heeft omstreeks 3 ha aan vrachtloodsen.
Terwijl hef vrachtbedrijf beneden onophoudelijk doordraait,
gaat deze drukte aan de passagiers voorbij. Bij vertrek voor
de Atlantische oversteek, of een cruise naar de Caraïbische
Zee, komen zij in eigen auto of taxi via een brede oprit naar
het eerste-, of passagiersdek. Vrijwel bij de loopplank kun
nen zij in een verwarmde of gekoelde hal uitstappen, hun ba
gage toevertrouwen aan het scheepspersoneel en zich aan
boord begeven. Er bestaat gelegenheid om een 600 tal auto's
van opvarenden op dit dek te parkeren. Bij terugkeer behoe
ven zij dan hun auto slechts op te halen en even de vereen
voudigde douane-procedure te volgen om zich daarna huis
waarts te begeven.
Parkeerdek
en afzonderlijke opgang leidt van de straat naar het
parkeerdek, geheel bovenin de pier, een publieke par
keerplaats, die in wezen geen verband houdt met het haven
bedrijf als zodanig, doch die men daar heeft ingericht tenein
de zowel de beschikbare ruimte te benutten als in de nijpende
behoefte van het publiek aan parkeergelegenheid te voorzien.
Van de parkeergelden kan, volgens het contract met de stad
New York, de Nederlandse maatschappij de eerste 5 200.000
incasseren. Daarboven ontvangt de gemeente 40 cent van ie
dere ontvangen dollar.
De Holland Amerika Lijn heeft zich verplicht het pand tegen
alle vormen van schade te verzekeren (inclusief brandschade)
en alle baggerwerk voor haar rekening te nemen om voldoen
de diepgang langs de Pier te garanderen.
Het simpele feit. dat zij straks over deze faciliteiten in New
York zal beschikken heeft de Nederlandse onderneming bij
haar werving van passagiers en vracht een nieuw verkoopar
gument gegeven. De Amerikaan is geïmponeerd door elk
nieuwtje. Uit een oogpunt van passagierscomfort is het nieuw
tje van Pier 40 uniek.
Nu een omweg
Jn het haastloze tijdperk, dat achter ons ligt, was dit niet zo
schadelijk. Hoboken had toen economisch wel menig
streepje voor op New York. Maar in de naoorlogse periode
heeft New York zich niet alleen ontwikkeld tot het vrachtver-
voerscentrum bij uitnemendheid, maar tevens tot het vertrek
punt voor Europa waaraan de Amerikaanse reiziger verreweg
de voorkeur geeft. !nA het hartje van Manhaften kon hij zich
immers inschepen aan boord van de machtige Queens van de
Cunard Line, de France, de schepen van de grote Italiaanse en
Amerikaanse maatschappijen. Hoboken betekende dus een
hinderlijke „omweg", waarbij men eerst het stadsverkeer
moest trotseren, door de tunnel onder de Hudson naar New
Jersey moest rijden, de bonnetjes-uitdelende verkeerspolitie
van Hoboken in het oog moest houden om tenslotte over een
in geen jaren vernieuwd plaveisel van het havencomplex aan
de voet van de 5e straat voort te hobbelen, waar de Rotter
dam, Nieuw Amsterdam en hun zusterschepen tot dusver zijn
gearriveerd. Er bestaat daar echter geen gelegenheid voor de
transatlantische zomervakantieganger zijn auto te laten staan
tot de tijd, dat hij weer terugkomt. Een taxi naar Manhaften
is duur en de gratis bus die de Holland-Amerika Lijn laat
lopen doet er te lang^jver. Kortom, de verhuizing van de ver
keerde naar de goede kant van de Hudson zal de bedrijfsre
sultaten van de Nederlandse maatschappij gunstig beïnvloé-
den.
Het plan hiertoe, dateert reeds van 1957. Zowel de stad
New York, die naar een middel zocht om de vervallen haven
kant zo goedkoop mogelijk te moderniseren, als de Port Au
thority, een havenautoriteit, die een aantal havencomplexen
in New York exploiteert en naar machtsuitbreiding streeft,
zochten naar middelen om de H.A.L. aan te trekken. De moor
dende concurrentiestrijd tussen deze beide instanties vertegen
woordigt overigens een boekwerk op zichzelf.
Voorstel
J^e stad kwam met een voorstel, waarop de bedrijfsleiding
van de H.A.L. inging, nl. om voor een aanvangsperiode
van twintig jaar, met een optie op nog eens tien jaar, huurster
te worden van nieuwe havenfaciliteiten, die de stad New York
zou doen verrijzen in een poging het aspect en de efficiency
van de „havenkant" te verbeteren. De huurprijs van
5 1.250.0000 per jaar voor de eerste 20 jaar, en 5000 meer
voor de navolgende tien jaar, zou de stad een mild percenta
Zo ligt Pier 40 van de Holland Amerika Lijn (foto links) in de Hud-
sonrivier aan de „goede zijde". Dit hypermoderne havenbedrijf, dat
nog deze maand in gebruik wordt genomen, slaat alles wat tot dusver
in New York aan vracht- en passagiersafhandeling vertoond werd. Het
bedrijf zal de H.A.L. een goede troef in New York geven. De foto
hierboven toont het oude waterfront, met de pieren 37 tot 41. Deze
pieren zijn nu opgeruimd, Pier 40 kwam er voor in de plaats.
^VWVVVWVVVWVVVVVVWWVWWWWX/WWVWWVWWVWVVUWWVVVWWWNA/VVWNO/VVVVWVVWVWVVWVWWVVVVVVWWWVVWtA/VVWVWVWVVWWWVVVVVVVVVVVWVWWVVWWl
Februari, 1963. In tegenstelling tof de spoorweg- en
luchivaanpassagier, is soms de schepeling, zelfs al be
geeft hij zich op een reis rond de wereld, bij het pro
ces der inscheping en ontscheping van vele gemakken versto
ken. Havens zijn niet altijd een trekpleister voor hen, die „in
comfort" willen reizen. Dat het echter niet primitief hoeft te
gaan, en dat zelfs de transatlantische scheepspassagier in de
watten kan worden gelegd, wordt eind dezer maand in New
York aangetoond, wanneer de Holland-Amerika Lijn haar
nieuwe faciliteiten aan de New Yorkse havenkant in huurbe-
zit zal nemen.
J7r is heel wat aan en om te doen geweest voordat de 90-
jarige onderneming in New York nu qua landoutillage
kan concurreren (en hoe!) met Grand Central Station en Id-
lewild vliegveld. Maar wanneer het gehele bedrijf, van
scheepsoperaties tot kantooradministratie, in de gigantische
van staal en voorgespannen beton vervaardigde, zes hectare
grote „vlonder over de Hudson", zal zijn ondergebracht, zal
een der grote internationale vervoersmaatschappijen op tast
bare wijze haar vertrouwen hebben uitgesproken in de toe
komst van het passagiers- en vrachtvervoer ter zee.
Deze Pier 40, in de plaats gekomen voor de oude pieren 37-
41, is ongetwijfeld het eerste en enige havenstation ter we
reld, dat de varensgast hartelijk verwelkomt en op een pret
tige wijze afscheid van hem neemt, waar zijn auto desnoods
een paar maanden lang geparkeerd kan blijven, en waar hij
alle drukte van het scheepsbedrijf ten spijt er zorgvul
dig tegen gevrijwaard wordt in de stroom van at- en aanrij
dende colonnes vrachtauto's verwikkeld te raken. En dit alles,
terwijl de behandeling van vracht tegelijkertijd vereenvou
digd. versneld en verbeterd is.
De economische betekenis van de nieuwe Pier 40 in Manhaf-
tan voor de stad New York kan men van velerlei gezichtshoe
ken bezien. Stadseconomen hebben uitgerekend, dat er alleen
al 5 2 miljoen aan lonen voor havenarbeiders mee gemoeid
zal zijn.
De economische voordelen voor de Holland-Amerika Lijn, die.
nu eindelijk op aankomsten en afvaarten naar het hartje van
New York kan bogen, zullen de lezer duidelijk worden, indien
hij weet hoe de situatie tot dusverre was. Gedurende de afge
lopen veertig jaar is er, naar ons weten, niet één Holland-
Amerikaschip ooit in de stad New York aangekomen of er uit
vertrokken. De maatschappij beschikte namelijk slechts over
een uitgestrekt, doch verouderd, havencomplex in Hoboken,
aan de overkant van de Hudson dat, ten opzjchte van New
York evenzeer aan de „verkeerde" kant van de rivier ligt als
IJselmonde tegenover Rotterdam.
