LEXINGTON NIEUWE LUCHTREDER LARIVE ALGEMEEN DIRECTEUR K.L.M. KLANKBORD Hervormde Synode en de kernbewapening Waarschijnlijk voorlopig Gouden Beker voor Pfaff Prof. Van Niftrik Eén mening geeft zijn mening Zaak dokter 0. in maart voor Hoge Raad Deventer wil ir. Bierdrager wachtgeld geven P.T.T.-BEAMBTE STAL 1000 UIT AANGETEKENDE ZENDING Hout lijmen?... CETAFLEX Ceta-Bever BRANDSTOFGEBREK BEDREIGT WADDENEILANDEN-ETEN IS ER GENOEG ZATERDAG 9 FEBRUARI 1963 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 8 REORGANISATIEPLANNEN BEKENDGEMAAKT De directie van de K.L.M. heeft gisteren meegedeeld, dat zij heeft besloten de organisatie van de maatschappij op enkele fundamen tele punten te wijzigen. De voornaamste uitgangspunten van deze reorganisatie zijn: De N.V.-directie zal bestaan uit vier leden, die zich in het bijzonder zullen concentreren op de algehele leiding van het bedrijf en op het beleid op lange termijn. Een algemeen bedrijfsdirecteur welke functie wordt waargenomen door de heer E. H. Larive, lid der N.V.-di- reotie is verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken en het beleid op korte termijn. De bestaande bedrijfsonderdelen wor den volgens een hergroepering waar no dig gesplitst en in andere onderdelen ondergebracht, terwijl in een enkel ge val de samenvoeging van een bepaald aantal verwante taken tot de vorming- van een geheel nieuw bedrijfsonderdeel leidt. De buitenlandse vestigingen krrieen grotere zelfstandigheid, terwijl drijfsonderdelen in de centrale aanzien van de vestig5 de be- wikkelen van richtlijnen volgens welke de vestigingen hun taak zullen verrich ten". De vestigingen worden 0_0 in gebieden onder leiding van leiders, die rechtstreeks onder mene bedrijfsdirecteur staan. jeerd :ebieds- alge- Stafbureaus De herorganisatie strekt zich ook uit tot de verschillende stafbureaus, welke tot taak hebben de directie te assisteren bij de beleidsbepaling het uitvoeren van bedrijfstaken van algemene aard. Ook de algemeen be drijfsdirecteur wordt terzijde door een drietal stafbureaus. Pfaff is in Parjjs de eer te beurt ge vallen van de bekroning met de Gouden Beker van het „Comité du Bon Gofit Francais". Deze bijzondere onderscheiding, die door Minister Boclore werd uitgereikt, is aan Pfaff verleend voor de buitenge wone kwaliteit en de moderne vormge ving van de Pfaff naaimachines. Het „Comité du Bon GoQt Fran cals" (dat enigszins kan worden verge leken met ons Instituut voor Industriële Vormgeving) werd bjj wet van 1901 in Frankrijk ingesteld en bestaat uit een groep van 40 personen uit het openbare leven, die jaarlijks wordt samengesteld. Hot is voor de eerste maal, dat de Gouden Beker voor naaimachines wordt toegekend. Elizabeth t ay lor is vol gens vele deskundigen de schoonste vrouw ter wereld. En nu ziet u maar weer hoe smaken verschillenwant ik vind dat zij een vervelendleeg gezicht heeft, waar ik nietsdat ook maar enigszins naar spiritualiteit zweemt, op kan ontdekken. Wat mij betreft is deze leegte in strijd met schoonheid. Maar waarom zou de wereld zich storen aan de smaak van een willekeurige me neert Verreweg de meeste men sen vinden haar wèl heel mooi. En dat wordt dan, naar de trant des tijds, uitgedrukt in centjes. De lieve l\z ontvangt miljoenen dollars op haar gezicht, en haar uiterlijk alléén, want er zal wel niemand zijn die in ernst wil be weren dat haar spel enige waarde heeft. Smaken verschillen. Zo heb ik een groot aantal televisiekritieken gelezen over het laatste optreden 'van Dorus. Verreweg de meeste waren van geestdriftig tot niet- ongunstig. llc ivas het met die éne criticus eens, die vond dat het „om door de grond te gaan" was, want ik heb me voor het beeldbuisvenster eenvoudig zitten te schamen voor de ellende van al die lelijke, onesthetische pret- g an gors die op toetertjes zaten te blazen en met mattekloppers, le pels en vorken spektakeiucn. Het ergste soort partijtje dat denk baar i oas. Nu moet U vanavond eens kijken en luisteren naar Victor Hui ge, dc Deens-Amerikaanse humorist die voor één uur televisie-optre den een honorarium van één mil- hem dat betaald hebben zijn óók heeft gekregen. De mensen die lie mdat betaald heoben zijn oon niet gek en zij iveten heel goed wat zij noen: ais zij voor één uur één miljoen over hebben, dan is het hun dat uiteraard ook waard. Het zou natuurlijk onzin zijn te zeggen dat Victor Borge „hele maal niks" is. Ik verzeicer u dat bij hem en zijn honorarium ver geleken onze DorUs met drie kwartjes voor een hele avond best betaald is. maar om voor hem nu een miljoen dollar per uur neer L tellen.. Enfin, Idjkt en kusten u zelj maar en aan moet- u zich na af loop eens eerlijn afviagen o] bij voorbeeld ome eigen routi Her mans de vergelijking met Borge niet glansrijk kan doorstaan. Maar zoals ik reeds zei de li.li. talenten-exploitanten weten best wat zij doen, hetgeen, om tot ons aller Liz terug te keren, wel blijkt uit het feit dat een Nieuw Yorlcse bioscoop reeds vier-en- een-half-miljoen dollar heeft neer geteld om de wereldpremière van haar film Cleopatra te verkrijgen en dat de duurste plaatsen in dat theater acht-en-tiointig gulden zullen kosten. Smaken verschillen en daarom is het botei aan de galg gesmeerd om over die smaken te gaan re detwisten. Als u Liz mooi en Dorus leuk vindt, dan gun ik u dat van harte. En misschien vindt u onze Toon niks vergeleken bij Victor. Dat is uw goede en heilige recht. ELIAS De organisatie der bedrijfsonderdelen krijgt een sterk vereenvoudigde aanblik door een doeltreffende samenbundeling van activiteiten. De nieuwe organisatie omvat zes, tegenover vroeger acht, be drijfsonderdelen: commerciële zaken, logistiek, administratie, personeelsza ken, vliegbedrijf en technisch bedrijf. Indeling Het gehele complex van werkzaamhe den, die in verband staan met het hand haven en vergroten van het marktaan deel van de K.L.M.wordt onderge bracht in één bedrijfsonderdeel, com merciële zaken. Het vliegbedrijf heeft de supervisie over alle leden van het vliegend personeel. Logistiek omvat o.m. de voorbereiding van dienstrege lingen, planning vliegend personeel, in deling bemanningen en vliegtuigen, re serveringen, etc. Het station Schiphol krijgt de verant woordelijkheid voor alle activiteiten op de luchthaven, zoals passagiers- e: vrachtafhandeling vliêgtuigbevoorra- ding en vliegtuigafhandeling. Voorlopig Naar aanleiding van de reorganisa tie in de K.L.M. vernam onze Haagse redactie nog het volgende: Zoals door de K.L.M. is medegedeeld, zul len de bestaande bedrijfsonderdelen „volgens een hergroepering waar no dig worden gesplitst en in andere onderdelen worden ondergebracht, terwijl in een enkel geval de samen voeging van een bepaald aantal ver wante taken tot vorming van een geheel nieuw bedrijfsonderdeel leidt". „In een enkel geval" dient hier niet let terlijk te worden genomen, bedoeld zijn; enkele gevallen, waarin dit gebeurt, voorts is vrijwel zeker, dat de huidige bedrijfsdirecteuren ook in de nieuwe ge vormde bedrijfsonderdelen worden ge handhaafd, mogelijk met andere titula tuur. Ofschoon het communiqué hierover niet rept, mag worden aangenomen, dat de functie van algemeen bedrijfsdirecteur niet langer door directeur Larive zal worden waargenomen, dan noodzakelijk is voor het vinden van een geschikte figuur voor deze functie, die als „zeer zwaar" moet worden gekenmerkt Prominenten uit drie christelijke par tijen, de K.V.P., de A.R.P. en de C.H.U-, discussiëren en wisselen van gedachten over het onderwerp „verdediging der vrijheid". Ze doen dat gedurende twee dagen in het conferentieoord „Woud- schoten" bij Zeist. Mr. T. J. M. Aalberse, mr. H- K. J. Beernink en dr. W. P. Berg huis en de staatssecretarissen Calmeyer, De Jong en Schmelzer luisterden gister middag naar inleidingen van prof. dr. R. C. Kwant en prof. dr. G. C. van Niftrik. De beschouwing van prof. dr. G. C. van Niftrik ging over „praktisch-principiële overwegingen met het oog op de verde diging der vrijheid". Men kan de Hervormde Kerk niet vert bieden, zo stelde prof- Van Niftrik o.m., haar waarschuwende stem te laten ho ren tegen het bezit en het gebruik van kernwapens. Ook zij die de huidige be wapening steunen, zyn zich bewust van de onvoorstelbare gevolgen die het brulk van die wapens kan hebben, laatsten menen eenter dat men het risi co van die bewapening moet nemen om het in prestige gedaalde communi, te beletten de kans te benutten om westen-zonder-atoomwapens naar hand te zetten. Radicaal neen De Hervormde Kerk meende een radicaal neen tegen de kernwapenen te moeten uitspreken. Het heeft ook de consequenties van dat neen onder ogen gezien. De vraag is. aldus pi Van Niftrik, of de Hervormde Kerk dat radicale neen als gezaghebbende verkondiging van Gods Woord wenst opgevat te zien. Als dat het geval is en dat schijnt het geval te zijn dan moge bedacht worden, zo zei de hoogleraar, dat de praktische vormgeving van de gehoorzaamheid aan het Evangelie in deze wereld altijd van dien aard is, dat het Evan gelie er nooit geheel ,ln verdiscon teerd is. Ofschoon nog geen datum Ls vastge steld, kan worden verwacht, dat het cassatieberoep van dc thans 46-jarige arts dr. J. F. A. M. O. uit Berkel inza ke de moord op zijn medegevangene Lodder, be°;in maart door de Hoge Raad in behandeling wordt genomen. Dr. O. was tot levenslange gevangenis straf veroordeeld wegens moord op zijn echtgenote. In de Leeuwarder gevangenis zijn straf uitzittend, werd hij verdacht van moord op zijn medegevangene Lodder, waar door hij eveneens tot levenslang werd veroordeeld. Hervormingen in de Oostduitse regering De Oostduitse regering heeft donderdag ingrijpende maatregelen getroffen om de landbouw in het land te reorganiseren.; Het ministerie van landbouw werd op geheven en twee topfunctionarissen wer den ontslagen. Het Oostduitse persbureau A.D.N. meld de dat er een nieuwe landbouwraad is gevormd om het landbouwbeleid te cen traliseren door coördinatie van het werk van de pas opgerichte districtsraden. Dit nieuwe apparaat komt in de plaats van het ministerie van landbouw, maar het: is eveneens verantwoordelijk aan de ministerraad. De 41-,jarige Gerhard Grüncberg werd ontslagen als landbouwspocialist van het presidium van de raad van ministers. Hij heeft geen nieuwe functie gekregen Volgens waarnemers komt dit ontslag onverwachts, want Grüncberg werd pas zeven maanden geleden aan het presi dium verbonden. Ook de minister van landbouw. Hans Rcichclt, is ontslagen. Ook hy heeft geen nieuwe functie ge kregen. Reichelt heeft, sinds liij in 1955 voor de tweede keer minister werd. voortdurend blootgestaan aan aanvallen in de Oostduitse pers omdat hij er niet in slaagde de beoogde doelstelling te verwezenlijken. Hoger dividend bij Wereldhaven De gang van zaken in 1962 bjj N.V. My. tot Exploitatie van Onroerende Goede ren Bouwbedrijf de Wereldhaven te Rot terdam, xvas bevredigend. Voorgesteld werd het dividend te verhogen van acht tot vijftien procent. Het Evangelie is niet geheel verdiscon teerd in de aanvaarding van bewape ning, maar ook niet in het radicale neen der Hervormde Kerk. Het rijst hoog uit boven elke menselijke mening en activi teit, het oordeelt die menselijke mening en activiteit. Het valt nooit met enige menselqke mening en activiteit samen en daaruit volgt aldus de inleider ,dat de synodale proclamatie één me- ling is, ook een politieke mening is, naast en niet boven de onze". Het zou kunnen zijn, zo zei de hoogle raar, dat God In Zijn genade ook de Hervormde Kerk in haar vrijheid laat bestaan door de bescherming van de N.A-V.O. en haar bewapening. De Britse marine neemt op het ogenblik uitgebreide proeven met dit „rock and roll"-platform, dat, dankzij een ingenieuze uitvoering, precies de bewegingen kan na bootsen, die ook het dek van een niet te groot schip op zee maakt. Met behulp van het platform worden helikopterpiloten dan ge traind om zonder ongelukken op een dergelijk wiebélencl stukje vaste grond te landen. Tot nu toe ■is geblekendat het „dek''tot 5 graden afwijkingen kan verto nen, zonder dat er gevaar be staat dat de helikopter er vanaf glijdt. B. en w. van Deventer willen geen be roep aantekenen tegen de beslissing van G.S. van Overijsel, waarin deze hun goedkeuring onthouden aan het besluit van de Deventer-raad om de directeur van openbare werken, ir. E. A. Bierdra ger, ontslag te verlenen met toeken ning van een bedrag van 105.000 gul den. Hoewel zy menen, dat het besluit van de provinciale overheid juridisch aan vechtbaar is, wil men zich van beroep onthouden, omdat dit teveel tijd zou vergen en de gemeente het grootste be lang heeft bq een snelle beslissing. Het college stelt voor te bepalen, dat aan ir. E. A. Bierdrager eervol ontslag wordt verleend met ingang van een door haar te bepalen datum en daaraan te verbinden een uitkering op grond van de wachtgeldverordening. Brandweerman door rookvergiftiging omgekomen Na de blussingswerkzaamheden bij een brand in de fabrieken van Schoïtens- FoxJiol is het hoofd van de bedrijfs brandweer, de 37-jarige E. W. van Hou ten uit Hoogezond, aan rookvergiftiging overleden. De brand brak gisternacht omstreeks kwart over vier uit in een silo van een fabricage-afdeling van W. A. Seholtens Chemische Fabrieken N.V. Er ontstond een sterke rookontwikkeling, die de blus singswerkzaamheden ten sterkste be moeilijkte. Na enige uren waren de be drijfsbrandweer en de brandweren uit Hoogezand en Sapoemeer het vuur mees ter. De brand liet zich aanvankelijk zeer ernstig aanzien. De oorzaak kon nog niet worden vastgesteld. De schade bleef beperkt tot de silo. De produktie van de getroffen afdeling zal, naar Scholtens- Foxhol meedeelt, binnen korte tijd kun nen worden hervat. Indonesische ambassade in Londen: „NIEMAND IS NAAR DEN HAAG VERTROKKEN" De Indonesische ambassade in Londen heeft, vrijdagavond verklaard dat geen vertegenwoordiger naar Den Haag was gevlogen voor besprekingen over de lervatting van de diplomatieke betrek kingen tussen Indonesië en Nederland. Een woordvoerder van het Indonesische ministerie van buitenlandse zaken had donderdag gezegd dat een functionaris van de ambassade in Londen per vlieg tuig naar Den Haag was gereisd voor besprekingen over een komende uitwis seling op het niveau van zaakgelastig-, den. Een woordvoerder van de ambas sade in Londen zei vrijdagavond: „Wij iiebben tot nu toe niets gehoord. Wij hebben niets ontvangen. Niemand is vertrokken. Er hebben helemaal geen ontwikkelingen voorgedaan". De woordvoerder in Djakarta zei don derdag dat hij niet de naam van de vertegenwoordiger kon onthullen. Ook kon hy niet zeggen wanneer deze uit Londen was vertrokken. Geval van nekkramp bij marechaussee De 20-jarige marechaussee der derde klasse P. A. Schreuders, ingedeeld bij het B-cskadron van het depot van de Koninklijke Marechaussee te Apeldoorn, gistermorgen met nekkramp opgeno- i>n in het julianaziekerihuis in Apel doorn. Marechaussee Schreuders woont in Apeldoorn. een nagenoeg hermetische afsluiting (en dat is werkelijk belangrijk, want het voorkomt uitdrogen Van uw sigaretten) •k laat uw Lexington zijn zachte en zuivere aroma behouden (de sigaret blijft soepel) k zeer nuttig - maar óók mooi en duurzaam DOOR TOEVAL ONMIDDELLIJK AANGEHOUDEN Geen verband met „grote" diefstallen (Van onze Haagse redactie) De postale recherche in Den Haag heeft de 63-jarige expediteur G. W. van het spoorwegpostkantoor op de Rijswijkseweg in Den Haag aangehouden, die uit een aangete kende brief duizend gulden heeft gestolen en bij zijn verhoor deze diefstal bekend heeft. Een ogenblik heeft men gedacht, of er misschien verband zou kunnen bestaan tussen de diefstal van het bedrag van ruim 100.000,dat enige tyd geleden met een rode postauto werd vervoerd en de diefstal van 34.000,dezer da gen, welk bedrag de afrekening uit maakte van het in „De Byenkorf" in Den Haag gevestigde postkantoortje. Er is echter nog geen aanwijzing, dat er een relatie tussen deze diefstal aanwezig is. Het staat wel vast dat de aangehouden 63-jarige expediteur, die reeds 42 jaar bij de P.T.T. in dienst is, niets met de diefstal van de grote bedragen te ma ken heeft. Zijn werkzaamheden gaven hem geen gelegenheid tot dergelyke dief stallen. Bovendien is thans als verdacht van de diefstal van 34.000,van het postkantoortje van „De Bijenkorf donderdagmiddag een zekere M., een 42-jarige employe van „De Bijenkorf", aangehouden. Toeval Een toeval leidde tot de arrestatie van G. W. in het postkantoor op de Rijswykseweg. Tydens zyn nach- Lelyke werkzaamheden ging hy van zyn afdeling naar een tweede verdieping hoger gelegen toilet. Toevallig bevond zich op het toilet ernaast een andere beambte, die het geritsel en het ver scheuren van papier hoorde. Hy vond dat vreemd en verliet het toilet op het ogenblik, dat ook zijn buurman zich I verwijderde. De waakzame employé vertrouwde de j zaak niet en waarschuwde onmiddellijk de postale recherche, die een onderzoek I instelde en in de reukafsluiting van het toilet de resten van een aangetekende zending aantrof. Controle Men onderwierp W. aan een verhoor, waarbij hij al gauw bekende dat hij de aangetekende brief in zyn zak gestoken had en er op het toilet tien biljetten van honderd gulden uitgehaald had. Er wordt, zo verzekerde men ons van de zijde van de P.T.T. op de verwerking van aangetekende stukken een zeer nauwge zette controle uitgeoefend. Daaraan is het te danken, dat diefstallen als die van W. zelden voorkomen. MINISTER TOXOPEUS: Samenwerking V.V.D.-P.v.d.A. onwaarschijnlijk Minister Toxopeus acht het niet waarschijnlijk dat socialisten en liberalen na de verkiezingen in het dan te vormen kabinet zullen sa menwerken. Mocht het weer tot een rood-roomse coalitie komen, zoals vóór 1959, dan zal de P.v.d.A. water in de wijn moeten doen of de K.V.P. zal overstag moeten gaan. De K.V.P. heeft im mers in 1959 bewust gekozen voor een anders gericht beleid, waar de P.v.d.A. niet aanwilde. Minister Toxopeus heeft dit gisteren ge zegd op de 1 andbouwdag van de V.VJD. in Arnhem. Hij was het niet eens met „de mening van sommigen" dat een zo grote partij als de P.v.d.A. eigenlijk re geringsverantwoordelijkheid behoort te dragen. Het kan geen kwaad als er een sterke oppositie is, zo meende de libera le minister. Hy besprak ook de politieke situatie in Europa en merkte daarbij onder meer op dat Europa open moet zyn voor de wereld met Amerika en met Engeland. „De houding van de Gaulle betreft niet alleen de E.E.G., maar ook de westelyke alliantie. Anti-Amerikaanse en eng- nationalistische sentimenten spelen daarbij een rol, maar wy mogen ons daardoor niet laten meeslepen". Burgemeesters bezorgd, maar niet meer „benauwd" Veel waardering voor de luchtbrug Vier van de vijf Waddeneilan den hebben te kampen met brandstofgebrek. Op Schier monnikoog dreigde zelfs accute nood, maar gelukkig is het de veerboot donderdagmiddag ein delijk gelukt hier aan wal te ko men er kon een filkse lading kolen worden gelost. Terschel ling heeft de minste last van de ze barre winter: daar is alles nog volop verkrijgbaar, en zelfs nog nagenoeg zonder prijsver hoging. Alle burgemeesters bleken bezorgd, maar niet „meer" benauwd toen wij hen telefonisch naar hun oordcel over de situatie vroegen. Unaniem roemden zy de luchtbrug, ivaarmce de meest dringende problemen steeds konden worden opgelost zowel wat betreft de overbrenging van hoogst noodzakelijke goederen als natuurlijk het personenvervoer. Texel Texel is met ruim 18.000 ha ons grootste Waddeneiland. Burgemees ter C. de Koning vertelde: „Het moet geen weken meer duren, want dan gaat het mis. Er is nu nog van alles voldoende, maar de aanvoer gaat traag en onregelmatig. Daarmee kan de behoefte op geen stukken na wor den gedekt- Gelukkig hebben de boeren op tijd gezorgd dat er genoeg veevoeder was de schapen lopen wat dit betreft geen gevaar. Maar de brandstofpo sitie is minder rooskleurig. Er wordt reusachtig veel verstookt. De voor raden vliegen weg. Levensmiddelen hebben we nog wel, zelfs niet al te duur". Vlieland Vlieland is drie keer zo klein.. Er wo nen nog geen duizend mensen. Burge meester G. Anker zei ons: „Wy heb ben geboft dat er zo af en toe toch nog een schip kon komen. Onze boot voer dan mee met die van onze twee maal zo grote broer en bunrnian Ter schelling. En uit IJmuiden hebben we zelfs nog wat olie gekregen, voor namelijk via de bunkers van een kustvaarder. De middenstand hier is gewend grote vooraden te hebben". T erschelling Terschelling met ruim 4000 inwo ners ontbreekt het aan niets. Burge meester J- Okkinga vertelde opge wekt: „Onze haven is bereikbaar voor schepen die hierheen komen via de Noordzee. En zelfs uit Harlingen komen geregeld boten dus over het wad. By oostenwind biyven de geulen namelijk wel open. Er is wel eens een dag geweest dat er niet werd gevaren, maar van een uitge sproken isolement wat toch geen sprake gelukkig". „Voor alle zekerheid heb ik op risico van de gemeente drie kustvaarders latei komen uit IJmuiden. Twee met kolen en één met levensmiddelen. Dat lukte allemaal prachtig. W(j verma ken ons hier geweldig". Ameland Minder opgewekt maar toch ook niet somber klonk de stem van mr. J. Siderius op Ameland. Deze burge meester (van 2600 ingezetenen op bijna 6000 ha) vertelde ons: „Wij hebben een hele wagon kolen per vliegtuig hierheen laten brengen. Daarvoor moesten maar liefst zes retourvluchten worden gemaakt. De kolen kosten daardoor per mud tegen de tien gulden meer dan anders. Die extra kosten zyn voor rekening van de gemeente. Een tweede wagon staat nu te wachten om net zo te worden „gelost". Intussen maken de bewoners zich zorgen over de stagnatie die deze lange winter hen bezorgt by het on derhoudswerk e.d. van onze accom- vroeger en er moet tydens de pauze Schiermonnikoog modaties. Het seizoen begint steeds altijd veel worden gedaan". Praktisch onbereikbaar bleek burge meester O- G. de Boer op het even grote maar veel dunner bevolkte Schiermonnikoog. Hy zat de hele avond te telefoneren. Eindelijk trof fen we hem even tussen twee ge sprekken door. „Ik ben bezig met organiseren", zo legde hij uit. „Zo langzamerhand raken hier de secon daire behoeften schaars, zoals bij voorbeeld kaas en roggebrood. De grote toestellen kunnen hier lang niet altyd landen, zodat we zijn aangewe zen op wat er wordt meegebracht door kleinere vliegtuigen. Gelukkig zijn er nu eindelyk wel kolen geko men. Overigens is de medewerking fan tastisch. Ik kreeg zelfs telefonisch bericht van iemand aan de wal, die hier een zomerhuisje heeft. Die me neer zei: „Er ligt nog anderhalve mud kolen in haal ze maar weg"." Het Wereldgebeuren Aarts-rebel De soldaat premier van na.k, de 49- jarige generaal Abdoei Karim Kas- sem is gisteren het slacntolier gewor den van zijn eigen liefhebberijde revo lutie. Militairen, die al jaren lang naar een kans uitkeken om Kassem van zijn zelfgebouwde voetstuk te stoten, slaag den er eindelyk in de waakzame en mili tante generaal te verrassen. Van diverse kanten kwam gistermiddag het bericht, dat de premier bij de aanval op zyn hoofdkwartier in Bagdad was gesneu veld en de radio van de rebeüen voegde aan dit bericht nog toe, dat het lichaam van de verslagen leider op straat te kijk zou worden gelegd, zodat iedereen m de hoofdstad zich van Kassems zal zou kunnen overtuigen. Deze manier van te kijk stellen is blyk- baar een Arabisch-revolutionaire ge woonte, want in 1958 deed Kassem pre cies hetzelfde met de door zijn rebellen vermoorde premier Noeri es Said. De methode heeft dit voor, dat potentiele tegenstanders er vaak door worden af geschrikt, zodat zy eventuele plannen voor een tegenactie ylings uitstellen. De dood van Kassem heeft in het hele mid den-oosten opschudding veroorzaakt. Met name in Egypte werd direct op de staatsgreep gereageerd. Sedert Kassem de lakens uitdeelde in Irak was de ver standhouding tussen beide landen uitge sproken slecht. Nasser van Egypte en generaal Kassem streefden beiden het zelfde doel na: een dominerende rol te spelen in de Arabische wereld. Beiden predikten zy de revolutie, maar daarbij werkten zij elkaar zo veel mogelyk te gen. De laatste jaren was de kloof tus sen Egypte en Irak door die na-ijver steeds breder geworden. In 1961 verbrak Kassem zelfs de betrekkingen met de Verenigde Arabische Republiek, waar van toen behalve Egypte, Syrië nog deel. uitmaakte. Er zyn vele aanwijzingen, dat de revo lutie van vandaag voor een groot deel door Egypte is geïnspireerd. Zowel de reacties uit Cairo als de gebeurtenis sen in Bagdad wijzen daarop. De revo lutionairen in Irak kondigden zich gis teren in een radioboodschap aan als de „vrije officieren". Onder deze naam ope reerden indertijd ook de aanhangers van Nasser, die koning Faroek van Egypte van zijn troon verjoegen. Alle ontevre den militairen in het midden-oosten, die zich geestelijk nauw verbonden voelen met de revolutionairen van Egypte noe men zich bij voorkeur „vrije officieren' Zij zijn te vinden zowel in Irak als in Saoedi-Arabië en Jordanië, waar onge twijfeld vele militairen de illusie koes teren eens een Kassem of Nasser te zul len zijn. Kassem is tenslotte ook klein en in het verborgene begonnen en hij heeft jarenlang op zijn revolutionaire ideeën gebroed. Toen hij in 1957 als commandant van Iraks negentiende in- infanterie divisie naar Jordanië werd ge zonden om daar koning Hoessein te hel pen tegen opstandige legereenheden, had hij zijn plannen voor een staats greep in eigen land zelfs reeds klaar. Dat belette hem evenwel niet koning Hoessein efficiënt te steunen en zijn geestverwanten in het Jordaanse leger een kopje kleiner te maken. Pas toen in 1958 de conservatieve rege ring van Irak aan de opperbevelhebber van de negentiende infanterie brigade opdracht gaf een oproer in Libanon te helpen onderdrukken weigerde Kassem dat te doen. Hij was toen met zijn voor bereidingen klaar en omsingelde met zijn troepen Bagdad. Zonder moeite werd de stad veroverd, werden premier Noeri Es Said en koning Faisal n ver moord en maakte Kassem zichzelf pre mier. Kassem schreef zijn succes van 1958 toe aan zijn studie van de opstand in Egypte. Ook had hy een uitgebreide studie gemaakt van de vroegere misluk te opstanden in Irak. De succesvolle me thoden van president Nasser had hy daarna als voorbeeld genomen. Van po litiek, zo verklaarde hij zelf, had hij evenwel geen kaas gegeten. Hij was een beroepsmilitair en geen politicus. Kas sem, die uit een middenstandsgezin kwam, ging op 18-jarige leeftyd naar de militaire academie. Als tweede luitenant deed hy' zijn intrede in het leger van Irak en hy onderscheidde zich al direct door zijn leergierigheid. Hy meldde zich voor elke byzondere opleiding, die het leger kende, zodat hy al zeer jong een allround militair genoemd kon worden. In 1950, toen hy al overste was, maakte hy nog van de gelegenheid gebruik om een cursus van zes maanden te volgen aan de beroemde militaire academie van Sandhurst in Engeland. Frontervaring deed hij op in het noorden van Irak in de strijd tegen de Koerden. Hy werd daarvoor beloond met de hoogste mili taire onderscheiding van Irak. In de Arabisch-Israëlische oorlog voerde hij een bataljon infanterie aan en vestigde hy zich de reputatie byzonder moedig te zijn. Na zyn studietijd in Engeland waar hij vloeiend Engels leerde spreken, werd Kassem bevorderd tot kolonel en kreeg hy achtereenvolgens verschillende func ties bij de legerstaf. In 1955 werd hy brigade-generaal en leidde hy een mili taire missie, die in Turkye militaire oefeningen bestudeerde. Onder zijn soldaten was Kassem een geziene figuur. Hy bekommerde zich veel om het welzyn van zyn onderge schikten en vooral op het sportveld deed hy actief met hen mee. Op een leger- sportdag liet hij eens kolonels tegen ko lonels en generaals tegen generaals uit komen. Sedert die dag stond Kassem bekend als de snelste generaal in Irak. Maar buiten het leger was hy minder geliefd. Hy was een ascetische figuur, die weinig aan het openbare leven deel nam. Kassem rookte niet en gebruikte geen alcohol. Hy was ongetrouwd, naar hij zelf zei, omdat hy anders niet vol doende aandacht aan de revolutie kon besteden. Men kende hem in Bagdad vooral als een actieve militair, die'zich bij de zeldzame gelegenheden dat hy zich in groot gezelschap bewoog, verle gen gedroeg. Een groot redenaar was hy ook niet, toch maakte hy indruk op de mensen die hem ontmoetten. De revolu tie was het enige waarom hij zich be kommerde: daar leefde hij voor en met tegenstanders maakte hy korte metten. Vrije tijd kende deze aarts-rebel niet. Kassem bracht zelfs de nachten door op een veldbed in zijn kantoor op een der verdiepingen van het ministerie van de fensie. Daar voelde hij zich waarschyn- ïyit nog het veiligst voor zijn vele vijan den. Hoewel hy uiteindelijk toch niet aan hen is ontkomen. ABDOEL KARIM KASSEM slachtoffer van hobby

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1963 | | pagina 3