EUROPA NOG STEEDS IN SNEEUW EN IJS
Uitgehongerde wolven
op zoek naar voedsel
HOOFDPIJN
ASPRO
Vorst nog klemvast
A.R.-RAPP0RT DRINGT AAN OP
AFBAKENEN „KRITISCHE ZONES"
Uw handen
lopen nü gevaar!
KLANKBORD
'J
FRANSE ZAKENMAN VEROORDEELD
TOT VIER JAAR MET AFTREK
Gered dank zij
wakkerevrouw
van brandweerman
de
Vandaag...
Oostduitse acrobaat ontsnapte via
hoogspanningskabel naar het westen
MINISTER KORTHALS WIL GEEN EXAMEN VOOR BROMFIETSERS
ZATERDAG 2 FEBRUARI 1963
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
GROOT GEBREK AAN WATER
IN OOST-DUITSLAND
ROME VOOR EERST SINDS
ZEVEN JAAR IN DE SNEEUW
Het enige gunstige geluid, dat wij
kunnen laten horen is het lengen
van de dagen, maar de vorst zit
nog klemvast. Januari is op één
na de koudste van de laatste 125
jaar geworden en ook februari
gaat volop winters van start.
Zwakke storingen van de Oostzee
brengen nu en dan een sneeuw-
buitje, maar tot begin volgende
veek zal er maar weinig verande
ren. In de nacht vriest het bij ons
6 tot 8 graden en overdag 3 tot 5
graden.
Dr. Frauendorfer
niet in Bondsdag
Dr. Max Frauendorfer, tweede thesau
rier van de Beierse partij C.S.U., die in
de Bondsdag de plaats van de aftreden
de C.S.U.-afgevaardigde Gerhard Wach
ter zon innemen, heeft bekendgemaakt
zijn zetel in de Bondsdag niet te zullen
bezetten.
Op Frauendorfers benoeming tot lid
van de Bondsdag was kritiek geoefend
door de Beierse minister van landbouw,
Hundhammer, in verband met Frauen
dorfers „nazi-verleden". Frauendorfer
was destijds „S.S.-obersturmbannfuh-
rer" en is korte tijd adjudant van Himm-
ler, het beruchte hoofd van de S.S., ge
weest.
Engeland verkeert nog steeds in een soort „ijstijd" en in de
overige delen van Europa, waar het dagelijkse leven wordt be
moeilijkt door brandstof- en watertekorten, is gisteren opnieuw
sneeuw gevallen.
Volgens een niet-officiële telling stijgt het dodencijfer als gevolg
van een der koudste winters van deze eeuw tot ruim boven
de 1300.
Het ziet er niet naar uit dat er verbetering in de toestand zal
komen. In Zweden werd voorspeld dat de koude in het grootste
deel van Europa zou aanhouden omdat koude lucht uit Siberië
naar Scandinavië en het vasteland was gestroomd.
Sneeuwbanken
Ten
van het winterse weer zyn
!en maand minstens 80 mensen in
Zweden omgekomen. Zij vonden de dood
bij verschillende ongelukken. Men ver
wacht dat de toestand aan de kust,
waar door 50 ijsbrekers wordt gewerkt
om de vaargeulen open te houden, erger
zal worden.
Uitgehongerde wolven verlaten de heu
vels in Frankrijk en Italië en gaan of
zoek naar voedsel in de streken met een
groter inwonertal. Zij vielen tot dusver
honderden schapen en koeien aan.
Rome was gisteren de tweede opeen
volgende dag met een laag sneeuw
bedekt. Tot donderdagmorgen hadden
de Romeinen in zeven jaar geen sneeuw
gezien.
„Ongelijkmatige bevolkingsspreiding in
Nederlands als politiek probleem"
Aanwijzingen van
planologische aard
aan gemeenten
Een commissie van het college van
advies der Anti-Revolutionaire
Partij heeft een rapport opgesteld
over „De ongelijkmatige bevol
kingsspreiding in Nederland als
politiek probleem".
Het rapport acht onder meer gewenst:
de overplaatsing van bepaalde rijks
diensten uit het westen naar overig
Nederland, afschaffing der gemeente
classificatie, totstandkoming van een
wet op de luchtverontreiniging en de
instelling van een raad voor de lucht
verontreiniging met louter adviserende
bevoegdheden.
Verder dringt het rapport er op aan,
dat terreinen in westelijk Nederland, die
voor de toekomstige economische ont
wikkeling van de randstad van funda
menteel belang zijn bij voorbeeld
terreinen, gelegen aan diep vaarwater
voor deze bestemmingen behouden
blijven. In dit verband wordt voorge
steld, dat de overheid in de randstad be
paalde „kritische zones" zal afbakenen.
Geen machtiging
Aan de gemeenten daar dient de
centrale overheid aanwijzingen van
planologische aard te geven, opdat
nieuwe bedrijven, die voor de eco
nomische toekomst van de randstad
niet van essentiële betekenis zijn,
van de gemeentebesturen geen mach
tiging krijgen zich op economisch-
essontiële industrieterreinen te ves
tigen.
Als „kritische zones", waarbinnen aan
de centrale overheid deze bevoegdheid
zou moeten hebben, worden genoemd:
het IJmondgcbied en de directe omge
ving van hef Noordzeekanaal (inclusief
Amsterdam), het gebied van de Nieuwe
Muas en omstreken (inclusief Rotter
dam), en de Haagse agglomeratie.
De commissie bestond uit de heren: dr.
(Advertentie)
Bescherming met Clipp handcrème is
noodzaak. Tégen afwashanden, ruwe en
schrale handen. Vóór een fluweelzachte
en gezonde huid. In de grote doos zit
uw hele winter-bescherming i
W. Sleumer Tzn. voorzitter, mr. J. C.
Berghuis, dr. H. A. Brasz, J. A. Harms,
P. W. Hordijk, C D. van Oosten, J.
Oranje, ir. J. J. Pilon, M. W. Schakel,
ir. W. F. Schut, M. H. L. Weststrate en
drs. B. Goudzwaard secretaris-rappor
teur.
Afnemen
Naar het oordeel der commissie zal
mede in verband met de groei
van de Euromarkt de ongelijk
matigheid in bevolkingsspreiding in
de nabjje toekomst eerder afnemen
dan toenemen.
De bevolkingsgroei in het noorden en
zuidwesten van ons land ligt nog steeds
onder die van westelijk Nederland, on
danks het voor de „probleemgebieden"
gevoerde industrialisatiebeleid.
Blijft zoals waarschijnlijk is dit
verschil in bevolkingsgroei bestaan, dan
zullen in de toekomst in het westen, als
de bekende „probleemgebieden" (liet
noorden en het zuidwesten) in versterk
te mate de gevolgen gaan ondervinden
die aan een te grote ongelijkmatigheid
in de bevolkingsspreiding verbonden zijn.
In het rapport wordt naar de aard van
die gevolgen een uitgebreid onderzoek
ingesteld.
In het gebied van Grosseto, benoor
den Rome, waren de sneeuwbanken
1,3 meter hoog en viel nog neerslag.
In het dorp Arcidosso, nabij Gros
seto, deed zich na middernacht eer
lichte aardbeving voor, maar ei
werd geen schade aangericht.
In Kriva Palauka, in het zuiden var
Zuid-Slavië bij de Bulgaarse grens, is
een dorpsschoolmeester doodgevroren,
waarmee het aantal slachtoffers van de
winter in de laatste twaalf dagen tot
is gestegen.
In Armenië is de winter in zestig jaar
niet zo warm geweest. Het is daar nu
15 graden boven nul, aldus radio-Mos
kou. In Moskou vroor het gisteren zes
graden, een zeer milde temperatuur voor
de tijd van het jaar.
Bij een temperatuur van 29 graden on
der nul sneeuwt het in Stockholm. Fin
land werd donderdagavond door een
koudegolf getroffen. In Kevo in Lapland
werd een temperatuur van 33 graden
onder nul gemeten.
Geen water
Ploegen arbeiders in Oost-Duitsland
moesten de sneeuw in parken en op
open velden verzamelen om er drink
water van te maken. Het staat bij
zonder slecht met de watervoorraden.
De inwoners van Chemnitz mochten
geen drinkwater voor de was of liet
bad gebruiken maar moesten zich
met gesmolten sneeuw behelpen.
De verbindingen en het verkeer in het
noorden en het midden van Spanje wer
den nadelig beïnvloed door de sneeuw
val. In de noordelijke provincies van
Portugal viel een laag sneeuw van on
geveer een halve meter.
De Amerikaanse regering heeft zich be
reid verklaard twee waardevolle schilderijen
van de 15e eeuwse schilder Antonio del Pol-
laiulo aan Italië terug te geven. De twee pa
neeltjes zijn onlangs ontdekt bij een echt
paar in Caiifornlë, dat zé kort na de oorlog
in Duitsland had gekocht. De kunstwerken
zijn door de Nazi's uit een Florentijns
seum geroofd. Italië eiste ze op, op grond
van het vredesverdrag met Amerika.
PECH. Dat een ongeluk nooit alleen
komt, blijkt uit het verhaal van een
brand die dezer dagen een schoenfabriek
in de stud Saefsjoe in de Zweedse pro
vincie Smaland in de as legde. Behalve
dat een der brandspuiten urenlang wei
gerde water te geven, kreeg een der
brandweerlieden een beroerte, werd een
ander door een autowiel een voet ge
kneusd, en struikelde een vrouw over
een brandslang en brak daarbij een
arm. Dat de brandkraan weigerde kwam
doordat iemand met een auto er tegen
aan was gereden hetgeen de zaak ont
zet had. De brandmeester die in de
sneeuw naar een ander putje groef,
kwam tot de ontdekking, dat het aan
duidingsbordje op de verkeerde plaats
was aangebracht. Toen ten slotte de eer
ste weigerachtige kraan toegaf, kon
men deze niet meer dicht krijgen, ook al
lang nadat de brand was uitgewoed. De
hele nacht door en ook nog de volgende
ochtend bleef het water overvloedig
maar volkomen nutteloos doorstromen
zodat het reservoir van de watertoren
leeg begon te raken en grote gedeelten
van de stad zonder water kwamen te
zitten. En tot slot van dit spel van abui
zen kroeg de brandmeester slaande ru
zie met degene die hij voor het wange
drag van de eigenwijze brandkraan ver
antwoordelijk hield.
Binnenkort is de lancering te ver
wachten van de Amerikaanse
communicatiesatelliet ,fiyncom".
De kunstmaan weegt 70 kg. Op
de foto ziet men een technicus be
zig met de montage van de Syn-
com". De zonnespiegéls voor de
batterijen ontbreken hier nog.
PLANNEN VOOR VESTICING
VAN OLIERAFFINADERIJ
Naar het A.N.P. van bevoegde zijde
heeft vernomen, bestaan er bij de Ame
rikaanse oliemaatschappij „Macmillan
Ringfree" te Los Angeles vergevorder
de plannen tot vestiging van een bedrijf
in Amsterdam. Indien deze jilannen zui
len doorgaan, zal de hoofdstad over en
kele jaren de in kringen van handel en
overheid lang verheide olieraffinaderij
binnen haar poorten krijgen.
De Macmillan Ringfree Oil Company"
heeft deze plannen overgenomen van de
American Independent Oil Company"
uit New York. Deze laatste maatschap
pij heeft gedurende enige tijd met de
gemeente Amsterdam onderhandelingen
gevoerd, welke echter niet tot resulta
ten hebben geleid- De besprekingen met
de maatschappij uit Los Angelos schij
nen volgens insiders thans evenwel in
een beslissend stadium gekomen te zijn.
De gemeente Amsterdam zou de olie
maatschappij reeds de verzekering heb
ben gegeven dat een uitgestrekt indu
strieterrein gelegen aan diep vaarwater,
terstond beschikbaar is.
Leraar uit Huissen
verdacht van moord
op zijn vrouw
De In het Betuwse plaatsje Huissen
woonachtige heer J. V., die in Utrecht
als leraar werkt, wordt verdacht van
moord op zjjn vrouw. Naar eerst thans
bekend is geworden, is hy zondag in ar
rest gesteld.
Het stoffelijk overschot van zijn echt
genote is donderdag op last van de offi
cier van justitie, mr. J. van IJsendoom
te Arnhem, op het rooms-katholieke
kerkhof in Huissen opgegraven en over
gebracht naar Arnhem voor het ver
richten van sectie. De stoffelijke resten
zijn dezelfde dag naar het kerkhof te
ruggebracht.
De uit Den Haag geboortige mevrouw
V. is in de nacht van 30 juni op 1 juli
van het vorige jaar 's nachts om half
één plotseling overleden. Haar man trof
haar dood aan in het zitbad. Ze was
44 jaar oud. De politie heeft ten huize
van de heer V. een onderzoek ingesteld.
Voor Ria Bouma uit Amsterdam het meisje dat het geld voor haar
bruidsjapon aanbood voor „Hef Dorp" is donderdag de zon doorgebro
ken, doordat een makelaar, die onbekend wenst te blijven, haar een wo
ning aan de Hoofdweg in Amsterdam aanboodnadat hij had vernomen,
dat de woning, wélke in eerste instantie voor haar was bestemd, niet aan
de eisen voldeed. Een wat trieste zaak heeft hiermee een gelukkig besluit
gevonden: Ria en haar verloofde Frans Heym kunnen zich nu op de
bruiloft gaan voorbereiden.
De foto toont het gelukkige jonge paar tijdens het bezichtigen van de
nieuwe woning in de keuken.
ADVOCAAT TEKENDE REEDS APPÈL AAN
Amslerdamsche Bank
benadeeld voor
6.5 ton
De rechtbank te Amsterdam heeft gis
terochtend de 58-jarige Franse zaken
man R. Th. E. G. R. wegens het mede
gebruik maken van een vervalst ge
schrift, medeplichtigheid aan oplichting
en een poging daartoe een en ander
ten nadele van de N.V. Amsterdamsche
Bank veroordeeld tot vier jaar ge
vangenisstraf met aftrek van het voor
arrest.
Er was, tevens terzake van valsheid in
geschrifte, vyf jaar tegen hem geëist.
De rechtbank gelastte de teruggave der
in beslag genomen twee ton aan bank
biljetten aan de Amsterdamsche Bank.
De rechtbank heeft eerder reeds de em
ployé J. E. van de bank, wegens het
te zamen met de nu veroordeelde Frans
man benadelen van de bank voor ruim
6!é ton, tot dezelfde straf veroordeeld
na een eis van zes jaar. De advocaat
van G. R. heeft reeds appel tegen het
vonnis aangetekend.
6V2 ton
De Fransman zond valse betalings
opdrachten naar de Amsterdamsche
Bank waardoor de bankemployé E.
in staat was circa 6% ton van sla
pende rekeningen van buitenlandse
cliënten over te maken naar num
merrekeningen bij Zwitserse banken,
die de Fransman had geopend.
De oplichting betrof een bedrag van
tien mille en bij de poging ging het om
16.000. In juni 1962 werd de in Spanje
gearresteerde Fransman door de Spaan
se regering aan Nederland uitgeleverd.
De Fransman had de bankemployé E.
in 1960 leren kennen toen hij kwam in
formeren naar de rekening van zijn 30
jaar geleden overleden vader bij de
A.B., waarop volgens hem ongeveer één
miljoen zou staan. Er werd evenwel
slechts drie mille uitgekeerd. Over de
rest wordt nog geprocedeerd. Volgens
de raadsman was de bankemployé E. de
grote fraudeur. G. R. heeft het spelletje
meegespeeld omdat hij meende op deze
wijze een rekening met de A.B. te kun
nen vereffenen, want hij voelde zich be
drogen toen men hem in 1960 bij de
bank vertelde dat er geen erfenis meer
was van zijn overleden vader.
Volgens de advocaat is het een uitge
maakte zaak dat een broer van G.
door een valse verklaring in het bezit
is gekomen van de hele erfenis hoewel
G. R. een van de drie ergenamen was.
Het kordate optreden van de vrouw van
een brandweerman in Bussuni, mevrouw
M. van 't Hull-Out, heeft in de afgelopen
nacht het leven gered van een gezin van
zes personen.
rouw van de brandweerman- sliep
in een kamertje aan de voorzijde van
haar woning, behorende bij de brand
weerkazerne. bij haar zieke 5-jarige
zoontje. Ze was enige malen wakker ge
worden door werkzaamheden, in een
pand aan de overzijde van de brand
weerkazerne waar de volgende middag
de stoffenzaak van de heer J. A. Blitz
zou worden geopend. Men was er tot
laat in de nacht bezig geweest. De heer
Blitz had nog de vers gevallen sneeuw
van de stoep geveegd en was daarna
naar huis gegaan. Even later werd me
vrouw Van 't Hull-Out wakker door
glasgerinkel. Toen zij uit het raam
keek zag zij vlammen uit de winkelruit
slaan. Zij snelde in nachtgewaad de
straat op om de bewoners van de bo
venverdieping, het echtpaar Bleuel met
vier kinderen van acht maanden tot zes
jaar, te waarschuwen. Mevrouw Van 't
Hull-Out sloeg een ruit in aan de ach
terzijde en met veel lawaai wist zij de
familie Bleuel wakker te krijgen. Nog
uit te
Volgende maand
moordzaak-Baarn
voor rechtbank
In Utrecht wordt door het parket van
de rechtbank hard gewerkt aan de voor
bereidingen van de moordzaak-Baarn.
De officier van justitie mr. Van Dijke
verklaarde gistermiddag dat hij hoopte
in de tweede helft van maart dit proces
de rol te zetten. „Als tenminste dan
rapporten klaar zjjn".
Mr. Van Dijke meent dat de behande
ling voor het grootste gedeelte open
baar zal zijn. „Misschien zullen alleen
voor enkele detailpunten de deuren voor
korte tijd moeten worden gesloten".
Er zijn in deze beruchte affaire drie
verdachten, de nu 19-jarige Henny W.,
de 19-jarige Evvout H., en diens broer
Boudewijn H. Zij worden ervan beschul
digd de destijds 15-jarige Theo Mast
wijk in de zomer van 1960 om het leven
te hebben gebracht. Het Baarnse drietal
is eind oktober 1961 gearresteerd. Bou
dewijn H. ontsnapte enkele dagen later
uit het politiebureau van Baarn. Nog
pas is het opnieuw een arrestant gelukt
uit de cellengallerij van dat gebouw weg
te komen.
De moordzaak Baarn zou aanvankelijk
voorkomen na de vakanties van '62. Er
werd echter uitstel gevraagd voor een
nieuw psychiatrisch rapport. Dat schijnt
nu al weer met enkele maanden ver
traging eindelijk gereed te zijn.
Noerejef mag in
Parijs niet dansen
De Russische ambassadeur in Parjjs,
Serge Vinogradof, heeft de directeur
van de Parijse S taats-Opera, George
rejef door Rusland als een „onvriende
lijke daad" beschouwd zou worden.
De danser is in 1961 naar het westen
gevlucht en zou binnenkort in de Pa
rijse Opera een opvoering geven.
De directeur van de Opera heeft mee
gedeeld dat de opvoering niet door zal
~aan omdat de betrekkingen tussen
tussische en Franse dansgroepen er
door verslechterd zouden kunnen wor
den.
Goede ideeën in
1961 beter beloond
Uit de ideeënbussen van 140 bedrijven
(gezamenlyke personeelssterkte 495.000
personen), die In 1961 deelnamen aan de
door het ideeënbnscentrom van het Ne
derlands Instituut voor Efïciency
houden enquête, kwamen 44.000 ideeën.
Daarvan werd ruim 31% beloond. De
laagste beloning was een rijksdaalder,
de hoogste 10.000, (bij een rijksdienst).
In totaal werd bijna acht ton uitgekeerd.
De landelijke gemiddelde beloning is in
vergelijking met vorige jaren sterk ge
stegen (1955 27 en 1961 55). Naast
beloningen gaf 87% der bedrijven ook
aanmoedingspremies, waarvan het ge-
midddelde lag tussen 5 en 10 gulden per
bedrijf. De besparingen der toegepaste
Ideeën varieerden van 100 gulden (in
een bedrijf met minder dan 200 werk
nemers) tot 4,5 miljoen gulden (in een
bedrijf met meer dan 1000 werknemers).
...is het 20 jaar geleden, dat de
toen sinds kort tot veldmaar
schalk benoemde Duitse generaal
Von Paulus zich met eenennegen
tigduizend man 't restant van
zijn leger van driehonderdtwintig
duizend man in Stalingrad aan
de Russen moest overgeven.
...is het 400 jaar geleden, dat de
beroemde Nederlandse zeevaart
kundige en reisbeschrijver Jan
Huygen van Linschoten te Haar
lem werd geboren.
dORGEN
...is het 300 jaar geleden, dat de
Nederlandse paaraenschilder, et
ser en tekenaar Jan van der
Vinne Vincentsz. te Haarlem werd
geboren.
neem 'ASPRO'
'Aspro' bevat alles
om u snel van uw
pijn af te helpen.
Veilig en verantwoord.
Neem
2 ASPRO 5 iS»2
tveek fiZ'
De 36-jarige Oostduitse acrobaat
Horst Klein is er in geslaagd via
een stroomloze hoogspanningska
bel over de Berlijnse muur naar
West-Berlijn te ontsnappen, hoe
wel hij daarbij ernstige verwon
dingen opliep.
Tijdens zijn, wat hij noemde ge
vaarlijkste koorddansersnummer
in zijn gehele carrière, werkte hij
zich, centimeter na centimeter,
langs de kabel, de handen stijf
van de kou, terwijl twintig meter
onder hem Oostduitse grenswach
ters met machinepistolen de muur
bewaakten.
Hangend aan de draad en zich
hand-over-hand verplaatsend, was
Klein ten slotte zo uitgeput, dat
hij op de kabel ging zitten en wil
de pogen het laatste eind schui
vend af te leggen. De kabel be-
fon echter zo te slingeren, dat hij
e twintig meter diepe sprong
naar beneden moest wagen en
zwaar gewond nabij een kanaal in
West-Berlijn terecht kwam.
Het staat nog niet vast of Klein
nog ooit zal kunnen optreden. Hij
zei uit Oost-Berlijn te zijn ge
vlucht omdat hij uit het circus-
leven was verbannen.
Het Wereldgebeuren
De leeuw van Malawi
Toen dr. Hastings Kamazoe Banda in
Niassaland uit het vliegtuig stapte,
was hij langer dan veertig jaar uit zijn
geboorteland weggeweest. Hij bemerk
te zelfs dat hij zijn moedertaal gro
tendeels was vergeten. Banda had een
tolk nodig om te kunnen praten met
de honderden, die naar het vliegveld
waren gekomen en die daar door het
dolle heen „kwaca" riepen, de Afri
kaans-nationalistische slogan, die zo
veel betekent als dageraad", de da
geraad van een nieuw tijdperk. Al die
mensen, die daar op het vliegveld zo
uitzinnig van vreugde waren, beschouw
den de aankomst van Banda als het te
ken van de naderende onafhankelijk
heid. Zij noemden Banda de „messias"
en Banda was wel de laatste, die hen
dat zou verbieden. Veertig jaar was hij
uit zijn land weggeweest, maar hij was
Niassaland niet vergeten. Toen hij nog
dokter was in Engeland had hij zich
op deze thuiskomst voorbereid. Een
drukke en goede praktijk in Londen en
later in Liverpool had hij opgegeven
voor zijn politieke ideaal: zelfstandig
heid te verwerven voor Niassaland.
Zijn woning in Londen was in die tijd
een trefpunt voor jeugdige Afrikaanse
nationalisten en een van de regelma
tige bezoekers was de student Nkroe-
mah. dezelfde Nkroemah die thans pre
sident is van Ghana.
Tijdens deze ontmoetingen ten huize
van Banda werd altijd druk gedebat
teerd over de toekomst van Afrika en
over de nationalistische bewegingen in
de diverse Afrikaanse landen. Banda
toonde zich dan steeds voorstander van
een vreedzame evolutie. Hij had wel be
grepen, dat met geweld weinig was te
bereiken. Deze houding had echter
meer te maken met opportunisme dan
met principes, want Banda was wel de
gelijk vastbesloten om de Britten in
Niassaland onmondig te maken. Hij
speelde het spel echter heel handig, zo
handig, dat hij gisteren tenslotte werd
geïnstalleerd als premier van een zich
zelf besturend Niassaland.
Grotere bedragen voor wegenbouw
Begroting verkeer
en waterstaat
goedgekeurd
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Korthals voelt er niets
voor om een examen voor brom
fietsers in te voeren. „Honderd
duizenden mensen berijden een
bromfiets en als we die allemaal
een examen gaan afnemen dan
wordt het een ingewikkelde ge
schiedenis en daar zien we tegen
op". Dit verklaarde de minister
gistermiddag in de Tweede Kamer,
die de begroting van verkeer en
waterstaat goedkeurde.
De heer Kngelbertink (k.v.p.) had er
hy de minister op aangedrongen, dat de
vaste kamercommissie voor verkeer en
waterstaat zou worden betrokken by do
opstelling van de. prioriteiten inzake wa
terstaatswerken. Dit zou echter vroeg
tijdig n*oeten geschieden, dus voor de
opstelling van de begroting.
Minister Korthals leek aanvankelijk niet
veel te voelen voor inwilliging van deze
wens. Er worden steeds weer nieuwe
wensen ingeschoven en zo komt men tot
het verhogen van dit of het temporise
ren van dat. De commissie mag niet op
de stoel van de regering gaan zitten,
betoogde de bewindsman. Dat was ook
niet de bedoeling van de heer Engei-
bertink. Het ging niet om de bedragen,
maar om een afweging van de nationale,
de streek- en de verkeersbelangen. De
minister zegde ten slotte toe te onder
zoeken hoe dit gesprek met de kamer
commissie kan plaatshebben.
Overeenstemming
Ten aanzien van de waterverontrei
niging zei de minister, dat in de
commissie die dit probleem bestu
deert, over de hoofdzaken overeen
stemming is bereikt. Hy wees er op,
dat de Nederlandse maatregelen
geen verandering kunnen brengen in
het water van de Rijn en evenmin
in de Rotterdamse waterleiding als
gevolg van de lozing van afvalwater
in Duitsland.
Nederland kan wat dit laatste betreft
alleen reageren in de desbetreffende ii
ternationaïe commissie, waar Nederland
niet alleen staat, omdat men ook
Duitsland, aldus de minister, de gevol
gen van de lozing van het afvalwater
ondervindt.
Ten aanzien van de wegenbouw zullen
de bedragen in de toekomst worden op
gevoerd. omdat de urgentie daarvan
wordt ingezien.
Gladheid
Over de vraag of er wyziging moet
komen in het systeem van de glad-
heidsbestryding zal de desbetreffen
de commissie adviseren, aldus deelde
minister Korthals mede. De rijks
waterstaat beschikt over völdoende
specifiek materieel om sneeuw en ijs
te bestrijden, of er aanleiding is om
op ander materieel over te gaan zal
eveneens door de commissie moeten
worden bestudeerd.
Verder deelde de minister mede, dat
over de eventuele periodieke keuring
van motorrijtuigen, waarvoor de heer
Van der Peijl (c.h.) had gepleit, binnen
kort een rapport zal verschenen van de
raad van de waterstaat.
Mejuffrouw Schilthuis (p.v.d.a.),
weet de minister bij de replieken, dat
hy onvoldoende voortvarendneid had be
tracht. De minister wees dit verwijt van
de hand. Het kabinet heeft in de afge
lopen jaren zeer veel aandacht geschon
ken aan de werken van verkeer en wa
terstaat en er zijn honderden miljoenen
meer op de begroting gekomen.
Friesland
Tegenover de heren Van Dongen
(k.v.p.) en De Ruiter (c.h.) stelde de
minister, dat men niet kan zeggen, dat
de provincie Friesland geen aandacht
heeft gekregen. De minister wees in
dit verband op de afsluiting van de
Lauwerszee en de versterking van de
zwakke dijk op Terschelling.
Als men meent, dat er meer werken
moeten worden verricht dan is dat een
zaak voor de waterschappen, maar dan
moest men er volgens de minister wei
rekening mee houden, dat hiervoor niet
altjjd subsidie kan worden verleend.
Verwacht wordt, dat Banda nu zal
uitvoeren wat hij al jarenlang heeft
beloofd: de laatste banden met de Rho-
desische federatie definitief doorhak
ken. Sedert 1961 heeft Niassaland een
Afrikaanse regering, die zeer vijandig
staat tegenover de premier van de fe
deratie, sir Roy Welensky. Sir Roy wil,
dat de federatie van Rhodesië en Nias
saland blijft voortbestaan, maar de na
tionalisten voelen daar niets voor- „Weg
met de federatie", riep Banda, direct na
zijn aankomst uit Engeland in 1958.
„Wij zullen ons niet de wet laten lezen
door de blanke kolonisten in Rhodesië".
Hij noemde zich bij diezelfde gelegen
heid „de grootste extremist van alle
extremisten" en verklaarde bovendien
dat er in zijn beweging geen plaats
zou zijn voor gematigde lieden.
Deze laatste bewering werd in Londen
met een korreltje zout genomen, want
men kende Banda daar te goed om niet
te weten, dat veel van wat hrj zei alleen
bedoeld was om de nationalisten aan
zich te binden. Tijdens zijn afwezigheid
was Banda voor de negers in zijn land
een soort godheid geworden die nu en
dan uit Londen geld stuurde, zodat de
strijd voor de onafhankelijkheid kon
worden voortgezet. Banda mocht deze
mensen, die hem bij zijn aankomst de
hand kusten niet teleurstellen als hij
zijn doel wilde bereiken.
Hij ging daarbij zover, dat de federale
regering van sir Roy Welensky tenslot
te ingreep en Banda negen maanden
na zijn aankomst uit Engeland arres
teerde en gevangen zette.
Dat was nadat relletjes waren uitge
broken en nadat extremistische groe
pen, aangespoord door de woorden van
Banda, op roof waren uitgegaan. Heel
Niassaland was in rep en roeral
leen Banda bleef rustig en deed niet
aan het oproer mee. Toch ging hij de
gevangenis in.
Erg lang heeft die gevangenschap
overigens niet geduurd. Banda
werd zeer netjes behandeld. Hij kreeg
een cel, die andei's alleen voor blanken
was en hij kreeg een prima verzorging.
Reeds na een maand werd hij in vrij
heid gesteld.
Hij vond toen blijkbaar dat het beter
in zijn politieke spel paste, wanneer hij
wat vriendelijker deed tegenover zijn
tegenstanders. In een brief aan een
vriend in Engeland schreef hij: ,.als er
enig vooruitzicht is op een politiek ak
koord, dan zullen zij zien, dat ik zo
vreedzaam ben als een lam".
En tegenover de leden van zrjn partij,
het Afrikaanse Congres, verklaarde hij
in diezelfde tijd: „Ik ben niet anti-Eu
ropees. En ik ben nog minder anti-
Engels. Dat zou ik niet kunnen zrjn
na het grootste deel van mijn leven
onder Europeanen te hebben gewoond.
Persoonlijk hebben ze me altijd heel
aardig behandeld. Ik heb daarom niets
tegen hen".
Inderdaad kon Banda altijd goed op
schieten met de Britten, althans toen
hij nog in Engeland woonde. Hij had
in Londen vierduizend patiënten en de
meesten waren blanken. Ook in zijn stu
dietijd in Chicago en daarna aan de
uniyersiteit van Edinburgh hadden zich
nooit moeilijkheden voorgedaan. De
conflicten braken pas uit, toen Banda
met sir Roy Welensky te maken kreeg.
De slechte verstandhouding met de fe
derale regering van Sir Roy kwam
ook gisteren weer tot uiting. De be
ëdiging van het kabinet van Niassa
land, waarvan twee blanke ministers
deel uitmaken, werd niet bijgewoond
door vertegenwoordigers van sir Rov
Welensky.
Sir Roy was er dus niet toen een oude
vfland van hem, Henry Chipembere, die
hy' twee jaar geleden "nog in de gevan-
fenis had laten zetten, omdat hij de
evolking had opgeruid, geïnstalleerd
werd als minister voor het buitenlands
bestuur.
En niemand van sir Roys kabinet hoor
de hoe Banda in zijn toespraak ver
klaarde: „Vandaag is het een gewich
tige dag. Vandaag is de staat Malawi
geboren". Men heeft uit die woorden
opgemaakt, dat Banda spoedig de naam
Niassaland zal veranderen in Malawi.
Alle herinneringen aan de federatie met
Rhodesië een samengaan dat uit 1953
dateert, wil Banda wegwissen. Pas dan
heeft de kleine, kaalhoofdige dokter, die
op dertienjarige leeftijd van huis weg
liep, omdat daar niets te leren viel, zijn
zin.
Dertien was Banda tóen hij te voet
door jungle en woestijnen naar Zuid-
Afrika liep. Zijn vader en moeder dach
ten dat hy door leeuwen was opgegeten.
Maar gisteren was Banda zelf de leeuw.
„Kamazoe ndi nkango" zong een menig
te Afrikanen: ..Kamazoe is een leeuw".
HASTINGS BANDA
...„een grote dag".„