PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
JAD0TSTAD TEGEN WIL VAN
THANT DOOR DE V.N. BEZET
SCH0UWSE KEERSLUIZEN HEBBEN HUN NUT
DUIDELIJK BEWEZEN
„Instructie bereikte
commandant te laat"
Geen akkoord tussen
de N.T.S.
en musici
r
Herverkavelen
op Cyprus
Geen opmars tegen Kolwezi
WEGEN REDELIJK
BEGAANBAAR
Onderhandelaar
Dean vraagt zijn
ontslag
In de Sterre
Mobilisatie in
Saoedi-Arabië
Overeenstemming
Adenauer-Stikker
V.S. DOEN BEROEP OP TSJOMBE
MET THANT SAMEN TE WERKEN
KUSTVAARDER VERGAAN
T.V.-BEELDEN OVER OCEAAN
VIA „TELSTAR" EN „RELAY"
China concentreert
troepen aan de
grens met India
Extra ,sneeuwcent'
voor brood en melk
Winter trekt terug
D';
Marathon
Vloedplanken en emmertjes klei werden
in Zierikzee én Brouwershaven opgeborgen
206e jaargang - no. 4
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Directie: P van.de Velde, P. B. den Boer en
Walstraat 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546.
2911- Zierikzee* red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Bureaus: Vlissingen:
i: red. tel. 2116, adm. tel.
d 359300 P.Z.C., Middelburg.
Zaterdag 5 januari 1963
Pagina 2
Troepen van de Verenigde Naties heb
ben donderdag de belangrijke Katan-
gaanse mijnstad Jadotstad bezet. Foto:
Indiase V.N.-militairen klauteren over
een brug, die door de Katangaanse gen
darmerie is vernield, tijdens de opmars
naar Jadotstad.
De wegen in Nederland waren gister
avond redelijk goed te beryden, dit gold
zowel voor hoofd- als voor provinciale
wegen. De situatie op rijksweg 12 vanaf
Utrecht in de richting Arnhem was
verbeterd. In het Gooi en in het noorden
van Noord-Holland waren de wegen
plaatselijk glad door sneeuwval. De Af
sluitdijk was begaanbaar, hoewel het
verkeer slechts langzaam vorderde. In
Noord-Brabant en de noordelijke pro
vincies begon een lichte mist op te ko
men.
Het was gistermorgen vooral de rand
stad Holland, die grote moeilijkheden
ondervond van het weer. Door de vorst
waren de wegen beijzeld en was verkeer
bijna onmogelijk. Veel werknemers
kwamen te laat, omdat busdiensten niet
reden. In de loop van de dag verbeterde
de situatie echter aanmerkelijk.
In Drente heeft men nog steeds veel
last van de sneeuw. Een zevental dor
pen was nog steeds geïsoleerd. Ook in
Groningen kwam nog sneeuwduinvor-
ming voor.
De Nederlandse Spoorwegen hebben
vanaf donderdagavond last ondervon
den van de ijzel. IJzelafzetting op de
bovenleiding leverde ernstige moeilijk
heden op. Verder traden ook wisselsto
ringen op. Er kwamen vertragingen
van ten hoogste 10 minuten voor.
De verbinding met het eiland Texel kon
gisteren ook worden hersteld. Vandaag
zal men proberen twee tochten te ma
ken. Op de kanalen leverde het drijfijs
over het algemeen geen moeilijkheden
op, maar wat de rivieren betreft waS
het anders. Op de IJsel tot Doesburg,
De Nederlandse Rijn, de Lek, Bergse
Maas, Amer, de Beneden- en Nieuwe
Merwede en de Oude Maas kwam zeer
veel drijfijs voor, dat in de meeste ge
vallen moeilijkheden opleverde voor de
scheepvaart.
Het Witte Huis heeft meegedeeld,, dat
Arthur Dean, de leider der Amerikaan
se delegatie naar de ontwapeningscon
ferentie in Genève, ann president Ken
nedy oni persoonlijke redenen ont
slag heeft gevraagd.
Kroesjtsjew gaat
naar Oost-Berlijn
Premier Kroesjtsjew zal aan het hoofd
staan van de delegatie der Sowjet-com-
munistische partij naar het congres van
de Duitse socialistische eenheidsparty,
dat op 15 januari a.s. in Oost-Berlyn be
gint, aldus meldde Tass-
Een avondje in „De Sterre", een
vriendelijk en vrolijk estaminet te
gen de Zeeuws-Vlaamse grens bij
Zuiddorpe. Een onzer redacteuren
geeft een uitvoerig sfeerbeeld van
een winteravond in „De Sterre",
kort voor de jaarwisseling en
Jacques Prince zorgde voor de
illustraties. Op pagina negen.
Verder in dit zestien pagina's tel
lende nummer: Pag. 2: Veren
zwoegen door het drijfijs: Pag
Dure groenten. Rapport MacKin-
~L01*: Pag- 5: Kerk-
sey; Pag. 4: Sport;
diensten: Pag. 7: t.v.
en in het
-kijken thuis;
zaterdagnummer
Pagina 9: „In do Sterre". Pagina
10: Aantekeningen bij de zestig
ste verjaardag van Anton van
Duinkerken, letterkundige kroniek
van Hans Warren over gedichten
van Roland Holst en openbaar
heid rond de Cuba-affaire in
Kennedy-Cuba-Crisis-Kranten
Pagina 11: „De vogeltjes zongen
niet lang" over massaslachtingen
in de vogelstand, en een artikel
over „De eed der apothekers". Pa
gina. 18: „De kerken en de maat
schappij" over de diverse kerke
lijke kalenders, met korte predi
katie en de rubriek „Stemmen uit
de Kerken" over ile oerkrachten
van het evangelie in oosters or
thodoxe kerken. Pagina 1!,: Onze
wekelijkse fotopagina met ditmaal
als onderwerp dc Centrale Zee
land. plus puzzel en radio-t.v.-
rubrielc. Op pagina 15 ten slotte
de Kroniek van Zwin tot Zijpe,
strips, feuilleton, Amsterdamse
beurs en waar zijn onze schepen.
^uwwwwwwvwwwwwwvuwwwuvw^
De strijdkrachten van de Verenigde Naties hebben donderdag
tegen de wens van secretaris-generaal Thant de Katangaanse
mijnstad Jadotstad bezet. Dit werd gisteren door gezaghebbende
V.N.-kringen in New York bekendgemaakt. Thant zou daardoor
tegenover de Belgische regering in verlegenheid zijn gebracht.
Het was echter niet duidelijk of de legercommandanten in Kongo
instructies naast zich neer hadden gelegd of dat zij deze te laat
hadden ontvangen.
Greep verstevigen
Door de aanval op Jadotstad was Thant
in een zeer moeilyke postitie geraakt
omdat hy België verzekerd had dat de
V.N.-troepen voor de rivier de Loefira
halt zouden houden. België zou daar
om verzocht hebben voor de veiligheid
van Belgische burgers in Jadotstad.
Volgens gezaghebbende kringen hadden
zowel Engeland als België de indruk,
dat de maandag door de secretaris-ge
neraal afgelegde verklaring betekende,
dat de gevechten tenminste voor veer
tien dagen beëindigd zouden worden.
Daarin gaf Thant president Tsjombe
veertien dagen de tijd om naar Elisa-
bethstad terug te komen.
Coördinatie
Voor zijn vertrek uit Londen r
Leopoldstad zei de ondersecretaris
van de volkerenorganisatie, Ralph
Bunche, over de actie in Katanga:
„De coördinatie in de operatie is niet
zo doeltreffend geweest als wij ver
wacht hadden'-. De gedachte, dat
iemand zijn bevoegdheden te buiten
was gegaan was volgens dr. Bunche
niet afkomstig van de Verenigde
Naties.
Secretaris-generaal Thant heeft inder
daad een opdracht gegeven de aanval
op Jadotstad stop té zetten, doch zijn
instructie had de plaatselijke legercom
mandant niet tijdig bereikt.
Dit werd gisteravond bekendgemaakt
door een woordvoerder van de secreta
ris-generaal. Hy sprak nadrukkelijk te
gen dat generaals van de V.N.-strjjd-
maoht in Kongo op eigen houtje Jadot
stad bezet hadden. Het was, voorzover,
wij weten, een menselijke en mech:
sche fout, aldus de woordvoerder.
Bedrijfsgroepen
pleiten voor het
K.L.M.-personeel
De bedrijfsgroepen burgerluchtvaart van
do Nederlandse Bond van Vervoerper
soneel St. Raphael en de Christelijke
Bedrijfsgroopcncentralc hebben in een
communiqué de belangen bepleit van
het lagere K.L.M.-personcel.
In een verklaring zeggen zij het heen-
;aan van president-directeur Van der
Jeugel te betreuren en met spanning de
poedige samenstelling van de nieuwe
difectie tegemoet te zien. Zij hopen dat
het beraad en de studie, nodig voor het
nieuwe beleid spoedig ten uitvoer zal
kunnen worden gebracht.
De besturen staan op het standpunt dat
de nieuwe directie „een ruime plaats
moet toekennen aan de betekenis en de
waarde van de factor arbeid". Zij ver
wijzen hiervoor naar dc in Nederland
geldende opvatting over het personeels
beleid in dc moderne grote ondernemin
gen, alsmede naar de bijzondere aspec-
:en, verbonden aan het personeelsbe-
eid van de K.L.M. In dit verband wijzen
de bonden op de grote verscheidenheid
van het personeel, alsmede op de sprei
ding van dit personeel over de gehele
wereld. Zij menen ten slotte dat dé hui
dige bedrijfssituatie, die op het perso
neelsbeleid verschillende consequenties
met zich mee zal brengen, als argument
voor hun standpunt kan worden aange
voerd.
Premier Feysal van Saoedi-Arabië heeft
donderdagavond de algemene mobilisa
tie in zijn laiul afgekondigd, aldus een
bericht van radio-Cairo, die dit van de
Saoedischc radio heeft vernomen.
Volgens radio-Mekka is deze maatregel
genomen om „de binnenlandse veilig
heid" te waarborgen en „in afwachting
van buitenlandse agressie".
Amsterdam en omgeving (en daar niet
alleen) werden geplaagd door spiegel
gladde wegen. Velen ervoeren dit toen
zij zich op de fiets op straat begaven.
Alom weerklonk het geluid van onder-
uitglijdende stalen rossen.
De woordvoerder zei verder, dat het
V.N.-leger „thans" niet tegen Kolwe
zi optrekt. Toen hem het nieuws uit
Salisbury onder het oog werd ge
bracht, waarin melding werd ge
maakt van gevechten op de weg tus
sen Jadotstad en Kolwezi zei de
woordvoerder dat de Verenigde Na
ties hun greep op het gebied om Ja
dotstad aan het verstevigen zijn,
doch dat zij geen opdracht hadden
verder te gaan.
Hij verwierp voorts de suggestie, die
de V.N.-strijdmacht uit Jadotstad wordt
teruggetrokken, zodat de belofte van
Thant aan België gestand kon worden
gedaan. Dit zou militair gezien onver
standig zijn, zei hij.
Bondskanselier Konrad Adenauer en de
secretaris-generaal van de N.A.V.O., mr.
Stikker, zijn het volledig eens gewor
den in de besprekingen die zij te Bonn
over de strategie van de N.A.V-O. heb
ben gevoerd, aldus regeringsfunctiona
rissen.
In een korte verklaring die na het over
leg van vijf uur werd uitgegeven werd
slechts gezegd dat de twee leiders en
hun adviseurs het hadden gehad over
kwesties van algemene aard. De rege
ringsfunctionarissen verklaarden even
wel dat Adenauer en Stikker hadden
gesproken over de mogelijke totstand
koming van een N.A.V.O.~kernmacht.
De Verenigde Staten hebben giste
ren een beroep gedaan op premier
Tsjombe van Katanga om onmid
dellijk een einde te maken aan zijn
afscheidingspogingen, de bedrei
ging met een tactiek van de ver
schroeide aarde inbegrepen.
In een officiële verklaring ran het
Amerikaanse ministerie van buitenland
se zaken wordt Tsjombe meegedeeld,
dat hij moet streven naar verwijdering
uit Kongo van de resterende buitenland
se huursoldaten, en dat hy zyn invloed
moot aanwenden bij de Katangaanse
strijdkrachten on de burgerij, om sabo
tage en schade aan belangrijke instal
laties en eigendommen te voorkomen.
Tsjombe, aldus de verklaring, moet
voorts „volledige vrijheid van beweging"
van de V.N.-troepen in zijn provincie
toestaan. De premier zelf wordt ge
vraagd zich onmiddellijk beschikbaar te
stellen voor samenwerking met de V.N.
ter uitvoering van het plan van secre
taris-generaal Thant voor de hereniging
van Kongo en Katanga
Ontwrichting
Tsjombe. zo gaat de verklaring van het
State Department verder, „draagt de
zware verantwoordelijkheid niet te vol
harden in ondernemingen die zouden ont-
Akkoord over de
C.A.O.-confectie
De onderhandelingscommissics van het
Sociaal Werkgeversverbond voor de
confectie-ïndustric en de drie werkne
mersorganisaties, „De Eendracht", „St.-
Lamhertus" en „Unitas", zyn onder
•oorbehoud van goedkeuring door de
respectieve besturen tot overeenstem
ming gekomen over een nieuwe c.a.o.
voor de confectie-industrie, die zal gel
den voor het jnnr 1963.
Als belangrijkste punt werd voor de
onder de c.a.ó. vallende werknemers een
loonsverhoging overeengekomen van
0,06 per uur, voor de werknemers van
23 jaar en ouder en voor de jeugdigen
een verhoging naar rato. In deze loons
verhoging is de verplichte per 1 ja
nuari 1963 Ingegane compensatie
voor de A.O.W.-premieverhoging begre
pen. Daarnaast, zo wordt in een geza
menlijk communiqué van de vier orga
nisaties verder medegedeeld, werd een
uitbreiding van de vakantie tot 15 da
gen overeengekomen, wat in 1963 zal
resulteren in 14 werkdagen. Voorts zegt
het communiqué, dat met betrekking tot
de verhouding tussen vrouwen- en man-
nenlonen aandacht werd geschonken aan
de E.E.G.-resolutie van 30 december
1961.
Bij spoorwegramp
in India 42 doden
In de Indische staat Oettar Pradesj zjjn
gistermorgen minstens 42 mensen om
net leven gekomen, toen twee passa-
gierstreïnen te Oemesjnagar op elkaar
hepen. Meer dan 100 mensen werden
gewond. Twee wagons ontspoorden.
Cnrnwj M i
gelanrji's een zwaar beschadigde sloep
- au dt 1074 ton nietende Britse kust
vaarder „Ardgarry" aangespoeld. Dit
vaartuig, dat een bemanning van twaalf
koppen telde, werd het laatst waarge
nomen op zaterdag j.l. ter hoogte van
Lizard, aan de zuidkust van Engeland.
Sindsdien wordt het schip vermist.
De Nederlandse kustvaarder „Hollan-
dia" had zaterdagmiddag gemeld te
hebben waargenomen dat een klein
schip op ongeveer vijf kilometer uit de
kust van Lizard was gezonken. Naspo
ringen leverden toen echter geen enkel
resultaat op.
De Britse kustwacht vreest thans dat
de „Ardgarry", die met een lading
steenkolen een reis van Swansea (Zuid-
Vales) naar Rouaan raakte, is ver
gaan.
aarden in ontwrichting van het econo
misch leven en het leggen van de kiem
die wederopneming van Katanga in het
geheel van Kongo op vreedzame wijze
- zoals door hemzelf aanvaard
uiterst moeilijk zouden maken".
De Verenigde Staten merken op, dat de
V.N.-troepen thans de belangrijkste be
woonde centra in Katanga en de mijn-
gebieden bezetten, en dat Tsjombe op
dit vitale ogenblik zou moeten hande
len in overeenstc.".tiring met- de be
langen van het gehele Kongolese volk.
Beide satellieten
functioneren goed
De weer tot leven gebrachte
Amerikaanse verbindingssatel
liet „Telstar" heeft gisteren met
succes de eerste „levende"
transatlantische televisiebeelden
doorgezonden sinds haar uitval
len 43 dagen geleden. Kijkers op
een persconferentie in New
York zagen volmaakte beelden
uit Goonhilly Downs in Enge
land en Plumeur-Bodou
Frankrijk. Het geluid was uit
stekend.
De uitzending, die negen minuten
duurde, begon evenals vorige, met
het beeld van de Amerikaanse vlag
die waait van het gebouw van het
grondstation in Andover, Maine. De
Britse en Franse stations ontvingen
uitstekend. Ook een nieuw Italiaans
grondstation buiten Rome ontving
een deel van de uitzending.
De Indische eerste minister Nehroe
heeft de berichten bevestigd, volgens
welke een sterke Chinese troepenmacht
naby de grens van India is samenge
trokken.
Hij voegde hieraan toe niet te kunnen
zeggen wat de Chinezen in de zin zou
den hebben.
Nehroe zei dit bij de beantwoording van
vragen, die hem tijdens een besloten
zitting van het dagelijks bestuur van
de (regerings) Congrespartij werden
gesteld. Na de bijeenkomst deelde de
parlementaire woordvoerder der partrj
de kern van Nehroe's verklaringen aan
verslaggevers mede.
Kennedy wenst
Adenauer geluk
President Kennedy heeft bondskanse
lier Adenauer ter gelegenheid van zijn
87e verjaardag (vandaag), telegrafisch'
zijn hartelijke 'gelukwensen doen toeko
men, De Amerikaanse president zei in
zijn gelukwenstelegram onder meer dat
„weinig mannen van iedere leeftijd de
last van het hoge ambt met zulk een
kracht en energie dragen en geen van
hen heeft voor de zaak der vrijheid
meer gedaan".
T.v.-shows „hangen in de lucht"
N.T.B. zet actie
voort tot akkoord
is bereikt
De delegaties van de drie vakbon
den van musici (de Nederlandse
Toonkunstenaarsbond, de rooms-
katholieke en de protestants-chris
telijke bond) hebben gisteravond
in Hilversum drie uur vergaderd,
met een N.TJS.-delegatïe naar aan
leiding van door het bestuur van
de N.T.B. ingediende voorstellen
betreffende de losse medewerking
aan t.v.-uitzendingen.
Van de zyde van de N.T.B. werd gezegd
dat het N.T.S.-bestuur heeft geweigerd
op de voorstellen in te gaan. Het dage
lijks hoofdbestuur van de N.T.B., gebon
den door de uitspraken van twee leden
vergaderingen en een hoofdbestuursbe-
sluit, heeft daarop besloten de actie
voort te zetten een medewerking aan
t.v.-uitzendingen tot met de N.T.S.
overeenstemming is bereikt, aldus een
communiqué van de N.T.B.
Gedistancieerd
Volgens de N.T.S. kwam de N.T.B. met
voorstellen, die veel verder gingen dan
de in 1962 ingediende voorstellen, die
door de N.T.S. waren aanvaard, maar
door de ledenvergadering van de N.T.B.
waren verworpen. De beide andere bon
den hebben zich volgens de N.T.S. ter
vergadering van de eisen en de werk
wijze van de N.T.B. gedistancieerd. De
N.T.S.-deiegatie zal verslag uitbrengen
aan het bestuur van de N.T.S.
Een woordvoerder van de N.T.S. deel
de ons mede, dat de normale verga
deringen van het N.T.S.-bestuur re
gelmatig op donderdagmiddag plaats
hebben en dat van deze regel ook
deze week niet afgeweken wordt.
Dinsdag komt de raad van beheer
van de N.T.S. bijeen, wellicht zullen
daar wél de moeilijkheden van de
N.T.S.-N.T.B. behandeld worden.
Men is intussen zelfs niet tot een voor
lopig akkoord gekomen, zodat de t.v.-
shows, zoals music-hal, voor zover het
de muziek betreft, nog steeds in de lucht
hangen.
Piet te Nuyl en Gijs Stappershoef pogen
op een of andere manier toch de Heintje
Davidsshow te laten doorgaan, omdat
ze „Heintje" die op 13 februari 75 jaar
wordt, niet willen teleurstellen.
Straling
Ingenieurs van de Bell Telephone
laboratoria, die de „Telstar" bouw
den, deelden mee dat de straling, hon
derd keer krachtiger dan men ver
wacht had. een van 1400 transistors
in de satelliet had verlamd. Met
ingewikkeld technisch systeem had
men de fout hersteld. Franse en
gelse functionarissen wensten
Amerikanen tijdens de uitzending ge
luk met hun prestatie. Hoe lang
„Telstar" nog zal werken is niet ze
ker.
Via „Relay
technische uiteenzetting van de ma
nier waarop „Telstar" weer tot leven
was gebracht. Enkele nren later
werd door Andover met succes een
proefprogramma via de „Relay" uit
gezonden.
Deze tweede verbindingssatelliet, die
vorige maand werd gelanceerd, werk
te ruet door moeilijkheden met de
energievoorziening. De zonnebatte-
rijen, waarvan de spanning abnor
maal laag was, schynen zichzelf in
tussen weer te hebben geladen. Ir>
de lente zal zoals bekend, een tweede
„Telstar" worden gelanceerd.
Met het-oog op de door sneeuwval zeer
moeilijk begaanbare wegen hebben de
ministers van economische zaken en van
landbouw en vissery er zich mee kun
nen verenigen, dat voor brood en melk
en melkprodukten, indien deze artikelen
by de consument aan huis worden be
zorgd, een cent per brood ran 800 gram,
respectievelijk per liter melk en per fles
melkprodukten extra in rekening wordt
gebracht.
In verband hiermede is, voor de provin
cies, waai* de prijsbeschikking brood
1962 geldt, een afzonderlijke beschikking
in de staatscourant van 4 januari 1963
gepubliceerd. De extra cent zal uiter
aard komen te vervallen, zodra de we
gen weer behoorlijk begaanbaar zijn.
De wat zachtere lucht uit Frank
rijk afkomstig is vrijdag langzaam
naar het noorden getrokken. Vrij
dagavond kwam alleen in het
Waddengebied nog vier graden
vorst voor. Er zijn enkele opkla
ringen te verwachten, waarbij bo
ven de aanwezige sneeuw mist-
velden kunnen ontstaan.
Een nieuwe depressie nadert
Frankrijk, waardoor bij ons Zon
dag de wind weer zuidoost kan
draaien. Een sterke dooi is daar
om nog niet te verwachten.
De genoemde depressie zal de kans
op ijzel of sneeuw nog weer doen
toenemen, maar daarna kan ons
zondag wellicht zachtere lucht uit
de Golf van Biscaye bereiken. De
vorst heeft hierdoor in West- en
Midden-Europa niet veel meer te
betekenen.
marathon is weer begonnen, de
marathon van lange en iets minder
lange nieuwjaarstoespraken. Zij behoren
tot de onvermijdelijkheden in januari,
waarbij het merkwaardige is dat een
deel van de rede niet is bestemd voor
de luisteraars voor wie het stuk wordt
voorgelezen. De nieuwjaarssprekers
richten zich, zoals dat heet, „over de
hoofden heen" van de raad, de kamer
van koophandel, het personeel van een
bedrijf, kortom over de hoofden van de
eigenlijke luisteraars heen tot anderen.
Op dat moment heeft het publiek de
functie gekregen van een plechtig de
corum, te midden waarvan de nieuw
jaarsliturgie zich afspeelt. Maar de
preek is voor de mensen buiten bestemd.
jaarstoespraak behoort in sommige
raadsvergaderingen de gewoonte, dat
het oudste raadslid enige woorden van
dank spreekt. Een loffelijke en hoffelijke
rewoonte, ware het niet dat betrokkene
iikwijls de kans aangrijpt nog weer een
eigen nieuwjaarstoespraakje te houden.
Dat is hem mogelijk, omdat hij enige da
gen tevoren een exemplaar van de bur-
gemeesterlijke rede heeft thuisgekregen,
zodat hij wél beslagen ten ijs komt. He
laas wordt het antwoord vaak een her
haling, zo in de geest van: „Terecht
hebt U opgemerkt, meneer de voorzit-
dat er te weinig personeel voor
de politie ïs, terwijl wij met instem
ming van het voornemen kennisnamen
enzovoort enzovoort". Alles bijeengeno-
duurt die toesprakerij uren zonder
dat er in feite ook maar één moment
dat weet te boeien. Een enkele maal
er hier en daar een burgemeester,
die een knuppeltje in
het een of andere
hoenderhok gooit. Zo
herinneren we ons,
dat jaren geleden de
vroegere burgemees
ter van Middelburg, mr. dr. N. Bolke-
stein, eens in een nieuwjaarsrede niet
zonder grimmigheid de opmerking
maakte, dat er in Den Haag te veel rijks-
instanties waren, waardoor allerlei on
nodige vertragingen optraden. Dat was
een zinsnede, waaraan toen de vader
landse pers nogal wat aandacht heeft
besteed. Maar we hebben niet de indruk,
dat sindsdien het aantal instanties in
Den Haag opvallend is afgenomen.
ftaHtlljH
algemeen wel zin? Wij moeten eer
lijk bekennen die zin slechts met moei
te te kunnen ontdekken. Met name in
een raad zijn er dunkt ons andere en
betere gelegenheden om allerlei zaken
van gemeentelijk belang te bespreken:
wij denken bijvoorbeeld aan de begro
tingsbehandeling. Maar goed, het nieu
we jaar is nu eenmaal het moment voor
balans opmaken en men moet het een
burgemeester niet kwalijk nemen als
hij dit moment gebruikt. Maar waar
om moet dat in negen van de tien ge
vallen zó uitgebreid, zó gedetailleerd, zó
weinig boeiend? Men zou een voorbeeld
kunnen nemen aan de troonrede: een
stuk, waarin de regering aan het begin
van het begrotingsjaar de lijnen van
haar beleid uiteenzet. Dat doet ztf in
die rede beknopt, want allerlei details
zijn terug te vinden in het omvangrijke
pak gedrukte stukken, die samen de
rijksbegroting vormen. Waarom nu kun
nen burgemeesters en andere redenaars
zich niet enige beperking opleggen?
Een goede toespraak van een kwartier
maakt heel wat meer indruk dat een
voorgelezen uitputtend stuk, waaraan
geen einde komt. Maar het is blijkbaar
mode. dit houden van lange nieuwjaars
toespraken. En men weet: tegen de mo
de is geen kruid gewassen.
Wij komen nog even terug op onze
opmerking, dat een deel van een
nieuwjaarstoespraak in wezen niet is
bestemd voor de feitelijke luisteraars.
Een fraai voorbeeld daarvan was de
nieuwjaarsrede van de burgemeester
van Oostburg. Er werden daarin een
aantal punten naar voren gehaald, die
voor een heel wat breder publiek waren
bestemd dan alleen de raad van Oost
burg. En we moeten zeggen: sommige
van deze zaken kregen terecht de aan
dacht. Wij denken aan de onmogelijke
toestand van de zondagsdiensten opde
Westerscheldeveren, de aansluiting van
de busdiensten, alsmede enkele andere
streekproblemen. Maar hier werd dan
ook een mening geponeerd: men be
hoeft het niet bij voorbaat met de Oost-
burgse burgemeester eens te zijn, maar
zijn toespraak had de verdienste dat hii
tót reacties prikkelt. En dit nu brengt
ons op de conclusie van ons betoog:
inderdaad kan een nieuwjaarsrede zin
hebben, mits er werkelijk iets in wordt
gezegd, mits het geen zinloze opsom
ming wordt. Een nieuwjaarsrede be
hoort naar vorm en inhoud een kort.
maar intelligent stuk te zijn, waarmee
de spreker zijn gehoor en anderen weet
te boeien. Waarom is men geboeid? Om
dat men voelt: er staat een persoon
lijkheid achter deze woorden, een man
die wat te zeggen heeft. Helaas, slechts
weinig nieuwjaarstoespraken voldoen
aan deze norm.
Tien jaar na de ramp van 1953
OF HET HAVEN PLEIN van Brouwershaven klotst het zeewater nu
al een reeks van jaren nooit meer aan de voeten van Vader Cats'
standbeeld en in Zierikzee hoeft sinds 1958 geen jaarlijkse schouw op
vloedplanken en emmertjes klei langs Nieuwe en Oude Haven meer
te worden gehouden. Beide steden hebben ifci de ramp van 1953
over enkele weken tien jaar geleden een slot op hun havenkanaal
gekregen in de vorm van een veilige keersluis. Elektrische melders
alarmeren de machinisten zodra het water boven een kritiek punt is
gekomen. Op de sluis komt men dan in staat van paraatheid. Het aan
tal dagen, waarop de beide keersluizen de laatste jaren in beweging
zijn gekomen, loopt in de honderden.
Niet dat nu al deze gevallen ryp wa- aflopende straatjes naar het centrum
ren voor het sein, dat de bewoners van beide plaatsen zouden al die hon-
langs de kaden dwong de vloedplan- derden malen vast niet geplaatst zyn.
kon voor de deuren van hun wonin- By de keersluizen reageert men
-'"Mven en de kieren met klei thans veel sneller dan vroeger langs
i rrïëres voor de de kade.
In Brouwershaven loeit bij een tij
1.50 m. N.A.P. de melder in het huis
van havenmeester C. J. Donker en in
Zierikzee trekken de havenmeester en
machinist J. M. Mabelis bij een water
stand van 1.90 meter aan de handles,
die de sluisdeuren in beweging moeten
brengen. Op hun eenzame post is de
waakzaamheid geconcentreerd, die
vroeger werd „uitgesmeerd" langs rijen
havenhuizen van enkele kilometers
lengte. Bij nacht en ontij want dat is
het vaak in geval van zulke hoge wa
terstanden bezetten zij hier een voor
uitgeschoven post. Achter de gordijnen
en bij de kachel in het centrum van de
plaatsen registreert men de zoveelste
storm, die wel weer een „kwaad tij" zal
veroorzaken. „De sluis zal straks wel
dichtgaanwordt er dan gezegd.
Maar de vloedplanken kunnen in de kel
der of het schuurtje blijven. „Brouwers
haven en Zierikzee hebben in hun vroe
ger zo kwetsbare havens een soliede slot
op zee gekregen". Zo heeft de minister
van verkeer en waterstaat, dr. H. A.
Korthals het op 16 september 1959 ge
formuleerd.
Zierikzee de sectordeuren in werkinj
Inmiddels was er sinds december 1958
al tien keer handkracht aan te pas ge
komen om Zierikzee voor een bijzonder
hoge vloed 2.65 m. N.A.P. of meer
te vrijwaren.
Onopgemerkt
En nadien heeft de keersluis zijn nut
al vaak bewezen. In de meeste gevallen
onopgemerkt. Met havenmeester Schot
hebben we in het bedieningshuis op de
sluis de rapporten van ae machinist
eens doorgenomen.
Daaruit blykt, dat de sectordeuren in de
laatste drie jaren 117 maal legen elkaar
zyn geschoven om het opdringende wa
ter in het kanaal een halt toe te roepen.
In i960 gebeurde dat S3 maal; in 1961
32 maal en het nu afgelopen jaar ge
middeld eenmaal per week: 52 maal.
Duidelijk valt uit ae opsomming te le
zen, dat de sluïtïngsmomenten van de
deuren zich concentreren op de zoge
naamde giertijden. Vaak tweemaal per
etmaal is het bedieningshuis dan gedu
rende verschillende uren bezet.
.f en toe tekent de machinist in zijn
•erkrapport de oorzaak van de hoge
waterstand aan. De recente storm van
zestien november heeft in het bestaan
van de keersluis de hoogste waterstand
voor de sectordeuren opgeleverd: 3.02
-f N.A.P. Een maana later, op 16
december vorig jaar werd precies drie
meter geregistreerd on de peilschaal.
Het jaar 1962 heeft nog een extra ho
ge waterstand laten zien. Op 16 februa-
(Zie slot pag. 2 kol. 6)