MARINER II
ontmoet planeet Venus
Europa bereidt zich voor op
sprong in de ruimte
Slavenhandel is nog
steeds niet „dood"
IN DELFT KOMEN HART EN
HERSENEN VAN RUIMTEVAART
DONDERDAG 13 DECEMBER 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
—Mariner passeerl—Mariner passeert -
Venus aan Venus aan
zonzijde achterzijde
(Van een onzer redacteuren)
Aflorgenmiddag, vermoede-
lijk tussen vier en vijf uur,
wordt het ruimtevaartuig Ma
riner II, dat op 27 augustus
jl. van Cape Canaveral is ge
lanceerd, zo dicht bij de pla
neet Venus verwacht, dat het
van een afstand van ongeveer
32.000 kilometer gedurende
een half uur observaties kan
doen tot in de atmosfeer van
de planeet. Dat is te zeggen:
wanneer alle systemen van de
planeetverkenner nog blijken
te werken. Weliswaar heeft
men op dit punt verwachtin
gen, maar eerst op het uur
van uitzending moet blijken
of diverse beschadigingen, die
tijdens de reis aan de Mariner
zijn toegebracht, een correct
functioneren van het teleme-
trische systeem niet belemme
ren.
Bekend is al, dat zowel tijdens de
passage van de Van Allen-stralings-
gordel als door de omstandigheid,
aat zich ten gevolge van een Ameri
kaanse kernbomexplosie op grote
hoogte radio-actief materiaal in de
aard ruimte had verzameld, letsel is
toegebracht aan de zonnepanelen
van de Mariner, waardoor verschei
dene van de 9800 energiecellen uitvie
len. Men heeft toen enige tijd de
transmissie vanuit de Mariner stop
gezet om de oplading van de batte
rijen tot het grote ogenblik van mor
gen te bevorderen en energie te spa
ren. Intussen is daarbij al gebleken,
dat de systemen zelf niet beschadigd
zijn.
De Mariner spoedt zich thans met
een snelheid van bijna 133.000 kilo
meter per uur 36 kilometer per
seconde door de interplanetaire
ruimte. Voor de ontmoeting met Ve
nus was een temperatuur uitgere
kend van 60 graden Celsius. Een na
dere observatie heeft geleerd, dat de
warmte snel stijgt. Ze is nu 72 gra
den en zal morgen mogelijk nog ho
ger zijn. Zou ze te hoog komen, dan
zullen de systemen niet werken. In
het ontvangstcentrum te Pasadena,
Californië, bestaat echter goede
hoop, dat de warmte van de planeer
niet op de laatste en kritieke ogen
blik roet' in het eten zal gooien.
en vervolgens een band van astero-
iden, planetenbrokken. Verderop
draaien achtereenvolgens Jupiter,
Saturnus, Uranus, Neptunus en Plu
to op afstanden die variëren van
580 miljoen tot 2% miljard kilo-
Dwingelo
Informatie
Gaat alles goed, dan zal de Mariner
een half uur lang gegevens over
de planeet naar de aarde kunnen
doorseinen. Deze hebben betrekking
op het magnetisch veld, de straling,
temperatuur in atmosfeer en op het
oppervlak, vochtigheid en op de ele
menten die zich rond de planeet in
vrye toestand bevinden. Bijzondere
belangstelling bestaat daarbij voor
het antwoord op de vraag, of Venus
ook zuurstof en waterstof heeft. De
ze stofen zijn tot dusverre niet aan
getoond.
Wel is bekend, dat de planeet om
geven is door een dichte witte wolk,
die bestaat uit kooloxyde en vermoe
delijk stikstof. Maar misschien gaan
zuurstof en waterstof wel onder deze
wolk schuil. Tenslotte is de Mariner
benieuwd naar de oppervlaktetempe-
ratuur van de planeet. In de atmos
feer is al 350 graden Celsius geme
ten, maar daarmee is over het opper
vlak niets bekend.
Dat de atmosferische temperatuur
hoog is, kan overigens gemakkelijk
worden verklaard. Venus staat 30
get. dichter bij de zon dan de aarde,
'e planeet is iets kleiner dan de on
ze; de massa omvat slechts 82 pet.
van de aardmassa en de zwaarte
kracht is er 86 pet. van de onze.
Een opmerkelijk verschijnsel is er de
lengte van de dag. Aangezien de
ronddraaisnelheid van de planeet
vergeleken b(j die van de aarde klei
ner is, duurt een Venusdag 15 tot
20 aarddagen.
In werkelijke ruimtetermen is de
reis van de Mariner II hoe in
drukwekkend voor wat betreft de
afgelegde afstand ook nog maar
een heel bescheiden sprongetje. Ve
nus bevindt zich namelijk binnen
ons eigen zonnestelsel en is daarin
de planeet, die naar de zon toe direct
op de aarde volgt.
wentelt Mer-
J naar buiten
gerekend is eerst Mars te ontdekken
op een afstand die niet zo heel
veel verschilt van die van Venus
Wanneer de Mariner morgen gaat
uitzenden, zal Nederland daar
niets van merken. Hoogstens één
antenne zou in staat zyn de uiterst
zwake signalen van de planetenver-
kenner op te vangen, ae parabool
van Dwingelo, maar naar men ons
van de zijde van de Utrechtse ster
renwacht mededeelde, zal deze in
stallatie er zijn vastgestelde pro
gramma niet voor onderbreken.
De uitzendingen zijn overigens in
code en het registreren en interpre
teren van deze code eist een geheel
afzonderlijke apparatuur. Daarover
beschikt men wel in Pasadena, Cali
fornië, in Woomera, Australië en in
■Johannesburg, Zuid-Afrika. Hier
worden de seinen van de Mariner,
die met een vermogen van slechts
enkele Watts worden uitgezonden,
opgevangen en op de band vastge
legd.
Radio-uitzendingen met een dergelijk
geringe energie zyn slechts bruik
baar, omdat aan de ontvangzijde een
gerichte antenne staat opgesteld van
22 meter middellijn, waarachter een
zeer zware versterker huist. De golf
lengte van de (gerichte) zender in
de Mariner is bovendien zodanig ge
kozen, dat het signaal in staat is
door de ionosfeer van de aarde heen
te dringen.
Interpreteren
De constructie van de zenders in'
ruimteschepen is een zaak van
uiterste nauwkeurigheid. Zij werken
meestal rond de 75 centimeterband.
Eenmaal door een trigger-signaal
vanaf de aarde in werking gesteld,
geven zij in volgorde en in diverse
codes gegevens door aan een band
recorder in Pasadena. Op de band
wordt in dezelfde moeite de tijdfac-
tor ingetekend. Na het halve uur
van morgenmiddag volgen dan nog
maanden van interpreteren.
Zou men daarbij niet de steun heb
ben van elektronische rekenmachi
nes, die nu in seconden uitkomsten
geven, die anders vele maanden zou
den vergen, dan zou de verwerking
van de gegevens uit een enkel ruïm-
teschot honderden jaren in beslag
nemen.
Het Is 27 augustus 1962. Op de lanceerbasis
Cape Canaveral wachtmen In koortsachtige
spanning het moment af, waarop een nieuwe
raket de ruimte zal kiezen. Een raketcom
binatie van maar liefst 35 meter lengte: de
Atlas-Agena B, met In zijn neuskegel het
ruimtevaartuig Mariner II, voorbestemd om
een bezoek te brengen aan de geheimzinnige'
planeet Venus. Het is 7 uur 53 Nederlandse
tijd. Met donderend geraas en in een wolk
van stoom en vuur verheft zich het 130.000'
kg zware gevaarte van zijn basis om met de
onvoorstelbare snelheid van 29.000 km/uur
binnen enkele minuten de hoogte van 185
km te bereiken.
5 Minuten na de lancering. De Atlasraket
heeft zijn dienst gedaan en maakt zich
volgens plan los van het voorste gedeelte.
Dit deel, bestaande uit de Agena B-raket
en de Mariner kantelt tot een bijna hori
zontale stand.
De Agena B stuwt de Mariner met 29.000
km/uur snelheid voort en brengt zichzelf
in een „parkeerbaan" rond de aarde.
15 Minuten later verhoogt een tweede
vuurstoot de snelheid totruim41.000km/u.
Enkele ogenblikken later springt de
Agena-raket los van de Mariner. Het
ruimteschip is nu in een hyperbolische
baan gebracht die het naar de ontmoe
ting met de planeet Venus zal voeren.
Eenzaam vervólgt de Mariner zijn lange
reis, gehoorzamend aan de bevelen van
de radio.
(Van een onzer verslaggevers)
IN DELFT komen het hart en de „brains" van het eerste
ruimtevaartproject in Europa. De Wippolder is uitgekozen
voor de bouw van een enorm laboratorium, waar achthon
derd wetenschapsmensen uit heel Europa zullen gaan werken
aan de voorbereiding van Europa's eerste sprong in de ruim
te. Hier, in dit laboratorium zullen de satellieten die straks
om de aarde gaan cirkelen, worden gebouwd en hier zullen
ruimtevaartplannen van Europa worden gecoördineerd.
raketten binnengekomen gegevens
zullen worden verwerkt. ESRANGE
(de Zweedse lanceerbasis Kiruna) en
de ESLAR (European laboratory for
research), dat in Italië is gevestigd.
En dan is er nog de organisatie CO
PERS in Parijs, de instantie die de
Europese ruimtevaart voorbereidt en
waarin 12 landen zijn vertegenwoor
digd. Het is deze organisatie, die het
rapport heeft samengesteld waarin
de plannen voor de komende acht
jaar zijn vervat.
Australië
Europa gaat aan ruimtevaart
doen. Amerika en Rusland zul
len straks niet langer de alleen
heerschappij in de ruimte heb
ben. Elf Europese landen heb
ben de hoofden bij elkaar gesto
ken en de ESRO opgericht, af
korting voor de organisatie
voor Europees ruimteonder
zoek. Onlangs werd de conven
tie in Harijs getekend, door
Frankrijk, West-Duitsland, En
geland, Zweden, Italië, Zwitser
land, Spanje, Denemarken, Oos
tenrijk en Nederland. Wellicht
sliiit Noorwegen zich hier nog
bij aan.
Zodra de parlementen van de respec
tievelijke landen er hun goedkeuring
aan hebben gehecht, zal officieel met
de uitvoering van het programma
kunnen worden begonnen. Officieus
is men er al mee bezig. Er is een
achtjarenplan opgesteld, dat ruim
een miljard gulden zal gaan kosten.
Het eerste resultaat daarvan zal vol
gend jaar zijn te zien; dan gaat van
de Zweedse lanceerbasis Kiruna de
eerste raket de lucht in, de eerste
van de in totaal vierhonderd raket
ten, die Europa zal afschieten in deze
acht jaar.
Satellieten
Worden de kleine raketten gelan
ceerd van de basis Kiruna, de
Europese satellieten zullen waar
schijnlijk in Australië omhoog gaan,
van de lanceerbasis Woomera. Dat is
namelijk het centrum van de Euro
pese organisatie voor de fabricage
van grote lanceerraketten, de ELDO,
een zusterorganisatie van de ESRO.
Woomera is er voor gekozen omdat
deze basis midden in de woestijn ligt
(ten noorden van Adelaide). In
noordoostelijke richting kan men
lanceren zonder het risico te lopen
dat een neerstortende raket schade
aanricht. Over een afstand van 2000
kilometer loopt de lanceerbaan na
melijk over onbewoond gebied. Het
verlengde van die afstand ligt boven
de Indische Oceaan.
Ook in noordelijke richting kan zon
der risico's worden gelanceerd. De
baan van de raket loopt dan over
Nieuw-Guinea.
M'"
Energie
Advertentie
LICHT-ZACHT-WARM-SOEPEL
worden gelanceerd (de eerste in
1967), en voorts acht grote raketten
(waarvan de eerste in 1969 omhoog
gaat) en vier grote satellieten (waar
van no. 1 in 1969 de ruimte in wordt
geschoten).
En dat alles wordt gecoördineerd in
de Delftse Wippolder. Daar zal het
Europese intellect op het gebied van
de ruimtevaart worden samenge
bracht. Daar zal worden uitgemaakt
met welke apparatuur de satellieten
worden uitgerust en daar ook zal
deze apparatuur worden gebouwd.
(Philips zal daarin een belangrijk
aandeel krijgen).
Nederlandse wetenschapsmensen zijn
met name geïnteresseerd in de vóór
de andere kunstmanen te lanceren
proefsatelliet.
Internationaal
De raketten die de satellieten in
een baan om de aarde moeten
brengen, zullen internationaal van
samenstelling zijn. De eerste trap zal
bestaan uit de Britse Blue Streak,
waarmee in Australië al proeven zijn
genomen. De tweede trap wordt een
Franse raket, waarschijnlijk de Vero-
nique en de derde trap zal in West-
Duitsland worden ontwikkeld.
Doel van de lanceringen? Met de
kleine satellieten en de sondeerraket
ten wil men doordringen in de iono
sfeer, wat belangrijk is voor radio-
astronomisch onderzoek en voor me
tingen van de drukdichtheld en de
samenstelling van de atmosfeer. De
grote satellieten gaan verder. Ver
scheidene ervan zullen naar de maan
worden geschoten, waaromheen ze
een baan moeten gaan beschrijven.
Eén nadeel heeft Woomera boven
Cape Canaveral: er moet tegen
de draairichting van de aarde in
worden gelanceerd. Dat betekent dat
meer energie nodig zal zyn en dat
men krachtiger raketten zal moeten
gebruiken. Maar Woomera heeft ook
een punt: voor op Cape Canaveral:
het weer is er bijna altyd goed.
Overigens is er nog geen honderd
procent zekerheid dat Woomera, als
springplank zal dienen voor Europa's
eerste grote sprong in de ruimte. Dat
hangt af van de vraag waar de
ESRO haar raketten zal kopen.
Worden het Europese raketten van
de ELDO en daar ziet het wel
naar uit dan zal men ook de lan
ceerbasis van de ELDO in Australië
gebruiken. Maar zou men tot aan
koop van raketten in Amerika be
sluiten, dan zou het Cape Canaveral
worden. Maar de kans daarop is ge
ring, o.m. omdat de kosten daa
verbonden aanzienlijk hoger zyn.
Fors bedrag
44 Minuten na de lancering krijgt de
Mariner een radiosignaal door, waar
op hij twee vlerken openklapt Zij
zijn bedekt,met duizenden cellen, die
zonnestralen omzetten in elektrische
energie voor de instrumenten aan
boord. Jn het Goldstone-contröle-
station in Californië vergelijkt men
enthousiast de binnenkomende ge
gevens, de Mariner luistert nauw
keurig naar alle bevelen, als een goed
gedresseerde hond. Maar een dag
later komt de teleurstelling. Het blijkt
dat de Mariner bijna300.000 kilometer
uitzijn koers ligt. Dat zou betekenen,
dat hij de planeet Venus op bijna een
miljoen kilometer zou missen! Een
nieuw bevel moet zo spoedig mo
gelijk doorgeseind. Een bevel dat de
kleine raketmotor in werking zal stel
len, waardoor de snelheid met 200 km
wordt verhoogd. Dat is genoeg om
het ruimtevaartuig een koersveran
dering ten gunste te geven. Maar de
Mariner is thèns 2'/2 miljoen km van
de aarde verwijderd. Zal hij wel rea
geren? Het ongelofelijke gebeurt
9 Sekonden later vangt de Mariner
de signalen op en... volgt ze op! Na
de koerskorrektïe kunnen opgetogen
deskundigen vaststellen, dat de reis
van de met goud en zilver bedekte
202 kg wegende Marinervermoedelijk
een groter sukses wordt dan men
verwachtte.
Ditzijn enkelevan de,.schijngestalten"
van Venus, de onbekendste planeet
uit ons zonnestelsel- Het zijn opnamen
van het dichte wolkendek, waaronder
Venus steeds haar ware aard heeft
verborgen. Wij weten alleen, dat de
planeet ongeveer even groot is als
onze aarde, dat er water kan zijn - In
elk geval In dampvorm - en dat er zeer
hoge oppervlakte-temperaturen heer
sen. Rond 300 graden C.l Al het andere
is tot op heden nog één groot raadsel.
Sommige geleerden zien Venus be
dekt met gloeiende woestijnen, andere
houden het op kokende aardolie. Wat
de wolkenmassa betreft, het zou een
mist van olledruppels kunnen zijn, maar
evengoed een waas van plastickorrels!
Over de omwentelingssnelheid be
staan nog uiteenlopender meningen.
Dé Russen nemen hiervoor 240 uur
aan, de Fransen 225 dagen (dus Va
korter dan ons jaar)l Niets is zeker
omtrent Venus, de gesluierde, uitda
gende tweelingzuster van Moeder
Aarde. Totdat de ingenieuze instru
menten van de Mariner II door de
sluier heen haar ware gezicht zullen
..zien"
INFRAROOD
RADIOMETER
Samen met de Micro
golf-radiometer ver
schaft dit instrument
gegevens over de ONTVANGST
temperatuur en de at- ANTENNE
mosferische toestand Vooronto„9stvan
van Venus.
signalen van de
0 controle-posten op de voedin9
aarde ners instrumenten.
De „huid" van de Mariner is bont gevlekt. Bladgoud, gepolijst
aluminium, blad-aluminium en speciale verflagen bewaren het
ruimteschip zowel voor een sterke verhitting door de zonnehitte,
als voor een te sterke inwendige afkoeling.
ZONNEPANELEN
Bedekt met duizenden
zonnecellen v/elke
energie van de zon
omzetten in electrici-
teit (tot 222 watt) voor
Nieuwe premier in
Sowjet-republiek
Uit de redevoeringen, die
de vergadering van de opperste Sow-
Éet in Moskou zyn gehouden, is ge-
J-,d,_A. 4-.,.
Organisaties
In. Delft zullen deze plannen worden
gecoördineerd. ESTEC is de naam
van deze organisatie: European Spa
ce Technology Centre. Maar er zijn
meer centra. Naast het Par y se
hoofdkwartier is er de ESDAC (Eu
ropean Space Data Centre) in Darm
stadt, waar dc van de satellieten en
Ruim 700 miljoen wil de EDLO de
eerste vyf jaren besteden aan de
fabricage van raketten. Dat is een
fors bedrag. Maar ruimtevaartdes-1
kundigen hebben goede hoop dat die
700 miljoen hun rente zullen geven.
Dit zal mogelijk zijn wanneer de ra
ketten ook zullen worden gebruikt
voor het lanceren van telefoon-, ra
dio-, telegraaf- en televislekunstma-
nen. De Amerikaanse Bell Telephony
Company heeft niet voor niets het
initiatief tot het Telstar-project ge
nomen...
Europa bereidt zich voor op haar
eerste sprong in de ruimte. Pas over
twee jaar zal de eerste satelliet om
hoog gaan, maar nu al wordt druk
Met de raketten is men bezig. De
Blue Streak met zijn 60 ton vloeibare
zuurstof en 26 ton benzine staat
klaar voor de proeflancering. De
twee andere trappen zijn nog in pro-
duktle.
Wetenschapsmensen houden zich al
bezig met de constructie van het
Éol in uiuanuu iiyu goiiuuueii, ts ge
ileken dat premier Djavalchisjvili
van de Sowjet-republiek Georgië als
zodanig is vervangen door George
Tsjogovadze, tot dusver voorzitter
van de economische raad van Geor
gië- In de vergadering van dinsda;
voerde Tsjogovadze als premier he
woord, blijkens een verslag vai
Tass.
Waarschijnlijk is deze vervanging een
onderdeel van de uitgebreide econo
mische reorganisatie, waartoe in no
vember tijdens de bijeenkomst van
het voltallige centrale comité der
Sowjet-communistische partij werd
besloten en die thans in het stadium
van uitvoering verkeert.
Djavakhisjvili, die sinds november 1955
premier van Georgië is geweest,
werd in februari 1956 lid van het
centrale comité. Zijn opvolger is
geen lid van dit comité en heeft
zich tot dusver uitsluitend op econo
misch terrein bewogen.
meest gecompliceerde onderdeel: de
satellieten. Er worden ontwerpen ge
maakt, studies verricht. Straks als
het laboratorium in de Delftse Wip
polder gereed zal z(jn, zal men de
bouw van de kunstmanen definitief
ter hand kunnen nemen.
Pas als „Delft" gereed is, zal er
vaart achter het project kunnen wor
den gezet.
Want in de Wippolder komen
hart en „brains" van Europa's
grote plan. Daar wordt gecon
centreerd wat Europa aan we
tenschap heeft, daar wordt een
project opgezet dat een verge
lijking met Amerikaanse plan
nen ruimschoots zal kunnen
doorstaan!
GEZOCHT: HAREMVROUWEN EN ARBEIDSVEE
HALF MILJOEN
AFRIKANEN
WERD VERKOCHT
Sinds het „Afrikaanse Jaar 1960"
verkregen de meeste landen van
het zwarte werelddeel onafhanke
lijkheid, In dezelfde perïdode ech
ter verloor ongeveer een half mil
joen van hun burgers de vrijheid:
zij werden als slaven verkocht. Dit
opzienbarende getal staat te lezen
in een interpellatie van het Britse
lagerhuislid John Biggs-Davidson,
die van zijn regering heeft geëist,
het slavenprobleem voor de Ver
enigde Naties te brengen.
Inderdaad: de slavenhandel op Afri
kaanse bodem kon ook door de scherp
ste maatregelen van de betrokken rege
ringen niet uit de wereld worden gehol
pen. En dat zal zó lang niet het geval
zyn, als er nog landen zijn, waar de sta
tus van lijfeigene officieel bestaat. Dit
geldt zowel voor Saoedie-Arabië als
voor de kleine slieikdommen aan de Per
zische Golf.
Saoedie-Arabië heeft sedert 1936 zelfs
officiële invoerbepalingen voor slaven.
Deze schrijven progressieve invoerrech
ten voor en een „goederengeleidebrief"
uit het vaderland, waaruit moet blijken,
dat de .koopwaar" reeds altyd slaaf
was. Dit voorschrift moet verhinderen.
dat mensen tegen hun zin verplaatst
worden. De regels zijn echter even zo
zinloos als het verbod van illegale sla
venhandel dat is.
Rijke kopers
De slavernijconventie van de Verenigde
Naties van 1956 veroorzaakte weliswaar
een teruggang, maar deze was van voor
bijgaande aard. In de laatste twee jaar
is de handel in mensen weer met spron
gen toegenomen. In Saoedie-Arabië en
de oliesheikdommen wordt door rijke
kopers elke gevraagde prijs betaald
voor een mooie haremvrouw, een zwar
te, goedgebouwde jongeling of een
krachtige werkslaaf. Voorts moet wor
den aangenomen, dat een groot deel van
de jonge Europese vrouwen, die van
toernees met obscure dansgroepen in het
Nabije Oosten niet terugkeren, in ha
rems verdwijnt.
In 1950 kostten meisjes tussen tien en
vijftien jaar op de slavenmarkt van
de Saoedische hoofdstad Er-Riad tus
sen de 450 en 550 gulden. In 1956
waren de prijzen reeds opgelopen tot
respectievelijk 2200 en 4000 gulden.
Thans liggen zy tussen de zeven en
negenduizend gulden. Voor mannelij
ke slaven wordt, afhankelijk van
leeftijd en „gebruiksdoel" tot ruim
zesduizend gulden betaald. Vrouwen,
die ouder zijn dan 25 jaar met uit
zondering van Europese vrouwen
en mannen boven de twintig laar
worden niet verhandeld
Echte drijfjachten
Evenals verschillende eeuwen geleden,
toen de Arabische handelskaravanen
nog regelrechte drijfjachten op neger
stammen in het achterland organiseer
den, voert de belangrijkste weg voor
„Oldenbarneveldt"
naar Griekenland
De directie van de Stoomvaart Maat
schappij „Nederland" heeft medegedeeld,
dat het m,s. „Johan van Oldenbarne-
velt" zoals eerder aangekondigd, inder
daad en wel op 3 februari uit de vaart
zal worden genomen. Het schip is ver
kocht aan de „Greek Line". Begin maart
zal het in een Middellandse Zee-haven
aan de Griekse rederij worden overgedra
gen.
deze handelswaar nog altijd door de
Soedan. Afgezien daarvan is in de laat
ste jaren een nieuwe wijze van transport
ontstaan: de slaven worden in grote
hoeveelheden per vliegtuig vervoerd. Dit
is goedkoper en verhindert vluchtpogin
gen.
En daarbij vindt dit luchttransport
plaats onder de ogen van de autoriteiten
in verschillende Midden-Afrikaanse sta
ten. Het ergst is de toestand in de zui
delijke Soedan, waar volkomen openlijk
dwangarbeiders voor de Arabische kof
fieplantages en aanvulling voor de ha
rems aan rijke opdrachtgevers worden
geleverd Naar de Kongo gevluchte Soe-
danezen berichten, dat hun regering
machteloos staat tegenover deze praktij--
ken.
Het is een academische vraag, wie ver
werpelijk handelt: de staat, dié door het
officieel dulden van de lijfeigenschap de
verwerpelijke handel in mensen moge
lijk maakt, danwel de zwarte politie
man, ambtenaar of minister, die zijn
landgenoten gewetenloos aan een vrese
lijk lot uitlevert door zich door de sla
venhalers met hoge sommen te laten
omkopen.
De ware schuld treft, veelal de vroegere
koloniale machthebbers, die. verzuimden,
op tijd inheemse autoriteiten gezag te
geven en de bevolking op te voeden in
begrip voor de onaantastbaarheid van
de menselijke vrijheid. Maar met dit
late verwijt is natuurlijk liet slavenpro
bleem niet uit de wereld.
