noroc
PLATINUM.
METMETHYL
Waarom u zo krachtig rijdt op Caltex benzine:
Methyl voorkomt „cilinder-ondervoeding!"
Huisvrouwen op Sint Helena hebben
grote zorgen om voedselschaarste
Volkswagenconcern stichtte bij
Wolfsburg een „Klein Napoli"
Variaties in rundvlees
OOK MET VEEL
GELD KAN MEN
NIET ALLES
KOPEN
Vragen over
t.b.c.-bestrijding
bij strijdmacht
MAANDAG 10 DECEMBER 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
7
O"
(Van een speciale correspondente)
de Falkland Eilanden, zo
vertelde men mij, heet het
schapenvlees „365"omdat
het alle dagen per jaar op ta
fel verschijnt. Hier op St.-He
lena, diep in het zuiden van de
Atlantische Oceaan, zou men
rundvlees met „52" kunnen
aanduiden, omdat wij het
slechts eenmaal per week krij
gen. Een groot deel van het
eiland wordt beplant met vlas
- voor de export, zodat weide
land en vee schaars zijn.
Schepen doen tegenwoordig- hoogst zel
den het eiland aan, postschepen mis
schien zesmaal per jaar en verder rtu
en dan een vrachtschip, zodat slechts
een minimum aan bevroren vlees bin
nenkomt. Doch het mopperen over
schaarste en gebrek aan variatie ver
stomt onmiddellijk wanneer men zich
realiseert, dat vele eilandbewoners
zich helemaal geen vers vlees kunnen
permitteren, zelfs wanneer er vol
doende van zou zijn. Wat blijft hun
dan nog over?
De belangrijkste voedingsmiddelen op
Sint Helena zijn vis, corned .beef,
rijst, cheddar-kaas en brood. De kaas
wordt ook wel ..regeringskaas" ge
noemd, omdat zij, evenals de andere
voedingsmiddelen, door de regering
wordt gesubsidieerd, waarmee men
wil bereiken, dat de prijzen laag blij
ven. Vérder is er, als men heel veel
geluk heeft, nu en dan een haantje
te krijgen, en een paar eieren, soms
ook wat varkensvlees en een klein
beetje groente als het weer het
met de mensen goed voorheeft. Met
fruit is het daarentegen zeer slecht
gesteld op St. Helena. Men spreekt
weliswaar over een „ideaal klimaat"
en de winter is er inderdaad heel
kort, maar ook nat en koud en later
in het jaar wordt de oogst vaak door
de droogte vernield.
Geen kinderspel
Afwisseling in het menu te brengen is
derhalve op ons eiland bepaald geen
kinderspel. Ver achter ons liggen de
dagen, dat Napoleons personeel voor
de kinderen bonbons maakte en
sprookjeskastelen uit suikerwerk
bouwde. Thans is het leven op het
eiland tamelijk hard. Toen ik voor
het eerst naar Sint Helena kwam en
daar een tamelijk groot huishouden
moest leiden, was ik haast vertwij
feld want elke dag kwam weer de
eeuwige vraag: Wat eten we van
daag? Met de tijd begint dit te wen
nen en leeft men de wonderlijkste
wegen kennen om aan voedsel te ko
men.
Niettemin is het leven niet onaantrek
kelijk. Want tenslotte legt men er als
huisvrouw eer mee in, het onmogelij
ke mogelijk te maken. En wanneer
ergens onverwacht een reddende
strohalm opduikt een mand fruit
van de buren misschien of een ver
rassing met de postboot dan is het
)lezier dubbel zo groot.
O1
,,T rommeljongens"
jP zaterdag is er altijd vlees en daar
wil men dan natuurlijk zo lang mo
gelijk mee doen. En zo vergaan dan
vele uren met het zoeken naar even
tuele nieuwe recepten om het onver
mijdelijke rundvlees eens anders
klaar te maken. Heeft men geluk,
dan komt er ineens een telefoontje
van de haven, dat er vis is- Spoor
slags ga je dan op weg. Het is uit
stekende vis, soms met zeer wonder
lijke namen. Zo bijvoorbeeld de
„trommeljongen": dat zijn de jongen
van de mooie roodgouden „soldaten-
vis". Of de „cavalle", afgeleid van
„cavalier" misschien omdat man
netje en wijfje altijd samen zijn. Zee
aal is een specialiteit en verder heeft
men er makreel en de grote diepzee-
vissen, zoals de tonijn en de baracu-
Heeft men als huisvrouw vlees en vis in
de voorraadkamer, dan is het ergste
achter de rug en kan men aan de an
dere problemen gaan denken: „Heeft
mr. Peters de bestelde eieren wel ge
stuurd?" „Zal de nieuwe man op
de farm er wel aan deuken, dat we
room besteld hebben?" „Zijn onze
aardappelen inderdaad allemaal aan
getast en moet er dus rijst komen?"
Zijn de mispels rijp?" „Zal
mevrouw Black inderdaaad volgende
week een varken slachten zodat we
eindelijk eens iemand voor het eten
kunnen uitnodigen?"
Voor de inkopen moet men naar James
town, ook al vindt men overal op het
eiland kleine winkeltjes. Weliswaar is
St. Helena maar een klein eiland met
zijn 122 vierkante kilometer, maar
men onderscheidt er streng tussen
„stad" en „land" en er zijn inderdaad
in dit opzicht ook scherpe contrasten.
„Stad' ris uitsluitend Jamestown, een
historisch klein plaatsje, genoemd
naar James II met een oud slot uit
de tijd van de East India Company
dat op de zee uitziet en met één lange
steile straat, die door, een diep, nauw
dal voert. Maar overal boeit het land
schap door zijn schoonheid: bergen,
weiden, vlasakkers en wouden, steile
bergwanden en diepe kloven, ki'onke-
lende wegen en verspreid liggende
boerenhoeven, een subtropische vege
tatie in de beschutte dalen. Dg kust
is rond het hele eiland rotsachtig,
zeer steil en gevaarlijk.
Markt
'n Jamestown vindt men een aantal
goede levensmiddelenwinkels, die al
hun best doen, het gevraagde ook te
krijgen. Op zaterdag is het markt,
het is er dan druk en levendig en ve
le eilandbewoners gaan reeds om vier
uur in de morgen van huis om de
lange we" naar de stad, vaak tien
kilometer langs kronkelwegen, af te
leggen, begeleid door hun ezel, die
met de koopwaar beladen is. Van de
bergweg af ziet men recht onder zich
de onmetelijke zee, de „zoute, ondoor
grondelijke en vreemde zee" zo
als men hier zegt die St. Helena
scheidt van het op ongeveer 1200 mijl
verwijderde Angola op het Afrikaan
se vasteland. De bewoners zijn een
gemengd volk. Zij hebben iets zigeu
nerachtigs, de meisjes zijn vaak heel
mooi met donkere ogen en zwart
haar.
Dit verhaal wordt beheerst door de hui
selijke haard. Want ook de brandstof
is vaak een probleem. Wie niet het
geld heeft om de zeer kostbare an-
thraciet te kopen, moet op hout ko
ken, want gewone steenkool is hier
niet. En wat de badkamer betreft: de
geyser, de zogenaamde „chip boiler",
is een lokale uitvinding, die welis
waar voortdurend op exploderen
staat, maar in verbazingwekkend
korte tijd heet water produceert. En
kele huizen hebben elektriciteit, eer
grote luxe, maar langzamerhand
worden er meer kabels door het land
gelegd.
In zijn vrije tijd kan men. zodra de
winter voorbij is, heerlijk zonneba
den, door het prachtige heuvelland
wandelen, golf en tennis spelen, in
de tuin werken of gaan vissen of
zwemmen. Met de tijd vergeet men de
supermarkten en begint men te ge
nieten van de vredige stilte. Met de
ti jd voelt men zich niet meer als een
ongelukkige banneling a la Napoleon,
doch wordt men „inheems" als Ro
binson Crusoë en niet minder trots
dan hij. omdat men geleerd heeft een
zo handig mogelijk gebruik te maken
van wat dit eiland te bieden heeft.
Als men zover is, is men ook een
goede huisvrouw op St .Helena.
Dertig doden bij
sneeuwstormen in
de V.S.
Minstens 30 mensen zijn in het midden
westen van de V.S. om het leven ge
komen als gevolg van een hevige
sneeuwstorm, die hier en daar een
sneeuwlaag van wel G'A meter achter
liet.
In vele delen van Noord-Ohio en West-
Pennsylvania moesten in totaal zo'n
2000 automobilisten hun wagens in de
steek laten. De verbindingen zijn vrij
wel overal verbroken.
Even puzzelen
IHMb'ülBilsilM
§BsUnBiUUil
Horizontaal
1. tijding; 5. spat!; 9. gebruikt voor wal
visvangst; 12. openbaar ministerie; 14.
staafje; 15. oudste; 16. dwaas; 18. halt!;
19. badplaats in België; 20. voetstap; 22.
vrouwelijke aap; 23. muziekinstrument
in kerk; 24. hond; 25. vooruit!; 27. ge
wicht 28. tuinafsluiting; 30. zwaarlijvig;
31. eerste termijn; 32. grondslag; 34.
Greenwichtijd35. constructie; 37. vollcs-
voedsel in het Oosten; 38. muziekinstru
ment.
Verticaal:
2. uitroep v. verwondering; 3. soort; 4.
delfstof; 5. divan; 6. hoofddeksel; 7.
voegwoord; 8. vuurkoord; 10. schilder
achtig; 11. havenplaats in Algerije; 13.
in 't oog vallend; 15. spichtig; 17. rij;
19. naaigerei 21. doctorandus; 22. turkse
titel; 24. haarwrong; 26. handeling; 28.
diepe afkeer-; 29. krat 32. zangstem; 33.
Soc. Ec. Raad; 35. Maatschappij; 36.
soort onderwijs.
De oplossing van de vorige puzzel is als
volgt:
„Stadje" met vierduizend inwoners
ITALIAANSE ARBEIDERS
STUREN MAANDELIJKS
MILJOEN NAAR HUIS
(Van een speciale correspondent)
Guido behoort tot de ongeveer
4000 Italianen, die er toe heb
ben bijgedragen, dat de Volks-
wagenstad Wolfsburg aan de
zonegrens ten noordoosten van
Braunschweig thans meer dan
73.000 inwoners telt. Hij woont
in een driemanskamer in
„Woonoord Berliner Brug"
de officiële naam van het Itali-
anendorp vlak naast de groot
ste automobielfabriek van Eu
ropa. Die naam wordt echter
nooit gebruikt: iedereen kent
dit grootste Italiaanse dorp ten
noorden van de Brenner als
„Klein Napoli".
Guido is welgemutst. Zojuist heeft hij
gehoord, dat op 22 december op het
station van Wolfsburg twee speciale
treinen zullen klaarstaan: zij bren
gen de Italiaanse arbeiders naar hun
vaderland en keren pas op 8 januari
weer terug naar de V.W.-stad. Lud-
wig Vollman, de „burgemeester" van
het Italiaanse dorp, denkt dat zo'n
2000 Italianen van deze :reisgelegen-
heid gebruik zullen maken. „In de
zomervakantie waren er slechts 850,
die met zuidelijk enthousiasme een
trein naar Napels bestegen", zegt hij.
Intussen is de nederzetting steeds gro
ter geworden. Op het 35 hectare gro
te stuk land, dat speciaal voor de
buitenlandse arbeiders gereed werd
gemaakt, staan 46 houten huizen met
twee verdiepingen. Men vindt er
slechts kamers met drie bedden, een
keuken, toiletten en douches en een
was- en droogruimte. Ter aanvulling
zijn er twee grote gemeenschapshui
zen met kantines en bocciaterreintjes
in de tuin. Iemand heeft eens in
scherts gevraagd, wanneer men op
„klein Napoli" een kurtax zou gaan
heffen.
En inderdaad: naar buiten toe is het
Italianendorp buitengewoon aantrek
kelijk. De huizen zijn in verschillende
kleuren geschilderd, tussen de hui
zen en de wegen en paden liggen
plantsoenen, waarin nu de eerste bo
men en struiken vorm beginnen te
krijgen. Toch leven de Italianen hier
niet op een eiland. Weliswaar is er
een draadversperring rond het dorp
en staat er bij de ingang een portier,
maar ieder die dat wenst kan een be-
zoekerskaart halen om een van de
„dorpsbewoners" te ontmoeten. In de
beide gemeenschapshuizen een
derde is in aanbouw ontmoet men
elkaar bij een glas bier. De Italiaanse
wijnen, die hier ook heel goedkoop
te krijgen zijn, worden nauwelijks
gevraagd. Hier koopt men wat men
nodig heeft, zit en praat, speelt kaart
of leest een van de ongeveer 30 kran
ten of tijdschriften uit het vaderland.
En op zondag preekt pater Enzio
Parenti, die er naar streeft, de vrije
tijd zijn landgenoten zo aantrekkelijk
mogelijk te maken.
Spaghettizeef
Voor het schoonhouden zorgt in eerste
instantie de fabriek. Op elke verdie
ping is een vertrouwensman, die een
vast salaris van bijna zeshonderd
gulden heeft. Dagelijks komen de
wei-ksters van een schoonmaakbe
drijf de kamers reinigen. De dorpsbe
woners betalen -voor hun verblijf
slechts een mark (90 cent) per et
maal. Als eerste uitrustingsstukken
krijgt elk van hen een elektrische
pan, een braadpan, een wasteil, ser
vies en bestek, klerenhangers, de
kens, lakens, die elke veertien dagen
worden verschoond en waaraan
men in het begin niet aan had ge
dacht een zeef voor spaghettige-
rechten.
Misschien is het geheim van de tevre
denheid in dit dorp wel dat vele Zuid
italianen thuis zelfs deze eenvoudige
gemakken niet kenden. Wie iets no
dig heeft, roept om een tolk; wie zich
niet goed voelt, gaat naar de Itali
aanse dokter in de „ziekenboeg".
Slechts eenmaal kon in „Klein Napo
li" nauwelijks iemand helpen: dat
was, toen in augustus de berichten
over de aardbevingscatastrowe in
Zuid-Italië binnenkwamen. Zesenvijf
tig arbeiders vertrokken onmiddellijk
maar 54 kwamen weer terug.
Natuurlijk hebben deze zuiderlingen al
lerlei kleine en grote zorgen. Heim
wee is daarvan wel de grootste. Maar
zelfs V.W.-dictator Nordhoff, die de
goede samenwerking met de Duitsers
looft en de ijver der Italianen zeer
hoog aanslaat, zei eens: Dat is bij
de slechte zomer, die we hier hebben,
toch ook te begrijpen! Vijftien pro
cent der nieuwe Italiaanse arbeiders
heeft het niet kunnen uithouden in
Wolfsburg, doch de ervaring is, dat
wie door het begin heenkomt. na en
kele maanden de dingen al heel an
ders ziet. Hoe meer Italianen in het
dorp wonen, des te minder wordt het
heimwee. Aan het einde van dit jaar
zullen er 4300 Italianen wonen. En
dat is nog te weinig, omdat het te
kort aan arbeidskrachten blijft ten-
gevolge van de toenemende produk-
tie.
Miljoen per maand
De aanvankelijke zorg van de bedrijfs
leiding om steeds voldoende originele
Italiaanse levensmiddelen in voor
raad te hebben, bleek ongegrond.
Vrywel alle Italianen zijn snel over
geschakeld op de Duitse kost. Duitse
spaghetti, tomatensaus, bruinbrood
en ook zuurkool zijn zeer gevraagd,
niet alleen in de kantines, maar ook
in de winkels in de stad, waar goede
zaken worden gedaan. Want tenslotte
is op het ogenblik elke achttiende in
woner van Wolfsburg een Italiaan.
Dat niettemin slechts een klein deel
van de Ionen van gemiddeld 625 gul
den per maand in Duitsland blijft
kan men waarnemen op het Wolfs-
burgse postkantoor. Daar wordt
maandelijks meer dan een miljoen
mark naar Italië overgemaakt.
Een beeld uit Noord-Oost India:
vluchtelingen bestormen bij het sta
tionnetje van Misamari een trein
wellce hen naar veiliger oorden moet
brengen.
Het lid van de Eerste Kamer, de heer
Thomassen (p.v.d.a), heeft de minister
van defensie, ir. S. H. Visser, schrif
telijk naar zijn oordeel gevraagd om
trent de tuberculosebestrijding bij de
land- en luchtmacht, onder verwijzing
naar het proefschrift van dr. D- van Al
ten, getiteld: „De tuberculosebestrijding
bij de Koninklijke Nederlandse Land
en Luchtmacht", waarin deze stelt dat
de maatregelen onvoldoende zijn, welke
moeten waarborgen, dat besmetting met
tuberculose van lien, die zich onder de
wapenen bevinden, wordt voorkomen en
dat verdachte gevallen onder controle
blijven.
Is de minister op de hoogte van de
zes conclusies waartoe dr. Van Alten
in zijn dissertatie komt en van de
maatregelen, welke hij ter zake aanbe
veelt en heeft de minister verder ook
kennis genomen van de opvatting van
dr. Van Alten, dat bij zeer grote oor
logsdreiging de B.C.G.-vaccinatie van
dienstplichtige militairen met een ne-,
gatieve reactie van Mantoux moet wor-
den overwogen, zo vraagt de heer Tho--
HET NIEUWE MODERNE MIDDEL
TEGEN OVERMATIG MAAGZUUR
MAAGZUUR
N.V. AlGEMEENE
NORIT MAATSCHAPPIJ
AMSTERDAM
Hinder van overmatig maagzuur? Dat hoeft
niet meer. Want nu is er NORAC. Het
nieuwe, moderne middel tegen storend maag
zuur met unieke, drievoudige werking:
neutraliseert veilig het brandend zuur
voorkomt nieuwe ongewenste zuurvorming
en... beschermt de maagwand.
NORAC is vrij van koolhydraten i
suiker.
0Q Elk Norac-tablet is in ccllophaan verpakt,
Handig, om zo los in de zak mee te nemen!
N.B.! De grijze NORAC-tabletlen helpen uitsluitend tegen overmatig
maagzuur. Zij mogen niet met de bekende zwarte NORIT kooltabletten
verwisseld worden en kunnen deze niet vervangen bij maag- en darm
stoornissen, die optreden als gevolg van te veel vet- of alcoholgebruik,
en in geval van vergiftigingen door bedorven voedsel of giftige chemische
stoffen.
MAAGZUUR? NEEM noroc
NORAC - een nieuw produkt van de N.V. Algemeene Norit Maatschappij
U wilt uw omzet verhogen Adverteer dan
in de PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Ongelijke verdeling van oktaanwaarden, ofwel „cilinder-ondervoe
ding", veroorzaakt pingelen, verlies aan kracht en benzineverspilling.
Gelijke verdeling van oktaanwaarden bij Caltex Platinum N
voorkomt „cilinder-ondervoeding", geeft maximum kracht.
Elk benzine/lucht mengsel bevat lichte en zware benzine-
frakties. Daarvan bezitten de zware de hoogste oktaanwaarde.
Vooral echter bij snel optrekken bereiken niet genoeg zware
frakties de buitenste cilinders, zodat deze een mengsel van
te lage oktaanwaarde krijgen. Men noemt dit „cilinder-onder
voeding". Het is de oorzaak van pingelen, verlies aan kracht
en benzineverspilling.
De Methyl in Caltex Platinum N zorgt voor een gelijke ver
deling van oktaanwaarden over alle cilinders. Dus ook de
buitenste cilinders ontvangen nu een mengsel van uitgeba
lanceerde samenstelling.
Ds „cilinder-ondervoeding" is voorkomen en élke cilinder
levert zijn maximum rendement, zijn maximum aan kracht.
Ook u zult ontdekken:
uw auto kan béter met
Caltex Platinum N met Methyl
BENZINE- EN l.P.G. SERVICE-STATION „DE BAAR" GOES. EERSTE OFFICIËLE SERVICE-STATION IN ZEELAND.
BIJ DE BAAR BENT U VLUGGER KLAAR.